7.9%
J Rindamenten muur-
toren Pelicaan en
stadsmuur ontdekt
Woonwagenschap woedend
op staatssecretaris Brokx
j Straks onderdeel Rembrandtpark
Aangifte
poging tot
doodslag
Toch sloop
bioscoop
BOUWFONDS
HYPOTHEEK.
RENTE NU
Gezamenlijk centrum Katwijk en Noordwijk moet kleiner
Brandweerwagen vast in Sionsteeg
DONDERDAG 19 JULI 1984
Leiden
Tien eenden
doodgeschoten
bij Amethisthof
LEIDEN - De Leidse politie heeft
gistermiddag na een tip van een
omwonende tien dode eenden uit
een sloot bij het Amethisthof
(Morskwartier) gevist. De eenden
waren doodgeschoten, vermoede
lijk met een luchtbuks. Een eerste
onderzoek heeft nog geen sporen
opgeleverd die leidden in de rich
ting van de pleger(s) van deze
slachting. De politie zoekt getui
gen die gezien hebben hoe de een
den werden afgeschoten.
LEIDEN - Een twintigjarige Am
sterdammer heeft gisteren bij de
politie aangifte gedaan van bedrei
ging en poging tot doodslag in een
pand aan het Noordeinde. De Am
sterdammer was daar met zijn
Leidse vriendin om verhaal te ha
len over een fietsendiefstal.
De Leidse zag dinsdag haar twee
en een halve maand geleden gesto
len fiets staan voor een winkel in
de Leidse binnenstad. Ze wachtte
tot de huidige eigenaar de winkel
uitkwam en sprak hem aan. Hij
vertelde haar dat hij de fiets pas
had gekocht in een kroeg van een
negentienjarige Leidenaar die op
het Noordeinde woonde.
In de nacht van dinsdag op
woensdag besloot de Leidse met
haar Amsterdamse vriend op be
zoek te gaan bij de fietsenverko-
per. Al snel ontstond in de woning
ruzie, waarbij de Leidenaar vol
gens de politie een kapmes greep.
Hij bedreigde de Amsterdammer
met dat slagwapen en sloeg ook in
zijn richting. De Amsterdammer
kon de slagen alleen ontwijken
door weg te duiken.
Nadat de Amsterdammer giste
ren aangifte had gedaan van het ge
beurde werd de Leidenaar gister
middag in Amsterdam aangehou
den. Hij is een goede bekende van
de Leidse politie.
LEIDEN - Het toekomstige Rembrandtpark op het marinecomplex tussen Galgewater en
aNoordeinde is op voorhand al een bezienswaardigheid rijker. Bij de sloop van de voorma-
tri- lige ziekenboeg stuitte men op de fundamenten van de muurtoren de Pelicaan en de
stadsmuur ter weerszijden daarvan.
De archeologische begeleidings
commissie van de gemeente wist al
vóórdat met de sloopwerkzaamhe-
in den werd begonnen, dat er iets
it moest zitten. Want toen in 1915 de
ziekenboeg werd gebouwd bleken
l- van de middeleeuwse stadsmuur
nog grote delen aanwezig te zijn.
g Het toenmalige architectenbureau
Mulder, dat de ziekenboeg liet bou
wen, heeft de aangetroffen delen
van de stadsmuur minutieus opge
meten en getekend. Vervolgens
werd de ziekenboeg op de funda-
y menten ervan neergezet.
Witte Poort
Na de stadsuitleg van 1386 werd
met de aanleg van de stadsmuur
een aanvang gemaakt. Dat gebeur
de pas in 1462,36 jaar nadat de Wit
te Poort was verrezen. De stads
muur bestond uit een muurtoren
op de hoek van de Rijn en een
stadsmuur op de er tussen gelegen
wal. Hij was van de geijkte midde
leeuwse constructie, die ook bij de
bouw van kastelen werd toegepast.
