LEIDSCH DAGBLAD
Regering
Antillen
gevallen
7.9%
Senaat: geen
troepen weg
uit Europa
Bouwfonds voorziet
dumping van huizen
OESO vreest voor
forse val dollar
Record aan
militaire
bestedingen
Jongen (11)
onder zand
bedolven
AUTO
LEITHON
REMMENSERVICE
;;'PS -AUTOWARENHUIS
BOUWFONDS
HYPOTHEEK.
RENTE NU
FABER
DONDERDAG 21 JUNI 1984 OPGERICHT 1 MAART 1860 No. 37427
Directeur: G. Koopman Postbus 54
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar 2300 AB Leiden
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw MET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Voortel.nrs zie colofon
Van een onzer verslaggevers)
KATWIJK - De haringvangsten
in de Noordzee vallen zwaar te
gen. De vissersvloot heeft tot nu
toe slechts 3.000 ton Hollandse
Nieuwe naar boven gehaald, ter
wijl men had gehoopt voor 1 juli
rond de 15.000 ton aan maatjesha
ring te kunnen vangen.
"Volgens de biologen zit er vol
doende haring in de Noordzee",
zegt Jaap Ouwehand van de Ver
eniging van Schippers Eigenaren
in Katwijk. "Alleen, wij kunnen
ze met geen mogelijkheid ontdek
ken. De vissers speuren de hele
zee af, maar de vangsten zijn
mondjesmaat. In het noordelijk
deel van de Noordzee wordt wel
wat gevangen. Maar die afstand is
voor onze kleine kotters, zonder
invriesmogelijkheden, te groot.
Wij hadden al onze hoop op het
zuidelijk gedeelte gericht, maar
daar zit niks."
Jaap Ouwehand beweert dat
het vissen op Hollandse Nieuwe
nu niet lonend is. "We overwegen
ernstig met de haringvangst te
stoppen en maar weer over te
stappen op de rondvisserij (kabel
jauw, wijting, schelvis). De beslis
sing valt binnen enkele dagen. Na
1 juli kun je hooguit nog twee we
ken maatjesharing vangen. De ha
ring schiet dan kuit, verliest haar
vet en is alleen nog maar geschikt
om in een inleggerij te worden
verwerkt."
De Katwijkse reder Luc Ouwe
hand verkondigt dezelfde me
ning: "Het loopt niet lekker. We
zijn met de gedachte de zee opge
gaan dat de maatjes voor het op
scheppen lagen. Dat is er niet uit
gekomen. Hoe het komt? Mis
schien is het 'roezemoezerige'
weer van invloed geweest op het
gedrag van de haring. Over een
paar dagen kan dat beeld vol
strekt anders zijn."
Een woordvoerder van het
Rijks Instituut voor Visserij-on
derzoek in IJmuiden (RIVO) is
verbaasd over de berichten van
geringe vangsten. De tempera
tuur van het zeewater en het weer
spelen, volgens de bioloog, in het
geheel geen rol. "Het vreemde is
dat ik nog nergens heb gehoord
dat de vissers vruchteloos over de
Noordzee varen op zoek naar Hol
landse Nieuwe. Die hele haring
visserij is vaak een ondoorzichtig
gebeuren".
DEN HAAG (ANP) - De militaire
uitgaven in de gehele wereld zijn
tot ongekende hoogte gestegen en
er dreigt een wapenwedloop in de
ruimte. Dat zegt SIPRI, het onaf
hankelijke Zweedse instituut voor
vredesonderzoek in zijn vandaag
gepubliceerde jaarboek. Becijferd
is dat in de afgelopen twee jaar de
totale militaire bestedingen zijn
toegenomen met ongeveer vijf pro
cent per jaar.
Een groot deel van die stijging
komt voor rekening van de VS.
Sinds 1979 zijn de Amerikaanse de
fensie-uitgaven met gemiddeld 7,5
procent toegenomen. De daling
van de defensieuitgaven door de
meeste NAVO-bondgenoten die in
de jaren zeventig begon is volgens
het SIPRI stopgezet of afgeremd.
