ITtalië wil gif
in zee storten'
j
Suriname geen
democratie naar
westers model
Reagan roept Russen op tot overleg
r r 1
fVolgens Duitse politicus
ii
Bonn: geen bomleiding
VS: vrouw Sacharov veroordeeld
'Thatcher overwoog
gebruik kernwapen'
Vakbondsleider Derby:
'98VRIJDAG 24 AUGUSTUS 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
ten
SG-' O
aag
Jit-
ing
inBRUSSEL (AFP/Belga) In de reactor van een chemische fabriek in de Italiaanse plaats
Seveso zit nog drie kilo van de dodelijk giftige stof dioxine, die in juli 1976 een der ergste
■nilieurampen ter wereld veroorzaakte. Dat zegt de Westduitse Europarlementariër Ru-
lolf Wedekind, die de aandacht van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van
ie EG, heeft gevestigd op een document van de Italiaanse regering, gedateerd op 3
augustus 1982, waarin wordt voorgesteld het gif in zee te lozen.
r:> B
Zelfs als het gif op een diepte van
duizenden meters onder de zee
spiegel wordt gebracht bestaat er
nog gevaar voor een milieuramp,
aldus Wedekind, die waarschuwde
dat het gif mogelijk via een Belgi
er-sche haven naar zee gebracht zou
>n- kunnen worden.
>n- De Europese commissaris voor
le- milieuzaken, Karl-Heinz Narjes,
er-antwoordde de Europarlementa-
en rier gisteren dat de Europese Ge-
de meenschap geen eigen regelingen
>n- kent om iets aan dit probleem te
en kunnen doen. Nadat vorig jaar 41
ite
iet
vaten dioxine uit Seveso ongecon
troleerd binnen de grenzen van de
Gemeenschap gebracht konden
worden heeft de EG in juni beslo
ten tot een strenge controle op het
vervoer van giftige of gevaarlijke
stoffen, maar daarbij werden geen
regels gesteld voor het dumpen in
Het Belgische ministerie van
Volksgezondheid en Leefmilieu
deelde desgevraagd mee dat haar
niets bekend is over een mogelijk
transport van Italiaans dioxine via
een haven in België. Volgens het
1* BONN (AP) - West-Duitsland
K heeft gisteren ontkend dat de NA-
ls VO overweegt een plan van het
Pentagon uit te voeren om een
k pijpleiding langs het IJzeren Gor-
dijn aan te leggen, die in crisissi-
it tuaties kan worden volgepompt
l- met explosieven.
e Jürgen Reichardt, de woordvoer
der van het ministerie van defen-
sie, noemde het plan "absurd".
Later werd in een schriftelijke
verklaring gezegd dat de berichten
e over de aanleg van een bomleicling
n langs de grens met de DDR onjuist
Het Amerikaanse ministerie van
defensie zei woensdag dat de NA-
e VO was aanbevolen een dergelijke
pijpleiding langs het IJzeren Gor
dijn aan te leggen. De pijpleiding
zou in tijden van spanning kunnen
worden volgepompt met vloeibare
explosieven en kunnen worden
ontstoken.
Wat betreft het Westduitse mi
nisterie van defensie "zullen zulke
plannen er niet komen", aldus Rei
chardt. Hij zei ook dat er tussen de
NAVO-regeringen niet over de
plannen was overlegd.
De woordvoerder van het minis
terie van buitenlandse zaken in
Den Haag legde er de nadruk op,
dat het gaat om één van een gehele
serie aanbevelingen die het Ameri
kaanse ministerie van defensie,
aan het Congres heeft gedaan.
ministerie zal het gif krachtens de
ook door België ondertekende con
ventie van Oslo niet in het land mo
gen worden ingevoerd.
Het speciale bureau van het ge
bied Lombardije voor Seveso heeft
ontkend dat Italië van plan is drie
kg dioxine uit de reactor van de
chemische fabriek in Seviso in zee
te lozen. „Wij spreken het bericht
volkomen tegen", zei Simonetta
Meroni, woordvoerster van het bu
reau desgevraagd.
„Er is geen dioxine meer in Seve
so. De reactor is afgelopen herfst
volkomen ontmanteld en de ele
menten zijn onder de grond opge
borgen in een verzegeld vat waar
uit niets kan ontsnappen. Het le
vert geen enkel gevaar op. Alle be
smette elementen bevinden zich
nu in dat vat".
