Warner Veltman boer
en dominee tegelijk
Tekort in Sowjet-Unie
aan religieuze lectuur
Misschien wat dichter bij de gewone problemen
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1984
PAGINA 9
(Van een medewerker)
„Aangenomen naar Ooster-
nijkerk-Morra en Lioes-
sens-Paesens (part-time),
toezegging: W. Veltman,
kandidaat te Burum". Al
dus een beroepingsbericht
van de Nederlandse Her
vormde Kerk enkele weken
geleden. Wanneer ds. War
ner Veltman in oktober zjn
intrede in de gemeenten in
het uiterste noorden van
Friesland heeft gedaan,
blijft hij voor een deel de
werkzaamheden verrichten
die hij nu ook doet: op de
vaderlijke boerderij.
„Je moet niet te vroeg komen,
want ik moet eerst melken", rea
geert ds. Veltman op de vraag of hij
wat wil vertellen over de wat onge
bruikelijke combinatie van werk
zaamheden: boer op een boerderij
met 20 hectare land, 25 koeien en
30 schapen en pastor in een paar
kleine hervormde gemeenten, een
baan die Warner Veltman overi
gens liever niet met traditionele
termen als herder en kudde om
schrijft, want een gemeente is geen
kudde en gelovigen zijn geen scha
pen. „Kom maar tegen tienen, dan
is de koffie ook klaar".
Bij aankomst op de boerderij aan
de doodlopende Keegensterweg in
Burum, vlak bij de grote communi
catieschotels in het Noordfriese
land, bekent Warner Veltman: „Ik
ben vergeten te zeggen dat ik ook
nog met wol naar de Wolfederatie
moet om half elf'. Zijn moeder
neemt die taak echter van hem
over en zo is er tijd om uitvoerig te
praten over de interessante combi
natie van werkzaamheden, die ove
rigens niet nieuw is in de kerkge
schiedenis, want in voorbije eeu
wen was het niet ongebruikelijk
dat een predikant, om in zijn le
vensonderhoud te kunnen voor
zien, een stuk land bebouwde en
wat koeien of schapen hield.
Dicht bij gemeente
Omdat zijn vader in het zieken
huis ligt, doet Warner Veltman de
boerderij op dit moment helemaal
alleen. Dat zou niet te combineren
zijn met het pastoraat. Hij heeft er
namelijk voor gekozen om dicht
bij zijn gemeente te gaan wonen en
vandaaruit het werk op vaders
boerderij te doen in de tijd die hij
niet in de gemeente steekt. Hoe dat
in de praktijk zal gaan, is uiteraard
nog niet helemaal duidelijk. Het
boerenwerk kent geen al te strakke
schema's.
„Het enige dat altijd moet, zijn
de koeien", weet Warner Veltman.
„Voor de rest is het soms heel
druk, bijvoorbeeld als er gehooid
moet worden, maar in de herfst en
winter is er veel minder werk".
Maar ook in de tijd die hij voor
zichzelf overhoudt en aan het boe
renwerk besteedt zal het predi
kant-zijn best aan bod kunnen ko
men. „Op de trekker of onder de
koe kun je voortreffelijk nadenken
over een tekst voor je preek", zegt
ds. Veltman nu al.
Zo ging het het laatste jaar ook
vaak. Nadat hij in 1983 zijn kerke
lijk examen had gedaan, werkte hij
het hele jaar op de boerderij, maar
daarnaast heeft hij veel preekbeur
ten vervuld en catechisatie gege
ven. In dat jaar groeide bij Warner
Veltman het idee om meer met zijn
theologische opleiding te doen. Hij
preekte af en toe wel op beroep,
maar altijd ging het om een full-ti
me baan en dat trok de jeugdige
theoloog toch niet zo.
De hervormden in Oosternij-
kerk, Morra, Lioessens en Paesens
hoorden echter blijkbaar via-via
dat de Burumer wel interesse had
in een part-time baan. Zo werd hij
beroepen. De proefpreek beviel
kennelijk wel in Noord-Friesland
en zo wkam de zaak in kannen en
kruiken, waarbij de predikant dui
delijk maakte dat hij op de boerde
rij van zijn vader de overblijvende
tijd zou besteden aan boerenwerk,
maar dat hij in elk geval bij zijn ge
meente wilde wonen.
