Ontwikkelingspot
niet aangepast
Voedselinfecties een
onderschat probleem
Medische hulp op
campings in orde
Akzo wil gifgrond
kopen in Hengelo
Belofte Ruding aan Schoo
Bibliothekcaris
gevangenis
smokkelde
drugs binnen
WDers
niet naar
Rusland
Heeft u genoten van uw
welverdiende vakantie?
Nepbom zorgt
voor paniek
bij oprollen
radiopiraat
Lichaam dode
man gevonden
in Almere
Menselijk
falen oorzaak
vliegongeluk
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 198i
PAGINA 5
DEN HAAG (GPD) - Minister Ruding (financiën) zal
voorlopig afblijven van het ontwikkelingshulppotje van
minister Schoo van ontwikkelingssamenwerking, zo
wordt uit goedingelichte kring vernomen. Ruding heeft
dit tegen minister Schoo (ontwikkelingssamenwerking)
gezegd toen zij bij hem om opheldering kwam vragen over
alarmerende berichten dat zij voor het komende begro
tingsjaar flink moest gaan inleveren, zo wordt vernomen.
Schoo was op reis in Midden Ame-
rika toen de kranten meldden dat
ambtenaren van het ministerie van
financiën hun oog hadden laten
vallen op de ongebruikte ontwik
kelingsfondsen op het departe
ment van Schoo. Direct na haar te
rugkeer in Nederland (woensdag)
klopte zij voor nadere uitleg aan bij
haar collega op financiën. Daar
kreeg zij van Ruding de vezekering
dat hij nog niets had besloten.
Het zou slechts gaan om voor
stellen van zijn ambtenaren. Deze
hadden geopperd dat Schoo de
fondsen in het stuwmeer, die om
een of andere reden, niet zijn ge
bruikt voor ontwikkelingshulp,
van haar begroting zou moeten
schrappen. Nu worden ze nog
overgeboekt naar de volgende be
grotingen hetgeen volgens finan
ciën „begrotings-technisch ontoe-
laatbaar"is. In het stuwmeer zit als
gevolg van onderbesteding een be
drag van 2,5 miljard gulden.
Beide ministers spraken af om
nieuwe bepalingen ten aanzien van
het stuwmeer te laten afhangen
van de resultaten van een studie
over de problemen met het stuw
meer. Verwacht wordt dat dit on
derzoek door het ministerie van
ontwikkelingssamenwerking pas
in januari 1985 gereed zal komen.
ZUTPHEN (GPD) - De bibliothe
caris van de Zutphense gevangenis
is door de rechter veroordeeld om
dat hij hasj, heroïne en drank aan
gedetineerden heeft verstrekt.
Gedurende drie jaar slaagde de
51-jarige E. A. H. uit Zutphen erin
ten behoeve van de gevangenen
pakjes het huis van bewaring bin
nen te smokkelen. Deze pakjes
kreeg hij via relaties van de gedeti
neerden in handen.
Toen zijn activiteiten in februari
dit jaar aan het licht kwamen, werd
de bibliothecaris uit zijn functie
geschorst. Voor de réchter ontken
de hij hardnekkig te weten dat de
pakjes ook hard-drugs bevatten.
De rechter veroordeelde hem in
plaats van drie maanden voorwaar
delijk met een proeftijd van een
jaar tot een alternatieve straf in de
dienstverlenende sector. De offi
cier van justitie had drie maanden
onvoorwaardelijke gevangenis
straf geëist.
DEN HAAG (GPD) - Het bezoek
dat een WD-delegatie eind augus
tus aan de Sowjet-Unie zou bren
gen, gaat niet door. Volgens partij
voorzitter Kamminga, die ook de
delegatie zou leiden, hebben de
Sowjet autoriteiten zich niet ge
houden aan de met de WD ge
maakte afspraken.
De CDA-delegatie, onder leiding
van partijvoorzitter Bukman, ver
trekt wel naar Moskou. In de week
van 23 tot 30 augustus spreekt de
delegatie met leden van de Opper
ste Sowjet en vertegenwoordigers
van de ministeries van buitenland
se zaken en defensie en van het
Centraal Comité van de commu
nistische partij.
