Nig Londen: in complot eria zat Moskou en Cairo gebaat bij betere betrekkingen C 'Dwaze Moeders' betogen in Beiroet Israël wil weer ruil gevangenen Vakbond in Bolivia schort staking op Gewapende Pakistani in Wenen aangehouden Ruzie VS met Griekenland DDR-leider: raketten weg als NAVO plaatsing stopt MERGIM MAANDAG 9 JULI 1984 Harde aanpak verwacht in ontvoeringszaak Buitenland LONDEN Eén van de vier mannen die de Britse politie nog in verzekerde bewaring houdt in verband met de mislukte ontvoering van de Nigeriaanse politicus Alhaji Umaru Dikko, is lid van de Nigeriaanse geheime dienst, de Nationale Veiligheids Organisatie. WELLINGTON (UPI) - De stra ling op een eiland in de Stille Oce aan waar Frankrijk meer dan 60 kernproeven heeft ondernomen, is niet hoger dan het gemiddelde over de hele wereld. Dit staat in een rapport dat vandaag ver schijnt. De lang verwachte studie naar straling op het atol Mururoa lijkt beweringen te logenstraffen dat de Franse kernproeven het milieu en de gezondheid van de bewoners in het gebied in gevaar hebben ge bracht. Maar de Nieuwzeelandse minis ter van buitenlandse zaken Warren Cooper, die de studie van weten schapsmensen uit Nieuw-Zeeland. Australië en Papoea Nieuw-Gui- nea wereldkundig maakte, zei dat zijn regering zich tegen de proeven zal blijven verzetten Cooper deelde mee dat de weten schapsmensen. die het atol op 1.300 km ten zuidoosten van Tahiti 'Straling op atol Mururoa heel gewoon' eind vorig jaar bezochten, hebben vastgesteld dat de ondergrondse kernproeven schade hebben toege bracht aan de „structurele integri teit" van het eiland. De vulkanische kern van het on der Frans gezag staande eiland was intact, en er is geen bewijs gevon den voor radio-actieve lekken van de proeven, al kan hier op termijn van 500 tot 1000 jaar iets van blij ken, aldus de wetenschapsmensen. In het rapport staat dat de ge middelde straling op Mururoa over het algemeen zelfs lager was dan elders ter wereld, maar het geeft geen verklaring voor het verschil. In het begin van de jaren '60 on dernam Frankrijk kernproeven in de atmosfeer boven de Sahara. Op het eind van de jaren '60 verplaat ste Parijs de proeven naftr Muru roa. Frankrijk heeft meer dan 60 on dergrondse kernproeven gedaan op Mururoa sinds het in 1975 een eind maakte aan kernproeven in de atmosfeer. De jongste kernproef had plaats op 17 juni, toen een la ding van 35 kiloton tot ontploffing werd gebracht. De proeven hebben heftig verzet opgeroepen in Australië, Nieuw- Zeeland, het zuiden van de Stille Oceaan en in de aan de Stille Oce aan grenzende landen van Zuid- Amerika. Paus bezorgd over O.-Timor ROME (UPI/Rtr) - Paus Johannes Paulus II heeft zaterdag tegenover de nieuwe ambassadeur van Indo nesië zijn bezorgdheid uitgespro ken over de situatie op Oost-Timor De paus uitte zijn zorg bij het aan vaarden van de geloofsbrieven van ambassadeur Hardiman Sastra- poespita. „De Heilige Stoel blijft de situa tie (op Oost-Timor) nauwlettend volgen en hoopt dat in alle gevallen bijzondere aandacht zal worden geschonken aan de etnische, reli gieuze en culturele identiteit van het volk", zo zei de kerkvorst. Hij voegde eraan toe dat de Kerk ook zijn zorg toont over het respecteren van individuele rechten op Irian Jaya, het voormalige West Irian. Voor de Britse politie is het daar mee wel zo goed als zeker komen vast te staan, dat Nigeria achter de poging tot ontvoering zit van Dik ko, een vroegere minister van ver voer die door het Nigeriaanse mili taire bewind ervan wordt verdacht tijdens zijn ambtsperiode corrup tie op grote schaal te hebben ge pleegd. door Henk Dam Daarop wijst ook de aanwezig heid van een Nigeriaanse diplo maat, Okan Edet, donderdagavond op het vliegveld van Stansted op