"Doodziek
word
ik ervan
-C
Ex-werknemer RDM volgt RSV-enquête
Godsdiensten zijn klaar voor Olympische Spelen
Toekomst Tsjaad
ongewis aan voor
avond verzoening
Interview
WOENSDAG 11 JULI 1984
Varia
-
WÊÊÊÊKÊÊKtÊÊmÊm
Voor de bijna 1900 werknemers van
RDM die vorig jaar werden ontslagen
toen de scheepsreparatie werd gesloten,
betekenden de deze week afgesloten ver
horen van de parlementaire enquête
commissie, een hard gelag. Ze verbeten
zich voor de televisie wanneer ze bij
voorbeeld hoorden dat de hoge heren
Zo eens in de twee maan-,
den fietst Toon Suyker-
buyk weer zijn versleten
route naar zijn vroegere
werkgever, de RDM. Dan
loopt hij over de werf
waar het wel zondag lijkt,
zo stil is het. Hij doet het
niet om zichzelf te kwel
len. Ook niet om oude col
lega's te ontmoeten. Het is
meer de weemoed die
hem terugvoert. "Ik ben
hier opgegroeid. Ik heb
hier geleefd. Ik was trots
op dit bedrijf'.
van RSV hun salaris verhoogden terwijl
de werknemers hun bonus moesten inle
veren.
Ook de 1600 mensen die nu nog bij
RDM werken aan de bouw van onder
zeeërs, grote apparaten en machines en
aan de revisie van gevechtstanks, zaten
tijdens de verhoren op het puntje van
hun stoel. "Doodziek werd ik ervan. Mijn
vrouw zei wel eens: kijk toch niet. Je
krijgt er nog een hartkwaal van. Maar ik
wilde weten wat dat tuig op zijn gewe
ten heeft. Hoeveel mensen hebben ze niet
naar de verdommenis geholpen? Ze
moesten minstens voor twintig jaar de
bak indraaien".
Weert Schenk ging met een van de oud-
werknemers terug naar RDM en tekende
uit zijn mond de reacties op: "Ik heb hier
jarenlang hard gewerkt, en nu moet ik
straks mijn hand ophouden bij de bij
stand. Het gevoel dat ik krijg wanneer ik
daaraan denk, is met geen pen te be
schrijven".
door
Weert Schenk
Hij werkte in de gieterij. Het
breekt hem op als hij weer in die
grote hal staat. Alleen de straal-
kabine is er nog en een wa
terglastank. Handelaren in oud
metaal hebben verder alles weg
gehaald wat nog aan de ijzer-,
staal- en kopergietcrij deed den
ken.
Suykerbuyk, die het tot hoofd
baas van de gieterij bracht, wijst
naar een hoek van de ruimte.
"Daar had ik mijn kantoortje
Gesloopt". Hij loopt wat verloren
door de hal die nu deels is gevuld
met karkassen van gevecht
stanks. "Kijk, de wanden zijn ge
schilderd. In mijn tijd kon nooit
wat. Zelfs een kruiwagen kon er
niet af', zegt hij verbitterd.
Toon Suykerbuyk werkte 33
jaar bij de RDM. Hij kwam daar
als omscholer, want hij had ge
leerd voor kok en banketbakker.
"Ik werd omgeschoold tot vor
mer in de gieterij. De personeels
chef had gezegd: dat is hetzelfde
vak als banketbakker. Alleen,
watje maakt kan je niet opeten"
Hij wist wat het inhield. Zijn va
der en opa waren ook vormer ge
weest.
Er ligt geen schip aan de kade
van RDM. Teken van het verval.
"Als jongen ging je stiekum het
terrein op. Schepen tellen. En als
er dan weer 24 lagen, was je blij.
Dat betekende werk. Daar was je
groots op. Ook trok je vaak naar
de werf van Wilton-Fijenoord, de
grote concurrent, om de schepen
daar te tellen. Dat gebeurde an
dersom ook".
"Aan Wilton-Fijenoord had je
als RDM'er een grote hekel. Alles
wat daar gebeurde, was waarde
loos. De vakmensen zaten hier.
En de reparatie was het hele
maal. Op de scheepsnieuwbouw
en de machinefabriek moest al
tijd worden toegelegd. Maar de
reparatie was de goudmijn. Daar
werd 18 tot 20 miljoen gulden
verdiend. Alles moest wijken
voor de reparatie".