Professor
Hoe komt iemand ertoe predi
kant te worden? Die vraag levert in
het geval van Warner Veltman een
korte levensbeschrijving op. „Va
der en moeder hebben allebei mu
lo gehad. Ik kon ook vrij goed le
ren. Op de lagere school heb ik een
klas overgeslagen. Zo had ik op elf
jarige leeftijd de lagere school ach
ter de rug. De meester drong erop
aan dat ik naar het atheneum zou
gaan en mijn moeder wilde dat ook
graag. En zo gebeurde".
„Ik was de eerste uit het dorp die
naar het atheneum ging. In Gro
ningen, op het Augustinuscollege.
Elke dag 20 minuten fietsen naar
het station, dan 20 minuten met de
trein en dan nog 20 minuten lopen,
en terug net zo. In het dorp lag je er
al gauw uit. Je was al gauw „de
professor". Dat is trouwens wel
snel veranderd. Nu is het niet bij
zonder meer dat kinderen middel
bare scholen bezoeken".
„Op 16-jarige leeftijd deed ik ein
dexamen atheneum. Ik heb toen
niet heel bewust een keuze ge
maakt. Ik wilde wel doorstuderen.
De keuze voor theologie is natuur
lijk mede bepaald door de opvoe
ding thuis, maar was beslist geen
roeping of zo. Meer een stuk
nieuwsgierigheid. In de stad op ka
mers wonen was wel mooi, maar
ieder weekend ging ik toch naar
huis en was actief op de boerderij.
Ik wou niet alleen maar studeren.
Ik moest ook met mijn handen iets
doen".
Negen jaar was Warner Veltman
bezig met zijn studie. Omdat hij
atheneum had, moest hij eerst
Grieks en Latijn doen. Na zijn kan
didaats theologie deed hij gods
dienstpedagogie en twee jaar ker
kelijke opleiding, waarna hij be
roepbaar werd. Voor zijn doctoraal
theologie heeft hij alle tentamens
gedaan, de doctoraalscriptie over
de historische Jezus moet nog
even wachten. In de zomer van vo
rig jaar was de kandidaat klaar met
zijn kerkelijke opleiding.
„Tijdens de studie komt de vraag
natuurlijk: wat wil je verder? Al
leen boer zijn was het voor mij niet,
hoewel ik het voor mezelf heel
prettig vind om buiten te zijn. Maar
altijd werken, weinig mensen zien,
vrij geisoleerd op een boerderij le
ven, dat zag ik niet zo zitten. Ik heb
duidelijk de behoefte om er iets an
ders naast te doen. Na mijn kerke
lijk examen ben ik eerst maar eens
een jaar op de boerderij gaan
werken. Geregeld preekte ik of gaf
ik catechisatie. En langzaam groei
de het idee om met de theologische
opleiding iets te doen in combina
tie met het boerenwerk".
Verfrissend
„Maar de part-time banen liggen
niet voor het opscheppen. Daarom
was ik erg blij met de mogelijkheid
die zich in Oosternijkerk-Morra,
Lioessens-Paesens voordeed. Hoe
het in de praktijk zal gaan, dat
moet straks in oktober nog blijken.
Kijk, op den duur gaat het natuur
lijk niet daar predikant te zijn en
hier boer. Mijn vader is nu zestig.
Die zal op een gegeven moment
ook ophouden met boeren. Hij
heeft geen echte opvolger. Ik heb
drie zussen, die ook studeren".
„Op het moment dat mijn vader
ophoudt met boeren is het hier
voor mij ook afgelopen, want full
time melken en predikant-zijn, dat
kan niet samen. Dan moet ik een
keuze maken. Volledig boer-zijn,
dat kun je niet part-time doen, je
moet er altijd zijn. Misschien kan
ik als predikant schapen gaan hou
den, ik weet het nog niet. Ik heb dit
eerst gekozen. Ik denk dat het
aardse van het boerenwerk heel
verfrissend kan zijn voor het werk
als predikant. Misschien kom je
wat dichter bij de gewone proble
men van de mensen te staan. Ik
heb in ieder geval de mogelijkheid
als iemand in mijn gemeente zou
zeggen: ik moet weg, kun jij de
koeien melken, dan zou ik dat
doen".
