Nederland loopt achterstand in Beursweek Vakantiestemming op het Damrak Gesprek hervat bij Philip Morris Olielanden vol gram naar Wenen Kwartaalbericht Nederlandsche Bank: Duitse grafici aan het werk In 1986 fiscaal nummer ZATERDAG 7 JULI 1984 AMSTERDAM (GPD) - Het herstel van de produktie in ons land heeft zich in het eerste kwartaal 1984 krachtig voortgezet. De produktie in de verwerkende industrie steeg met 3 procent. De produktiestijging was even groot als die in Japan en de Verenigde Staten en voor het derde achtereenvolgende kwartaal groter Grote steden De kamers van koophandel in de vier grote steden vinden dat het ka binet veel te weinig middelen be schikbaar stelt voor de grote ste den. In een gezamenlijke brief aan de minister van Economische Za ken schrijven de kamers dat het volstrekt onduidelijk is hoe de re gering de omvangrijke problemen van de grote steden het hoofd wil bieden. In de brief wordt erop ge wezen dat Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht samen twin tig procent van de werkloosheid voor hun rekening nemen. Tegen die achtergrond zijn de maatrege len van het Rijk volstrekt ontoerei kend, aldus de brief. Planbureau De econoom drs. P.B. de Ridder gaat prof. dr. C.A. van den Beid op volgen als déze met vut gaat als di recteur van het Centraal Planbu reau, zo heeft premier Lubbers meegedeeld op de wekelijkse pers conferentie na afloop van het kabi netsberaad. Het Centraal Planbu reau berekent voor de regering de economische effecten van beleids voornemens op termijn. De Ridder was tot 3 jaar geleden hoofd van de afdeling korte termijnplanning van het CPB. In 1981 verliet hij het bu reau voor een functie in het be drijfsleven. Hij is momenteel direc teur van de Europese divisie van een papierconcern. Hoogovens Hoogovens gaat de komende ja ren voor in totaal een half miljard gulden investeren voornamelijk in het staalbedrijf in IJmuiden. De in vesteringen omvatten onder meer de bouw van een tweede continu- gietinstallatie, zo heeft Hoogovens bekendgemaakt. Een woordvoer ster noemde het desgevraagd nog te vroeg om gevolgen voor de werkgelegenheid te kunnen over zien. Mogelijk zullen de mensen die de nieuwe gietinstallatie gaan bemannen van elders uit het con cern afkomstig zijn. Het effect op de werkgelegenheid is hiermee ni hil. Rozijnen Na een sterke daling in de afgelo pen jaren na de toetreding van Griekenland tot de EEG op 1 ja nuari 1981, heeft de export vart Ca- lifornische rozijnen naar Neder land en andere Europese landen zich in het afgelopen oogstjaar sterk hersteld. De export naar de traditioneel belangrijke Britse markt steeg met bijna 96 pet, die naar Nederland met bijna 70 pet, aldus de overkoepelende organisa tie California Raisin Advisory Board. Vlees De werkgelegenheid in de sla gersbranche is vorig jaar met drie procent toegenomen. Ook het aan tal verkoopplaatsen nam licht toe. De omzet, gemeten in guldens, daalde met zes procent. In kilo's daalde de omzet gemiddeld met ze ven procent. De vleesconsumptie per hoofd van de bevolking daalde in 1983 met vijf procent en de ten dens dat de consument meer var kensvlees koopt en minder rund vlees heeft zich in dat jaar voortge zet. Dit blijkt uit cijfers die het Be drijfschap Slagersbedrijf heeft be kendgemaakt. dan gemiddeld in de Europese Ge meenschap. Hiermee is de achter stand in het herstel van de produk tie ten opzichte van Duitsland en de EG als geheel ingelopen. Dit meldt de Nederlandsche Bank in haar kwartaalbericht.Bij het her stel van de produktie in ons land speelde een rol dat vanaf midden 1983 aan het interen op voorraden een einde kwam, terwijl in het eer ste kwartaal van dit jaar waar schijnlijk weer in belangrijke mate voorraden werden