'Voorwaarden IMF
onaanvaardbaar
uiarnechesaite
VN-lsraël: onbegrip
C
DE ZOMER
Rusland fel tegen herleving WEU
Surinaamse vakbond wijst lening af
Staatsman
Berlinguer
begraven
Israëlische
helikopter
neergehaald
door guerilla
Egypte staat VS
gebruik haven toe
Muiterij sikhs onder
controle, zegt Gandhi
Lambsdorff wellicht
toch voor rechtbank
ZIJN ER
NlML!
DONDERDAG 14 JUNI1984
PARAMARIBO/DEN HAAG (ANP) - De Surinaamse vakcentrale C 47 heeft de voorwaarden van
het Internationale Monetaire Fonds voor een lening aan Suriname als 'onaanvaardbaar' van
de hand gewezen. Dat blijkt uit het deze week in Paramaribo gepubliceerde bulletin van de
vakcentrale. C 47 heeft de voorwaarden besproken tijdens een speciale bijeenkomst met alle
aangesloten bonden.
Buitenland
Naar uit goed ingelichte kringen in
Paramaribo is vernomen, vindt
topberaad plaats tussen militaire
leiding, vakbonden en bedrijfsle
ven (de drie partners in de rege
ring Udenhout) over de nu ont
stane situatie.
De voorzitter van C 47, Fred Der
by, heeft de voorwaarden van het
IMF bestempeld als 'kapitalis
tisch'. De door de vakcentrale
verworpen IMF-voorwaarden
behelzen belastingverhogingen,
sanering van het overheidsappa
raat (ontslag van ambtenaren),
verhoging van de rentetarieven,
opheffing van het decreet inzake
prijscontrole en een devaluatie
van de Surinaamse gulden. Naar
al eerder in goed ingelichte krin
gen was vernomen wenst het
IMF een devaluatie van vijftig
procent.
Volgens Derby zullen de arbeiders
de dupe worden van inwilliging
van dergelijke voorwaarden. Een
renteverhoging en devaluatie
zullen slechts in het voordeel zijn
van buitenlandse bedrijven die
in Suriname actief zijn, aldus de
voorzitter van C 47. Bij deze vak
centrale zijn onder meer de ar
beiders in de bauxietsector aan
gesloten, die eind vorig jaar in
staking gingen uit protest tegen
aangekondigde belastingverho
gingen.
Het is voor het eerst dat een van de
partners in de Surinaamse rege
ring de IMF-voorwaarden in het
openbaar categorisch van de
hand heeft gewezen. De overige
drie Surinaamse vakcentrales
(Moederbond, CLO en PWO)
hebben zich over de IMF-voor
waarden overigens nog niet uit
gesproken.
Volgens deskundigen heeft Suri
name dringend een IMF-lening
nodig om in elk geval enige tijd
te krijgen te werken aan een op
lossing van de economische pro
blemen, die vooral zijn toegeno
men door de opschorting van de
Nederlandse ontwikkelingshulp
eind 1982. Als gevolg van de pre
caire deviezensituatie geldt voor
de Surinaamse banken al enige
tijd een verbod importkredieten
te verstrekken. Onlangs werden
kapitaalsovermakingen naar het
buitenland verboden.
ROME - Een staatsbegrafenis had
niet plechtiger en massaler kun
nen zijn dan die van de Italiaanse
communistenleider Enrico Ber-
linguer, die gisteren in Rome
plaatsvond. Het grootste deel
van de binnenstad was van 10
uur 's morgens voor alle verkeer
gesloten; na 12 uur kwam het
openbaar vervoer grotendeels
stil te liggen tot na afloop van de
rouwplechtigheid op het plein
voor de Sint Jan van Lateranen,
het traditionele trefpunt voor al
le demonstraties van de PCI.
door
Hein ten Kortenaar
In de afgelopen dagen hadden tien
duizenden gebruik gemaakt van
de gelegenheid om de populaire
politicus een laatste groet te
brengen in het partij hoofdkwar
tier aan de Via Delle Botteghe
Oscure. Een onafgebroken stoet
van rouwenden, waarbij zelfs
priesters en nonnen niet ontbra
ken, was zwijgend langs de baar
getrokken en groette de gestor
ven leider met gebalde vuist of
een kruisteken, met een stille
hoofdknik en velen met tranen.