Zij zei voorts niets te weten van
„geheime onderhandelingen" tus
sen Italië en een ander Europees
land voor het uitvoeren van dioxi-
BOEKAREST (DP AlAF PI RTR) - Het socialistische Roemenië heeft giste
ren zijn 40e verjaardag van de „anti-imperialistische bevrijdingge
vierd met een grote militaire parade in de hoofdstad Boekarest. Naast
vertegenwoordigers van alle legeronderdelen marcheerden honderddui
zenden Roemenen en de volledige, met 20 gouden medailles zeer succesvol
le, Olympische ploeg aan de eretribune met staats- en partijleider, Nicolai
Ceausescu, voorbij.
Op 23 augiLStus 1944 verbrak Roemenie zijn verbintenis met de As-mo-
gendheden en trad. onder druk van de al diep op Roemeens grondgebied
doorgedrongen Sow jettroepen, toe tot de geallieerde legers.
Hoewel de Roemenen uitdrukkelijk hebben gevraagd hoge afvaardigin
gen naar de herdenkingsfestiviteiten te sturen, waren de Oostduitse
staats- en partijleider, Erich Honecker, en de Chinese president, Li Xian-
nan, de enige staatslieden van formaat die naar Boekarest zijn gekomen.
De Sowjetunie stuurde het lid van het Politburo Vitaly Vorotnikov. Waar
nemers zien hierin een uiting van afkeuring door de meeste overige lan
den van Oost-Europa voor de zelfstandige rol van Roemenië. (foto api
WASHINGTON (UPI) - Het Ame
rikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft gisteren bericht
ontvangen dat de vrouw van And-
rei Sacharov, Jelena Bonner, in het
geheim door een Russische recht
bank is veroordeeld tot vijf jaar
binnenlandse verbanning wegens
laster van de Sowjet-staat. Het mi
nisterie heeft geen bevestiging
maar beschouwt het bericht als be
trouwbaar. Dit heeft de woord
voerder, Alan Romberg, verklaard.
„We zijn woedend", zei Rom
berg. De 63-jarige Sacharov is zelf
in 1980 verbannen naar Gorki. Tot
die maatregel ging het Kremlin
over nadat de dissidente natuur
kundige zich had uitgesproken te
gen de Russische invasie in Afgha
nistan.
Romberg ging ook in op een vi
deo die de tv-maatschappij ABC
heeft vertoond, die zou moeten be
wijzen dat Sacharov in leven en
goede gezondheid is. De woord
voerder stelde twee dingen: aange
zien de film zeker een maand oud
is, is er geen bewijs over Sacharovs
huidige toestand: de banden lijken
een poging van de Russische rege
ring „de aandacht af te leiden" van
andere zaken. Onder die andere za
ken is het bericht over de veroor
deling van mevrouw Bonner, zei
de woordvoerder. Het ministerie
gelooft het bericht dat Bonner tot
vijf jaar binnenlandse verbanning
op een onbekende plaats is veroor
deeld. Volgens Romberg wordt
aangenomen dat het proces vorige
week plaatsvond. „Dergelijke be
richten veroorzaken doorgaans
grote woede in het Westen en het
praktisch gelijktijdig vrijgeven van
deze banden (over Sacharov) zou
afleiding scheppen en zo de Russi
sche doelen dienen". „Wij blijven
van de Russische autoriteiten vra
gen onafhankelijke waarnemers
met de Sacharovs contact te laten
maken", aldus de woordvoerder.
Russische dissidenten meldden
begin mei dat Sacharov, Nobel
prijswinnaar voor kernfysica, een
hongerstaking was begonnen na
de weigering van de Russische au
toriteiten mevrouw Bonner in het
buitenland medische behandeling
te laten ondergaan voor de proble
men aan haar hart. Bonner noch
Sacharov is sinds die tijd gezien.
