Euthanasie zonder
vervolging bepleit
Terugkeer gastarbeiders beter regelen
Wilde planten met
uitsterven bedreigd
Artsenorganisatie maakt standpunt bekend
Gevlucht drietal was
al bekend bij politie
Friese dijk afgegraven
Tapverbod valt slecht
bij horeca in Bergen
Ingenieur eist
3 miljoen van
bronnenbad
Komitee laakt bezoek
Luns aan Zuid-Afrika
Ariiën Kruyt van Nederlands Centrum voor Buitenlanders:
WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1984
BINNENLAND
PAGINA 5
DEN HAAG (GPD) - Artsen die euthanasie hebben toegepast moeten dit zonder angst
voor vervolging op de overlijdensverklaring van hun patiënt kunnen vermelden. Daarom
zijn nieuwe richtlijnen en afspraken met justitie nodig, zeker nu wettelijke regeling nog
op zich laat wachten.
Dit blijkt uit het standpunt dat het
hoofdbestuur van de Koninklijke
Maatschappij tot Bevordering van
de Geneeskunst (KNMG) over eu
thanasie heeft gepubliceerd. Daar
mee is het voorlopig standpunt van
1973 herzien.
Enkele hoofdlijnen van de
KNMG betreffende euthanasie
werden vorige maand al bekend
gemaakt. Daaruit bleek dat de
KNMG vindt dat de arts in bepaal
de gevallen gerechtigd maar niet
verplicht is euthanasie toe te pas-
Volgens het KNMG-bestuur
wordt op overlijdingsverklaringen
soms 'natuurlijke dood' ingevuld,
terwijl er sprake is van euthanasie.
Daarmee vrijwaart de arts de fami
lie van patiënten en zichzelf van
een eventuele gerechtelijke vervol
ging.
Onder de gegeven omstandighe
den vindt de KNMG-top dit wel be
grijpelijk. Maar het bestuur vindt
ook 'een dergelijke gang van zaken
onjuist en niet voor continuering
vatbaar'. Het niet naar waarheid in
vullen van papieren is een arts on
waardig en evenmin van risico ont
bloot.
Zo blijft oncontroleerbaar wat er
onder de noemer van euthanasie in
de praktijk allemaal gebeurt. Het is
niet de bedoeling dat onzorgvuldig
handelen ongestraft blijft. Daarom
moet de arts bij het vermelden van
de doodsoorzaak 'de noodzakelijke
openheid betrachten'. De betref
fende formulieren moeten daartoe
dan ook worden aangepast, meent
de KNMG.
Omdat aan een verzoek om eu
thanasie veelal ziekte ten grond
slag ligt, wordt de arts beschouwd
als de enig aangewezene om derge
lijke verzoeken in behandeling te
nemen.
De KNMG wijst er op dat de arts
bovendien aansprakelijk is vol
gens het medisch tuchtrecht. Art
sen hebben daarom de plicht een
maatschappelijk aanvaardbare re
geling van euthanasie mogelijk te
maken. De artsenorganisatie is
hiervoor dus verantwoordelijk, al
dus het bestuur. Maar euthanasie-
handelingen moeten op basis van
vrijwilligheid gebeuren.
Het hoofdbestuur van de KNMG
vindt dat iedere arts die met een
verzoek om euthanasie wordt ge
confronteerd moet nagaan in hoe
verre van een weloverwogen ver
zoek sprake is. Artsen die verzoe
ken om euthanasie afwijzen, moe
ten de betrokken patiënten in de
gelegenheid stellen met een andere
arts kontakt op te nemen, zonder
dat zij daarbij noodzakelijkerwijs
de eigen relatie met die patiënt ver
breken.
Het verlenen van euthanasie
moet aan een aantal voorwaarden
voldoen. Artsen moeten in ieder
geval zorgvuldig nagaan of het ver
zoek van de patiënt in alle vrijheid
tot stand kwam, of er sprake is van
een onaanvaardbaar en uitzicht
loos lijden, die niet meer draaglijk
is te maken en of het verlangen
SWALMEN (GPD) De recherche
van de rijkspolitie in het district
Roermond had gisteren nog de
handen vol aan het verzamelen van
sporen en het reconstrueren van de
wilde jacht op de drie mannen, die
maandag de politie beschoot en
een echtpaar gijzelde. Het drietal
verdween naar België en is nog
steeds voortvluchtig.
