Dank zij Ans altijd
gekoelde medicijnen
Nederlanders in LA:
een gewapende vrede
Naijver en emoties een verbroederingsfeest
^ZATERDAG 28 JULI 1984
EXTRA
PAGINA 17
Het heet
'Isomedibag' en het
is een isolerend
medicijntasje. Een
uitkomst voor
mensen die
voortdurend
geneesmiddelen op
een lage temperatuur
moeten bewaren. Die
kunnen nu ook met
een gerust hart op
vakantie. Dank zij
een vinding van Ans
Lensvelt-Van der
Veen
Tijdens een vakantie in
Zwitserland zag zij mensen
boodschappen doen met een
isolerende draagtas. Ze vond
het maar een handig ding,
constateerde dat het in ons
land niette koop was en sloot
met de Zwitserse fabrikant
een overeenkomst voor
alleenverkoop van dat
materiaal in Nederland.
Daarna ging Ans
Lensvelt-Van der Veen uit
Oss aan het werk.
Met hulp van haar man, die in de
verpakkingsindustrie werkzaam
is, ontwikkelde ze een isolerend
medicijntasje dat uitkomst kan
bieden voor mensen die
regelmatig een beroep moeten
doen op koel bewaarde
medicijnen. Die kunnen vaak
nauwelijks van huis omdat zij
van die medicijnen afhankelijk
zijn.
Ans: "Bijvoorbeeld mensen
die om de twee uur een zetpil
moeten nemen, suikerzieken die
insuline bij zich moeten hebben
of die bijvoorbeeld speciale
chocola voor diabetici op
vakantie willen meenemen.
Verder kun je denken aan
oogdruppels voor contactlenzen,
crèmes, of enzymen die mensen
regelmatig moeten slikken.
Allemaal dingen die slecht
warmte verdragen. Mensen
proberen dat meteen koelbox of
een thermoskan te ondervangen,
maar dat is natuurlijk een beetje
primitief. Gevolg: ze kunnen niet
weg of durven dat met aan. Om
een lang verhaal kort te maken:
ik dacht een handig ding te
ontwerpen voor
patiëntenorganisaties en hun
leden".
Prijs
Dat het medicijnentasje aan
bijzondere eisen zou moeten
voldoen, ervoer Ans al snel toen
ze er proeven mee nam in
rijdende en stilstaande auto's op
warme dagen. Broeikassen zijn
het, waarin je bijna niets
behoorlijk kunt bewaren".
Intussen sprak ze met
deskundigen over de benodigde
materialen en de wijze van
koeling. Uiteindelijk kwam er
een ontwerp uit de bus dat by
haar plaatsgenoot Organon op
bruikbaarheid werd uitgetest.
De uitslag was gunstig, zodat de
produktie ervan kon beginnen.
Een van de eerste exemplaren
zond Ans in naar de jury van de
Nationale
Verpakkingswedstrijd. Die
onderscheidde het ontwerp tot
haar grote verbazing met de
Zilveren Noot. Waarna verdere
bekendheid met kon uitblijven.
De medicijnentas van Ans
bestaat uit zes lagen (z.g.
opgedampt) aluminium. De
medicijnen worden bewaard in
een met een rits afsluitbare
binnentas, die ook weer
geïsoleerd is. Een bijbehorend
koelelement zorgt voor een
begintemperatuur van min 20
graden Celcius en werkt 8 tot 12
De 'Isomedibag' is nog maar
sinds januari in apotheken en
drogisterijen verkrijgbaar en er
zijn al duizend exemplaren van
verkocht. En zo heeft Ans
Lensvelt naast haar gezin nu
onverwacht een eigen 'zaak', die
ze Alpak-Oss heeft genoemd.
Nadere informatie.
04120-34847/40068.
KEES COHNELISSE
^tiet
AFLEVERING 3
Wie meent ook het gat in de
markt te hebben gevonden, kan
zich in verbinding stellen met
de redactie van deze krant (tele
foon 071-144941 toestel 240).
ders in Los Angeles. In kas zit
40.000 dollar, verkregen door
contributie, donaties en giften.