De stad werd doorkruist door vier
grote optochten, die van ver
schillende verzamelplaatsen
naar het Lateranenplein trokken,
dat uren voor het begin van de
plechtigheid, om half vijf, afgela
den vol stond. De met zwart om-
floerste vlaggen beheersten het
straatbeeld tot kilometers in de
omtrek.
Indrukwekkend was ook de aan
wezigheid van binnen- en bui
tenlandse delegaties: naast presi
dent Pertini, de voltallige rege
ring en de leiders van alle Ita
liaanse partijen waren er verte
genwoordigers van alle Oosteu-
ropese staten en van alle commu
nistische partijen in het Westen,
van Georges Marchais uit Frank
rijk en Garardo Iglesias uit Span
je, met zijn voorganger Santiago
Carrillo, Berlinguers medestan
der in het Euro-communisme,
tot Elli Izebout en Van Geyt, als
vertegenwoordigers van Neder
land en België.
China was op het hoogste niveau
vertegenwoordigd door premier
Zhao Ziyang, die zijn verblijf in
Noorwegen bekortte om de be
grafenis te kunnen bijwonen.
Ook de Sowjet-Unie zond, on
danks Moskou's bedenkingen te
gen Berlinguers ketterse ideeën,
een zware delegatie, geleid door
de nummer twee van de Sowjet-
hiërarchie Mikhail Gorbatsjov,
een gebaar dat wordt gezien als
een poging tot hernieuwde toe
nadering tot de PCI, nu de voor
vechter van het Euro-communis-
me en van het „socialisme in vrij
heid", Enrico Berlinguer, van het
toneel is verdwenen. De vriend
schapsbanden tussen de PCI en
de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie werden gesymboliseerd
door de aanwezigheid van PLO-
leider Yasser Arafat.
De enige buitenlandse spreker tij
dens de rouwplechtigheid was
de Nederlandse demissionaire
voorzitter van het Europese Par
lement, Piet Dankert. Namens
het Parlement betuige hij eer aan
een afgevaardigde die „wist over
te brengen wat zoveel politici te
vergeefs proberen: de zekerheid
dat de dingen kunnen verande-
Berlinguer's naam staat nog als
lijsttrekker op de kiesbiljetten,
en de PCI roept al zijn kiezers op
om als laatste eerbetoon massaal
op hem te stemmen. Afgezien
van dit verkiezingsaspect was
het duidelijk, dat de begrafenis
niet uitsluitend een partijaange
legenheid was, maar een af
scheid van de Italianen aan een
man die om welke mysterieuze
redenen dan ook als een soort
„vader des vaderlands" werd ge
zien. Behalve Pertini valt er geen
andere Italiaanse politicus te be
denken aan wie een dergelijk af
scheid te beurt zou kunnen val
len. De roep „Enrico, Enrico",
die als een aanzwellende storm
de begrafenistoet begeleidde, zal
nog lang blijven naklinken.
BEIROET (UPI) - Guerrillastrij
ders hebben gisteren een heli
kopter van het Israëlische leger
met een Sowjet-luehtdoelraket
neergehaald. Dit heeft de staats
radio in Beiroet gemeld, zonder
echter melding te maken van
slachtoffers.Bij aanvallen op Is
raëliërs in Zuid-Libanon werden
vier soldaten gewond. Ook laaide
de strijd op in en om Beiroet,
waar in toenemende mate wordt
getwijfeld aan het vermogen van
de kabinet-Karami een einde te
maken aan de al negen jaren du
rende burgeroorlog in Libano-
n.In Damascus is vernomen dat
de Syrische vice-president, Ab-
del-Halim Khaddam, binnenkort
in Beiroet wordt verwacht. Doel
van het bezoek is de onenigheid
binnen het nieuwe Libanese ka
binet uit de weg te ruimen, aldus
bronnen van het presidentiële
paleis. De betrekkingen tussen
de Libanese ministers zijn sinds
de vorming door premier Karami
van de regering voor Nationale
Eenheid, zes weken geleden,
aanzienlijk verslechterd.
