Seksueel geweld neemt toe 'Optreden van Aardenne is ongepast' Lossenaren terug uit Sowjet-Unie omlaag Onderzoek naar meineed ABP-getuigen Hogere uitkeringen J^anaf geopend Leidse hoogleraar Arbo-wet veranderen Wellicht meer geld voor biochemische vakgroepen Geen röntgenfoto rug Heineken-ontvoerder Officier van justitie aanvaardt klacht Leidse politicoloog Gerard Visscher blikt terug op RSV-enquête: 9 t/m 13 september '84 u Jaarbeurs Utrecht ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1984 BINNENLAND PAGINA 5 LAREN (ANP) - Het aantal door de politie geregistreerde seksuele delicten is toegenomen van 6.800 in 1975 tot 8.600 in 1982. Uit de zogenaamde „slachtofferenquêtes" blijkt echter, dat het aantal door de politie genoteerde aangiften maar een fractie vormt van het aantal werkelijke gevallen van ongewenst seksueel gedrag. Bovendien is de aangifte bereidheid gedaald van 21 procent in 1980 tot 8 procent in 1982. Prof. dr. J. Frenken, hoogleraar seksuologie in Leiden, leidde giste ren in Laren uit de combinatie van deze gegevens af, dat er sprake is van een reële stijging van de sek suele criminaliteit. Hij schatte het aantal „ongewenste voorvallen" in 1983 op driekwart miljoen. Fren ken was één van de inleiders op een symposium van de Stichting voor Medische Seksuologie ter ge legenheid van het afscheid van prof. dr. H. Musaph (69) als bijzon der hoogleraar in de Medische Sek suologie aan de Rijksuniversiteit in Utrecht. Het toenemen van het seksueel geweld in onze samenleving noem de prof. Frenken zorgwekkend. Deze toeneming volgt op afstand en in afgezwakte vorm de toene ming van niet-sexuele geweldsde licten. Frenken stelde, dat maatregelen ter bestrijding van seksueel ge weld niet alleen moeten liggen op het gebied van de maatschappelij ke emancipatie van de vrouw. Voor zover geweld voortkomt uit persoonlijke, sociale en maat schappelijke onvredes, moet op een veel breder front preventief worden gewerkt, zei hij. Ook de Tweede Kamer zou daar volgens hem aandacht aan moeten beste van de nota over de bestrijding van seksueel geweld van minister Korthals Altes (Justitie) en staats secretaris Kappeijne van de Cop- pello <Sociale Zaken). DEN HAAG (ANP) - Een aantal on derdelen van de arbeidsomstan dighedenwet (in de wandeling de Arbo-wet geheten) wordt daaruit geschrapt of gewijzigd. Hiertoe is besloten op grond zowel van de uitvoerbaarheid van de wet als van de beheersbaarheid van de kosten. Het kabinet gaat het begrip welzijn als één van de doelstellingen van de wet nader inhoud geven. De be paling dat arbeid moet bijdragen tot zelfontplooiing wordt ge schrapt. Ook wordt afgezien van de invoering van een verplichte Arbo- dienst. De verplichte registratie van bij na-ongevallen komt te ver vallen. De eerste fase van de Arbo-wet, gisteren na afloop van het we- den bij de komende behandeling lelijks kabinetsberaad meege- deeld, zal ook worden ingevoerd voor personeel van de departemen ten, rijksdiensten, provincies en gemeenten en voor het militaire defensiepersoneel. Dit betekent dat vanaf begin volgend jaar voor overheid en bedrijfsleven dezelfde wettelijke voorschriften van kracht zullen zijn op het gebied van de arbeidsomstandigheden. DEN HAAG (ANP) - Het kabinet overweegt meer geld beschikbaar te stellen voor nieuwe apparatuur bij biochemische vakgroepen aan universiteiten. Daaraan bestaat volgens de Verkenningscommissie Biochemie een nijpend tekort. Het kabinet staat tevens op het stand punt dat een strakkere coördinatie en efficiënter gebruik van de be staande apparatuur geboden is. De Verkenningscommissie bracht aan het kabinet het rapport „Over Leven" uit. Hieraan ontleen de het kabinet het standpunt dat de stimulering