Rechter wijst Thatcher terug Protestmars sikhs eindigt in de cel Eenheid nog zoek bij Democraten Rabobank Q Verbod vakbondslidmaatschap ontwettig Golfstaten in beraad over voorstel Iran Egypte heeft nieuw kabinet Britse regering laat stakers nog ongemoeid Poolse agenten vrijgesproken Vreemde dood maffia-leider Poging Mondale, Hart en Jackson te verzoenen Mocht ik in Spanje m'n geldverliezen dan kan ik zelfs daar geld van mijn Rabo- rekening opnemen. Buitenland DINSDAG 17 JUU 1984 LONDEN - De manier waarop de regering-Thatcher begin dit jaar zonder enig overleg een verbod op lidmaatschap van een vakbond heeft afgekondigd voor personeel dat werkt bij het geheime afluistercentrum GCHQ in Cheltenham, is onwettig. Dat heeft een hoge Britse rechter gisteren gezegd. De Britse regering heeft vanmorgen beroep aangetekend tegen de uitspraak van de rechter. Het gevolg van deze uitspraak is, dat nu ook het verbod zelf niet meer geldt. Dat is een bittere te genslag voor de momenteel toch al van alle kanten belaagde Britse re gering, die het verbod begin dit jaar erdoor drukte ondanks grote tegenstand bij bonden, werkne mers van het afluistercentrum en ook wel delen van de eigen Conser vatieve partij. door Henk Dam Wat destijds vooral heel slecht viel, was dat minister Howe (bui tenlandse zaken) volkomen onver wacht het verbod in het Lagerhuis aankondigde, zonder dat daaraan enig overleg met de ambtenaren bonden vooraf was gegaan. Dit nu is door de rechter die zich op ver zoek van de bonden over de zaak had gebogen tot „in strijd met het gewoonterecht" bestempeld. De uitspraak veroorzaakte giste ren grote opwinding in het Lager huis. De oppositiepartijen eisten direct een spoeddebat. David Owen, leider van de Sociaal-Demo cratische Partij, zei over de rech terlijke uitspraak: „Nog nooit in de Britse geschiedenis is een minis ter-president schuldig bevonden aan onwettig gedrag." Minister King (werkgelegenheid) zei in het Lager huis: „De rechter heeft zijn veto uitgesproken op grond van de ma nier waarop het verbod tot stand kwam. De regering behoudt even wel het recht groepen ambtenaren te verbieden lid van een bond te zijn, en dat vind ik geruststellend." Het verbod werd uitgevaardigd omdat de regering-Thatcher zich zorgen maakte over de gevolgen van eventuele arbeidsonderbrekin- gen of andere vakbondsacties voor het werk dat bij het afluistercen trum wordt verricht Het in Chel tenham gevestigde centrum is zo veel als de oren en ogen van de Westerse geheime diensten. MANAMA (AP) - Saoedi-Arabië heeft gisteren met zijn vijf bondge noten uit de samenwerkingsraad van golfstaten GCC vergaderd over een Iraans voorstel om een regio nale conferentie te beleggen, om een escalatie van de oorlog tussen Iran en Irak te voorkomen. Zij zeiden dat het voorstel vorige week was gedaan door de Iraanse onderminister van buitenlandse zaken Mohamed Hoessein Lavas- sani, die vorige week in het geheim een bezoek bracht aan Saoedi-Ara bië en Katar. Als de GCC met het voorstel ak koord gaat, zou de conferentie, zonder deelname van Irak moeten worden gehouden in Damascus (Syrië) of Algiers, de hoofdstad van Algerije. De Saoedische onderminister van buitenlandse zaken, vloog za terdag naar Koeweit om over het voorstel te overleggen. De GCC bestaat naast Saoedi- Arabië uit Koeweit, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein, Ka tar en Oman. De organisatie pro- beert te komen tot economische samenwerking en een gezamenlij ke verdediging. Lavassani zou in Katar hebben gevraagd een GCC-delegatie naar Iran te sturen om over het voorstel te praten. De Katarse minister van buitenlandse zaken, Ahmed Bin Sief, is op