EIDSCH
DAGBLAD
DDR: miljard krediet
Valk moet mosselhandel beschermen
Schorsing dreigt
^oor opposanten
n Centrumpartij
Werk van vakbond
in de onderneming
sterk bevorderen'
Bonn verlangt humanitaire tegenprestaties
Christina welkom in Wassenaar
TUINDERS
Minister wil gasprijs
tuinders niet verlagen
NDERDAG 26 JULI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37457
leur: G. Koopman
Jredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
tooldredadeur R O Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel nrs zie cotolon
Tienduizenden
Spreeuwen
oodgeslagen
-RUSSEL (ANP) - In de Belgi
sche gemeente Sint-Joris-Bin-
in de buurt van Leuven
Vjeft men 30.000 spreeuwen
fet knuppels doodgeslagen
|jdat de vogels eerst met zeer
:f ote netten waren gevangen.
i et was al de vierde spreeu-
enverdelgingsaetie die men
die streek uitvoerde. Naar
.■hatting zijn er in totaal zo'n
10.000 spreeuwen gedood.
Sint-Joris-Binge ligt in een
reek waar veel fruit wordt ge
weekt. Door de jonge spreeu-
en wordt jaarlijks veel schade
in het fruit aangericht. Vroe-
»r werden in deze buurt veel
jreeuwen gedood door mid-
el van springstof. Maar sinds
prig jaar gebruikt men grote
etten waarmee de vogels in
un slaapplaatsen worden ge-
angen en vervolgens doodge-
nuppeld.
YERSEKE (GPD) - De mossel-
handelaren in Yerseke gaan maan
dag slechtvalken inzetten om
meeuwen van hun terreinen weg te
krijgen. De mosselhandel wil zo te
gengaan dat de meeuwen te veel
coli-bacteriën op hun terreinen
achterlaten. Daarmee wil men
voorkomen dat er problemen ont
staan met de export naar onder
meer Zweden en Italié, waar stren
ge normen worden gehanteerd ten
aanzien van het aantal coli-bacte
riën.
Volgens L. Lucas van het Pro-
duktschap voor vis- en visproduk-
ten voldoen de Nederlandse mos
selen momenteel nog wel aan de
Zweedse en Italiaanse normen,
maar men wil niet dat er in de toe
komst problemen ontstaan. Daar
om wordt geprobeerd het gehalte
aan coli-bacteriën tot een mini
mum te beperken. Deze bacteriën
ontstaan uit de uitwerpselen van
de meeuwen, en die bevinden zich
in groten getale op de gebouwen
en op de bedrijfsterreinen van de
mosselhandelaren.
Het is de bedoeling dat de valke
nier voorlopig twee weken op
proef gaat werken. Afgewacht
moet worden hoe de meeuw rea
geert. Want het elders in Neder
land inzetten van een persoon met
een geweer heeft geen resultaat ge
had. Zodra de man met het geweer
verscheen, verdwenen de meeu
wen; als hij met een bezemsteel
kwam, bleven ze zitten.
Minister Jenninger op weg naar de persconferentie om uitleg te geven over het kabinetsbesluit een lening aan
DDR te garanderen. Naast hem staat een demonstrant met de tekst: 'Legaal, illegaal, het maakt geen bal uit'.
EN HAAG (GPD) - Het
agelijks bestuur van de
Centrumpartij wil straf
maatregelen nemen tegen
I inige kaderleden die open-
ijk oppositie voeren. Voor-
nalig partijsecretaris M.
piessen uit Leiderdorp, een
ran de voornaamste tegen-
itanders van het bestuur,
blij ft voorlopig geschorst,
let kamerlid Janmaat
vordt eveneeens bedreigd
net disciplinaire maatrege
len, even als de Leidse
kringvoorzitter Stevens.
Op een bijeenkomst in Den Haag
jisteren heeft het dagelijks be-
ituur de opposanten gehoord. De
verklaringen zijn niet afdoende ge
weest. Volgens partijvoorzitter
Konst is besloten de zaak voor te
aan het hoofdbestuur. Dat
zal in augustus gebeuren. De aan
wezigen op de vergadering van gis
teren hebben tot dan een zwijg
plicht.
De interne partij ruzie wordt uit
gevochten tussen twee kampen:
het dagelijks bestuur van de CP,
met onder anderen partijvoorzitter
Konst en vice-voorzitter De Wijer,
Koel
Half tot zwaar bewolkt en mogelijk
een enkele bui. Minimumtemperatuur
elf graden. Middagtemperatuur onge
veer achttien graden.