Op een breed aangelegde funde
ringsvoet werd een muur opge-
GEKRAAKT Het pand Witte
Singel 71, dat al anderhalf jaar leeg
staat, is gekraakt door een groepje
jongeren. Het pand staat al zolang
leeg omdat de eigenares, de woon
gemeenschap voor geestelijk niet
volwaardig volwassenen 'De
Haardstee', nog steeds geen toe
stemming heeft van het rijk om het
samen te voegen met Witte Singel
70. De krakers hebben toegezegd
het pand vrijwillig te verlaten als
die toestemming wordt verleend.
trokken, die aan de zijde van de
stad van een zogenaamde weer
gang, op spaarbogen gemetseld,
was voorzien. De stadswal, die het
water moest keren, werd aan de
stadszijde drie voet verhoogd. Het
oppervlaktewater vloeide af in de
vestsloot, die de vestwal van het
achtergelegen terrein scheidde.
Aan de voet van de muur lag aan
de buitenzijde een berm, een
strook grond met doornstruiken
beplant. Dat moest de eventuele
vijanden afschrikken. De muur
werd doorgaans in twee fasen ge
bouwd. Eerst werd de muur opge
trokken, waardoor voorlopig een
doeltreffende verdediging ont
stond. Zodra de geldmiddelen toe
reikend waren werd de weergang
gebouwd. Omdat de gemeente Lei
den (toen ook al) slecht bij kas zat,
kwam van die tweede fase vaak
niets terecht.
Alleen de stadsmuur van de Wit
te Poort tot de Pelicaanstoren en
een deel van de Korte Vest langs
het Galgewater is van weergangen
voorzien geweest. Het ontbreken
van weergangen bij de rest van de
stadsvesten is Leiden vaak duur te
staan gekomen.
Verrassing
Nergens in de Leidse vesting
was nog zo'n zwaar muurwerk als
deze stadswal. Ook de Pelicaansto
ren is van een zeer zware construc
tie. De toren was geheel in metsel
werk opgetrokken en aan de on
derzijde zat een voortuitstekende
plint.
Het was een verrassing, volgens
ir. L. Barendregt van de gemeente
lijke directie civiele werken, dat de
resten van de toren nog vrij hoog
zijn. Het is de eerste keer dat men
in Leiden een volledige fundering
van een stadstoren heeft blootge
legd. Opvallend is dat de vloer van
de toren niet van hout is, maar met
klinkers is bestraat. In de midde
leeuwen werd zo'n vloer vaak van
hout vervaardigd, omdat dat veili
ger was voor het schiettuig dat er
op moest staan.
Mestput
Bij de sloopwerkzaamheden is
overigens aan de oostkant van het
complex nog een boogvormig fun
dament te voorschijn gekomen.
Vermoedelijk is dit van de mestput
van de toenmalige paardenstal die
in de zeventiende eeuw werd ge
bouwd en die later werd verbouwd
tot de Witte Poortkazerne.
De opgegraven resten roepen
overigens nog genoeg vragen op.
Vandaar dat een beroep werd ge
daan op de Rijksdienst voor de Mo
numentenzorg in Zeist. Ir. Van
Stralen van die dienst zal komen
onderzoeken wat authentiek is en
wat later werd bijgevoegd. Want in
de torenmuur zijn later stukken ge
zet en de toegang is dichtgemet
seld. Pas als alles is opgemeten en
voorgoed vastgelegd, zal zoveel
mogelijk worden gerestaureerd.
Alle losse stenen die bij de sloop
zijn vrijgekomen, worden bewaard
om later op hun plaats te worden
gezet. Want, aldus ir. Barendregt,
de bedoeling is dat het fundament
van de oude stadswal en de Peli
caan worden ingepast in het Rem
brandtpark. Als robuuste getuigen
van Leidens middeleeuwse verle
den.