het moment dat de Britse politie de poging tot ontvoering van Dikko verijdelde door de kist waarin hij door zijn ontvoerders was gestopt, open te breken. Edet is attaché op het Hoge Com missariaat (ambassade) van Nige- Celstraffen Prima Linea ROME (Rtr) - Dertig leden van de Italiaanse terreurgroep Prima Li nea zijn door een rechtbank in Ro me veroordeeld tot straffen varië rend van één tot twintig jaar. Drie verdachten werden vrijgesproken. De veroordeelden waren be schuldigd van subversieve vereni ging en oprichting van een gewa pende bende. In de aanklacht stond verder dat ze zich tussen 1977 en 1982 schuldig hadden ge maakt aan gewapende overvallen, heling en overtreding van de vuur- wapenwet. Prima Linea was samen met de Rode Brigades aan het eind van de jaren '70 en het begin van de jaren '80 actief als stadsguerrillabewe- ging. De laatste twee jaar zijn hon derden leden veroordeeld op grond van een nieuwe wet die „be rouwvolle" leden strafverminde ring opleverde in ruil voor infor matie. ria in Londen. Hij en mogelijk meer diplomaten lopen een grote kans Engeland te worden uitgewe zen als de Britse regering eenmaal op de hoogte is gebracht van de volledige Nigeriaanse betrokken heid bij de bizarre poging tot ont voering. Het Britse kabinet heeft inmid dels in principe tot een dergelijke uitwijzing besloten in de weten schap dat dat ook de innige han delsrelaties met Nigeria op het spel zet. Volgens welingelichte kringen is het vooral premier mevrouw Thatcher die, na het drama rond de Libische ambassade in Londen, misbruik van diplomatieke vrij heid hard bestraft wil zien. De Israëlische regering heeft ontkend bij de ontvoering betrok ken te zijn. Een woorvoerder maakte dit bekend in reactie op de aanhouding van twee Israëli's, die mogelijk een rol bij de ontvoering hebben gespeeld.Dikko is het afge lopen weekeinde weer grotendeels hersteld. Hij was door zijn ontvoer ders, die hem donderdag bij zijn huis in een bestelwagen duwden, ingespoten met het verdovende middel penthotal en dat heeft hem tot zaterdag buiten bewustzijn ge houden. Gisteren was hij weer hersteld genoeg om met de politie te kun nen praten. Hij zal de komende da gen een volledige verklaring afleg gen. De politie houdt, behalve het lid van dé Nigeriaanse geheime dienst, nog een Nigeriaan en twee Israëlische huurlingen vast. Der tien andere arrestanten zijn het af gelopen weekeinde vrijgelaten. Daarbij bevond zich ook de be manning van het Nigeriaanse vrachtvliegtuig waarmee Dikko naar zijn vaderland zou zijn ge bracht, als de ontvoering was ge slaagd. Het vliegtuig is gisteren naar Lagos gevlogen, en de Nige riaanse autoriteiten hebben als reactie daarop ook het passagiers vliegtuig van British Caledonian, dat zij vrijdag geen toestemming gaven naar Engeland te vliegen, vrij gelaten. treinongeluk in de Amerikaanse staat Vermont zijn zaterdag vijf mensen omgeko- WILLISTON(Rtr)- men en 137 gewond. De trein was met 278 inzittenden op weg van Washington naa heuvelachtig terrein dat door zware regenval zacht geworden was. LA PAZ (AFP/Rtr) - Het Boli viaanse vakverbond COB heeft gis teren een algemene staking opge schort nadat de regering conces sies had gedaan, waaronder de toe zegging voorlopig geen terugbeta lingen te doen aan particuliere bui tenlandse banken. Het vakverbond besloot una niem de staking af te blazen tijdens een bijeenkomst van kaderleden Filemon Escobar, voorman van de Boliviaanse mijnwerkers en lid van de COB-delegatie die met de regering heeft onderhandeld, zei dat de regering heeft toegezegd de centrale bank instructie te geven geen geld meer over te maken naar particuliere banken in het buiten land voordat de staatsfinanciën ge saneerd zijn. „Er is sprake van een