Verraders
In de jaren '60 kwam het tot
een fusie tussen de Koninklijke
Schelde en de RDM. Dat werd
Rijn-Schelde. De RDM'ers had
den er vrede mee. Verolme was
inmiddels'komen opzetten. Ver
olme trok veel mensen weg bij
RDM. Dat waren dus verraders.
Zo werkte de rivaliteit.
Rijn-Schelde groeide verder.
Wilton-Fijenoord kwam er bij.
Psychologisch was dat geen ster
ke zet. De werknemers van RDM
en Wilton moesten gaan samen
werken met mensen op wie ze al
tijd hadden neergekeken. De vol
gende stap was de fusie, onder
druk van de overheid, met Verol
me. Het werd Rijn Schelde Ver
olme: RSV.
Op het terrein van de RDM
verrees voor veel geld een nieu
we loods met een enorme oven
voor de bouw van reactorvaten.
Hier kwam de nieuwe poot van
RDM, waar al voor de RSV-fusie
Suykerbuyk bij de ingang van de gieterij van RDM "In mijn tijd kon nooit wat. Zelfs een kruiwagen kon er niet af'
aan was gewerkt: Rotterdam-Nu
cleair (RN). Suykerbuyk: "Daar
kon werkelijk alles. Ik geloof dat
er 300 miljoen werd geïnves
teerd. Geld van de RDM. We wa
ren jaloers. Voor ons kon er niks
af'. RN ging al snel failliet toen
de markt van reactorvaten in
stortte en ook de levering van
reactorvaten aan Zuid-Afrika
niet doorging. De werknemers
werden verspreid over de RDM.
Voor de gieterij kwam steeds
er minder werk. "Er kwamen ga
ten in het werk. We kregen
leegloopuren. Wel zagen we
steeds meer ingenieurs komen
met het oog op het hoogwaardig
produkt dat we moesten gaan
maken. Maar er kwam niets uit",
zegt Suykerbuyk, "het bedrijf
kreeg een waterhoofd. Het uur
loon steeg. We werden veel te
duur".
De RSV-leiding kwam in de
tweede helft van de jaren '70 met
plannen voor een nieuwe gieterij
in Middelburg. De gieterijen van
RDM, Schelde en NDSM en Ver
olme moesten weg. Suykerbuyk
kwam in de commissie die dat
moest regelen. Hij vocht als een
leeuw om een deel van zijn giete
rij te behouden voor het repara-
tiewerk van RSV in het Water
weggebied.
Suykerbuyk won de slag. De
gieterij, waar 70 man werkten,
werd ingekrompen. Er zouden er
26 overblijven. De rest ging met
vervroegd pensioen of werd ver
spreid over de werf of overge
plaatst naar Middelburg. Suyker
buyk: "Ik moest selecteren wie
naar andere afdelingen moesten.
Daarvan heb ik nachten niet ge
slapen. Mensen stonden te jan
ken om te mogen blijven. Nu zijn
ze blij, want de gieterij is geslo
ten en zij zijn nog aan het werk".
Steekpenningen
Terwijl in Middelburg de nieu
we gieterij werd gebouwd, bleef
Suykerbuyks werkplaats intact.
De gieterij kreeg opdracht te
werken voor het Algerije-project
van RSV-dochter Thomassen.
Suykerbuyk: "Ik heb toen ge
vloekt want het werk werd al
heel snel uitbesteed aan Duits
land".
"Maar als ik bij Thomassen zag
wat de Duitsers hadden gele
verd, werd ik kwaad dat dat wel
was geaccepteerd. Wij dachten
dat die controleurs steekpennin
gen hadden gekregen. Ze maak
ten reisjes, zaten daar lekker te
eten in dure restaurants en slie
pen in mooie hotels, snap je. Wij
konden hier alleen nog maar het
kleine spul gieten, waarop niets
viel te verdienen. Ik zei: we wor
den belazerd".
De gieterij werd nu gedeelte
lijk ontmanteld. In zijn woning
in Heyplaat, het dorp dat RDM
voor haar werknemers liet bou
wen, zegt Suykerbuyk te geloven
dat de Raad van Bestuur van
RSV nooit iets heeft gezien in de
reparatiegieterij. "Ze hebben ons
laten begaan, om niet teveel
moeilijkheden met RDM te krij
gen".
