'Grote leegkomende panden
verbouwen tot woonruimte'
Terreinen van gasfabriek
worden nader onderzocht
Grondmonsters om vervuiling vast te stellen
Leidenaar (19) bekent
ruim veertig inbraken
ZEG MAAR TEGEN 'N
MSTEEGACCASION
DE NATUUR ALS BUUR
Pleidooi provincie na onderzoek in Zuid-Holland West
WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1984
LEIDEN
LEIDEN - Heidemij Adviesbu
reau is gisteren begonnen met een
nader onderzoek naar de vervui
ling van het terrein van de voorma
lige gasfabriek aan de Lange-
gracht. De bodemonderzoekers
zullen bovendien een eerste onder
zoek uitvoeren op het terrein aan
de Koningstraat, waar voorheen de
gashouders hebben gestaan.
Een eerste, oriënterend onder
zoek naar de verontreiniging aan
de Langegracht heeft uitgewezen
dat er teerresten en cyanide in de
bodem zit. Deze stoffen worden
overigens vrijwel overal gevonden
waar in het verleden gasfabrieken
hebben gestaan. Uit het oriënte
rend onderzoek is niet gebleken
dat de vervuilde grond onmiddel
lijk moet worden verwijderd. De
teerresten en de cyanide vermen
gen zich niet met het grondwater,
zodat verspreiding van de vervui
ling niet plaats heeft, aldus een
woordvoerder van de provincie
Zuid-Holland. Het onderzoek
wordt uitgevoerd in opdracht van
de provincie.
Het nader onderzoek heeft tot
doel meer informatie te krijgen.
"Het is nodig om de omvang van
de verontreiniging vast te stellen.
Aan de hand daarvan kunnen we
bepalen wat de verder te nemen
maatregelen zijn", aldus de provin
ciale woordvoerder.
Er zijn twee mogelijkheden: of
de verontreiniging is dermate ern
stig dat de grond moet worden ver
wijderd of de vervuiling is zo ge
ring dat er geen verdere maatrege
len nodig zijn. In het eerste geval
zal de provincie eerst een sane
ringsonderzoek uitvoeren. Tijdens
dit onderzoek wordt bekeken hoe
de vervuiling het best kan worden
aangepakt en hoeveel dat gaat kos
ten.
Koningstraat
Behalve het nader onderzoek
aan de Langegracht worden deze
week ook grondmonsters geno
men op het terrein aan de Konings
traat. De gashouders zijn nu vrij
wel verwijderd. De verwachting is
dat daar ook de grond is verontrei
nigd. In welke mate en met welke
stoffen is niet bekend.
De omwonenden hebben overi
gens in de projectgroep, die het on
derzoek begeleidt, geklaagd over
de verwijdering van vervuilde
grond. Volgens sommige bewo
ners zou het Energiebedrijf Rijn
land (EBR) de grond weghalen om
te voorkomen dat de vervuiling
ontdekt wordt. Het verwijderen
van de grond zou al sinds begin juli
plaats hebben.
Een woordvoerder van het EBR
ontkent dat echter. "De gashou-
LEIDEN - Een 19-jarige Leide
naar die vrijdagmiddag op heter
daad werd betrapt bij een inbraak
in een woning aan de Witte Singel,
heeft inmiddels meer dan veertig
inbraken bekend. De politie ver
wacht dat er daar de komende da
gen nog eens enkele tientallen bij
zullen komen. Ook het onderzoek
naar de helers is in volle gang. De
Leidenaar is gisteren voorgeleid
aan de officier van justitie en on
middellijk in bewaring gesteld.
De jongen, een drugsverslaafde,
had hoofdzakelijk belangstelling
voor woningen, waarvan de bewo
ners op vakantie waren. Hij ver
schafte zich altijd toegang via de
achterzijde van het pand en had
een vast inbraakpatroon. De schar
nieren van een klein raam werden
onklaar gemaakt of de glaslatten
werden eraf gehaald, waarna hij
het raam dan wel het ruitje eruit
ADVERTENTIE
VOORSCHOTEN
Kamsteeg Zuid B.V. Holweg 39 Voorschoten (t.o. Zilvertabriek) Teieloon 071 - 769307
KIES OOK VOOR KAMSTEEG ZEKERHEID!
HET OCCASIONCENTRUM
ders en de fundamenten worden
nu gesloopt. Er wordt geen grond
onder de gashouders verwijderd.
Wat de mensen voor 'vervuilde
grond' aanzien, zijn de afvalresten
die in de gashouders zaten. Dat
wordt netjes afgevoerd naar de
vuilverbranding Rijnland".