ADVERTENTIE?
CAIRO (RTR-UPI) - De Verenigde Staten kunnen gebruik maken van de
Egyptische haven Ras Banas aan de Rode Zee in het geval dat de Golf
staten Washington verzoeken in te grijpen in de oorlog tussen Irak en
Iran. Dit heeft de waarnemend premier van Egypte, Kamal Hassan Ali,
gisteren verklaard. In de Golfoorlog steunt Egypte Irak.In een inter
view met het Egyptische weekblad Akher Saa zei Ali dat de Golflanden
geen enkel Arabisch of niet-Arabisch land om hulp heeft gevraagd. Hij
waarschuwde de VS wel ervoor'dat Ras Banas een Egyptische basis is
en geen Amerikaanse, kennelijk een opmerking aan het adres van Ara
bische critici en de Egyptische oppositie. Deze vinden dat de haven van
Ras Banas, die met Amerikaanse steun is aangelegd, een Amerikaanse
basis is.
.MET DE AUTO OP
MOSKOU (REUTER) - De Sowjet-
Unie heeft gisteren haar veroor
deling uitgesproken over de her
leving van de Westeuropese Unie
(WEU). Deze stap zal leiden tot
een opbouw van de bewapening
en een herleving van het West-
duitse militarisme, aldus het offi
ciële Sowjet-persbureau Tass.
Het persbureau leverde commen
taar op de bijeenkomst die zeven
Europese NAVO-landen dinsdag
hielden in Parijs. Zij besloten
daar nieuw leven te blazen in de
WEU, het westerse defensiege
nootschap dat lang een 'slapend'
bestaan heeft geleid in de scha
duw van de NAVO.
Volgens Tass zijn Frankrijk en
West-Duitsland de drijvende
kracht achter de nieuwe ontwik
kelingen rond de WEU. Parijs
hoopt zijn rol in een machtigere
WEU te kunnen gebruiken om
meer invloed uit te oefenen op al
le aspecten van het militaire be
leid van de NAVO. En Bonn stelt
belang in de WEU om de ophef
fing te bewerkstelligen van alle
nog resterende beperkingen die
na de Tweede Wereldoorlog zijn
opgelegd aan de produktie van
offensieve wapens in West-
Duitsland, aldus Tass.
Herleving van het Westeuropese
defensiegenootschap, zo schrijft
het persbureau, "zal in feite lei
den tot een nog groter aandeel
van de Westeuropese NAVO-lan
den in de wapenopbouw, tot een
groei in de militaire uitgaven, en
zal de weg banen voor een herle
ving van het Westduits militaris-
Sowjet-leider Konstantin Tsjer-
nenko heeft gisteren verklaard
dat de Verenigde Staten eerst
concessies moeten doen, wil het
kunnen komen tot een hervat
ting van de ontwapeningsbe
sprekingen. Hij reageerde met
zijn verklaring op de oproep die
de leiders van de zeven grootste
westerse industrielanden vorige
week deden op hun Londense
topconferentie.
In een interview met het partijblad
Pravda beschuldigt Tsjernenko
de westerse leiders die aanwezig
waren in Londen van 'politieke
dubbelhartigheid' door op te roe
pen tot besprekingen terwijl ze
tegelijkertijd hun steun geven
aan de plaatsing van nieuwe
Amerikaanse raketten in West-
Europa.
De Sowjet-Unie is in beginsel be
reid terug te keren naar de on
derhandelingstafel, maar de wes
terse top slaagde er niet in zijn
oproep daartoe te ondersteunen
met een concreet gebaar, zo zegt
de Sowjet-president enm partij
leider. Wij verlangen van de VS
en hun bondgenoten 'concrete
daden' en geen 'ostentatieve be
reidheid tot dialoog', aldus Tsjer
nenko. De ontwapeningsonder
handelingen kunnen alleen her
vat worden als de VS hun 'dwin
gende' voorwaarden intrekken.
