Weinberger legt cijfers op tafel Israël weert partijen met eerlijke, lage cijfers! contact1 lenzen. NAVO-partners doen te weinig Italië schoof lid loge P2 naar voren Deense F-16's neergestort Dankert komt op voor lot van Ferreira De Fabrikant van Peter Stuyvesant PETER STUYVESANT ULTRA MILD PETERSTUYVESANT Mitterrand naar Moskou, een onmogelijke missie? Walesa bloot aan felle kritiek Britse EG-bijdrage blijft een probleem WOENSDAG 20 JUNI 1984 Buitenland WASHINGTON (RTRTJPI) - De Amerikaanse minister van defensie, Caspar Weinberger, vindt dat Japan en enkele Westeuropese NAVO-landen niet voldoende bijdragen aan de Westerse verdediging. Niettemin moeten alle NAVO-landen, de Verenigde Staten inbegrepen, hun defen- sielasten verhogen vanwege de „voortdurende dreiging vanuit de Sowjet-Unie". PARIJS (ANP) - De nieuwe Franse voorzitter van de WEU-assemblee, die maandag in Parijs de Neder landse liberaal Dirk Jan Blaauw heeft verslagen, is gekozen nadat de Italiaanse regering had gepro beerd een lid van de omstreden P-2 loge op deze post te krijgen, zo is gisteren van gezaghebbende zijde in Parijs meegedeeld. Volgens de oorspronkelijke op zet had de Italiaanse christen-de mocraat Alfredo de Poi, die vorig jaar tot voozitter van dte assemblee van de Westeuropese Unie werd gekozen, drie jaar in functie moe ten blijven, dat wil zeggen twee maal moeten worden herkozen. De Poi verloor echter zijn zetel in het Italiaanse parlement nog geen tien dagen nadat hij in Parijs tot voor zitter was gekozen. De Italiaanse regering stelde voor, dat zijn plaats zou worden in genomen door de christen-demo craat Alfredo Sardi, die was afge treden als minister van defensie op het moment dat de geheime leden lijst van de loge P-2 in de open baarheid kwam. De minister van buitenlandse zaken, Giulio And- reotti, zo zegt men in Parijs, was bij nader inzien niet bereid Sardi s kandidatuur voor het voorzitter schap van de WEU-assemblee te steunen tegen het verzet van de Italiaanse communisten, wier steun hij nodig heeft om Sandro Pertini op te volgen als president van de republiek. De Italiaanse communisten zijn, zoals bekend, de enigen wier leiders niet op de ledenlijst van P-2 voorkwamen. Op het laatste moment kwamen de Italianen met een nieuwe kandi daat, Gerardo Bianco, die zo wei nig internationale ervaring had, dat hij dacht dat de WEU-assem blee vergaderde in het conferentie centrum van het Franse ministerie van buitenlandse zaken aan de Avenue Kleber - waar vorige week de ministers van de WEU-landen bijeenkwamen -. Bianco, die nog nooit eerder een bijeenkomst van de WEU-assemblee had bijge woond, wist niet dat de parlemen tariërs uit Frankrijk, Engeland, West-Duitsland, Italië en de drie Beneluxlanden sinds jaar en dag bijeenkomen in het gebouw van de Conseil Économique et Social in een geheel ander deel van Parijs. De Franse christen-democraat J. M. Caro, die maandag tot voorzitter van de WEU-assemblee werd geko zen, was kandidaat gesteld door de groep van (voornamelijk Engelse) conservatieven en christen-demo craten, geleid door de voorzitter van de Britse conservatieven, sir Frederick Bennett. Caro was kan didaat gesteld enkele uren voor de stemming, nadat Bianco zich als kandidaat had teruggetrokken. Blaauw noemde de verkiezing van Caro, krachtig gesteund door Bennett „een slag in het gezicht" van degenen die zich geleidelijk meer bereid toonden de Westeuro pese Unie nieuw leven in te blazen, zoals Nederland. „Deze bereidheid heeft een forse knauw gekregen", aldus Blaauw. Het liberale Tweede-Kamerlid heeft drie jaar geleden, met steun van de Engelse