De grondmonsters die deze week
worden genomen gaan naar labora
toria, tenminste als de grond ver
dacht ruikt of er verdacht uitziet.
In de laboratoria worden de mon
sters chemisch onderzocht. Het
Hoogheemraadschap Rijnland zal
tegelijkertijd met het bodemonder
zoek bekijken in hoeverre de bo
dem en de oevers van de Maresin-
gel zijn verontreinigd.
De uitkomsten van de onderzoe
ken zullen overigens wel enkele
maanden op zich laten wachten.
Werknemers van Heidemij Adviesbureau bezig op het terrein van de gasfabriek aan de Langegracht. De grond
wordt omhoog gehaald en vluchtig onderzocht. Op basis van dat onderzoek besluiten ze de grondmonsters wel of
niet verder te laten onderzoeken in laboratoria. ,foto Holvast)
wipte. Als dat niet lukte sloeg hij
het ruitje op de plaats van het hef
boompje kapot.
Eenmaal in de woning ging hij
rustig zijn gang. Hij had het steeds
voorzien op spul dat makkelijk te
verhandelen was, zoals camera's,
verrekijkers, cheques, gereed
schappen, munten, video's, siera
den en fietsen. Deze artikelen wer
den doorverkocht aan helers of
drugshandelaren
De politie heeft bij terugvinden
van de gestolen waar zelfs al enig
resultaat geboekt. In een woning
van een heler werden cheques, ca
mera's en een onlangs in Leiden,
gestolen viool ter waarde van 13000
gulden aangetroffen.
De jongen had 150 tot 400 gulden
per dag nodig voor zijn verdoven
de middelen. Zijn buit wordt op
ruim 100.000 gulden geschat.
Cursussen (1)
Vormingscentrum Troef, Sta
tionsweg 32, begint in september
met een groot aantal cursussen.
Een kleine greep: typen en taal,
fotografie, klussencursus voor
vrouwen, oudercursus, begelei
ding van jongeren die een So
ciaal Diakonaal Jaar doen,
Open school en nog veel meer. Er
zijn cursussen speciaal voor jon
geren, voor vrouwen en voor bui
tenlanders. Voor meer informatie
en het volledige cursuspakket
kan men zich wenden tot Troef.
Dagelijks is het vormingscen
trum van negen tot vijf uur ge
opend. Telefonisch is Troef ook
bereikbaar: 130494.
Cursussen (2)
Ook het Leids Vrijetijds Cen
trum, Breestraat 66, begint in
september met het nieuwe cursus
seizoen. Nieuw in het pakket zijn
de workshops geïmproviseerde
muziek en percussie. Verder kan
men zich inschrijven voor de cur
sussen gitaar, saxofoon, mime en
clowning, tekenen en schilderen,
jazzballet, zelfverdediging voor
meisjes en acrobatiek. Er zijn
aparte cursussen voor gevorder
den en beginners. Van 27 tot en
met 31 augustus kan men zich op
geven bij het LVC tussen twee en
vijf uur en van zeven tot negen
uur. Op deze tijden kan ook tele
fonisch informatie worden inge
wonnen: 1464481146449.
Volksdansen (1)
De Leidse dansgroep Tarantel
la begint woensdag 5 september
in het Leids Vrijetijds Centrum
met het volksdansen. Er is echter
alleen nog plaats in de begin-
nersgroep, die van kwart voor ze
ven tot kwart voor acht danst.
Aanmelden kan bij Toos Knij-
nenburg, Lindestraat 34, tel.
123377.
Volksdansen (2)
Ook de dansgroep 'Oud Poel
geest' begint weer met het volks-
dansseizoen, en wel op maandag
27 augustus. Er zijn groepen voor
beginners en gevorderden. Het
dansen heeft plaats in de gym
zaal van de Prinses Ireneschool
aan de Herenstraat en begint om
half acht. Geïnteresseerden kun
nen komen kijken of telefonisch
inlichtingen inwinnen: 146477 of
131398.
Duivensport
Postduivenvereniging De
Rijnklievers hield een wedvlucht
met 178 jonge duiven uit Menne-
cy. Uitslag: 1 J. Kok; 2,3,5, 6, 9 J.
v.d. Wal; 4 comb. Koak; 7 A. de
Vries; 8 H. van Mil; 10 P. Juffer
mans. Ook hield De Rijnklievers
een wedvlucht met 460 duiven uit
Minderhout. Uitslag: 1. 4 W. Pie-
lanen; 2. 3, 7. 8 J. Kok; 5 J. Zeven
hoven; 6 H. Sladek; 9 S. v.d. Hey-
den; 10 H. Westemeng.
