Mijnstaking krijgt
'militair' gezicht
Garnalenhandel
weer onder vuur
Boer houdt steeds minder over
VNO wil doorgaan
met korter werken
Weer actiedreiging in havens
Werloiemers steunen
sanering bij Citroën
Vijf bedrijven in markt
voor koop Okto-karton
Amerikaanse
Yuppies maken
het helemaal
Suikerprijs
blijft nog
maand vrij
Douglas wil
concurrent
Fokker-100
gaan bouwen
Snel herstel
Westduitse
autoproduktie
PAGINA 6
ECONOMIE
D
DONDERDAG 23 AUGUSTUS 1984 -
LONDEN (GPD/AP) - Het is gisteren in drie mijndorpen in het noorden van Engeland
tot ernstige ongeregeldheden gekomen tussen politie en stakende mijnwerkers. Een
groep van vijftig bestormde, volgens ooggetuigen in „para-militaire stijl", twee mij
nen in Zuid-Yorkshire. De ingangen naar de mijnen werden gebarricadeerd en de
mijnen zelf werden zwaar beschadigd.
PARIJS (Rtr) - Vertegenwoordi
gers van de vakbondsleden bij de
Franse autofabrikant Citroen zijn
met grote meerderheid van stem
men akkoord gegaan met een om
streden ontslagplan voor 2417 van
de 43.000 werknemers van de
dochteronderneming van Peugeot
SA, zo is woensdag in Parijs be
kendgemaakt. Van de twintig vak
bondsvertegenwoordigers in de
werknemersraad van Citroën gin
gen er achttien met het plan ak
koord.
De twee overige vertegenwoordi
gers, die van de communistische
CGT, waren bij de vergadering niet
aanwezig uit protest tegen het
plan. De CGT wil dat er „echt
wordt onderhandeld" voordat er in
de Franse auto-industrie arbeids
plaatsen worden geschrapt. Overi
gens moet er van de regering nog
definitief toestemming komen
voor de uitvoering van het plan.
In principe is die toestemming al
wel gegeven. Citroën. die vorig jaar
een verlies leed van 1,2 miljard
frank, 458 miljoen gulden, bij een
omzet van 30,4 miljard frank, onge
veer 11,6 miljard gulden, wil eigen
lijk zesduizend arbeidsplaatsen
kwijt door vervroegde pensioene-
ring, natuurlijk verloop en het la
ten vertrekken van buitenlandse
werknemers. De regering wilde
daar niets van weten omdat daarbij
geen enkele tegemoetkoming voor
de werknemers in zat.
Het plan waar de regering nu wel
wat voor voelt houdt onder meer in
dat degenen die met overheids-
goedkeuring worden ontslagen ge
durende tien maanden een her
scholing krijgen met behoud van
zeventig procent van het bruto sa
laris.
Of de tegenstand van de commu
nistische CGT enige invloed heeft
op de beslissing van de regering is
nog maar de vraag. In het verleden
is er voor ontslagen op grote schaal
in andere belangrijke sectoren al
tijd overheidsgoedkeuring ver
leend, ondanks de tegenstand van
de CGT, die vindt dat de noodzaak
van ontslagen bij Citroën niet is
aangetoond.
De regering heeft zich toegelegd
op de modernisering van de indus
trie. Ze heeft al toestemming ver
leend voor duizenden ontslagen in
de kolenmijnbouw, de staalindus
trie en de scheepsbouw. Overigens
komt er steeds meer kritiek op
haar beleid, nu blijkt dat de werk
loosheid in Frankrijk alleen maar
groter wordt.
Over het algemeen wordt het
ontslagplan van Citroën gezien als
het begin van een moderniserings
programma op grote schaal voor
bijna de gehele Franse industrie.
Peugeot, eigenaar van Citroën, en
de staatsautoproducent Renault
zijn al lange tijd aan het proberen
hun slinkende omzet te vergroten
en hun verliezen om te zetten in
winst.