Hij heeft er nu spijt van dat hij
er niet voor heeft gepleit dat de
gieterij onderdeel werd van de
machinefabriek die nu zelfstan
dig verder gaat. "Ook als dat niet
door was gegaan, hadden de
meesten van ons misschien nog
gewerkt. Had ik nu ook mis
schien een joppie gehad bij de
machines en niet hier zitten niks
doen. Maar dat is achteraf gelul.
Toen dachten we er anders over.
Ik kan mezelf geen verwijt ma
ken".
Toon Suykerbuyk maakt de
Raad van Bestuur en de Raad
van Commissarissen van RSV
meer verwijten. Hij werd elke
keer opnieuw kwaad als hij de
verhoren van de parlementaire
enquêtecommissie op de televi
sie zag. Hij kon ze wel naar de
strot vliegen, zeker na de onthul
lingen van de afgelopen veertien
dagen.
Regelrechte diefstal
Toen de werknemers hun bo
nus moesten inleveren omdat
het zo slecht ging met RSV, ver
hoogden de hoge heren hun ei
gen salaris vanwege de zware
verantwoordelijkheid die ze
droegen. De regering stelde een
maximum aan het vakantiegeld
van 5000 gulden. Maar omdat ze
zoveel ongemakken kenden,
zorgden ze er zelf voor dat ze er
via een omweg nog 35.000 gulden
per jaar bij kregen. Over het ge
knoei met declaraties is nog niet
alles bekend. President-direc
teur Stikker kon dank zij 'huur
subsidie' bijna gratis wonen.
Toon Suykerbuyk: "Regel
rechte diefstal is het. Diefstal van
de gemeenschap, want in feite
waren ze rijksambtenaar. RSV
draaide alleen nog op het over
heidsgeld. En als je dan bedenkt
dat ik me kapot vocht voor een
verhoging van klasse 4 naar 5
voor mensen die het echt ver
dienden. Dan ging het om maar
100 gulden bruto in de maand".
Emotioneel "Ik sta er op dat ze
het geld terugstorten in de socia
le pot. Nee, beter is nog dat ze
van dat geld de niet uitbetaalde
vakantiedagen van de ontslagen
RDM'ers terugbetalen. Bij ons
werkten veel buitenlanders. Die
spaarden hun vakantiedagen op.
Dan konden ze om het jaar lan
ger weg. Iedereen kreeg maar
één jaar vakantie vergoed. Die
mensen hebben dus nog een
paar duizend gulden tegoed. Dat
is niet eerlijk, zeker niet nu blijkt
dat de mannen aan de top de zak
ken vulden".
In tegenstelling tot veel ande
ren in Heyplaat blijft Toon Suy
kerbuyk de RSV-enquête vol
gen. "Er zijn er die niet meer kij
ken, omdat ze in staat zijn iets
door de televisie te gooien. Die
zijn ook in staat die lui aan te
vliegen als ze zouden tegenko
men. Maar ik blijf kijken, ook al
erger ik me kapot. Je hoort het
nu allemaal. We wisten van
niets".
'Etter'
Bij Suykerbuyk hebben de
verhoren van De Vries, president
van de Raad van Commissarisen
het meest voor verhoogde bloed
druk gezorgd. "Zou je die vent
niet doodslaan. Dat is de grootste
etter die er bestaat. Wat een ar
rogantie met zijn 'dat zoekt mijn
accountant wel uit'. Hij schaamt
zich niet voor wat hij heeft ge
daan. Ik denk dat hij in staat is
commissieleden aan te klagen
als ze iets verkeerd zeggen".
Stikker en regeringswaarne
mer Molkenboer hebben ook
geen plezierige indruk achterge
laten. "Molkenboer zit maar te la
chen. Maar hij verschuilt zich
achter het argument dat hij niet
goed is ingelicht. En Stikker. Dat
is een waardeloze teringvent.
Meer niet".
Veel RSV-topmensen zijn
weer elders aan de slag geko
men. Zitten ondanks bewezen
onbekwaamheid weer op flu
weel. Toon Suykerbuyk zit thuis.
Krijgt waarschijnlijk geen werk
meer. In het gieterijwezen is ar
moe troef. Hij is ook al te oud.
Terwijl Stikker de zekerheid van
zijn gouden handdruk van enke
le miljoenen gulden heeft, ziet
Toon Suykerbuyk de bijstand
voor zich opdoemen.
