'Martelpraktijken
nemen weer toe'
■c
Guatemala mag kiezen: rechts of dictatuur
Koele reacties op
vrijlating Cubanen
Mitterrand: betere
relatie met Spanje
Bestuur Punjab
grondig gewijzigd
Scherpe kritiek op Spaanse regering
ARGENTIJNSE TANKER DOORMIDDEN I Gandhi wipt 'zondebokken
Eeuwenoude boete afgekocht
Smit doet
'schuimaanval'
op Tiburon
ZATERDAG 30 JUNI 1984
Buitenland
MADRID - De Spaanse regering heeft scherpe kritiek te slikken gekregen tijdens een
symposium in Madrid over folteringen, georganiseerd door de jonge Spaanse balie.
WASHINGTON - Vergezeld van
49 voormalige gevangenen is de
zwarte presidentskandidaat Jesse
Jackson donderdagavond in de
Amerikaanse hoofdstad terugge
keerd uit Cuba. Zijn nieuwste
stuntwerk in de marge van de bui
tenlandse politiek leidde tot grote
vreugde bij de familieleden van 22
Amerikanen, onder wie een aantal
door
Henk Kolb
drugsmokkelaars, en luide kreten
tegen Castro van de 27 Cubaanse
politieke gevangenen die weg
mochten. Maar noch het Witte
Huis, noch het ministerie van bui
tenlandse zaken in Washington
bleken geneigd Jackson het hulde
betoon te bereiden waarop hij had
gerekend.
Minister van buitenlandse zaken
George Shultz verklaarde bitter
dat Castro geenszins te kennen had
gegeven zijn 'subversieve' beleid
in Latijns-Amerika te willen mati
gen. Zijn woordvoerder betoogde
dat het loslaten van de gevangenen
weliswaar een humanitair succes
is, maar geen 'gebeurtenis van poli
tiek belang'.
Jackson had al vanuit Cuba laten
weten dat hij vrijdag een onder
houd wilde met president Reagan
en George Shultz. Reagan echter
stuurde hem naar een onderge
schikte functionaris van het minis
terie van buitenlandse zaken om
daar van zijn bevindingen in Cuba,
El Salvador en Nicaragua te verha
len. Op die manier kwamen de
puntjes weer duidelijk op de i te
staan.
Volgens Jackson is Castro nu be
reid de onderhandelingen te ver
snellen over de terugkeer van 1200
Cubaanse misdadigers en geeste
lijk gestoorden, die Cuba in 1980
met vele andere vluchtelingen in
boten via Mariel naar Florida
stuurde. Daarmee is het State De
partment weliswaar ingenomen,
maar op alle andere punten ziet
men daar geen wezenlijke vooruit
gang.
De missie die Jackson zichzelf
heeft toebedacht, is voor het oog
wederom geslaagd: ideologische
tegenstanders zijn soms tot meer
overleg bereid dan in Washington
doorgaans wordt beweerd. In Was
hington echter acht men Jacksons
incidentele bemoeienissen met het
buitenlands beleid zeer storend op
een ogenblik dat zeer voorzichtig
besprekingen met de sandinisten
in Nicaragua worden gevoerd.
Jackson, duidelijk links van het
midden in de Amerikaanse poli
tiek, is voor Reagans ideologische
vijanden een bruikbare gespreks
partner. De Cubanen die hij nu
nieuwe vrijheid heeft bezorgd, zul
len niettemin snel worden opgeno
men in de kringen waar men de
confrontatiepolitiek van het staats
hoofd met hartstocht en verbeten
heid steunt.
Gedurende de hele week dat het
symposium duurde, werd het so
cialistische kabinet er verantwoor
delijk voor gesteld dat folteringen
in Spanje nog steeds niet uitgeban
nen zijn. Diverse sprekers en
slachtoffers van mishandelingen
eisten het ontslag van de minister
van binnenlandse zaken, Barrio-
De reeks getuigenverklaringen tij
dens het symposium bevestigde de
conclusies van het rapport dat Am
nesty International in april jl. pu
bliceerde. Volgens Amnesty Inter
national behoort Spanje nog steeds
tot de acht Europese landen waar
martelpraktijken voorkomen.