De CGT meent dat definitieve
beslissingen niet mogen worden
genomen voordat de werknemers
van hun vakantie terug zijn. De
werknemers van Citroën moeten
op 28 augustus weer beginnen. Een
woordvoerder van Citroën ver
klaarde dat het niet is uitgesloten
dat de fabrieken later opengaan ge
zien de slecht lopende verkoop.
De ernstigste ongeregeldheden de
den zich voor in Armthorpe waar
700 mijnwerkers slaags raakten
met de politie. De mijnwerkers
renden met tientallen tegelijk de
straten van het dorp door om aan
arrestatie te ontkomen. Anderen
probeerden ongevraagd in wille
keurige huizen een veilig heenko
men te zoeken. Het dorp was voor
enige tijd afgesloten van de buiten
wereld toen het openbaar vervoer
werd stilgelegd en de politie alle
wegen blokkeerden.
Volgens het Britse steenkoolbe-
drijf, de NCB, waren degene die de
mijnen hadden geblokkeerd ge
kleed in „para-militaire stijl" met
camouflaeejacks en maskers. De
politie omschreef de gewelddadig
heden als „een nieuwe boosaardige
ontwikkeling" in de zes maanden
oude mijnstaking. „We lijken nu te
maken te hebben", aldus politie
woordvoerder Tony Clement, „met
een bende goed uitgeruste en zeer
vastberaden mannen die als doel
hebben zoveel mogelijk schade
aan de mijnen toe te brengen".
De politie gelooft dat de „para
militaire groep" een „gevaarlijke,
nieuwe dementie" heeft gegeven
aan de staking, die een halfjaar ge
leden begon uit protest tegen de
voorgenomen sluiting van 20 mij
nen en het afstoten van 20.000
werknemers. De laatste weken zijn
WINSCHOTEN (ANP) - Vijf bui
tenlandse bedrijven hebben be
langstelling getoond voor de over
name van het papier- en kartonna-
gebedrijf Okto in Winschoten. De
bedrijven zien mogelijkheden om
de fabriek weer te laten draaien
voor de produktie van test-liner, de
grondstof voor bepaalde soorten
papier. Dat zou betekenen dat het
bedrijf „uit de mottenballen" kan
worden gehaald. Omdat het uit
sluitend gaat om de produktie van
testliner zal een en ander geen ge
volgen hebben voor de werkgele
genheid in de papier- en kartonin
dustrie in de rest van Groningen.
Dat heeft burgemeester T.J. Koek
van Winschoten vandaag op een
persconferentie bekendgemaakt.
Okto werd in 1976 geopend. In
1980 ging het echter zo slecht dat
besloten werd tot een „mottenbal-
lenoperatie", die inhield dat de ou
tillage niet werd ontmanteld, en zo
danig onderhouden dat de moge
lijkheid om de produktie te hervat
ten bleef bestaan. Op 27 juni dit
jaar werd bekend dat minister Van
Aardenne van Economische Zaken
het hart van de fabriek beschik
baar wilde stellen aan KNP (Ko-
Superheffing
Het dagelijks bestuur van het
Landbouwschap wil van minister
Braks van landbouw en visserij
binnen veertien dagen duidelijk
heid over het door de minister aan
gekondigde aanvullend beleid in
verband met de superheffing. Vol
gens het Landbouwschap zijn er
ongeveer 30.000 (van de 60.000)
melkveehouders die tot nu toe
hebben verzocht om toestemming
voor een grotere melkproduktie
dan hun krachtens de beschikking
superheffing is toegewezen. Het
ministerie spreekt van 11.000 ver
zoekschriften. De situatie dreigt
volgens het schap voor veel bedo
ven onhoudbaar te worden.
Fabriek Unilever
Unilever bouwt in Geleen een fa
briek voor gespecialiseerde kunst
stofemulsies. Daar zijn 30 miljoen
gulden en vijfhonderd manjaren
mee gemoeid, zo heeft Unilever
woensdag bekendgemaakt. Neder
land wordt hiermee voor het con
cern het centrum voor de produk
tie van een aantal hoogwaardige
chemische produkten voor het
vasteland van Europa. Zij vinden
toepassing als grondstof in de pa
pier- en textielverwerkende indus
trie (van niet geweven textiel tot
vloer- en wandbedekking) en bij de
vervaardiging van een grote ver
scheidenheid van kleefstoffen,
hulpstoffen voor de bouwnijver
heid en van verven.
