Hongkong toch
niet ingelijfd
Iven 'nkroketje halen bij
'Duitsland' in spannende fase
Positief gesprek tussen
Likoed en Arbeiderspartij
China geeft garanties voor autonomie
Franse vrouw heeft
recht op sperma man
Reagan vraagt
paus om raad
inzake Polen
'Odysseus'
zoekt zon
Zes doden bij
politieke rel
in Kasjmir
Sacharov
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1984
BUITENLAND
PAGINA 7
LONDEN - De Britse minister van buitenlandse zaken, sir Geoffrey Howe, zei gisteren
de grondslag gelegd te hebben voor een „historische overeenkomst" met China over de
toekomst van de Britse kroonkolonie Hongkong. Volgens Howe heeft China er mee
ingestemd dat Hongkong een grote mate van autonomie zal behouden en niet als een
nieuwe provincie bij de Volksrepubliek China zal worden ingelijfd.
China en Groot-Brittannië begon-
nen twee jaar geleden voor het
eerst met serieuze onderhandelin
gen over de overdracht van Hong
kong aan China in 1997. Voor de
Britse regering stond steeds voor
op de overgang zo gladjes en fat-
soenUjk mogelijk voor de 5,5 mil
joen inwoners van Hongkong te la
ten verlopen. Dat betekende een
belofte van China de kroonkolonie
voor een periode van 50 jaar na de
overdracht met rust te laten.
door
Lia van Bekhoven
Het economisch, gerechtelijk en
sociaal bestel zal grotendeels on
aangetast blijven, zodat Hong
kong, een van 's werelds meest be
langrijke financieringscentra, een
kapitalistische enclave zal blijven.
Totdat het zo ver is zullen de Brit
ten en de Chinezen in een geza
menlijke contactgroep overleg blij
ven plegen over de overdracht.
Het feit dat de Britse delegatie
akkoord is gegaan met het opzet
ten van zo'n contactgroep wordt,
ook al is het grotendeels een or
gaan zonder macht, gezien als een
Britse concessie. Van hun kant zijn
de Chinezen onverwacht gedetail
leerd en expliciet over de rechten
en vrijheden geweest die ze de in
woners van Hongkong zullen ga
randeren. En deze garantie is voor
Londen van groot belang omdat,
zo luidt een nieuw gezegde hier.
hoe dikker het akkoord, hoe ge
makkelijker het zal zijn om de be
woners van Hongkong ervan te
overtuigen dat de Britse regering
haar uiterste best gedaan heeft de
rechten van Hongkong te waarbor
gen.
Over het algemeen is men in
Londen dan ook zeer tevreden met
het resultaat van de besprekingen.
Nog vorige week was er sprake van
PARIJS - De 23-jarige Corinne
Parpalaix mag zich van de rechter
laten insemineren met het zaad,
dat haar man voor zijn overlijden
in december vorig jaar op een sper
ma-bank had gezet.
Met deze uitspraak van het tribu
naal in Corbeil is voor de jeugdige
secretaresse uit Marseille een eind
gekomen aan een lange lijdensweg
langs gerechtelijke instanties, die
ieder voor zich de verantwoorde
lijkheid voor een dergelijke revolu
tionaire besüssing voor zich uit
schoven. Na de uitspraak van Cor
beil zal in december een collo
quium over de kwestie worden ge
houden en is tegen volgend jaar
wetgeving op dit onduidelijke ter
rein te verwachten.
door
Rudolph Bakker
Corinne was met haar vriend ge
trouwd toen deze op zijn sterfbed
lag. Bij Alain openbaarde zich tes-
tiekel-kanker kort nadat hij Corin
ne had ontmoet en op aanraden
van zijn artsen had hij voor een
operatie sperma laten opslaan in
de sperma-bank in Corbeil. Hoe
wel het de omgeving duidelijk was
dat dit spérma was afgezonderd
met het oog op zijn relatie met Co
rinne had Alain dit nergens schrif
telijk bevestigd. Dat was een van
de argumenten geweest waarme la
gere rechterlijke instanties Corrin-
ne's verzoek hadden afgewezen.