Matige, aan de kust af en toe krachti
ge noordwestelijke wind.
27 juli
Zon op 5.54, onder 21.39 uur. Maan op
3.56, onder 21.35 uur.
Hoogwater in Katwijk om 3.07 en
15.33 uur, laagwater om 11.14 en 23.40
uur.
en een groep ontevreden kringbe-
sturen onder leiding van drs. M.
Giessen.
Giessen heeft begin deze maand
een aantal kringbestuursleden uit
Den Haag, Leiden, Dordrecht,
Haarlem en Rotterdam bij elkaar
geroepen. Deze kringbesturen zijn
het niet eens met de harde aanpak
die het dagelijks bestuur voorstaat
en eisen nu van het hoofdbestuur
maatregelen.
Hun tegenstander is een groep
rond de onlangs tot voorzitter be
noemde drs. N. Konst, leraar in
Nijmegen en vice-voorztter H. de
Wijer, leraar uit Utrecht. Deze be
stuursleden en hun aanhang heb
ben kritiek op het politieke stem
gedrag van Janmaat in de Tweede
Kamer. Zij eisen ook een straffere
partijdiscipline, meer straatacties
en het desnoods met geweld optre
den tegen tegenstanders die ge
weld gebruiken.
Volgens Giessen heeft hij giste
ren nauwelijks de kans gehad om
het woord te voeren of een verkla
ring te geven. Het dagelijks be
stuur is volgens hem ook voorbij
gegaan aan de normale procedu
res: 'het kan mij formeel niet eens
schorsen'. Hij bevestigt dat ook te
gen kamerlid Janmaat sancties
worden overwogen, zoals een roye
ment als lid. Dat laatste zou bete
kenen dat Janmaat uit de CP
wordt gezet.
(Van een onzer verslaggevers)
WASSENAAR - De kans dat prinses Christina gaat wonen in de Konink
lijke Landgoederen 'De Horsten' is een stuk groter geworden.
B en W van Wassenaar zijn bereid het bestemmingsplan zodanig te
wijzigen dat ze een villa kan bouwen in de bossen, die zowel op het
grondgebied van Voorschoten als van Wassenaar liggen. Deze wijziging
is nodig omdat daar nu geen huizen mogen worden gebouwd. B en W
hebben de beslissing genomen omdat volgens hen niemand last heeft van
de prinses. Het huis zou namelijk in een gedeelte komen van het gebied
dat nu al niet toegankelijk is voor publiek. Ook hoeven er geen extra
wegen te worden aangelegd.
Veerboot bijna
gebombardeerd
VLIELAND/LEEUWARDEN
(GPD) - Een veerboot met 29
passagiers aan boord is giste
ren op de Waddenzee vlakbij
het oefengebied Vliehors op
Vlieland bijna gebombardeerd.
Dat zeggen de kapitein en de
passagiers. Er vielen geen ge
wonden.
Op zo'n 70 meter afstand za
gen zij tot hun grote schrik een
oefenbom van een Amerikaan
se Phantom-straaljager tot ex
plosie komen. De opvarenden
kropen onder de zitbanken,
bang voor meer projectielen,
die echter uitbleven.
Kapitein Sil Boon van de
veerboot, afkomstig van Texel,
heeft onmiddellijk zijn beklag
gedaan bij de staf van de Ne
derlandse luchtmacht. Volgens
een luchtmacht-woordvoerder
was de kapitein echter in over
treding. Hij zou met zijn boot te
dicht bij het oefengebied Vlie
hors (waar straaljagers onder
meer aanvallen nabootsen) in
verboden vaarwater zijn ge
weest. Dit wordt echter ten
stelligste door Boon ontkend.
Het is dit zomerseizoen voor
het eerst dat met de boot de
Vriendschap een dagelijkse
verbinding wordt onderhou
den tussen Texel en Vlieland.
Veel Texelse vakantiegangers
kunnen zo een dagje naar een
ander 'eiland. De plaats
waar het voorval zich afspeelde
behoort volgens adjudant C.