socialisten, een ini tiatief van Bennet getorpedeerd om de WEU-assemblee een uit spraak te laten doen over het in voeren van de neutronenbom bij de NAVO op het moment dat in Genève de Amerikaans-Russische besprekingen over de kernwapens voor middellange afstand begon nen. Ook heeft Blaauw zich met succes verzet tegen een voorstel van Benett, de Jordaanse kroon prins Hassan uit te nodigen om als eerste Arabische staatsman het woord te voeren in de WEU-assem blee. Dat staat in het jaarlijkse rapport over de defensieuitgaven van de NAVO, dat Weinberger vandaag aan het Congres heeft voorgelegd. Het rapport volgt op de indie ning van een wetsvoorstel van de Democratische senator Sam Nunn voor de terugtrekking van 90.000 van de ruim 360.000 man Ameri kaanse troepen uit West-Europia na 1990 als de Westeuropese bondge noten hun defensieuitgaven niet verhogen. Weinberger en president Reagan zijn daartegen omdat Eu ropa naar hun zeggen Amerika's eerste defensielinie tegen de Sow jet-Unie vormt en het meer zou kosten troepen in de VS te houden en ze ingeval van een crisis naar Europa te sturen. Weinberger zegt dat wat betreft het aantal troepen sommige NA VO-landen een „schappelijk" aan deel voor hun rekening nemen, maar anderzijds ze de NAVO-doel- DEN HAAG (ANP) - Het bezoek dat Francois Mitterrand van van daag tot en met zaterdag aan de Sowjet-Unie brengt, wordt be schouwd als de hachelijkste di plomatieke missie uit zijn nu driejarige presidentschap. Het is mogelijk dat hij na afloop kan poseren als de enige westerse lei der die vruchtbare besprekingen met Tsjernenko heeft gevoerd. Maar ondenkbaar is evenmin dat het mis gaat. Hij kan dan de volle laag kan verwachten van de op positie, die zich nog herinnert hoe Mitterrand zijn voorganger de grond inboorde na een mis lukt Oosteuropees uitstapje. Het Elysée heeft al bij voorbaat een verdedigende stelling be trokken door de verwachtingen rond het bezoek te temperen. Wij verwachten geen „spectaculaire wijziging van de Sowjet-poiitiek op de terreinen die Frankrijk veroordeelt - Afghanistan, Po len, de mensenrechten", zo wordt in presidentiële kringen beklemtoond. Er wordt aan toe gevoegd dat Mitterrand zich evenzeer vastberaden zal opstel len en er niet over peinst conces sies te doen, bijvoorbeeld ten aanzien van de mensenrechten. De conclusie luidt dan dat men op zich al blij moet zijn dat er ge sproken wordt. Mitterrand zelf rechtvaardigt zijn bezoek aan Moskou met het ar gument dat een nieuwe fase is in getreden in de Oost-Westbetrek kingen. De plaatsing eind vorig jaar van nieuwe Amerikaanse ra ketten in West-Europa beteken de volgens hem een eerste fase. Daarop volgde een verharding van de Sowjet-poiitiek, maar de ze tweede fase zal logischerwijs overgaan in een derde. Maar wanneer, en hoe, is de vraag. De tweede fase zal zeker tot na de Amerikaanse presidentverkie zingen van november duren, in de tussentijd moet er iets gedaan worden, zeker nu de Sowjet- Amerikaanse betrekkingen op een absoluut dieptepunt zijn aangeland, aldus de analyse van Mitterrand die zegt overtuigd te zijn van de ernst van de huidige internationale situatie. De woordvoerder van het Elysée, Michel Vauzelle, zegt dat Mitter rand geen ontmoeting wilde met de Sowjet-leiding voor de plaat stelling voor een jaarlijkse verho ging van de defensiebegroting met drie procent niet halen. „Over het geheel genomen lijkt het erop dat de NAVO-bondgenoten een billijk aandeel van de totale last voor hun rekening nemen. Maar sommige individuele landen en Japan zitten ver onder hun billijk aandeel". Alleen de VS, Groot-Brittannië, Canada en