Het tribunaal in Corbeil heeft nu
beslist dat de vraag naar Corinnes
morele recht op inseminatie de
rechter niet aangaat, evenmin als
de vraag in hoeverre Corinnes kind
een 'wettig' kind zal zijn. De enige
kwestie die ons raakt - aldus het
tribunaal is of Corinne juridisch
recht heef op het sperma. En om
dat er nergens in enige wet ge
schreven staat dat ze dat niet zou
hebben, werd het haar woensdag
middag door het tribunaal toege
kend.
Met deze uitspraak beginnen de
problemen pas goed. Behalve Co
rinne zijn er nog achttien vrouwen
die een verzoek op sperma in de
sperma-bank hebben gedaan. Zal
dat verzoek nu ook worden inge
willigd? Vervolgens komt de vraag
op of toestemming alleen dient te
Toestand baby
Hollie kritiek
LONDEN (AFP/DPA) - De toe
stand van de Engelse baby Hollie
Roffey, die maandag een ruilhart
kreeg, is plotseling zodanig ver
slechterd dat de specialisten een
spoedoperatie hebben verricht.
Volgens het ziekenhuis in Londen
is er iets mis met de ingewanden
van het pas 12 dagen oude meisje
en is haar toestand kritiek. De art
sen besloten gisteravond tot een
operatie om te onderzoeken wat de
oorzaak van de onverwachte
achteruitgang is.
Holly werd met een ernstige
hartafwijking geboren, waardoor
haar levenskans nihil was. De be
faamde hartchirurg Magdi Jacoub
verrichtte een meer dan vijf uur
durende harttransplantatie op de
baby waarbij hij gebruik maakte
van het hartje van een Nederlandse
zuigeling, die drie dagen na de ge
boorte was gestorven.
worden gegeven aan weduwen,
dein wel ook aan bijvoorbeeld ge
scheiden of ongehuwde vrouwen.
Ook is het niet duidelijk of het
kind de naam van de sperma-do
nor zal mogen dragen en de
vreemdste vraag van allen is hoe
lang het sperma mag worden be
waard, voordat het wordt geinse-
mineerd: zou men bijvoorbeeld
kunnen bepalen dat dit pas na ver
loop van enige geslachten dient te
gebeuren?
Minister van justitie Badinter
verklaarde na het bekend worden
van de uitspraak dat er plannen in
de maak zijn de donor te verplich
ten met het zaad ook een brief in te
leveren waarin precies is vermeld
wat de bedoeling is. Voorlopig is
Corinne Parpalaix in de wolken en
ook minister Badinter liet weten
blij te zijn met „de blijdschap van
de berechte". „Ik ben ongelooflijk
verrast", aldus Corinne en ze voeg
de er aan toe „en ongelooflijk ge
lukkig".
SANTA BARBARA (AFP/RTR) -
President Reagan heeft gisteren
zijn vakantie op zijn ranch in Cali-
fornië onderbroken om zich door
de apostolische nuntius in de Ver
enigde Staten te laten informeren
over de opvattingen van paus Jo
hannes Paulus II over de Ameri
kaanse sancties tegen Polen. De
Amerikaanse president wilde vol
gens regeringswoordvoerder Larry
Speakes eerst de mening van de
paus weten alvorens tot een even
tuele verzachting van de sancties
te besluiten.
President Reagan sprak met de
ambassadeur van de Heilige Stoel
in de Verenigde Staten, aartsbis
schop Pio Laghi.
De woordvoerder van het Witte
Huis wilde niet zeggen wanneer de
president zijn beslissing bekend
zal maken omtrent de sancties die
na de afkondiging van de staat van
beleg in Polen in december 1981
door Washington zijn afgekondigd.