Een deel van de stadsmuur en stadstoren de Pelicaan is bloot komen te liggen bij de sloop van de ziekenboeg
tussen Galgewater en Noordeinde. Rechtsboven op de foto: de Rembrandtbrug(foto Holvast»
LEIDEN - De voormalige Camera-
bioscoop aan de Hogewoerd zal
toch worden gesloopt. De twee
panden zijn volgens de gemeente
zo slecht dat niemand ze wil op
knappen.
Vorig jaar werd de oorspronkelij
ke bioscoopzaal al met de grond
gelijk gemaakt. De bedoeling van
de gemeente was om de beeldbe
palende panden aan de Hogewoerd
(vroeger de hal en foyer van Came
ra) te laten restaureren. Het is de
gemeente echter niet gelukt een
gegadigde te vinden die de bouw
vallen wil aanpakken.
Volgens mogelijke gegadigden
zijn de twee panden aan de Hoge
woerd heel erg slecht van kwali
teit. Dat vindt ook de dienst bouw
en woningtoezicht van de gemeen
te. Deze dienst heeft het college
van B en W inmiddeld geadviseerd
de twee panden zo snel mogelijk te
slopen nu het restauratieplan van
de baan is. Verwacht wordt dat de
panden binnen een maand tegen
de grond zullen gaan.
Nu het restauratieplan niet door
gaat is ook een streep gehaald door
het plan om rondom de Camera-
panden, aan de Hogewoerd en aan
St. Jorissteeg, zestien nieuwe wo
ningen te bouwen. De bedoeling
van de gemeente is om voor het
terrein van de Camera-bioscoop,
het vroegere Cuneraklooster aan
de Hogéwoerd en voor de plek van
de vroegere Barbaraschool aan het
Levendaal, één bouwplan te laten
maken. Volgens het bestemmings
plan behoort de bouw van winkels,
woningen en kantoren op dit ter
rein tot de mogelijkheden.
ADVERTENTIE
Inlichtingen:
Bouwfonds-infocentrum
Leiden, Botermarkt 2,
(071) 13 43 43.
Haarlem, Anegang 29,
(023) 31 38 52.
Den Haag, Nassauplein 13,
(070) 65 08 00.
nv Bouwfonds
Nedertandse Gemeenten
i de Hogewoerd, die met de grond
Duivensport
De Vriendenclub. Wedvlucht
uit Corbeil. In concours 321 dui
ven. Uitslag: 1, 6, 10 W. v.d.
Kooy; 2 K. Lefebre; 3 J. Turk; 4,8
F.J. Compier; 5 J. v.d. Lee; 7 L.
Koopman; 9 A. Bink.
De Blauwkras. Wedvlucht uit
Corbeil. 1,5 R. Verhoogt; 2,3,4,9
comb. Blom; 6, 8 P. Landensber-
gen; 7, 10 A. van Holst.
De Reisduif. Wedvlucht uit
Corbeil met oude duiven. 1 N. de
Groot en zn.; 2,6,10 K. v.d. Berg;'
3 F. Penseel; 4, 5 W. Kop; 7 W.
v.d. Hoogt; 8, 9 Fokker-Van Ley-
den.
Het Oosten. Wedvlucht uit Ze
venbergen met jonge duiven. 1,8
G. Hendrikse; 2,3 A. Pracht jr.; 4,
6 B. van Putten, 5 C. v.d. Berg; 7
T. van As en zn.; 9 P. van Duyn;
10 J. Smit en zn. Wedvlucht uit
Corbeil met oude duiven. 1, 7 G.
Hendrikse; 2, 4 B. van Putten; 3,
6, 8 R. v.d. Nieuwendijk; 5 P. van
Duyl; 9 T. van As en zn.; 10 J.
Smit en zn.
De Rijnklievers. Wedvlucht uit
Corbeil met 186 oude duiven. 1, 9
A. Honders; 2 P. v.d. Wal; 3 H.
Sladek; 4 J. v.d. Wal; 5 P. Veelen-
turf; 6, 8, 10 J. Kok; 7 B. van Mil.