Wie buiten zijn schuld in finan
ciële nood raakt kan een rentelo
ze lening aangaan die met een ge
middelde van 100 dollar per
maand moet worden terugbe
taald. Aanmaningen stuurt Nes-
so niet; er wordt alleen gewezen
op de morele plicht van terugbe
talen. In de afgelopen twee jaar is
er één geweest die het vertrou
wen beschaamde; de lening be
droeg 1300 dollar.
Wat is 'buiten schuld' in finan
ciële nood geraken? Nonnie
Utrecht: „Door verlies van baan
bijvoorbeeld. Overlijden. Ziekte.
De meesten komen bij ons van
wege een ziektegeval. Probleem
hier is namelijk dat de premies
zo hoog liggen dat de meeste
mensen zich niet geheel kunnen
verzekeren. Het gaat hier niet als
in Nederland, waar de overheid
keurig mee opvangt. Hier 'hang'
je, als je goed ziek wordt. De uit
keringen liggen belachelijk laag.
Erbarmelijk laag zelfs. Amerika
is een uitstekend land, zolang je
gezond bent. Raak je aan de suk
kel en word je aan de bijstand
overgeleverd, dan ga je dood.
Echt, dan ga je dood..."
Ambulance
Rein Vermeulen is de compag
non van Jan Wesseling in een
kleine, goed lopende drukkerij
Vroeger was hij beroepsmusicus
Vaak opgetreden met Willy Al-
berti. Gewerkt in de groep van
Rens van Dorth. Zijn Haags is -
daar heeft een kwart eeuw Ame
rika niets aan kunnen doen - dat
van Jacobse en Van Es. „Het is
dat ik met me bek dicht slaap,
maar anders zouden ze gegaran
deerd nog proberen om het goud
uit m'n muil te pikken. Zo zitten
ze hier achter je reet. M'n vrouw
is ernstig ziek en ik moet zelf de
kosten betalen. Een goeie verze
kering kon er niet af. Veel te
duur. Toen ze haar kwamen ha
len lag ze in coma, maar de am
bulance nam haar niet mee voor
ik 100 dollar betaalde. Ik had dat
geld effe niet bij de hand, maar
mooi dat ze wachtten tot ik het
bij mekaar had. Patiënt in coma,
het doet ze geen donder. Ze pluk
ken je leeg tot je kapot bent".
Jan Wesseling: „Toen ik hier
naartoe ging, had dat iets van
naar het sprookjesland. Daar ben
ik wel achter gekomen. Het zijn
harde jaren geweest". In Neder
land was hij bij de marechaus
see. Wachtmeester eerste klasse;
standplaats Emmen. 'Vergulde
armoe' noemt hij die tijd. Hij
koos Amerika voor de werkgele
genheid en Los Angeles vanwe
ge het Californische klimaat; een
combinatie die de meesten van
de 75.000 die kant op dreef. „Ik
begon in een meubelfabriek;
planken zagen en planken schu
ren. Na een jaartje stapte ik over
naar een grootwinkelbedrijf. Ik
kwam er als schoonmaker en ik
ging er weg als mix-master voor
het consumptieijs. Bij dezelfde
firma werd ik later manager van
de PR-afdeling en veel later eige
naar. Door een prijsstop op krui-
deniersprodukten gingen we
failliet. Dat was in 1973 en ik
stond weer met lege handen. Ne
gen maanden zonder werk; een
uitkering van 50 dollar per week.
Daarna een contract van driejaar
bij het consulaat als administra
teur voor de behandeling van
aanvragen voor uitkeringen van
oorlogsslachtoffers. Aan het eind
van die termijn begon ik een
krant voor Nederlanders. Hol
land News. Leuk werk, dankbaar
werk, maar ik zag meer in een
baan als general manager voor
een importbedrijf. Spul uit Tai
wan, de stomste beslissing die ik
ooit heb genomen. Na een jaar
zetten ze me op straat. Daarna
ben ik met Rein in het drukwerk
gegaan. Ik had geen geld en ik
kende het vak niet. Ik zeg tegen
Rein: de poen leen ik wel ergens
en waar de knoppen van die off
setmachine zitten zal wel op de
folder staan.