Luxemburg hebben na aftrek van de inflatie de norm van drie procent gehaald. De Ameri kaanse verhoging was met 7,6 pro cent het hoogst, België zat er met een daling van drie procent het verst onder. Blijkens het rapport bedroeg de gemiddelde verhoging van de NAVO-uitgaven over 1983 5,6 tot 5,7 procent, maar zonder de VS lag het NAVO-gemiddelde op twee procent. Op België na gaven de andere NAVO-landen reëel meer uit aan sing van de eerste Amerikaanse raketten in Europa. „Dat wil zeg gen, niet voor het machtseven wicht was hersteld. Maar nu is er politiek en psychologisch een daad gesteld, een bladzij omge slagen. Van af nu is opnieuw de dialoog mogelijk", voert de woordvoerder aan. Mitterrands gang naar Moskou betekent in ieder geval een afwij king van het beleid dat hij tot dusverre ten opzichte van Mos kou volgde, en dat als uiterst koel kan worden omschreven. Na zijn ambtsaanvaarding in 1981 brak hij met de Gaullisti sche gewoonte om jaarlijks een top te houden met de Sowjets. Zijn voorgangers waren daarmee begonnen om de „speciale ban den" tussen Parijs en Moskou te benadrukken en om Frankrijks onafhankelijkheid tegenover de Verenigde Staten te bevestigen. Mitterrand beschouwde de jaar lijkse ontmoetingen echter als een heilloos „ritueel" dat zich slechts onderscheidde door een gebrek aan resultaten. Bovendien vond hij dat er geen normale (laat staan bijzondere) betrekkingen mogelijk waren zo lang de Sowjet-Unie haar poli tiek in Afghanistan en Polen niet wijzigde. Ook sprak hij geregeld zijn zorg uit over de gestage uit breiding van het Russische ra- kettenarsenaal. Mitterrand irri teerde Moskou zelfs in hoge ma te door zich op te werpen als de speciale waakhond van het NA- VO-dubbelbesluit. De parlemen ten in de Bondsrepubliek en Ne derland kregen in welluidende Franse volzinnen de boodschap dat ze akkoord moesten gaan met de stationering van nieuwe Amerikaanse raketten. De relatie Mitterrand-Moskou was trouwens altijd al een moei lijke geweest. Bij de presidents verkiezingen van 1981 ging de genegenheid van het Kremlin duidelijk uit naar de zittende president Valéry Giscard dÉs- taing, als exponent van de rich ting in de Franse politiek die staat voor Frankrijks onafhanke lijkheid en dialoog met het Oost blok. Voor Moskou valt Mitter rand in een tweede, minder ge waardeerde categorie van politi ci die geporteerd zijn voor Euro pese integratie onder bescher ming van de VS. ADVERTENTIE hun defensie dan in 1982. De per centages waren: Canada 5%, Frankrijk (dat buiten de militaire structuur van de NAVO valt, red.) 0,9% tot 1,5%, de Duitse Bondsre publiek 1,9%, Griekenland 1,3% en Italië 1,1%. Luxemburg gaf 3,5% meer uit, Nederland 2,7%, Noorwegen 2,8%, Portugal 0,4%, Turkije 1,9%, Groot- Brittannië 3% en de VS tenslotte 7,6%. Japan is als niet-NAVO-lid niet gebonden aan het streefper centage maar draagt volgens de VS al jaren te weinig bij aan de verde diging van de Pacific. Kernwapens De Amerikaanse Senaat heeft zich gisteravond primair uitge sproken voor onderhandelingen tussen de supermogendheden over volledige afschaffing van kruisra ketten op zee. Deze wil het ministe rie van defensie deze maand op marineschepen plaatsen ondanks vrees dat daardoor de wapenwed loop kan worden versterkt. De Se naat wil nu geen verbod en stemde unaniem in met een niet-bindend wijzigingsvoorstel terzake van de Republikeinse senator William Co- hen uit Maine. Hij wist ook twee voorname te genstanders van plaatsing te over tuigen met het argument dat het juist nadat de Europese bondgeno ten er toe zijn overgehaald kruisra ketten te land te plaatsen