De defensiebegroting van de
Sowjet-Unie steeg volgens een
schatting van de Amerikaanse in
lichtingendienst CIA in de periode
1976-1982 met jaarlijks twee pro
cent.
Het SIPRI schat dat vorig jaar
voor bijna 2000 miljard is uitgege
ven aan defensie, de totale wapen
export bedroeg 40 miljard gulden.
Het aandeel van de VS daarin is
39.1. dat van de Sowiet-Unie 30.3
procent. De oorlog tussen Irak en
Iran had volgens het SIPRI al lang
afgelopen kunnen zijn wanneer er
een internationaal wapenembargo
was afgekondigd.
Vrij koel
WASHINGTON (Rtr/UPI) - De
Amerikaanse Senaat heeft giste
ren het voorstel verworpen om in
drie jaar 90.000 man Amerikaanse
troepen uit Europa terug te trek
ken als de Europese NAVO-bond
genoten niet bereid zijn hun de
fensieuitgaven jaarlijks met reèel
drie procent te verhogen. De Se
naat deed wel een beroep op de
bondgenoten om hun defensiebij-
dragen op te trekken.
Het voorstel voor de troepen-te
rugtrekking was ingediend door de
Democratische senator Sam Nunn.
Hij vindt dat de Europese partners
te weinig uitgeven aan hun con
ventionele verdediging. Hierdoor
zouden ze bij een niet-nucleaire
Sowjet-aanval op hun gebied uit
eindelijk gedwongen worden tot
het gebruik van kernwapens. Pre
sident Reagan was tegen het voor
stel omdat het alleen maar zou lei
den tot tweespalt binnen de allian
tie. De Senaat, waarin zijn republi
keinse partij de meerderheid heeft,
steunde hem.
Het voorstel van de Republikein
se senator William Cohen haalde
het wel. Maar het is een zeer flauw
aftreksel van het voorstel-Nunn,
omdat over een vermindering van
de Amerikaanse troepenmacht in
Europa met geen woord wordt ge
rept. Maar het illustreert wel de
ontrevredenheid bij de Senaat over
de defensiebijdragen van de NA-
VO-partners.
Eerder op de avond deed de Se
naat een beroep op de regering-
Reagan de in 1982 afgebroken on
derhandelingen met Moskou te
hervatten over een verbod op alle
kernproeven. Ook werd gevraagd
twee verdragen over beheersing
van de kernbewapening „zo snel
mogelijk" aan de Senaat voor te
leggen.
De Senaat ging vannacht, na een
tien dagen en nachten durend ma
rathondebat, akkoord met de re
cordbegroting voor defensie van
291 miljard dollar.
Snelle redding op
Noordwijks strand
(Van onze verslaggever)
NOORDWIJK - De 11-jarige
Ivor Scheelings uit Noordwijk
is gistermiddag dank zij snel
ingrijpen van twee plaatsgeno
ten aan de dood ontsnapt.
De jongen werd onder het
zand bedolven toen een diepe
kuil die hij aan de duinvoet op
het strand had gegraven in
stortte.
Rob de Vries en Leen van de
Bent, twee leden van de Noord-
wijkse Zeilvereniging, zagen
het ongeval gebeuren en wisten
spoedig het hoofd van de
knaap boven het zand te krij
gen. De inmiddels gewaar
schuwde strandpolitie bracht
met een zuurstofapparaat de
versufte jongen weer bij zijn
positieven.
De jeugdige Noordwijker
hield aan het ongeval wel een
forse buil op het hoofd over. Bij
het zoeken in het zand raakte
een redder met zijn schep het
hoofd van de jongen.
Veel bewolking en af en toe buien.
Minimumtemperatuur omstreeks elf
graden, middagtemperatuur ongeveer
zeventien graden.
Matige, maar aan de kust krachtige,
westenwind.
22 juni 1984
Zon op: 05.02 uur, zon onder: 22.03 uur.
Maan op: 02.17 uur, maan onder: 14.36
uur. Waterstanden Katwijk: hoogwa
ter 10.31 en 23.04 uur, laagwater 06.09
en 18.43 uur.
