Hoe gezond is Mellie Uyldert Nucleaire winter brengt geen lente Extreme koude kan vier jaar aanhouden ZATERDAG 16 JUNI1984 Extra PAGINA 23 Over gezondheid en ziekte houdt zij er extreme ideeën op na, maar dat zij haar vele publicaties ook op racistische theorieën stoelt was tot nu toe nog nooit iemand opgevallen. Totdat de Amsterdamse historicus dr. G. Zondergeld onlangs ontdekte dat "het kruidenvrouwtje" zich ooit in haar geschriften ontpopte als een onvervalste nazi-ideologe van de oude stempel. door José Smits Dr. G. Zondergeld: "Uyldert fantaste". dat de Duitse waardering voor het vroege werk van Mellie Uyl dert vier artikelen betrof, in 1942 gepubliceerd in het Haagsch Maandblad. Dat was een blad dat weliswaar keurig oogde als alge meen cultureel tijdschrift waarin veel aandacht werd besteed aan religie, natuurgeneeswijzen en volksverhalen, maar dat tijdens de eerste oorlogsjaren sterk anti democratisch en pro-Duits werd. De leiding berustte bij mr. dr. W. M. Westerman, voor de oorlog fascist, bewonderaar van Musso lini en korte tijd NSB-lid. In dat blad schreef mevrouw Uyldert in 1942 haar eerste artikel onder de kop: „Het ganzenbord als Zinne beeld van Germaansch-Kos- misch besef Zij verkeerde daarmee, zo blijkt uit het onderzoek van dr. Zonder geld, in het gezelschap van me de-auteurs zoals de antisemiet F. J. Los, prof. dr. T. Goedewaagen (NSB-minister voor volksvoor lichting en cultuur), dr. K. H. L. de Jong (parapsycholoog), D. J. van de Ven (nog bekend als schrijver over folklore volgens Zondergeld), J. R. W. Sinninghe (verzamelaar van en schrijver over sagen en volkssprookjes), A. Hulshof (rassenideoloog), mr. A. F. Zwaardemaker en ir. B. Wi- gersma, een Nederlandse nazi ideoloog). Mythologieën Zondergeld meent dat het niet zo gek is dat mevrouw Mellie Uyl dert in dat gezelschap terecht kwam. Mevrouw Uyldert komt uit een links-religieus gezin. Haar ouders waren vegetariërs, zij was en is het zelf ook. Zij is ontvankelijk voor allerlei mytho logieën, vooral de Germaanse volksverhalen. Reincarnatie en occultisme zijn haar van jongsaf aan vertrouwd geweest. Leiden de nazifguren in Duitsland, Himmler en Adolf Hitier zelf, wa ren volgelingen van natuurge neeswijzen, verzot op Germaan se mythologieën, pleiters voor een gezonde lichaamscultuur en vegetariërs. Mellie Uyldert was, zo blijkt uit de bevindingen van Zondergeld (die het na de ontdekking van de artikelen in het Haagsch Maand blad verder is gaan onderzoe ken), niet direct een volgelinge te noemen van het nationaal-socia- lisme. „Zij was vóór de oorlogsja ren actief in de Jongeren Vredes- actie, een pacifistische bewe ging. Zij is trouwens ook lid ge weest van de PSP, totdat zij be dankte omdat de partij te poli tiek werd volgens haar", aldus Zondergeld. In haar jeugdjaren kon zij dank zij die activiteiten voor de Jongeren Vredes Aktie nog gelden als linkse milieupaci- fiste. „Al pleitte zij toen al voor Garandeert het niet opstellen van kernwapens in Woensdrecht ons enige bescherming tegen de gevolgen van een nucleaire oorlog? Zelfs als deze in één bepaald gebied zou worden uitgevochten, dan nog zullen de klimatologische en atmosferische gevolgen voor de hele wereld catastrofaal zijn, zo concludeert onder meer de Amerikaanse sterrenkundige dr. Carl Sagan. Mellie Uyldert staat bij het gro te publiek al jarenlang be kend als het kruidenvrouw tje. Ze geldt als alternatief, mystiek, sprookjesachtig (ze schrijft zelf sprookjes) en als een gezondheidsprofetes met een grote kennis van de ge neeskrachtige werking van kruiden en stenen. Al zolang ze leeft (ze is inmiddels drie kwart eeuw oud), propageert zij een zuivere, sobere manier van leven waarin de mens zich niet te veel moet laten leiden door het verstand maar meer door het gevoel. Ze heeft haar populariteit vooral verworven tijdens de alternatie ve gezondheidsgolf die Neder land de laatste jaren overspoel de. Gerenommeerde uitgevers publiceren