Jaarlijks bereiken Amnesty Inter
national 25 tot 30 klachten over fol
teringen, een aantal dat volgens
specialisten in het thema aanzien
lijk hoger ligt. Hoewel mishande
lingen in gevangenissen aanzien
lijk zijn teruggelopen, blijken folte-
Congres vraagt
informatie over
Sacharovs
WASHINGTON (UPI) - Het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft eenstemmig een resolutie
aanvaard waarin op de Sowjet-unie
een beroep wordt gedaan medede
lingen te doen over de gezondheid
en verbljfplaats van de dissident
Andrei Sacharov en zijn vrouw, Je-
lena Bonner, en hun toestemming
te geven tot vertrek. De niet bin
dende resolutie „ter vertolking van
het gevoelen van het Congres"
werd met 399 tegen nul stemmen
aanvaard. Zij gaat nu ter bespre
king naar de Senaat.
De republikeinse afgevaardigde
John Porter zei dat de actie van het
Congres zal bijdragen aan de druk
tot vrijlating van mevrouw Bonner
en Sacharov.
In de resolutie wordt Moskou ge
vraagd zich te houden aan de slo
takte van Helsinki voor het waar
borgen van de mensenrechten en
vrijheden en specifieke informatie
te geven over verblijfplaats, ge
zondheid en wettelijke status van
beiden. Ook wordt er bij de Sovjet
unie op aangedrongen een uitreis
visum aan mevrouw Bonner te ver
strekken en beiden toe te staan te
leven in het land van hun keus.
Aan president Ronald Reagan en
aan andere landen wordt gevraagd
in de krachtigst mogelijke bewoor
dingen op de hoogste niveaus te
protesteren tegen de weigering van
de Sovjets specifieke informatie
over de Sacharovs te geven.
ringen op politiebureaus en in ka
zernes van de Guardia Civil nog
steeds schering en inslag te zijn.
Na een sterke daling van het aan
tal gevallen kort na de dood van
Franco, blijken folteringen weer in
omvang toe te nemen, vooral als
gevolg van de anti-terroristenwet
van 1980. Enkele advocaten op het
symposium, zoals de bekende strij
der voor democratische vrijheid
onder het Franco-regime, Jaime
Miralles, hekelde de corruptie en
tegenwerking van politiekorpsen
en leden van de rechterlijke macht
om aanklachten tegen toepassing
van martelingen tot op de bodem
te doen uitzoeken.
Tot dusver kwam het slechts in
sporadische gevallen tot een ver
oordeling: vorig jaar maart werden
als novum twee agenten in Bilbao
veroordeeld tot 10 maanden gevan
genisstraf, dit jaar kregen vijf le
den van de Guardia Civil straffen
van 10 tot 14 maanden opgelegd.
Vorige maand kwam het zelfs tot
een incident binnen de rechterlijke
macht. Vier rechters in San Sebas
tian klaagden in een gezamenlijk
document over de geringe bereid
heid van de politie en de Guardia
Civil om aan een onderzoek naar
folteringen mee te werken. De
klacht van de vier rechters resul
teerde niet in een impuls om mis
handelingen harder aan te pakken,
maar in een disciplinair onderzoek
van de Algemene Raad van de
Rechterlijke Macht, die van oor
deel .was dat de vier rechters hun
boekje te buiten waren gegaan.
De opzet van de jonge balie is,
via dit symposium het fenomeen
van folteringen grotere publiciteit
te geven en de regering voor het
blok te zetten om folteraars harder
aan te pakken, teneinde de mis
handelingen volledig uit te ban-
BUENOS AIRES (Reuter) - Een
arbeider die met een lasappa
raat aan het werk gingheeft
donderdagavond nacht een ex
plosie aan boord van de in Bue
nos Aires afgemeerde volle olie
tanker Per ito Moreno veroor
zaakt. Twee mensen zijn ge
dood en zes worden vermist. De
tanker brak doormidden. Het
12.622 ton metende schip had
1.280 vaten ruwe olie aan boord
toen de explosie zich voordeed.
LONDEN (GPD) Aan een 770 jaar oude traditie is deze week een eind
gekomen: het Britse ministerie van financiën heeft besloten niet langer
elk jaar 3 pond en acht pence (13 gulden) naar de universiteit van Oxford
over te maken als compensatie voor in de 13e eeuw begane gruweldaden.