Order Ballast Nedam
Ballast-Nedam heeft voor f 290
miljoen opdracht gekregen voor de
bouw van douanevoorzieningen op
het eiland halverwege de oeverver
binding tussen Saoedi-Arabië en
Bahrein (Saudi Arabia-Bahrain
Causeway), die zij momenteel in
uitvoering heeft. Het werk moet in
april 1986 worden opgeleverd. Het
eiland is al gereed. De nieuwe op
dracht omvat onder meer de bouw
van verschillende douanegebou
wen, twee moskeeën en een ontzil-
tingsinstallatie.
Fina
Fina, onderdeel van de Belgische
oliemaatschappij Petrofina, neemt
de verkoopactiviteiten op het ge
bied van olieprodukten van Gebr.
Broere over per 1 oktober van dit
jaar. Broere beschikt over een net
van ruim honderd pompstations
met het zwaartepunt in Noord-Bra
bant en Zeeland. Door deze over
neming wordt de positie van Fina
in Nederland aanzienlijk versterkt,
aldus Fina. Fina beschikt al over
circa 350 verkooppunten in ons
land.
ninklijke Nederlandse Papierfa
briek) en Bührmann-Tetterode.
Dat zou betekenen dat Okto ge
deeltelijk wordt ontmanteld en dat
de machines worden overgeplaatst
naar Roermond. De vakbonden
steunen dat voornemen, daar zij in
Okto een bedreiging zien voor de
werkgelegenheid bij de andere
kartonfabrieken in de regio.
zo'n duizend stakers weer aan de
slag gegaan, maar van de 183.000
mijnwerkers zijn er nog altijd
100.000 in staking.
Havenstaking
De kans op een nationale haven
staking werd gisteren groter toen
het Britse metaalbedrijf, de BSC,
besloot om zelf een schip met
steenkool voor de Ravenscraig-
hoogovens in Zuid-Wales te lossen.
Arbeiders van de transportarbei
dersvakbond wiens taak het is het
schip 'De Ostia' te lossen, hebben
dit uit solidariteit met de stakende
mijnwerkers geweigerd.
Besprekingen tussen de betrok
kenen die sinds de Ostia 19 dagen
geleden de haven van Belfast bin
nenvoer begonnen, liepen gisteren
vast toen de Britse staalindustrie
besloot niet langer op de steenkool
te kunnen wachten en zelf de
steenkool uit het schip begon te le
gen. Volgens een woordvoerder
van de transportarbeidsvakbond
in Schotland waar de steenkool
vandaag gelost zal worden, zal dit
leiden tot een onmiddellijke ha
venstaking daar.
In Londen zal Engelands groot
ste bond zich morgen beraden over
het uitbreiden van de staking in de
rest van het land. Het Britse staal
bedrijf heeft voor de Ravencraig-
hoogovens 22.500 ton steenkool
per week nodig.
Verwerking van garnalen bij de firma Heiploeg i
zeefruit.
WASHINGTON (DPA) - Door de
straten van Washington loopt
een bruinverbrande jongeman.
Hij draagt een joggingpak van
Italiaanse snit, op z'n hoofd een
walkman van een bekend Japans
merk en hij loopt op het duurste
model sportschoenen van een
Westduits concern. Het is duide
lijk: hier ontspant zich een yup
pie, een „young urban professio
nal" (een jonge stadsbewoner die
uitermate succesvol is in zijn
werk).
Voor de yuppie is slechts het
beste goed genoeg. Na de ver
kwikkende loop spoedt hij zich
naar één van de betero sport
scholen, gebruikt bij het dou
chen een Franse spoeling, trekt
zijn kostuum in pasteltint aan en
wijdt zich vervolgens aan nóg
een belangrijke activiteit van de
yuppie - geld verdienen.