van de biotechnolo gie, die nu gebeurt in het kader van het Innovatiegericht Onderzoek programma (IOP) binnen het bio chemisch onderzoek in stand moet blijven. Over de stimulering van een ander biochemisch onder zoeksgebied, de toxicologie (ver- giftenleer) is een plan in voorberei ding, aldus premier Lubbers giste ren tijdens zijn wekelijkse pers conferentie. Unifil nog tot april in Libanon DEN HAAG (ANP) - Het kabinet heeft gisteren het mandaat van de beperkte Nederlandse deelneming aan de strijdmacht der Verenigde Naties in Libanon verlengd tot 19 april 1985, aldus premier Lubbers na afloop van de ministerraad. HARLINGEN (ANP) - De Lande lijke vereniging tot behoud van de Waddenzee is niet te spreken over een verhoging van de veer bootcapaciteit voor auto's tussen Den Helder en Texel. De milieuor ganisatie heeft minister Smit (verkeer en waterstaat) gevraagd haar beslissing - kosten 20 mil joen - op te schorten. Verhoging van de veerbootcapaciteit voor auto's zal niet in het belang zijn van landschaps- en natuuurbe- houd, zegt de organisatie. mannen en vrouwen voor het ver krijgen van de WWV. Het kabinet heeft besloten om mannen, die geen kostwinner zijn, het recht op de WWV te ontnemen. Volgens het kabinet wordt hiermee voldaan aan de Europese richtlijn voor een gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Het derde wetsontwerp kost de overheid geld, naar schatting f 25 miljoen. Het is bedoeld om langdu rig werklozen, die tot nu toe in de bijstand zouden terechtkomen, als nog een minimum-WWV-uitkering te verschaffen. Financieel gaat de groep er niet op vooruit, maar op deze wijze wordt voorkomen dat men eerst het eigen huis moet ope ten, voordat een bijstandsuitkering kan worden verkregen. Minister Ueetman (onderwijs) heeft gisteren in Delft het eerste exemplaar van de elfde herziene druk Va,n Dale Groot Woordenboek der Nederlandse Taal in ontvangst genomen. Dr. H. Heestermans een van de auteurs - overhandigde de bewindsman het woordenboek in het stadhuis van Delft (Foto anp» LOSSER, AMSTERDAM (GPD) - Moe maar voldaan zijn gisteravond de Losserse „vredesapostelen" op Schiphol aangekomen, terug van een tiendaags bezoek aan de Sow- jet-Unie. Belangrijkste doel van het uitstapje was dat de raadsleden uit de Twentse gemeente vriend schapsbanden zouden aanknopen met de gemeente Widnoje nabij Moskou. In dat kader hadden de Lossernaren de plaatselijke autori teiten van Widnoje, waar men te gast was, uitgenodigd voor een te genbezoek. Tijdens het afscheids diner - donderdagavond - heb ben de Sowjet-Russen de invitatie aanvaard. Dit natuurlijk tot grote vreugde van de Twentenaren die het be zoek te zijner tijd van de Sowjet- Russen aan Losser beschouwen als belangrijke stap in de richting permanente contacten met de ZWOLLE (GPD) De zakenman Willem Meijer heeft een klacht we gens meineed ingediend tegen drie .medewerkers van het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) in Heerlen, die vorige week vrijdag voor de Zwolse rechtbank als ge tuigen zijn gehoord. De officier van justitie heeft de klacht aanvaard en laat de recherche een onderzoek instellen. Volgens Meijer hebben de getui gen valse verklaringen afgelegd over hun betrokkenheid rond het onderzoek, dat oud-minister Gruij- ters vorig jaar heeft ingesteld naar mogelijke malversaties bij het ABP. Gruijters kwam tot de con clusie, dat Meijer had geprobeerd het ABP (in casu de directeur be leggingen, Masson) te chanteren. Via een getuigenverhoor voor de Zwolse rechtbank wil Meijer aan tonen dat Gruijters hem ten on rechte een chanteur heeft ge noemd. De term chanteur viel in verband met een brief, die Meijer in novem ber 1982 aan Masson had gezon den. In die