vergroot.De stij ging van de produktie verbreedde zich in het eerste kwartaal tot alle sectoren, behalve de textiel- en bouwmaterialenindustrie. In sa menhang met de grotere uitvoer van aardgas, werd in de delfstof fenwinning een zeer forse produk- tiestijging verwerkelijkt: ruim 16 procent meer. Daardoor kwam de produktie in de nijverheid onge veer 5 procent hoger uit dan in het vierde kwartaal 1983.0ok de uit komsten van de 'conjunctuurtests' in de verwerkende industrie waren in het eerste kwartaal 1984 aanzien lijk beter. Het aantal bedrijven dat melding maakte van belemmerin gen in de produktie door onvol doende vraag verminderde. De be zettingsgraad liep verder op tot 82 procent van de produktiecapaci- teit. Dit is nog slechts 3 tot 4 pro cent beneden het na de eerste olie crisis bereikte recordniveau. De verbeteringen werden vooral ge meld door de industrie voor halffa brikaten en investeringsgoederen. In april was de mate van verbete ring in de uitkomsten van de con junctuurtests beperkt. Ziekteverzuim Over de produktie in de bouwnij verheid zijn geen recente gegevens beschikbaar. In de eerste maanden van 1984 verbeterde volgens de conjunctuurtests de orderpositie, vooral in de grond-, weg- en water bouw. De opleving van de woning bouw in de vrije sector (met inbe grip van premie-C-woningen) lijkt zich in het begin van het jaar te hebben voortgezet. De versnelling van de produk- tiestijging in de industrie leidde vermoedelijk ook tot een verder te ruglopen van het tijdelijk korter werken. Het stijgingstempo van de werkloosheid is in de periode ja- nuari-mei echter niet verder ver traagd. In mei waren bijna 840.000 mensen werkloos, dat is 18,1 pro cent van de afhankelijke beroeps bevolking. Het niveau van de werkloosheid in ons land is bedui dend hoger dan in de Europese Ge meenschap als geheel, maar het be loop ervan is niet langer ongunsti ger. In Duitsland en de VS liep de werkloosheid verder terug. Daar is het herstel van de conjunctuur dan ook het sterkst. Aan de daling van het ziektever zuim in ons land lijkt sinds het vierde kwartaal een einde te zijn gekomen. Het particuliere verbruik daalde in de maanden januari en februari verder met driekwart procent. De vraag naar duurzame goederen liep weer terug, hoewel er aanwijzin gen zijn voor meer aankopen van auto's. Het verbruik van voedings- en genotmiddelen nam enigszins toe. De voorlopige aanwijzingen dui den op een stijging van de investe ringen in outillage en transport- middelen.In het tijdvak januari- mei liep het stijgingstempo van de prijsindex voor gezinsconsumptie op tot 3,7 procent. Dit hangt samen met de verhoging van de indirecte belastingen begin dit jaar. Na cor rectie voor deze verhoging is de in flatie 2,7 procent op jaarbasis. Dit is ongeveer evenveel als gemid deld in de voorafgaande drie kwar talen, aldus het kwartaalbericht 1984-1 van de Nederlandsche Bank. ROTTERDAM (ANP) - Met deze toortoren heeft de NAM in de Rotter- damse wijk Charlois op een diepte van zestienhonderd meter olie aange boord. De zoekactie worden voorlopig voortgezet, zo heeft de oliemaat schappij meegedeeld. (foto anp> BONN Vanaf maandag zul len alle kranten in de Bondsre publiek weer verschijnen. Het conflict over de arbeidstydver- korting in de grafische indus trie, dat dertien weken heeft geduurd, is gisteren opgelost. door Hans Amesz metaalindustrie, maar de onder handelaar van de werkgevers Beltz-Rubelmann verklaarde dat het akkoord at dit betreft „op maat voor de grafische industrie gesne den is". De vakbond Druk en Papier is er op zijn beurt tevreden over dat de doorbraak van de veertigurige De vakbond besloot daarop de sta kingsacties met ingang van maan dag op te heffen. Formeel moet nog minstens 25 