economische, politieke en sociale overwinning van de Boliviaanse arbeiders", aldus Escobar. Het arme Bolivia kondigde op 30 mei aan dat het tijdelijk terugbeta lingen staakte van zijn buitenland se schuld ter grootte van ruim 1 miljard dollar aan particuliere ban ken in het buitenland, en dat het terugbetaling aan internationale fi nancieringsinstellingen zou beper ken tot 25 procent van de op brengst van zijn uitvoer. De totale buitenlandse schuld van Bolivia beloopt naar schatting 4,4 miljard dollar (ruim 13 miljard gulden). De COB riep afgelopen donder dag een algemene staking uit om te protesteren tegen wat het vakver bond beschouwde als het onver mogen van de regering van presi dent Hernan Silez Zuazo. het akooord van 30 mei ten uitvoer te leggen. De inflatie in Bolivia, dat geldt als het armste land van Zuid-Ame- nka, beliep in het afgelopen jaar 1041 procent, zo blükt uit gegevens van het nationaal bureau voor de statistiek. WENEN - Aan de vooravond van de jaarlijkse vergadering van de dertien OPEC-ministers in Wenen zijn in de Oostenrijkse hoofdstad negen bewapende terroristen gear resteerd. Alle negen waren in het bezit van vervalste Britse paspoor ten, maar de Oostenrijkse politie neemt aan dat de gearresteerden door Anton Koene allen met Pakistan te maken heb ben. Omdat maar één van de negen een beetje Engels spreekt en de an deren allemaal minder bekende dialecten uit Pakistan en Afghanis tan heeft de Oostenrijkse politie tot nu toe geen werkelijk inzicht in wat de terroristen precies van plan wilde tijdens een persconferentie niet ingaan op het aspect van een of andere aanslag op een OPEC-de- legatie, evenmin als op plannen de Pakistaanse ambassade te overval len. Na de ontvoering van enige olie ministers in 1975 is Wenen nog al tijd in hoogste staat van paraatheid als er olieministers op bezoek ko men. Na de arrestaties zijn de vei ligheidsmaatregelen voor de maan dag te houden vergadering van de OPEC-marktcommisie, vooraf gaande aan de dinsdag beginnende vergadering van de dertien oliemi nisters zelf, extra versterkt. Velen van de olieministers zijn zondag al in Wenen aangekomen. Moskou biedt tegenwicht in zaak Sacharov MOSKOU (UPI) - De Sowjet- Unie heeft de Amerikaanse re gering er zaterdag van beschul digd geen informatie te geven over de „ernstige" toestand van de gevangene Leonard Peltier, die vastzit voor moord. Het offi ciële persbureau Tass schilder de Peltier af als een moedige voorvechter van de rechten voor indianen, die ten onrechte in de cel zit waar hij een. „verne derende" behandeling krijgt. Waarnemers menen dat Mos kou hiermee tegenwicht wil vormen tegen de westerse kri tiek op de behandeling van Sowjet-dissident Andrei Sa charov. Tass stelt in een bericht uit Washington dat het bureau voor indiaanse zaken geen in formatie wilde geven over de gezondheidstoestand van Pel tier, die in april in hongersta king ging. Peltier werd in 1977 veroor deeld wegens moord op twee agenten van de FBI tijdens een opstand in een indianenreser vaat in South Dakota. Op 10 april begon hij in gevangen schap een hongerstaking om dat hij niet voldoende vrijheid zou krijgen om indiaanse reli gieuze rituelen uit te Opheldering geëist over lot vermiste familieleden BEIROET - Duizenden woeden de familieleden hebben gisteren de heropening van drie kruispunten in de Libanese hoofdstad Beiroet tegen gehouden door te demon streren voor de vrijlating van hun zonen, broers of vaders die tijdens de gevechten van de afgelopen maanden door de strijdende mili ties zijn ontvoerd. De familieleden, over het alge meen moeders, hadden op vrijdag en zaterdag al het enige kruispunt, bij het deels vernietigde museum, dat voortdurend is opengebleven sinds Beiroet begin februari weer in