TEHERAN (Rtr./DPA) - De verantwoordelijkheid voor de bomaanslag
in Teheran, waarbij gisteren achttein doden en driehonderd gewonden
vielen, is opgeëist door twee Iraanse oppositiegroeperingen
In Parijs stelde de groepering Arya zich verantwoordelijk voor het
plaatsen van de bom. Dit is een monarchistische organisatie die het be
wind van de sjah wil herstellen in Iran. In een telefoontje aan een interna
tionaal nieuwsagentschap zei een woordvoerder dat de groepering op
nieuw zal toeslaan. „We willen dat (de Iraanse leider) Chomeini zich onze
naam herinnert en stopt met het vermoorden van ons volk. We zullen
doorgaan", zo zei de man in gebrekkig Engels. Maar in Londen ontkende
een woordvoerder van dezelfde organisatie iets met de aanslag te doen te
hebben.
De andere verzetsgroepering die zegt achter de aanslag te zitten, is een
onbekende organisatie genaamd „Eenheid van martelaar Kalaghi".
ADVERTENTIE
LONDEN (UPI) - De oppositie in
het Britse parlement heeft gisteren
een spoedonderzoek geëist naar
beschuldigingen als zou premier
Margaret Thatcher overwogen
hebben kernwapens in te zetten te
gen de Argentijnse stad Cordoba
tijdens de Falklands-oorlog.
De zaak kwam donderdag aan
het rollen met een bericht in het
Britse socialistische weekblad
„New Statesman". Het blad meld
de dat geheime regeringsdocu
menten eerdere berichten beves-
GENERAAL - De Argentijnse jus
titie heeft opdracht gekregen een
gerechtelijk onderzoek te openen
het optreden van de gepensioneer
de generaal Luciano Menendez,
die afgelopen dinsdag een mes
trok tegen een menigte die hem
uitschold voor moordenaar. Me
nendez wordt beschuldigd van
„gewapende agressie". Dat is giste
ren van de zijde van justitie verno-
tigden dat ten tijde van de oorlog
een Polaris-onderzeeër met kernra
ketten aan boord gestationeerd
was bij het eiland Ascencion, hal
verwege Groot-Brittannië en de
Falklands.
De berichten waren oorspronke
lijk afkomstig van Labour-parle-
mentariër Tam Dalyell. Hij zei over
informatie te beschikken dat er
waarschijnlijk gedreigd zou zijn
met de inzet van kernwapens als
een van de hoofdschepen van de
Britse oorlogsvloot twee vlieg
dekschepen en een troepenschip -
vernietigd werden door Argentijn
se raketten.
De New Statesman bevestigt dit
en weet te melden dat de Noordar-
gentijnse stad Cordoba het „waar
schijnlijke doelwit" was van de
kernaanval. Volgens het blad wer
den details over de positie van de
Polaris gegeven in een „serie zeer
geheime telegrammen die naar de
Britse ambassade in Washington
werden gezonden".
MOSKOU (UPIIAFP/Rtr.) - De 67-
jarige partijleider van de Mongool
se Volksrepubiek, Joemsjagin Tse-
denbal, is om gezondheidsredenen
afgetreden als secretaris-generaal
van de Mongoolse communistische
partij en lid van het Politbureau.
Tsedenbal, die meer dan 32 jaar
aan het bewind was, trad volgens
TASS op eigen verzoek terug. Hij is
als secretaris-generaal opgevolgd
door de premier van Mongolië,
Zjambyn Batmunch.
Het besluit Tsedenbal als secreta
ris-generaal en lid van het Mon
goolse Politbureau van zijn func
ties te ontheffen, werd donderdag
in Oelan Bator genomen tijdens
een buitengewone zitting van het
centraal comité van de communis
tische partij. Tsedenbal behoudt de
iiooral ceremoniële functie van
voorzitter van het Mongoolse parle
ment staatshoofd). (foto api
De Surinaamse vakbondsdelega
tie die de afgelopen week Neder
land bezocht en besprekingen
voerde met de Nederlandse vak
bonden, vertegenwoordigers van
politieke partijen en ambtenaren
van het ministerie van buiten
landse zaken in Den Haag zegt
tevreden te zijn over de de ma
nier waarop zij in staat is geweest
de positie van de Surinaamse
vakbeweging in de huidige Suri
naamse regeringsconstellatie na
der toe te lichten.