BOOS mm
Jan Wesseling is boos op het
Nederlands Olympisch Comité
(NOC) dat hij ruim een jaar gele
den zijn diensten aanbood. „Wij
wilden voor familieleden van de
deelnemers een reis naar Los An
geles aantrekkelijk en betaalbaar
maken door ze tegen een mini
male vergoeding onder te bren
gen bij gastgezinnen. Weetje wat
het NOC antwoordde? „Daar
kunnen we niet aan beginnen".
Daar snap ik echt niks van. Maar
het mooie van al is, dat we daar
na nog een verzoek kregen om
twee NOC-officials privé onder
te brengen. We hebben daarover
met de FNO officieel vergaderd,
maar niemand zag dat zitten. Ik
ook niet. Ik dacht: ik heb genoeg
aan m'n vrouw, m'n kleinkind en
m'n twee honden, waarom zal ik
daar een baron zo wie zo in. m'n
huis halen? Het NOC heeft ons
teleurgesteld. Wij wilden voor de
Nederlanders bij deze Olympi
sche Spelen veel doen, maar er is
nooit behoorlijk op gereageerd,
maar één ding moeten ze goed
begrijpen: deze jongen heeft toe
vallig mooi schijt aan dat hele
NOC".
Het Feest der Verbroedering,
met al die clubs en zonder air
conditioning, bereikt zijn hoog
tepunt rond een uur of vijf in de
middag. Er is dan al door de con
sul-generaal 'lang leve de konin
gin' geroepen en ze hebben met
z'n allen het Wilhelmus gezon
gen. Trillende mondhoeken, en
zakdoeken tegen het gesnotter.
'De Klompendansers' zijn dan
ook al geweest. Natuurlijk op z'n
Volendams en natuurlijk deden
ze de 'Driekesman'. De polonaise
is er een van het onbarmhartige
soort. Het Nederlandse orkest
met een Engelse naam (Lizzy
and the Loving Sound) moet op
bevel van Jan Wesseling kalm
aan gaan doen vanwege de roe
keloosheid op de dansvloer.
Maar dan: 'The Voice of Hol
land'. Een koor van 40 personen
en een repertoire waarmee ieder
een uit de voeten kan. Zoals daar
zijn: „In een blauwgeruite kiel",
„Op de grote stille heide", „Zon
netje schijnt zo héééérlijk
schoon", „In naam van Oranje",
„Tulpen uit Amsterdam".
Dan de voltreffer „Daar waar
de molens staan". Emotie trekt
door de zaal. '....Door heimwee
overmand zie ik mijn vaderland'.
Kippevel bij een temperatuur
van rond 40 graden. Waar ik
ook ben, voor jou blijft een hoek
je apart'. Het wordt velen te
machtig. „Weet je", zegt de ge
smoorde stem van Pete Vanden-
burg, „met een borreltje op, heb
je het helemaal. Dan komt 't flink
boven".
Er is wat gekift tussen
de elf Nederlandse
emigrantenclubs
onderling. Maar bij de
aanvang van de 23e
Olympische Spelen
moest het maar eens
afgelopen zijn.
Nederlanders in Los
Angeles vonden
elkaar op een
verbroederingsfeest.
Hoeweltal van
oude vetes bleken nog
niet van de baan. De
nieuwe federatie heet
dan ook in de
volksmond de 'club
van de stille
wrijving'. Impressies
uit een broeierige
feestzaal.
Nonnie Utrecht: „De eerste
Nederlandse ouden van dagen
hier, komen nu uit de groep emi
granten van de jaren '30. Dat is
ons een grote zorg omdat ze zijn
aangewezen op een Amerikaans
tehuis. Daar dreigen grote pro
blemen vanwege het gegeven dat
bejaarden door geheugenver
mindering snel hun tweede taal
kunnen kwijtraken".