Een hooggeplaatste woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie
van defensie in Washington ver
klaarde gisteren echter dat de be
wapeningsuitgaven in de Sow
jet-Unie vorig jaar sneller zijn ge
stegen dan in enig ander jaar
sinds 1976. Hij zei dat een voorlo
pige studie van de inlichtingen
dienst van het departement aan
toonde dat in 1983 tussen de 5
10 procent meer aan wapenaan-
schaf was uitgegeven dan in
1982.
De woordvoerder schatte de totale
kosten van de Russische wape-
naanschaf in 1983 op 235 miljard
dollar, niet meegerekend bepaal
de personeelsuitgaven. Het ver
gelijkbare Amerikaanse bedrag
was volgens hem 180 miljard dol
lar.
Tussen 1976 en 1982 stegen de tota
le Russische militaire uitgaven
met ongeveer 2 procent per jaar,
maar in 1983 met 3 4 procent,
aldus de woordvoerder.
Het Amerikaanse Brookingsinsti-
tuut tenslotte, maakte gisteren
een studie bekend waarin staat
dat de stationering van Ameri
kaanse middellange-afstandsra-
ketten in Europa de eenheid van
de Navo bedreigt en de alliantie
verandert in een 'rechtse clu-
b'.Leon Sigal, schrijver van het
boek „Nuclear Forces in Euro
pe", zei dat de steun voor de Na
vo smaller wordt, omdat gema
tigde partijen links van het cen
trum in Groot-Brittannië, West-
Duitsland en andere landen zich
verzetten tegen de richting die
de Navo uitgaat. Sigal zei dat
Washington zou moeten probe
ren de toenemende confrontatie
met Moskou te doorbreken.
Londen
weigert
Chili tanks
Voorkom ellende onderweg:
U Kom tenminste langs sv
om ft** voor punt 1
1 Gratis kontrole van uw banden,
uitlaat, akku en schokdempers;
2 Snelle montage (klaar terwijl
u wacht!);
3 Uiterst lage prijzen.
AUc bekende bandenmerken, o.a. m.chmun
STER***
BANDENSERVICE
Leiden: Zoeterwoudseweg 7 (bij Bouwmarkt Bouwvaria).
Tel. 071-769302. Open 8-17.30, za. 9-12 uur.
Alphen a/d Rijn: Prinses Margrietlaan 12 (bij Rijnhaven Oost).
Tel. 01720-45041. Open 8-17.30, za. 9-12 uur.
ADVERTENTIE
tt
LONDEN (AFP) - De Britse rege
ring heeft geweigerd een vergun
ning te verlenen voor de export
van supermoderne anti-oproer-
tanks naar Chili. Een woordvoer
der van het ministerie van han
del in Londen zei gisteren dat het
besluit is genomen in verband
met de „rampzalige staat van
dienst van Chili op het gebied
van de mensenrechten".De trans
actie betreft veertig AMAC-1-
pantserwagens ter waarde van
vijftien miljoen pond (ca. 64 mil
joen gulden) die volgens de fabri
kant bij uitstek geschikt zijn bij
het bestrijden van straatrellen.
De AMAC-1 beschikt over zestien
granaatwerpers, 18 mitrailleurs
en een waterkanon waarmee een
auto omver kan worden gegooid-
Met het waterkanon kunnen ook
demonstranten met verf worden
bespoten waardoor ze later te
identificeren zijn. De gehele car
rosserie kan verder onder stroom
worden gezet om relschoppers af
te schrikken. De pantserwagen is
waterdicht en kan maximaal 12
mensen bergen
(foto AP)
(Van onze correspondent Hans
Amesz) BONN (GPD) Naar al
le waarschijnlijkheid zal de
Westduitse minister van econo
mische zaken, Otto Graf Lambs
dorff, over niet al te lange tijd te
recht moeten staan wegens om
koping of corruptie. Enkele me
dia, waaronder Duitslands groot
ste boulevardkrant Bild en de te
levisie, beweren zeker te weten
dat de rechtbank in Bonn heeft
besloten een proces tegen
Lambsdorff te openen. Enkele
maanden geleden is de liberale
bewindsman aangeklaagd door
het openbaar ministerie. Dat
gaat ervan uit dat minister
Lambsdorff geld voor zijn partij
van het Flick-concern heeft ont
vangen en in ruil daarvoor dit be
drijf heeft geholpen aan een be
lastingvoordeel van honderden
miljoenen marken.Niettemin is
de vraag actueel geworden of
Lambsdorff kan aanblijven.