Ir. het jaar 1214 lynchten de burgers van Oxford, onder leiding van hun
burgemeester, een paar studenten. Ze waren toch al niet erg blij met de
toen nog gloednieuwe universiteit, en toen een inwoonster van het stadje
door een student werd vermoord (hij nam schielijk de benen) was de
maat vol, en knoopten ze twee willekeurige studenten op.
De oppermachtige rooms-katholieke kerk kwam er aan te pas, en uit
eindelijk werd besloten dat de burgers van Oxford jaarlijks 3 pond en
acht pence aan de universiteit zouden schenken, bij wijze van herstelbe
taling. De plichten van Oxford werden in de loop van de geschiedenis
overgenomen door de staat, en dus zond het ministerie van financiën elk
jaar trouw het bedragje naar de universiteit van Oxford, waar het in de
pot ter leniging van de nood van arme studenten werd gestopt. Daar is nu
een eind gekomen nadat ambtenaren op het ministerie hadden vastge
steld, dat het meer kostte om de cheque te sturen dan het bedrag dat op
de cheque stond. Met een eenmalige betaling van ruim 100 gulden is de
universiteit afgekocht.
MADRID (GPD) - De Frans-
Spaanse bilaterale relaties bereik
ten gisteren een tot voor kort on
mogelijk gehouden hoogtepunt.
Na periodes van wrijving en we
derzijdse irritatie, veroorzaakt
door het in brand steken van
Spaanse vrachtwagens met fruiten
of het beschieten door de Franse
marine van Spaanse vissersboten,
werd de Franse president Mitter
rand gisteren als de dierbaarste
bondgenoot van Spanje in Madrid
onthaald.
Verantwoordelijk voor de plotse
linge ommekeer in de Spaans-
Franse betrekkingen zijn vooral de
bereidheid van Franse kant tot on
dertekening van een akkoord over
de bestrijding van de ETA op
Frans gebied, maar vooral Mitter-
rands bemoeienis om de Britse
kwestie binnen de EG op te lossen,
waardoor onverwacht het licht op
groen kon worden gezet voor
Spanjes toetreding tot de Gemeen
schap.
Voordat Mitterrand zondag de
voorzittershamer van de EG aan
Ierland overdraagt, wilde hij op het
laatste moment persoonlijk zijn
politieke triomf na de historische
sessie van Fontainebleau komen
incasseren in Madrid. Zowel Mit
terrand, die slechts vier uur in de
Spaanse hoofdstad verbleef, als
premier Gonzalez onderstreepten
dat de toetreding van Spanje (en
Portugal) op 1 januari 1986 een feit
zal zijn.
Minder zeker is evenwel de peil
datum van 30 september aanstaan
de, waarop de onderhandelingen
moeten zijn afgerond. Over een
aantal belangrijke hoofdstukken,
(vooral visserij, wijn en olijfolie), is
nog steeds geen akkoord bereikt.
In Spanje houdt men er rekening
mee dat de datum van afsluiting
van de onderhandelingen wat ver
traagd kan worden, maar nooit
meer dan tot eind van dit jaar.
Insiders onderstreepten gisteren
in Madrid, dat juist bij het hoofd
stuk van de wijn en de olijfolie (die
tot dusver buiten de onderhande
lingen zijn gehouden vanwege het
ontbreken van interne overeen
stemming tussen de tien EG-lan-
den), Frankrijk zijn daadwerkelij
ke bereidheid zal moeten tonen ten
aanzien van Spanjes komende lid
maatschap.
NEW DELHI (Reuter) - De Indi
sche regering heeft gisteren een
nieuwe gouverneur benoemd in de
woelige noordelijke deelstaat Pun
jab waar Bhairab Dutt Pande eer
der op de dag samen met het hoofd
van de politie, Pritam Singh Bhin-
der, aftrad. Het persbureau Press
Trust of India (PTI) meldde dat
K.T. Satarawala opvolger van Pan
de zal zijn. Hij is als plaatsvervan
gend gouverneur van de voormali
ge Portugese kolonie Goa hoofd
van het bestuur aldaar en is direc
teur geweest van Indian Airlines.
Een regeringswoordvoerder, die
het aftreden van de gouvrneur en
de inspecteur-generaal van politie
in de deelstaat bekendmaakte, zei
dat er een grondige wijziging in het
bestuur van Punjab zou komen na
de crisis als gevolg van de geweld
dadige campagne van extremisti
sche sikhs die concessies op reli
gieus en politiek gebied eisten. De
regering wil de burgerlijke en poli
tiediensten maken tot een doelma
tig instrument voor het scheppen
en handhaven van recht en orde.