procent van de georganiseerde werknemers in de grafische industrie het gesloten ak koord goedkeuren. Maar daar twij felt niemand aan. De kern van het akkoord is een verkorting van de wekelijkse ar beidstijd van 40 naar 38,5 uur per 1 april volgend jaar. Daarnaast be staat echter de mogelijkheid dat de bedrijfsleiding in overeenstem ming met de ondernemingsraad flexibele arbeidstijden voor be paalde groepen van medewerkers of afdelingen vaststelt. Die flexibi liteit gaat minder ver dan in de DEN HAAG (GPD) Met ingang van 1986 krijgen alle werknemers een zogenaamd „fiscaal nummer", een nummer dat de belastingdienst en de belastingplichtigen zullen moeten gaan gebruiken. Het nummer is vol gens het kabinet nodig voor de geautomatiseerde verwerking van alle loonbelastinggegevens.Tijdwinst, minder fouten en een besparing van 750 mensjaren werk zijn daarnaast de belangrijkste voordelen voor de invoering van dit nummer. Alle werknemers zullen in de loop van 1985 op de hoogte gesteld worden van hun nummer.Met de invoering van het fiscaal nummer wordt alvast de stap gezet op weg naar een sociaal-fiscaal nummer. Dat is één nummer dat zowel door de belastingdienst als door de voor de sociale zekerheid verantwoordelijke instanties zal worden ge- bruikt.Minister-president Lubbers zei gisteren na het kabinets beraad, dat het „tot mijn verdriet" niet gelukt is om ook het sociaal-fiscaal num mer tijdig te kunnen invoeren. Naar verwachting komt dat nu enkele jaren na de invoering van het fiscaal nummer.Het fiscaal-nummer, dat elke loonbelastingplichtige vanaf 1986 verplicht wordt te gebruiken, wordt een „neutraal" nummer, dat wil zeggen dat uit de cijfercombinatie geen gegevens over de betrokkene pfgeleid kunnen worden. Rechter brengt bond en directie in gesprek BERGEN OP ZOOM-UTRECHT (GPD) - De besprekingen over de nieuwe cao bij sigarettenfabrikant Philip Morris zijn heropend. Dat gebeurde nadat de president van de Utrechtse rechtbank, mr. J. Schuman, de directie van Philip Morris in Bergen op Zoom en de Voedingsbond FNV, aanraadde om in afwachting van zijn uit spraak, volgende week dinsdag, toch met elkaar rond de tafel te gaan zitten. Vooralsnog wordt de staking voortgezet. Hoewel Philip Morris de Utrechtse rechtbankpresident vroeg de staking te verbieden, kwam de raadsman van het bedrijf zelf uitdrukkelijk met de suggestie om alsnog een gesprek te arrange ren tussen de directie en de ver schillende vakorganisaties. Zoals bekend wordt er sinds vorige week vrijdag bij Philip Morris gestaakt. Aanleiding daartoe is onenigheid over de cao. De directie en inmiddels ook de Industriebond FNV, de Voedings bond CNV en de Unie BLHP me nen dat een deel van de rooster- vrije dagen in het kader van de ar beidsduurverkorting in één blok van vijf dagen moeten worden op genomen. De Voedingsbond FNV is daar fel tegen en dat was voor die bond - met verreweg hetgrootste aantal leden bij Philip Morris - re den om een staking uit te roepen. Mr. H. Knijff meende namens Philip Morris dat de staking van de Voedingsbond verboden moet worden. De raadsman stelde: „De Voedingsbond FNV hanteert het stakingsmiddel om aan Philip Morris en aan de drie andere bon den een eenzijdig cao-dictaat op te leggen. Jegens een werkgever die werkelijk alles heeft gedaan (en nog doet) om toteen vergelijk te komen, is een dergelijke houding onzorgvuldig en daarmee onrecht matig". De raadsman van Philip Morris voerde ook aan dat de onderne ming aanzienlijke schade heet van de staking. Hij vreesde onder meer dat Philip Morris zch niet aan haar exportcontracten kan houden. Op de langere termijn is dat schadelijk voor de werkgelegenheid. Ook wees hij op de grote schade voor de interne verhoudingen bij het be