'Arbeidsmarkt zit
te springen om
bestuurskundigen'
Reinwardt Academie: wel
samenwerken, niet fuseren
Onderzoek baar
moederhalskanker
wordt voortgezet
Nieuwe studierichtingen aan universiteit (2)
Inbreker
ziekenhuis
in geslagen
Poging tot
aanranding
Inbraak aan
Druckerstraat
Fietster botst tegen auto
Dronkeman
slaat broer
MAANDAG 16 JULI 1984
Gezondheidswetenschappenbestuurskunde en bio-farmacie: opleidingen van de
toekomst? "Ja", zeggen de voorvechters van deze drie nieuwe studierichtingen aan de
Leidse universiteit. Straks dus geen wezensvreemde doctorandussen die van top tot teen
volgestopt zitten met theoretische kennis? "Nee", zeggen de voorvechters die in het
komende studiejaar de eerste studenten gaan opleiden. Kortom, als alles volgens plan
verloopt staat er over vier jaar een nieuw type wetenschapper op de stoep: een kruising
tussen een snelle reclamejongen en een verstrooide professor.
Drie aardige hoogleraren, weliswaar nog van de oude stempel, maar met vernieuwende
gedachten, prijzen in de komende drie afleveringen hun waren aan. Vandaag:
Bestuurskunde en professor Braam.
Prof. Braam: zeer gerichte opleiding
LEIDEN - Het wordt weieens te luid geroepen: goede bestuurders ontbreken er aan de
universiteit. Welnu, daar kan in de toekomst misschien iets aan worden gedaan. Over vier
jaar studeren, als alles goed gaat, de eerste bestuurskundigen af aan de Leidse universi
teit. Misschien dat ze tegen die tijd kunnen worden ingeschakeld, tegelijk een goede test
of het onderwijs heeft gedeugd.
Prof. dr. A. Braam: "De studenten worden stevig aangepakt".
Professor dr. A. Braam, hoogleraar
in de bestuurskunde, kan een lach
niet onderdrukken, maar zegt dan
zonder enig cynisme: "Ja, ja, de be
hoefte naar deskundigen is groot
op het moment". Volgens hem zit
de arbeidsmarkt om dit soort figu
ren te springen. Hij legt uit waar
om: "Met name de laatste twintig
jaar is de organisatie en werking
van het openbaar bestuur steeds
ingewikkelder geworden en in
sommige opzichten zelfs proble
matisch.
Met openbaar bestuur bedoel ik
de overheid en alles wat met de
overheid onderhandelt op zowel
landelijk, provinciaal als gemeen
telijk niveau. Dat kunnen zijn: ra
den, besturen, werkgeversorgani
saties, vakbonden of verenigingen.
De rijksdienst bijvoorbeeld is,
getuige het aantal (semi)overheids-
instellingen, hun taken, omvang en
het aantal werknemers, een van de
meest ingewikkelde organisaties
geworden. Bovendien", zo waar
schuwt de hoogleraar, "is op het
bestuurlijke vlak in Nederland ook
niet alles in orde. De grenzen tus
sen openbare instellingen en ande
re maatschappelijke sectoren, zo
als het bedrijfsleven en particulie
re instellingen, zijn poreus. Over
en weer beïnvloeden ze elkaar te
veel. Over falend bestuur wordt
hier nog veel te weinig gesproken.
door
Saskia Stoelinga
En onderzoek ernaar wordt niet of
nauwelijks gedaan".
Samenwerking
Kortom: de behoefte aan hogere
functionarissen, die over voldoen
de deskundigheid en vaardigheid
beschikken om het een en ander in
goede banen te leiden, is groot.
Braam maakte die groeiende be
hoefte al kenbaar halverwege de ja
ren zeventig. Maar toen was er nie
mand die wilde luisteren. "In min
der florissante tijden wordt de
vraag naar specialisten groot". Pas
eind '79 kreeg de hoogleraar, die al
zo'n 25 jaar in het vak zit, de moge
lijkheid om zijn plannen uit te
werken.