haar boeken of verza meld werk. Er valt nu eenmaal geld te verdienen aan de gezond- heidscultus, astrologie en mys tiek. Zij schrijft, wordt geciteerd en geïnterviewd in respectabele, on: verdachte radio- en tv-program- ma's, tijdschriften en kranten. Meestal wordt ze beschreven als een merkwaardige vrouw met wat excentrieke ideeën waarvan velen zeggen dat er toch wel wat in zit. Op die basis heeft zij een lange, meer dan veertig jaar du rende, ook financieel redelijk succesvolle carrière achter de rug. Het is nogal verbazingwek kend dat haar ideeën nooit aan de kaak zijn gesteld (op enkele eerdere publicaties in onder meer Vrij Nederland na) want haar ideeën over gezondheid en ziekte zijn zeer extreem. Natuur lijk hebben geestelijke spannin gen en voeding te maken met ziek zijn, maar Uylderts bewe ring dat alle ziekten voortkomen uit een onjuiste manier van leven en eten, een onevenwichtige partnerkeuze en het in onbalans leven met de kosmische invloe den is op zijn best af te doen met onwetenschappelijke waanzin. Rasvermenging Daar komt bij dat Uyldert meedo genloos mensen veroordeelt als reddeloze figuren die het óp .hun eigen geweten hebben dat hun kind mongoloide is geboren is omdat het huwelijk geestelijk onevenwichtig is en de ernstige botsing van de karakters van va der en moeder wel moest leiden tot een ongezond kind. Dat staat allemaal te lezen in haar tijd schrift De Kaarsvlam. Bij haar ideeën over gezondheids zorg schuwt mevrouw Uyldert het racisme niet. Zij meent ras vermenging ten sterkste te moe ten afraden omdat dat allerlei kwalijke gevolgen heeft. Niet al leen voor het te beklagen kind dat uit zo'n verbond zou voortko men en dat zou lijden onder de direct waarneembare gevolgen, maar ook voor het volk als ge heel, dat voorvaderen en geboor tegrond verloochent als er ver menging met een ander ras plaatsvindt. Om die redenen ook wijst zij bloedtransfusies en hart transplantaties af. Bloed van ver schillend geaarde mensen, laat staan van verschillende rassen, mag je niet mengen. Doordravend in deze gedachten- gang kan mevrouw Uyldert rus tig schrijven dat het joodse ras oorspronkelijk een blond ras was met blauwe ogen, dat degene reerde toen er vermenging Bijna alle publikaties over kernwapens en de wedloop daarin handelen over politie ke voor- en nadelen en (soms) over de direkte gevolgen van bombardementen op steden en hun omgeving. Het is dus niet zo vreemd dat veel men sen denken dat zij een kern oorlog zullen overleven als hun landsdeel niet bij kern- bombardementen betrokken zal raken. Slechts weinigen zijn bekend met het feit dat zelfs bij een "plaatse lijke" kernoorlog met heel ande re en heel wat ernstiger gevolgen rekening moet worden gehou den dan bij bombardementen met conventionele wapens, zoals plaatsvond met het donkere ara- bische en Semitische ras. Bij voortduring verwijst zij naar al lerlei Germaanse mythologieën en prijst zij het Germaanse erf- dom aan. Haar racistische theorieën staan vooral in haar eigen tijdschrift De Kaarsvlam, ook nog in recen te jaargangen. Haar tijdschrift wordt in een oplage van enkele duizenden stuks verspreid onder donateurs. Zij heeft, in wat meer afgezwakte vorm, dezelfde theo rieën ook een bredere versprei ding gegeven via haar talrijke goed bezochte lezingen in Neder land en Vlaanderen, via haar arti kelen en bijdragen in andere tijd schriften, zoals het populaire blad Onkruid, in alle kiosken en warenhuizen te koop. Blank is goed Typerend is dat in die theorieën over rasvermenging bijna altijd het begrip 'goed' aan blank en 'kwaad' aan donker wordt ver bonden. De voorbeelden in haar werk zijn legio. Bijna overal waar mensen theoretiseren over ver schillen tussen volkeren, en vol keren meteen opvatten als ras sen, en raskenmerken meteen opvatten als karaktertrekken - bijna overal waar dat gebeurt is er sprake van een mens die zijn eigen veronderstelde volkseigen schappen beter ert meer waard acht