De Belgische politie heeft de
jacht op de uit de gevangenis ont
vluchte Van O. en F. en hun Neder
landse maat versëherpt. Van O.
staat bekend als een gewiekste uit-
Het nog maar nauwelijks een
jaar getrouwd echtpaar Ger Vaes-
sen (28) en Suzanne Mertens (23)
uit Swalmen, dat maandag door de
drie gewapende mannen werd ge
gijzeld, is daarvan nog zo overstuur
dat ze zich momenteel voor de bui
tenwereld schuil houden. "Ze heb
ben doodsangsten uitgestaan",
vertelt de moeder van Suzanne.
Het echtpaar werd met hun auto
door de mannen in Asselt gekid
napt toen ze op weg naar huis wa
ren na een middagje vissen
breker uit gevangenissen. A. vijf g„ndm7er by Asselt Pas in Beliï
keer heeft hl, - meerdere malen *p ee[) indu£trieterrein in 0pgfab;
beek, kregen ze hun vrijheid terug.
keer heeft hij - meerdere malen
met het gijzelen van mensen - uit
gevangenschap de benen weten te
nemen. Hij staat ook bekend als
een uiterst geraffineerde overvaller
op postkantoren en banken.
Van O. zat in de Aarlense gevan
genis een vonnis van 20 jaar uit.
Van die straf moest hij nog 15 jaar
uitzitten toen hij in de nacht van 2
op 3 mei jl. de benen nam.
Zijn partner P.F. zat in dezelfde
gevangenis van Aarlen een vonnis
van drie jaar uit wegens een over
val op een spaarbank. Sinds de
ontsnapping in mei zou hij even
wel aan de zijde van Van O. aan
misdrijven hebben meegedaan.
Over de derde van het drietal,
een man uit Heerlen, is niet meer
bekend dan dat hij wel eens eerder
betrokken is geweest bij een over
val.
Hun auto hebben ze inmiddels ook
terug, zij het dat de gangsters tij
dens de rit de voor- en achterruit
met de geweerkolf stuksloegen om
een beter schootsveld te hebben
LEEUWARDEN (ANP) - In de Friese gemeente Het Bildt moet een bijna
twee kilometer lange dijk die door het kweldergebied van de Waddenzee
loopt worden afgegraven. Dit heeft het college van Gedeputeerde Staten
van Friesland besloten.
De dijk werd vorig jaar voor 100.000 gulden illegaal door boeren uit het
gebied aangelegd. Zij laten schapen grazen in het 65 hectare groot gebied
dat door de dijk wordt beschermd.
Al tijdens de aanleg protesteerde de Landelijke Vereniging tot Behoud
van de Waddenzee tegen de illegale dijk.
UTRECHT (ANP) - Veel plante-
soorten in ons land zijn verdwe
nen, terwijl een groot deel van de
overgebleven flora in hoog tempo
steeds zeldzamer wordt. Dit is
vooral een gevolg van de moderne
landbouwtechnieken.
Om nog iets van de oorspronke
lijke plantenrijkdom te behoeden
voor de totale uitroeiing is het no
dig het oude, historisch gegroeide
agrarische landschap gedeeltelijk
te bewaren. Dat zei de bioloog drs
E. J. Weeda van het Rijksherba
rium in Leiden gisteren op een
persconferentie van de Stichting
Natuur en Milieu.
Van 440 door Weeda bestudeerde
zeldzame plantesoorten zijn er
sinds 1900 zeventig helemaal ver
dwenen, terwijl de rest dreigt te
verdwijnen of steeds minder voor
komt. Bij de verdwenen soorten
zijn veel akkerplanten en planten
die thuishoren op droge graslan
den. Voorbeelden zijn het wilde-
manskruid, het zonneroosje en het
blauwgras.
Het gebruik van onkruidverdel
gers, overbemesting, waardoor be
paalde soorten alle andere verdrin
gen en de grote veranderingen in
de landbouw in het algemeen zijn
daarvoor verantwoordelijk.