De Amerikaanse regering heeft
de afgelopen maanden de sancties
al enigzins verzacht. Zo mag Pftlen
weer chartervluchten op de Ver
enigde Staten uitvoeren en kunnen
Poolse vissers weer binnen de
Amerikaanse wateren vissen. De
belangrijkste sancties, het op
schorten van tariefconcessies aan
Polen en een verbod voor Ameri
kaanse banken om leningen aan
PARIJS (ANP) - Het Europees-
Amerikaanse project voor onder
zoek van de Zon heeft een nieuwe
naam gekregen. Het door het Euro
pese ruimteagentschap ESA en
zijn Amerikaanse tegenhanger NA
SA gelanceerde onderzoek, dat tot
dusver als Internationale Solaire
Poolmissie werd aangeduid, heet
van nu af Ulysses.
ESA zegt dat die naam niet al
leen werd gekozen met verwijzing
naar de mythologische held van
Homerus, maar ook vanwege de
beschrijving door de Italiaanse
dichter Dante in het 26ste canto
van zijn „Inferno" over het verlan
gen van Ulysses (Odysseus) „een
onbewoonde wereld achter de
Zon" na te vorsen.
Deze aanhaling is zeker toepas
selijk op het Ulysses-project, waar
bij het er vooral om gaat ter plaatse
metingen boven de polen van de
Zon te verrichten en niet binnen
het vlèk van de ecliptica. Hierbij
zal door de zonderlinge baan van
het Ulysses-ruimtevaartuig de on
bekende derde dimensie van de
heliosfeer worden binnengegaan.
Een van de voorwaarden waar
aan moet worden voldaan om over
de zonnepolen te vliegen is dat
Ulysses de voorgenomen buiten-
ecliptische baan op de juiste grote
hoogte bereikt. Daarom wordt de
automatische sonde in mei 1986
door een Amerikaans ruimteveer
eerst in een elliptische over-
drachtsbaan in de richting van de
planeet Jupiter gelanceerd, waar
hij 14 maanden later zal arriveren.
Door het zwaartekrachtveld van
Jupiter zal Ulysses afbuigen in een
breedvormige baan die de sonde
meer dan twee jaar later over de
polen van de Zon zal voeren.
Het Europese aandeel van het
Ulysses-project bestaat uit het le
veren van de ruimteson, die wordt
gebouwd doop het Westduitse be
drijf Dornier en het operationele
werk gedurende de vlucht. Behal
ve de ruimtesonde Giotto, die in
1985 wordt gelanceerd, is Ulysses
het tweede project van ESA voor
een missie in de verre ruimte.
NASA verzorgt de lancering van
Ulysses met een Space Shuttle en
stelt de communicatie-apparatuur
beschikbaar. Het wetenschappelij
ke instrumentarium wordt door
beide organisaties geleverd. De ge
hele missie zal ongeveer vijf jaar
duren.
een stevige crisis in het Sino-Britse
overleg toen Howe voor de tweede
keer in drie maanden naar Hong
kong vloog voor wat veel weghad
van paniekbesprekingen. Een
overeenkomst leek verder weg dan
ooit met China's dreigement dat
als er vóór eind september geen
overeenkomst op tafel lag Peking
Hongkong zal inlijven.
De Britse regering is steeds van
haar eigen beperkingen naast het
machtige China bewust geweest.
Alles wat ze uit China halen kon,
was niet meer dan, om in de woor
den van Howe te spreken: „Een
bindende en gedetailleerde over
eenkomst met de Chinese regering
die de continuiteit en autonomie
van Hongkong tot na 1997 waar
borgen zal". Wat Howe bedoelde
met bindend is nooit duidelijk ge
worden.
De taak van de Britse regering is
nu om de inwoners van Hongkong
ervan te overtuigen dat men in
Londen niet meer kan doen en dat
er op een betere overeenkomst niet
gerekend hoeft te worden. Als
Hongkong en het Britse parlement
deze visie delen, zal het akkoord in
december getekend worden.