dan die welke men bij ande ren meent waar te nemen. Een populaire schrijver als de En gelsman Tolkien deed hetzelfde in zijn befaamde trilogie In de Ban van de Ring. Het is een mee slepend en spannend verhaal, dat zeker, maar elke kwade geest die Tolkien beschreef is steevast donker van huidskleur en meest al afzichtelijk vervormd, terwijl het goede is geconcentreerd bij vriendelijke blanke minimensjes die tegen wil en dank geroepen worden tot de eeuwige strijd te gen het kwade in de wereld. Het is ook niet toevallig dat Mellie Uyldert een uitvoerige sympathi serende studie heeft gemaakt van de wereldbeschouwing van Tolkien en zijn fantasieën aan prijst als een zuivere voorspel ling van wat de aarde nog zal be leven in een derde wereldoorlog. Doet dat soort theorieën denken aan de nazi-tijd? Die associatie zal mevrouw Uyldert zelf be paald niet vreemd zijn. Dr. G. Zondergeld, historicus en weten schappelijk medewerker aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, ontdekte onlangs dat mevrouw Uyldert in 1942 haar schrijvende carrière is begonnen met vier ar tikelen in het Haagsch Maand blad. Geflirt Zondergeld heeft niét zo lang gele den een onderzoek afgesloten (waarop hij promoveerde) naar de Friese Beweging tijdens de oorlogsjaren. Zijn onderzoek drukte de Friezen met de neus op het feit dat enkele mensen uit de bewonderde Friese Beweging hebben geflirt met de gedachte aan een groot Germaans rijk. Bezig met dit historisch onderzoek stuitte hij op een waarderende bespreking, door een SS'er van artikelen van een zekere Mellie Uyldert, geschreven tijdens de oorlogsjaren. Zondergeld is ook actief in de milieubeweging en kende haar naam wel als die van een wat warrige pseudo-weten- schappelijke publiciste. De historicus ontdekte vervolgens door Ben Apeldoorn in de Tweede Wereldoorlog. Zelfs als een kernoorlog in een beperkt gebied zal plaatsvinden bijvoorbeeld 6f in Europa, óf de Sowj et-Unie óf Amerika, dan moeten we met zeer ernstige ge volgen voor de gehele aarde re kening houden. Een groep geleerden, onder wie de Amerikaanse hoogleraar in de sterrenkunde en exo-bioloog dr. Carl Sagan (ook bekend als pre sentator van de tv-serie "Cos mos") onderzocht de schade die een kernoorlog aan ons milieu berokkent. Hun konklusies zijn onthutsend. Wie mocht denken dat we hier in Nederland uit de brand zouden zijn als in Woens drecht geen geleide kernwapens zullen worden opgesteld, dient die gedachte maar gauw te ver geten. Ieder mens ervaart dat we omringd zijn door lucht. We ademen het in omdat we de zuurstof voor de verbrandingsprocessen in ons li chaam niet kunnen ontberen. En niet alleen die zuurstof is voor ons van levensbelang. Onze dampkring, die de planeet Aarde als een tamelijk dunne 'lucht- schil' omgeeft en zorgvuldig in de loop van miljarden jaren in sa menstelling is opgebouwd, be schermt al het leven op het aard oppervlak ook tegen schadelijke straling die onze planeet vanuit de omringende ruimte omspoelt. Zo beschermt de in onze damp kring aanwezige ozon-laag al het leven op het aardoppervlak te gen teveel ultraviolette (UV-) straling, afkomstig van de zon. Een beetje 'UV-iicht' dringt nog wel tot op zeeniveau door. Wij mensen kunnen dat licht niet zien maar we merken het wel: het vormt pigment in de mense lijke huid waardoor we bruin j kunnen worden ofverbran den. Daarnaast beschermt onze dampkring ons nog tegen andere schadelijke straling uit de ruim te, met name de zogeheten "kor- te-golf-straling". Roet De genoemde geleerden hebben nu aangetoond dat het bepaald broze beschermingsevenwicht van onze dampkring zeer ernstig wordt verstoord tijdens - en vooral na een zware kernoorlog. Zelfs als deze in één bepaald ge bied zou worden uitgevochten, dan nog zullen de klimatologi sche en atmosferische gevolgen voor de gehele wereld catastro faal zijn. Globaal gesteld vinden er, bij of vlak na de explosies van een groot aantal zware kernwapens, in de