Ook de ontwatering van grote
delen van ons land heeft het plan
tenleven vopi cchade berokkend.
Alle vochtminnende soorten (de
helft van onze flora) gaan achteruit
en zeer vele zijn bedreigd.
Er zijn wel mogelijkheden een
deel van de schade te herstellen, al
dus Weeda. Veel wilde planten
kunnen nog ongestoord groeien op
wegbermen, spoordijken, of zan-
dafgravingen. Daarop hoeft niets
verbouwd te worden, terwijl ook
de recreatie er de plantengroei niet
verstoort. Samen beslaan zulke
naar de dood duurzaam is en wel
overwogen.
Daarom wordt voorgesteld om
voor dit doel formele toetsingsvor-
men in het leven te roepen. Per re
gio zou een zelfstandige toetsings
commissie moeten worden ge
vormd, bestaande uit drie tot vijf
artsen. Deze commissie zouden de
artsenorganisatie jaarlijks verslag
moeten uitbrengen van hun bevin
dingen zonder namen te noemen.
De overlijdingsformulieren moe
ten worden aangepast. Ze zouden
niet langer bij de burgerlijke stand
moeten belanden, opdat het toe
passen van euthanasie onder het
beroepsgeheim van de arts kan val
len.
Nederlandse
bergbeklimmer
wachtte vijf
dagen op hulp
TAYNUILT (AP) - Een helikopter
van de marine heeft gisteren een
Nederlandse bergbeklimmer gered
die vijf dagen lang met een gebro
ken been in een ravijn had gelegen
in het afgelegen westen van de
Schotse Highlands.
Anton Peters (32) werd gesigna
leerd door een hertenjager op 450
meter hoogte op een berg bij Glen
Etive, 25 km. van het dorp Tay-
nuilt. Hij werd per helicopter ver
voerd naar een ziekenhuis.
Peters, die uit Alkmaar komt,
was in een ravijn gevallen en had
daarbij zijn been gebroken. Maan
dag werd hij door een plotselinge
overstroming van de plek waar hij
lag, weggespoeld over een water
val, maar hij slaagde erin nog twee
meter omhoog te klimmen langs
een gladde rots, zo vertelden zijn
redders.
"Ik begrijp niet hoe hij dat voor
elkaar heeft gekregen. Hij moet
zeer moedig en taai zijn," zei de
hertepjager. Deze had hem in het
oog gekregen omdat Peters driftig
met zijn hemd zwaaide.
KOEIEN GEDOOD - Op de rijks
weg Zwolle-Apeldoorn ter hoogte
van Heerde is gisteren een vracht
wagen met vee door nog onbeken
de oorzaak gekanteld. De wagen
was op weg naar een slachthuis in
Apeldoorn met zestig koeien. Van
deze dieren werden er 43 door het
ongeluk gedood of moesten ter
plaatse worden afgemaakt in ver
band met de opgelopen verwon
dingen. De chauffeur van de wa
gen bleef ongedeerd.
LOCHEM - Dagen op een paal zit
ten of maanden in een huis op een
paal wonen. Nederlanders doen
van alles om zich onsterfelijkheid
te verwerven. Kruipen kunnen we
ook. Dit drietal uit Lochem is giste
ren begonnen aan een kruipmara-
thon. De bedoeling is het wereldre
cord kruipen dat op 22 kilometer
staat te verbeteren.
Han ter V/oerts, Eric ten Brink en
Henry Wullink hopen het op ruim
26 kilometer te brengen. Het gemid
delde kruip-tempo ligt op 1,3 kilo
meter per uur. Zij worden in de
loop van vandaag verwacht aan
de finish in het dorpje Neede.
(foto ANP)
Zestien PTT'ers
krijgen ontslag
wegens diefstal
ARNHEM (ANP) - De directie van
de PTT heeft 16 werknemers van
het PTT-expeditieknooppunt in
Arnhem wegens diefstal ontslagen.
De mannen worden ervan ver
dacht sinds eind vorig jaar vele
tientallen goederen als videocas
settes, horloges, klokjes en siera
den uit postpaketten te hebben ge
stolen.