brief werd Masson geadviseerd onroerend-goedpro- jecten van Meijer te kopen, zodat onaangename publiciteit over het ABP achterwege kon blijven. Die publiciteit behelsde het faillisse ment van de tennishallenexploi tant Poot. Deze ging failliet, toen het ABP zich als financier terug trok. Volgens Poot gebeurde dat, omdat hij niet langer bereid was steekpenningen aan Masson te be talen. Volgens Meijer hebben de drie ABP-getuigen, die tot de subtop van het concern behoren, doelbe wust het chantageverhaal in om loop gebracht om Masson ten val te brengen. Dat is ook gelukt. Masson. zit op verdenking van het aanne men van steekpenningen al sinds mei van dit jaar in voorarrest. Een van de getuigen die vorige week werden gehoord, zei de brief van Meijer aan Masson niet te ken nen. „Ik heb van het bestaan ervan via de krant kennis genomen", ver klaarde hij voor de rechtbank. De vice-president van de rechtbank, mr. Schunck, begreep dan ook niet waarom hij als getuige was opge roepen en stuurde hem daarop naar huis. Willem Meijer zei na afloop van de zitting dat deze getuige de sa mensteller is van het zwartboek, dat anonieme ABP-medewerkers hebben opgesteld en waarmee de ABP-affaire aan het rollen kwam. In dat zwartboek worden de du bieuze praktijken van Masson be schreven. Meijer had de medewerker als getuige laten oproepen, omdat hij als samensteller van het zwartboek de brief van Meijer aan Masson moest kennen. Meijer na de zitting: „Het zou me niet verbazen als hij meineed heeft gepleegd door te be weren de brief niet te kennen. Bo vendien zegt hij ook geen contact over de brief te hebben gehad met de advocaat van het ABP, mr. Wouters. Nu hebben wij van Mas son gehoord dat de man familie van Wouters is. Ook dat ontkent hij. We gaan dat eens heel precies uitzoeken". In Vrij Nederland bevestigt Vrancken het verhaal van Meijer. „De medewerker en Wouters heb ben het samen opgezet. Ze riepen maar uit dat Masson werd gechan teerd, maar ik kreeg daarvan geen bewijs te zien. Dat kon niet omdat ze Masson eerst wilden laten hap pen". Toen Masson uiteindelijk in ging op het aanbod om van Meijer projecten te kopen, kreeg Vranc ken de brief van Meijer aan Masson te zien. Vrancken: „De medewer ker heeft mij die brief laten lezen". AMSTERDAM (GPD) - Er mag geen röntgenfoto worden gemaakt van de rug van één van de verdach ten van de Heineken-ontvoering om bewijsmateriaal te verzamelen voor een ander delict waar hij mo gelijk bij betrokken was. De Raad kamer van de Amsterdamse recht bank heeft dat verboden omdat de verdachte voor dat delict momen teel niet in voorlopige hechtenis zit. Het Openbaar Ministerie denkt dat de ontvoerder nog een kogel in zijn rug heeft, die hij daar in 1977 tijdens een schietpartij met de poli tie in de IJ-tunnel inkreeg. Een röntgenfoto moet daarvoor het be wijs leveren. De zaak kwam voor de Raadka mer nadat de verdachte zich met geweld tegen het maken van de fo to's had verzet. De rechters hebben zich niet uitgesproken of het ma ken van dergelijke röntgenfoto's in strijd is met de privacy. De rechtzaak over de Heineken- ontvoering begint op 26 septem ber, ondanks dat twee verdachten nog niet door Frankrijk zijn uitge leverd. Russische gemeente. Hiermee heb ben de Losserse raadsleden toch nog een belangrijk succes geboekt, nadat ze eind vorig jaar zo'n beetje werden uitgelachen om hun vre desinitiatief. De fractievoorzitters van de Losserse politieke partijen hadden tijdens een gezellig onder onsje, waarin de bedreiging van de wereldvrede werd bediscussieerd, besloten de leiders van de beide wereldmachten uit te nodigen. President Reagan van de Verenig de Staten en de toenmalige Sowjet- leider Andropov werden in Losser geinviteerd