"Ik zit nu nog in de ww. Dat
vind ik niet erg. Daar heb ik voor
gewerkt. Maar zo meteen moet ik
mijn hand ophouden bij de bij
stand. Dat is hard. Ik heb zo lang
en hard gewerkt. Altijd stond je
klaar, dag en nacht. En dan krijg
je na zo'n leven evenveel als ie
mand die nog nooit iets heeft ge
daan. Het gevoel wat ik krijg als
ik daar aan denk, is met geen pen
te beschrijven".
In het Kongolese Brazzaville be
gint eind volgende week de lang
verwachte "verzoeningsconferen
tie" van de strijdende partijen in
Tsjaad, de voormalige Franse kolo
nie in Noord-Afrika. Maandenlang
is achter de schermen onderhan
deld tussen Libië en Frankrijk die
respectievelijk verzetsleider Gou-
kouni Oueddei en president Hissè-
ne Habré steunen. Het afgelopen
weekeinde werd tijdens onderhan
delingen tussen de Franse minister
van buitenlandse zaken Cheysson
en zijn Tsjadische collega Goshu
Wolde een akkoord bereikt over
het draaiboek van de conferentie.
President Habré sprak later in ge
sprekken met journalisten voor
zichtig van een "voorbereidende
bijeenkomst", maar als het aan de
Fransen ligt worden er nu snel za
ken gedaan en wordt om met een
Franse diplomaat te spreken "voor
eens en voor altijd afgerekend met
de aanhoudende binnenlandse
twisten in Tsjaad".
Tsjaad, dat twintig jaar geleden
onafhankelijk werd, is na het ver
trek van de laatste Franse troepen,
nu zestien jaar geleden, vrijwel
permanent in een burgeroorlog
verwikkeld. De Fransen droegen
de macht over aan de christenen in
het zuiden, geheel tegen de zin van
islamieten in het noorden. In het
decor van rivaliserende groepen en
wisselende presidenten zetten de
192 etnische groepen in Tsjaad zo
goed en zo kwaad als dat kon hun
eigen cultuur voort. Tsjaad is kort
om niet meer dan een geografische
aanduiding voor een land dat in
feite niet bestaat. Het heeft de arm
ste bevolking van Afrika, voorzie
ningen als onderwijs, gezondheids
zorg en openbaar vervoer zijn er
nauwelijks of niet. Landbouw en
veeteelt vormen het enige middel
van bestaan.
door
Ton van Brussel
Frankrijk sloot aan de voor
avond van de overdracht met
Tsjaad een verdrag voor een hulp
programma en militaire steun in
geval van bedreiging van het presi
dentiële gezag. Dat verdrag heeft
ertoe geleid dat Frankrijk herhaal
delijk troepen naar Tsjaad heeft ge
stuurd; het laatst en na langdurige
aarzeling gebeurde dat vorig jaar
toen de destijds met steun van Li
bië aan de macht gekommen, maar
twee jaar geleden door Habré van
de troon gestoten, Goukouni
Oueddei opnieuw een gooi naar
het presidentsschap deed. Vreemd
genoeg zijn het nu twee vroegere
vrienden, beide moslim, die elkaar
de macht betwisten.
Vorig jaar zomer dreigde het
conflict te escaleren, naarmate Li
bië zich meer vastberaden toonde
Tsjaad in te lijven en de Verenigde
Staten bij gebrek aan Franse in
spanningen zich met de zaak wil
den bemoeien. Na een bittere
woordenstrijd tussen Cheysson en
zijn Amerikaanse ambtgenoot
Schultz, hielden de VS zich alsnog
afzijdig in ruil voor Fransen troe
penzendingen naar Tsjaad. Het be
richt van de eerste gevallen Franse
soldaten versterkte de kritische
houding in en rond de Franse rege
ringscoalitie van socialisten en
communisten, die moeite hadden
met de prijs van het koloniale
verleden.
Het heeft Frankrijk veel moeite
gekost om president Habré aan de
onderhandelingstafel te krijgen.
Kort na de Franse interventie werd
een wapenstilstand bereikt: Oued
dei groef zich met zijn rebellen en
Libische regeringstroepen in de
noordelijke woestijn in; Habré en
de Franse .troepen bleven in het
zuiden. De Tsjadische president
weigerde aanvankelijk met Oued
dei aan één tafel te zitten, maar dat
probleem is sinds het afgelopen
weekeinde uit de wereld. Beide
partijen zijn bereid zonder voor
waarden vooraf over de toekomst
van Tsjaad te onderhandelen en de
twee leiders zijn zelfs bereid het
veld te ruimen en plaats te maken
voor een geheel nieuwe president.