Zeven andere PTT-medewerkers
zijn daarvoor gestraft met voor
waardelijk ontslag, terwijl tegen
nog eens zes bij de onregelmatig
heden betrokken werknemers niet
nader genoemde disciplinaire
maatregelen zullen worden geno
men.
Dit heeft een woordvoerder van
de PTT in Arnhem vandaag mee
gedeeld. De postale recherche
startte begin dit jaar met een uitge
breid onderzoek, nadat bleek dat
er plotseling sprake was van een
forse stijging van het aantal ver
missingen van goederen uit post
stukken. Tussen maart en eind juni
werden in verband daarmee in to
taal meer dan 25 PTT-ambtenaren
aangehouden.
BERGEN (GPD) Burgemeester
Ritsema van Bergen heeft zich de
woede van de eigenaars van bars
en andere horeca-exploitanten in
zijn woonplaats op de hals gehaald.
Het voorlopig verbod in de open
lucht bier te tappen tijdens evene
menten is bijzonder slecht geval
len.
Tijdens een gistermiddag gehou
den spoedbijeenkomst hebben on
geveer 20 eigenaars van bars en ca
fés besloten de burgemeester te
verzoeken die maatregel terug te
draaien. Als burgemeester Ritsema
daartoe niet genegen is, dan over
wegen de organisatoren van Jazz
en Sail, een driedaagse muziek- en
zeilmanifestatie, af te gelasten.
Maandagochtend werd door de
burgemeesters van Bergen,
Schoorl en Egmond overeenstem
ming bereikt over een aantal maat
regelen om het geweld in de kust
plaatsen te bestrijden. Overeenge
komen is het aantal nachtelijke
surveillances door de politie uit te
breiden. Een maatregel die door de
plaatselijke horeca met instem
ming is begroet.
Minder enthousiast is men ech
ter over het verbod om bij gelegen
heid van festiviteiten, die door
gaans veel publiek trekken, in de
openlucht bier te mogen tappen.
Zo'n gebeurtenis is bijvoorbeeld
Jazz en Sail, dat in het weekend
van 1 en 2 september zal worden
gehouden.
Dit jaarlijkse evenement trekt
tienduizenden bezoekers naar Ber
gen. De ruimte in de bars en cafés
is, volgens de horeca-exploitanten,
dan te klein om het publiek op een
behoorlijke manier te kunnen be
dienen. Om die reden installeren
veel gelegenheden biertappen in
de openlucht.
Nu die mogelijkheid, door het
eensgezinde verbod van de burge
meesters van Egmond, Schoorl en
Bergen er niet meer is, verwachten
de bar- en caféhouders overstel
pende drukte binnen hun bedrij
ven waardoor veel gemakkelijker
aanleiding ontstaat tot ongeregeld
heden. Het verbod om in de open
lucht een pilsje te mogen tappen
zal, zo zegt horeca Bergen, precies
de tegenovergestelde uitwerking
hebben van die welke de burge
meesters, justitie en politie ervan
verwachten.
stroken 50.000 hectare, waarop de
helft van onze flora voorkomt.
Door de bermen en andere 'wijk
plaatsen' goed te beheren en niet
ten prooi te laten vallen aan op
ruimwoede kan nog veel worden
gered.
Bovendien is het mogelijk op
sommige plaatsen het leefmilieu
van bepaalde plantesoorten te la
ten herstellen, waardoor de soor
ten vanzelf weer terugkomen. Be
langrijk zijn bij voorbeeld de zoge
noemde overgangsgebieden tus
sen natuur- en cultuurlandschap.
Veel planten horen juist in die
overgangszone thuis.
Natuurreservaten zijn niet altijd
een oplossing: het eerder genoem
de wildemanskruid is in ons land
uitgestorven, omdat het reservaat
waar het nog voorkwam te klein
bleek om het voortbestaan van de
soort te waarborgen.
NIEUWESCHANS (ANP) - Er zijn
opnieuw problemen rond het bron
nenbad in het Groningse Nieuwe-
schans. De Westduitse ingenieur
W.Rothkegel heeft een kort geding
aangespannen tegen de opgerichte
NV Bronnenbadplaats Nieuwe-
schans, waarin hij eist dat de bouw
zal worden uitgevoerd op de ma
nier die volgens hem in het verle
den met het gemeentebestuur van
Nieuweschans is afgesproken.