voor een vakantie, waarbij ze elkaar in ongedwongen sfeer zouden kunnen ontmoeten. En dat zou dan weer z'n invloed kunnen hebben op de huidige kille relatie tussen beide supermachten. Wat de mensen er ook van zeiden, de Losserse „vredesapostelen" hielden voet bij stuk. Met als ge volg dat de Russische ambassa deur in ons land, Beletsky, het plaatsje bij Enschede opzocht om „tot zijn grote spijt" mee te delen dat Andropov „wegens drukke werkzaamheden" de vriendelijke uitnodiging niet kon aanvaarden. Wel werden de raadsvertegen- woordigers later uitgenodigd voor een bezoek aan de Sowjet-Unie. Van Amerikaanse zijde hebben de Lossernaren tot op heden niets ge hoord. In de Sowjet-Unie wilden de Lossernaren in eerste instantie kennis nemen van de manier, waarop de Sowjet-Russen leven, wonen en werken om vervolgens met Widnoje contacten te leggen. Buiten het officiële bijzonder drukke dagprogramma om hebben de Lossernaren enkele malen met een Russisch gezin kunnen praten zonder dat dit voorgeprogram meerd was. Ook zijn belangrijke contacten gelegd met het bestuur van de gemeente Widnoje en ver der heeft de delegatie uit de Din- kelgemeente onder meer bezoeken gebracht aan een aantal sovchozen (staatsbedrijven) en kolchozen (collectieve landbouwbedrijven), het masoleum waar de communis tische leider Lenin ligt opgebaard, het Kremlin, het gemeentehuis van Moskou, het Russisch Staatscir cus, het nationaal gasinstituut, het Lenin-museum, de joodse synago ge in de Russische hoofdstad (dit op eigen verzoek) en een metallur gisch bedrijf. Gesproken is over onder meer de verhouding kerk-staat in de Sow jet-Unie, de positie van de joden daar en uiteraard de wereldvrede. ren dat oudere werklozen hun huis moeten 'opeten'. Zoals bekend, wil het kabinet vooruitlopend op de komende stel selherziening sociale zekerheid de hogere uitkeringen verlagen tot 70 procent van het vroegere loon. Het betreft de WW, de WWV en de WAO. Tegen deze laatste maatregel verzet regeringspartij WD zich fel, en ook heeft de Tweede Kamer een motie gericht tegen deze maat regel aangenomen. Premier Lubbers weigerde na af loop in te gaan op de redenen voor het kabinet om de WAO'ers toch niet te ontzien. Hij verwees naar de komende algemene beschouwin gen, tijdens welke het kabinet het voorstel zal verdedigen. Een tweede controversiële maat regel betreft het gelijkstellen van DEN HAAG (GPD) - Het kabinet zal volgende week drie wetsont werpen, waaronder het voorstel om de hogere uitkeringen te verla gen tot 70 procent, voor advies naar de Raad van State zenden. De voorstellen, die onderdeel uitma ken van de komende begroting, kunnen zo op tijd voor behande ling naar de Kamer gezonden wor den. Het is de bedoeling dat de maatregelen op 1 januari van kracht worden. De hoofdlijnen van de wetsont werpen zijn al eerder bekend ge worden. Naast de voorgenomen verlaging van de uitkeringen gaat het hierbij om het plan om mannen en vrouwen in de WWV gelijk te behandelen. Daarnaast is het voor stel ingediend dat moet verhinde- x.* de stromende regen zijn zeven rolstoelers - die in vier dagen niet min der dan 320 kilometer aflegden - gisteren in IJmuiden aangekomen. Fa milie, vrienden en belangstellenden waren gekomen om hen te verwelko men en te feliciteren met hun prestatie. De vierdaagse was georganiseerd door de invalidenverenig ing De IJmondrollers. (foto anp» door Wim Wirtz Gerard Visscher, politicoloog, wetenschappelijk medewerker aan de Leidse universiteit en gespecialiseerd in de staatsrechts- en parlemen taire geschiedenis, volgt de RSV-enquête op de voet. Hij schreef ter afsluiting van zijn studie politieke wetenschappen aan de VU in Am sterdam een scriptie over het enquêterecht, en