nauwe- hjks het juiste moment voor de VS is om zelfvan plaatsing op zee af te zien. In tegenstelling tot de Senaat aanvaardde het Huis van Afgevaar digden bij de behandeling van de defensiebegroting vorige maand juist een wijziging die een voorlo pig verbod van plaatsing van To mahawk-raketten op zee beoogt. De VS zouden deze raketten niet moeten plaatsen, als de Sowjet- Unie er van zou afzien haar raket van dit type, de SSNX-21, te plaat- JERUZALEM (GPD/AFP) - Het Israëlische centrale verkiezingsco mité heeft na de Joodse Defensie Liga ook de Progressieve Vredes- lijst verboden aan de verkiezingen deel te nemen. De raad baseert zich op een geheim rapport van de in lichtingendienst, volgens welke er bij de Vredeslijst 'staatsgevaarlij ke' elementen zijn. De voorzitter van de raad - een rechter van het Hooggerechtshof - onthield zich van stemming, omdat hij niet over voldoende gegevens beschikte. Minister van defensie Arens had geweigerd de gegevens van de ge heime dienst aan de raad ter be schikking te stellen. Volgens een van de leiders van de partij, de ex- Nederlander Arnon, bestaat de stellige indruk dat de Likoed en de Arbeiderspartij het op een ak koordje hebben gegooid: de Li koed verzet zich niet tegen het ver bieden van de Joodse Defensie Li ga, de Arbeiderspartij verzet zich niet tegen het verbieden van de Progressieve Vredeslijst. „Deze centrale verkiezingsraad is een politiek lichaam, hetgeen toch al een verkeerde zaak is, en zij hebben een politieke beslissing ge nomen, omdat zij geen enkele vorm van joods-Arabische samen- VS-toestellen voor Taiwan WASHINGTON (RTR) - De Ver enigde Staten gaan Taiwan 12 mili taire transportvliegtuigen van het type C-130 leveren. Met de transac tie is een bedrag gemoeid van een miljard gulden. Dit is meegedeeld door het Amerikaanse ministerie van defensie. De mededeling van het Penta gon kwam precies een week nadat bekend was geworden dat de VS overeenstemming met China had den bereikt inzake de levering van wapens aan Peking. Volgens de Pentagon-woord- voerder betekent de levering van de 12 C-130 (herkules) toestellen geen verstoring van het militaire evenwicht. De toestellen, zo werd gezegd, dienen ter vervanging van verouderde Vintage-vliegtuigen. In de overeenkomst met China hebben de VS beloofd Taiwan geen extra-wapensteun te geven. werking willen. Wij hopen dai bet Hooggerechtshof, waarbij wij in beroep gaan, een niet politieke be slissing zal nemen. Ik acht onze kansen heel redelijk, want je kunt toch niet met een geheim rapport van de inlichtingendienst aanko men waarvan niemand de inhoud kent en dat niemand gezien heeft, zo het al bestaat. Als onze lijst werkelijk verboden zal worden, dan vrees ik dat dit het einde is van de Israëlische democratie". Oppositie In de campagne voor de ver vroegde verkiezingen die op 23 juli in Israël zullen worden gehouden, heeft de oppositie haar voorsprong op de regerende coalitie vergroot. Volgens de uitslag van een opinie peiling die het Instituut van Ha- noch Smith heeft gehouden, zou de oppositie, indien er nu gestemd zou worden, 52,5 procent van de stemmen behalen tegen 44 procent voor de huidige coalitie. Bij de vo rige (vervroegde) verkiezingen van 30 juni 1981 kreeg de likoedcómbi- natie 56 procent. De arbeiderspartij zou nu 44 pro cent krijgen (tegen 37,5 in 1981) en likoed 28 procent (40 procent in 1981). De religieuze partijen zou den gezamenlijk aanzienlijk achteruitgaan en 10,5 procent be halen tegen 12 procent in 1981. De nieuwe liberaal-centristische beweging van oud-minister Ezer Weizman van defensie zou op 3,5 procent kunnen rekenen, dat