dampkring twee verande ringen van levensbelang plaats. De eerste is dat tijdens de gigan tische explosies enorme hoeveel heden roet en stof als het ware omhooggezogen worden, tien tot vijftien kilometer hoog de damp kring in. Daar wordt het door de sterke stratosferische winden verspreid en aldus ontstaat na vrij korte tijd een 'stofscherm' dat nagenoeg de gehele aarde omringt. Niet alleen de kernexplosies doen het stofscherm ontstaan; als veel steden en uitgestrekte bossen worden getroffen, breken enor me branden uit waardoor kolos sale hoeveelheden zwarte, met giftige dampen bezwangerde rook tot hoog in de dampkring terechtkomen. De donkere stof-1 en roetdeeltjes absorberen veel van het zichtbare zonlicht; de dampkring wordt zodoende ver hit en het aardoppervlak zelf koelt in zeer korte tijd sterk af. Winter Bij een zeer zware kernoorlog, waarbij in totaal ongeveer vijf tienduizend megaton aan kern wapens tot explosie wordt ge bracht (vergelijkbaar met een vernietigingskracht van ruim een miljoen maal Hiroshima) ontstaat, zo heeft men vastge steld, een 'nucleaire winter'. Door de tientallen miljarden ton nen omhooggeslingerde stof- en rookdeeltjes treedt binnen enke le dagen een bijna wereldomvat tende sombere duisternis in: het zonlicht dringt niet meer tot op het aardoppervlak door. Gelijk tijdig zakt de temperatuur tot ver onder het gemiddelde; na een maand bedraagt deze al 25 gra den onder nul; na drie maanden zelfs al bijna 50 graden onder nul. Een gering herstel treedt pas na jaren op. Hierdoor ontstaat een totale ontwrichting van het natuurlijke verloop; denk alleen maar aan de voedselvoorziening voor de overlevenden. Maar ook als de zon weer een beetje begint door te breken, na dat roet en stof na jaren allengs zijn neergedaald, zal een tweede catastrofaal effect zijn tol eisen aan het weinige leven dat nog overbleef na de oorlogshandelin gen en de daarna intredende ex treme koude. Want door de intense hitte van tot in de stratosfeer doorgedrongen vuurballen van kernexplosies is, zoals eerder aangehaald, de ons tegen teveel ultraviolette straling beschermende ozonlaag bijna geheel vernietigd. Dit betekent dat de dosis tot op het aardop pervlak doordringende UV-stra ling met meer dan een faktor vier een begripvolle benadering van Hitler-Duitsland", zegt Zonder geld. Wat de onderzoeker op de Vrije Universiteit nu al kwalijk is ge nomen in de linkse pacifistische milieubeweging van nu, is zijn bevinding dat Mellie Uyldert niet de enige is die voor de oor log een linkse pacifiste was die pleitte voor een pacifistische houding tegen het Hitier Duits land. Parallel Zondergeld: „Er is sprake van een gruwelijke parallel tussen de vre desbeweging van voor de oorlog en die van nu tegen de kruisrak- ketten. Toen was er de groep die een pacifistische, begripvolle houding aannam tegen Duits land en nu is er een grote groep in de vredesbeweging die wei gert de Sowjet-Unie als vijand te zien". Zondergeld zegt te begrij pen dat zijn politieke vrienden in de linkse milieubeweging die pa rallel liever niet horen, maar: „Je kunt er beter eerlijk en open over spreken als het zo is". Dat Mellie Uyldert nu niet meer als links kan worden geafficheerd maar is verworden tot een onver valste nazi-ideologe van de oude stempel, blijkt volgens Zonder geld onder meer uit een recent artikel van haar hand in het blad Onkruid (mei, juni 1982) waarin zij schrijft over het Oera-Linda- boek. Zij presenteert het als een eeuwenoude Friese kroniek waarin de ondergang van Atlan tis wordt beschreven. Zondergeld: „Dat is een beruchte vervalsing uit 1869, als satire be doeld, en het werd in 1933 op nieuw gepresenteerd door Her mann Wirth, als een zogenaamd oeroud epos over het 'noord-ras'. Hermann Wirth bood het des tijds aan Himmler aan, die het gebruikte als een soort bijbel voor de Germanen. Zelfs nazi ideologen uit die tijd bestreden het als een vervalsing. Mellie Uyldert presenteert het