P.V. Leiderdorp vloog uit Cor-
beil-Mennecy. Uitslag: 1,2,3, 6, 7,
9 B. van Vliet; 4 comb. B en G; 5
W. van Oosten; 8 comb. Reijka; 10
J. van Alphen. Wedvlucht uit
Minderhout: 1 D. Zwaan; 2, 4, 8
P. Sloos; 3, 7 J. van Alphen; 5 A.
Petit; 6,10 comb. Reijka; 9 H. van
Laar.
Trams
De afdeling Rijnland van de
spoorweg-vriendenclub NVBS
laat vanavond enkele films zien
over trams in Den Haag, waar
onder een zwart-wit film uit de
jaren twintig en een kleurenfilm
over een jubileum-optocht van
historische HTM-trams. Verder is
er een video-presentatie van ac
tuele zaken. Deze eerste avond
van het nieuwe seizoen wordt ge
houden in Wienerwald, Steen-
straat 2 en begint om acht uur.
De straatchampignon, Agaricus
bitorquis, is op de vreemdste
plaatsen en op de meest onver
wachte momenten in Leiden aan
te treffen. Wie zou er bijvoor
beeld aan gedacht hebben om af
gelopen zondagavond in de Ke-
telboetersteeg naar paddestoelen
te gaan zoeken?
door
J.P.H.M. Adema en
H.A.J. in den Bosch
Er stonden ter plekke drie
goed ontwikkelde exemplaren,
precies voor de voordeur van de
Leidse rechtswinkel. Van het
fraaie, droge zomerweer dat we
momenteel hebben trekt deze
soort zich blijkbaar geheel niets
aan. Op zich is het niet vreemd
om in de zomer straatchampig
nons te vinden. Reeds in mei
hebben we al verscheidene ex
emplaren gezien, maar toen was
het beduidend vochtiger. Het
zijn ietwat gedrongen paddestoe
len met een witachtig tot geel
bruine, vezelige hoed die een dia
meter van 12 centimeter kan be
reiken. De steel is kort en dik en
draagt twee ringen. Door dit laat
ste kenmerk is hij goed te onder
scheiden van andere vertegen
woordigers van het geslacht Aga
ricus. Evenals die andere soorten
heeft de straatchampignon aan
vankelijk vuilrose plaatjes; deze
worden later door de sporen don
ker gekleurd. Dit is bijvoorbeeld
goed waar te nemen aan de ge
kweekte champignon, Agaricus
bisorus. Als men een wat ouder
exemplaar hiervan neemt is op
een eenvoudige manier de spo-
renproduktie zichtbaar te ma
ken: snij de steel van de hoed;
leg de hoed vervolgens op een
stuk (wit) papier en plaats hier
een kopje of iets dergelijks over
heen; laat het zo ongeveer 24 uur
staan; til vervolgens de hoed van
het papier. Als alles goed is ge
gaan is er nu op het papier een
negatieve afbeelding van het pa
troon van de plaatjes te zien, ge
vormd door ontelbare, chocola
debruine sporen. Als een spore
op een geschikte plaats terecht
komt, dan groeit er een netwerk
van schimmeldraden uit, de
zwamvlok of het mycelium. Aan
het einde van deze draden wor
den op een gegeven moment de
vruchtlichamen, de paddestoe
len, gevormd. De zwamvlok is de
eigenlijke 'plant'. Het is in feite
niet juist om van planten te spre
ken; schimmels worden tegen
woordig niet meer tot het plan
tenrijk gerekend, maar als een ei
gen, geheel op zichzelf staande
groep beschouwd.
Afvaleters
Straatchampignons zijn zoge
naamde saprofyten, hetgeen wil
Straatchampignons op de Herensingel
zeggen dat ze van organisch afval
leven. Gezien de vreemde groei
plaatsen nemen ze waarschijn
lijk met bijzonder weinig genoe
gen. Niet zelden gebeurt het dat
de vruchtlichamen zich met
zichtbare moeite door de spleten
tussen de straatstenen omhoog
worstelen, zoals afgelopen dagen
in de Ketelboetersteeg. Een
groeiende straatchampignon
ontwikkelt bijzonder veel kracht
en is zelfs in staat om door asfalt
heen te breken!
Afgelopen jaren hebben we ze
op de meest uiteenlopende plaat
sen in de stad waargenomen. In
de Doezastraat staan ze jaarlijks
bij het hek van de parkeerplaats
van het Rijksmuseum van Na
tuurlijke Historie; in de Kaiser-
straat in een perkje rond een es
doorn bij het Zoölogisch Labora
torium; op het Rapenburg op een
vergelijkbare plaats bij de instru-
mentmakersschool en langs de
Herensingel in tuintjes bij de
woonboten. Ongetwijfeld zijn er
wel meer plaatsen waar hij aan te
treffen is, maar deze schoten ons
zo te binnen.