enkele wetenschappelij ke artikelen over hetzelfde onderwerp. Visscher is er voorstander van dat het Nederlandse enquêterecht in Westduitse richting wordt bijge steld, zodat een minderheid in het parlement een parlementaire enquê te kan afdwingen ("Persoonlijk vind ik dat een regeringsgezinde meer derheid de oppositie in het parlement niet mag beletten haar werk te doen"). Hij betreurt het dan ook dat een wetsontwerp van die strek king, dat al door de Tweede Kamer was geloodst, ruim twee jaar gele den door de Eerste Kamer werd verworpen. Volgende week wordt de RSV-enquête hervat. Visscher geeft alvast zijn oordeel. het strafprocesrecht. Als er straf vervolging wordt ingesteld dan ge beurt dat in de veronderstelling dat er wetsregels zijn overtreden. Tot nu toe is bij deze enquête niet gebleken dat dat het geval is. Je kunt in een samenleving als de on ze tenslotte zelf met je geld doen wat je wilt - dat is niet verboden. En de RSV-top heeft dat ook ge daan. Je kunt natuurlijk een groot aantal morele en ethische bezwa ren aanvoeren tegen wat er zoal ge beurd is. Maar maatregelen in de sfeer van strafvervolging, dat lijkt me onmogelijk. Nee, de echte waarde van de enquête is toch dat de overheid er van leert, dat ze strengere voorwaarden gaat stellen aan steunverlening, dat ze bijvoor beeld grote zeggenschap opeist in het bedrijf, dat ze voortdurend in zage krijgt in wat er financieel in zo'n bedrijf omgaat". Dubieus - De RSV-enquête heeft tot nu toe veel losgemaakt. Maar de ham vraag is: wat is straks het resul taat? Gerard Visscher: "In het alge meen eerst dit: de waarde van de enquête is niet dat je dingen kunt terugdraaien. Die dingen zijn ge beurd, daar kun je niets meer aan veranderen. Maar de hoop is wel gewettigd dat de overheid er iets mee doet en dat regering en parle ment bij steunverlening en dat soort zaken voortaan kritischer zullen optreden". - Dat is een abstractie. Veel men sen zullen zich afvragen waarom er geen maatregelen worden geno men tegen lieden die in de RSV-af- faire een bedenkelijke rol hebben gespeeld. "Je kunt een parlementaire en quête als deze niet vergelijken met maar dat is niet of onvoldoende ge beurd. Wat dat betreft is de rol van achtereenvolgende kabinetten en het parlement in essentie niet min der dubieus geweest dan die van de RSV-top. Daar komt bij dat er een groot politiek belang in het geding was: de werkgelegenheid. "Zeker, dat heeft een belangrijke rol gespeeld. Er is veel geld gege ven om de werkgelegenheid in stand te houden. Notabene door een minister - Van Aardenne - die bij zijn aantreden nog verklaarde dat hij weinig voelde voor afzon derlijke steunoperaties, maar dat hij een voorstander was van gene rieke steun, dus voor het hele be drijfsleven". "Maar of je nou alleen moet zeg gen: regering en parlement hebben een dubieuze rol gespeeld, ik denk dat het gaat om het functioneren van de hele staat als zodanig. Je kunt in deze zaak geen duidelijke schuldigen aanwijzen, het grijpt al lemaal in elkaar: regering, parle ment, bedrijfsleiding, vakbewe ging en zo verder. Los daarvan: het ministerie van economische zaken springt er in deze zaak wel uit, ze hebben daar een uiterst vreemde rol gespeeld. Ambtenaren lieten zich op een gegeven moment door de leiding van RSV notabene opza delen met de verantwoordelijkheid voor de bedrijfsvoering. Ze zaten daar gewoon de belangen van het concern te behartigen, terwijl ze het ministerie van defensie niet eens op de hoogte stelden van de belabberde situatie bij RSV toen ze daar met miljoenensteun het be drijf wilden helpen met de ma rineorders. Dat klopt natuurlijk niet". - Het parlement kan daar blijk baar weinig tegen uitrichten. "Van Aardenne