Ook ziektegeld
in 1985 omlaag
c
Kamer bereidt zich voor op raketdebat
Korting wwv gaat niet door
'Arbeidstijdverkorting
uit prijscompensatie'
Minder mensen bereid
om kind te adopteren
Burgemeester Capelle:
geen medewerking bij
ontruiming woningen
Jordaanoproer herdacht
'Beleid regering tast
milieu Noordzee aan'
Nieuw salarissysteem
voor gezondheidszorg
Leerling: steun RPF is
'niet zo vanzelfsprekend'
DONDERDAG 7 JUNI 1984
DEN HAAG (GPD) In 1985 zullen ook de ziektegelduitkeringen omlaag gaan. Of dat
gebeurt via een directe korting of door middel van een premieheffing, is nog niet be
kend. „Dat zal pas op Prinsjesdag bekend worden gemaakt", zei staatssecretaris De
Graaf (sociale zaken) gisteren in de Tweede Kamer.
Binnenland
Minister De Koning liet weten dat
in het kader van de verlaging van
de uitkeringen over de gehele li
nie kortlopende uitkeringen als
het ziektegeld niet kunnen wor
den ontzien. Maar het ligt vol
gens de minister aan de sociale
partners of zij tijdens de cao-on
derhandelingen al dan niet over
een zullen komen om toch meer
ziektegeld uit te betalen dan het
wettelijk percentage toestaat.
Dat is nu ook al het geval.
De bewindslieden deelden een en
ander mee na een heftige aanva
ring tussen de regeringsfracties
CDA en WD over de kortingen
op de sociale uitkeringen per 1
juli. WD-woordvoerder Lin-
schoten liet geen spaan heel van
het door het CDA ingediende
wijzigingsvoorstel om de voorge
nomen daggeldverlaging van 3
procent op de uitkering van lang
durig werklozen (wwv) onge
moeid te laten tot 1 januari 1985.
Van Linschoten noemde dit amen
dement van het CDA een fop
speen, omdat de wwv'ers maar
voor een periode van zes maan
den zullen worden ontzien. „Het
niet laten doorgaan van deze kor
ting is voor de langdurig werklo
zen een snoepje dat zeer snel
smelt omdat het op 1 januari
toch weer moet worden ingele
verd", zei hij. Van Linschoten
verweet het CDA niet naar de ei
gen bewindslieden te willen luis
teren, die het amendement had
den ontraden. Bovendien vond
hij dat met het voorstel van het
CDA het vertrouwen in de poli
tiek allerminst was gediend.
De WD vindt dat het gehele pak
ket aan kortingen zoals dat door
het kabinet is ingdiend, op 1 juli
moet worden uitgevoerd en dat
het geheel moet worden losge
zien van de stelselwijziging in
1985. Daarom wilde de WD niet
de wwv'ers ontzien, maar wel de
mensen met een wao-uitkering.
„Die hebben de laatste jaren veel
meer ingeleverd", aldus Lin
schoten. „Als de economie weer
aantrekt zullen de langdurig
werklozen eerder weer in de ar
beidsproces worden opgenomen
dan de wao'ers", zei hij.
De WD diende daarop een motie
in, waarin werd gevraagd niet op
1 juli, maar op 1 januari 1985 de
wao'ers geheel of gedeeltelijk te
ontzien bij de wijziging van het
sociale zekerheidsstelsel. Hierop
viel de gehele Tweede Kamer,
aangevoerd door het CDA-ka-
merlid Weijers over de WD'er
heen door hem duidelijk te ma
ken, dat hij met deze motie nu
juist de sociale partners voor de
voeten loopt met het uitbrengen
van adviezen over de stelselwijzi
ging. Ook staatssecretaris De
Graaf en minister De Koning
ontraadde de Kamer deze motie
te aanvaarden.
Luchtballon
Een grote meerderheid van de Ka
mer maakte duidelijk het amen
dement van het CDA om de kor
ting op de wwv-uitkeringen niet
te laten doorgaan, te zullen steu
nen. Maar deze meerderheid zal
geen steun geven aan de WD-
motie om de wao'ers op 1 januari
geheel of gedeeltelijk te ontzien.