De bezoeken aan de Sowjet-Unie
vinden plaats op uitnodiging van
de Russische regering. De PvdA
bracht onlangs al een bezoek aan
Moskou. De uitnodigingen aan de
drie grootste politieke partijen
werden gedaan nog voor de rege
ring een beslissing had genomen
over de plaatsing van de kruisra
ketten.
De WD-delegatie zou in Mos
kou aankomen een dag na de CDA-
delegatie. De WD had de Russi
sche autoriteiten laten weten in
Moskou een bezoek te willen bren
gen aan de dissidente Irina Grivni-
na en aan „een dorp of stad op 621
kilometer ten noordoosten van
Moskou om daar een of twee dagen
rond te kijken". Met dat laatste
raadseltje bedoelt Kamminga zon
der twijfel Gorki, de stad waar Sa-
charov en zijn vrouw in balling
schap zitten.
Volgens Kamminga had de Rus
sische ambassadeur Beletski hem
verzekerd dat beide bezoeken mo
gelijk zouden zijn. De afgelopen
weken is echter duidelijk gewor
den dat de werkelijkheid anders is.
Kamminga vindt het zinloos naar
Rusland te vertrekken zonder dat
er duidelijke afspraken gemaakt
zijn.
De CDA-delegatie voor Moskou
bestaat naast voorzitter Bukman
uit partijsecretaris Smits, voorzit
ter van de CDA-buitenlandcom-
missie Schmelzer en de adviseur
van deze commissie prof Teunis-
sen.
Wij van het Leidsch Dagblad weten dat u tijdens uw vakantie uw
krant heeft gemist, tenminste als u uw krant niet heeft laten
toesturen. Maar misschien heeft u tijdens uw vakantie een buur
of familielid er blij mee gemaakt.
Deze kennismaking willen wij nu voortzetten. Alleen ons pro
bleem is, wij weten niet aan wie u het Leidsch Dagblad hebt
gegeven. Vandaar deze oproep.
Als u ons 2 namen met adressen uit uw kennissenkring kunt
geven die naar uw weten ook eens kennis willen maken met het
Leidsch Dagblad, dan ontvangt u geheel gratis een mooie, aan
de zomer herinnerende badhanddoek.
Deze bon opsturen voor 1 oktober 1984 naar:
Uitgeverij Leidsch Dagblad BV
Antwoordnr. 10050, 2300 VB Leiden.
Naam
Straat
Plaats
Tel.nr
abonnee ja proef
Naam
Straat
Plaats
Tel.nr
abonnee ja proef
Mijn naam is:.
Straat:
PlaatsTel.:
Mocht een van uw kennissen of vrienden zich direct abonneren
dan kan dat natuurlijk ook. In dat geval ontvangt u ook deze
mooie badhanddoek.
Schoo en Ruding kwamen verder
overeen om de kwestie te laten rus
ten tot de behandeling van de voor
jaarsnota in april, zo wordt verno-
GRONINGEN (GPD) - De medi
sche hulpverlening op Nederland
se kampeerterreinen is over het al
gemeen uitstekend geregeld. Ook
in de weekeinden. Er is eigenlijk
geen verschil met „thuis" voor de
kampeerder.
Dit stelt de huisarts mevrouw
Van Beek uit Haamstede-Renesse,
die samen met haar collega's Vlag
en Stenger een onderzoek naar de
situatie op campings instelde. De
ze mening wordt bevestigd door de
ANWB en is overgenomen door de
Landelijke Vereniging van
Huisartsen.
De situatie die er het afgelopen
weekeinde toe leidde dat een
Hoogkerker huisarts zich niet naar
sen camping aan het Leekstermeer
spoedde toen hij werd opgeroepen
'een Groninger overleed aan een
nartaanval), lijkt duidelijk een uit
zondering. Te vergelijken met het
niet komen van een bij een patiënt
thuis ontboden huisarts. Al heeft
het feit dat de patiënt op een cam
ping was, wel bijgedragen tot het
ontstaan van misverstanden.