tweeën werd verdeeld door de overname van West-Beiroet door de moslim-milities, enige tijd ge sloten door autobanden op de weg te leggen en in brand te steken. De drie kruispunten die zondag weer gesloten moesten worden vanwege de protesten, waren na vijf maanden gesloten te zijn ge weest net weer door het Libanese leger heropend. Het leger was woensdag begon nen met de uitvoering van het zo genaamde Veiligheidsplan, dat na De negen zijn opgepakt in ver schillende hotels in de Weense bin nenstad na een tip van iemand in een van de hotels, die in een van de hotelkamers wapens had zien lig gen. De oogst van de politie was indrukwekkend. Handgranaten, machinegeweren, pistolen, explo sieven en 400 stuks munitie maak ten de belangrijkste delen uit van wat de negen als bagage naar We nen hadden gebracht. De politie heeft een berichten- stop afgekondigd i: het vroege stadium derzoek zich bevindt. De politie-in- specteur, die het onderzoek leidt, LONDEN (AP) - Amerika heeft de levering van gebruikte militaire vliegtuigen aan Griekenland ge staakt, als reactie op de anti-Ameri kaanse houding van de regering- Papandreou, aldus het Britse zon dagsblad Sunday Times. De krant zei dat daardoor de voorgenomen levering van 15 over bodige F-14 straaljagers niet door gaat en dat de verkoop van een es kader F-5 gevechtsvliegtuigen van verband met de Noorse luchtmacht aan Grie kenland op losse schroeven staat. De uitlating van de Griekse pre mier op het partijcongres in mei dat de V.S. "het expansionistische Mekka van het imperialisme is", zou de regering-Reagan in het ver keerde keelgat zijn geschoten. Vol gens het artikel zei Ppandreou ver der dat Rusland door de Verenigde Staten gedwongen wordt zijn de fensie op te voeren. Directe aanleiding voor de wa penbevriezing zou de Griekse wei gering zijn om een Arabische terro rist over te dragen aan de Ameri kaanse en Britse geheime dien sten. De man werd ervan verdacht bommen te hebben willen plaatsen in Westerse vliegtuigen. maanden van onderhandelingen door alle milities was aanvaard. De milities trokken zich terug uit de voorste linies, de zogenaamde Groene Lijn - de grens tussen christen-Oost- en moslim-West- Beiroet en het leger nam de posi ties over. Na drie dagen en nachten door Aernout van Lynden gewerkt te hebben om de barricades van zand en puin op de belangrijkste kruispunten te ver wijderen, had het leger zondagoch tend het signaal gegeven dat de kruispunten bij de haven, het cen trum van de stad (Tayouneh) en bij de zuidelijke buitenwijken (de Ga lerie Semaan) weer voor het ver keer geopend waren. De demon stranten, die allen afkomstig zijn van moslimfamilies uit West-Bei roet, lieten deze nieuwe kans om hun protest te laten horen echter niet lang onbenut. Uiteindelijk kon het kruispunt bij de haven wel nor maal functioneren, nadat leden van de sji'itische militie Amal de demonstreren hadden overgehaald één kruispunt open te laten voor het verkeer. Het vraagstuk van de honderden mensen die door zowel de christe lijke- als de moslim-milities zijn ontvoerd, is tot nu toe nog steeds niet adequaat besproken en som mige waarnemers in Beiroet vre zen. dat als de regering van natio nale eenheid met snel een regeling treft, er nieuwe gevechten zouden kunnen uitbreken. Niemand schijnt precies te weten hoeveel mensen er ontvoerd of simpelweg verdwenen zijn tijdens de laatste ronde van de burgeroorlog, maar sommige schattingen lopen tot een getal van 3000 mensen. De vrees is dat velen gedood zullen zijn en er gens tussen het puin van de voor ste linies begraven zijn, hetgeen ook al het geval was tijdens de eer ste fase van de burgeroorlog, ne gen jaar geleden. Ondanks de protesten is het in ternationale vliegveld van Beiroet vandaag