De PvdA, die eerder had gezegd
een motie om de wao'ers te ont
zien te zullen ondersteunen,
noemde deze motie een luchtbal
lon, omdat nog helemaal niet
duidelijk is welke maatregelen in
de sociale uitkeringssfeer op 1 ja
nuari zullen worden genomen.
De oppositie vroeg de bewindslie
den de meevallers in de sociale
verzekeringspotten - ongeveer 2
miljard gulden - te gebruiken om
DEN HAAG (ANP) - Minister De
Koning (sociale zaken en werk
gelegenheid) voorziet volgend
Minister De Koning.
Ongeregeldheden
bij opening van
buslijn Arnhem
ARNHEM (ANP) - Tussen politie
en ongeveer 20 actievoerders
hebben zich gisteren enkele
schermutselingen voorgedaan
tijdens een bezoek van minister
Smit-Kroes (Verkeer en Water
staat) aan Arnhem. Toen de mi
nister een nieuwe trolleylijn in
Arnhem-zuid 'openreed' moest
de politie enkele demonstranten
verwijderen die voor de trolley
bus uitliepen.
Verscheidene actiegroepen en
buurtbewoners protesteerden
tijdens de feestelijke opening te
gen de prijsverhogingen in het
openbaar vervoer. De politie
deelde nog enkele klappen uit
toen de bus met Smit-Kroes aan
het stuur werd bekogeld met ei
en zand.
Arnhem is overigens de enige stad
in Nederland waar nog electri-
sche bussen rijden.
UTRECHT (ANP) - Het aantal Ne
derlandse echtparen dat serieus
adoptie overweegt, is de laatste
jaren afgenomen. Dat komt on
der meer door angst voor discri
minatie van het geadopteerde
kind en door de hoge kosten die
aan adoptie zijn verbonden. Ook
de slechte publiciteit over illega
le adoptie van buitenlandse kin
deren speelt hierbij een rol.
Volgens pociaal-psycholoog dr.
R.A.C. Hoksbergen zijn echtpa
ren die een kind willen adopte
ren bang voor discriminatie, om
dat het kind meestal uit het bui
tenland komt en een andere
huidskleur heeft. Dit zei hij giste
ren in Utrecht bij de presentatie
van een voorlichtingsfilm voor
aspirant-adoptiefouders van de
Vereniging Wereldkinderen en
de Utrechtse universiteit. Hoks-
bergen noemde deze toenemen
de terughoudendheid het 'Jan
maat-effect'.
Sinds 1980 is het aantal echtparen
dat zich aanmeldt voor adoptie
van een buitenlands kind met
ongeveer eenderde afgenomen.
In 1980 kwamen er bij de Vereni
ging Wereldkinderen, die onder
meer interlandelijke adopties re
gelt, tegen de 3000 aanmeldingen
binnen. Vorig jaar waren dat er
tegen de 2000.
De vereniging Wereldkinderen is
druk bezig de kosten van het
adopteren terug te dringen om
dat ze in 10 jaar zijn verdrievou
digd. Een adoptie kost de adop
tiefouders op dit moment onge
veer 13.000 gulden per kind.
Het is Hoksbergen, die behalve
medewerker van het adoptiecen
trum van het Utrechtse Instituut
voor Pedagogiek en Andrago-
giek ook bestuurslid is van die
vereniging, een doorn in het oog
dat mensen afzien van adoptie
omdat de adoptiekosten zo hoog
zijn.
De vereniging Wereldkinderen is
in onderhandeling met het mi
nisterie van financiën om de kos
ten aftrekbaar te maken van het
belastbaar inkomen. Verder doet
de verening pogingen een fonds
in het leven te roepen voor dat
deel van de kosten dat als gift
naar kindertehuizen gaat in de
landen waar de kinderen van
daan komen. Die gift maakt on
geveer de helft van de totale kos
ten uit.
"De landen waar de adoptiefkinde
ren vandaan komen, streven er
naar in het land zelf voorzienin
gen voor de kinderen te creëren.