Wordt daarvan afgeweken dan eist
hij in eerste instantie drie miljoen
gulden. Het kort geding dient mor
gen voor de Groninger rechtbank.
Burgemeester C. Arlman en de
president van de raad van commis
sarissen van de NV Bronnenbad,
de Groninger gedeputeerde G.
Beukema, wijzen de claim van de
Duitse ingenieur af.
Volgens de burgemeester is er
bij de voorbereidingswerkzaamhe
den geen enkele toezegging ge
daan.
Volgens de Groningse gedepu
teerde Beukema gaat het Zwitser
se architectenbureau Otto Glaus
zich belasten met de supervisie
van de bouw. De uitvoerend archi
tect wordt het architectenbureau
Emmen. Rothkegel gaat zich belas
ten met de noodzakelijk techniek
voor de inrichting van het bron
nenbad. Maar Rothkegel stemt niet
in met dit voorstel van de raad van
commissarissen. Hij eist naast de
techniek ook nog architectonisch
werk, aldus Beukema.
De gedeputeerde wijst er echter
op dat de taakverdeling zich nog
steeds in de voorstelfase bevindt.
Ook stelt hij dat tot dusver met
geen enkele partner contracten
zijn afgesloten.
Rothkegel wees in 1975 het ge
meentebestuur van Nieuweschans
op de mogelijke aanwezigheid van
zoute, geneeskrachtige waterlagen
in de Oostgroninger bodem. Vorig
jaar werd de NV Bronnenbad op
gericht, waarin naast de gemeente
Nieuweschans ondermeer ook de
provincie Groningen financieel
deelneemt. De financiering van de
bouw van het kuuroord is uiterst
moeizaam verlopen.
DEN HAAG (ANP) - Het Komitee
Zuidelijk Afrika heeft het ministe
rie van buitenlandse zaken in Den
Haag gevraagd de Nederlandse
ambassade in Pretoria te instrue
ren op geen enkele wijze betrok
ken te raken bij het bezoek dat oud
secretaris-generaal Luns van de
NAVO eind deze maand aan Zuid-
Afrika zal brengen.
Luns heeft een uitnodiging aan
vaard om het jaarlijks congres van
het Zuidafrikaanse instituut van
internationale betrekkingen toe te
spreken.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken
wijst erop dat Luns een volstrekt
privé-bezoeker aan Zuid-Afrika is.
Het Komitee Zuidelijk Afrika
vindt dat niet. In een verklaring
zegt het het 'tekenend' te vinden
'dat het eerste grote publieke op
treden van Luns sedert zijn vertrek
als secretaris-generaal van de Navo
uitgerekend in Zuid-Afrika zal
plaatsvinden. Het apartheidsregi
me in Zuid-Afrika zal zich in haar
beleid zeker gesterkt voelen door
het bezoek van Luns, meent het
Komitee.
UTRECHT - In de begroting voor
volgens jaar van het Belgische ka-
binet-Martens stond onder andere
dat de Belgische regering een zoge
naamde 'oprotpremie' ofwel een
'herintegratie-premie' voor buiten
landse gastarbeiders wil invoeren,
om de werkloosheid in dat land te
bestrijden. Een buitenlander die al
een jaar werkloos is, krijgt een jaar
werkloosheidsuitkering ineens uit
betaald, indien hij en zijn familie
het land verlaten.
Onlangs werd bekend dat de re
gering van West-Duitsland stopt
met een soortgelijke regeling,
waarbij buitenlandse werknemers
een premie krijgen als ze naar hun
land terugkeren. Dit (omstreden)
programma wordt gestaakt omdat
het daar te duur uitpakt.
door
Ton van der Schouw
Nederland kent evenals België
en Duitsland een structurele werk
loosheid; maar er is hier nog geen
enkele regeling met betrekking tot
een remigratiebeleid van gastar
beiders, of zoals Arriën Kruyt, juri
disch medwerker van het Neder
lands Centrum Buitenlanders
(NCB) het uitdrukt 'iets dat er op
lijkt'.