Gezaghebbende kringen meldden
dat de ontslagen verband hielden
met de uitslag van een regerings-
onderzoek naar de crisis rond de
sikhs waarbij veel schuld werd ge
geven aan het bestuur van de deel
staat.
Satarawala is lid van India's klei
ne maar economisch machtige Par-
si-gemeenschap (aanhangers van
het Parsisme, de laatste uitloper
van de godsdienst van de Oudper-
zische profeet Zarathoestra die bij
de Arabische verovering van Per-
zië naar Voor-Indië uitweken). Hij
bekleedt ook een reeks gevoelige
regeringsposten en is onder meer
adviseur van de gouverneur van
het strategische gebied van Jam-
mu en Kashmir. Hij wordt be
schouwd als een van de kundigste
bestuurders van het land.
Pande en Bhinder waren door
premier Indira Gandhi persoonlijk
aangewezen toen zij Punjab in ok
tober vorig jaar onder presiden
tieel bestuur stelde om aan de ge
welddadige campagne van de
sikhs een eind te maken.
Pande (67) was gouverneur van
het door marxisten bestuurde
West-Bengalen toen Gandhi op
hem een beroep deed het bestuur
in Punjab over te nemen. Bhinder,
een' sikh, is commissaris van poli
tie in New Delhi geweest.
Een belangrijk politicus van de
oppositie, K.L. Sharma, secretaris
van de Bharatiya Janata partij,
deelde aan journalisten mee dat
Gandhi beide functionarissen als
zondebokken tot aftreden had ge
dwongen. Zij schuift de verant
woordelijkheid voor het falen van
haar regering door naar deze twee
ROTTERDAM (ANP) - Hoewel de
felle brand op het achterschip van
de tanker Tiburon nog onvermin
derd woedt, hebben de bergers van
Smit-Internationale uit Rotterdam
goede hoop dat overslaan van het
vuur naar de met 260.000 ton ruwe
olie geladen tanks kan worden
voorkomen. Met een snelheid van
nog geen twee mijl per uur hebben
de vier slepers het door een Iraakse
raket getroffen schip vrijdag aan
het eind van de middag uit de ge
varenzone van het noordelijk deel
van de Perzische Golf gebracht.
Volgens een woordvoerder van
het bergingsbedrijf in Rotterdam
zullen de bergers vandaag samen
met een speciaal uit Rotterdam
overgevlogen brandweerploeg een
„massale schuimaanval" openen
op het brandende achterschip. Tot
die tijd wordt met waterkanonnen
de temperatuur van het schip zo
laag mogelijk gehouden.
Als de brand kan worden geblust
en als de ladingtanks intact blijven
kan de Tiburon naar de rede van
Bahrein worden gesleept. Daar zal
dan de lading ruwe olie worden
overgepompt in een andere tanker.
De Zwitserse eigenaren beschou
wen het schip als verloren.
Er is weinig enthousiasme onder het merendeels indiaanse volk i
Guatemala voor de verkiezingen van zondag. (foto
GUATEMALA STAD (ANP) -
„Waarom zou men gaan stem
men voor mensen die een
grondwet moeten opstellen,
terwijl men in Guatemala de
grondwet nooit respecteert".
Reacties als deze illustreren het
gebrek aan vertrouwen van
veel Guatemalteken in de ver
kiezingen van aanstaande zon
dag. Volgens het militaire be
wind van generaal Mejia Victo-
res vormen de verkiezingen
voor een grondwetgevende ver
gadering echter de eerste stap
naar een „democratische ope
ning". Voor 1985 heeft het mili
taire bewind presidentsverkie
zingen in het vooruitzicht ge
steld.