De Britten hebben een garnizoen
van 8000 soldaten op Hongkong,
dat door de Chinezen zonder pro
blemen onder de voet gelopen zou
kunnen worden. Maar zo ver zal
het nooit komen. Als er sprake van
een ernstige crisis over de soeve
reiniteit van Hongkong zou zijn,
kan China letterlijk de kraan dicht
draaien. Want Hongkong is niet al
leen voor 50 procent van haar on
verpakte voedsel van China afhan
kelijk, maar ook voor de helft van
haar watervoorziening.
Maar voor de meeste bewoners
van Hongkong zal er niets anders
op zitten dan zich in hun lot te
schikken. Van de 1,1 miljoen Chi
nezen met Britse paspoorten zijn
er niet meer dan 19.000 die het
recht hebben zich ook in het Ver
enigd Koninkrijk te vestigen. An
derhalve week geleden publiceer
de het dagblad The Times een ad
vertentie van een anonieme groep
zakenmensen uit Hongkong die
om een nieuwe woonplaats vroe
gen waarheen ze konden emigre
ren om er „een nieuw Hongkong"
op te bouwen. De Britten kunnen
niets meer doen dan hopen dat dat
nooit nodig zal zijn.
Premeir Sjamir (rechts) en oppositieleider Peres schudden elkaar de hand bij het begin van de onderhandelin
gen over de vorming van een nationaal kabinet in Israëel. (foto anp/upi»
SRINAGAR (AP/Rtr.) - De politie
in de Indiase deelstaat Jammoe en
Kasjmir heeft gisteren zes betogers
doodgeschoten. Twintig mensen
raakten gewond. De onrust in de
Indiase deelstaat is opgelaaid na
het afzetten van de premier van
Jammoe en Kasjmir, Faroek Ab-
doellah, door het deelstaatparle
ment.
Het parlement koos dinsdag Ab-
doellahs zwager Ghoelam Sjah tot
premier nadat 13 leden van Ab-
doellahs Nationale Conferentie
Partij hem waren afgevallen. De
botsingen begonnen volgens de
politie toen aanhangers van Ab-
doellah met stenen gingen gooien
Nadat pogingen de mensen te
verspreiden met traangas en wa
penstok waren mislukt, opende de
politie het vuur, aldus de politie.
Srinagar, de hoofdstad van Kasj
mir is een belangrijke toeristische
trekpleister van India.
Het afzetten van premier Ab-
doellah, een tegenstander van Indi
ra Ghandi, gebeurde tijdens een
chaotische vergadering in het deel
staatparlement, die veel weg had
van een staatsgreep. Parlements
voorzitter Mohammed Itoo weiger
de de stemmen van de dertien
overlopers mee te tellen op grond
van een wet, die het tussentijds
van partij veranderen verbiedt. Bo
ze parlementsleden sleurden de
voorzitter uit zijn stoel. Eenheden
van het leger omsingelden het par
lementsgebouw en voor de duur
van de vergadering werd de staat
van beleg afgekondigd. Door een
uitspraak van een rechter werd de
parlementsvoorzitter in het onge
lijk gesteld en vervolgens afgezet.
BERLIJN (AFP) - In VVest-Duits-
land zijn 89 nieuwe gevallen van
de immuniteitsziekte aids geregi
streerd. 35 patiënten zijn inmid
dels overleden.
Vier van de geregistreerde nieu
we gevallen zijn vrouwen, van
wie twee drugsverslaafden. Tach
tig procent van de door de ziekte
getroffen mannen zijn homofie
len, aldus het bureau.
WASHINGTON (UPI) De
commissie van de Amerikaan
se senaat die de toewijzing van
financiële middelen voorbe
reidt, heeft gisteren een amen
dement aangenomen waardoor
het postadres van de Sowje-
tambassade in de Verenigde
Staten in de toekomst zal lui
den: Andrej Sacharov Plaza 1.