De Nesso helpt per jaar gemid
deld tien tot vijftien sociale kre
peergevallen onder Nederlan-
door
Peter Heerkens
^an de 75.000 Nederlanders
lie er in Los Angeles en om
geving wonen, plakken er
so'n 500 samen in de bloed-
lete feestzaal. Degenen die
n de jaren dertig deelnamen
tan de eerste grote trek naar
iet beloofde land, zijn nu ver
n de zeventig. Een andere
groep loopt tegen de zestig;
te vertrokken in de jaren vijf-
;ig als avontuurlijke twinti
gers. De laatste lichting is
nidden veertig. Ze kwamen
■«innen in de eerste helft van
=-1960; daarna gooiden een ver-
inderde vestigingswet plus
veranderde economische
imstandigheden er de rem
>P-
ka Hoe groot Los Angeles en om
ook is (ruim 10 miljoen in-
ï^voners; 60 mijl lang, 50 mijl
zon)reed), de meeste Nederlanders
in deze zweterige feestzaal
samengekomen, blijken el-
te kennen. Daarvoor heb-
hin6en die elf emigrantenclubs dan
T^ok onderling lang genoeg geru
zied. Zo lang ze bestaan eigen-
vaiijk.
Jan Wesseling, de initiatiefne-
moner van deze dag: „Er is gevoch-
als honden en katten. Hoe die
ggtlf elkaar hebben dwarsgezeten,
S^lat was niet leuk meer. Lange
Verhalen zijn het. Héle, héle lan-
»e verhalen". Hij wil er niet over
jraten. Want: de FNO, de Fede
ratie Nederlandse Organisaties,
s zojuist van de grond gekomen.
Sindelijk weer één volk. Ze hiel-
len hun zelfstandigheid, die elf
verenigingen. Dat wel. Dus: Ahoi
voor oud-marinemensen, NAS
voor de hogere kringen (de S
„jtaat voor Society), de Holland
ooccer Club voor de voetballief-
ïebbers, de Wapenbroeders voor
md-Knil'ers, Soos voor in Indo-
ïesië geboren Nederlanders,
MpTP voor wie een Algemeen Mi-
Btair Pensioen geniet, Rosi voor
le Reünisten Oud-Sportlieden
ndonesië, Nesso voor degenen
lie sociaal actief zijn, NTG voor
imateur-toneelspelers, Avio
foor degenen die zich in de jaren
djftig sterk wilden maken voor
joedkope vliegcharters naar Ne-
Ierland, en Neerlandia. „Hoe je
iet ook bekijkt", zegt de voorzit-
iter van Nesso, Nonnie Utrecht,
het is krankzinnig. Het is
verkelijk krankzinnig dat wij
lier elf clubs uit de grond heb-
>en gestampt".
3olitiek
Maar vandaag geen kwaad
voord uit de mond van Jan Wes-
eling. Hij zit vooraan, naast de
:önsul-generaal J. H. W. Fiete-
aars. Wesseling: „Ik heb politiek
noeten bedrijven om die elf ver-
tnigingen samen te brengen in
le FNO. Daarom zeg ik niks. Een
trant uit Nederland is door een
amilielid gauw genoeg opge-
tuurd. Begint de hele heisa op
I Jan Wesseling (links) en Jan Fietelaars tijdens de oprichtingsbijeen-
Jtomst van de Federatie Nederlandse Organisaties.
KrepeergevallenaHM
Over het tehuis voor ouden
van dagen weet Nonnie Utrecht
meer. Ze is voorzitster van de
Nesso, de Nederlandse Sociale
Service Organisatie. „Midden '70
was er een plan om een Neder
Dansgroep "The Dutch Touch" groet Holland. In het midden (met stropdas) Jan Fietelaars.
landse kolonie te stichten voor
ouden van dagen. Daar werd
geld voor ingezameld onder de
mensen hier, maar ineens was
dat weg. Zomaar verdwenen en
we konden er niets aan doen.
Van dat project kwam zodoende
nooit wat terecht". Thans is Nes
so bezig met een nieuwe actie
voor een bejaardentehuis. Er
wordt gewerkt aan het oprichten
van een stichting en er wordt ge
zocht naar Nederlandse inves
teerders.
nieuw. Nee, dank je wel".
Op Het Feest der Verbroede
ring kijkt Pete Vandenburg
(vroeger in Den Haag Piet van de
Burg) spottend rond en zegt:
„Dit hier, die FNO, da's de club
van de stille wrijving". Het klap
stoeltje dat hem moet dragen is
te klein voor het grote lichaam.
Als zoveel landgenoten gebruikt
hij de taal half-om-half; er zijn er
die het Nederlands nagenoeg ge
heel blijken te zijn verleerd. Pete
Vandenburg is 73 jaar. Zijn pen
sioen haalde hij als house-pain-
ter van het Beverly Hills Hotel.