geopend. De regering had de opening ervan vertraagd omdat men eerst verzekerd wilde zijn van de heropening van de belangrijk ste kruispunten, hetgeen nu - in elk geval in theorie - een feit is. Ondanks de demonstraties bij de kruispunten tijdens het afgelopen weekeinde kan de uitvoering van het veiligheidsplan een onver wacht groot succes genoemd wor den. Op enkele kleine vuurgevech ten in de bergen ten oosten van de stad na is de militaire situatie in Beiroet nu al bijna een week lang rustig. Alle milities hebben zich aan hun afspraken gehouden en geen van de partijen heeft het ge schut weer in stelling gebracht. Na vijf maanden van dagelijkse be schietingen betekent dat een vrij wel ongekende vrede voor de ge tergde inwoners van de hoofdstad. TEL AVIV (UPI/Rtr) - Israel wil 120 gevangen genomen Palestijnen ruilen tegen drie Israëlische mili tairen die zich in de handen bevin den van een pro-Syrische Pale stijnse guerrillagroep Dit heeft de Israëlische onderhandelaar voor krijgsgevangenen, Shamuel Tamir. gisteren meegedeeld. Een hoge Oostenrijkse diplomaat zei bij die zelfde gelegenheid dat een Israëli sche soldaat, die eerder te boek stond als vermist, gezond en wel in Palestijnse gevangenschap ver blijft. De Oostenrijkse ambassadeur in Griekenland. Herbert Army, die vorige week naar Damascus ver trok, vertelde dat hij de Israëliër Chezi Shai in Libanon had ont moet waar hij al twee jaar in het geheim gevangen wordt gehouden door het „Volksfront voor de Be vrijding van Palestina-Algemeen Commando" (PFLP-GC). Army zei dat hij ook twee andere Israëlische gevangenen van de Libanon-oor- log had ontmoet, die zich eveneens in de handen van het PFLP-GC be vinden. Shai, een Israëlische reservist die werd vermist na een tank-slag met Syrië in juni 1982, had tijdens een onderhoud van een haf uur te gen Army gezegd dat hij sinds zijn gevangenneming niemand anders dan zijn bewakers had gezien. De Israëlische onderhandelaar onthulde voor de eerste maal dat Israël 120 Palestijnse guerrillastrij ders, voor het merendeel lid van het PFLP-GC, in hechtenis heeft. Tamir zei dat zich onder hen enke le hoge militairen bevinden. „Wy verwachten geen gemakkelijke on derhandelingen. maar wij zijn hoopvol gestemd", aldus Tamir. JEEPS - De Belgische regering heeft besloten het leger uit te rus ten met 2500 Iltis-jeeps van de Ca nadese Bombardier-fabrieken. Dit heeft een woordvoerder van de Belgische regering zaterdag in Brussel bekendgemaakt. Na maandelange onderhandelingen vielen Westduitse (Mercedes) en Britse (Landrover) aanbiedingen af. De Belgische minister van de fensie heeft tijdens een radio-in terview zijn teleurstelling over de keuze uitgesproken. ROME (AP) - De oostduitse leider Erich Honecker zal bij de Sowjet-Unie aandringen op verwijdering van Russische middellange-afstandsraketten uit de DDR, wannner de NA VO geen nieuwe raketten voor de middenafstand meer plaatst in West-Europa. Dat heeft de oostduitse presi dent en partijleider gezegd in een zaterdag verschenen vraaggesprek met het Romein se dagblad II Messaggero. "Samen met onze bondgenoten zullen wij, nu meer dan ooit, alles ondernemen om een nucleaire ramp te vermijden", zei Honecker, die dit najaar een ontmoeting zal hebben met de Westduitse bonds kanselier Helmut Kohl. Tegenover II Messaggero zei hij dat dan ge sproken zal worden over "het pro bleem hoe beide partijen kunnen bijdragen aan stopzetting van de stationering van de Pershing-II en een begin van zijn ontmanteling". "De regering van de Duitse De mocratische Republiek zal dan de zelfde maatregelen treffen opdat de door ons als tegenmaatregel op gestelde raketten kunnne worden verwijderd", zei hij, doelend op de Russische raketten die in Oost- Duitsland