dit moment voorzitter van de GCC. "De regeringen van de Golf zijn van mening dat Iran zijn voorstel moet uitbreiden met nieuwe ideeën voor de beëindiging van de oorlog met Irak", zei een in Koe weit gestationeerde ambassadeur die anoniem wilde blijven. "Het is hoog tijd dat Iran zijn oude eisen laat vallen dat de Golfstaten stop pen Irak te steunen, dat president Saddam Hoessein van Irak moet aftreden en dat herstelbetalingen aan Iran moeten worden verricht". Het Koeweitse dagblad Al-Watan zei dat de GCC-staten in principe bereid zijn een dialoog met Iran aan te gaan, "maar zij houden de conferentie liever in iedere andere hoofdstad dan Teheran". Regeringsgezinde kranten in de Golf hebben Saoedi-Arabië gepre zen, vanwege de uitnodiging aan de Iraanse parlementsvoorzitter Rafsanjani om deel te nemen aan de jaarlijkse pelgrimstocht naar Mekka. Rafsapjani, een vertrouweling van Ajatollah Chomeini zou de Sa oedische uitnodiging hebben aan vaard en over enkele dagen naar Mekka vliegen. Dat is in Teheran Eerder veroordeelde Rafsanjani de regering van Saoedi-Arabië als "reactionair" en de regering Cho meini beschuldigt de Saoedis er van Irak te steunen in de oorlog. CAIRO (UPI/Rtr/AFP) - President Hosni Moebarak van Egypte heeft gisteren een nieuwe 31 man sterke regering benoemd onder voorzit terschap van premier Kamal Has san Ali. Dit is in cairo officieel be kendgemaakt. De nieuwe regering zal waar schijnlijk geen belangrijke beleids veranderingen doorvoeren of schoon de portefuilles van buiten landse zaken en binnenlandse za ken in andere handen zijn overge gaan. Het officiële Egyptische persbureau MENA maakte bekend dat volgens het presidentieel de creet negen nieuwe ministers voor het eerst zijn benoemd, acht uit hun ambt zyn ontslagen en vyf een andere portefeuille hebben gekre gen. LONDEN - De Britse regering ziet nog af van maatregelen om de steeds meer uit de hand lopende stakingen in de havens en de mij nen het hoofd te bieden. Een klein aantal ministers, het zogenaamde oorlogskabinet, besloot gisteren dat voorlopig nog geen toevlucht zal worden genomen tot het afkon digen van de noodtoestand. Ook zal vooralsnog in de havens geen gebruik worden gemaakt van de inzet van militairen. Maar mi nister King (werkgelegenheid) waarschuwde in het Lagerhuis dat de regering tot dergelijke stappen zal overgaan mocht dat in de toe komst noodzakelijk blijken. Zijn collega Ridley (vervoer) omschreef de staking in de havens als „hon derd procent politiek gemoti veerd". Inmiddels heeft de bond van de Britse zeelieden gisteren een ver klaring uitgegeven waarin wordt gezegd dat schepen die zouden worden gelost of geladen met be- SAN FRANCISCO (AP) - De dochter van de Russische natuur kundige en nobelprijswinnaar Andrei Sacharov heeft gezegd dat een bezoek van de Amerikaanse dominee Jesse Jackson aan de Sowjet-Unie haar laatste hoop is op een verbetering van het lot van haar ouders. Sacharovs dochter, Tatiana Yankelevich, had giste ren een ontmoeting met Jesse Jackson in San Francisco. Haar vader zit al enkele jaren vast in het Russische ballingsoord Gorki, omdat hij zich inzette voor de mensenrechten in de Sowjet- Unie. hulp van militairen, direct „be smet" zullen worden verklaard. Ook de bonden van de Franse en Belgische zeelieden en havenwer kers hebben verklaard, niets met dergelijke schepen te maken te willen hebben. De staking in de Britse havens heeft zich gisteren verder uitge breid doordat de havenwerkers in Dover hebben besloten het werk neer te leggen. Dat betekent dat geen vrachtvervoer meer via deze zeer drukke haven mogelijk is. Het passagiersvervoer blijft voorlopig ongemoeid. Elke dag