Peugeot en Talbot dealer voor Lelden en omgeving
Oegstgeesterweg/Maredijk 175 te Leiden
tel. 071-212911. Do.avond koopavond
WILLEMSTAD (ANP) - De Antilliaanse coalitieregering
van premier Don Martina heeft vandaag haar ontslag
ingediend bij de gouverneur van de Nederlandse Antil
len, René Romer.
'In 1985 nieuwe
korting op wao'
Solidariteit: 'Helft
ging maar stemmen'
MOSKOU - De Franse president
Mitterrand, die tot en met zaterdag
in de Sowjet-Unie is, bezocht van
ochtend met Tsjernenko het graf
van de onbekende soldaat vlakbij
het Kremlin. Gisteren had hij voor
de eerste maal een ontmoeting met
de nieuwe Russische leider.
Mogelijk zal Tsjernenko binnen
afzienbare tijd ook VS-president
Reagan ontmoeten. De Russische
ambassadeur in Washington Do-
brynin sprak gisteren langdurig
met minister Shultz (buitenlandse
zaken) waarbij de topontmoeting
ter sprake zou zijn gebracht.
De Amerikaanse Senaat heeft
zich gisteren uitgesproken voor een
dergelijk gesprek op korte termijn.
(foto AFP)
De regering heeft dit besluit geno
men omdat parlementsvoorzitter
Roy Markes zijn steun aan het ka
binet heeft opgezegd. Markes is af
gevaardigde in de Staten voor de
Curacaose MAN-partij van premier
Martina.
De coalitiepartners willen dat
gouverneur Romer in zes weken de
mogelijkheid gaat onderzoeken
om een regering te vormen die kan
rekenen op een bredere steun in
het parlement. Lukt dit niet, dan
zal het parlement worden ontbon
den en worden verkiezingen uige-
schreven, zo deelde premier Marti-
De premier verklaarde dat de
werkzaamheden in verband met de
status aparte van Aruba, die op 1
januari 1986 moet ingaan, normaal
zullen doorgaan. Het demissionai
re kabinet zal de lopende zaken af
handelen. De topconferentie op
Curacao van de vijf eilanden van
de Antillen aanstaande maandag
gaat gewoon door.
In politieke kringen in Willem
stad ziet men weinig kans op een
nieuwe coalitie, gezien de politieke
standpunten. De PvdA'er Van Ke-
menade, voorzitter van de kamer
commissie voor de Antillen, zei te
hopen dat de regeringscrisis zal lei
den tot 'een bredere samenstelling'
kabinet.
Hij acht het niet uitgesloten dat
Roy Markes de crisis heeft gefor
ceerd om een bredere samenstel
ling af te dwingen.
Markes trok zijn steun aan de re
gering in, omdat zij volgens hem te
lang had gewacht met een beslis
sing over een subsidie-aanvraag
Het ging om een subsidie voor het
sturen van een Antilliaanse sport-
delegatie naar Puerto Rico.
Vrij luchtverkeer
Nederland-Engeland
PAGINA 9
Westduitsers halen
halve finale niet
PAGINA 13
GRATIS KONTRÓLE OP TESTBAHK
HOGE RIJNDIJK 5, LEIDEN. TEL. 071-120248. (Direkt naast Het Motorhuis).
DAF gaat F-16's
van VS repareren
EINDHOVEN (ANP) - DAF Spe-
cial Products in Eindhoven heeft
een contract afgesloten met het
Amerikaanse ministerie van defen
sie voor reparatie en revisie van
landingsgestellen van de ruim 500
in Europa gestationeerde Ameri
kaanse F-16 straaljagers. Met de or
der zijn jaarlijks enkele miljoenen
guldens gemoeid.
HOEVELAKEN (ANP) - De ver
koop van nieuwbouw blijft sinds
het begin van dit jaar in geheel Ne
derland sterk achter. Dumping van
nieuwe, niet eerder bewoonde wo
ningen, is dan ook op korte ter
mijn een reëel gevaar.