LPC. Wedvlucht uit Corbeil. 1,
4 J. Staffeleu; 2, 10 v.d. Meer-Ha-
lewijn; 3, 7 Schouten-Verhagen;
5, 6 W. Onstenk; 8,9 J. Pen en zn.
P.V. Leiderdorp. Wedvlucht
uit Corbeil. 1 D. van Seggelen; 2,
10 comb. Reijka; 3 F. van Heus-
den; 4 comb. B en G; 5, 7 B. van
Vliet; 6 P. Sloos; 8 A. Petit; 9 W.
Jacobi.
Vegetarisch
Het vegetarisch-ecologisch
eethuis van Repelsteel, Bree-
straat 19, staat elke vrijdag in het
teken van een bepaald land. De
ze week is dat Amerika. Tussen
half zes en half acht kan er Ame
rikaans-vegetarisch worden ge
geten. Voor meer informatie: tel.
071-121296, 's middags van
maandag tot en met vrijdag.
COLLECTE - De collecte ten
behoeve van het Anjerfonds in Lei
den heeft 8684,26 opgebracht.
Dat is iets minder dan vorig jaar.
De collectes werden gehouden in
de periode 18-23 juli, tijdens diver
se culturele manifestaties,
31 verenigingen deelnamen.
LEIDEN - 7'Het hele woonwagen-
beleid wordt door staatssecretaris
Brokx doorkruist. Dat dikke pa
pier (het provinciaal woonwagen
plan-red.) is misschien wel in dui
zendvoud de provincie doorge
gaan. Dat kan nu zo in de prullen
bak. We moeten hierover stennis
maken, onze politieke vertegen
woordigers in de Tweede Kamer
benaderen".
Deze woorden van de Leider-
dorpse wethouder Gehner geven
een redelijk beeld van de kwaad
heid van het regionaal woonwa
genschap dat gistermiddag verga
derde. Eind vorige week weigerde
staatssecretaris Brokx namelijk
toestemming te geven voor het ge
zamenlijke woonwagencentrum
van Katwijk en Noordwijk. De
staatssecretaris vindt dat er daar
maximaal vijftien standplaatsen
mogen komen terwijl de plannen
die al helemaal gereed zijn, uitgaan
van 25 woonwagens. Door de hou
ding van Brokx wordt het kamp
onbetaalbaar. Het tekort is, zo
werd gisteren meegedeeld, voorlo
pig berekend op 300.000 gulden.
Met name het feit dat Brokx pas nu
het plan helemaal gereed is zijn af
wijzing kenbaar maakt, is bij het
woonwagenschap in het verkeerde
keelgat geschoten. Tijdens de
voorbereidingen zijn ambtenaren
van het rijk steeds akkoord gegaan
met 25 standplaatsen, al is dat
nooit op papier gezet.
Leids centrum
De aanleg van het kamp is uiter
mate belangrijk. De Katwijkse
wethouder Parlevliet: "Het Leidse
kamp staat zo vol dat we niet kun
nen beginnen met de aanleg van
gas- en elektravoorzieningen. Als
Katwijk/Noord wijk gereed zou
zijn, dan is er ruimte om elektra en
gas aan te leggen".
Het ontbreken van een goede
energievoorziening is al jaren een
doorn in het oog van het woonwa
genschap, waarin alle gemeenten
uit de regio zijn vertegenwoordigd.
Er wordt voor honderdduizenden
guldens elektra verbruikt en maar
voor tienduizend gulden betaald.