De opleiding bereidt de studen
ten niet alleen voor op manage
ment- en beleidsfuncties binnen en
buiten het openbaar bestuur, maar
ook op politiek-bestuurlijke func
ties. Tot dusver is bestuurskunde
een bijvak geweest van ongeveer
twintig studierichtingen. Afgestu
deerden in dit bijvak kunnen en
mogen zich volgens Braam in de
verste verte geen bestuurskundi
gen noemen. "Daarvoor is hun
kennis veel te gering". Een reden
dus voor een nieuwe opleiding,
maar nu met bestuurskunde als
hoofdvak.
Om de kosten te drukken (be
langrijk in deze tijd) en de keuze
mogelijkheden voor de studenten
zo breed mogelijk te maken, is ge
kozen voor een samenwerking met
de Erasmus Universiteit in Rotter
dam. Bij beide instellingen, die elk
zo'n 100 studenten tot het eerste
jaar toelaten, is de studierichting
ondergebracht in de faculteit der
Sociale Wetenschappen. Gemeen
schappelijke activiteiten, naast de
Verving en voorlichting van stu
denten zullen verder bestaan uit:
het tot stand brengen van een ge
meenschappelijk onderzoekspro
gramma. Er bestaan zelfs plannen
voor een onderzoekinstituut dat
men in Den Haag wil vestigen.
Evenwicht
De basis van de studierichting
zal tweeledig zijn: bestuurskunde
en maatschappij-wetenschappelij
ke kennis. Het eerste onderdeel be
vat behalve bestuurskunde ook
een aantal steunvakken als staats-
en bestuursrecht, economie van de
publieke sector, bestuurlijke infor
matiekunde; het tweede omvat on
der andere een oriëntatie in de so
ciologie, recht, economie en me
thoden en technieken van sociaal
wetenschappelijk onderzoek.
De eerste twee jaar, waarin zowel
het propedeuse als het basisdocto-
raal wordt afgelegd, zijn qua stu
dieprogramma voor Leiden en
Rotterdam gelijk. Daarna volgt de
keuze uit één van de afstudeerva
rianten. Rotterdam zal de economi
sche en politicologische afstudeer
variant verzorgen en Leiden de so
ciologische en juridische variant.
Braam zegt het zeer beslist: "Een
zweverige studie gaat bestuurs
kunde niet worden. De studenten
worden in die vier jaar stevig aan
gepakt en zeer gericht opgeleid.
We hebben naar mijn bescheiden
mening een goed evenwicht ge
vonden tussen de praktijk en de ei
sen van de wetenschap".
Met andere woorden: deskundig
heid en vaardigheid staan cen
traal? "Daar durf ik zonder blikken
of blozen ja op te zeggen. Naast de
theorie leren mensen - ik noem zo
maar een aantal dingen op - een be
leidsnota maken, interpreteren,
vergadertechnieken hanteren, in
teamverband werken, resultaten
van wetenschappelijk onderzoek
verwerken, literatuur analyseren.
Vaardigheden die in het verleden
binnen de universiteit nimmer aan
de orde kwamen, maar waar wij
door mensen uit de praktijk op ge
wezen zijn. Ook zullen de studen
ten uitgebreid stage moeten lopen
bij een openbare bestuursinstel
ling".
Weinig aanbod
Hoewel het studiejaar over an
derhalve maand moet beginnen en
al over de tweehonderd kandida
ten zich hebben aangemeld, valt er
organisatorisch nog heel wat te re
gelen. Het onderwijs in het algeme
ne vak bestuurskunde zal door ei
gen mensen moeten worden ver
zorgd. Daarbij een handicap: goe
de bestuurskundigen in Nederland
zijn met een lampje te zoeken. "Ja.
ook wij zitten in die cirkel van veel
•vraag, weinig aanbod".
Braam die zichzelf heeft ontwik
keld van geograaf tot sociooloog en
van bestuurssocioloog tot be
stuurskundige - "dat kon vroeger
allemaal" - zegt: "We mogen extra
mensen aantrekken, maar er is
heel moeilijk aan te komen. Dege
nen die voor zo'n functie in aan
merking komen, hebben elders al
een goede baan en geen behoefte
om op de universiteit te vertoeven.