zei tegen de commissie-Van Dijk dat hy de Ka mer niet had geïnfor meerd, omdat hij bang was dat het zou uitlekken; dat zou de staat op nog hogere kosten kunnen jagen, omdat bedrijven in onderhande ling met RSV zich dan harder zou den opstellen. Maar ik denk dat je als minister in bepaalde gevallen de Kamer best in vertrouwelijk heid kunt informeren zonder dat je bang hoeft te zijn dat een en ander uitlekt. Je moet dat niet doen in een besloten kamercommissie zo als die van economische zaken, want dan is het al gauw aan journa listen bekend. Ik heb al eens eer der gesuggereerd dat je daarvoor de kamercommissie voor inlichtin gen- en veiligheidsdiensten zou kunnen gebruiken. Daar zitten al leen de fractievoorzitters van de grote partijen in en daar wordt nooit uit gelekt. Waarom zou je in bepaalde gevallen die commissie dan niet een wat ruimere taak ge ven en er ook andere dingen dan alleen inlichtingen- en veiligheids zaken ter sprake brengen?" "In ons staatsrechtelijk bestel hebben we een inlichtingenplicht en een verantwoordelijke minister hoort de Kamer dus volledig op de hoogte te stellen van zijn beleid. Daarom zou de Kamer straks, in het debat over het eindrapport van de commissie-Van Dijk, tegen Van Aardenne moeten zeggen: minis ter, wat u hebt gedaan, dat mag niet meer en als u dat wel doet, stu ren we u naar huis. Je kunt als Ka mer dus op dit punt zijn handelwij ze afkeuren. Bovendien kan de Ka mer een voorstel indienen om za ken die het belang van de staat, de staatsveiligheid raken en die in vertrouwelijkheid moeten worden besproken, voortaan in de dan qua taakstelling gewijzigde commissie voor de inlichtingen- en veilig heidsdiensten ter sprake te bren gen. Zo kan de Kamer toch contro le blijven uitoefenen op wat een minister doet". - Maar er speelt in de Kamer toch een politiek belang? Denkt u nou heus dat de regeringspartijen hun eigen minister straks na de enquête aan de schandpaal zullen nagelen? "Commissievoorzitter Van Dijk, zelf CDA'er, heeft al tijdens de ver horen kritiek geleverd op Van Aar denne. Hij zei: u hebt informatie achtergehouden, dus u hebt de Ka mer misleid. Wat me verder opviel was dat het commissielid Joekes, een partijgenoot van de minister, hem ook scherp terecht wees; hij zei: u hebt gezondigd tegen de re gels van het parlementaire bestel. Ik denk dat dat straks ook in het eindrapport zal staan en dat de Ka mer dat zal overnemen, ja". Stoken Een aantal kamerleden was nauw bij de RSV-affaire betrokken en heeft dus min of meer boter op het hoofd. "Ja, het is wel duidelijk dat juist vanuit de Kamer steeds op steun verlening is aangedrongen en dat de controle op wat er verder met dat geld gebeurde daaronder heeft geleden. Ik denk ook niet dat het in het kamerdebat over de enquête zo'n vaart zal lopen. De oppositie zal wel een beetje gaan stoken, maar er waren ook andere minis ters uit vorige kabinetten medeve rantwoordelijk, dus dat zal wel be perkt blijven". - Mag je nu verwachten dat er in de toekomst vaker dergelijke parle mentaire enquêtes zullen worden gehouden? "Ik sta daar sceptisch tegenover. Ik denk dat mijn vermoeden aan de hand van de parlementaire ge schiedenis zal worden bevestigd en dat het enthousiasme voor dit soort enquêtes na deze affaire niet groter zal zijn geworden. Een en quête als deze, waarbij ook het re geringsbeleid ter sprake komt, brengt al gauw kritiek met zich mee en dat is voor regeringsgezin de partijen natuurlijk niet prettig". E3 DE MEEST CENTRALE PLAATS OP HET MEEST NATUURLIJKE MOMENT VOOR HET SAMENSTELLEN VAN UW WINTERCOLLECTIE. ADVERTENTIE dageli|ks van 9.0018.00 uur. zondag 9 september van 10.0018.00 uur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 5