Waar staat Warner Veltman als
boer? „Ik ben geboren en opge
groeid on deze boerderij, die niet
groot is: 25 koeien nu, 20 hectare
land, 30 schapen erbij. Het is een
erg extensief bedrijf. Mijn vader
heeft niet geïnvesteerd, ook al om
dat er geen echte opvolger is. Het
land wordt niet intensief gebruikt,
we gebruiken weinig kunstmest en
weinig krachtvoer. Voor de dieren
zelf is dat naar mijn idee ook wat
„natuurlijker", hoewel dat door an
deren wel ontkend zal worden. Ik
hou van het land".
Vogels
„Ondanks de discussie die daar
over mogelijk is, ook theologisch,
ben ik een verwoed eierzoeker. Dat
is een hobby van me. Als de kievi
ten boven het veld staan, gaat mijn
hart open. Weidevogels trekken
naar weiden waar geen kunstmest
gestrooid is en zo zitten er bij ons
meer vogels dan bij anderen. Voor
al in de lente is dat te merken. En
niet alleen aan de vogels die in gro
ten getale naar jouw land komen,
ook aan de vegetatie is het te mer-
De Friese predikant Warner Veltman combineert zielzorg met boerenwerk.
ken: veel meer grassoorten en al-
lerei planten. Het gras groeit ook
minder snel met weinig kuntmest.
De vogels merken en weten op de
een of andere manier, dat dat gras
minder snel groeit en dat er dus
meer kans is de jongen groot te
krijgen".
Boer en domiee. Warner Veltman
vindt dat het zo groot klinkt als je
dat zo zegt. „Ik ben gewoon voor
vijftig procent in dienst van de ker
kelijke gemeenten en voor de rest
werk ik thuis op de boerderij. Eens
in de veertien dagen moet ik 's zon
dags tweemaal in de dienst voor
gaan. De andere zondag komt er
een ander en ben ik vrij. Ik denk
dat het best zal gaan. Voor zieken
bezoek neem je een vaste middag en
voor begrafenissen zijn er ook geen
problemen, want dat laat zich alle
maal best regelen met het werk
thuis op de boerderij. Met een ande
re baan zou dat misschien moeilij
ker zijn. Hoe het in de praktijk zal
gaan, zal straks wel blijken".
(ANP) - Over de uitgave van gods
dienstige lectuur in de Sowjet-
Unie bestaan over en weer misver
standen. In het Westen verkondi
gen tegenstanders van het marxis
tische regime dat er in de Sowjet-
Unie niets mogelijk is. Officiële
vertegenwoordigers van de Russi
sche kerken wijzen op het tegen
deel: de verschijning van "The
Journal of the Moscow Patriarcha
te", het mededelingenblad van de
Russisch-Orthodoxe Kerk dat al 25
jaar in het Russisch en het Engels
verschijnt, het blad van de erkende
Baptistenunie "Bratskii Vjestnik"
(de Broederschapsbode) en andere
uitgaven. De waarheid ligt ergens
in het midden, aldus Keston Colle
ge, het Engelse instituut dat de
godsdienst in Oost-Europa bestu
deert.
Het tekort aan godsdienstige lec
tuur in de Sowjet-Unie blijkt het
duidelijkst uit het bestaan van
clandestiene drukkerijen. De laat
ste jaren worden in dit verband
steeds meer arrestaties verricht, al
dus Keston.
De illegale produktie van bijbels
en gezangboeken in de Sowjet-
Unie begon elf jaar geleden door
de Baptisten die met de officiële
Baptistenunie hadden gebroken.
Zij richtten een huisdrukkerij in en
begonnen bijbels te drukken.
Daarbij ondervonden ze grote pro
blemen. Het is in de Sowjet-Unie
bij voorbeeld bepaald niet eenvou
dig om langs illegale weg aan vol
doende papier te komen.