Natuurlijk het is plezierig dat al die
inspanningen tot succes hebben
geleid, maar een nieuwe studie
richting opzetten, is net zoiets als
ondernemen: je botst overal tegen
op".
Informatie over deze studierich
ting kan worden verkregen bij drs. LJ.
Roborgh, tel 071-149641 tst. 323/324.
LEIDEN - Het comité 'Baarmoe
derhalskanker Leiden', heeft be
sloten, ondanks het wegvallen van
de rijkssubsidie toch door te gaan
met het onderzoek naar baarmoe
derhalskanker. Uit een onlangs ge
houden enquête onder vrouwen in
De Kooi en Merenwijk. bleek ne
gentig procent het nuttig en nodig
te vinden ermee door te gaan. De
eigen bijdrage zal nu komen te lig
gen op 35 gulden per onderzoek
(voorheen tien gulden).
Het comité, bestaande uit verte
genwoordigers van de GG en GD,
de huisartsen en het Leids Cytolo-
gisch Laboratorium, heeft de leef
tijdsgrens verlaagd naar 25 jaar.
Dit betekent dat in 1985 alle vrou
wen geboren in de jaren 1932, '35,
'38, '41, '44, '47, '50, '53, *56, en '59
een uitnodiging tot deelname kun
nen verwachten. De volgende twee
jaar komen de andere geboorteja
ren aan bod. Het uitnodigingssys
teem blijft daarmee dus ongewij
zigd: elke vrouw wordt eenmaal
per drie jaar opgeroepen.
Sinds 1977 is in de gemeente Lei
den het onderzoek naar baarmoe
derhalskanker uitgevoerd. Dit jaar,
het laatste jaar mét subsidie, wer
den 4198 oproepen verzonden.
Ruim 53 procent gaf aan de oproep
gehoor. Bij elkaar werden er 2234
uitstrijkjes gemaakt. Van de 1042
vrouwen die heten weten niet mee
te doen, meldde een aantal onder
controle te staan van huisarts of
specialist. Andere redenen waren
zwangerschap, verhuizing, of het
hebben ondergaan van een baar
moederoperatie. Deze laatste cate
gorie zal overigens door de verbe
terde registratiemogelijkheden
niet meer zo'n 'pijnlijke' uitnodi
ging ontvangen.
De GG en GD blijft de eindve
rantwoordelijkheid houden van
het onderzoek, terwijl medewer
kers van het Leids Cytologisch La
boratorium wederom de uitstrijk
jes zullen maken en beoordelen.
Alleen de Unie van Vrijwilliger
(UW) die al de jaren voor de admi
nistratie en het gastvrouwschap
heeft gezorgd, haakt af. Het wrk
van de UW is in de afgelopen ja
ren verlegd naar de bejaardenzorg.
De vraag van het comité is nu of
LEK - Een lek in de waterleiding
heeft zondagmiddag op de Floris
Versterlaan voor de nodige over
last gezorgd. Er ontstond een gat in
het wegdek waar het water uit
spoot. Het verkeer moest geruime
tijd over het terrein van de
Groenoordhallen worden omge
leid.
er geen vrijwilligers zijn die zich
volgend jaar. de eerste drie maan
den van 1985, enige uren per week
zouden willen meewerken aan het
onderzoek. Opgave gedurende
ochtenduren bij: mevr. de Graaf-
Leids Cytologisch Laboratorium
tel 141444.
LEIDEN - Een bewoner van het
Bevrijdingsplein verkocht zondag
nacht een inbreker een dusdanige
mep dat de 31-jarige naar het zie
kenhuis moest worden overge
bracht., Hij was door de bewoner
betrapt toen hij probeerde een 'doe
het zelf-winkel' binnen te komen.
De bewoner had dat in de gaten en
alarmeerde de politie. De man
dreigde net op tijd te ontkomen,
maar de bewoner hield hem tegen.
Toen de inbreker een dreigende
houding aannam, moest hij zelf
klappen incasseren. Met een
hoofdwond werd hij nmaar het
AZL overgebracht.