ACHTERGROND
Hun rol is in feite uitgespeeld,
hoewel er in Frankrijk enige be
wondering bestaat voor wat de aan
de Sorbonne geschoolde politico
loog Habré de afgelopen twee jaar
als president voor de economische
ontwikkeling van vooral het
zuiden heeft betekend. Voornaam
ste partijen zijn natuurlijk Frank
rijk en Libië, de souffleurs van Ha
bré en Oueddei.
Gezien het verleden van Tsjaad
is er in feite maar één oplossing die
enige garantie voor een rustige toe
komst biedt en dat is een splisting
van Tsjaad in een noordelijk en
zuidelijk deel. Alle buitenstaan
ders zijn er het over eens dat dat in
theorie de beste oplossing is, ware
het niet dat het noordelijk deel zijn
eventuele onafhankelijkheid snel
zal verliezen aan Libië. In feite is
Noord-Tsjaad sinds de wapenstil
stand al een provincie van Libië,
dat er volledig de dienst uitmaakt.
Een deling van Tsjaad jaagt pre
sident Reagan in de gordijnen,
vastbesloten als deze is om zijn in
Libië regerende aartsvijand Gad
dafi geen centimter gebiedsuitbrei
ding te gunnen. In de Afrikaanse
wereld zal zo'n oplossing eveneens
op verzet stuiten, uit vrees dat het
Tsjadische voorbeeld navolging in
andere landen zal krijgen.
Frankrijk is uiterst spaarzaam in
mededelingen rond de strategie
voor de verzoeningsconferentie en
gezien de pragmatische koers die
Frankrijk in het verleden in Tsjaad
heeft gevaren, moet het niemand
verbazen als de Fransen zelf nog
geen besluit hebben genomen, be
halve dan dat de zaak snel moet
worden beklonken. Libië echter
heeft alle tijd van de wereld en kan
de besluitvorming op de conferen
tie op tal van manieren vertragen.
Over Tsjaad wordt in elk geval zon
der Tsjaad geregeerd, op het ge
vaar af dat straks een tussenpaus
wordt aangewezen die het land
naar de in dat geval onafwendbare
volgende burgeroorlog mag leiden.
Habré desnoods aftreden..
Niet alleen de atleten, ook de
godsdiensten bereiden zich voor
op de Olympische Spelen, die
van 28 juli tot en met 12 augustus
in Los Angeles worden gehou
den. Baptisten, boeddhisten,
sikhs en heilssoldaten, allen zijn
aanwezig om de ongeveer
600.000 personen die naar ver
wachting voor de Olympische
Spelen naar Caüfornië komen,
gastvrijheid te bieden of hen er
op te wijzen, dat hun ziel verlo
ren dreigt te gaan.
De Raad van de Godsdiensten
in Zuid-Californië, waarin onder
anderen christenen, moslims, jo
den en boeddhisten zijn verte
genwoordigd, heeft in nauwe sa
menwerking met het organisatie-
comit'e van de Olympische Spe
len meer dan dertig centra opge
richt, waar mensen naar toe kun
nen voor onderdak, voedsel, me
dische verzorging en psychische
hulp.
Raad, de enige godsdienstige
organisatie waarvan vertegen
woordigers in het Olympisch
dorp mogen vertoeven, houdt
voorts vredesdiensten in zeven
Californische gemeenten, waar
mensen vanuit uiteenlopende
godsdienstige tradities voor de
vrede kunnen bidden.
Op verzoek van de voorzitter
van het organisatiecomit'e, Peter
V. Ueberroth, heeft de Raad af
gezien van een „vredesrally" aan
de vooravond van de Olympi
sche Spelen. Ueberroth vreesde,
dat de rally ongewenste politieke
effecten zou hebben.
De Raad voor de Godsdiensten
in Zuid-Californië heeft met na
druk laten weten, dat hij geen
zending onder de atleten en toe
schouwers wil bedrijven. Andere
godsdienstige organisaties zien
het winnen van leden juist als
hun belangrijkste doel. De orga
nisatie „1984 Outreach", waarin
70 godsdienstige groepen zijn
vertegenwoordigd, bereidt zich
al twee jaar voor op de Spelen.