Dat heeft de president-commis
saris van het Bouwfonds Neder
landse Gemeenten, de Nijmeegse
burgemeester F.J. Hermsen, van
daag gezegd op de jaarlijkse aan
deelhoudersvergadering.
Hermsen wijt de slechte ver
koopresultaten aan de nieuwe sub
sidieregelingen voor premiewonin
gen. Ondernemingen die actief zijn
PARIJS (ANP) - Er is sprake van
een steeds verder oplopende bui
tenlandse schuld in de Verenigde
Staten. De kans is groot dat de dol
lar onder deze omstandigheden
een aanzienlijke waardedaling zal
ondergaan, zodra het beleggen in
de VS minder winstgevend lijkt te
worden. Dat zegt de Organisatie
voor Economische Samenwerking
en Ontwikkeling (OESO) vandaag
in haar vooruitblik op de economi
sche ontwikkelingen in de komen
de anderhalf jaar.
Zij beschouwt de buitensporige
tekorten op de Amerikaanse be
groting en de betalingsbalans een
groot gevaar voor de opleving van
de economie. Het financieringste
kort van de Amerikaanse overheid
wordt voor een groot deel wordt
gedekt door de toestroming van
kapitaal uit het buitenland, aldus
de organisatie. Doordat het aanbod
van buitenlands kapitaal het tekort
op de lopende rekening overtreft
stijgt de koers van de dollar en dat
maakt het tekort op de lopende re
kening nog groter
Het gevaar is dat de concurren
tiepositie van het Amerikaanse be
drijfsleven achteruit gaat en er
steeds meer in dollars luidende
waardepapieren in buitenlandse
handen komen. Op het moment
dat, juist door die ontwikkeling,
het vertrouwen in Amerikaanse
beleggingen verdwijnt, zal de dol
lar een forse waardedaling onder
gaan, zo vreest de OESO, die waar
schuwt voor de enorme gevolgen
die dat voor de wereldeconomie zal
hebben.
(zie ook pagina 9)
Acht doden bij bus
botsing in Spanje
DEN HAAG/LOJA (ANP-Reuter) -
Bij een botsing tussen een bus
met Nederlandse en Britse toeris
ten en een vrachtwagen bij de
Zuidspaanse stad Loja zijn giste
ren acht personen omgekomen en
50 gewond. Een Nederlandse reis-
leidster kwam om het leven en on
der de gewonden zijn ook enkele
Nederlanders.
Zo ligt een Haagse vrouw ern
stig gewond in een ziekenhuis in
Grenada. De chaufTeurs van de
bus en de vrachtauto, beiden
Spanjaarden, en de bijrijder van
de vrachtwagenchauffeur zouden
ook bij het ongeluk zijn omgeko
men.
op het gebied van de woningbouw
zijn volgens hem hierdoor in een
financieel moeilijke positie ge
raakt. Om toch te kunnen verko
pen, zullen ze misschien besluiten
om de prijzen drastisch te verla
gen. Dat is enkele jaren geleden
ook gebeurd, toen de hypotheek
rente het hoogste niveau sinds
1945 bereikte.
Inherent aan de dalende verkoop
van nieuwe woningen is een vol
gens Hermsen eveneens achterblij
vende afzet van hypotheken bij al
le geldverstrekkers.
De president-commissaris van
het Bouwfonds zei dat de vraag
naar nieuwe woningen vooral in
het noorden en het oosten van het
land afgenomen is. Het zwaarte
punt van de nieuwbouw door het
Bouwfonds zal dan ook in de ste
delijke gebieden in de Randstad
komen te liggen.
De secretaris van het In-
twBI terkerkelijk Vredesbe
raad (IKV). Mient Jan
Faber, heeft niet ten onrechte verba
zing gewekt met zijn recente uitlatin
gen over de kruisraketten. Hij vindt
dat een tijdelijke plaatsing van deze
atoomwapens aanvaardbaar kan zijn.
indien dat uiteindelijk zou leiden tot
een kernwapenvrij Europa. Op zich
zelf lijkt dat met onredelijk. Als je de
zekerheid hebt dat alle kernwapens
van het Europese continent zullen
verdwijnen, waarom zou je dan niet
een paar van die raketten tijdelijk to
lereren?