Echtpaar
vergiftigd door
koolmonoxyde
LEIDEN - Een 34-jarige man en
een 22-jarige vrouw zijn zaterdag
avond bijna het slachtoffer gewor
den van koolmonoxyde-vergifti-
ging. Een slecht functionerende
keukengeiser in het huis van de
man aan de Kennedylaan was daar
verantwoordelijk voor. De man
slaagde er nog net in de politie te
waarschuwen, maar raakte in de
gang buiten bewustzijn.
Daar troffen de agenten hem aan,
de vrouw lag bewusteloos in de
douchecel. De EHD bracht het
tweetal in allerijl naar het Elisa-
beth-ziekenhuis. De vrouw was er
het slechtst aan toe. Het hele week
einde verkeerde zij in levensge
vaar. Pas vanochtend was het
grootste gevaar geweken. Ook de
politie en de medewerkers van de
Eerste Hulpdienst hebben nog een
tijd aan een zuurstofmasker moe
ten liggen.
Overigens overleefde ook de kat
de vergiftiging.
School ver onder norm van zeshonderd leerüngen
LEIDEN - Een 21-jarige vrouw
heeft bij de politie aangifte gedaan
van een poging tot aanranding. Zij
fietste zaterdagavond op de Oegst-
geesterweg toen een man naast
haar kwam rijden. Hij dwong haar
te stoppen en greep de vrouw beet.
Ze kon nog net ontkomen en stelde
de politie in kennis. Zij schat de
man tussen de achttien en twintig
jaar oud.
Twintig koeien
op Heidezegge
LEIDEN - 'Rodeo op de Heide
zegge', zoals de politie voorlichter
het noemde. Zaterdagmorgen om
elf uur stapten daar twintig koeien
rond. Ze waren ontsnapt uit een
weiland. De politie werd ingescha
keld, de eigenaar gewaarschuwd
en binnen twintig minuten was het
vee weer terug waar het hoorde.
LEIDEN - De Gereformeerde Kerk
Vrijgemaakt heeft een flinke op
knapbeurt ondergaan.
Het kerkgebouw aan de Heren
gracht verkeerde al een groot aan
tal jaren in slechte staat en was
hoognodig toe aan een flinke on
derhoudsbeurt. Het geld voor de
noodzakelijke verbeteringen ont
brak evenwel. In 1982 besloot het
rijk een subsidie te geven zodat
men aan de slag kon. Vloeren, wan
den, gewelven en het dak van het
kerkgebouw zijn thans hersteld of
geheel vernieuwd.
Het interieur van de kerk heeft ook
een verandering ondergaan. De
meeste oude kerkbanken zijn ver
vangen door stoelen. Volgende
maand zal de restauratie groten
deels zijn voltooid. Dezer dagen
wordt de laatste hand gelegd aan
het buitenschilderwerk. Gewerkt
wordt ook nog aan het kerkorgel'
De restauratie van het orgel zal
nog enkele maanden in beslag ne-
Het restaratieplan voor de kerk is
gemaakt door architectenbureau
Van der Ster re-Peetoom uit Leider
dorp. De opknapbeurt heeft zo'n
driekwart miljoen gulden gekost.
(foto Holvast)
Streekplannen
Op de voorpagina van onze krant
van 11 juli is de indruk gewekt dat
de Provinciale Raad voor de Ruim
telijke Ordening advies zou heb
ben uitgebracht voor de op stapel
staande wijziging van de streek
plannen. De Raad buigt zich daar
over pas eind november als het da
gelijks bestuur van de provincie
een standpunt heeft ingenomen.
De in het verhaal verwerkte gege
vens zijn afkomstig van de streek-
commissie, een club van streekbe-
woners die zich in hun vrije tijd in
zet om iedereen bij de plannenma
kerij in Zuid-Holland te betrekken.
Deze commissie is in grote lijnen
op de hoogte is van de nieuwe uit
gangspunten van de streekplan
nen. Volgens een woordvoerder
van de provincie heeft de commis
sie de gegevens te vroeg in open
baarheid gebracht.