De commissie die de begro
ting voor 1985 van de staat Co
lumbia behandelde, nam een
amendement aan van de repu
blikeinse senator voor de staat
New York, Alfonse Damato,
dat voorziet in de adreswijzi
ging. In een verklaring zei Da
mato dat de adreswijziging "de
Sowjets voortdurend zal herin
neren aan de bezorgdheid van
de Amerikanen" voor de be
roemde Russische dissident en
kerngeleerde Andrej Sacharov.
Polen te verstrekken, bleven ech
ter gehandhaafd. Ook de Poolse
nationale luchtvaartmaatschappij
LOT mag nog steeds niet op de VS
vliegen.
Amerikaanse functionarissen
zeiden vorige week dat president
Reagan waarschijnlijk met enige
terughoudendheid op de Poolse
amnestie zal reageren. Zij ver
wachtten dat hij niet verder zal
gaan dan de luchtvaartmaatschap
pij LOT weer landingsrechten in
de VS te verlenen en de opgeschor
te culturele en technische uitwisse
leningen te hervatten.
Eén regeringsfunctionaris zei dat
Reagans opmerkingen over de be
langrijke rol van de paus in de in
ternationale politiek ten dele de
Amerikaanse publieke opinie moe
ten beïnvloeden in verband met
zijn herverkiezingscampagne.
JERUZALEM - De oriënterende
besprekingen tussen de Arbeiders
partij en de Likoed zijn positiever
verlopen dan vooraf werd ver
wacht. Vier uur lang hebben giste
ren de delegaties van de Likoed en
de Arbeiderspartij met elkaar on
derhandeld over de mogelijkheden
een kabinet van nationale eenheid
te vormen. De Likoed-delegatie die
werd geleid door premier Sjamir,
de delegatie van de Arbeiderspartij
door Shimon Perez. Er werden
geen inhoudelijke mededelingen
gedaan, vandaag wordt er verder
onderhandeld.
door
Jaap van Wesel
De kansen op een nationaal kabi
net lijken op de politieke beurs ge
stegen te zijn. Het is een politieke
beurs waar de aandelen van de mo
gelijke regering van dag tot dag
veranderen. Voor de besprekingen
die gisteren rond het middaguur in
het Koning David-hotel in Jeruza
lem zijn begonnen waren in beide
kampen de verwachtingen niet
hoog gespannen.
Maar plotseling leken de delega
ties poeslief tegen elkaar te zijn, en
na afloop leken de kansen op een
kabinet van nationale eenheid aan
zienlijk gestegen te zijn. Taktiek of
werkelijkheid? Dat valt op dit mo
ment moeilijk te beoordelen. Een
feit is dat er een uiterst gecompli
ceerd spel wordt gespeeld waarbij
alle betrokkenen op zijn minst
dubbelspel spelen.
Want terwijl de Likoed- en de Ar
beiderspartij op initiatief van pre
sident Herzog over een nationaal
kabinet onderhandelen gaan tege
lijkertijd parallele besprekingen
met de kleine partijen door tenein
de te proberen een coalitiekabinet
met een kleine parlementair meer
derheid te vormen.
Het is een onderhandelingsrou
lette aan drie speeltafels. Terwijl
aan de tafel van de nationale een
heid mooi weer wordt gespeeld (of
is het echt mooi weer) wordt aan de
tweede tafel ijverig dooronderhan-
deld tussen de Arbeiderspartij en
zijn bondgenoten enerzijds en
Weizman en de religieuze partijen
anderzijds. Aan de derde speeltafel
praten de Likoed en zijn bondge
noten eveneens met Weizman en
de religieuze partijen.