wordt een kleine 200 miljoen gulden aan goederen via Dover verscheept. Nu dat is stop gezet, zullen spoedig lange rijen wachtende vrachtwagens aan bei de zijden van het Kanaal komen te staan. De Britse politie reserveerde gisteren al direct zeven kilometer van een autoweg bij Dover voor ge strande trucks. De eerste gevolgen van de ha venstaking, die nu alle grote ha vens in Engeland heeft stilgelegd zijn inmiddels al in de Britse win kels te zien. Vruchten als perziken, meloenen en bananen beginnen op te raken, en datzelfde geldt voor de merendeels uit Nederland en van de Kanaaleilanden komende toma ten. De staking is onder de haven werkers zelf niet in brede lagen po pulair. De stemming onder de ha venwerkers van Dover bijvoor beeld leverde zeker geen duidelij ke meerderheid op. Vertegenwoor digers van de vakbond oordeelden evenwel, dat er meer handen de lucht ingingen ten gunste van een staking. AMRITSAR (UPI/Rtr) - De India se politie heeft gisteravond ruim honderd vrouwelijke sikhs gear resteerd die op weg waren naar de door Indiase troepen bezette Gou den Tempel in Amritsar. De zoge noemde 'zelfmoordmars' volgde op mislukte onderhandelingen over een terugtrekking van het le- ger uit het heiligdom van de sikhs. Volgens de Indiase autoriteiten zijn er geen gewonden gevallen. De vrouwen, die hadden aangekon digd desnoods door een kogelre gen te zullen lopen, werden gear resteerd wegens het overtreden van het uitgaansverbod dat afgelo pen zondag in Amritsar werd afge kondigd. Duarte krijgt Duitse steun BONN (DPA) - De president van de Bondsrepubliek, Ri chard von Weisacker heeft Na poleon Duarte, de regeringslei der van het door een burgeroor log geteisterde El Salvador, concrete steun beloofd. Cijfers werden niet genoemd, maar Duarte heeft eerder gezegd dat El Salvador hoopt ruim 50 mil joen gulden van de Bondsrepu bliek te krijgen. Volgens onbevestigde be richten zou Bonn de hulp over een periode van vijf jaar willen spreiden, dit jaar te beginnen met een gift van 20 miljoen mark. Duarte begon gisteren een driedaags bezoek aan de Bondsrepubliek. Vervolgens zal hij ook Frankrijk en België bezoeken. Met zijn reis door Europa wil hij meer steun van de Europese Gemeenschap voor Midden-Amerika krijgen. De Westduitse afdeling van Amnesty International, de or ganisatie voor bescherming van de rechten van de mens, heeft president Duarte een brief gestuurd waarin zij de re gering van El Salvador be schuldigt van politieke moor den, die volgens Amnesty na de ambtsaanvaarding van de nieu we president nog altijd voorko- Op de foto (ANP): President Duarte (links) op de sofa met de Beierse minister-president Franz Josef Strauss. WENEN - Twee Poolse politie agenten, die ervan beschuldigd waren de dood te hebben veroor zaakt van de 19-jarige student Grzegorz Przemyk, zijn gisteren door een rechtbank in Warschau vrijgesproken. Twee artsen, die de verwondingen van Przemyk ver keerd hadden beoordeeld, zijn schuldig bevonden, maar niet ge straft. Twee ziekenbroeders zijn wel schuldig verklaard wegens 'verwaarlozing' van hun patiënt en hebben gevangenisstraffen van 2 en 2,5 jaar gekregen. door Anton Koene Przemyk, zoon van de dissidente schrijfster Anna Zadowska, werd afgelopen jaar mei opgepakt in de binnenstad van Warschau, waar hij en medestudenten het slagen voor hun eindexamen vierden. Volgens de politie was hij dronken en agressief en had hij geen legitima tiepapieren bij zich. Hij en twee vrienden werden opgepakt en naar het politiebureau gebracht. De bei de anderen werden vrijgelaten, maar vertelden te hebben gehoord hoe Przemyk in een andere ruimte in elkaar werd geslagen. Przemyk kwam later