Het onderzoek van de Zeeuwse
huisartsen Vlag, Stenger en Van
Beek werd dan ook niet uitgevoerd
naar aanleiding van klachten en
bezorgheid over de medische hulp
verlening op campings. Integen
deel: het was een uitvloeisel van
een proces dat het ziekenfonds
Rijnstreek aanspande tegen een
huisarts in Harskamp, die juist
veel te vaak op campings zou zijn
verschenen. Hij declareerde elk
contact met een patiënt op een
camping als een „visite", terwijl hij
als hij op de camping spreekuur
zou hebben gehouden slechts
een „consult" zou hebben mogen
berekenen. Dat verschil - het tikt
aan bij 10.000 of meer patiënten
werd het ziekenfonds te gortig.
Het onderzoek van de Zeeuwse
huisartsen vloeide ook voort uit
een opmerking in een brief van de
staatssecretaris voor volksgezond
heid, waaruit bleek dat deze be
windsman dacht dat kampeerders
wat al te vaak doktershulp inrie
pen. Uit het onderzoek bleek dat
niet juist te zijn.
Normaal heeft een campinghou
der of -beheerder een vaste af
spraak met een of meer huisartsen,
van wie de telefoonnumers dan op
het prikbord van de camping of bij
de telefoon hangen of in een alge
meen informatievouwblad worden
vermeld. In grotere campings is
het heel normaal dat een huisarts
dagelijks spreekuur houdt. Een en
kele camping beschikt naast de
EHBO-post over een uitgebreide
ziekenboeg.
De ANWB-erkenningsnormen
voor campings bevatten geen re
gels voor zulke afspraken of voor
zieningen. Er is - aldus de heer
Van Riet van de ANWB - wel eens
gebrainstormd over vernieuwing
en aanpassing van deze erken
ningsnormen, waarbij ook de indi
viduele hulpverlening ter sprake is
gekomen. Niet alleen de medische
hulpverlening, maar ook die van
bijvoorbeeld politie. Het mag na
tuurlijk niet voorkomen dat de
slagbomen van een camping dicht
zijn en blijven omdat de beheerder
onvindbaar is als er een ambulance
of een politieauto het terrein op
moet. Er is over gesproken, maar
alleen op basis van theoretische si
tuaties, niet wegens klachten uit de
praktijk.
AMSTERDAM (ANP) - De politie
in Amsterdam heeft gistermiddag
in een woning aan de Vechtstraat
in de hoofdstad opnieuw de illegale
radiozender Unique FM" opge
rold. Werd de politie vorige week
enige tijd opgehouden door een op
een giftige zwarte mamba lijkende
slang bij de zender, ditmaal moest
de Explosieven Opruimingsdienst
(EOD) uit Culemborg er aan te pas
komen. Op de foto medewerkers en
wagen van de EOD.
Bij de apparatuur in de Vecht
straat werd namelijk, naar later
bleek, een nepbom gevonden, be
staande uit „bedrieglijk echt lij
kende namaakdynamietstaven"
aldus een politiewoordvoerder. De
politie nam geen risico en zette de
omgeving af. Omwonenden moes
ten tijdelijk hun huizen uit. Nadat
de EOD de woning had vrijgege
ven, werd de zender in beslag geno-
men. De vijftien meter hoge zend
mast werd neergehaald. Er zijn
geen arrestaties verricht.
Het is volgens een - anonieme -
woordvoerder van Unique FM de
tiende keer deze maand dat de zen
der wordt aangepakt. „De politie
en de radiocontroledienst van de
PTT pakken steeds hetzelfde sta
tion. Andere zenders, die veel meer
storen laten ze zitten", zegt de ver
ontwaardigde medewerker van het
illegale station, dat overigens
steeds binnen de kortste keren op
nieuw, maar dan van een andere
plaats, in Amsterdam uitzendt.
Het oprollen van Unique verliep
uiteindelijk erg rommelig. Mede
standers van het illegale radiosta
tion strooiden buiten op straat kop-
spijkertjes, die onder andere een
jongen op blote voeten verwond
den. Een freelance persfotograaf,
die volgens de politie bleef weige
ren zich te verwijderen, werd enige
uren vastgehouden op een politie
bureau.