Deze "Khristianin" (christelijke)
pers heeft sindsdien een half mil
joen boeken, voornamelijk bijbels
en Nieuwe Testamenten, uitgege
ven, aldus Keston College. Vier
maal heeft de KGB, de Russische
geheime dienst, een drukkerij ge
vonden: in 1974 in Letland, in Ivan-
gorod in 1977 en nabij Dneprope
trovsk en in het Krasnodar-gebied
in 1980. Daarbij zijn ongeveer 30
mensen gearresteerd.
Sinds 1981 worden ook Rus
sisch-Orthodoxe gelovigen gear
resteerd, die illegaal bijbels en an
dere godsdienstige boeken druk
ken. De groep die in april 1982 te
Moskou werd opgerold, heeft vol
gens het Russische dagblad "Sov-
jetskaja Rossija" in twee jaar meer
dan 60.000 boeken gedrukt. Vorig
jaar meldde een ander dagblad, de
"Sowjetskaja Pravda", dat een in
genieur met behulp van electroni-
sche middelen grote hoeveelheden
liturgieën, gebedenboeken, psal
ters en dergelijke literatuur had ge
drukt, die "tot alle hoeken van ons
land" hun weg vonden.
De clandestiene uitgave van
godsdienstige lectuur is niet alleen
het werk van christenen. In sep
tember 1982 werden in Tasjkent in
Centraal Azië 13 moslems veroor
deeld wegens het drukken en ver
kopen van Moslemboeken. Twee
hunner waren reeds eerder om de
zelfde reden veroordeeld.
Uit de schaarse gegevens blijkt
dat de laatste jaren illegale druk
kers steeds vaker gebruik hebben
gemaakt van moderne drukmetho-
des. Tot een jaar of vijf geleden
werkten ze uitsluitend met type
machines en persen die uit onder
delen van fietsen en wasmachines
waren vervaardigd. Sinds de over
heid en de industrie meer en meer,
gebruik maken van fotokopieer
machines, neemt het illegaal ge
bruik ervan ook toe, zo blijkt uit
berichten over arrestaties. De staat
probeert tot nu toe tevergeefs deze
ontwikkeling tot staan te brengen.
Keston College doet het Kremlin
dé oplossing aan de hand om de
ondergrondse produktie van gods
dienstige boeken te stoppen. Geef
de kerken de gelegenheid zoveel
boeken te drukken als ze nodig
hebben. Het Engelse instituut be
twijfelt echter ten zeerste of Mos
kou ooit voor deze oplossing zal
kiezen.
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Spelberg, 11.45 oec. studentendienst;
Marekerk 10 dr. Meijers, 5 ds. De Jong;
Maranathak. (L. Morsweg) 10 ds. Kra-
Oecumenische geloofsgemeenschap De
Regenboog (Merenwijk) 9.30 ds. Horten-
sius en Pastoor Van Well, 11.15 ds. Hor-
Bethlehemk. (Driftstr.) 10 ds. Dronkers;
Bevrydingsk. (Montgomerystr.) 10 ds..
Jansen;
Vredesk. (Burggravenl.) 10 prof. dr. v.d.
Waalse
kerk (Breestr.) 10.30 pasteur
Ribs;
jeugdkapel Vredeskerk 10;
jeugdkapel Bevrijdingskerk 10.30;
Diakonessenhuis elke zat. 10.30 rk.
dienst 10.30 ds. Van 't Hof;
Endegeest: zie Oegstgeest.
Geref. Kerk: Zuiderk. (Lammen-
schansw.), zie Vredeskerk
Petrak. (Surinamestr.) 10 ds. v.d. Vel
den;
Oude Vest 10 prof. Verkuijl, Amster
dam;
Maranathak. (L. Morsw.) zie herv. gem.;
Bevrydingsk. (Montgomerystr.) 10 ds.
Jansen 5 ds. Baas, Sassenheim;
bejaardenhuis Groenhoven 10 ds. Ver-
Merenwijk: zie herv. gem.
wijk Stevenshof, gebouwtje 'Dijkhof
(Rijndijk): 10 mevr. A F. Bosch.
Geref. K. Vrijg. (De Vlietschans, Apollo-
laan): 10 en 5 ds. Houtman;
Chr. Geref. K. (Steenschuur): 9.30 en 5
ds. Den Hertog;
Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk
Driftstr.): 11.30 en 4.30 ds. Boogaard;
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.):
10.15 ds. Mostert, doopbediening;
Doopsgez.-Remonstr. Gem. (Lokhorstk.