drijf. Raadsman mr. W. Kroft van de Voedingsbond FNV had een an der idee van de staking die volgens hem wel degelijk door de beugel kon. Volgens hem stelden de on- derhandelingsvoorstellen van Phi lip Morris niets voor. Volgens Kroft is er een diep verschil van mening tussen de Voedingsbond (en nog niet zo lang geleden ook de andere bonden) en de directie over de wijze waarop arbeidsduurver korting moet worden ingevuld. De Voedingsbond kiest voor meer werkgelegenheid, terwijl Philip Morris volgens Kroft kiest voor meer winst. In besloten zitting werkte de rechtbankpresident die wil tot on derhandelingen verder uit. Gister middag gingen de gesprekken tus sen de bonden en de directie weer van start. De verwachting is dat de gesprekken gedurende het week einde worden voortgezet. Lukt het dan niet om eruit te komen, dan zal de rechtbankpresident dinsdag ochtend uitspraak doen in het kort geding. door Anton Koene werkweek gelukt is en dat in elk geval niet voor iedere werknemer een aparte arbeidstijd ingevoerd kan worden. De lonen in de grafische indus trie gaan per 1 juli van dit jaar, dus met terugwerkende kracht, om hoog met 3,3 procent en per 1 april 1985 met 2 procent. Jaarlijkse vergadering OPEC WENEN (GPD) - Als de der tien olieministers uit de OPEC- landen midden volgende week Wenen na hun jaarlijkse verga dering weer verlaten zonder verandering in de olieprijs of zelfs in het bestaande quota systeem aan te kondigen, bete kent dat niet dat in de dagen van de debatten die maandag beginnen, achter de hermetisch gesloten deuren van hun confe rentiezaal niets is gebeurd. De meeste olieministers, van wie de bekendste nog altijd sjeik Yamani van Saoedi-Ara- bië is, komen naar Wenen met koffers vol beschuldigingen aan het adres van hun partners. De beschuldigingen hebben zo wel betrekking op de overeen gekomen minimumprijs als op de produktiecijfers van de ver schillende landen. In maart vorig jaar hebben de OPEC-landen na lange storm achtige en tumultueuze discus sies, een overeenkomst bereikt, die tot cioel had eerst de olie prijs te stabiliseren en daarna weer te verhogen. Er was dood eenvoudig teveel olie op de we reldmarkt, waardoor de olie prijs bleef zakken. De OPEC- ministers hebben toen afge sproken de minimumprijs van 29 dollar per vat (inplaats van 34 dollar) te handhaven en de gezamenlijke olieproduktie van alle dertien landen te be perken tot 17,5 miljoen vaten per dag. Bijna iedere maand is er een vergadering van de Marktbe- wakingscommissie bestaan de uit vier OPEC-olieministers - om te zien hoe de verschillen de landen de overeenkomst na leven. Het is geen geheim dat de commissie heeft geconsta teerd dat de overeenkomst aan alle kanten wordt geschonden. Sommige landen produceren veel meer olie dan het toegesta ne quotum, en andere (of vaak dezelfde) verkopen ver onder de minimumprijs. De OPEC-oliefilosofie was, dat door niet te veel te produce ren de overschotten op de olie- markt zouden verdwijnen en dat na eerst de prijs te hebben gestabiliseerd deze automa tisch omhoog zou gaan als de wereldeconomie weer op gang zou komen. En dat is niet ge beurd. Saoedi-Arabië bijvoor beeld produceert op het ogen blik 400.000 vaten per dag meer dan het quotum van 5,4 miljoen vaten per dag dat het land in OPEC-verband heeft aanvaard. Quatar, de Verenigde Arabi sche Emiraten, Venezuela en Indonesië produceren ook meer dan is afgesproken. De to tale produktie van alle dertien landen wordt geschat op 18,7 miljoen vaten per dag in plaats van de overeengekomen 17,5 miljoen. Op het prijsfront heersen eveneens chaotische toestan den. Indonesië en Quatar wor den met de vinger nagewezen omdat zij de minimumprijs fla grant negeren en onder de prijs verkopen. Iran, geconfronteerd