Ten slotte werd na afloop van de
actie ook nog eens de auto van de
Radiocontroledienst enige tijd in
de stad achtervolgd door opnieuw
kopspijkertjes strooiende motorrij
ders en een auto. De wagen wist de
achtervolgers uiteindelijk kwijt te
raken, aldus de politie.
HENGELO (GPD) - Akzo Zout
Chemie is met de gemeente Henge
lo in onderhandeling over de aan
koop van een aantal percelen in
dustriegebied ten zuiden van het
Twente Kanaal, waarvan sommige
met HCH verontreinigd zijn. De
percelen, die alle grenzen aan be
staande Akzo-terreinen, hebben
een totale oppervlakte van bijna 8
hectare. Met de transactie, die nog
door de Hengelose gemeenteraad
moet worden goedgekeurd, is een
bedrag gemoeid van 2,5 miljoen
gulden.
Volgens een woordvoerder van
Akzo-Hengelo hebben de grond
aankopen niets te maken met een
mogelijk op handen zijnde rege
ling om de gemeente Hengelo van
het probleem van de HCH-bodem-
verontreinigingen af te helpen. „In
de meeste gevallen gaat het om ter
reinen die Akzo jaren geleden al in
optie heeft genomen voor het ont
wikkelen van nieuwe bedrijfsacti
viteiten. De meeste daarvan zijn
nooit tot ontwikkeling gebracht,
maar de opties lagen er nog wel en
van de eindeloze discussie daar
over wilde het bedrijf wel eens af',
aldus de Akzo-woordvoerder.
Door de aankopen krijgt Akzo
nu de beschikking over een nieuw
ALMERE (GPD) - In de bosjes bij
de begraafplaats in Almere-Haven
hebben voorbijgangers gisteren
even voor zes uur 's avonds het
stoffelijk overschot van een man
gevonden. Hoewel er nog geen ver
dere gegevens konden worden ver
strekt, vermoedt de politie dat het
hier om een misdrijf gaat. Dit ge
zien de aard van de verwondingen
die op de man werden aangetrof
fen.
bedrijfsterrein dat aansluit bij het
bestaande. Akzo wil het terrein in
reserve houden. Concrete plannen
daarvoor zijn, volgens de Akzo-
woordvoerder, op het ogenbük
niet ontwikkeld.
De mogelijkheid bestaat wel, al
dus de woordvoerder, dat Akzo het
gebied nog eens gaat gebruiken
voor zoutwinning door middel van
mijnbouw, hoewel ook dat plan
nog geenszins vaste vormen heeft
aangenomen. Het rijk heeft on
langs bekend gemaakt de moge
lijkheden van de opslag van che
misch afval in zoutlagen te gaan
onderzoeken. Zoutmijnen zouden
daarvoor het meest geschikt zijn.
Het Hengelose bedrijf heeft on
langs aangekondigd de traditione
le zoutwinning door middel van
uitspoeling voorlopig enkele jaren
te zullen staken.
HILVERSUM (GPD) - Onderzoe
kers van de Rijks Luchtvaart
Dienst houden de oorzaak van het
vliegongeluk vorige week op het
vliegveld Hilversum voorlopig op
menselijk falen. Een woordvoerder
van de dienst Luchtvaart van de
Rijkspolitie heeft dat gistermiddag
meegedeeld. Bij het ongeluk kwa
men de piloot en zijn twee zoons
om het leven.
Het wachten is nog op een uit
slag van het gerechtelijk laborato
rium. Het is mogelijk dat er zich
'een stof in het lichaam van de
vlieger bevond die van invloed is
geweest op dat falen. Volgens een
woordvoerder was er van een tech
nisch mankement aan het vliegtuig
geen sprake.
Ook is er geen strafbaar feit ge
pleegd, zoals sabotage of iets der
gelijks.
Voedselinfecties en -vergiftigin
gen vormen een groot probleem.