Pieterskerkstr.): 10 ds. De clercq;
Baptistengem. (O. Rijn 3): 10 ds. Bos
veld;
Evang. Gemeenschap (Middelstegr. 3):
10 hr, hr. Dikkes;
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw.singel 21): 5 nam.
Evangeliecentrum (Zijlsingel 2): 10, di. 8
Pinkstergem. (O. Vest 13): 10 hr. Siek-
Leger des Heils (Groenesteeg - hoek
Vestestraat): 10 heiligingssamenk., 7.30
verlossingssam.
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30
en 4. wo. 8.
Zevendedagadventisten (Ontmoetings-
kerk Voorschoten): elke zat. 9.45 bijbel
studie, 10.45 predikdienst.
De Christelijke Wetenschap (Steensch.
6): 10.30.
Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl.): 9.30, 10.30 en 11.20.
Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel): zat.7;
Rooms-Kath. K.: Haagweg zat. 7, zo. 9
en 10.45;
Herensingel zat. 7, zo. 9.30 en 11
Rijndijk (Leiden-V.schoten) zat. 7, zo.
9.30 en 11.30;
Steenschuur zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30, 6
en 7 (lof).
Boshuizerkade zat. 7, zo. 10;
Lammenschansweg zat 7, zo. 9 en 10.30;
Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30, 10.45 en
12.45;
Merenwijk: zie herv. gem.
H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).
ABBENES: Herv. Gem. 9.30 ds. Berg-
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10
ds. Van Driel, 7 ds. Van Waarde, Hoofd-
Kruiskerk, Gouwsluis 9.30 ds. v.d.
Velden, Doorn; Opst.kerk 9.30 ds. v.d.
Heiden, 6.30 ds. Bogers; Nabij 9.30 ds.
Bogers; Salvatorikerk zat.av. 7.
G.Herderkerk 10 ds. Verheul, 6.30 ds.
Nieuwenhuis; De Bron 9.30 ds. Tase-
laar, 10.15 ds. Moll, 6.30 ds. Verheul;
Ashram 10 ds. Nieuwenhuis; Driehoor-
ne 7 ds. Hanemaayer; Oudshoornsekerk
10 ds. Los; Sionskerk 9.30 en 6.30 ds.
Ouwendijk; Geref. Kerk: Mar.kerk 9.30
ds. Wattel, Hoofddorp, 6.30 drs. Bakker,
Amstelveen; Salv.kerk ds. Wilschut,
6.30 ds. Stolk;
Geref. K. Vrijg. (aula chr. techn. school):
geen opgave ontvangen;
Ned. Geref. Kerk (school Willemstr.):
9.30 ds. Blokhuis, Schiedam, 4.30 ds. De
Jong (HA);
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1): 10 ds.
Koekkoek, 6.30 hr. Verkerk;
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw.
62): 10 ds. Veenstra, 6.30 hr. Jongejan;
Volle-evang.gem. ('De Ark', Pr. Hen-
drikstr. 54): 10 hr. Knoester;
Pinkstergem. (school Batenstein 16): 10.
Leger des H. (Corn, de Vlamingstr.): 10
en 6.30.
Remonstr. Kring (Van Mandersloostr.
36): geen dienst;
Rk Kerk: Bonifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en
11.30;
Piusk. zat. 7, zo. 9 en 10.30;
De Bron zat. 7, zo. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN: Herv. Gem. 9.30 ds.
Guyt, Hei- en boeicop, 6.30 ds. Exalto;
Geref. Gem. 9.30 en 6 leesdiensten,
woensdag 7.30 ds. Rietdijk, Moerkapel-
Salv.kerk 9.30 ds. Ten Napel, Wagenin-
gen, 6.30 ds. Droogers, Werkendam:
Bethl.kerk 9.30 ds. Richter, 6.30 ds. Van
de Ketterij, Wczep;
Geref. Kerk: 9.30 ds. v.d. Berg, 6.30 ds.
Elderman;
Geref. K. Vrijg. (Ichthusk.): 9.30 ds.
Rk Kerk: Will.kerk z
7, zo. 9 en 10.30.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 8.30 en 10.
