c
3
1 Zelf klassieke muziekinstrumenten bouwen
HOBBY
Lelie speelt voorname
rol in mensenleven
Verzamelaars
kunnen hart
weer ophalen
Maak een
circus foto
&VRI^TnD
SATERDAG 21 JULI 1984
Varia
Een heel bijzondere serie bouwpakketten wordt sinds kort in Nederland
verkocht. Het gaat om klassieke muziekinstrumenten, in vele gevallen
getrouwe kopieën van beroemde types uit vervlogen eeuwen.
Ze maken het mogelijk zelf, zonder dat daarvoor speciale vakkennis
nodig is, een clavecimbel, spinet, fagot, viool, orgeltje of een van de vele
andere instrumenten uit het assortiment te bouwen.
Dit geeft niet alleen een forse kostenbesparing, het bouwen op zich is
ook en belangrijk deel van het plezier. En het moet iedereen een geweldi
ge voldoening geven om op een zelfgemaakt instrument te spelen.
Bij elk pakket wordt een uitvoerige en heel duidelijke handleiding ge
leverd, en als het nodig is kan de koper voor een bepaald probleempje
altijd nog terugvallen op de importeur, een gespecialiseerd vakman op
dit gebied.
Hoewel vaardigheid in de bouw van muziekinstrumenten niet vereist
is, moet de amateur-instrumentenbouwer natuurlijk wel over voldoende
gevoel voor dit fijne werk beschikken. Geduld en nauwkeurigheid zijn er
ook bij nodig.
De bouwpakketten zijn in Engeland ontwikkeld en worden exclusief
voor Nederland in de handel gebracht door Rob Lamper in Zwolle, die
onder andere als restaurateur van muziekinstrumenten een bekende
naam heeft. Bij hem zijn ook voor geïnteresseerden nadere inlichtingen
over dit unieke assortiment verkrijgbaar. Zijn adres: Geleen 8, 8032GB
Zwolle, telefoon: 038 - 542767.
Wie problemen heeft met
rugvallen op de importeur, c
zijn mannetje staa
In november (zaterdag 24 en
zondag 25 november) wordt
voor de vierde keer de nationa
le Verzamelaarsmarkt in de
Jaarbeurs gehouden. Het is een
ontmoetingsplaats tussen aan
bieders en zoekers van de
meest uiteenlopende verzamel
objecten. Vorig jaar kwamen er
(in veertien 'markturen'!) ruim
18.500 mensen rondsnuffelen,
en er waren 550 standhouders.
Iedereen die wat aan te bieden
heeft kan meedoen. Voor de
komende markt hebben zich al
veel deelnemers gemeld. Infor
matie over deelname bij de
Jaarbeurs in Utrecht, tel. 030-
955911.
De „Club van Circusvrienden Ne
derland" bestaat 35 jaar en een van
de activiteiten om dit te vieren is
landelijke circus-fotowed
strijd, uitsluitend voor amateurfo
tografen.
Er trekken dit jaar zo'n tien cir
cussen door het land, en de moge
lijkheden om een leuke plaat te
schieten zijn dus volop aanwezig.
Hoeft niet beslist een kiekje-in-de-
piste te zijn... Ook de arriverende
circustrein, de opbouw van de tent,
„shot" van ademloos naar de
acrobaten kijkende kinderen en
talloze andere lens-objecten kun-
en plaatje opleveren dat mis
schien met een prijs bekroond
wordt.
Inzendingen moeten uiterlijk 21
september binnen zijn bij de secre
taris van de Club van Circusvrien
den Nederland, A. Hofmeester, Ho-
gevecht 30, 1102HB Amsterdam.
De uitslag van de wedstrijd wordt
bekendgemaakt in het blad van de
circusvrienden, „De Piste", en in
het foto vakblad Focus.
De lelie, het symbool van de zuiverheid.
Leiden
LUXOR (121239): "Chained heat",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 1 (124130): "Indiana Jones
and the temple of Doom", da. 14.30,
16.45
LIDO 4: "Unfaithfully yours", da.
