LEIDSCH
DAGBLAD
'Prestatieionen'
bij ambtenaren
Onlusten in zwarte
wijken: al 22 doden
Voor een tientje
véél wijzer
Minister beperkt
tariefsverhoging
LEIDSCH DAGBLAD
'Automatische verhoging verdwijnt'
FNV roept op tot 24-
uursstaldng in haven
AFBRAAK
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37491
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W, E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
het grootste dagblad voor leiden en omstreken
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel nrs. zie colofon
Moeder dreigt kind
met emmer ratten
ROTTERDAM (ANP) - De Rot
terdamse kinderpolitie heeft
een einde gemaakt aan een gru
welijke strafmaatregel die een
vrouw uit de Maasstad haar
zoontje had opgelegd. Omdat
hij niet ophield met huilen liet
de moeder haar 3-jarig zoontje
gedeeltelijk zakken in een vuil
nisemmer waarin zich twee le
vende ratten bevonden. Het
kind begon daarop hysterisch
te gillen, waarna omstanders
de politie hebben gebeld. De
Raad voor de Kinderbescher
ming is inmiddels in kennis ge
steld.
Tweeverdieners
leveren weer in
PAGINA 5
Uitbreiding EG
'problematisch'
PAGINA 7
Ja, ik wil deze komplete krant over wereld, stad en land oraaa 4 weken
voor 10,- op proef in de bus ontvangen. Daarna beslis ik over een
definitief abonnement.
Noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 63.10); vóór het abonnement
ingaat, ontvang ik de krant 2 weken gratis
NaamTel
Adres
PostcodePlaats
U kunt deze bon opsturen naar het Leldsch Dagblad,
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Lelden
In plaats van de bon op te sturen, kunt u ook even bellen (071-144941)
DEN HAAG (ANP) - De automatische jaarlijkse salarisverhoging voor ambtenaren
moet verdwijnen. Minister Rietkerk van binnenlandse zaken wil de periodieke sala
risverhogingen van ambtenaren voortaan laten afhangen van de individuele presta
ties.
Topambtenaren moeten boven
dien om de vijf jaar van depar
tement wisselen, zo vindt de
bewindsman. In lagere rangen
moet er meer doorstroming binnen
het eigen ministerie komen.
Dat heeft een woordvoerder van
het ministerie vandaag meege
deeld. De plannen komen niet
voort uit bezuinigingsdrift. Het is
de wens van het kabinet om de
band tussen het functioneren van
de individuele ambtenaar en het
personeelsbeleid te versterken, al
dus de woordvoerder.
De plannen zullen officieel don
derdag aan de Tweede Kamer wor
den bekend gemaakt en gaan uit
eindelijk - na door een departe
mentale werkgroep te zijn uitge
werkt - naar de centrales van over
heidspersoneel.
De grootste ambtenarencentrale
ACOP noemt de ideeën van Riet
kerk in een reactie onwerkbaar. De
onzekerheid over de ambtelijke inr
komens wordt er alleen nog maar
door vergroot. Bovendien zal het
beoordelingssysteem „sfeerver
pestend" werken op de afdelingen,
zo is de vrees in de FNV-ambtena-
rencentrale.
De christelijke CCOOP voorziet
grote onrust onder de ambtenaren.
Volgens voorzitter A. de Jong is de
maatregel wel "een rechtstreeks
gevolg van de bezuinigingswoede
van het kabinet". Het plan om top
ambtenaren op andere departe
menten in te schakelen is volgens
De Jong niet uitvoerbaar voor
gespecialiseerde ambtenaren. Het
idee van interne overplaatsingen
van lagere ambtenaren noemt hij
een lachertje. Er zal dan nogal wat
bijscholing nodig zijn, terwijl daar
nu al te weinig geld voor is.