met de huiverende houding van de scheepvaartmaatschappijen hun tankers in het Golfgebied te sturen zolang beide OPEC- leden Iran en Irak hun oorlog uitvechten, zou zelfs klanten lokken tegen een prijs van drie tot vier dollar onder de mini mumprijs. Nigeria, met zijn olie van ho gere kwaliteit, is eveneens on der de prijs gaan verkopen, te gen 30 dollar per vat vanwege de concurrentie met Noordzee- olie van dezelfde kwaliteit. Zolang Iran en Irak elkaar af slachten, is de hoop op een steekhoudende en zinvolle overeenkomst tussen de der tien landen nihil. Beide landen moeten zoveel mogelijk olie verkopen om de oorlog te fi nancieren, en beide zijn eropuit de olieproduktie en de oliever koop van de ander te saboteren en zonodig te vernietigen. Saoedi-Arabië heeft helemaal geen krimp en heeft derhalve ook geen dwingende reden bo ven zijn produktiequotum te gaan. Deskundigen op de olie- markt beschouwen zijn hogere produktie als een daad die poli tieke betekenis heeft. Saoedi- Arabië wil de andere OPEC-le- den in de eerste plaats demon streren dat geen overeenkomst waarde heeft als Saoedi-Arabië niet meedoet. Door zijn over- produktie op te schorten kan Saoedi-Arabië, dat over het al gemeen een matigende invloed heeft op de stormachtige verga deringen, concessies van de an deren afdwingen. Wat ook uit de komende OPEC-vergadering komt - deskundigen voorspellen geen wijziging in de officiële prijs of het produktiequotum - het zal zoals in de voorbije vier jaar niet meer zijn dan een papier, dat bedoeld is om het gezichts verlies van het oliekartel te be perken. Deskundigen voorspellen geen wijzigingen in de officiële prijs of het produktiequotum. door C. Wagenaar AMSTERDAM (GPD) - Hoe- wel het beurswezen ditmaal ge kenmerkt werd door de vakan tiestemming, liet vooral Am sterdam zich van de goede kant zien met een vaste ondertoon. Wall Street echter kwam niet op gang door de gebroken week vanwege de vrije woens dag. Dat weerhield de Ameri kanen niet kooporders in de Amsterdamse markt te leggen, waardoor de oplopende koers ontwikkeling na een traag be gin zich flink ging versnellen. Na vier dagen handel stond het algemeen beursgemiddelde voor de notering drie punten hoger dan vorige week vrijdag. Doordat Wall Street na twee dagen handel al weer gesloten bleef door de viering van Onaf hankelijkheidsdag, konden daar vrijwel geen beursposities worden opgebouwd. Het bleef don- dan ook bij 2 punten mi vier punten plus, waaraan derdag een daling van ru punten werd toegevoegd. Veel spectculairder ging het toe op het valutaire front, waar de dollar weer voor vele stunts zorgde. In de meeste centra kwam de waarde van de Ameri kaanse munt op hoogten die in vele maanden niet meer zijn voorgekomen. In Amsterdam liep de prijs op tot bijna f 3,20. In bankkringen verscheen een studie van enkele rentedeskun digen, die het zelfs niet uitge sloten dat de dollar in de nabije toekomst in ons land weer naar prijzen rond f 3,60 zal oplopen. De waarde dus die jarenlang na de oorlog gold, voor de band met het goud werd doorgesne den en de dollar een zwevende valuta werd. Als achtergrond van de hui dige vaste stemming voor de Amerikaanse munt wordt de oplopende rente in de Verenig de Staten gezien, gekoppeld aan een lage inflatiegraad en een gunstige economie. Even als in de Verenigde Staten zelf wordt ook daarbuiten nog reke ning gehouden met kredietaf- remmende bepalingen van de FED, het bestuur van de geza menlijke Amerikaanse Centra le Banken, om zo oververhit ting van de economie tegen te gaan. En dit werkt de verwach ting van nog hogere rente in de hand. Gevaar Toch blijft er ook gevaar voor de dollar op de loer liggen. Be halve de nog altijd snel stijgen de tekorten op de