Of die onderhandelingen aan de
tafel van nationale eenheid echt of
spel zijn, vast staat dat de partijen
geloven dat het essentieel is daar
moooi weer te spelen. Allereerst
omdat de kleine partijen in het Ar
beiderskamp niets voelen voor een
kabinet met de Likoed. Als de kan
sen op zo'n kabinet reëel worden
dan is de kans groot dat ze uit de
boot vallen, en dat heeft automa
tisch tot gevolg dat de claim van
Perez op het premierschap als lei
der van de grootste partij verzwakt
wordt en dus tafel drie, die van de
Likoed-coalitie aan belang wint.
Alle zaak dus voor Sjamir om
aardig te doen tegen Perez. In het
Likoed-kamp voert echter de Te-
chia-partij ook niets voor een na
tionaal kabinet. Want een compro
misformule over de toekomst van
de westelijke Jordaanoever is uit
den boze voor deze partij, die inlij
ving van Judea en Samaria als top
prioriteit in zijn vaandel heeft. Als
dus de nationale eenheid ernst
wordt, dreigen ook zij uit de boot
te vallen, waardoor tafel twee dan
weer van groter belang wordt. Ook
voor Perez is het dus zaak om
vriendelijk tegen Sjamir te blijven.
Veel zal afhangen van de beslis
sing van president Herzog dit
weekend, aan wie hij de forma
tieopdracht zal geven. Want als die
kogel eenmaal door de kerk is, dan
heeft de kabinetsformateur 42 da
gen de tijd aan twee van de drie
tafels te spelen. Via een nationaal
kabinet kan hij proberen de eisen
van de kleine partijen te naderen -
want zij vallen bij het kabinet van
nationale eenheid buiten de prij
zen omdat ze hun wipfunctie ver
liezen. Totdat president Herzog die
beslissing genomen heeft gaat de
roulette aan alle drie de tafels ver
der zonder dat iemand zeker weet
of de fiches waarmee gespeeld
wordt echt of vals zijn.
BONN - Sinds gisteren is het voor
bepaalde groepen mensen gemak
kelijker geworden om van Oost-
naar West-Duitsland te reizen en
omgekeerd. Regeringswoordvoer
der Peter Bönisch bevestigde op
een persconferentie in Bonn dat
Oost-Berlijn in ruil voor een kre
diet van 950 miljoen mark uit de
Bondsrepubliek de zogenaamde
Zwangsumtausch (gedwongen
geldomwisseling) voor pensioen-
trekkers heeft verlaagd van 25 naar
15 mark per dag.
door
Hans Amesz
Hij ontkende dat Westberlijnse
pensioentrekkers zijn uitgesloten,
maar zei wel dat hierover nog on
derhandelingen worden gevoerd.
Verder schijnt vast te staan dat
Oostduitse pensioentrekkers in
plaats van 30 nu 60 dagen per jaar
in West-Duitsland kunnen vertoe
ven. Dat hoeft niet meer alleen in
het kader van familiebezoek te ge
beuren. Ook een bezoek aan be
kenden wordt door de DDR geac
cepteerd.
In Oost-Duitsland zelf zijn deze
maatregelen tot nu toe niet offi
cieel bekend gemaakt. En in de
Bondsrepubliek bestaat nog on
duidelijkheid over de volle om
vang van het pakket aan reisfacili-
teiten. De Westduitse minister van
Duits-Duitse betrekkingen, Hein-
rich Windelen (CDU), heeft daar
om verklaard dat tde verwachtin
gen van Bonn als gevolg van de
kredietverlening door een West
duits bankenconsortium „nog niet
vervuld zijn".
Niettemin kan geconstateerd
worden dat de betrekkingen tus
sen de beide Duitse staten op dit
moment „goed" zijn, althans zeer
veel beter dan die tussen Washing
ton en Moskou. Er is niets te be
speuren van de „ijstijd", die DDR-
leider Erich Honecker had aange
kondigd voor het geval er in de
Bondsrepubliek Amerikaanse
middellange-afstandsraketten zou
den worden gestationeerd. Daar
mee is eind vorig jaar een begin ge
maakt. Maar de dialoog tussen
Oost-Berlijn en Bonn is geenszins
stopgezet.