Dut, voorlichter van de vliegba
sis Leeuwarden, tot het oefen
gebied Vliehors, en is strikt
verboden voor schepen. Zo kon
het gebeuren dat het Ameri
kaanse (uit West-Duitsland af
komstige) vliegtuig hier zijn
bommenlading liet vallen
BONN (GPD) - Oost-Duitsland krijgt voor de tweede keer
een krediet van ongeveer 1 miljard mark van een West
duits bankenconsortium. De bondsregering heeft gisteren
besloten borg te staan. Daarover werd al enkele weken
gespeculeerd.
Als tegenprestatie verwacht Bonn
van Oost-Berlijn humanitaire
maatregelen. Die zullen vooral lig
gen op het gebied van het reisver
keer en de familiehereniging. De
Westduitse regering gaat ervan uit
dat de DDR het bedrag dat bezoe
kers aan Oost-Duitsland gedwon
gen moeten omwisselen, zal verla
gen van 25 mark naar 15 mark per
dag. Ook wordt erop gehoopt dat
meer DDR-burgers de mogelijk
heid zullen krijgen om naar het
Westen te reizen of daar zelfs defi
nitief te blijven.
De minister van.de bondskanse-
larij, Philip Jenninger, liet er op
een persconferentie in Bonn echter
geen twijfel over bestaan dat de
DDR natuurlijk haar beslissingen
'soeverein' zal nemen. De bewinds
man, die verantwoordelijk is voor
de politiek met Oost-Berlijn,
noemde de ontwikkeling van de
betrekkingen tussen de beide
Duitslanden op dit moment 'zeer
positief. Hij zei dat er dingen ge
beuren waarvan een aantal jaren
geleden alleen maar 'gedroomd
kon worden'.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Minis
ter De Koning (sociale zaken en
werkgelegenheid) heeft het be
stuur van de Stichting van de Ar
beid verzocht het vakbondswerk
binnen de ondernemingen krach
tig te bevorderen. Het wetsont
werp Vakbondswerk heeft hij
voor minstens twee jaar in de ijs
kast gezet. In zijn brief zegt de mi
nister positieve verwachtingen te
hebben van de 'zelfregulering'
door de sociale partners.
Hij baseert deze verwachtingen
op een onderzoeksrapport van zijn
ministerie naar de regelingen in
Nog geen vonnis
in strafzaak
tegen psychiater
ARNHEM (ANP) - Het gerechtshof
in Arnhem heeft vandaag nog geen
uitspraak gedaan in de strafzaak
tegen de 44-jarige psychiater P. de
R. uit Hengelo, die ervan wordt
verdacht tijdens het uitoefenen
van zijn praktijk ontucht te hebben
gepleegd met vrouwelijke patiën
ten. Procureur-generaal mr M. de
Haas eiste daarvoor twee weken
geleden negen maanden cel en drie
jaar ontzegging van de bevoegd
heid de geneeskunde uit te oefe
nen.
Het gerechtshof wil, alvorens uit
spraak te doen, echter eerst nog
enige getuigen-deskundigen aan
de tand voelen, onder wie de hoog
leraar F. Beyaert, directeur van het
Pieter Baancentrum in Utrecht.
Deze concludeerde na onderzoek
van De R. dat de psychiater vol
strekt ongeschikt is voor zijn werk
en daarom nooit meer in de psy
chiatrie werkzaam zou mogen zijn.
De R. wordt ervan verdacht in
zijn praktijk in het Koningin Julia
na ziekenhuis in Hengelo zeven
jaar lang seksueel contact te heb
ben gehad met vrouwelijke patiën
ten als onderdeel van de therapie.
Door de rechtbank in Almelo werd
hij daarvoor in oktober vorig jaar
tot één jaar cel veroordeeld.
De strafzaak tegen De R. wordt
half oktober voortgezet.
16 PAGINA'S
Na de verlening van het eerste
krediet in 1983 is de DDR begon
nen met het verwijderen van een
groot aantal automatische schietin-
stallaties in de grensafrastering.
Verder kregen aanzienlijk meer
mensen dan tot dan toe toestem
ming om definitief naar West-
Duitsland te vertrekken. Aan het
bedrag van de gedwongen omwis
seling werd echter niets veranderd,
behalve dat kinderen tot 16 jaar
minder hoefden te betalen.
Volgens minister Jenninger zul
len de details rondom de krediet
verlening en de tegenprestatie van
de DDR nog worden geregeld
voordat de Oostduitse partijleider
Erich Honecker een officieel be
zoek aan de Bondsrepubliek
brengt. „Dat is een voorwaarde",
aldus Jenninger. Als er niets meer
tussen komt zal Honecker van 26
tot 29 september in West-Duitsland
zijn. Het is de eerste keer dat een
Oostduitse partijleider de Bonds
republiek bezoekt. De vroegere
Westduitse kanseliers Willy Brandt
en Helmut Schmidt brachten wel
bezoeken aan de DDR.
