■c 'Koning zelf het Arthur' doet vuile werk Plaatjes van heel dichtbij Autola as wegwerken HOBBY De revolutie van mijnwerkersleider Scargill te Gloworm Macrografie Zó doe je dat VRIJE TIJD Varia LONDEN (GPD) - Niemand kan de Britse mijnwer kersleider Arthur Scargill verwijten dat hij anderen het vuile werk voor zich laat opknappen. Hij is in de vier maanden dat de staking van de Britse mijnwerkers nu al duurt, steeds daar te vinden geweest waar hij als ech te revolutionair hoort: aah het front. Zowel hij als zijn vrouw werden bij verschillende in cidenten gearresteerd omdat ze bezig waren met wegen blokkeren of andere acties van subversieve aard. Scar gill, bijgenaamd 'Koning Arthur', smaakte enkele we ken geleden zelfs het genoegen gewond te raken tij dens vechtpartijen tussen actievoerende mijnwerkers en de politie. Een nacht in het ziekenhuis was voldoende om van de daarbij op- gelopen hoofd- en armwonden te genezen. Hoe die veroorzaakt wer den, is nog steeds een vraag (de politie zegt dat Scargill uitgleed en ongelukkig terechtkwam, Scargill dat hij geslagen werd), maar Scar gills revolutie kreeg er wel een nieuw élan door. Scargills revolutie inderdaad, want de staking die tienduizenden Britse kompels inmiddels in diepe armoede heeft gedompeld, is in de eerste plaats het resultaat van de steeds vurig door Scargill gewenste confrontatie tussen de arbeidersmenigten en de gehate Conservatie ve regering. Stakende mijnwerkers houden de politie, die wil ingrijpen bij de acties, tegen met een telefoonpaal. "Het, is angstig te zien met hoeveel geweld Scargirlls 'Rode Gardisten' de staking levend houden". (foto AP) Sinds hij december 1981 tot voorzitter van de mijnwerkers- vakbond, de National Union of Mineworkers (NUM), werd geko zen, heeft hij geen gelegenheid voorbij laten gaan om dat doel te bereiken. Drie keer liet hij zijn mijnwerkers stemmen over een staking, zoals dat volgens de bondsregels ook moet. Drie keer slaagde hij er niet in, het gewenste percentage voor stemmers (55) te behalen. Na de laatste stemming (toen meer dan 60 procent van de kompels tegen een staking om meer loon en openhouden van onproduktieve mijnen stemde) danste rechts Engeland op zijn graf. Althans, dat dacht men. Want enige maanden nadat er in de behoudende Britse bladen opgewonden verhalen versche nen waren dat het nu toch echt afgelopen was met Koning Ar thur, slaagde Scargill met ge bruikmaking van een aantal er alsnog in het grootste deel van zijn mijnwerkers aan het staken te krijgen. door Henk Dam Aanleiding tot de in maart be gonnen staking is het plan van de directie van de staatskolen- mijnen (NCB) om 20 minder pro- duktieve mijnen te sluiten bij een verlies van 20.000 arbeids plaatsen. Maar daar gaat het Scargill uiteindelijk niet om. Keer op keer heeft hij de afgelo pen maanden herhaald: "Wat we willen, is de val van de regering- Thatcher". Dat is niet alleen maar de re- thoriek van een marxist-leninist. In 1974 slaagden de mijnwerkers er daadwerkelijk in, een regering (die van Edward Heath) op haar knieën te krijgen. De kompels hebben die macht, omdat zij als geen andere groep werknemers de Britse economie kunnen ver- erkomst Arthur Scargill is, voor iemand die denkt in termen van klassen strijd, van bepaald onverdachte herkomst. Zijn grootvader en zijn vader waren mijnwerkers. Zelf stapte Arthur op 15-jarige leeftijd de mijn vlakbij het scha- melijke ouderlijk huis, in het Noordengelse Yorkshire, bin nen. Het was 'de hel van Dante' al dus Scargill, die nog geen twee jaar later zijn eerste staking, een van leerling-mijnwerkers, leidde. Thuis studeerde de jonge Scar gill op de boeken en kranten die zijn vader, een communist en wat men noemt een geletterd proletariër, hem voorlegde. Spoedig werd