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Kindermatinée: "Donald Duck in
het Wilde Westen", da. 14.30 uur, zo.
ook 16.45 uur, al.
STUDIO (133210): "Yentl", da.
14.15,18.45 en 21.15 uur, al.
TRIANON (123875): "My tutor", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): "Een gravin" be-
-geert", da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, 16
Nachtvoorstelling: "De verleider
van Place Pigalle", vr. en za. 23.30
uur, 18 jr.
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Canonball Run II", da.
13.30,18.30 en 21.00 uur,al.
jr.
Nachtvoorstelling: "Wilde dro
men", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 3: "De Liquidator", da.
18.45, en 21.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "De Liquoda-
tor", za. 24.00 uur, 18 jr.
Kindervoorstelling: "Robin Hood",
da. 13.15 uur.
EURO 4: "Diamonds are forever",
da. 13.30, 18.30 en 21.15 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Meisjes van
stavast", za. 24.00 uur, 18 jr.
Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
Greenway: "An officer and a gent
leman", da. 20.00 uur, za. en zo.
15.45 uur, 12 jr.
Kindervoorstelling: "Vol gas
Herbie", da. 14.00 uur.
Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Commando Apocalypse",
da. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, 16 ir.
CITY 2: "An officer and a gentle
man", da. 21.15 uur, 16 jr.
CITY 3: "Scandalous", da. 14.45,
19.00 en 21.15 uur, al.
CITY 4: "Katharina en de keizers
kroon", da. 19.00 en 21.15 uur, zo. ook
14.45 uur, 18 jr.
De roos mag dan een lange historie
hebben, de lelie speelt ook al vele
duizenden jaren een rol in het le
ven van de mensen. Misschien is
de lelie wel de oudst geportretteer
de bloem, want al zo'n tweedui
zend jaar voor Christus werden
door de Grieken en Romeinen le
lies op vazen afgebeeld. Deze
bloem was het symbool van de zui
verheid. Zelfs in de heraldiek
speelt hij een rol want nog steeds
voert Frankrijk deze bloem met
trots in zijn wapen, de Bourbonle-
De Madonnalelie is de witte Lilium
candidum, die inheems is in het ge
bied om de Middellandse Zee. Na
dat de maagd Maria in de vijftiende
eeuw met deze blanke lelie werd
afgebeeld, is de bloem Madonnale
lie gaan heten. We kunnen haar
nog steeds in onze tuin planten.
Dit planten mag bij de meeste an
dere soorten nooit ondiep gebeu
ren want anders kunnen de bollen
geen voedingswortels vormen (zo
als vele soorten doen), hetgeen aan
de stengels vlak boven de bol ge
beurt. Uit de bolschijf aan de on
derzijde groeien de zogenaamde
trekwortels, die moeten voorko
men dat de bol boven de grond
komt te staan.
Er zijn ongeveer honderd soorten,
waarvan vele hybriden zijn ge
kweekt die vaak mooier zijn dan de
soorten die ze hebben voortge
bracht. Er zijn verschillende wij
zen van indelen. In vakkringen
hanteert men de indeling van Wil
son in: witte of trompetlelies (on
der andere Lilium candidum);
prachtlelies (onder andere Lilium
auratum of goudbandlelie); open
lelies (onder andere Lilium hollan-
dicum) en krullelies (onder andere
de tijgerlelie).
Nederlander Jan de Graaff heeft
op zijn kwekerij in de Verenigde
Staten schitterende hybriden ge
wonnen, waarvan de oranje „En
chantment" wel een heel bekende
is. Zijn hybriden staan bekend als
de Mid Century-hybriden. Deze
„Enchantment" is een prima snij
bloem.
Waren omstreeks 1600 alleen in
Europa groeiende lelies bekend,
zoals de Madonnalelie en ook de
tulbandlelie, twee eeuwen later de
den de Aziatische soorten hier hun
intrede, zoals de tijgerlelie en de
goudbandlelie. Weer een eeuw la
ter deed de sterke koningslelie hier
van zich spreken; een „Chinees",
die ook een sterke snijbloem le
vert.