Sjimon Peres denkt
erover toe te geven.
(foto AP)
Mogelijk nationaal
kabinet in Israël
Miljoenenzwendel
in onroerend goed
PAGINA 5
Flinke groei zowel
in- als uitvoer
PAGINA e
Zonnige toekomst
Esperanto-beweging
Minister oefent druk uit
bedrijfstak-cao's die betrekking
hebben op het vakbondswerk in de
onderneming. In de komende twee
jaar verwacht de minister een ver
dergaande ontwikkeling in cao's
wat betreft vakbondsfaciliteiten en
regels voor de bescherming van de
vakbondswerkers.
De cao-bepalingen die thans gel
den, concentreren zich op twee on
derwerpen: de toekenning van fa
ciliteiten voor vakbondswerk, zo
als verlof, vergaderruimte, gebruik
van kantoorfaciliteiten en de be
scherming van de rechtspositie
van de vakbondsvertegenwoordi
ger. In veel cao's zijn deze zaken
echter zeer beperkt geregeld.
FNV en CNV reageerden van
daag verschillend op de brief van
De Koning. De FNV noemde het
'een beetje laf dat de minister het
wetsontwerp in de ijskast heeft ge
zet. "Het vakbondswerk hoort niet
thuis in een cao. Er moeten wette
lijke rechten en dus ook een wette
lijke bescherming komen".
Het CNV is blij dat het wetsont
werp in elk geval niet is ingetrok
ken. Volgens het CNV zal dat het
cao-overleg over regelingen voor
vakbondswerk stimuleren en de
positie van de vakbonden daarbij
versterken.
Mmister De Koning
Fiscale aftrek kunst
verkoop aan musea
AMSTERDAM Minister Brink
man (WVC) hoopt nog in deze
kabinetsperiode met het ministerie
van financiën tot overeenstem
ming te komen over fiscale aftrek
voor particulieren die kunst aan
musea willen verkopen. De minis
ter zei dit vandaag voor de AVRO-
radio ter gelegenheid van de ope
ning van de tentoonstelling over
Oman, die bij Christie's in Amster
dam wordt gehouden.
De bewindsman erkende dat
zich bij aankopen door musea pro
blemen voordoen, gezien hun hui
dige beperkte armslag. Ook al
heeft WVC het aankoopbudget dit
jaar met 1 miljoen verhoogd, dit
bedrag is nog weinig, aldus de mi
nister. Geld dat op het ogenblik in
cidenteel vrijvalt kan voor kunst
aankoop door musea worden ge
bruikt, zei de bewindsman.
Met een produktiewaar-
de van 7 miljard gulden
per jaar, waarvan drie
kwart bestemd voor de export, lijkt de
glastuinbouw in ons land een bloeien
de bedrijfstak. Nochtans staat me
nig ondernemer uit onze 'glazen ste
den' het water tot de lippen. Oor
zaak: de dramatisch gestegen en
nog immer stijgende gasprijzen. Op
boksend tegen een ongunstig kli
maat, hoe actueel in deze natte zo
mer, leveren deze tuinders sinds jaar
en dag een belangrijke bijdrage aan
de nationale welvaart. De positieve
bijdrage aan de handelsbalans be
draagt ruim 4,5 miljard gulden per
jaar en de consument kan in de win
kel terecht voor een uitgebreid assor
timent van hoge kwaliteit en tegen
heel schappelijke prijzen. Voor de
prijsvorming van zijn produkten is de
tuinder overigens geheel afhankelijk
van de veilingklok. Subsidies en
garantieprijzen zijn hier niet aan de
orde. Het is danook terecht dat in de
discussies over de noodzaak van een
krachtig en innoverend ondernemer
schap de Nederlandse glastuinbouw
herhaaldelijk ten voorbeeld wordt ge
steld en als zodanig wordt geroemd.
Ondanks deze succes-story zijn nu
duizenden tuinders in een scherp
conflict gewikkeld met de Gasunie,
waarin de overheid de meerderheid
bezit, en met de Vegin, de bedrijven
die het gas distribueren en die de re
keningen moeten innen. Vele tuin
ders houden eigener beweging tien
procent van de rekening in en worden
nu bedreigd met afsluiting van het
net. Een galopperende stijging van
de gasprijzen, in 1979 kostte een ku
bieke meter nog 16 cent, per I juli van
dit jaar 46,4 cent, heeft de noodzaak
van energiebesparing onderstreept.