Alleen de hogere ambtenaren,
verenigd in de CMHA, menen dat
een grotere mobiliteit van ambte
naren de kwaliteit van het over
heidsapparaat juist ten goede
komt. Maar net als in het bedrijfs
leven hoort daar wel een passend
beloningssysteem bij. Goed preste
rende ambtenaren moeten extra
worden beloond, vooral om inko
mensverschillen met het bedrijfs
leven te voorkomen, zo stelt de
CMHA. Dat kan inderdaad beteke
nen dat minder goed functioneren
de ambtenaren geen automatische
verhogingen meer krijgen.
De bonden vinden dat tot nu toe
alle afspraken die met Rietkerk
zijn gemaakt over redelijk overleg
over de arbeidsyoorwaarden niet
worden nagekomen. „Zo af en toe
horen we wat. Het zij via de publi
citeit, hetzij via interne contacten.
Maar tot nu toe moeten we maar
afwachten welke donderbui de mi
nister op Prinsjesdag over ons zal
heengieten. Tot nu blijken we al
leen maar lege briefjes te mogen
inbrengen", aldus ACOP-man De
Jong.
MINERS
Vrouwen in actie bij het TUC-congres in Brighton. (foloAP)
TUC steunt de Britse stakers pagina 9
Meer controle in trein en bus
Duizenden merendeels jongeren, trokken door de zwarte woonwijken en richtten een spoor van vernielingen
aan. Huizen, winkels en auto's werden in brand gestoken en er werd geplunderd. (foto anp)
JOHANNESBURG (DPA/AP/
UPI/Rtr.) In zwarte woonste
den in Zuid-Afrika, waar
gisteren bij ernstige ongere
geldheden tweeëntwintig men
sen om het leven kwamen en
honderden anderen gewond
raakten, zijn vanmorgen weer
gewelddadigheden uitgebro
ken.
Een school in een zwarte wijk bij
Sharpeville, dat ongeveer vijftig ki
lometer ten zuiden van Johannes
burg ligt, werd in brand gestoken.
Ook in een boerderij niet ver van
Sharpeville werd brand gesticht.
Een politiewoordvoerder had nog
geen bijzonderheden van de scha
de. De sfeer in de zwarte woonste
den is zeer gespannen en er is veel
politie op de been.
Duizenden, merendeel jongeren,
trokken gisteren door de zwarte
woonwijken en richtten een spoor
van vernielingen aan. Volgens een
woordvoerder van de politie in
Pretoria vielen sommige doden bij
aanvallen van de woedende menig
te en kwamen anderen om bij het
optreden van de politie tegen de
jongeren.
De politie schoot met scherp en
maakte gebruik van traangas, rub
ber kogels en zwepen om de dui
zenden jongeren uiteen te jagen
die huizen, winkels en auto's in
brand staken en aan het plunderen
sloegen. Volgens de politie ver
brandden twee mensen levend
toen hun auto's in brand gestoken
werden. Een woedende menigte
hakte de plaatsvervangend burge
meester van Sharpeville in stuk
ken en stak vervolgens zijn lijk in
brand, aldus een ooggetuige.
De onlusten hadden plaats in de
zwarte wijken Sharpeville, Bioba-
teng, Sebokeng, Evaton en Tembi-
sa ten zuiden en oosten van Johan
nesburg. Vooral in Sharpeville en
Biobateng kwam het tot hevige
vechtpartijen tussen de politie en
de jongeren.
De precieze aanleiding tot de on
lusten is niet duidelijk. Maar voor
al onder jonge zwarten heerst een
algemene onvrede met het onder
wijssysteem voor zwarten en sinds
het begin van het jaar boycotten
zwarte scholieren regelmatig de
lessen. Daarnaast hebben plannen
de huren in de zwarte woonwijken
te verhogen woede gewekt. Vol
gens waarnemers bestaat er ook
verband tussen de onlusten en het
inwerking treden van de nieuwe
grondwet, die Indiërs en kleurlin
gen enige politieke zeggenschap
geeft, maar de zwarte meerderheid
van de bevolking uitsluit van elke
politieke macht.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Minis
ter Smit-Kroes (verkeer en water
staat) is van plan de tarieven van
het openbaar vervoer volgend
voorjaar minder sterk te laten stij
gen dan zij aanvankelijk van plan
was. Hoeveel de tarieven precies
omhoog gaan wordt in december
beslist.