Om zijn zware buik spant een ha
gelwitte bloes met ruches; het
hoofd is rood gezwollen door de
helse temperatuur en het zweet
gutst van overal; een zwarte vlin
derdas kwelt de adamsappel;
witte jas, zwarte broek en zwart
glimmende schoenen. In Los An
geles sinds 1951.
Hij wil weten of het waar is dat
ze in Nederland een lintje geven
als je in het verzet hebt gezeten.
„Ik kan er papieren van laten
zien. Dat ik als koerier werkte in
de ondergrondse beweging. Dat
ik in de stormbrigade zat in Den
Haag. Als het waar is wat ik hier
hoor, dat ze daarvoor dus lintjes
uitdelen, dan wil ik d'r ook wel
een". Zijn ogen taxeren de tafel
tjes en de dansvloer. „Dit is beter
dan wat het vroeger was, maar
toch... Haat en nijd. Ze kunnen
mekaar niet uitstaan, de meeste
Hollandse mensen. Naijver, that
is what it is. Ze zitten vol jaloe
zie. Wie een dubbeltje rijker is,
zegt: ik ben meer dan jij. Wie het
beter doet en wat meer bereikt,
laat dat merken. Héél vervelend.
Zie je daar bij de deur die man in
dat lichte jasje? Moetje opletten.
Zo meteen begint-ie naar me te
lachen. Maar dat is me een ellen
deling! En zo lopen er hier meer
rond. D'r zijn er... die vertrouw ik
voor geen twee cent".
Ruzies
Met name geldzaken hebben
de verstandhouding tussen de
Nederlanders in Los Angeles da
nig vertroebeld. Maar er was
méér. Zoals bijvoorbeeld kinder
achtige ruzies over gelijkvallen-
de feestavonden, waarmee de
een de ander dwars zat. Of de
wrijving tussen de Nederlanders
en de Indonesische Nederlan
ders die met zovelen zijn (30.000
van de ruim 75.000) omdat het
Zuidcalifornische klimaat over
eenkomsten heeft met dat van
hun moederland. Of dat er zo'n
elitaire club is als de NAS. „Het
woord zegt het al", blaast er een
op Het Feest. „Society. Dat voelt
zich te goed voor ons soort feest
jes. Voor boerenbruiloften za'k
maar zeggen".
De presidente van de Society-
club, Ciska Brïer-Shapero: „In
derdaad, wij hossen niet. Ik vind
hossen wel leuk, maar wij maken
er geen gewoonte van. Er zijn
van die clubs waar je voor drie
dollar binnen kunt en waar je
dan je eigen bitterbal moet ko
pen. Bij ons gaat dat anders. Wij
komen bij elkaar bij mensen die
een elegant huis hebben, daar
zetten we tafeltjes neer en zo, en
dan maken we ons eigen diner.
Maar dat wil niet zeggen dat wij
de bitterbal schuwen. Op Konin
ginnedag of zo. Ja hoor, dan gaan
we heus wel eens aan de bitter
bal".
Van de geldzaken die voor ver
deeldheid zorgden, springen er
twee uit: die van de charter
vluchten en die van een tehuis
voor ouden van dagen. Dat Avio
ooit geld leende aan de Soccer
Club, en dat toen... enfin. De
chartervluchten. Pete Vanden
burg weet er veel van. Hij zat in
die tijd in de kascontrolecom
missie. „Maar er viel niks te con
troleren want ze gaven me ge
woon de boeken niet". De kern
van het verhaal is eenvoudig. Pe
te Vandenburg: „Vooral in de ja
ren '50 en '60 waren die charter
vluchten goeie business omdat
de gewone maatschappijen die
vluchten niet deden. Voor ons
zat daar zakelijk muziek in. Als
we een charter volboekten, kre
gen we per passagier een bedrag
terug. Maar zowat al dat geld is
verdwenen. Duizenden en nog
eens duizenden dollars. Foetsie,
ook al is er nu een ander bestuur,
de naam Avio zet bij de meeste
mensen hier nog steeds de haren
recht overeind. Vanwege die
vliegtuigzwendel hebben we ons
met een stel afgescheiden. Zo is
Neerlandia .ontstaan".