Zij vragen daarom voor ieder
geadopteerd kind een bepaald
bedrag om dat te kunnen doen.
Het zou mooi zijn als de adoptie
fouders niet meer alleen voor die
kosten hoeven op te draaien", al
dus Hoksbergen.
de kortingen op de uitkeringen
niet te laten doorgaan. Maar De
Koning en De Graaf, gesteund
door de regeringsfracties, voel
den hier niets voor. De Graaf re
kende voor, dat de meevallers
eerst zullen moeten worden ge
bruikt om de vermogenspositie
van de centrale fondsen te ver
stevigen en daarmee in de toe
komst de uitkeringen te kunnen
veiligstellen.
jaar een prijscompensatie van
ongeveer twee procent die kan
worden ingezet voor arbeidstijd
verkorting. Hij zei dit gisteren tij
dens een debatje over zijn inko
mensnotitie in de vaste kamer
commissie voor sociale zaken.
Een ruimere arbeidstijdverkor
ting, zoals de PvdA die wil, acht
de bewindsman zowel maat
schappelijk als technisch onmo
gelijk.
De Koning liet ccn 'sterke waar
schuwing' horen aan het adres
van vakbeweging en werkge
versorganisaties om niet toe te
geven aan de verleiding van mo
gelijke loonsverhogingen. "Wij
mogen in de komende jaren niet
leven in een maatschappij waar
in de economische ruimte wordt
gebruikt om de positie van actie
ven te verbeteren, vooral wat het
inkomen betreft. Dat zal er onge
twijfeld toe leiden dat de positie
van de niet-actieven in ieder ge
val relatief en waarschijnlijk
zelfs absoluut verslechtert".
De bewindsman zei het een 'zeer
sympathieke' suggestie te vin
den om werknemers in bijvoor
beeld de exportsector, waar de
winsten flink toenemen, een aan
deel in de winst te geven. Door
een dergelijke constructie, die
eerder vanuit de kamercommis
sie werd aangedragen, zou een
eventuele loonsverhoging kun
nen worden 'afgekocht'. De Ko
ning zei echter dat de overheid
wat dat betreft niet zelf het voor
touw zal nemen. Wel zou het idee
van het winstaandeel kunnen
passen in plannen van het kabi
net om het risicodragend vermo
gen van ondernemingen te ver
sterken, zei hij.
NS-WONING - De pas opgerichte
vereniging van huurders van
huizen van de Nederlandse
Spoorwegen, Het Spoorhuis,
heeft haar leden opgeroepen be
zwaar te maken tegen de huur
verhoging van 1 juli en deze ver
hoging niet te betalen.
Volgens Het Spoorhuis neemt NS
het niet zo nauw met het onder
houd van de woningen, onder
meer omdat het spoorbedrijf in
de komende jaren 500 van zijn
900 huizen wil afstoten. Ruim
300 huizen zullen gesloopt wor
den.
AMSTERDAM (ANP) - De Werk
groep Noordzee en de Stichting
Ekologie vrezen dat het huidige
regeringsbeleid zal leiden tot een
verregaande aantasting van het
Noordzeemilieu. De onlangs
door de regering naar voren ge
brachte argumenten voor dere
gulering (verminderen van het
aantal overheidsregels-red.) be
tekenen volgens hen een versoe
peling van de wetgeving en van
het beleid aangaande chemische
afvalstoffen.
Dit zal vrijwel zeker leiden tot een
nog grotere en slechter contro
leerbare afvalstroom van de in
dustrie, zo concluderen beide or
ganisaties in een gisteren gepu
bliceerd rapport over het be
dreigde milieu van de Noordzee.
Vergunning voor olie- en gaswin
ning vlak voor de kust of bij
scheepvaartroutes zou eigenlijk
niet mogen worden verleend,
meent de Werkgroep Noordzee.