's Avonds heeft de yuppie zijn
sociale contacten, al naar gelang
zijn interesse en voorkeur. Want
er zijn veel yuppies. Er zijn mup-
pies (voor male, mannelijk), fup-
pies (voor female, vrouwelijk),
buppies" (voor black, zwart) en
guppies (voor gay, homosexu-
eel).
Reclamemensen, zakenlui en
ondernemers zien met gepaste
tevredenheid op die ontwikke
ling toe. Niet ten onrechte. Con
clusies van sociologen en resul
taten van opiniepeilingen komen
zeer sterk overeen: een yuppie is
afgestudeerd aan de universiteit,
werkt met plezier (en vooral
hard, hetgeen hem of haar jaar
lijks tenminste 25.000 dollar op
levert).
Wanneer een „Muppie" en een
„Fuppie" samenwonen, zo blijkt
in veel gevallen, rolt er een jaar
inkomen van 100.000 dollar of
meer uit. Sparen is er voor de
succesvolle generatie niet bij.
Yuppies preferen de koop van
een in het verleden verwaarloosd
huis in het centrum van de grote
stad en knappen die met hulp
van dure binnenhuis-architecten
weer op.
Sociologen brengen de yuppie
rage vooral in verband met de
verschijning, eind vorig jaar, van
een „Yuppie-handboek" van Ma-
rissa Piesman en Marilee Hart
ley. Het boekje trok de aandacht
van de media en die publikaties
leidden weer tot een toename
van „een gemeenschappelijke
identiteit en klassebewustzijn".
KK vindt ziektekiemen
FAIRLOWN (AP) Deze nog geen honderd kilo zware plastic automotor
ontwikkeld door het Amerikaanse Amoco Chemical, zal binnenkort zijn
vuurproef ondergaan. Dat geschiedt tijdens een uithoudingsrace op 26
augustus in Elkhart Lake. De motor, die bij 9500 toeren 318 paardekrach-
ten ontwikkelt, zal voor die gelegenheid worden gemonteerd in een Lola-
racewagen.
BEETSTERZWAAG (ANP) - Het akkoord dat in november 1982 in de
Stichting van de Arbeid (overlegorgaan van werkgevers en werknemers)
over rendementsherstel en verdeling van de arbeid werd bereikt staat
nog recht overeind. Ook na 1984 zijn een voortgaand rendementsherstel
en herverdeling van arbeid uitermate belangrijk. Dit heeft VNO-voorzit-
ter mr C. van Veen gisteren verklaard op een regionale bijeenkomst van
het VNO te Beetsterzwaag.
Ten aanzien van de herverdeling van arbeid merkte Van Veen op dat
deze goed op gang komt. „Ik ben ervan overtuigd dat de hele nieuwe
lichting schoolverlaters van dit jaar zal kunnen worden opgenomen. Het
zij in een voortgezette opleiding, hetzij in praktijkervaringsplaatsen. De
berichten hierover uit de ledenkring zijn erg positief'.
Van Veen noemde het een mythe dat het rendementsherstel nu al vol
doende zou zijn. „We komen uit een diep dal", aldus Van Veen, „en de
winstcijfers die op dit moment worden gepubliceerd zijn optisch verte
kend. Men komt immers van een zeer laag uitgangsniveau, waardoor het
herstel al gauw omvangrijk lijkt. Bovendien worden de winstcijfers beïn
vloed door een conjuncturele opleving waarvan nog onbekend is of zij zal
doorzetten. De thans bekende cijfers hebben vooral betrekking op een
beperkt aantal grote ondernemingen. Hoe de situatie bij de vele middel
grote en kleine ondernemingen is weten we nog niet. Totdat de bedrijven
over de hele linie weer een gezonde financiële basis hebben zal het stre
ven naar herstel van de rendementen moeten worden doorgezet. Dit pro
ces zal nog jaren vergen", zo zei hij
De VNO-voorzitter liet zich verder positief uit over de jongste nota van
minister Schoo, waarin een grotere plaats aan het bedrijfsleven in de
ontwikkelingssamenwerking wordt toegekend. Met de minister en haar
medewerkers zal het bedrijfsleven nu geschikte projecten in ontwikke
lingslanden moeten gaan opsporen om een concrete inhoud te geven aan
de nieuwe beleidsdoelstellingen, aldus Van Veen. Hij zag daarbij ook een
rol weggelegd voor de middelgrote en kleine ondernemingen.