Volgens Kruyt komt een behoor
lijk remigratiebeleid in ons land
moeilijk van de grond: 'De Tweede
Kamer heeft volgens mij wel in de
gaten dat er nu echt iets moet ge
beuren, en zij wil ook wel, maar de
ambtelijke molen houdt hier aller
lei voorstellen tegen. Diverse in
stanties als bijvoorbeeld bedrijfs
verenigingen zijn bijvoorbeeld te
gen het voorstel om werkloze bui
tenlanders terug te laten keren
naar hun eigen land met behoud
van uitkering tot hun pensioenge
rechtigde leeftijd'.
'Als argument wordt dan het
'Territorialiteitsbeginsel sociale
verzekering' gebruikt, of anders
gezegd: we mogen in het buiten
land geen steun uitkeren. Ik vind
dit trouwens een verouderde ma
nier van denken. Ik kan me voor
stellen dat dit in de jaren zestig een
juiste beredenering was, maar in
deze tijd met een structurele werk
loosheid is dit echt onzin', meent
Kruyt.
Kruyt geeft nog een voorbeeld
van de vertragingen die optreden
door de ambtelijke molen. 'In het
voorjaar van 1984 zei staatssecreta
ris mevrouw Kappeyne van de Co-
pello nog voor de zomer een norm
voor een remigratiebeleid op te
zullen stellen. Maar in juni deelde
ze de Tweede Kamer al weer mee
dat die nota niet op tijd klaar zal
zijn. Nu komt die in september
pas'.
Er zijn in het verleden wel pogin
gen geweest om een remigratiebe
leid op touw te zetten. Zo was een
bureu van het NOB, Buro Interna
tionale Migratie Ontwikkelings Sa
menwerking (IMOS) belast met de
begeleiding van remigranten die
naar hun vaderland terugkeerden
om daar met steun van het ministe
rie van ontwikkelingssamenwer
king een bedrijfje op te zetten.
De financiering van dit project
werd later overgenomen door het
ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid. Het project
werd na enige tijd stopgezet omdat
het te duur werd en omdat veel be
drijfjes niet echt van de grond kwa
men, zodat de remigranten nog
niet in hun eigen levensonderhoud
konden voorzien.
Ook waren er plannen om voor
terugkerende gastarbeiders een re-
- geling te treffen vergelijkbaar met
de regeling voor Nederlandse emi
granten: staatssecretaris Kappey
ne van de Copello stelde voor om
vijfduizend gulden mee te betalen
aan de verhuiskosten van de remi
granten. Maar de Tweede Kamer
vond dit weer te mager, en meer
geld zat er ook niet in.
Tenslotte lanceerde de FNV vori
ge maand het plan om werkloze
buitenlanders van 57,5 jaar en ou
der (indien ze dat willen) terug
naar huis te laten keren met be
houd van uitkering tot de pen
sioen-gerechtigde leeftijd.
Volgens Kruyt is het FNV-plan
slechts een deeloplossing, want 'je
treft maar een kleine groep van de
gastarbeiders, die van 57,5 jaar en
ouder. Maar sommigen zijn op 45-
jarige leeftijd al niet meer inpas
baar in de Nederlandse arbeids
markt'.
'Kijk', legt hij uit, 'oudere men
sen en buitenlanders vinden moei
lijk werk. Dat is een feit. De bedrij
ven hebben nu eenmaal liever jon
gere mensen. Als je dan de gecom
bineerde factor noemt: oud en bui
tenlander, dan wordt werk vinden
helemaal een onmogelijke zaak.
Moet een gastarbeider van een jaar
of vijfenveertig hier dan doelloos
rond blijven lopen? Geef zo'n man
de kans naar zijn eigen land terug
te keren. Maar dan wel met behoud
van uitkering. Er is eens uitgere
kend dat een remigrant de Staat
dertigduizend gulden per jaar be
spaart'.
Het 'Territorialiteitsbeginsel so
ciale verzekering' vormt echter een
hinderpaal, want een uitkering
mag in het buitenland niet worden
uitbetaald. Daarom wachten gast
arbeiders die terug willen volgens
Kruyt tot hun 65e, want een aow
wordt wel in het buitenland uitge
keerd. Denk maar aan de landge
noten die na hun 65e in Spanje ver
toeven.