BOSKOOP: Herv. Gem. Dorpskerk 9.30
dr. Haitsma, 6.30 ds. Stelwagen, Rijs
wijk;
De Stek 9.30 ds. v.d. Pol;
Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. Hagen, West-
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. Ribbers;
Geref. Gem.: 9.30 leesdienst, 3 ds. Bac,
7.39 ds. Van Gelder;
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 9.30 en
6.30 ds. De Graaf;
Geref. Kerk: 9.30 ds. Welbedacht, Ha-
zerswoude, 5 ds. Cziria, Rijnsburg;
Rk Kerk: dorp zat. 7, zo. 9.30 en 11.30;
Anker zat. 7, zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zo. 10.
HILLEGOM: Herv. Gem. 10 ds. Kris
pijn:
Geref. Kerk: 10 ds. v.d. Wal, 7 ds. Rot-
fusz;
Chr. Geref. Kerk: 10 ds. Biesma;
Rk Kerk: Mart. zat. 7, zo. 9 en 11;
HOOGMADE: Herv. Gem. 10 ds. Boon-
DE KAAG: Herv. Gem. 9.30 ds. Kolde-
wijn;
Rk Kerk: zat. 7, zo. 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Herv.
Gem. Dorpsk. 10 en 6 ds. Van 't Veld;
Ontm.kerk 10 drs. Spaans, Schevenin-
gen, 6.30 ds. Gebraad, jeugddienst;
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk (au
la P. Groen-college): zie Katwijk aan
Zee.
Geref. Kerk: 9.30 sa, van Breevoort, 5 ds.
O. Kerk 10 ds. Sliedregt, 6 ds. Roon;
Ichthusk. 10 hr. Kraak, 5 ds. Kielder,
Pnielk. 9.30 ds. Kielder, Vianen, 6 ds.
Sliedregt;
aula Bestevaer-mavo (Rynsoever) 10
kand. Kachelland, Kamerik,
Overduin 2.15 ds. v.d. Beid,
'De Hoeksteen' 10 hr. Steenbergen (do-
vendienst);
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk (au
la P. Groen-college): 10 prof. Van Gen
nep;
Geref. Kerk: Vr.kerk 9.30 ds. v.d. Horst,
6.30 ds. Koster;
Triumfatork. 9.30 ds. Koster, 5 ds. Van
Houtman, Leiden;
Ned. Geref. Kerk: 8.45 ds. De Lange,
Oegstgeest, 7 ds. Janse;
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds. Slagboom;
Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal): 10 en 5
ds. v.d. Belt;
Geref. Gem. (Remisestr.): 10 en 5 lees
dienst;
Geref. Gem. in Ned. (Louwestr.): 10 en
5;
Volle-evang.gem. ('Tripodia'): 9.45.
Onafh. Baptistengem. 10 hr. Stam, Ge-
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv.
Gem. 10 ds. Lapré;
Geref. Kerk: 10 ds. Swierts, Maassluis, 7
ds. mevr. Attema-Roosjen, Nieuwer-
brug;
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref.
Kerk Dorpsk. 10 ds. Knorth, 6.30 HA ds.
G. Stegeman,
Leythenrode 10 ds. De Leeuw;
Elis.ziekenhuis 10 rector Vijftigschild;
Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.): 10 hr. Van
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 kand.
Wegerif, Spijkenisse;
Geref. Kerk: 9.30 ds. Los, Pijnacker, 7
ds. Aalders, Woubrugge;
Rk Kerk: zat. 7, zo. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds.
De Gelder;
Pauluskerk 10 en 7 ds. 't Hooft;
Geref. Kerk: 10 en 7 ds. Boswijk;
Geref. K. Vrijg.: 8.45 ds. De Putter, 3 ds.
Houtman;
Ned. Geref. Kerk (Salvatori): 10.45 ds.
De Lange, Oegstgeest, 5 ds. De Groot,
Amstelveen;
Chr. Geref. Kerk: 10 en 4.30 ds. Van Dij-
leref. Gem.: 10 en 4 leesdienst;
Uk Kerk: Agathakcrk zat. 7, zo. 10 en
11.30;
Poelpolder zat. 7, zo. 9 en 11.30;
Mariakerk zat. 7, zo. 8.30 en 10;
Engelbew. zat. 7, zo. 9.30, 10.30 en 5.45.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. 9.30 ds.