De driemansdelagatie werd ge
leid door Fred Derby, voorzitter
van de belangrijkste vakbewe
ging C 47. Verder waren in de de
legatie opgenomen de voorzitter
van De Moederbond, Frederik
van Russell, en de voorzitter van
de ambtenarenorganisatie CLO,
Hendrik Silvester. Volgens dele
gatieleider Derby was het niet de
allereerste bedoeling van de vak
bonden geweest in Nederland
een pleidooi te houden voor de
hervatting van de ontwikkelings
hulp aan Suriname.
door
Ruud de Wit
„Nederland en Suriname heb
ben duurzame banden met el
kaar, die door niets zyn door te
knippen. Nederland heeft ons
gedurende de koloniale tijd en
daarna opgescheept met een
westers parlementair systeem,
dat evenwel niet voldeed. Verder
zijn wij door Nederland beland
in een economische inrichting
die ons afhankelijk heeft ge
maakt. Maar sociaal, econo
misch, politiek en menselijk zijn
de beide landen zo met elkaar
vervlochten, dat zij beiden de
plicht hebben een voortdurende
dialoog te blijven voeren".
In die zin achtte Derby het de
morele plicht en verantwoorde
lijkheid van Nederland om zich
anders op te stellen dan het de
laatste twee jaar heeft gedaan.
„Wij zijn hier niet gekomen om
te praten over de hervatting van
de Nederlandse ontwikkelings
hulp, hoewel wij vinden dat Suri
name daar recht op heeft. Wij
hebben met de politici, ambtena
ren en vakbondsmensen hier ge
praat over de totale situatie in
Suriname, omdat we de indruk
hebben dat de moeizaam opge
bouwde relatie tussen de beide
landen ernstig afgebrokkeld is".
Begrip
„Met name de positie van de
vakbeweging hebben we toege
licht en ik geloof uit de reacties
na de gesprekken te kunnen zeg
gen, dat we meer begrip hebben
gekregen. Als bijvoorbeeld de
woordvoerder in de Tweede Ka
mer voor de WD, de heer
Weisglas een half jaar geleden
durfde te stellen, dat ik een ma
rionet zou zijn van legerleider
Bouterse, dan ben ik blij dat de
zelfde meneer Weisglas nu tot de
overtuiging is gekomen dat dat
niet het geval is".
Derby lichtte het democratise
ringsplan toe, dat de gezamenlij
ke vakbeweging enige maanden
geleden in de zogenaamde 'denk
tank' heeft ingediend. Deze
denktank heeft tot doel een in
ventarisatie te maken van de
ideëen en plannen van de drie
deelnemende partijen in de hui
dige regering-Udenhout, te we
ten het militair gezag, de werkge
vers en de vakbeweging. Het
vakbondsplan voorziet in een ge
faseerde terugkeer naar de de
mocratie. Uiterlijk 1 oktober zal
de regering-Udenhout zich bui
gen over de drie voorstellen en
nog voor het begin van het vol
gend jaar, wanneer het mandaat
van de regering afloopt, zal zij
een keus moeten maken.
Het vakbondsplan gaat uit van
twee fasen. In de eerste, die twee
jaar zal duren, zal een Assemblee
zich bezig gaan houden met de
opstelling van een grondwet. De
ze Assemblee zal bestaan uit le
den van functionele groepen en
er zullen ook leden van gekozen
districtsraden zitting in kunnen
hebben. Op dit moment is nog
niet duidelijk welke functionele
groepen zitting moeten krijgen
in deze Assemblee, maar volgens
Derby behoren daar ongetwij
feld de vakbeweging en de werk
geversorganisaties toe.
De grondwetgevende Assem
blee moet ook een wet op de poli
tieke partijen gaan opstellen,
maar individueel zullen leden
van politieke partijen a titre per-
sonel via de gekozen districtsra
den zitting kunnen nemen in de
Assemblee. De tweede fase voor
ziet onder meer in een recht
streeks gekozen president.
VN-commissie
De kritiek op de deelname van
de Surinaamse vakbeweging in
de regering-Udenhout legde Der
by naast zich neer. „Sinds wij in
februari van dit jaar zitting heb
ben genomen in de regering, is er
veel in Suriname veranderd. Wie
had in december kunnen voor
spellen dat er een democratise
ringsproces in Suriname van de
grond zou komen?", aldus Der
by. „Dat de VN-commissie onder
leiding van Amos Wako nu naar
Suriname kon komen, is door
ons toedoen".