Tal van innovaties op dit terrein zijn
de laatste jaren met steun van de
overheid tot stand gekomen. Deze
nieuwe vindingen blijken trouwens
ook heel profijtelijk voor de export. De
belangen van energiebesparing en
een gezonde tuinbouw werden in de
ze steun, ten bedrage van 300 mil
joen gulden, verenigd. Maar dat mag
ook wel, als we kijken naar de bijdra
ge aan de handelsbalans en als we
ons realiseren dat de tuinders nu sa
men als grootverbruikers per jaar
ruim 2,5 miljard kubieke meter gas af
nemen waan/oor zij ruim een miljard
gulden op tafel leggen.
Met deze cijfers in de boeken wordt
de verleiding al te groot om de tuin
ders te beschouwen als een gemak
kelijke extra bron van inkomsten voor
's rijks schatkist. Maar met een ge
middeld gebruik per bedrijf van
350.000 400.000 kubieke meter
gas per jaar betalen deze grootver-
buikers voor iedere cent prijsverho
ging derhalve al vlug zo'n vierduizend
gulden extra. Alleen al van 1983 op
1984 steeg de prijs met 8 cent, zodat
de tuinders van het ene jaar op het
andere gemiddeld 34.000 gulden ex
tra moeten ophoesten. In individuele
gevallen kan dit in kille cijfers uiter
aard nog harder aantikken. De bedra
gen hier genoemd betreffen immers
gemiddelden.
Per 1 oktober moeten de ruziënde
partijen een nieuw contract hebben
vastgesteld, zodat met name de re
gering nog even kan studeren op zin
nige en billijke maatregelen waarmee
de tuinders uit de voeten kunnen. De
actie van de tuinders is zeker een
vorm van burgerlijke ongehoorzaam
heid waarbij de nodige vraagtekens
kunnen worden gezet, maar het is
ook een helder en krachtig signaal
dat hier belangen in het geding zijn
die verder reiken dan het individuele
bedrijfsbelang van een enkele onder
nemer. Een bloeiende bedrijfstak zit
in de knel en dat moet de regering
een ernstige zorg zijn.
DEN HAAG (GPD) - Minister van economische zaken Van Aardenne is
het niet eens met de eis van de Nederlandse tuinders om de aardgas-
prijs voor tuinders met 5 cent te verlagen. Zo'n verlaging zou „onmid
dellijk maatregelen vanuit Brussel (EG) uitlokken, die heel schadelijk
zullen zijn voor de Nederlandse tuinbouw".
Van Aardenne zei dat vandaag op de wekelijkse persconferentie na
de ministerraad, die door hem werd voorgezeten. Van Aardenne wilde
niet zeggen wat er wel met de aardgasprijs voor tuinders moet gebeu
ren. „Er wordt nu onderhandeld door de Gasunie en het Landbouw
schap over een kortingsregeling. Die moeten eerst maar eens tot een
akkoord komen".
De - voornamelijk Westlandse - tuinders klagen al jaren steen en
been over de volgens hun te hoge gasprijs. Veel tuinders zijn daardoor
in moeilijkheden gekomen en kampen met achterstallige gasrekenin-
gen. De gasbedrijven verenigd in de Vegin hebben al eerder laten we
ten niet bereid te zijn tot uitstel van betaling.
Volgens minister Van Aardenne is verlaging van de gasprijs zoals de
tuinders willen, in strijd met de Europese concurrentieregelingen. De
Nederlandse tuinders zouden daardoor ten opzichte van hun collega's
in de andere EG-landen onevenredig bevoordeeld worden.
zo'n verfrommelde krant. Kunnen ze 'm
niet even een beetje opvouwen, voordat ze
'm aan mij doorgeven?
Neem voor een verse, keurige kreukvrije
krant, zélf een abonnement.
Ja, ik wil uw krant:
een kwartaal (I 63,10). Ik krijg de krant eerst
2 weken gratis.
4 weken voor f 10,-.
Naam
Adres
U kunt deze bon opsturen naar het leidsch
Dagblad. Antwoordnr. 10050, 2300 VB Leiden.
Bellen kan ook, tel. 071-144941