De straatchampignon is goed
eetbaar. Hier in de stad lijkt het
ons echter uit hygiënisch oog
punt niet raadzaam om ze voor
de consumptie te verzamelen.
Vier dagen
zwemmen in
Leiden en
Voorschoten
LEIDEN/VOORSCHOTEN - In
diverse plaatsen in het land wordt
volgende week de Nationale
Zwemvierdaagse, onder auspiciën
van de KNZB gehouden. Ook in
Leiden en Voorschoten staat dit
evenement, dat vijftien jaar gele
den voor het eerst plaats had, op
het programma.
In Leiden wordt de vierdaagse
afgewerkt van 27 tot en met 31 au
gustus in de zwembaden De Vliet
en De Zijl. Dat gebeurt 's avonds
tussen zeven uur en half negen.
Het Comité Zwemvierdaagse heeft
het gebeuren de titel 'Zwemmen
met muziek' meegegeven, omdat
elke avond diverse muziekvereni
gingen, uit Leiden, Voorschoten en
Hoogmade, hun medewerking zul
len verlenen.
De organisatoren hopen dat zij
dit jaar de twintigduizendste deel
nemer— of neemster kunnen ver
welkomen. Het is de negende maal
dat de zwemvierdaagse in Leiden
wordt gehouden. De deelnemers
moeten op vier van de vijf beschik
bare avonden 500 meter afleggen
in hun eigen tempo en in het
zwembad van hun keuze. Na vier
'stempels' ontvangen zij een me
daille.
In Voorschoten wordt de zwem
vierdaagse in dezelfde periode ge
houden in zwembad 't Wedde. De
organisatie is in handen van
EVZV. Dezelfde regels die in Lei
den gelden zijn ook hier van toe
passing, zij het dat de start in 't
Wedde tussen zes uur en half acht
is. In de hal van het zwembad zijn
er diverse andere activiteiten. Voor
de meest origineel verklede zwem
mers zijn er vrijdagavond prijzen
beschikbaar. Op deze slotavond
treedt bovendien muziekvereni
ging Laurentius op.
Noordwijker
belandt in
Galgewater
LEIDEN - Een 19-jarige motorrij
der uit Noordwijk is vanmorgen
om kwart voor vijf tegen de leu
ning van de Blauwpoortsbrug aan
gereden en in het Galgewater be
land. Hy is met een vleeswond in
zijn been overgebracht naar het
Diaconesseziekenhuis.
De Noordwijker die, volgens de
politie, met hoge snelheid moet
hebben gereden kon niet tijdig
remmen om de scherpe bocht naar
links te nemen. De motor sloeg te
gen de reling aan en de bestuurder
vloog er van af, regelrecht het Gal
gewater in.
Onderwij smarkt
Stadhuisplein
LEIDEN De jaarlijkse Leidse
onderwijsmarkt wordt zaterdag 1
september op het Stadhuisplein
gehouden. Op de markt wordt in
formatie gegeven over onderwijs
aan volwassenen. De markt wordt
opgeluisterd met Nederlandse en
buitenlandse muziek, zang, dans
en poppenkast.
De informatiemarkt, die van tien
tot vier uur duurt, is er voor ieder
een die van plan is het komend sei
zoen weer iets te gaan leren. Club-
en buurthuizen en onderwijsinstel
lingen laten zien wat er op dat ge
bied in Leiden mogelijk is. Zij ge
ven onder meer informatie over
lees-, schrijf- en rekencursussen;
taallessen voor buitenlanders
open school; algemeen vormende
cursussen, talencursussen en op
leidingen voor allerlei diploma's.
De onderwijsmarkt wordt geor
ganiseerd dbor het Leids Eduka-
tief Sentrum, kortweg LES ge
naamd.
DEN HAAG/LEIDEN -
Hergebruik van leegkomen
de grote panden door ze te
verbouwen tot woonruimte
is een belangrijke mogelijk
heid om in Zuid-Holland
West een deel van de be
hoefte aan woonruimte op
te vangen. Dat heeft het
provinciale onderzoek
„Nieuwe woonruimte in ou
de panden" uitgewezen.
Gebleken is dat in Leiden, Delft,
Den Haag, Rijswijk, Voorburg en
Zoetermeer minimaal 7.000 door
verbouwing tot stand te brengen
woningen kunnen worden gereali
seerd. Voor 2.200 woningen heb
ben de genoemde gemeenten al
concrete bouwplannen, voor bijna
400 woningen is de realisering
waarschijnlijk en voor de overige
4300 nog niet zeker.