De ongeveer 2,5 miljoen kies
gerechtigde Guatemalteken
kunnen zondag een keus ma
ken uit 17 partijen van ultra
rechts tot centrum-links. Links
en extreem-links in het politie
ke spectrum zullen in de ver
kiezingen ontbreken. De tot de
Socialistische Internationale
behorende Sociaal-Democrati
sche Partij (PSD) doet niet
mee, omdat volgens haar van
wege de onveiligheid een
werkelijke volksuitspraak niet
mogelijk is. Een tweede so
ciaal-democratisch getinte par
tij, FUR (Revolutionair Een
heidsfront), heeft besloten wel
mee te doen. De communisti
sche partij en extreem-links be
schouwen de verkiezingen als
een 'farce', slechts bedoeld om
het regime te versterken in de
oorlog tegen het verzet. Zij zijn
verenigd in het guerrillafront
URNG (Revolutionaire Natio
nale Guatemalteekse Unie) en
zetten hun al jaren durende ge
wapende striid voort.
Slechts enkele partijen heb
ben kans zetels te halen in de 88
leden tellende grondwetgeven
de vergadering. Dat zijn zeker
de twee traditionele uiterst
rechtse partijen MLN (Bewe
ging van Nationale Bevrijding)
en CAN (Authentiek Nationaal
Centrum). De centrum-rechtse
UCN (Unie van het Nationaal
Centrum) en de PCD (Christen-
Democratische Partij) mogen
hopen de suprematie van MLN
en CAN te doorbreken. De po
sitie van de christen-democra
ten in Guatemala is mogelijk
versterkt door het succes de
zusterpartij in het buurland El
Salvador, die vorige maand
met Napoleon Duarte de presi
dentsverkiezingen won.
De vorige grondwet werd na
een coup van generaal Rios
Montt, op 23 maart 1982, buiten
werking gesteld, en het Con
gres naar huis gestuurd. De
coup maakte de twee weken
eerder gehouden algemene ver
kiezingen (door velen als zeer
frauduleus beschouwd) onge
daan.
Enthousiasme
Politieke partijen van alle
richtingen hebben overigens
herhaaldelijk geprotesteerd te
gen de beperkte taak die het
militaire bewind aan de nu te
kiezen grondwetgevende ver
gadering toekent. Volgens de
partijen zou de vergadering
ook een overgangspresident
moeten kiezen, maar dat zit er
niet in. Generaal Mejia Victores
heeft de politici al gewaar
schuwd voor de gevolgen, wan
neer zij zich meer rechten toeëi-
genen dan de militairen hen
hebben toegekend.
Noch de partijen, noch de
kiezers hebben aan de voor
avond van de verkiezingen veel
enthousiasme getoond. De
campagnes waren weinig
kleurrijk en de meeste partijen
hebben hun blik al vooruit ge
worpen naar de aangekondigde
presidentsverkiezingen. Veel
Guatemalteken zijn nauwelijks
gemotiveerd te gaan stemmen,
zo bleek tijdens een recent on
derzoek van een Guatemal-
teeks dagblad. Dat lijkt weinig
verwonderlijk in een land dat al
jaren gebukt gaat onder een mi
litaire dictatuur, bloedig poli
tiek geweld en frauduleuze ver
kiezingen. Bovendien gaat de
politiek grotendeels buiten de
indiaanse bevolkingsgroep om,
ofschoon zij de meerderheid
van de bevolking uitmaken.
De enige periode waarin eni
ge hoop gloorde in Guatemala
lag tussen 1944 en 1954. Gema
tigde regeringen probeerden
toen door sociale en landher
vormingen de - als in de meeste
Middenamerikaanse landen -
grote maatschappelijke tegen
stellingen en scheve bezitsver
houdingen aan te pakken. Aan
de hervormingspolitiek kwam
een abrupt einde met de val
van president Jacobo Arbenz,
die werd verdreven na een door
de CIA gesteunde invasie. De
val van Arbenz luidde een pe
riode van geweld en onder
drukking in. Militaire dictatu
ren wisselden elkaar af en met
tussenpozen laaide de strijd
tussen guerrillabeweging en
het leger op. Moorden en ont
voeringen, waarvoor volgens
rapporten van Amnesty Inter
national militaire machtheb
bers direct verantwoordelijk
zijn, zijn in Guatemala al jaren
een bekend verschijnsel.