LEIDEN Minister Deetman
(onderwijs) heeft enige tijd ge
leden de knuppel in het hoen
derhok van het hoger beroeps
onderwijs gegooid. 'Schaalver
groting' en 'minimaal zeshon
derd leerlingen' zijn begrippen
waarvan de meeste hbo-
schoolbesturen griezelen.
Want het betekent dat de
school die onder die zeshon
derd leerlingen komt - met uit
zondering van confessionele
hbo's - moet fuseren of wordt
opgeheven.
door
Annemiek Ruygrok
Deze lijn doortrekkend zou de
Leidse Reinwardt Academie, waar
een opleiding in de museumkunde
kan worden gevolgd, danig in de
moeilijkheden komen. Want met
een capaciteit van tweehonderd
leerlingen zit deze beroepsoplei
ding onder de zeshonderd-norm
van Deetman. Een fusie met een of
meer andere hbo's lijkt dus de eni
ge mogelijkheid om deze voor Ne
derland unieke instelling te behou
den.
Maar zo eenvoudig is dat niet.
Want, zoals gezegd, nergens anders
in Nederland bestaat de mogelijk
heid om een dergelijke opleiding te
volgen. Directeur Pouw en zijn ad
junct-directeur Schouten peinzen
ze eerste reactie was: wat levert het
ons op? We zijn bang er alleen
maar aan te verliezen. Het is alle
maal wel voorstelbaar. Want Ne
derland telt zo'n 400 hbo-instituten
met ieder een eigen bestuur. Dat is
voor het ministerie, waar iedereen
met elk wissewasje aanklopt, alle
maal niet meer te behappen. Deet
man wil dat het aantal wordt terug
gebracht tot veertig a zestig instel
lingen".
Bestuurlijke paraplu
De Reinwardt is op het ogenblik
in onderhandeling met een aantal
hbo-instituten, zoals de analysten-
school en de laboratoriumschool,
waar volkomen andere soorten van
onderwijs worden gegeven. Intus
sen heeft de gemeente Leiden een
werkhypothese opgesteld met een
groot aantal 'alsen' en 'indienen'.
LEIDEN Onbekende inbre
kers hebben zondagnacht voor een
bedrag van vijftienduizend gulden
hun slag geslagen in een huis aan
de Druckerstraat. Ze forceerden de
toegangsdeur en gingen er onder
meer vandoor met een stereo-in
stallatie, een kleurentelevisie, ta-
jvw.v... ^„uulL11 ^u.^n felzilver en een Friese staartklok,
zich dan ook de hersens suf. Want ^an daders ontbreekt nog elk
vind je nu een hbo die
sluit met de Reinwardt? En dan
nog het liefst een openbare instel
ling, want dat is de Reinwardt ook
Aansluiting met een r.k. of
prot.chr. hbo levert alleen maar
identiteitsverlies op. is hun me
ning.
Pouw: "We zijn helemaal niet blij
met die plannen van Deetman. On
spoor.
LEIDEN - Een 21-jarge vrouw heeft zaterdagavond een scheur in haar
rugwervel opgelopen bij een ongeluk. Op het kruispunt Haarlemmer
straat-Stille Mare werd zij aangereden door een 26-jarige automobilist. Zij
fietste - zonder verlichting - in de richting van de Hooigracht en kon de
automobilist die in de richting van de Langegracht reed, niet meer ont
wijken.
Dependance voor
De Noorderwiek
LEIDEN Dc Noorderwiek,
school voor middelbaar, dienstver
lenend en gezondheidszorg-onder
wijs, gaat uitbreiden. Omdat voor
het komend schooljaar het leerlin
genaantal is gestegen, is het hoofd
gebouw aan de Ter Haarkade te
klein geworden. De school krijgt
nu vier lokalen van dc Leonardus-
school aan de Potgieterlaan ter be
schikking voor de theorielessen.
Het komt erop neer dat, mocht de
Reinwardt met een of meer onder
handelingspartners fuseren, er
slechts één bestuur wordt ge
vormd, maar dat de afzonderlijke
scholen autonoom blijven. "Een
bestuurlijke paraplu, die natuur
lijk een schijnoplossing is. Maar de
hbo-raad moet op 31 december een
advies uitbrengen. Dus laten we
dat maar eerst eens afwachten".