thuis en ging op bed liggen. Hij vertelde zijn moeder dat hij slagen in de maagstreek had gekregen. Twee dagen later moest hij in het zieken huis worden opgenomen. Hij was al een keer naar het ziekenhuis ge weest, maar de artsen hadden ge zegd dat hij niets bijzonders man keerde. De tweede keer stierf hij na een spoedoperatie aan zijn inwen dige kneuzingen. Duizenden kwamen op zijn be grafenis, die uitliep op een demon stratie voor Solidariteit. Zijn sym bolische graf bij de St. Stanislaw- kerk in Warschau, een bolwerk van Solidariteit, wordt dagelijks met verse bloemen versierd. Przemyk is het symbool geworden van men sen die willekeurig door de Poolse politie in elkaar worden geslagen. Niettemin heeft het veel protest en politieke druk - ook van de kant van de kerk - gekost om een on derzoek te laten plaatsvinden, dat uiteindelijk maandag tot een rechtszaak heeft geleid. De vrijspraak van de politieagen ten zal ongetwijfeld tot meer ver bittering onder de bevolking lei den. Voor straffen zoals de zieken broeders hebben gekregen is er al een precedent. In het recente verle den zijn meerdere ziekenbroeders gearresteerd of veroordeeld omdat zij door hen vervoerde patiënten - dood of levend - hebben beroofd van geld, juwelen of zelfs schoe- MADRID (GPD) - De moordaanslag op de Franse maffialeider Raymond Vacarizi is nog steeds gehuld in een bijna absoluut mysterie. Vacarizi werd het afgelopen weekeinde vermoord in de Modelo-gevangenis van Barcelona op een manier veel weg heeft van een Amerikaanse gangster film. Vacarizi, vorig jaar maart gearresteerd door Interpol in Barcelona, werd zaterdagnacht doorzijn Spaanse echtgenote vanaf de straat aangeroepen. Nadat Vacarizi voor het tralievenster van zijn cel verschenen was om antwoord te geven, werd hij met twee schoten vermoord. Eén kogel ver brijzelde zijn schedel, de andere trof hem in het hart. Op een terras van de flat tegenover de gevangenis trof men later twee hulzen en een telescoop aan. Volgens de Spaanse politie is de moord het werk van een hoog gekwalificeerde beroepsmoordenaar geweest. Op Vacarizi werd in Frankrijk op grote schaal jacht gemaakt omdat hij beschouwd werd als de opvolger van de beruchte misdadiger Jacques Mesrine, die vorig jaar in een vuurgevecht met de politie werd gedood. Vacarizi stond te boek als een van de kopstukken uit de internationale illegale wapenhandel. Als motief voor de spectaculaire moordaanslag, die zijn weerga in Spanje niet kent, wordt aangevoerd dat Vacarizi op het punt stond aan Frankrijk te worden uitgeleverd. De Spaanse autoriteiten achten het aan nemelijk dat Vacarizi uit de weg geruimd is door concurrerende elemen ten van de mafia uit Marseille, om te voorkomen dat hü na uitlevering zou doorslaan. Volgens de Spaanse politie is de dader evenwel zo goed als geïdentifi ceerd, maar om veiligheidsredenen en zijn arrestatie niet te verhinderen, werd zijn identiteit niet bekendgemaakt. Het Indiase leger houdt de Gou den Tempel bezet sinds de bloedi ge gevechten tussen sikhs, die zich in het tempelcomplex hadden ver schanst en het leger vorige maand. Bij deze gevechten kwamen naar verluidt duizend mensen om het leven. Officiële cijfers spreken van Bijna 600 doden. Sikh „zelfmoord-eskaders" zul len vandaag, zo is reeds aangekon digd, meer protestbetogingen hou den in de richting van de Gouden Tempel. Prakash Singh Msgitha, een hooggeplaatste functionaris van de belangrijkste sikh partij, de Akali Dal, zei dat nieuwe bespre kingen in de komende dagen niet waarschijnlijk waren en dat de monstraties van ongewapende sikhs zullen doorgaan. De deelnemers aan de eerste pro testmars in Amritsar werden gear