Bij nadere beschouwing komt de
uitspraak van Faber echter nogal
vreemd over. In de eerste plaats
voegt de IKV-secretaris zich in de tra
ditie van diegenen die al jarenlang
roepen dat 'bewapenen om te ontwa
penen' de veiligste en dus beste stra
ti lie is. Faber heeft deze strategie
c ii|d fel bestreden, omdat in de prak
tijk blijkt dat de (kern)wapenwedloop
nog steeds doorgaat terwijl er van ini
tiatieven tot ontwapening weinig of
niets terecht komt.
Daar komt bij dat Fabers 'nieuwe
theorie' aan alle kanten rammelt. Een
kernwapenvrij Europa als voorwaar
de voor tijdelijke plaatsing is een ir
reële constructie, omdat zij geen en
kele zekerheid biedt. Niet over de tij
delijkheid van plaatsing noch over het
perspectief van een kernwapenvrij
Europa. Met andere woorden: de uit
spraak van Faber is niet meer dan
een grote hap lucht.
De uitlatingen van de IKV-secreta
ris roepen trouwens ook in tactisch
opzicht wel wat vragen op.
Faber wordt geacht de leidsman te
zijn van een vredesbeweging die
haar bestaansrecht als het ware ont
leent aan een principiële afwijzing
van nog meer en nog vernietigender
atoomwapens. Zelfs de plaatsing van
maar één nieuwe kruisraket valt daar
mee niet te rijmen. Vindt Faber deze
principiële stellingname dan nu in
eens verfoeilijk? Nee, dat vindt hij
niet. Want uit een dinsdagavond uit
gegeven verklaring blijkt, dat het IKV
de plaatsing van kruisraketten blijft
afwijzen. Faber behoudt zich alleen
het recht voor om met andere vredes
organisaties van mening te verschil
len over te volgen tactiek.
En daar zit hem nou juist de kneep.
Hij wijkt op dit punt duidelijk af van de
koers van de vredesorganisaties en
begeeft zich op het politieke pad om
te proberen het CDA bij de vredesbe
weging te betrekken. Tijdelijke plaat
sing onder de voorwaarde van een
kernwapenvrij Europa kan optisch
een aantrekkelijk uitgangspunt zijn
om weifelaars en tegenstanders in
het CDA over de streep te trekken, zo
moet Faber hebben gedacht.
Maar Faber is niet de aangewezen
figuur om daann een leidende rol te
vervullen. Hij is de voorman van een
actiegroep, die haar doelstellingen
zuiver moet houden en zich niet moet
begeven in de schimmige compro-
missensfeer van de politiek. Anders
doet hij afbreuk aan de kracht van de
vredesbeweging en diskwalificeert hij
zich tot speelbal van de politieke par
tijen. We horen het de VVD-fractie al
zeggen: "Faber? Een prima man. Hij
heeft nu zelfs de vredesbeweging al
zover gekregen dat zij de kruisraket
ten niet meer onder alle omstandig
heden afwijst".
Inlichtingen:
Bouwfonds-infocentrum
Leiden, Botermarkt 2,
(071) 13 43 43.
Haarlem, Anegang 29,
(023) 31 38 52.
Den Haan, Nassauplein 13,
(070) 65 08 00.
nv Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten
zo n verfrommelde krant. Kunnen ze 'm
niet even een beetje opvouwen, voordat ze
'm aan mij doorgeven7
Neem voor een verse, keunge kreukvrije
krant, zélf een abonnement.
Ja. ik wil uw krant
een kwartaal (I 63.10). Ik krig de krant eerst
Adres
Postcode
Plaats
U kuni deze bon opuuren naar hei leidsel)
Dagblad, Antwoordnr 10050, 2300 VB leiden
Bellen kan ook, teL 071-144941
LEIDSCH DAGBLAD
[ou
•RWERKUXSI
ADIiNLVND.
1 EK?
ÉCHT COMI'I
ikit: krant.