DEN HAAG (ANP) - De suikerpijs
blijft tot 14 september vrij. De
Commissie Economische Mede
dinging van de Sociaal-Economi
sche Raad die op verzoek van
staatssecretaris Van vZeil advies
moet uitbrengen over de tijdelijke
verlenging van de minimumprijs-
regeling wil namelijk niet eerder
advies uitbrengen. Dit zeer tegen
de zin van het Centraal Bureau Le
vensmiddelenhandel en het Vak
centrum Levensmiddelen dat
woensdag de commissie had ge
vraagd zo snel mogelijk advies uit
te brengen.
Sinds de vorige regeling twee
weken geleden is afgelopen wordt
volgens het Vakcentrum van alle
suiker in ons land momenteel ze
ventig procent onder de toen nog
geldende minimumprijs van 2,31
gulden per kilo verkocht. In win
kels worden nu prijzen gerekend
vaö 1,99 en in sommige gevallen
zelfs 1,79 gulden per kilo.
De commissie stelt zich op het
standpunt dat de bewindsman zijn
adviesaanvraag te laat heeft inge
diend. Gisteren is volgens een
woordvoerder van Economische
Zaken een sub-commissie bijeen
geweest die een concept-advies
heeft opgesteld waarover de Com
missie Economische Mededinging
14 september een besluit neemt.
DEN HAAG (GPD) - Het eten van
gepelde Hollandse garnalen moet
voorlopig worden afgeraden. Tot
deze conclusie komt de consumen
tenorganisatie Konsumenten Kon-
takt na een kwaliteitsonderzoek
van zeventien partijen Hollandse
garnalen. Op alle onderzochte par
tijen kwamen te veel bacteriën
voor; soms honderdmaal zoveel
dan binnenkort wettelijk is toege
staan.
Ook de kleur, geur en smaak van
de Hollandse garnalen voldoen
niet aan de eisen: 75 procent van de
onderzochte partijen week af van
de daarvoor gehanteerde norm.
Dertig procent was zelfs geheel of
gedeeltelijk bedorven. Naar aanlei
ding van het onderzoek komt vol
gende week de visserijcommissie
uit de Tweede Kamer voor spoed
overleg bijeen.
De onderzoeksresultaten hebben
voor onrust gezorgd in visserijkrin
gen, vooral omdat de garnalenhan
del nog bezig is orde op zaken te
stellen na de affaire begin dit jaar,
toen veertien Utrechtse bejaarden
om het leven kwamen na het eten
van besmette buitenlandse (zgn.
Noorse) garnalen. Naar aanleiding
van deze affaire had Konsumenten
Kontakt opdracht gegeven tot het
onderzoek.
Secretaris De Baare van de
Zeeuwse vereniging voor visserij-
belangen Zevibel vindt het een
droevige zaak dat zo spoedig na de
ze garnalenaffaire een onderzoek is
gehouden naar de kwaliteit van
Noordzee-garnalen: „We zijn nog
volop bezig met proeven.om de
ZONNEKRACHT - In de Calfor-
nische Mojave-woestijn is dinsdag
de grootste zonnekrachtcentrale
ter wereld in bedrijf gesteld. „Solar
1", zoals de centrale is genoemd, le
vert genoeg elektriciteit voor een
stad met 5.0Ó0 inwoners. „Solar 1",
een gemeenschappelijk proefpro
ject van de stad los Angeles en het
plaatselijke energiebedrijf, heeft
141 miljoen dollar gekost.
garnalen verwerking te verbeteren.