Ook onder het bewind van
generaal Mejia Victores, die in
augustus 1983 na een coup aan
de macht kwam, is deze situatie
niet veranderd. Evenmin als
dat het geval was onder zijn
voorganger, de curieuze gene
raal Rios Montt, die als lid van
een protestantse sekte meende
dat hij een bijbelse opdracht
had („Ik ben noch door de wa
pens, noch door de verkiezin
gen aan de macht gekomen,
maar door de wil van God"). Hij
beloofde dat in Guatemala
geen lijken meer langs de kant
van de weg zouden worden ge
gooid of in vrachtwagens opge
stapeld. Onder verantwoorde
lijkheid van Rios Montt ging
vervolgens een genadeloze an
ti-guerrillacampagne van start,
waarbij het leger duizenden on
schuldige burgers vermoordde.
Vooral de indianen waren het
slachtoffer. Het was ook Rios
Montt die de, .inmiddels afge
schafte, zogenoemde geheime
militaire rechtbanken introdu
ceerde.
Begin deze maand veroor
deelden de Guatemalteekse
bisschoppen in een ongewoon
krachtige verklaring „de
groeiende golf van geweld" die
zich uit in „massale deportaties
van de bevolking, ontvoerin
gen, verdwijningen, martelin
gen en moorden op indianen en
boeren, waaronder kinderen,
zwangere vrouwen en grij
saards". In hun verklaring stel
len zij ook de grote sociale on
gelijkheid aan de kaak. Zij he
kelen de „voortdurende econo
mische uitbuiting" van de mas
sa's, waarvan de oorzaak ligt in
„het ernstige probleem van het
grondbezit".
Volgens de CEPAL (Econo
mische Commissie voor La-
tijns-Amerika van de VN) leeft
79 procent van de 7,5 miljoen
Guatemalteken in armoede.
Minder dan twee procent van
bevolking bezit bijna 90 pro
cent van de beste gronden. De
situatie is nog verslechterd
door de economische crisis die
ook Guatemala heeft getroffen
en die door het geweld is ver
scherpt. Zo is een van de be
langrijkste deviezenbronnen,
de toeristensector, bijna opge
droogd. Volgens een advies van
de Amerikaanse overheid kun
nen onder andere het gebied
ten zuiden van het oogstrelen
de Atitlan-meer en departe
menten als Huehuetenango en
El Quiche met hun kleurrijke
indianendorpen beter worden
gemeden.
Of met de verkiezingen van
aanstaande zondag werkelijk
een „democratische opening"
wordt gemaakt, wordt door ve
len ernstig betwijfeld. De hou
ding van de militairen tegen
over de grondwetgevende ver
gadering zal moeten tonen, in
hoeverre zij bereid zijn de
macht te delen. Dat zal ook een
maatstaf zijn voor toekomstige
verkiezingen, schreef een krant
in Guatemala. Een recente ge
beurtenis rond de president
van het Guatemalteeks Hoog
gerechtshof lijkt weinig reden
tot optimisme te geven, zo me
nen waarnemers. Generaal Me
jia Victores ontsloeg de hoog
ste rechter, Ricardo Sagastu-
me, twee maanden geleden, na
dat hij een petitie in ontvangst
had genomen van de Guate
malteekse Commissie voor de
Mensenrechten inzake de ge
heime tribunalen en verdwij
ningen. Sagastume verklaarde
daarop dat de veiligheidsdien
sten Mejia onder druk hadden
gezet hem te ontslaan. Hij be
schuldigde in een rede tot col
lega-rechters leger en politie
van ernstige schending van
mensenrechten en onthulde
dat hij bij de uitoefening van
zijn functie voortdurend onder
druk van leger en politie had
gestaan. Generaal Mejia deed
de verklaring van Sagastume af
als „wrok om zijn ontslag".
De VS lijken in de regering
van Mejia Victores wel een ver
betering te zien. President Rea
gan wil de militaire hulp her
vatten. Guatemala weigerde de
militaire hulp zeven jaar gele
den, toen de regering Carter de
ze afhankelijk maakte van de
mensenrechten. Amerikaans
militair materieel zal zeker wor
den ingezet in de strijd tegen de
guerrillabeweging. Een com
mentator van het gezaghebben
de Amerikaanse dagblad Los
Angeles Times zag onlangs de
ironie in het Amerikaanse be
leid inzake Guatemala. „Inder
tijd (1954) steunde Washington
een interventie die een eind
maakte aan gematigde hervor
mingen. Het zijn juist deze her
vormingen die de Amerikanen
in Midden-Amerika nu zo drin
gend aanbevelen om radicale
eisen van de guerrillabeweging
te ondervangen".