hij zelf ook lid van de communistische partij. een partij die hij op 24-jarige leef tijd weer verliet, onder meer om dat hij het niet eens was met de door het Kremlin opgedragen verguizing van Stalin. Enkele ja ren later sloot hij zich aan bij de Labour-partij en daar is hij nog steeds lid van. Inmiddels steeg Scargills ster in de vakbondswereld. Zijn re putatie als organisator werd in 1972 gevestigd toen de mijnwer kers een grote overwinning op de toenmalige regering boekten doordat zij er in slaagden na har de stakingsacties onmogelijk geachte loonsverhogingen af te dwingen. Scargill was de man die dat tot stand bracht door de techniek van de zogenaamde 'flying pic kets' (mobiele posters, ofwel met duizenden mijnwerkers uit het hele land economisch gevoelige doelen als havens, staalfabrieken en electriciteitscentrales blokke ren) te introduceren. AI gauw na die staking werd Scargill voorzitter van de NUM, afdeling Yorkshire, om uiteinde lijk eind '81 met grote overmacht te worden gekozen tot voorzitter van de hele NUM, een baan die hij krachtens de reglementen van de bond tot zijn pensione ring (in 2004) zal mogen blijven vervullen. Cuba Scargill is een marxist-leninist in hart en nieren. Hij is ervan overtuigd dat de loop van de ge schiedenis onvermijdelijk moet leiden tot de grote revolutie die alle macht aan de arbeiders brengt. Aan dat streven wil hij graag zijn steentje bijdragen, en het grote voorbeeld dat hem daarbij voor ogen staat, is Ca stro's Cuba. Scargill laat zich door niets te genhouden, zo is de afgelopen maanden wel duidelijk gewor den. Want hij heeft werkelijk alle geschreven en ongeschreven re gels zoals die in Engeland rond stakingen bestaan, met voeten getreden. Zo hebben de mijnwerkers niet over de staking kunnen stemmen. Wat Scargill heeft ge daan, is de stakingsbeweging in militante gebieden zoals zijn ei gen Yorkshire ondersteunen, en In bijna alle mijnwerkersdorpen zijn nu gaarkeukens te vinden en de Britse kranten staan vol met aan de crisis van de jaren '30 her innerende verhalen over mijn werkers die bomen omhakken om hout in de haard te hebben en die de konijntjes van de kin deren als 'kip' op tafel zetten. Populair Scargill: "Wat we willen is de val van de regering Thatcher". (foto ap> het daarna aan de 'flying pickets' overgelaten in meer gematigde streken solidariteit af te dwin gen. Intimidatie en grof geweld hebben daarbij in talloze geval len de aarzelaars over de streep geholpen. In de streken waar nog wel gewerkt wordt, met name Nottinghamshire, moet een mas sale aanwezigheid van politie mensen ervoor zorgen dat de mijnwerkersdorpen niet door collega's uit militante streken worden overvallen. Het is angstig om te zien met hoeveel geweld Scargills 'Rode Gardisten', om de Financial Ti mes te citeren, de staking levend houden. Mijnwerkers in de plat gelegde streken die, bijvoor beeld omdat het water hen naar de lippen gestegen is, toch weer aan de slag willen, lopen zware risico's. Iedereen kent iedereen in de mijnwerkersdorpen en er zijn de afgelopen maanden auto's be schadigd, ruiten ingegooid, brandbommen gegooid en zelfs huisdieren vermoord bij mijn werkers voor wie de prijs van so lidariteit te hoog was geworden. En die prijs is hoog. Duizenden mijnwerkers hebben inmiddels auto's moeten verkopen, vakan tie? moeten afzeggen en de video naar de verhuurfïrma's moeten terugbrengen omdat het geld op is. De NUM heeft geen stakings kas; hele gezinnen moeten leven van soms niet meer dan 100 gul den sociale uitkering per week. Dat veel mijnwerkers Scargill door dik en dun steunen, is bui ten kijf. Hij is met name bij de jonge radicale mijnwerkers ui termate populair. Waar hij ook komt, altijd staat er wel een grote groep van deze kompels klaar om