Naar alle illegale woonwagens op
het centrum zijn leidingen aange
legd door de bewoners, evenals
naar sloperijen en andere bedrij
ven. Burgemeester Goekoop (Lei
den): "Dat is sociaal onverant
woord, financieel onverantwoord
en ook nog gevaarlijk voor de be
woners". En de Wassenaarse wet
houder Van der Wiel-van der Flier:
"We kijken ernaar en betalen
De woede over de beslissing van
Brokx overheerste gistermiddag
echter de vergadering. Wethouder
Parlevliet (Katwijk) deed verslag
van de bespreking vorige week
donderdag op het ministerie.
Brokx bleef onvermurwbaar, zelfs
toen de vertegenwoordigers van
het schap betoogden dat er in Kat
wijk en Noordwijk geen andere
plaats is voor nog een woonwagen-
centrum. "Brokx zei toen: Dan
heeft u zeker ook geen plaats meer
voor premie-A koopwoningen. Ik
wil het nog net geen chantage noe
men, maar het zit wel op de rand",
aldus Parlevliet.
Nooit is tijdens al het overleg dat
over het plan voor het woonwagen
kamp is gevoerd door het rijk ge
zegd dat 25 plaatsen onaanvaard
baar was. Wethouder Bedijn
(Noordwijk): "Steeds hebben amb
tenaren van het ministerie bij het
overleg gezeten. En steeds werd
het licht op groen gezet".
Onbehoorlijk
Vooral wethouder Gehner van
Leiderdorp was boos over de hou
ding van Brokx: "Ik voel me als be
stuur van het woonwagenschap bij
de neus gepakt. Jarenlang hebben
we hier voor niets gezeten. Dit is
onbehoorlijk beleid. Ze zitten daar
in Den Haag achter een bureau op
papier plannen te maken, terwijl ze
niets van de werkelijkheid snap
pen".
Volgens het woonwagenschap
komt de beslissing van Brokx
voort uit overleg dat hij met de
Tweede Kamer had in december
1983. Toen is afgesproken dat er
geen woonwagencentra meer zou
den komen groter dan vijftien
standplaatsen. Maar het plan van
Katwijk en Noordwijk was al veel
eerder bekend en lag in januari
1984 al op het ministerie. Het schap
vindt dan ook dat het plan beoor
deeld moet worden op de regeling
die voor het overleg met de Twee
de Kamer bestond.
Wat er nu precies gaat gebeuren,
bleef gistermiddag onbekend. Het
woonwagenschap. Katwijk en
Noordwijk en de provincie Zuid-
Holland gaan bekijken of het plan
met vijftien standplaatsen uitvoer
baar is. Desgevraagd vertelde wet
houder Bedijn (Noordwijk) dat de
provincie dan wel met geld over de
brug moet komen. "Er zit al veel
geld in van de gemeenten Katwijk
en Noordwijk", zei hij.
Illegaal
Bovendien wordt bekeken of het
mogelijk is vijftien legale en tien
illegale standplaatens te maken,
zodat het Leidse centrum wordt
ontlast en daar de energievoorzie
ningen kunnen worden aangelegd,
zo zei de Katwijker Parlevliet. Zijn
Noordwijkse collega Bedijn zag
daar niet zoveel in. "Tien illegale
plaatsen? Daar zijn we het nog niet
over eens. Ik wil daar eerst wel
eens met de gemeenteraad over
praten. Het kamp komt op Noord-
wijks grondgebied".
Verder zal het woonwagenschap
bekijken of het in beroep kan gaan
tegen de beslissing van staatsse
cretaris Brokx. Daarvoor moet de
staatssecretaris wel eerst zijn be
slissing op papier zetten. Vooruit
lopend daarop zullen de diverse
burgemeesters en wethouders die
gistermiddag bijeen waren hun po
litieke vrienden in de Tweede Ka
mer benaderen om Brokx op het
matje te roepen.
LEIDEN - Met veel kunst- en vliegwerk moest gisteren in de Sionsteeg een wagen van de brandweer uit het zand
worden getrokken. De wagen, die terugkwam van een brandje in een slooppand, was door het slechte wegdek
heengezakt. (foto Holvast)