Om ook volgend seizoen lelies in
uw tuin te zien, kunt u ze in het
najaar planten (of in het vroege
voorjaar: maart, maar in de winter
moet u de meeste wel tegen vorst
beschermen. Zoals reeds opge
merkt verschilt de plantdiepte. De
meeste moeten zo'n 10-12 cm diep
worden geplant, daar ze behalve
onder aan de bol ook aan de sten
gel er boven wortels moeten kun
nen vormen. De lelies die alleen
onder aan de bol wortels maken,
zoals de witte lelie of Madonnale
lie, hoeven slechts 4 a 5 cm grond
boven hun neus te hebben.
Wat de grondsoorten betreft loopt
de „smaak" van de verschillende
soorten nogal uiteen. De tijgerlelie
vraagt zwak zure zandgrond, de
koningslelie houdt meer van zavel
grond, terwijl de kieskeurige
Aziaat Laspeciosum zandgrond
van fijne structuur belieft, zonder
kalk of humus. Alle lelies hebben
behoefte aan goed doorlatende
grond. In de winter mag er vooral
geen water op staan.
Wie lelies heeft besteld of gekocht
doet er goed aan ze direct te plan
ten. Gaat dat niet (bevroren grond)
dan moeten ze koel (2 graden Cel
sius) worden bewaard.
Hele „volksstammen" van filma
mateurs staan een beetje weifelend
op de drempel tussen de „ouder
wetse" filmtechniek en het nieuwe
fenomeen, de video. De ontwikke
lingen zijn haast niet bij te houden.
De verkrijgbare voorlichting prijst
het een, zonder het andere te la
ken.. of andersom. Het blijft na
tuurlijk een persoonlijke keus.
Een goede oriëntatie is te vinden
in de pas verschenen „Welke"-gids
„Foto-Film en Portabel Video", re
dactioneel samengesteld door vak
man Jan Kleyn en uitgegeven door
Accres.
De gids geeft een helder over
zicht van wat op het totale gebied
van foto, film en video aan de
markt is, logisch ingedeeld en van
uit een objectieve benadering be
handeld.
Voor f 4,95 is deze gids, met alle
actuele informatie, in de tijdschrif
tenwinkels te koop.
Leiden -
Lak-galene - Cleveringaplaats, grafiek
tentoonstelling van 23 Nederlandse
kuntenaars, t/m 14/8; ma t/m vr 10-11
Pieterskerk - 'Pilgrim Fathers. Eng-
land-Leyden-New England', t/m 16/9:
dag. 13.30-16 uur.
Holiday Inn - Ellen Denig. textiele
werkvormen: Henny Dijkstra, olie-
- verfschilderijen. t/m 25/7.
Museum Boerhaave - Steenstraat
'Potten kijken en pillen draaien in de
oude apotheek', t/m aug.; di t/m za 10-
16 uur, zo 13-16 uur.
Leidse Beleg-Fred Rohde, foto's, t/m
1 aug.
AMRO-bank - Rapenburg. Litho's
van Rachel Roesink. t'm 1/8: ope
ningstijden tijdens bankuren.
Rijksmuseum van Geologie en Mi
neralogie - Hooglandse Kerkgracht.
'Continenten in beweging', t/m 2/9:
ma t/m vr 10-17 uur. zo 14-17 uur.
Hortus Botanicus - Rapenburg, ten
toonstelling 'Aap? Mens', t/m 23/9; ma
t/m vr van 10-16.30 uur. zo 12.30-16 30
Het Pijpenkabinet - Oude Vest. ten
toonstelling over de concurrentie
voor Nederlandse pijpmakers, t'm 26/
8: do 19-21 uur. zo 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat. 'Poolstreken Over leven
en overleven', tm 1/9; di t/m za 10-17
uur, zo 13-17 uur.
De Lakenhal - Oude Singel.
'Leidse kunstenaars rond de eeuw
wisseling', t/m 16/9; Beeldhouwkunst
van Frans de Wit, Maja van Hall. Carel
Visser e.a.. schilderkunst van Peter
Struycken, Reinier Lucassen, Jaap
van de Ende, tm aug. 'Mariênpoel
een Leids klooster 1428-1573, tot 3/10;
di tm za 10-17 uur, zo 13-17 uur.