Ook heeft zij, met instemming
van de ministerraad, besloten dat
op tram, metro en bus speciale
controleurs worden aangesteld die
onder meer het vandalisme, zwart
en grijsrijden moeten tegengaan.
Met dit banenplan kunnen 1350
voornamelijk jonge mensen aan
het werk.
De minister besloot gisteren tot
deze maatregelen na een gesprek
met NS, de stads- en de streekver
voerders. Zij vindt dat de vervoer
bedrijven nog doelmatiger moeten
gaan werken om het aanbod van
passagiers te vergroten. Er is geen
geld voor verbetering van het
openbaar vervoer, aldus de minis
ter. De maatregelen houden ver
band met een vermoedelijk buiten
sporig groot verlies aan passagiers
in het stads- en streekvervoer sinds
de tariefverhogingen van 1 april.
Het werkelijke verlies, dat ook
andere oorzaken heeft, wordt op
het ogenblik door de vervoerbe
drijven onderzocht. Ook NS heeft
te maken met vervoersuitval. De
voornaamste oorzaken zijn volgens
de minister behalve de verhoging
van de tarieven ook de stakingen
van eind vorig jaar. Veel passagiers
die NS tijdens de stakingen de rug
hebben toegekeerd, zijn niet terug
gekomen, aldus Smit-Kroes.
De Vervoersbond FNV reageer
de vanochtend negatief op het ta-
rievenplan van de minister. "De
openbaar-vervoerbedrijven heb
ben de laatste jaren al enorme be
zuinigingen moeten doorvoeren.
Ze wringen zich in allerlei bochten
om de exploitatie rond te krijgen.'
Nu zegt de minister alsof er niets
aan de hand is: verdien met effi
ciencymaatregelen maar een min
der forse tariefverhoging. Dat is
volkomen onrealistisch", aldus J.
Koster, voorzitter van de bedrijfs-
ROTTERDAM (GPD) - Er wordt
morgen waarschijnlijk massaal ge
staakt in de Rotterdamse haven.
De 4000 werknemers in de stuk-
goedsector zijn opgeroepen om 24
uur het werk neer te leggen. Op di
verse plaatsen zullen massabijeen
komsten worden gehouden. De
Vervoersbond FNV heeft daartoe
gisteravond besloten, ondanks een
bemiddelingspoging van het Ge
meentelijk Havenbedrijf om een
oplossing voor het conflict te vin
den.
De bond heeft tot de verscher
ping van de acties besloten om de
werkgevers onder druk te zetten.
Volgens de FNV weigeren de
werkgevers nog steeds om serieus
te onderhandelen over een oplos
sing voor het dreigende ontslag
van 151 werknemers van Rotter
dam Terminal.
De aankondiging van de massale
staking komt op het moment, dat
onder leiding van directeur Mole
naar van het Gemeentelijk Haven
bedrijf opnieuw een poging wordt
ondernomen om een einde te ma
ken aan het conflict in de Rotter
damse haven. Molenaar deed een
compromisvoorstel waarop van
daag de reacties worden verwacht.
(Zie verder pag. 9)
groep spoorwegen van de ver
voersbond.
De kosten van de 1350 aan te
trekken werknemers voor de be
strijding van vandalisme, zwart en
grijs rijden worden geschat op 50
miljoen gulden per jaar. Een ande
re maatregel tegen zwart- en grijs-,
rijden is dat de chauffeur weer
kaartjes moet controleren
Honecker gaat
toch niet naar
W.-Duitsland
BONN (RTR) - De Oostduitse
staats- en partijleider, Erich Ho
necker, heeft een uitnodiging af
gewezen om deze maand de Duit
se Bondsrepubliek te bezoeken, zo
heeft de Oostduitse permanente
vertegenwoordiger in Bonn,
Ewald Moldt, vandaag verklaard.