is ze ker vier van de 120 zetels die het parlement telt. Weizman, die des tijds de likoed-regering van Mena- chem Begin verliet, liet duidelijk weten dat hij deel zou willen uit maken van een coalitie onder lei ding van de arbeiderspartij. de regeringscampagne en de tot nu toe gebruikelijke opkomst van bij na honderd procent kan worden gesteld dat er nog steeds grote weerstand tegen het overhiedsbe- leid bestaat, zo werd gezegd. Aanhangers van de verboden vakbond Solidariteit hebben zelf tellingen verricht en zullen hun re sultaten vermoedelijk nog deze week bekend maken. LUXEMBURG - Het probleem van de Britse begrotingsbijdrage dreigt op de komende Europese topconferentie, volgende week maandag en dinsdag in Parijs, weer te gaan overheersen. De Eu ropese ministers van buitenlandse zaken zijn deze week in Luxem burg in hun laatste beraad ter voor bereiding van deze top weinig dichterbij een oplossing gekomen. door Ferry Mingelen De Britten eisen dat hun bijdra ge zo'n 700 miljoen gulden meer naar beneden gaat dan de andere landen bereid zijn te accepteren. De negen Europese lidstaten ener zijds en Groot-Brittannië ander zijds wachten op elkaar om nu de eerste stap naar een compromis te zetten. „Het is een Kafka-eske situatie dat niemand over dit belangrijke probleem praat", zei staatssecrtaris Van Eekelen van buitenlandse za ken maandag in Luxemburg na af loop van het beraad. De Franse president Mitterrand, KOPENHAGEN (UPI-AFP) - Bo ven het Deense eiland Fyn zijn gis teravond twee F-16-toestellen van de Deense luchtmacht in de lucht tegen elkaar gevlogen en neerge stort. Van een toestel wist de piloot zich met de schietstoel in veilig heid te brengen. De twee beman ningsleden van het andere vlieg tuig worden nog vermist, zo zei een woordvoerder van de Deense luchtmacht. De toestellen deden mee aan de NAVO-oefening „Blue Moon 84-2" en stortten neer bij de plaats As sens, dat 200 kilometer ten westen van Kopenhagen ligt, in dunbe volkt gebied. Er werden geen bur gers gewond. Reddingsploegen zoeken naar de vermisten. DEN HAAG (ANP) - De voorzitter van het Europees parlement, Piet Dankert, heeft in een telegram aan de Uruguyaanse minister van bui tenlandse zaken, Carlos Alberto Maeso, "op grond van humanitaire gronden" afgelopen maandag ge pleit voor vrijlating van oppositie leider Wilson Ferreira. Deze werd het afgelopen weekeinde samen met zijn zoon gearresteerd toen hij in Uruguay terugkeerde na elf jaar ballingschap. Tegen de zin van het militaire be wind in Uruguay is Ferreira kandi daat voor de presidentsverkiezin gen van 25 november. Ferreira is echter steun aan de inmiddels ont bonden stadsguerrillabeweging Tupamaro ten laste gelegd en mag niet aan de verkiezingen meedoen zolang hij niet onschuldig wordt verklaard. De Blanco-partij in Uruguay heeft gisteren gedreigd de presi dentsverkiezingen te zullen boy cotten als hun leider Ferreira niet wordt vrijgelaten. Zonder Ferreira zijn de verkiezingen waardeloos, aldus Julio Pereybra, die door de Blanco-partij kandidaat is gesteld voor het vice-presidentschap. die momenteel de Europese minis terraad voorzit, voert dezer dagen nog wel druk overleg met de ande re negen regeringsleiders afzon derlijk om een doorbraak te berei ken. In verband hiermee gaat pre mier Lubbers vandaag naar Parijs voor overleg met Mitterrand. De negen lidstaten willen in ie der geval een front tegenover Lon den blijven vormen en zich niet door mevrouw Thatcher uit elkaar laten spelen. „Ik heb namens de Nederlandse regering meegedeeld dat Nederland geen bemiddelend rol zal spelen; we sluiten ons aan bij de