en Tsjechoslowakije zijn gestationneerd nadat de eerste Pershings in de Bondsrepubliek operationeel werden. Vanwege hun bijzondere situa tie, hebben beide Duitslanden vol gens Honecker "een grote verant woordelijkheid om actief bij te dra gen aan vrede, ontspanning en ont wapening van Europa". "De twee Duitslanden liggen in het centrum van Europa, op de grens die de twee maatschaooelij- ke systemen en de twee militaire coalities scheidt", zei hij. Een hereniging van Oost- en West-Duitsland sloot hij uit. "het is niet mogelijk kapitalisme en socia lisme te verenigen", zei hij. Egypte, dat met de Sowjet-Unie is overeengekomen de diploma tieke betrekkingen te herstellen en weer ambassadeurs uit te wis selen, wil de banden met de Ver enigde Staten niet laten lijden onder deze stap. Toch werd eer der dit jaar in Washington met gefronste wenkbrauwen geluis terd naar de Egyptische verkla ring dat de Sowjet-Unie een be langrijke rol moet spelen by het zoeken naar een oplossing voor het Midden-Oostenconflict. De Sowjet-Unie was Cairo's belangrijkste bondgenoot tot 1972, toen president Anwar Sa- dat een eind maakte aan de mis sie van ongeveer 20.000 Sowjet- deskundigen en militaire advi seurs in Egypte. De betrekkin gen, die onder Sadat gespannen bleven, bereikten in 1981 een dieptepunt toen Egypte de Rus sische ambassadeur Vladimir Poljakov, zes andere diplomaten, twee journalisten en ruim 200 ad viseurs uitwees. Sadat zei een „communistisch complot" te hebben ontdekt en de diploma tieke vertegenwoordiging werd verlaagd tot het niveau van zaak gelastigden. De Sowjet-Unie maakt nu ge bruik van het geringe succes van de Amerikaanse vredespogingen in het Midden-Oosten om haar eigen positie in dit gebied op te vijzelen. De Sowjets beschou wen Egypte's steun van essen tieel belang bij hun pogingen weer een invloedrijke macht te worden in het Midden-Oosten Het Kremlin hoopt dat volledige diplomatieke betrekkingen zul len leiden tot nauwere politieke samenwerking met het land aan de Nijl. Waarnemers gaan ervan uit dat Moskou voorzichtig zal opereren en een actieve militaire rol wil vermijden. Het Kremlin heeft er weinig behoefte aan betrokken te worden bij onderlinge Arabi sche onenigheid. „Doel is het winnen van vertrouwen en het opbouwen van de reputatie dat Moskou een betere bondgenoot is voor de Arabieren dan de VS", zo zei een Arabische diplomaat Cairo hoopt door het herstel van de betrekkingen met de Sowjet- Unie een evenwichtiger en be langrijker plaats in te kunnen ne men in de Arabische wereld, die zich tegen Egypte keerde na het tekenen van de Camp-Davidak- koorden. Tevens wil Egypte zyn geloofwaardigheid bij de bewe ging van niet-gebonden landen verhogen. Sinds zijn ambtsaanvaarding heeft president Hosni Moebarak zonder zich te overhaasten ge werkt aan een betere verhouding met de Sowjet-Unie. In tegen stelling tot zijn voorganger Sadat onthield hij zich van kritiek op de Russen. Een aantal Sowjet- deskundigen werd weer toegela ten en twee turbines van de As- soean-dam werden door Russen gerapereerd Dit jaar kwamen er steeds meer tekenen van normalisatie In april bracht Poljakov, die des tijds in de functie van ambassa deur het land was uitgezet, een bezoek aan Egypte als directeur van de afdeling Midden-Oosten van het ministerie van buiten landse zaken. Daarna kon een aantal samenwerkingsakkoor den worden getekend. Een kwestie die nog geregeld moet worden is de forse Egypti sche schuld van ruim vijf miijard dollar aan de Sowjet-Unie. De Sowjets verstrekten Egypte deze lening voordat de adviseurs in 1972 werden weggestuurd. Afge sproken is nu dat deze zaak wordt besproken in het tweede deel van dit jaar. (fotoANPi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 7