Derby, die weigerde in te gaan
op de gebeurtenissen van 8 de
cember 1982, waarbij van de 16
gearresteerde Surinamers,
slechts hij alleen aan de moorden
kon ontkomen, wilde evenmin
ingaan op de houding van de
vakbeweging, mocht het VN-
rapport vernietigend voor leger
leider Bouterse uitpakken. „Ik
wil daar niet op vooruit lopen.
Als de VN-commissie vaststelt,
dat legerleider Bouterse daad
werkelijk betrokken is geweest
bij de moorden, dan zullen we
ons alsnog beraden".
Ook wilde Derby niet in gaan
op de mogelijkheid dat de mili
tairen aan het einde van dit jaar
uiteindelijk toch zullen beslui
ten, de macht in handen te hou
den en niet mee te werken aan
het voorstel van de vakbewe
ging: „Je moet realistisch zijn,
maar als wij er niet van overtuigd
zijn, dat wij met argumenten ons
standpunt over de tafel kunnen
krijgen, waren we er niet aan be
gonnen. Wij geloven in een recht
staat maar ook in overeenstem
ming. Ik ben ervan overtuigd dat
we uiteindelijk met de betrok
ken groeperingen tot een grote
gemene deler zullen kunnen ko
men. Maar onze beginselen staan
centraal. Als die niet terug te vin
den zijn in de nieuwe democrati
sche structuur van Suriname,
zullen onze leden ons zeker geen
toestemmming geven verder
mee te werken", aldus Fred Der
by.
vrijwielen in eigen land
Een stukje, wat dagen of een weekje op de fiets.
Daarover gaat „Vrijwielen in eigen land". Een
informatief fietsersboekje voor vrije tijd en va
kantie. Gratisbij de fietsen vakman, de ANWB,
de VW-i's, de reis- en inlichtingenbureaus van
de NS en stichting: fiets! (tel. 020-4255 50).
WASHINGTON - President Rea
gan heeft gisteravond de Sowjet-
Unie opgeroepen tot onderhande
lingen met de VS om de wereld te
verlossen van de dreiging van
kernwapens. Hij deed dit in Dallas,
tijdens zijn toespraak aan het slot
van het Republikeinse partijcon
gres, waarin hij de kandidatuur
voor een tweede ambtstermijn for-
door
Henk Kolb
meel aanvaardde en zijn democra
tische tegenstanders onder donde
rende toejuichingen agressief te lijf
ging. De laatste peilingen geven
Reagan en Bush een voorsprong
van 16 procent op Mondale en Ge-
raldine Ferraro.
In de komende 75 dagen wil Rea
gan de Amerikaanse kiezers ervan
overtuigen, dat zij voor de duide
lijkste politieke keuze staan van de
laatste halve eeuw: het onder
scheid tussen de twee partijen en
de afwijkende filosofie van de poli
tieke tegenstanders vormen de
kern van deze campagne en van de
toekomst van Amerika. „Het gaat
niet tussen twee verschillende per
soonlijkheden of twee verschillen
de partijen", zei Reagan, „maar om
fundamenteel verschillende visies
op de toekomst, twee fundamen
teel afwijkende wijzen van rege
ren. Hun regering van pessimisme,
angst en beperkingen, of onze van
hoop, vertrouwen en groei".
Reagan ontwikkelde de thema's
van zijn verkiezingsactië volgens
het patroon van vrede, optimisme,
toekomst, familie, verbeterde eco
nomische omstandigheden. De tijd
voor de democraten is voorbij, be
toogde eerder George Bush. Zijn
chef greep ver terug om Mondale
en zijn partij wederom te kunnen
vastnagelen aan het fiasco van de
Carter-jaren en een reputatie als
verspillers van overheidsgeld.