Vorige week leek het erop dat
Moskou een eind wilde maken aan
de toenadering tussen de Bondsre
publiek en de DDR. Het officiële
Russische partijorgaan Prawda pu
bliceerde een artikel van de vroe
gere correspondent in West-Duits
land, Lew Besymenski, waarin
stond dat Bonn zich op ontoelaat
bare wijze mengde in de binnen
landse aangelegenheden van Oost-
Duitsland en in feite geheel Oost-
Europa. Op het eerste gezicht ven
tileerde de Prawda op grove wijze
alleen maar verwijten aan de
Bondsregering („gevaarlijk revan-
chisme"), maar de tekst had meer
ten doel de leiding van de Socialis
tische Eenheidspartij te waarschu-
Om zich tegen die, al langer du
rende, steken onder water te weren
riep de DDR de hulp in van Honga
rije. In alle kranten werd een lo
vend commentaar uit Boedapest
over de buitenlandse politiek van
de DDR afgedrukt.
Oost-Duitsland zoekt de laatste
tijd zonder meer openingen naar
het Westen. Kort geleden waren de
regeringsleiders van Zweden,
Griekenland en Italië op bezoek.
Aangekondigd is ook de komst van
hoge Franse en Finse politici.
Dit toont twee dingen aan: in
verschillende Oosteuropese hoofd
steden wordt een discussie ge
voerd over de mate waarin contac
ten met het Westen mogelijk en ge
wenst zijn en Oost-Berlijn kan zich
wat dit betreft verlaten op de Hon
gaarse kameraden, die zelf een bij
zonder actieve West-politiek voe
ren en regelmatig fungeren als di
plomatiek scharnier in de Oost-
Westdialoog.
ADVERTENTIE
Met rundvlees- of kalfsvleesragoüt uit Febo's fijne keuken... dagvers
De grote vraag is in hoeverre de
Sowjet-Unie het toestaat dat behal
ve Roemenië (als enig Oostblok
land aanwezig bij de Olympische
Spelen in Los Angeles en daar
stormachtig toegejuicht), nog een
tweede of derde satellietstaat de
discipline voor'gezien houdt en
zelfstandig contacten met het Wes
ten zoekt. Het lijkt erop dat Mos
kou dat niet wil.
Een gisteren in de Oostduitse
partijkrant Neues Deutschland ge
publiceerd commentaar van het
centraal comité van de Socialisti
sche Eenheidspartij duidt daar in
ieder geval op. Daarin staat dat de
buitenlandse politiek van de DDR
is afgstemd op en gecoördineerd
met Moskou. Verder dat de DDR
actief meedoet om de voorstellin
gen van Moskou te verwerkelijken.
In Bonn wordt nu druk gespecu
leerd over de vraag of Erich Honec
ker als eerste DDR-partijleider in
september naar de Bondsrepu
bliek komt of niet. Hij reist nog de
ze maand naar Moskou. Het voor
genomen gesprek met Tsjernenko
gaat uiteraard niet in eerste instan
tie over protocolaire aangelegenhe
den. Die spelen weliswaar een rol
omdat de Bondsrepubliek de DDR
niet als soevereine staat heeft er
kend en het Honecker daarom on
mogelijk is naar de Westduitse
hoofdstad Bonn te gaan. Zoals om
gekeerd ook de vroegere Bonds
kanseliers Willy Brandt en Helmut
Schmidt niet in Oost-Berlijn waren
toen zij de DDR bezochten. Het is
nu nog onduidelijk of de Sowjet-
Unie Honecker er echt wil van
weerhouden naar de Bondsrebpu
liek te reizen en of hij zich dat moet
laten aanleunen
Een Westduitse vrouw bezoekt familieleden in Oost-Berlijn De mogelijk
heden voor bezoeken over en weer zijn sinds gisteren verruimd (foto ai1