Binnen het ministerie van onder
wijs en wetenschappen zijn twee
stromingen over de hbo-operatie.
Een groep ziet voordelen in wat
met een groot woord multisectora-
le samenwerking wordt genoemd:
hts, heao, pabo en kunstacademie
gaan samen. Een andere groep ziet
meer in samenwerking van onder
wijssoorten die iets met elkaar te
maken hebben. Bij die tweede
groep sluiten Pouw en Schouten
zich aan. "Het voordeel van die
tweede stroming is datje een beter
cultureel klimaat schept, waaruit
eventueel nieuwe studierichtingen
kunnen ontstaan".
Waar beiden voor vrezen is dat
de kwaliteit van het onderwijs
wordt aangetast als de Reinwart
Academie opgaat in een groot ge
heeld. "De grootschalige situatie
die Deetman nu wil, hebben wij al
lang op kleine schaal gerealiseerd
Maar de huidige soepele organisa
tie zal met die grootschaligheid
verdwijnen''.
Het idiote van de hele operatie'
vinden Pouw en Schouten dat
Deetman vóór het jaar 2000 een in
tegratie van universiteiten en hbo
wil bewerkstelligen, maar eerst dat
hbo wil wijzigen. Straks moeten de
twee onderwijsvormen in elkaar
worden geschoven. "Waarom nu
zo'n ingewikkelde operatie als het
straks toch m elkaar opgaat Waar
om moet dezelfde deken die nu
over de universiteiten ligt gespreid
ook over het hbo worden gelegd?",
vragen beide heren zich af
En als het hbo en de universitei
ten in de jaren negentig één insti
tuut worden, waarom is de minis
ter dan niet gevoelig voor een
Leids experiment, zoals de Rein
wardt heeft voorgesteld? Want de
Reinwardtacademie heeft al een
samenwerkingsverband met de
letterenfaculteit van de Leidse
Universiteit. En dat zou toch expe
rimenteel kunnen worden uitge
breid met de faculteiten kunstge
schiedenis en culturele antropolo
gie?
Proeftuinen
Maar daar voelt de minister niet
voor. Terwijl hij onder meer in
Kampen en Tilburg, aan instituten
waar het bestuurlijk minder gevoe
lig ligt, wél proeftuinen heeft aan
gelegd. Pouw: "Laat hij nu eens
proeftuinen maken waar het be
stuurlijk ingewikkelder ligt. Hier
in Leiden bijvoorbeeld".
Maar in plaats daarvan zegt Deet
man: "Kom zelf maar met sugges
ties hoe jullie de problemen den
ken op te lossen". En zo tast ieder
een in duisternis rond.
Maar ondanks deze onzekere si
tuatie hoeft de Reindwardtacade-
mie de noodklok nog niet te lui
den. Het voortbestaan staat hoe
dan ook niet op het spel. "We zitten
vrij riant, omdat we geen concur
renten hebben. Tot nu toe hebben
we altijd moeten selecteren, omdat
er teveel aanmeldingen zijn. Zelfs
als we onder de fatale grens van
minimaal 200 studenten per studie
richting zouden komen, zal van op
heffing geen sprake kunnen zijn".
LEIDEN - Bang voor openbare
geweldpleging heeft een 34-jarige
man zijn broer een paar klappen
gegeven. Hij fietste in de nacht van
vrijdag op zaterdag in de Meren-
donk. De man was afkomstig van
een feestje en had daar het nodige
gedronken, aldus de politie. Een
maal was hij al gevallen. Zijn broer
was daarom achter hem blijven rij
den in zijn auto om een volgende
maal eventueel bijstand te kunnen
verlenen.
Toen de man voor een tweede
keer onderuit ging, achtte hij de
tyd daar rijp voor. Samen met een
voorbijganger schoot hij te hulp.
De dronken fietser vreesde echter
geweld en maaide om zich heen.
Overigens was hij zelf de enige die
licht gewond raakte (aan het ge
zicht) Maar dat was het gevolg van
zijn valpartij, niet van het gevecht.