Vlasblom, Boskoop, 6.30 ds. Jonge, Al
phen a.d. Rijn;
Geref. Kerk: 9.30 ds. Buikema, Zeven
hoven;
Remonstr. Gem.: 10 mevr. In 't Veld;
Evangelische gem. (Kruispunt, Kenne-
dylaan 33) 9.30;
Rk Kerk: zat. 7, zo. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN: Herv. Gem. 9.30 en 6.30
ds. Schalk;
Geref. Kerk: 9.30 hr. De Bruin, 7 ds.
Bruijn, Gouda;
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9 ds.
Goverts, 7 ds. Bergsma;
Geref. Kerk: 8.30, 10.30 en 18.30 ds.
Wijngaarden;
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds.
Geuze;
Geref. Kerk (W. Verlaat): 9.30 ds. Krone-
meijer. Utrecht, 6.30 drs. Broer, Ter Aar;
NOORDWIJK: Herv. Gem. Voorstr-
(Binnen) 10 ds. v.d. Lee, 5 hr. Visser, 7
kand. Van der Boon, Leiden;
Hoofdstr. (Zee); Kerk aan Zee 10 dr.
Henkei, Den Haag, Buurtkerk, 7 ds.
Kuiper;
De Rank (Golfbaan) 10 hr. Visser;
Geref. Kerk: Hoofdstr. (Zee) 10 ds.
Landheer, Kampen, 7 ds. Kuiper;
Vinkenl. (Binnen) 10 ds. Kuiper,
Stichtingskerk 11 ds. Slofstra;
Ned. Prot. Bond (aula O.Zeew.) 10.30 ds.
Bloemendaal, Delft;
Rk Kerk: Zee zat 7, zo. 9.30 en 11.
Binnen 8, 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10 ds.
Roosjen;
De Zilk 10 hr. Hoffenaar;
Rk Kerk: Victork. zat. 7, zo. 9.30 en 11;
Jozefk. zat. 7, zo. 9 en 10.30;
De Zilk zat. 7, zo. 10 en 11.30.
OEGSTGEEST; Herv. Gem. Groene of
Will.kerk 10 ds. Kooman;
Pauluskerk 10 ds. Da Costa;
Gemeentecentrum (Lijtw.) 10.30 mevr.
ds. Visser, Leiderdorp, 19 ds. Heems
kerk;
Geref. Kerk: 10 ds. Heemskerk;
Geref. Kerk Vrijg. (aula Dr. Schilder
school): 10.30 ds. De Putter, 4.30 dienst;
Ned. Geref. Kerk (Gem.centrum): 8.45
ds. De Jong (Alphen a.d. Rijn), 4 ds. De
Van Wijckerslooth: 4 dr. Bakker;
Endegeest: 10 pater Boshouwers;
Volle-evangeliegem. (Gem.centrum): 4.
OUDE EN NIEUWE WETERING:
Herv. Gem. 9.30 ds. De Korte;
Geref. Kerk: 9.30 drs. Jaspers Focks,
6.30 niet bekend;
Remonstr. Gem.: 10 drs. Went-v.d.
Vring, Bloemendaal;
Rk Kerk: zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk
Mar. Pres. zat 7, zo. 9 en 11;
Petrus-B. zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem. 9.30
ds. Terlouw, Den Hoorn, 7 ds. v.d.
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 2.15;
RIJNSBURG: Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9.30 ds. Gall, Den Haag, 5 hr. Bin
nendijk;
Bethelkerk 9.30 en 5 ds. Van Niel;
Geref. Kerk: Petrak. 9.30 ds. Ribberink,
5 ds. Snel;
Imm.kerk 9 en 10.30 ds. Cziria, 5 ds. Rib
berink;
Mar.kerk 9.30 ds. Snel, 5 ds. Welbe
dacht;
Geref. Kerk Vrijg.: 10 en 5.45 ds. Grut-
Evang. Christengem. (aula mavo): 10 hr.
Van Arkel;
Rk Kerk: zat. 7, zo. 10.30.