hem toe te juichen, en in het lied 'Arthur Scargill, Arthur Scargill, we zullen altijd achter je staan' uit te barsten. Dat enthousiasme, plus de tra ditioneel grote trouw van de Britse mijnwerkers aan hun bond, zorgt ervoor dat de staking nu al zo lang heeft kunnen du ren. En mogelijk nog veel langer doorgaat, want Scargill heeft al laten weten het tot de winter te willen uitzingen. Dan namelijk raken de kolen van de elektriciteitscentrales op, en op dat moment wachten Scar gill en de zijnen. Want dat gaat betekenen, dat steeds meer lich ten uitgaan, steeds meer bedrij ven moeten stoppen, en dat zal uiteindelijk de regering voor niet meer te dragen problemen stel len. Precies zo ging het bij de sta king van '74, toen premier Heath in hele steden bij toerbeurt de elektriciteit moest laten afslui ten, en een driedaagse werkweek moest invoeren. Hij schreef ver kiezingen uit, onder de leus: "Wie regeert ons land eigen lijk?", en verloor. Zo schrijdt Scargills revolutie voort. Hij heeft vrijwel geen steun van de rest van de vakbe weging, geen echte steun van de Labour-partij, en de regering- Thatcher peinst er vooralsnog niet over de NCB ook maar een centimeter ruimte tot onderhan delen te geven. De schade aan de Britse econo mie wordt nu al in miljarden gul dens geschreven. Dat de mijn werkers in de gematigde streken nog wel werken en dat de staalfa brieken nog steeds draaien, is uitsluitend aan de politie te dan ken, die met tienduizenden man schappen de 'flying pickets' van hun meest apocalyptische voor nemens afhoudt. Scargill ziet dat weer als bewijs dat Engeland onder mevrouw Thatcher een politiestaat is ge worden, en heeft daarover onder andere tegen Russische journa listen uitvoerig zijn beklag ge daan... DONDERDAG 12 JULI 1984 Wakker worden in een donkere slaapkamer vinden kinderen vaak niet prettig. Het hoeft dan wel geen groot licht te zijn maar een klein lampje werkt heel geruststellend. Gloworm is ene vriendelijke worm, waarvan het gezicht oplicht als je in zijn lijf knijpt. Het is een knuffelbeest en lichtje tegelijk. Hij kan in de wasmachine, al moet er dan wel hier en daar iets worden losgemaakt. Macrofotografie is een aparte tak van het fotograferen als hobby. De naam is ietwat misleidend; „macro" betekent groot, maar de term wordt gebruikt voor het maken van opnamen van zeer dichtbij. Tegenover macrofoto grafie staat de microfotografie, waarbij de afbeeldingen veel gro ter zijn dan het onderwerp zelf. Macrofotografie is fascinerend, want van dichtbij ziet alles er heel anders uit. Zelfs de meest gewone voorwerpen kunnen op een „dichtbij foto" bijzonder mooi worden. En dan hebben we het nog niet eens over dichtbij- onderwerpen bij uitstek, zoals bloemen, insekten en andere kleine dieren. Eigenlijk kunt u het zo gek niet bedenken of er is wel een mooie macrofoto van te maken. Het punt is alleen: hoe kom je zo dichtbij met een came ra? Hulpmiddelen Er zijn diverse hulpmiddelen die het mogelijk maken van een kor te afstand te fotograferen. Het meest eenvoudige hulpmiddel is de voorzetlens. Dit wordt net als een filter vóór op de lens ge schroefd. Een voorzetlens ver kort de minimale instelafstand van de camera zodat u dichterbij kunt gaan dan gewoonlijk. Voor- zetlenzen zijn verkrijgbaar in verschillende sterkten (diop- triën); hoe sterker, hoe dichterbij u kunt komen. Dit hulpmiddel kunt u gebruiken met cameraty pen als de compact- en spiegelre flexcamera. Er zijn nog andere hulpmiddelen, speciaal voor de spiegelreflexca mera, omdat bij dit type fototoe- stel de lenzen verwisselbaar zijn. Een goedkoop maar doeltreffend hulpmiddel is de zogenaamde omkeerring. Hiermee' kunt u de lens achterstevoren op de came ra zetten. U heeft dan de moge lijkheid om vanaf zeer korte af