Hooglandse kerk - 'Van kapel tot
Kapittelkerk', tm 20/9; dag. 11-15 uur.
Stadhuis - Stadhuisplein. Tentoonstel
ling van foto's, door Jos Lamboo
Galerie 'De Oude Rijn' (Stille Ma
re): houtsneden van Guillaume le
Roym, etsen in kleur van Jan Mon-
tijn, zeefdrukken van Bob Bonies en
keramiek van Marianne Hensel tm 31
augustus, dag. 10-18 uur. zo. 11-18
Waag (Aalmarkt): Pastels van Will
Sorel en aquarellen van Rachel Roe
sink, dag. 10-18 uur (dond. tot 21
uur),tm 28 juli.
Leiderdorp
Leythenrode - Expositie Ben
Stijn, olieverf. 24/6 t/m 1/8. dag. 10-20
Oegstgeest
Kapsalon Jacques van Bellen
Lange Voort, bloemen aquarellen
niémy Banning-Zürcher. t/m 3/8;
Wassenaar
Galerie Henk de Greef (School
straat): schilderijen Mense Jacob en
keramiek Petri Voet, di. tm za. 10-17
Alphen
Galerie Alba (Korststeekterweg):
schilderijen Helna Kruijswijk en
i beelden Aart Schenk tm 23/7, vr. tm
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth
ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Volwassen- en jonge
renafdeling: elke dag van 16.00 tot 17.00
uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kinderaf
deling: elke dag van 10.30 tot 19.00 uur.
De afdeling intensieve zorg: uitsluitend
na overleg met het hoofd van de afde
ling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks
14.00-14.30 u
U9.00-19.30l
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten'
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling: 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur.
21 juli 1984
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Te Warschau is een aanslag
ontdekt tegen het leven van den
die er Donderdag zou ge
komen zijn. Uit de bijzonderhe
den in de Poolsche bladen blijkt
dat, gedurende een zitting van
het kantongerecht, een kolonel
der gendarmerie in de zaal
trad en achter het publiek bleef.
Toen de zitting geëindigd
volgde hij den kantonrecnter,
Bardowski, naar diens woning,
hield hem eene revolver voor en
arresteerde hem. Bardowski
deed eene poging zich 1
leven te berooven, maar werd
daarin verhinderd. In zijne wo
ning vond men eene jonge Rus
sin, die met hem gearresteerd
werd. De huiszoeking bracht
eene hoeveelheid dynamiet aan
het licht, groot genoeg om eene
geheele wijk in de lucht te doen
vliegen. De bedoeling was het
dynamiet in het paleis, waar de
verblijf houden zou, te
doen ontploffen. Twee van Bar-
dowski's ambtenaren, een jour
nalist, een koopman, acht stu
denten en een aantal geëm
ployeerden van het huis Lilpop
en Rau werden mede gevat. Het
dynamiet was aangebracht
door een Rus, die van een hoog
geplaatst Russisch ambtenaar
in het buitenland een vrijgelei
de verkregen had.
Men schrijft uit St.-Peters-
brug aan de "Times", dat Rus
land. bedreigd wordt door een
vreeselijke vijand uit het
Zuiden, de pest, die te Bagad
woest. Volgens den Russischen
consul te Bagdad kan het sani
tair cordon van de Perzische
grens tot Bakoe de ziekte niet te
genhouden, daar het aan alle
kanten door het omkoopen i
Perzische ambtenaren geschon
den wordt. Te Bedra,
ziekte het eerst uitbrak, stierwen
i Maart tot Mei niet minder
dan achthonderd menschen.
Vijftig jaar geleden:
Te Parijs is een eerste proef
genomen met de sirenes, welke
de Parijzenaars moeten t
schuwen dat er luchtgevaar is.
De proef heeft bezwaren dat de
thans gebruikte sirenes volko-
i waardeloos zijn omdat zij
door het staat-rumoer worden
overstemd. De geluidsterkte zal
thans worden vergroot.