Buitenlanders die in de wao lo
pen vormen volgens Kruyt de
tweede probleemgroep. 'In de wao
zitten relatief veel buitenlanders
omdat ze ongeschoold, zwaar li
chamelijk werk hebben gedaan.
Als je een wao-uitkering hebt, kun
je die ook in het buitenland uitge
keerd krijgen, maar er zijn een aan
tal redenen waarom die mensen
daar geen gebruik van durven te
maken'.
'Eerst krijg je de mate waarin ie
mand arbeidsongeschikt is. Ie
mand die een been verliest is echt
honderd procent arbeidsonge
schikt en kan rekenen op 80 pro
cent van zijn laatste genoten loon.
Maar als iemand rugklachten
heeft, is dat percentage moeilijk
vast te stellen. De mate van ar
beidsongeschiktheid kan dan best
50 of 60 procent zijn. De mate van
arbeidsongeschiktheid bepaalt
ook de hoogte van de uitkering.
Die wordt 'afgeschat'. De buiten
lander is bang dat, wanneer hy
eenmaal weer terug is in Turkije of
Marokko, zijn vorige werkgever
zijn dossier heropent en dat zijn
uitkering wordt verminderd'.
'Dan heb je nog een tweede risi
co voor de gastarbeider: dat het be
drijf waar hij heeft gewerkt zegt:
gaat u maar naar Turkije, en dan
toch zijn dossier weer heropent en
gaat afschatten. Als alles goed gaat
laten ze die man voor een keuring
terug komen, maar ik heb het ook
meegemaakt dat ze dit gewoon via
een briefje afdoen. Als de uitkering
dan wordt verlaagd of zelfs stop ge
zet, is er geen enkel beroep moge
lijk.
'Daar komt dan nog bij dat de
Nederlandse Staat geen terugkeer
meer toelaat. Dus een vertrek is
een definitief vertrek. Daarom
gaan wao-ers niet terug naar hun
eigen land. Dit levert hele trieste
gevallen op. Sommigen zijn hier
helemaal stuk gelopen en durven
niet terug'.
Behalve de financiële moeilijk
heden bij remigratie komt er nog
een ander probleem om de hoek
kijken: de ouders willen bijvoor
beeld wel terug maar de kinderen
niet. Vooral kinderen die hier zijn
opgegroeid, voelen zich meer Ne
derlander dan Turk, Marokkaan of
Griek.
De Belgische oplossing om men
sen met een eenmalige premie naar
huis te sturen ziet Arriën Kruyt
niet zitten. 'Het bezwaar hiervan is
dat de mensen er uiteindelijk vrij
weinig aan hebben. Kijk, je kan in
Turkfje van 25.000 gulden ook
maar twee jaar leven en dan is het
op. Dit soort bedragen hebben al
leen maar zin als de mensen er de
capaciteiten voor hebben om zich
daar als kleine zelfstandige te ves
tigen en zo in hun levensonder
houd te voorzien. Maar het verle
den heeft al uitgewezen dat er daar
maar zeer weinig van zijn. De
meesten redden het niet'.
'In Duitsland ligt dat iets anders
omdat daar de bedragen veel hoger
zijn; naast de staatsbijdrage be
staat er daar ook de mogelijkheid
om de reeds afgedragen aow-pre-
mies terug te krijgen. Die bedragen
kunnen behoorlijk oplopen'.
'Hier bij het NCB zijn we niet
voor eenmalige sommen geld. We
bepleiten het vertrek van buiten
landers met behoud van uitkering.
Verder pleiten we voor een behoor
lijke remigratievoorlichting, want
die is er ook niet. De remigranten
moeten evenals Nederlandse emi
granten begeleid worden. En ten
slotte pleiten we voor een terug
keeroptie, noom het een proeftijd,
dat als de remigratie mislukt, men
gewoon eer naar Nederland terug
kan komen. Immers, een geëmi
greerde Nederlander kan toch ook
terug?', aldus Arriën Kruyt.