Amerikaans handelsbalans met het buiten land, nam deze wèek ook het rommelen binnen het Ameri kaanse bankwezen weer toe. Het dreigende faillissement in mei van de Continental Illinois, dat is Amerika's achtste bank, blijkt namelijk nog niet te zijn vergeten, want nog steeds trek ken vooral particuliere spaar ders massaal hun geld bij deze bank weg, ondanks de groot scheepse steunoperaties die door vele instanties zijn onder nomen. Dit vangnet was aan vankelijk op 7,5 miljard dollar gesteld, maar thans is het totale door spaarders opgevraagde geld de 10 miljard dollar al overschreden. Er dreigen dus nieuwe pro blemen, wat tot nieuwe arg waan kan leiden tegen het ge hele Amerikaanse bankwezen. Geen wonder dus dat Wall Street aan de voorzichtige kant blijft, hoewel over enkele we ken een stroom van zeer gunsti ge winstcijfers over het tweede kwartaal kan worden verwacht. De verwachtingen voor onze beurs blijven eveneens op hoog niveau. Nu het kabinet-Lub- bers de rakettenproblematiek voorlopig heeft overleefd, ver schijnen er, vooral in de Ameri kaanse financiële pers, weer positieve beschouwingen over onze topwaarden. Dit manifes- teerdé zich deze week in her nieuwde belangstelling voor Koninklijke Petroleum en voor Unilever. Doordat voor de rest van de aandelenmarkt de koop lust maar betrekkelijk gering was, kwam dit niet optimaal tot uiting in de algehele koersin- dex. Vanuit de politieke hoek kwamen berichten dat het ka binet verdere fiscale verlichtin gen zou overwegen voor de spaarder, om zo het bedrijfsle ven aan het voor de stijgende werkgelegenheid benodigde kapitaal te helpen. Apathie Op de beurs wordt al enige weken de verwachting van een spoedig regeringsbesluit uitge sproken inzake de fiscale af trekbaarheid van een zekere aandelenaankoop. Maar nu zou het kabinet ook overwegen de fiscale vrijstelling voor 500 gul den aan dividend tot jaarlijks een bedrag van duizend gulden op te voeren. Na de dit jaar doorgevoerde vennootschaps belastingverlaging en andere lastenverlichtingen houden de nieuwe maatregelen dus' een verdere aanmerkelijke verbete ring van het spaarldimaat in. Het is dan ook niet zo ver wonderlijk dat door de algehele apathie heen toch bepaalde op beleggingsaankopen gerichte beurstransacties zichtbaar wer den. Vooral voor de meer de fensieve levensmiddelenbedrij- ven als Wessanen, Centrale Sui ker Maatschappij en Nutricia kwam enige belangstelling door. Ook voor in de afgelopen maanden sterk ingevallen aan delen als IBB Kondor, Nijver- dal Ten Cate, Verenigde Machi nefabriek Stork en ACF kwam bij mondjesmaat zoveel koop lust opzetten, dat de aandelen elke dag een stapje verder kon den komen. Alleen de meer Duits gerichte aandelen waar voor de belangstelling traditio neel voornamelijk bij onze oos terburen berust, deden door de ook in Frankfurt en Dusseldorf heersende apathie weinig, het geen aan de trage koersvor- ming voor AKZO en Hoogo vens te bespeuren viel. Fraai was daarentegen de koersstijging van 10 gulden voor Unilever. Tien gulden kwam er ook op de vorige koers van ACF en Nijverdal Ten Cate. De op de parallel- markt verhandelde Samas (een bedrijf voor kantoorautomati seringen) liep 25 gulden op door de winststijging van 65 procent vorig jaar. Op de Euro-1 pese optiebeurs stonden op sommige dagen de valutacon tracten sterk op de voorgrond. Het aantal contracten liep daar bij sterk op, hetgeen verband hield met de stijgende dollar. Maar Philips bleef toch verre weg nummer een, met in totaal rond 15.000 calls. De gemiddel de dagomzet bleef overigens bij 14.000 contracten steken, tegen nog bijna 15.000 in de vorige periode. In totaal werden er 70.000 contracten afgesloten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 9