Bondskanselier Helmut Kohl
heeft ooit gezegd dat zijn minis
ter van economische zaken moet
verdwijnen als een proces tegen
hem wordt geopend. Dat Lambs
dorff door het openbaar ministe
rie schuldig wordt geacht aan
corruptie, is voor hem geen aan
leiding geweest af te treden. Hij
heeft altijd beweerd geheel on
schuldig te zijn. De aanklacht is
zowel door hem als ook door re
geringschef Kohl omschreven
als „zeer dun". Als het waar is
dat de minister toch terecht moet
staan, dan komt de conservatief-
liberale regering van Kohl en
Genscher in grote moeilijkhe
den. Na de recente schandalen
rond de ontslagen en later weer
gerehabiliteerde viersterren-ge-
neraal Gun ter Kiessling, en het
ingetrokken wetsontwerp om
mensen die via giften aan politie
ke partijen de belasting hebben
ontdoken, amnestie te verlenen,
lijkt het onmogelijk dat een mi
nister op zijn post blijft die zich
tcgelijkcrtud voor een rechtbank
moet verantwoorden.
Maar géén zin om daarvoor méér
te betalen dan nodig is7 Met toch
een ruime keus uit mooie aktuele mode?
Wacht met te lang, kom vlug kijken
Want nü heeft u noa alle keus'
Brcestraat 151 - 153 telefoon 071 - 124586
WINKELEN IN EEN PERSOONLIJKE SFEER
NEW DELHI (AFP) - De Indiase
premier Indira Gandhi heeft de
leiders van de parlementaire op
positie gisteren verzekerd dat
„de sporadische ongeregeldhe
den" naar aanleiding van een
muiterij van sikh-soldaten bin
nen het leger in de noordelijke
deelstaat Punjab „helemaal on
der controle" zijn.
Volgens de autoriteiten in New
Delhi heeft het Indiase leger de
muiterij van sikh-soldaten be
dwongen. Deze waren in opstand
gekomen in verschillende deel
staten in India na de bestorming
vorige week van de Gouden
Tempel in de heilige stad Amrit-
sar. Naar verluidt hebben onge
veer 6000 soldaten van de in to
taal bijna 150.000 sikh-militairen
in het leger aan de muiterij deel
genomen om vervolgens naar
Punjab te trekken.
Tijdens een onderhoud van ander
half uur met zeven oppositielei
ders heeft Gandhi verklaard dat
voornamelijk jonge soldaten in
opstand waren gekomen en dat
er geen officieren bij de muiterij
betrokken waren, aldus een rege
ringswoordvoerder. De premier
herhaalde dat zij vertrouwen had
in de loyaliteit en het patriotisme
van de sikhs in het 1,1 miljoen
man sterke Indische leger. Zij zei
dat de regering een witboek met
alle gegevens omtrent de opera
tie in Amristar zal uitgeven.
Volgens de regeringswoordvoer
der hebben de oppositieleiders,
die zich tevreden toonden over
het onderhoud, de noodzaak on
derstreept van een verbetering
van de inlichtingendienst, opdat
een situatie waarbij grote hoe
veelheden wapens naar de tem
pel worden gesmokkeld zich niet
meer kan voordoen.
Ballingschap
De sikh-republiek Khalistan heeft
gisteren haar "regering-in-bal-
lingschap" gevestigd in Londen,
"symbolisch" geld en paspoor
ten gedrukt en wraak gezworen
tegen premier Indira Gandhi.