Dit besluit valt na een perscam
pagne door de Sowjet-Unie en
haar bondgenoten waarin wordt
beweerd dat Bonn de Oostduitse
soevereiniteit poogt te ondermij
nen en de Duitse Bondsrepubliek
nog steeds hoopt tijdens de Twee
de Wereldoorlog verloren gegaan
gebied terug te krijgen.
Commissie wil
meer onderzoek
discriminatie
DEN HAAG (ANP) - Er moet meer
onderzoek worden gedaan naar het
effect van maatregelen tegen ras
sendiscriminatie en -vooroordelen.
Anders blijft het beleid op dit ge
bied steken in experimentele me
thoden. Bestrijding van rassendis
criminatie kan overigens niet wor
den losgezien van het minderhe
denbeleid waarbij etnische min
derheden meer kansen moeten
krijgen in de Nederlandse samen
leving.
Dit zegt de adviescommissie on
derzoek minderheden in een van
daag verschenen advies over 'Dis
criminatie, vooroordeel en racisme
in Nederland'. De voorzitter van de
commissie, de Leidse hoogleraar
dr. A. Kobben, heeft het advies
vanochtend op het ministerie van
binnenlandse zaken aangeboden
aan minister Rietkerk. Ook kreeg
de bewindsman de resultaten van
voorafgaand onderzoek, dat werd
verricht door drs. J. Elich en drs.
B. Maso.
Daaruit blijkt, dat rassenvoor
oordeel en rassendiscriminatie in
gewikkelde verschijnselen zijn die
minder sterk met elkaar samen
hangen dan vaak wordt aangeno-
De minister van verkeer en
waterstaat, mevrouw Smit-
Kroes, blijft verbazen. Nog
geen half jaar geleden, in maart, ver
dedigde zij in de Tweede Kamer een
tarievenplan voor het openbaar ver
voer dat voorzag in draconische prijs
verhogingen. Alle deskundigen uit het
veld, van Nederlandse Spoorwegen
tot het stads- en streekvervoer, heb
ben bij die gelegenheid met klem ge
waarschuwd voor een drastische te
rugval van het aantal reizigers met al
le gevolgen vandien, zoals nieuwe en
ook stijgende tekorten bij de open
baar vervoerbedrijven. Maar de mi
nister wist het beter, zij was blijkbaar
van mening dat deze soep, haar op
gediend door behartigers van een
specifiek belang, wel niet zo heet zou
worden gegeten. In de Tweede Ka
mer kreeg de minister voor deze be
nadering de enthousiaste steun van
de VVD en de gereserveerde hulp
van het CDA. Zo zijn de rollen nu
eenmaal verdeeld, ook als de sterk
ste argumenten tegen een bepaald
beleid in stelling worden gebracht.
Maar zie, de wonderen zijn de we
reld nog niet uit, de minister keert ge
deeltelijk en nogal besmuikt op haar
paden terug. Sinds 1 april hebben de
openbaar vervoerbedrijven tot hun
verdriet 'een buitensporig groot ver
lies aan passagiers' moeten ervaren,
en dat jaagt de tekorten verder op.
Hogere, ja extreem hoge tarieven,
minder passagiers, grotere tekorten,
opnieuw hogere tarieven, de vicieuze
cirkel is rond en de onafwendbare af
braak van een basisvoorziening als
het openbaar vervoer is een feit. Op
nieuw en voor de zoveelste keer ge
confronteerd met deze hinderlijke
werkelijkheid, heeft mevrouw Smit-
Kroes zich bereid getoond de stijging
van de tarieven iets te matigen. Hoe
veel minder duur de kaartjes voor
bus, tram, trein en metro worden, is
nog niet duidelijk, maar de plannen
van maart blijken toch te schadelijk.
Daarvan daarvan lijkt nu ook de mi
nister overtuigd, voorwaar een hele
winst.