stand - enkele centimeters - fo-, to's te maken. Meer mogelijkhe den biedt een set tussenringen den Britse romanschrijver behoort tot de grote veronachtzaamde auteurs van deze eeuw. Ezra Pound schreef over hem: 'De enige Engelse romanschrijver die kan worden vergeleken met Dosto- jevski'. Meulenhoff, prijs 32,50. - 'Omgaan met konflikten in gemeen te en parochie' is de veelzeggende titel van een uitgave die is verschenen in de serie 'Praktische.Theologie'. Waanders, prijs 14,50. - 'Cruijff, Hendrik Johannes, feno meen 1947-1984', een boek van meer dan 250 pagina's over Nederlands meest 1. Een kras in de carrosserie, vooral langs de zijkanten, is in een auto leven vrijwel onvermijdelijk. Snel verhelpen werkt de ontsie ring weg en voorkomt tevens dat er op zo'n (diepe) kras roest wordt gevormd. Begin met het wegborstelen van roestsporen. met een penseelvormig staal- of koperborsteltje. Werk al dat roestbruin weg. 2. Direct daarna (dus beslist geen dag of zelfs korter wachten) brengt u op de behandelde scha- dezone een primer aan. Dit is vooral nodig als langs de kraslijn de lak tot op het blanke staal weggeborsteld is. Zonder zo'n primerbehandeling komt er geen goede hechting tot stand tussen het staal en de in lagen opge bouwde reparatie. Voor een pri merbehandeling van een kras is een dun penseeltje vaak het bes te „kwastgereedschap". 3. De primer is gauw droog. Breng dan plamuur aan. Gebruik spe ciale autoplamuur, liefst op po lyesterbasis. Die wordt snel droog en vormt een bijna staal hard oppervlak. Het handigste gereedschap om plamuur op de meestal ietwat gewelfde opper vlakken van een auto aan te brengen is een soepel rubberspa- teltje van zo'n halve centimeter dik. Dit volgt dank zij de buig zaamheid de vorm van de carros serie heel makkelijk. 4. Zodra de plamuur keihard is, kunt u deze laag de eerste schuurbeurt geven. Doe dit met middelgrof schuurpapier en werk voorzichtig zodat u de om ringende onbeschadigde lak zo weinig mogelijk raakt. Niet te hard drukken, om fijne schuur- krasjes in de plamuurlaag te ver mijden. Wikkel het schuurpapier rond een soepel schuurrubber, zodat u ook bij deze behandeling de gewelfde vorm kunt volgen. 5. Meteen daarna kunt u de in vorm geschuurde plamuurlaag volko men glad maken. Gebruik daar voor waterproof schuurpapier (fijne korrel) of zelfsmerend schuurpapier (free-cut); het eer ste met water, het tweede droog. Maak heel voorzichtige overgan gen naar de omringende onbe schadigde lakdelen: nèt even aanraken om straks de lak daar op te laten hechten. 6. Plak nu de schadezone rondom af. tot zo'n centimeter rond de gerepareerde plek. Pakpapier of oude kranten ('t kan ook met plasticfolie) met afplakband (dus géén sellotape, maar schilders afplakband) royaal rond de repa ratiezone vasthechten. Dan spui ten, in twee a drie heel dunne la gen. Te dik spuiten levert „zak kers" op. Autolak is in de meeste originele fabriekskleuren in spuitbussen verkrijgbaar. - - f ff i van verschillende dikte. Ze kun nen los of samen tussen lens en camerahuis geplaatst worden. Elke combinatie geeft weer een andere instelafstand zodat u meer keuze hebt. Ten slotte noemen we nog de ma crolens, die tot op korte afstand scherpgesteld kan worden. U kunt er ook „gewoon" mee foto graferen. Zo'n lens is ideaal op vakantie; met een lens maakt u zowel gewone foto's als dichtbij opnamen. Dit zijn niet de enige hulpmidde len. Uw fotovakhandelaar kan u er meer over vertellen. Wie een maal begint met macrofotografie houdt er niet gauw mee op. Elke keer doen zich weer nieuwe kan sen voor; het licht valt een beetje anders in, u verplaatst de camera een paar centimeter of u onder zoekt een nieuw onderwerp. Leuk om eens uit te proberen. spraakmakende voetballer, geschreven door Nico Scheepmaker. Een uitbrei ding van het boek dat twaalf jaar gele den onder bijna dezelfde titel ten doop werd gehouden. Van Holkema en Wa- rendorf, prijs 25,-. 