voorstellen van het voorzit terschap", aldus Van Eekelen. Opvallend in Luxemburg was dat de Franse minister van buiten landse zaken Cheysson het tradi tionele, maar inmiddels wat verge ten informele karakter van de top conferenties weer benadrukt. De top is, volgens Cheysson en ook naar Nederlandse opvatting, niet bedoeld als beroepsinstantie, om knopen door te hakken, maar hoogstens om 'oriëntaties' af te ge ven voor mogelijke oplossingen. De gewone ministerraden zouden die dan verder moeten uitwerken. Door hierop de nadruk te leggen, zou de Franse regering een even tuele mislukking van de top in Pa rijs al vast wat kunnen verzachten. deelt mede dat ingevolge het Koninklijk Besluit van 19 april 1981 de volgende teer- en nicotineci jfets staan vermeld op de verpakking van teer: 1 mg nicotine: 04 mg Geen ander sigarettenmerk op de Nederlandse markt heeft lagere cijfers. Kijk op uw eigen pakje en vergelijk. sen. De Tomahawk is een raket met een bereik van ruim 2.500 kilome ter, die met conventionele zowel als kernkoppen kan worden uitge rust en kan worden gelanceerd vanaf schepen inbegrepen onder zeeërs en vliegtuigen zowel als land. STAR WARS Een groep promi nente Amerikanen, onder wie oud- president Carter, is een campagne gestart om te voorkomen dat de re- gering-Reagan een belangrijk wa- penbeheersingsakkoord met de Sowjet-Unie verbreekt. Volgens de groep zou Reagans strategische defensie-initiatief, het zogenoemde "star wars" concept, inbreuk maken op het Ameri kaans-Russische verdrag uit 1972 over de beperking van anti-ballisti sche raketten (ABM) en de kans vergroten op een nieuwe wapen wedloop. OSLO - Bemanningsleden van een Russische onderzeeër bevrijden hun schip van de netten van een Noorse vissersboot. De onderzeeboot, van de Whiskey-klasse in Novotermen, raakte gisteren verstrikt in de netten van de Noorse trawler. Nadat de Sowjet-onderzeeboot een half uur probeerde los te komen, kwam het aan de oppervlakte. Drie uur later werd het schip bevrijd met behulp van de Noorse kustwacht. Onmiddellijk daarna vertrok de onderzeeër. Het incident vond plaats in internationale wateren. (f0to ap> WARSCHAU (AFP/RTR/GPD/ DPA) - De leider van het verboden vakverbond Solidariteit, Lech Wa lesa, kan zich na de hoge opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen in Polen van afgelopen zondag maar beter uit het politieke leven terugtrekken. Dit is althans de me ning van de officiële Poolse kran ten van dinsdag. De kranten reageerden op een verklaring van Walesa van voor de verkiezingen, waarin hij dreigt zich terug te trekken wanneer de op komst voor de verkiezingen hoger zou zijn dan 60 procent. Ook de Poolse regeringswoord voerder, Jerzy Urban hoonde Soli dariteit en haar naar zijn zeggen vergeefse oproep tot een boycot van de verkiezingen en tot het hou den van demonstraties. Volgens de regering heeft 74 procent van de kiesgerechtigden zijn stem uitge bracht. Wel moet in 85 Poolse kieskrin gen opnieuw worden gestemd om dat daar afgelopen zondag minder dan vijftig procent van de kiezers naar de stembus is gegeaan. De Poolse regeringswoordvoerder Jerzy Urban wees erop dat het gaat om slechts 0.36 procent van de in totaal 23.214 kieskringen. In oppossitiekringen wordt het wegblijven van 25 procent van de kiezers wel degelijk gezien als een succes voor de boycotactie. Gezien ADVERTENTIE Katwijk - Voorstraat 80, Heemstede - Binnenweg 114. Leiden - Haarlemmerstraat 58; Sassenheim - Hoofdstraat 253, Vlaardingen - Hoogstraat 209; Wassenaar - Langstraat 7; Voorschoten - Schoolstraat 115.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 7