resteerd op grond van een uit gaansverbod en het verbod op sa menscholingen van meer dan vijf mensen. Soldaten met automati sche wapens hadden posities inge nomen rond de tempel en alle we gen in de omgeving afgezet. De besprekingen van gisteren werden bijgewoond door politieke en religieuze leiders van de sikh gemeenschap en generaals van het leger en waren bedoeld om een confrontatie te voorkomen tussen demonstranten en militairen bij de Gouden Tempel. Singh Mé(jitha van de Akali Dal, een van de deel nemers aan het beraad, zei dat de onderhandelingen waren afgebro ken omdat de regering niet alle vei ligheidstroepen wilde terugtrek ken uit het tempelcomplex. Het le ger houdt het heiligste sikh-heilig dom bezet sinds troepen het op 6 juni bestormden om de terreurbe weging onder leiding van Sant Jar- nail Singh Bhindranwale neer te slaan. Singh M^itha zei dat de re gering twee politieposten wilde handhaven in het tempelcomplex. Een ander meningsverschil was de wens van de regering de herstel werkzaamheden aan de beschadig de Gouden Tempel door vrijwilli gers te laten verrichten. De sikh- leiders echter wilden deze kwestie in handen leggen van het bestuurs- comité van de tempel. Het persbureau Press Trust of India (PTI) haalde Baba Santa Singh aan, de voorzitter van de sikh-tempelpriesters, dat hij en zijn volgelingen vandaag met de herstelwerkzaamheden zouden be ginnen. Veiligheidstroepen arresteerden opnieuw 25 sikhs, die worden ver dacht van deelneming aan het bloedige terrorisme door sikh-ex tremisten, aldus PTI. SAN FRANCISCO - De congres- serende Amerikaanse Democraten hebben maandagavond hun eerste momenten van politieke passie be leefd. New Yorks gouverneur Ma rio Cuomo, zelf een kind van de sloppen, heeft met een beroep op de gevestigde democratische be ginselen zijn nog steeds ernstig verdeelde partij geconfronteerd met de redenen van zijn bestaan. Reagan, zo zei hij, bedrijft sociaal darwinisme: overleving van de sterksten en de rest van de mens heid krijgt wat er naast de tafel valt. door Henk Kolb Nieuws bevatte zijn toespraak niet, maar Cuomo heeft met grote oratorische vaardigheid aange toond dat de Democraten, althans voor 1988 niet lang naar een goede presidentskandidaat behoeven te zoeken. Zijn gehoor verhief zich dan ook in tierende bijval, en een van top tot teen met verkiezingsre- galia behangen oude dame beklom zelfs in een dans vol doodsverach ting haar wankele klapstoel. De conventie kortom was tot le ven gewekt, nadat ex-president Jimmy Carter, die veel moeite had moeten doen om in de nationale te- levisietijd aan de beurt te komen, nauwelijks een hand op elkaar had gekregen. Daar zat een duidelijk stuk tragiek in. Ook al omdat met een de vraag aan de orde kwam of Carters optreden Mondales tegen standers in de kaart zou spelen, die hem mede-verantwoordelijk stel len voor Carters falen De zwaar belaagde Mondale had inmiddels op neutraal terrein el ders in de stad een topconferentie met medekandidaten Hart en Jackson belegd, teneinde te voor komen dat dinsdag een zinderende confrontatie losbrandt tussen Mondales meerderheid en de dui delijk gefrustreerde afgevaardig den van Hart en Jackson. Zulke uitstapjes zijn geen sinecure - elk der kandidaten wordt met zes mo torrijders voorop en verpakt in een stoet van tien kamerbrede auto's vervoerd, tot groot ongerief van het belendend verkeer. De stemmingen over het verkie zingsprogramma zijn ogenschijn lijk een formaliteit, maar geven Hart een eerste mogelijkheid om Mondales werkelijke sterkte te me ten, na diens onhandige gescharrel rond de vervanging van de techni sche leiding van het partijbureau. De adjudanten van