Naar schatting worden elk jaar
enige honderdduizenden men
sen in ons land door deze infec
tieziekten getroffen.
Dit zegt ir. H. J. Beckers, hoofd
afdeling levensmiddelenhygiëne
van het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne aan het Voorlichtingsbu
reau voor de Voeding.
door
Harry Bouts
De omvang van voedselinfec
ties of -vergiftigingen is niet al
leen veel groter dan het aantal in
cidenten waarover in de kranten
wordt gesproken, maar zelfs veel
omvangrijker dan de tiendui
zend gevallen die jaarlijks via de
geneeskundige hoofdinspectie
en de keuringsdiensten van wa
ren worden geregistreerd.
„Het topje van de ijsberg",
noemt Beckers de officiële cij
fers in het blad Voedings Infor
matie. Het gaat daarbij naar
schatting om slechts een tot vijf
procent van het aantal gevallen.
In de meeste gevallen blijkt de
oorzaak van de besmetting te lig
gen op plaatsen waar voedsel
voor directe consumptie wordt
klaar gemaakt; vooral in de res
taurants, thuis en in verzorgende
instellingen. Het aandeel van le-
vensmiddelenbedrijven bij het
ontstaan van infecties of vergifti
gingen blijkt aanzienlijk kleiner
te zijn.
Met deze laatste opmerking
ruimt Beckers een misverstand
uit de weg over de rol van die be
drijven, die door berichten in de
media zou kunnen ontstaan,
schrijft het voorlichtingsbureau.
Als voorbeeld noemt het blad de
berichtgeving over „de shigella-
bacterie-explosie begin dit jaar
in een bejaardentehuis, mogelijk
als gevolg van het consumeren
van gekookte garnalen uit Zuid-
oost-Azië".
Met die conclusie in het blad
Voedings Informatie wordt de
krant als boodschapper van dit
verschrikkelijke voorval tegelijk
als de boosdoener gedoodverfd
en niet de handel. Het voorlich
tingsbureau denkt daarbij nog in
de trant van de oude Grieken. In
die tijd werd immers de bood
schapper van slecht nieuws ge
dood.
Volgens Beckers vinden men
sen het in het algemeen onwaar
schijnlijk dat zij zelf de oorzaak
zijn van een infectie of vergifti
ging. Eerder bestaat de neiging
een klacht bij een keuringsdienst
van waren in te dienen. Dat ge
beurt onder meer als men bui
tenshuis heeft gegeten, en vooral
wanneer het een Chinees restau
rant betreft.
Is er iets mis in een Chinees
restaurant dan openbaart zich
dat veelal snel, aldus Beckers.
Bij een diner in een Nederlands
restaurant is het verband minder
snel duidelijk, omdat het langer
duurt voor men zich ziek voelt.
Voedselinfecties en -vergifti
gingen worden in het algemeen
als vrij onschuldig gezien. Met
een paar dagen buikkrampen en
diarree of misselijkheid en bra
ken is het meestal weer voorbij.
Op zichzelf zijn deze infectie
ziekten volgens het voorlich
tingsbureau inderdaad mild.
Toch kunnen zij voor kwetsbare
groepen - waaronder bejaarden
en zuigelingen - ernstige gevol
gen hebben. Uit officiële cijfers
blijkt dat per jaar 25 tot 30 men
sen in Nederland aan zo'n ziekte
overlijden.
De „kwetsbaarste" prodükten
vindt het voorlichtingsbureau
die van dierlijke oorsprong:
vooral varkens- en pluimvee
vlees. Dat komt door de manier
waarop de dieren worden gefokt.
De intensieve veehouderij leidt
ertoe dat de dieren gemakkelijk
besmet kunnen raken met zoge
naamde pathogene (ziektever
wekkende) bacteriën, waaronder
salmonella.