En dan komt dit onderzoek. De
bacteriën die op de Hollandse gar
nalen voorkomen, zijn normale
bacteriën die geen ziekten verwek
ken, dat is wetenschappelijk aan
getoond. De garnalen worden ook
gekeurd door de Keuringsdienst
van Waren. Dit onderzoek is een
steekproef, die gelukkig niet repre
sentatief is voor de garnalenhan
del, maar op deze publikatie zaten
we nou net niet te wachten".
De consumentenorganisatie is
met name verontrust over het hoge
kiemgetal dat werd aangetroffen.
Als medio 1985 het nieuwe garna-
lenbesluit in werking treedt, mag
één gram garnalen niet meer dan
een bepaalde hoeveelheid bacte
riën bevatten. KK trof nergens
Hollandse garnalen die hieraan
voldoen. In enkele monsters zaten
grote hoeveelheden van de soms
ziekte veroorzakende staphylococ.
Konsumenten Kontakt wil dat er
vaart achter een betero garnalen-
verwerking wordt gezet „zodat we
weer risicoloos garnalen kunnen
eten". De hygiëne is volgens KK al
jaren slecht, het kan al fout gaan
bij de vangst op het schip, Vervol
gens bij de opslag, bij het thuispel-
len op warme, vieze achterkamers,
dat „nog steeds op grote schaal in
ons land gebeurt".
Staatssecretaris Ploeg van land
bouw en visserij js van de resulta
ten van het onderzoek geschrok
ken, maar vindt ook dat de steek
proef niet representatief is voor de
gehele garnalenhandel. De staats
secretaris is het niet eens met KK
om voorlopig geen Hollandse gar
nalen meer te eten. „Daarmee kan
je een panieksituatie oproepen",
aldus Ploeg, die zei gewoon garna
len, ook Hollandse, te blijven eten.
Ploeg kondigde een onderzoek
aan van zijn ministerie naar de ge
hele garnalenketen: vanaf de
vangst aan boord van de kotters,
de verwerking en de handel tot aan
de consument.
AMSTERDAM (GPD) - De Ameri
kaanse vliegtuigfabriek McDon
nell Douglas hoopt binnen enkele
maanden orders binnen te krijgen
voor zijn MD-87, een vliegtuigont
werp voor 120 tot 130 passagiers,
dat volgens insiders een stevige
concurrent kan worden voor de
Fokker-100. De vrijwel eendere
Fokker-100 is goed voor rond 100
passagiers. Volgens woordvoerder
Don Hanson van McDonnell
Douglas zijn orders voor 12 vlieg
tuigen voldoende om met de bouw
te beginnen.
Douglas is in onderhandeling
met twee Amerikaanse maatschap
pijen en een Australische; een be
slissing zal volgens Hanson niet
lang op zich laten wachten. De
MD-87 is bij aanschaf goedkoper
dan de Fokker-100, omdat de eer
ste een verkorte versie van een be
staand vliegtuig is, waardoor de
ontwikkelingskosten betrekkelijk
laag konden blijven, terwijl de
Fokker-100 vrijwel geheel nieuw is
ontworpen.
Woordvoerder Knook van Fok
ker meent echter dat MDD zijn eer
ste slag om de MD-87 al heeft verlo
ren, toen Swissair begin vorige
maand besloot tot de aankoop van
zes Fokkers-100. De derde mede
dinger was Boeing met de 737.
De MD-87 is afgeleid van de MD
80 voor 165 passagiers waarmee
ook Martinair vliegt, die op zichzelf
voortkwam uit de DC-9. De KLM
wilde enkele jaren geleden de MD-
80 niet omdat de technologie wat
verouderd leek, maar wat daar te
genover staat is dat het brandstof-
gebruik aanzienlijk geringer is ter
wijl de geluidsproduktie van de
motoren ruimschoots onder het ni
veau blijft dat in 1986 als maximale
waarde zal gelden.
McDonnell Douglas heeft tot
dusver 172 van deze vliegtuigen af
geleverd terwijl in Long Beach
wordt gewerkt aan 190 bestelde
vliegtuigen. „Wat we op het ogen
blik verkopen kunnen we niet eer
der dan in 1987 afleveren", zegt
Hanson, die toegeeft dat luchtver
voerders dat te lang beginnen te
vinden.