Een schaduwzijde is echter dat de
minister in één moeite door heeft dui
delijk gemaakt dat alles uit de lengte
moet of uit de breedte. Als de passa
giers het huidige pakket aan open
baar vervoervoorzieningen niet kun
nen en/of willen betalen, dan moet
dat pakket zelf maar worden inge
krompen. Daarmee wordt het pro
bleem teruggeschoven naar de open
baar vervoerbedrijven, die moeten
proberen de terugval van het aantal
passagiers te beperken, terwijl zij ook
hun dienstverlening moeten inkrim
pen. De lege bus in de nacht, en de
drie passagiers in een treincoupé bui
ten de spits leiden gemakkelijk tot de
lekenconclusie dat het wel wat min
der kan allemaal. Maar de beroeps
openbaar vervoerders hakken al ja
ren met het bijltje van inkrimpen en
snoeien, en nu kunnen zij opnieuw
aan de slag.
De dreigende afbraak van het
openbaar vervoer is bepaald niet af
gewend nu het lijkt alsof de minister
gedeeltelijk door de bocht is. Het is
ook nauwelijks voorstelbaar; me
vrouw Smit-Kroes als reddende engel
van het openbaar vervoer. Dergelijke
engelen bestaan trouwens niet en
zijn in dit tijdsgewricht ook onbe
staanbaar.
Om niet helemaal in mineur te ein
digen tot slot een woord van waarde
ring zonder enige reserve. Het is een
goede zaak dat de minister 1350 man
extra wil inzetten bij de openbaar ver
voer bedrijven ter voorkoming van er
gerniswekkende zaken als het van
dalisme en het zwart en grijs rijden.
Iedere poging om een dreigende ver
loedering van het openbaar vervoer
tegen te gaan verdient krachtige in
stemming. Op straffe van onleefbaar
heid kan een moderne maatschappij
als de onze gewoon niet zonder een
veilig, goed en betaalbaar openbaar
vervoer.
Monument beklad
AMSTERDAM (ANP) - Onbeken
den hebben in het Amsterdamse
Vondelpark het vorige maand ont
hulde Kerwin Duinmeijer-monu-
ment geheel met witte werf be
smeurd.
Enkele buien
Enkele buien, maar ook af en toe zon.
Minimumtemperatuur ongeveer 10
graden, middagtemperatuur om
streeks 17 graden.
Matige wind, kracht 4, aan de kust
eerst nu en dan krachtig, windkracht
4, noordwestenwind.
5 september 1984
Zon op: 06.58 uur, zon onder: 20.17 uur
Maan op: 18.49 uur, maan onder:
01.03 uur
Waterstanden te Katwijk: hoogwa
ter 12.29 uur, laagwater 07.44 en 20.26
MELK LEIDSE VEEMARKT IN DE GOOT
heeft. Volgens de wet
mag een koe niet onge-
molken de markt verla
ten. Daarom melkt Ra-
vensbergen elke dinsdag
de koeien die zijn aange
voerd op de Leidse vee
markt. Tot voor kort ging
de melk naar een verwer
kingsbedrijf in Voorthui-
"Zij hebben me gezegd
dat de kostprijs te hoog is
geworden, resultaat: ik
zit zonder afnemer. Veel
bedrijven willen deze
melk niet hebben omdat
het slecht zou zijn, vol an
tibiotica. Voor melkpoe
der is het overigens wel
geschikt".
"Het zal moeilijk wor
den om een nieuw bedrijf
te vinden. En ik weet ook
niet of ik aan het zoeken
zal slaan. Laat de dieren
bescherming die vindt
dat de koeien op de
markt moeten worden
gemolken maar eens wat
doen. Of de gemeente. Ik
bedoel, eigenlijk moeten
zij voor een verwerkings
bedrijf zorgen en mij ge
woon een dagprijs geven
voor het melken. Dit ge
doe ben ik in elk geval
beu".
Op de foto: schoonma
kers spuiten de met melk
bedekte vloer van de hal
SChoon. (foto Holvast)
LEIDEN - Ongeveer
1300 liter melk verdween
vanochtend in de goot
van de Leidse
Groenoordhallen. Jaap
Ravensbergen protes
teerde op deze manier te
gen het feit dat hij voor
de zoveelste maal geen
afnemer voor de melk
(Van een onzer
verslaggevers)