als echt in dat artikel. Ze laat het boven dien ontdekken in 1930 in Fries land en ze citeert de meest racis tische uitspraken uit die verval sing". Zondergeld is bij mevrouw Uyl dert op bezoek geweest en con fronteerde haar met de weten schap dat het een vervalsing be treft. „Het enige wat ze zei was: oh, dat zou ik dan eerst moeten uitzoeken". Uit die uitspraak en uit meer („ze schreef in Onkruid in 1983 ook dat de hunebedden in Drenthe door reuzen zijn gebouwd als be scherming voor de bom") kon Zondergeld volgens zijn zeggen alleen maar opmaken dat Uyl dert "een kwalijke fantaste is en het ongelofelijk is dat ze zoveel aanhangers heeft in Nederland". Naief Mag je alle aanhangers van Uyldert verwijten dat ze racistisch den ken? Zondergeld: „Nee dat niet, maar uiterst naief mag je ze toch wel noemen". Toch wijst hij in het gesprek ook naar andere pu blicaties uit alternatieve hoek, zoals het tijdschrift De Water man waarin onlangs Zarathoe- stra werd omschreven als 'de eer ste profeet van het blanke ras". Zondergeld, met een klank van afschuw: „Dat gepraat over ras. Je hebt verschillende culturen natuurlijk, maar dat heeft weinig te maken met ras". Wie hem naar een verklaring Bijna honderd vooraanstaande geleerden waren in april 1983 in Cambridge (USA) bijeen. Zij bespraken een scala van gevolgen van diverse soorten (plaatselijke, zware, wereldomvattende, en al of niet militair-doelgerichte) kernoorlogen. Globaal gesteld onderschreven allen de hieronder beschreven gevolgen van een al of niet plaatselijk gevoerde kernoorlog waarbij niet meer dan de helft van het huidige wereldarsenaal aan kernwapens wordt ingezet: - rond 1500 miljoen mensen komen direkt bij de kernaanvallen om; tot bijna een jaar nadien treden grote branden op waarbij vele vormen van giftige gassen vrijkomen; - duisternis, extreme koude en radio-aktieve fall-out kunnen tot bijna vier jaar aanhouden; een met de kou in verband staand effekt zal zijn dat alle zal zijn toegenomen. Voor stra ling met een nóg kortere golf lengte (dus met nóg schadelijker gevolgen) is die faktor nog veel groter. Vraagteken Ook is er dan nog de zogeheten Elektro-Magnetische-Puls (EMP) die storingen teweeg brengt in elektronische en elek trische systemen. Deze EMP wordt veroorzaakt door de bij een kernbomexplosie vrijko mende zeer energierijke gamma- straling. Alle elektronische sys temen die zich binnen het ge zichtsveld van een kernexplosie bevinden, zullen worden geblok keerd of ondervinden ernstige storingen. Hoe hoger een kern bom dus boven het aardopper vlak explodeert, hoe groter het gebied dat door de EMP wordt getroffen. Door nu een zware kernbom bui ten de dampkring tot explosie te brengen wordt bijna de helft van de aardbol door de EMP lamge legd en dus ook de elektronische geleidesystemen van kernwa pens welke in de richting van een bepaald doel zijn of (moeten) worden afgeschoten. vraagt van de toch grote popula riteit van Mellie Uyldert, of van minder bekende figuren uit de kosmische alternatieve bewe ging, krijgt allereerst de verzuch ting te horen: „Ik ben maar een historicus van feiten", maar hoort dan toch: „Het hangt sa men met het cultuurpessimisme. Er is een cultuurcrisis gaande die nu nog versterkt wordt door de economische crisis. Men is te leurgesteld in oude ideologieën. Steeds meer mensen wijzen het materialisme af, de economische groei helpt niet. Men gaat terug naar de natuur en eenvoudige waarheden en vandaaruit naar de zorg voor het milieu. Dat kan zowel links als politiek rechts uitwerken". Dat de terugkeer naar de natuur en de zorg voor het milieu zowel ui terst rechts als uiterst links aan trekt, vormt voor de milieubewe ging een behoorlijk dilemma. Prof. Zondergeld is zelf een milieuactivist, aanhanger van de PSP. Hij signaleert dat het rechtse deel van de milieubewe ging zichzelf vaak als politiek neutraal omschrijft en zich niet wil bezighouden met politiek ge laden onderwerpen als