Leiden heeft bouwplannen in
oude panden voor in totaal 711 wo
ningen. Gebouwen waar nog geen
duidelijke bouwplannen voor zijn
gemaakt of die nog niet in proce
dure zijn genomen maar waar
van de verbouwing tot woonruim
te toch waarschijnlijk is zijn bij
voorbeeld de boerderij Leidse
Hout, het Gemiva Kruisheren
Klooster en de telefooncentrale
aan de Boommarkt. Het gaat hier
bij in totaal om 63 woningen. De
verbouwing tot woningen van
ruimten boven winkels, het ver
bouwen Vein scholen en de split
sing van flats moet Leiden nog
eens 808 woningen opleveren.
Over de laatste plannen is echter
nog veel onzeker. Bovendien komt
in het onderzoek ook een deel van
het huidige hoofdbureau van de
politie aan de Zonneveldstraat, cir
ca 40 panden van de universiteit,
een gebouw van de belastingen,
panden van gemeentelijke dien
sten en de betonfabriek aan de
Zoeterwoudseweg naar voren als
mogelijk tot woningen te verbou
wen panden. Over het aantal hierin
te realiseren woningen is echter op
dit moment nog helemaal niets te
zeggen.
Afremmen
Gedeputeerde Borgman van de
provincie Zuid-Holland ziet in de
ze mogelijkheid om woningen te
bouwen een goede kans om de
groei van nieuwe buitenwijken te
kunnen afremmen. En dat past
precies in het provinciale beleid
om de woonfunctie van de stad te
behouden en te versterken. Hij gaf
gisteren aan dat een en ander niet
betekent dat plannen voor nieuw
bouwwijken nu van de baan zijn.
Wel meende hij dat deze hierdoor
mogelijk in een langzamer tempo
kunnen worden gerealiseerd.
Volgens de onderzoekers is het
nu geregistreerde aanbod van leeg
staande of leegkomende panden
slechts het topje van een ijsberg.
Zij verwachten dat, mede als ge
volg van bezuinigingen, de komen
de jaren nog vele grote panden be
schikbaar zullen komen. Er zitten
overigens naast de voordelen van
het tot woningen verbouwen van
bestaande grote panden, zoals pla
nologische, culturele, economi
sche en maatschappelijke, ook na
delen, zoals financiële. Verbouw is
over het algemeen duurder dan
nieuwbouw. De conclusie van het
onderzoek is niettemin dat het
meer dan de moeite waard is om
hergebruik van bestaande panden
voor de volkshuisvesting krachtig
te stimuleren.
Een onderzoek zoals nu in Zuid-
Holland West is gehouden is ook in
Zuid-Holland Oost gaande. Het
maakt deel uit van een serie onder
zoekingen door de provincie naar
de mogelijkheden van verdichting,
bebouwing van kleine stukjes
grond, en hergebruik van oude
panden.
Kantoren
In dit kader past ook het stage-
onderzoek 'Wonen in kantoren?'
van Helen Kruythof, sociaal-geo
grafe en planologe. Hierin wordt
de conclusie getrokken dat het ver
anderen van verouderde kantoor
panden in woonruimte vaak om
zetverlies tot gevolg heeft voor
winkels in de niet-dagelijkse goe
derensector in de omgeving en
voor de horeca. Kantoorpersoneel
besteedt dikwijls meer in dergelij
ke winkels, restaurants en coffee
De boerderij in de Leidse Hout wordt in het provinciale rapport genoemd als een van de (zij het niet zo grote
panden die tot woonruimte kunnen worden verbouwd. De boerderij is overigens jaren bewoond geweest.
shops dan de in hun plaats komen
de vaste bewoners. Levensmidde
lenwinkels kunnen daarentegen
een stijging van hun omzet ver
wachten als kantoren worden om
gezet in wonigen. Alleen in wijken
waar de bewoners zich zeer sterk
op de eigen winkels richten, zoals
bijvoorbeeld in het centrum van
Leiden, behoeft volgens de onder
zoekster niet te worden gevreesd
voor teruggang van de omzet van
winkels wanneer kantoorpanden
tot woonhuizen worden verbouwd.
Zij verwacht voorts dat het ge
bruik van het openbaar
vermindert bij het omzetten van
kantoorpanden in woonruimte.
Kantoorpersoneel is nu eenmaal
een goede klant van het openbaar
vervoer, vooral in centrumgebie
den. Daar komt de helft van het
personeel met bus, trein of tram
naar het werk.