Ons oppervlaktewater zit vol
met dergelijke micro-organis
men. Die worden door varkens
en kippen gemakkelijk opge
pakt. De dieren zijn daar niet
ziek van, verzekert Beckers, het
zijn normale gezonde dieren. Tij
dens het slachten raken de kar
kassen echter besmet met uit
werpselen. Dat is bij de huidige
manier van slachten onvermijde
lijk. Via de uitwerpselen komen
de bacteriën op het vlees. Bij het
slachtproces en de latere verwer
king wordt deze besmetting ver
volgens van het ene op het ande
re dier overgebracht.
Ook met diepvriesprodukten moet de consument oppassen.
De consument moet er daarom
van uitgaan dat rauw vlees met
pathogene kiemen is besmet. En
die vormen een belangrijke oor
zaak van infecties en vergiftigin
gen. Een waarschuwing laat Bec
kers dan ook horen ten aanzien
van rauwe vleeswaren zoals tar
taar en filet américain.
"Het zou niet de eerste keer
zijn dat mensen door het proe
ven of het eten ervan een infec
tieziekte oplopen. Dit geldt ook
voor het proeven van rauw ge
hakt. Bovendien is het risico niet
denkbeeldig dat er parasieten in
het vlees zitten, die bijvoorbeeld
een lintworm kunnen veroorza
ken".
Het rauwe vlees kan dus be
smet in de keuken komen. Door
braden of koken worden de mi
cro-organismen gedood. Het ge
vaar bestaat dan dat het vlees op
nieuw wordt besmet door patho
gene bacteriën aan handen, vork,
mes of op het bord.
Dit risico zit ook aan het ont
dooien van ingevroren vlees of
kip, omdat het dooiwater daar
van zich gemakkelijk laat ver
spreiden op het aanrecht. Dit is
net zo besmet als het vlees zelf.
In dergelijke gevallen kunnen al
lerlei andere prodükten ook met
bacteriën besmet raken.
Griezelige opmerkingen die
bijna lijken op een anti-vleesac
tie, maar de functie van Beckers
laat alleen maar ruimte voor een
objectieve houding en als vleese
ter, en vooral -bereider, kan men
zich daarom hoogstens voorne
men voorzichtig te wezen. Bij het
barbecuen is het raadzaam rauw
en gebraden vlees gescheiden te
houden door twee borden en
twee vorken te gebruiken en in
elk geval met de handen van het
rauwe vlees af te blijven.
Het risico van besmetting door
rauwe groente of andere rauwe
plantaardige prodükten met pa
thogene bacteriën is aanmerke
lijk kleiner. Wordt de groente ge
ruime tijd vóór het oogsten met
'slootwater besproeid (dat ziet
men als koper nóóit) dan zijn de
bacteriën dood voor de groente
de keuken heeft bereikt.
Bij besproeiing korte tijd voor
het oogsten of bij het spoelen
van bijvoorbeeld worteltjes in
slootwater bestaat de kans op be
smetting met salmonella. Het is
daarom belangrijk de groente die
rauw wordt gegeten goed te was
sen (ook te adviseren voor te ko
ken groente).
Van belang noemt het voor
lichtingsbureau een frequente
reiniging van het aanrecht. Een
velletje keukenpapier, dat na ge
bruik wordt weggegooid, voor
het opnemen van dooiwater
wordt aanbevolen boven het
vaatdoekje. Vocht en vuil in het
vaatdoekje vormen ideale om
standigheden voor de groei van
bacteriën.
Het is zaak de temperatuur van
te bewaren voedingsmiddelen,
zoals soep, vlees en gekookte
groente, snel op of beneden ze
ven graden te brengen en te hou
den. Gebeurt dat niet, dan kun
nen de nog aanwezige bacteriën
zich toch vermeerderen. Omdat
besmet voedsel niet bedorven is,
merkt men de ellende pas als
men het gegeten heeft.
Kans op bederf is ook aanwe
zig bij vacuum verpakte prodük
ten. Zo'n verpakking voorkomt
alleen uitdroging en aantasting
door de lucht. Bederf en uitgroei
van pathogene bacteriën worden
er niet door voorkomen. Vele
bacteriën kunnen ook zonder
zuurstof groeien. Ongekoeld zijn
vacuum verpakte prodükten dan
ook even sterk aan bederf onder
hevig als andere voedingsmidde
len.