Zij heeft het voornemen 13.000
jonge evangelisten uit de gehele
wereld op de menigte af te stu
ren. Volgens de leiders van „1984
Outreach" wil de organisatie
mensen opnieuw tot geloof bren
gen en trouw zijn aan het gebod
van Jezus om heel de wereld in
te trekken en aan ieder het Evan
gelie te verkondigen. „Wij staan
voor een van de grootste gebeur
tenissen in de geschiedenis", al
dus John Dawson van „1984 Ou
treach". „De Amerikaanse Kerk
krijgt de komende veertig jaar
nooit meer zo'n kans".
Mormoonse doop - Binnen
kort zullen de Evangelische Ker
ken van Berlijn, Westfalen en het
Rijnland in de Duitse Bondsre
publiek de doop van Mormonen
niet meer erkennen. Dat heeft
Rüdiger Hauth, die namens deze
Kerken onderzoek verricht naar
het gedrag van onder meer
„christelijke sekten", medege
deeld.
Tot nu toe hoefde een Mor
moon die overging naar de Evan
gelische Kerk, niet herdoopt te
worden. Volgens Hauth kunnen
de Mormonen niet beschouwd
worden als een christelijke sekte.
Hij wijst er bij voorbeeld op, dat
zij de drieëenheid van Vader,
Zoon en Heilige Geest ontken
nen en de Heilige Geest beschou
wen als werktuig van het Mor
moonse priesterschap.
Meer aandacht werkloos
heid - De werkende jongeren van
het CNV, district Zuid-Holland,
vinden, dat de kerken meer aan
dacht moeten besteden aan het
probleem van de jeugdwerkloos
heid. Volgens hen kunnen juist
de kerken een actieve rol spelen
bij de bestrijding van de almaar
toenemende werkloosheid onder
jongeren.
Om de kerken te helpen publi
ceren de werkende jongeren van
het CNV deze week een boekje
onder dc titel „Werk en de
Kerk". Dit boekje is speciaal be
doeld om die mensen die het pro
bleem van de jeugdwerkloosheid
in de kerk aan de orde willen
stellen, een handleiding te bie
den. Als voorbeelden van kerke
lijke activiteit noemt het boekje
onder meer de instelling van een
werkgroep, informatie aan de le
den van de kerkelijke gemeente
en het ontwikkelen van projec
ten voor werkloze jongeren.
Verder richten de CNV-jonge-
ren deze week een stichting op,
die tot doel heeft zoveel mogelijk
informatie te verzamelen over
kerkelijke activiteit met betrek
king tot de jeugdwerkloosheid
Hierbij valt onder meer te den
ken aan kerkdiensten, thema
avonden en projecten voor werk
lozen.
Oecumenische bedevaart
In Schotland is voor het eerst in
de geschiedenis een oecumeni
sche bedevaart gehouden, waar
aan leden van alle christelijke
kerken hebben deelgenomen. De
driedaagse bedevaart bracht de
deelnemers naar het eiland Iona,
vanwaar de H. Columbanus in de
zesde eeuw met zijn twaalf gezel
len de evangelisatie van Schot
land en Noord-Engeland begon.
Tijdens de bedevaart hebben
de deelnemers intensief gespro
ken over hun verlangen naar ker
kelijke eenheid. De aartsbis
schop van Glasgow, Thomas
Winning, leidde de Rooms-Ka-
tholieke delegatie. Besloten is de
leiding der christelijke Kerken
van Schotland te wijzen op hun
plicht tot oecumenisch samen
werken.
Bezorgdheid - Verscheidene
Rooms-Katholieke organisaties
in België hebben naar aanleiding
van het vandaag beginnende be
zoek van president Moboetoe
van Zaïre aan België hun be
zorgdheid uitgesproken over de
toestand in dat land. De vasten
actie van de Vlaamse kerkge
meenschap „Broederlijk Delen"
zegt uit de veelvuldige contacten
met Zaïre de indruk te hebben
gekregen, dat de officiële Belgi
sche hulp de bevolking niet be
reikt. Die verdwijnt in de zakken
van invloedrijke Zaïrese mach
thebbers terwijl Belgische belan
gengroepen er ook van profite-
Voorts wijst „Broederlijk De
len" op de toestand van wille
keur en dc veelvuldige schendin
gen van de mensenrechten in
Zaïre, waarbij folteringen en
machtsmisbruik op alle niveaus
schering en inslag zijn.
Bcroepingsberichten. Gere
formeerde Kerken. Aangenomen
naar Ulrum: T. Veenstra, kandi
daat te Genemuiden.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt. Beroepen te Kampen T.
van Eerden, kandidaat te Kam
pen.