Hart en Jack son zien mogelijkheden om Mon dale in verlegenheid te brengen met specifieke eisen op het punt van afwijzing van het eerste ge bruik van kernwapens en het inzet ten van VS-troepen overzee. Dit vooruitzicht van een op nieuw splijtende ruzie alleen al was genoeg voor koortsachtige ac tiviteit. Hart heeft laten weten dat er wat hem betreft weliswaar een andere presidentskandidaat moet komen, maar dat Geraldine Ferra- ro ook op zqn lijst aan de top stortd voor het vice-presidentschap. Zodra de delegaties gistermid dag hadden plaatsgenomen voor hun eerste vergaderdag, waren de voortekenen van mogelijk politiek bloedvergieten al duidelijk: de zaal was een zee van vuurrode plakka ten met de naam Hart in grote let- De voorkeur van deze vrouw op de Democratische Conventie laat aan duidelijkheid niets te wen- ters erop. De bordjes van Mondale hadden kortere stelen (voor de vei ligheid van karton gemaakt, want je weet nooit wanneer de afgevaar digden elkaar om de oren gaan slaan), ze konden dus ook niet zo hoog worden opgestoken, waren wat kleiner van formaat en in een zo beschaafd blauw uitgevoerd, dat ze nauwelijks nog opvielen. Tot in de avond haalden de Mondale- troepen nog pijlsnel grotere blau we spandoeken en tekstborden, en soms werden gewoon twee kleine re aaneen geplakt, maar Hart boek te hier zijn eerste bescheiden over winning. Zijn rood bleef in de kleurrijke chaos overheersen. Het congresseren valt in het on dergrondse Moskone-centrum, dat eigenlijk niets anders is dan een gat in de grond met een dak dat nog net boven de grond uitsteekt, niet mee. Het is te klein en tot in zijn uiterste hoeken volgepropt met mensen die wel zo ongeveer om de meter hun toegangsbewij zen moeten tonen, maar als ze een maal op hun plek zijn aangekomen in meerderheid niets kunnen on derscheiden en vaak zelfs niet eens de televisieschermen kunnen zien, waarop anders nog zou kunnen worden gadegeslagen wat zich el ders in de zaal en op het podium afspeelt. De airconditioning werkt maar matig en zo'n Democratische partijvergadering biedt dan ook na verloop van tijd tot en met de hoogste in rang een zeer zweverige aanblik. Des te opmerkelijker is het suc ces van Cuomo, die de toon moest zetten voor de bijeenkomst na een dag van volstrekt zinloos gebabbel tijdens een schier eindeloze parade van grootheden uit het derde of nog lagere echelon van de partij. Cuomo ontwikkelde geen radicale Democratische visie op de toe komst van de Verenigde Staten - integendeel. Met een duidelijk be roep op de arbeidende klasse, die de Democraten bij de vorige ver kiezingen in de steek heeft gelaten, bepleitte hij een beleid dat de scha de van Reagans vier jaren zou moe ten herstellen. Reagan zegt dat de wereld veili ger is dan voorheen. Maar, zo merkte Cuomo op, er is een kern- wapenwedloop in volle gang, de re gering wil niet over vrede praten met de Russen, in Libanon hebben de VS zonder plan of beleid 279 jonge mannen verloren en in Was hington leven we achter zandzak ken en barricades: hoe kan iemand dan zeggen dat de wereld veiliger is geworden. Deze uitspraak werd met belangrijke bijval omlijst. ADVERTENTIE M'n reis boekte ik al bij de Rabobank. En vlak voordat ik naar Spanje ging liep ik er nog even binnen. Om m'n reisverzekering te regelen. En om wat geld in peseta's om te wisselen. Kreeg ik er een foldertje bij. Voor als u uw peseta's mocht verliezen, zeiden ze. Staat precies in wat u dan moet doen. Heeft u binnen 24 uur weer geld. Kijk, dat noem ik nou service. Prima van de Rabobank! Altijd in de buurt, snel aan de beurt. Vakmensen inVakantiewensen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 6