De grootste toejuichingen kreeg
Reagan toen hij eraan herinnerde
dat sedert zijn aantreden in Was
hington en de versterking van de
militaire macht van de VS geen
centimeter grond meer onder het
Sowjet-juk is geraakt. Volgens
Reagan waren Amerikanen eraan
gaan twijfelen of hun kinderen nog
wel een beter leven zouden hebben
dan zijzelf. Daaraan heeft zijn be
wind een eind gemaakt: „Amerika
is terug", zo betoogde hij „en heeft
meer vertrouwen dan ooit in zijn
toekomst"
Inhoudelijk bevatten zijn woor
den geen nieuws, maar zij werden
wederom het voertuig dat hem ver
heft boven het niveau van de door
snee politici, die zijn partij beman
nen. Het republikeinse bewind
heeft Amerika zijn zelfvertrouwen
en optimisme teruggegeven, be
toogde Reagan met behulp van een
reeks economische statistieken die
vooruitgang bewijzen, maar waar
een zeker even lange reeks gege
vens naast kan worden gezet, die
het tegendeel aantonen.
De democratische leiders, zo be
toogde Reagan, zijn van hun partij
afgedwaald. Hij gooide de deur
wijd open voor democraten die
zich binnen hun partij niet meer
thuis voelen, want die moeten hem
de coalitie van kiezers verschaffen
waarmee hij kan worden herkozen.
Geen van de politieke trefwoor
den bleef ongebruikt: het gaat om
vrede in de wereld, die alleen via
een sterk militair apparaat tot
stand kan komen; Israël zal nooit
in de steek worden gelaten; de NA
VO bevindt zich in reparatie; in
Centraal-Amerika zullen de VS
hun vrienden niet verraden, de vij
anden van vrijheid niet belonen of
angst en terugtrekking tot Ameri
kaans beleid maken op het weste
lijk halfrond. Grenada was een
trots ogenblik in de Amerikaanse
geschiedenis en mag niet worden
vergeleken met het Russisch op
treden in Afghanistan.
Omstandig onderstreepte Rea
gan zijn afkeer van belastingverho
ging en zijn overtuiging dat minder
belasting meer welvaart brengt.
Belastingverhoging is niet, zoals
de democraten zeggen, nieuw rea
lisme, aldus Reagan, maar gewoon
oud liberalisme. „Ik zou kunnen
zeggen. Ze geven geld uit als dron
ken zeelieden", schamperde hij,
„maar dat zou oneerlijk zijn tegen
over die zeelieden want die spen
deren althans hun eigen geld".
Volgens Reagan betekent een
democratische overwinning: meer
belasting, meer inflatie, meer
staatsbemoeienis meer werkloos
heid, minder defensie „en meer
eenzijdige en onverstandige con
cessies aan de Sowjet Unie".
Bush en Reagan waarschuwden
dat hun partij weliswaar voor ie
dereen openstaat, maar dat er geen
plaats is voor fanatieke dwepers
als de Ku Klux Klan. Dat moest te
genwicht vormen voor het omstan
dig signalement van een sterk ver
rechtste partij, dat in de afgelopen
dagen in alle media, is opgetrok
ken.
Net als de conservatieve Barry
Goldwater greep Reagan terug
naar het verkiezingsjaar 1964, toen
hij met een televisietoespraak ten
bate van deze senator zijn intrede
deed in de republikeinse politiek.
„Het gaat", zei hij toen zowel als
nu, „niet om een keus tussen links
of rechts, want we hebben gezien
waar dat ons brengt - links Stalin,
rechts Hitier. De keuze is tussen
omhoog of omlaag".
„Omlaag via de welvaartsstaat,
naar de staatsmaatschappij, naar
meer en meer vrijgevigheid van de
overheid, altijd vergezeld van meer
regenngsgezag, minder individue
le vrijheid en uiteindelijk totalitai-
risme, altijd opgedist als voor onze
bestwil. Het alternatief is de droom
van de stichters van dit land, om
hoog naar het uiterste in persoon
lijke vrijheid, dat te verenigen valt
met een ordelijke samenleving".
Reagan besloot ferm met zinnen
die hij in de komende maanden
nog veelvuldig zal moeten herha
len als hij door het land trekt, ja
gend op ontevreden democraten
en gesteund door een gestroom
lijnd goed gefinancierd partij-ap
paraat, waar de democraten niet
aan kunnen tippen. „Wij bevinden
ons midden in de lente van hoop
voor Amerika. De grootheid ligt
voor ons. De VS zijn onbevreesd,
zonder schaamte en ongeëve
naard".