FRANKFORT (Rtr) - Door de pro
duktie enorm te laten toenemen
zijn de Westduitse automobielfa
brikanten erin geslaagd een deel
van het produktieverlies goed te
maken dat is ontstaan door de sta
kingen in de Westduitse metaalin
dustrie. De Vereniging van Duitse
Automobielfabrikanten (VDA)
heeft gisteren meegedeeld dat ver
schillende ondernemingen erin
zijn 'geslaagd om hun fabrieken
open te houden gedurende de
vakantieperiode.
De produktie nam in juli toe tot
271.900 wagens. In juli 1983 be
droeg het aantal geproduceerde
auto's 225.655. Over de eerste ze
ven maanden van 1984 bedroeg de
produktie 2,17 miljoen stuks. Dat
was nog wel tien procent minder
dan het aantal in dezelfde periode
van 1983.
De Westduitse auto-industrie
was het belangrijkste doelwit van
de staking in de metaal. De acties
begonnen in mei met als oogmerk
een verkorting van de arbeidstijd
van veertig tot 35 uur per week.
Het is uiteindelijk 38,5 uur gewor
den. De VDA schat de kosten van
het produktieverlies op 10,5 mil
jard mark. De produktie duikelde
als gevolg van de staking tot 43.300
stuks in juni.
Opbrengst dekt kosten niet meer
DEN HAAG (ANP) - Op hei ge
middelde Nederlandse landbouw
bedrijf wordt geen volledige belo
ning gerealiseerd voor de inzet van
eigen arbeid en kapitaal van de
boer en zijn gezin. De laatste jaren
is slechts negentig procent van de
kosten door opbrengsten gedekt.
Dit blijkt uit een studie van het
Landbouw-Economisch Instituut
naar de meerjarige ontwikkeling
van de bedrijfsuitkomsten en de fi
nanciële positie.
Het gezinsinkomen is weliswaar
sinds het begin van de jaren zeven
tig gestegen, maar deze stijging,
die qua koopkracht grotendeels
door de inflatie teniet werd ge
daan, werd vooral behaald door ho
gere neveninkomsten (uit neven
functies. bezittingen en sociale
voorzieningen) en door hogere ar-
beidsvergoedingen voor meewer
kende gezinsleden.
In het laatste jaar dat in het on
derzoek is meegenomen (1982/83)
was het beeld volgens het LEI nog
betrekkelijk gunstig. 92 procent
van de kosten werd door opbreng
sten gedekt. Na dat jaar zijn de re
sultaten van de meeste landbouw
bedrijven verder verslechterd. On
derling zijn er volgens het LEI zeer
grote verschillen, zowel waar het
sectoren als individuele bedrijven
per sector betreft. De resultaten
van de pluimveehouderij stelden
sterk teleur. Op de kleinere melk
veehouderijbedrijven zijn de inko
mens onvoldoende om de voortzet
ting op langere termijn te verzeke-
De spreiding van de bedrijfsre
sultaten blijft volgens het LEI erg
groot. Op een kwart van alle bedrij
ven werden de kosten wel volledig
goedgemaakt door de opbreng
sten. In de akkerbouw kwam bij
voorbeeld de onderste twintig pro
cent van de bedrijven in '82/'83 ge
middeld 59.000 gulden tekort voor
een sluitende exploitatie, terwijl de
bovenste twintig procent een net
to-overschot boekte van gemid
deld 71.000 gulden. Voor andere
bedrijfstypen noteerde het insti
tuut soortgelijke grote onderlinge
verschillen.
Op landbouwbedrijven in andere
landen van de Europese Gemeen
schap is de spreiding van de inko
mens volgens het Landbouw-Eco
nomisch Instituut eveneens groot.
In 1981/82 bedroeg het netto-be-
drijfsinkomen per bedrijf gemid
deld 35.000 gulden, maar op meer
dan de helft van de bedrijven be
droeg het minder dan 17.000 gul
den.