SASSENHEIM: Herv. Gem. 9 ds. Ach
terberg. 10.30 ds. Achterberg, neven-
dienst kinderen 6-9 jaar, 7 ds. Katten-
berg. Julianadorp;
Geref. Kerk: 9.30 ds. Baas, jeugddienst
7 ds. Kattenberg;
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds. Aarnoudse;
Ned. Prot. Bond (Jul.laan 17): geen
Geref. Kerk: 9.30 ds. Broer, 6.30 ds. Hei-
ner, Woerden;
Rk Kerk: Aardam zo. 9 en 12;
kerk Langeraar zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
Herv. evang. op geref. grondslag (aula
Lucas-college, Beeth.laan): 9.30 ds. Cir
kel, Woudenberg, 4.30 ds. Paul, Zoeter-
Geref. Kerk: 9.30 ds. v.d. Schoot, 7 zie
Ned. Herv. Dorpskerk;
Geref. K. Vryg. (Bachlaan): 10.15 en 3.30
ds. Boxman,
Aulagemeenschap Noordhofland: geen
Rk Kerk: Laur.kerk zat. 7. zo. 11.30;
M. Godskerk zat. 7, zo. 10.
WADDINXVEEN: Herv. Gem Brugk.
9.30 ds. Geluk, Woerden, 5 drs. Ten
Voorde, Gouda;
Hoeksteen 9.30 ds. Roetman, 6.30 ds.
Maasland;
Bethelk. 9.30 drs. Ten voorde, 5 kand.
Treure, Nieuwerkerk;
Imm.kerk 9.30 ds. Hulst, 5 ds. De Jong,
Zoetermeer;
Geref. Kerk: Kruisk. 9.30 ds. De Moor, 5
ds. Winter;
Ontm.kerk 10 hr. Spoelstra;
Remonstr Gem. geen dienst;
kfiktitaMriüttA Wt
WASSENAAR Herv. Gem. Dorpsk. 10
ds. Steenstra. 4.30 ds. Wolters;
Kievietk. 10 ds. Van Bruggen;
Messiask. 10 ds. Van Waasbergen:
Dorpscentrum 9.30 ds. De Reuver, Ca-
pelle a d. Ijssel;
Geref. Kerk: Zijllaan 10 en 7 ds. Rull-
mann, Den Haag;
Zuid (Bloemcamplaan) 10 dr. Van de
Kamp;
Ned. Prot Bond (Kerkdam): 10.30 drs.
Roos, Leiden;
Rk Kerk WiU. zat 7, zo 9 30 en 11.
Jozeflt. zat. 7, zo. 9.30 en 11,
G. Herderk. zat. 5, zo. 9 en 11.
WOUBRUGGE: Herv. Gem 9 30 en 6 30
ds. Koelewijn;
Geref. Kerk: 9.30 ds. Aalders, 6.30 ds.
Van der Wall;
Ned. Prot. Bond (De Wijk)
Rk Kerk zat. 7, zo. 10
ZEVENHOVEN: Herv Gem. 9.30 hr.
Goedhart;
Geref. Kerk: 9.30 en 7 ds. v.d. Bos, Gou-
VALKENBURG: Herv. Gem. 10 en 6.30 Rk Kerk:
ds. Vermeulen;
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Oegema;
Geref. K. Vrijg.: 9.30 leesdienst, 5 ds.
9 en 10 45.
VOORHOUT. Herv. Gem. ds. De Jong,
gezinsdienst;
Rk Kerk zat. 7. zo. 9, 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorps
kerk 7 ds. De Zeeuw;
De Ontmoeting (Noordhofland) zie Ned.
Herv. Dorpskerk;
Hulp en Heil (Schakenbosch) 10 ds. Ver
heide;
ZOETERWOUDE Herv Gem. 10 Pater
lamot en ds. Wolthaus;
Rk Kerk: St Jan zat. 7.30. zo. 9.30;
Chr. Dienaark. zat. 7, zo. 10
H Ryndyk zat. 7. zo. 9.30 en 11
Geref. Kerk: 9 30 kand. Van Wallinga,
Leiderdorp. 6 30 ds. Eijsinga en drs.
Buikema, gemeenschappelijke jeugd-
Remonstr. gem. geen dienst.