'De vredesbeweging' door mr.dr.Ph.P.Everts, djrecteur van het In stituut voor Internationale Studiën van de Leidse Universiteit en drs.G.Walra- ven, redacteur van het blad 'Historisch Vredesonderzoek'. Een historische schets van de vredesbeweging in al haar varianten. Over haar invloed en haar vooruitzichten. Aulaboek, prijs 12,50. - 'Koning Aap', bekroonde debuutro- man van Timothy Mo. Een met veel hu mor geschreven verhaal uit de Chinese samenleving in Hongkong. Over een jongeman, die al improviserend met de weinig hem ter beschikking staande middelen de listen en lagen van zijn om geving te lyf moet gaan. Meulenhoff, prijs ƒ34,50. - 'Hartzeer en maagzuur', de eerste ro man van de Amerikaanse schrijfster No- ra Ephron, die als journaliste met een scherpe pen bekendheid verwierf. Zij schetst een ogenschijnlijk gelukkig hu welijk, dat toch op de klippen loopt. Het lijkt niet iets om te lachen. Maar Nora Ephron maakt het zuur zoet. Bert Bak ker, prijs 19,50. 'NWT, nieuw wereldtijdschrift. poëzie. Olympische Spelen, moeder n tuur, film en tien gedichten van Ed Lee- r 9,50. lang. P - 'Mir Snoerloze accu- machine Een nieuwe verschij ning op het gebied van snoerloos gereed schap is de accu-boor- schroevehdraaier AB- S 10 RL van AEG. Deze zeer compacte machine heeft als bij zonder praktische snufjes een instelbare momentkoppeling, het indraai en van schroeven zo kan worden geregeld dat de machine stopt als de schroef op de juiste diepte vast zit. Verder heeft hij een schakeling voor een "tweede versnelling", zodat onbelaste toe rentallen van 300 of 600 per minuut be reikbaar zijn. Hoe ver snoerloze machine intussen naar volwassenheid gegroeid is, blijkt uit de 10 mm boorkop, die er niet voor de show op zit want de boorcapaciteit in staal is inderdaad 10 mm en in hout kan tot 15 mm Houtschroeven tot 6 mm dik draait hij moeiteloos in en een binnendraad snijden, tot 6 mm diameter, is eveneens mogelijk. Dat komt dan alle maal uit dat kleine ac- cuutje, waarvan er overigens twee mee geleverd worden; op- laadtijd 1 uur, via het bijbehorende snellaadapparaat. De machine weegt maar anderhalve kilo en dat maakt hem, nog afge zien van de afwezig heid van een aan- sluitsnoer, uiterst han delbaar. Vanzelfspre kend kan de machine zowel linksom als rechtsom draaien, zo dat ook schroeven, bouten e.d. uitge draaid kunnen wor den. De adviesprijs 578.-. de v(jf nieuwe uitgavén in de Sala mander-serie, die dit jaar een halve eeuw bestaat De andere zijn: 'Een hand vol vonken', een aantal verhalen van Inez van Dullemen, 'Het boek', de eerste experimentele roman van Bert Schier- beek, 'Die ene mens', een roman van Willem Brakman en 'Een nagelaten be kentenis' van Marcellus Emants. Queri- do, prijs 10,35 per stuk. - 'Schaduwen', gedichten van Peter Zonderland. Querido, prijs 23,50. - 'Kijk, Annie M.G.Schmidt'. Een boek vol meestal onbekende zwart-wit foto's van de bekende schrijfster. Van commentaar voorzien door Reinold Kuipers, met een voorwoord van Kees Fens. Querido, prijs 10,-. 'Sociaal Reveil', Evangelischen in de samenleving vroeger en nu, door drs. E.W.van der Poll. Kok. prijs 24,50. - 'Over God gesproken, wat doet hij?\ door ds.M.R.van den Berg. Kok, prijs 12.90. -'- 'Sprekend God', Bert Kranenburg spreekt met jongeren over 'God en zo..'. Kok, prijs 12,90. - 'Zending en oecumene in de twintig ste eeuw' door dr.A.Wind. Kok, prijs 85,-. - 'Afrika, een groots continent' door Basil Davidson is het resultaat van vijf endertig jaar onderzoek van er< naspeu ringen in Afrika. Rostrum, prijs 49,90.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 14