Dr. Jagjit Singh Choan, die tot pre
sident van de beoogde republiek
werd benoemd, stelde de rege
ring van mevrouw Gandhi ver
antwoordelijk voor de geweldda
dige dood van meer dan 10.000
mensen in de deelstaat Punjab.
Jagjit Singh Choan gaf desge
vraagd toe dat hij tot aan de aan
val op de Gouden Tempel van
Amritsar maar „een zeer kleine
minderheid" aan sikhs in het
buitenland had vertegenwoor
digd. Nu, zei hij, waren de sikhs
één en eisten zij niets minder dan
de vorming van Khalistan. „Wie
minder vraagt is een verrader",
zei hij
In de sikh-regering-in-balling-
schap zitten zes "ministers".
Hun eerste taak is volgens Jagjit
geld te sturen naar weduwen en
wezen van de omgekomen sikhs
en voor hen te zorgen.
JERUZALEM „Premier Sja-
mir en de secretaris-generaal
van de VN waren het op geen
enkel punt eens". Een kop uit
een Israëlische krant die aar
dig de verhouding tussen Is
raël en de Verenigde Naties
weergeeft. De VN is het sym
bool voor het isolement waarin
Israël verkeert. En premier
Sjamir gaf daar uiting aan in
een nogal ongewone toast tij
dens een diner dat voor Perez
de Cuellar was aangericht tij
dens zjjn rondreis door het
Midden-Oosten op bezoek in
Israël.
door
Jaap van Wesel
„De Verenigde Naties werken
mee aan de onwettig maken Is
raël en verleent steun aan het
internationale terrorisme, ter
wijl zij juist voor de rechten
van de staten zouden moeten
opkomen", verweet Sjamir de
gast.
Voor Israël is de VN in hoofd
zaak de jaarlijks terugkerende
Algemene Vergadering waarin
Israel bijna automatisch ver
oordeeld wordt. „Als er een re
solutie in stemming zou wor
den gebracht dat door Israels
schuld de aarde plat is, zou hij
ook worden aangenomen",
heeft voormalig minister van
buitenlandse zaken Abba
Eban eens gezegd.
Perez de Cuellar kwam met een
aantal ideeën die bij voorbaat
doodgeboren kindjes zijn. Een
voorstel om een grote vredes
conferentie te houden met alle
landen die bij het conflict be
trokken zijn, inclusief de PLO,
de Sowjet-Unie en de Verenig
de Staten. Verder een aanbod
om als bemiddelaar op te tre
den tussen Israël en Libanon
bij een nieuw akkoord nadat
Libanon het vorige akkoord
had opgezegd. Ook Sjamir had
een 'non strater' paraat: Unifil
in Zuid-Libanon als buffer le
geren tussen het Israëlische en
Syrische leger.
De reden dat al die ideeën en
voorstellen met een centrale
VN-rol niets te betekenen heb
ben, is dat overeenstemming
tussen de partijen een voor
waarde vooraf is voor iedere
VN-inmenging. De VN-buffer
op de Hoogten van de Golan
werkt prima, omdat zowel Sy
rië als Israël het daarover eens
zijn. Maar noch Israel noch
Amerika voelen iets voor zo'n
vredesconferentie onder VN-
toezicht. Israël niet vanwege
de PLO, en de VS niet vanwe
ge de Sowjet-Unie. Om diezelf
de reden is het proces van
Camp David buiten de VN om
gelopen - de MFO (Multi-na
tional Force and Observers) in
de Sinai is geen VN-leger, om
dat de Sowjet-Unie een derge
lijk voorstel in de Veiligheids
raad getorpedeerd zou hebben.
Perez de Cuellar is zich terdege
van zijn beperkingen bewust.
Hij heeft zich dus beperkt tot
het 'uitwisselen van ideeën'.
Hij heeft verder beloofd zich in
te zullen spannen voor een uit
wisseling van krijgsgevange
nen tussen Israël en Syrië. Dat
zijn zaken in de marge waar de
VN dan nog wel een bemidde
lende rol kan spelen. En verder
blijft iedereen in de naam van
het internationale recht die re
soluties citeren die in zijn
straatje te pas komen.