kernener gie, kernwapens en machtsvér- houdingen in de maatschappij. „Maar je ontkomt natuurlijk niet aan die vraagstukken. Het heeft er wel degelijk mee te maken". Overbevolking Milieuactivisten, zelfs zij die zich links noemen, hebben het trou wens erg moeilijk tegenwoordig met bepaalde politieke stand punten. De kwestie van de over bevolking bijvoorbeeld. De Cen trumpartij, ook zo'n beweging die zich omschrijft als niet links en niet rechts en die in feite op allerlei gebieden extreem rechts denkt, vindt het beter voor Ne derland en het Nederlandse mi lieu als er minder mensen zou den zijn. Er wordt eenvoudig ge propageerd dat de buitenlan ders, die het laatst binnenkwa men, er als eersten uit moeten. Het idee dat overbevolking in Ne derland debet is aan een deel van de milieuvervuiling vindt ook gehoor bij andere milieugroe pen, bij politiek onverdachte groeperingen en bij linkse acti visten. De Ecologische Bewe ging kwam bijvoorbeeld in het nieuws toen bekend werd dat ka derleden van de Centrumpartij waren geinfiltreerd in die bewe ging. Was er werkelijk sprake van infiltratie, of hadden de be stuursleden Vierling, Bronk en anderen gewoon een natuurlijke bondgenoot gevonden in de Eco logische Beweging waarvan veel leden net zo denken als zij? Wat vindt Zondergeld trouwens als milieuman van die vermeende overbevolking? „Die bestaat niet, denk ik. Enkhuizen had in 1620 driemaal zoveel inwoners als nu. Hoorn was in de zeven tiende eeuw net zo groot als nu, terwijl Amsterdam veel kleiner was dan tegenwoordig. Wat ik daarmee wil zeggen is dat er gol ven van concentratie zijn. Hele dorpen in Friesland en Gronin gen zijn de laatste jaren leeggelo pen, scholen en gebouwen zijn gesloten. Men is naar de Rand stad getrokken, waar dan proble men worden gesignaleerd. Er zou een beter spreidingsbeleid moeten komen. En wat geldt voor Nederland, dat als geheel een van de dichtstbevolkte lan den is, dat geldt in nog veel ster kere mate voor andere gebieden. Overbevolking is een waanidee". waterleidingssystemen bevroren zullen zijn; - de gezondheidszorg zal door de oorlogshandelingen vrijwel tot nul zijn gereduceerd; - tekorten aan voedsel zullen vanaf enkele dagen na kernaanvallen ontstaan; - besmettelijke ziekten en wereldomvattende epidemieën zullen binnen enkele weken uitbreken. De miljoenen lijken kunnen niet in de (bevroren) grond worden begraven en vaccinatiemogelijkhedcn zullen hoostens zeer gebrekkig zijn; - psychische stoornissen zullen bij de overlevenden-vrijwel direkt na de eerste kernaanvallen optreden; - door de sterk verminderde bescherming van de dampkring treedt catastrofale blootstelling aan schadelijke straling uit de ruimte op van alle levensvormen op deze planeet. Met het begrip EMP valt of staat de betrouwbaarheid van alle gelei de kernwapenarsenalen. Door storingen kunnen eenmaal ge lanceerde kernbommen in het ei gen doelgebied terechtkomen of, in het gunstigste geval, helemaal niet exploderen. Er moet dus een groot vraagteken worden gezet by de zin van geleide kernwa pensystemen, zowel in Oost als West, waarvan de trefkans door een simpele EMP tot nul is gere duceerd Overigens, aangezien elektroni sche systemen nagenoeg overal worden toegepast, heeft de EMP nog andere gevolgen van zeer in grijpende aard; denk alleen maar aan PTT. Spoorwegen, energie- bedrijven, ziekenhuizen, enzo voort. Misschien is het begrip EMP nog van doorslaggevender betekenis dan de dreiging van dood en verderf van een kernoor log. De EMP bewijst namelijk dat het huidige vernietigingspo- tentiecl zo geperfektioneerd is dat het zichzelf kan uitschakelen nog voordat er ook maar iets is gelanceerd. Bronnen: Foreign AfTairs Science, Scientific Americain. Ben Apeldoorn is lid van de Werk groep Meteoren tc Leiden. wolk wordt de ozonlaag dam-pkring afgebroken, waardoor de bescherming tegen ultraviolette straling wordt opgeheven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 23