Ook de milieurisico's van de
scheepvaart moeten worden ver
minderd. De visserij zou op een
ecologisch verantwoorde manier
moeten worden uitgeoefend. De
aanleg van industriecomplexen
langs de kust en industrie-eilan
den in zee moet met alle kracht
worden voorkomen, aldus het
rapport.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Uit de
schriftelijke vragen die de rege
ringspartijen CDA en WD giste
ren hebben ingediend ter voor
bereiding van het debat volgen
de week dinsdag over de kruisra
ketten, blijkt een zeer duidelijk
verschil van opvatting over de
noodzaak van plaatsing. Het
CDA laat blijken vooral geinte-
resseerd te zijn in mogelijkheden
tot niet-plaatsing. De WD wil
precies weten hoe de dreiging
van het Russische kernwapenar
senaal met de dag toeneemt.
Opvallend afwezig in de WD- en
CDA-lijstjes is de vraag wat het
kabinet doet als op 1 november
1985 blijkt dat de Sowjet-Unie
evenveel of minder SS-20's heeft
geplaatst als per 1 juni 1984. Pre
mier Lubbers heeft gezegd dat
Nederland dan niet tot plaatsing
overgaat, maar die uitleg is door
WD-leider Nijpels bestreden.
De PvdA stelt die vraag wel. Het
CDA wil slechts weten wat ge
beurt als na 1 november 1985 als
nog een akkoord tussen de Ver
enigde Staten en de Sowjet-Unie
wordt bereikt en Nederland op
grond van de Lubbers-redene-
ring al had besloten geen kruis
raketten te plaatsen.
In het kabinetsbesluit wordt na
drukkelijk gesteld dat Neder
land wel tot plaatsing zal overge
gaan wanneer het voor 1 novem-
Van den Toorn CDA) (foto anp)
ber 1985 tot zo'n akkoord komt.
In dat geval zal het aantal te
plaatsen raketten minder wor
den dan 48, omdat het totale aan
tal aan NAVO- kant dan minder
wordt dan de 572 waartoe het
bondgenootschap in 1979 be
sloot. Lubbers heeft gesteld dat
Nederland in zo'n geval zijn ver
plichtingen moet nakomen en
een 'evenredig' aandeel moet
plaatsen.
Het CDA wil bovendien weten of
dit 'evenredige aandeel' kan be
tekenen dat het minder kan wor
den dan 16 raketten en Neder
land in dat geval niet tot plaat
sing hoeft over te gaan. Zestien
raketten is een minimum, omdat
een complete eenheid kruisra
ketten uit zestien stuks bestaat.
Ook vraagt het CDA zich af, of het
kabinetsbesluit betekent dat de
nucleaire taken van de F 16 en
het Orion-vliegtuig van de mari
ne voorlopig worden voortgezet.
Deze taken waren 'bevroren' in
afwachting van het kabinetsbe
sluit over de kruisraketten.
De PvdA wil met de WD alles we
ten over aantallen geplaatste SS
20's, hoeveel er bijkomen en uit
welke bronnen Nederland zijn
inichtingen over de opgestelde
Sowjet-wapens krijgt. Liberalen
en socialisten vragen zich ook af
of de stationering in Warschau-
pactlanden van de SS 22 en 23
invloed zullen hebben op het vol
gend jaar november te nemen
besluit.
Ongelukkig
CDA-fractieleider De Vries is 'erg
ongelukkig' over de uitlatingen
van het CDA-kamerlid Rob van
den Toorn in het weekblad Haag
se Post. Van den Toorn spreekt
zich daar als eerste CDA-kamer
lid publiekelijk uit tegen het ka
binetsbesluit over de kruisraket
ten.
Daarmee is het aantal tegenstan
ders van het besluit in de CDA-
fractie gestegen tot zes. Behalve
Van den Toorn zijn dat Faber,
Laning-Boersema, De Kwaadste-
niet, Buikema en Couprie. Bo
vendien zijn er nog drie fractiele
den die twijfelen. Zoals gemeld
mogen niet meer dan negen
CDA'ers uit de boot vallen, wil
het kabinet het kruisrakettende-
bat van volgende week overle-
Van den Toorn is gisteren in de
fractievergadering van het CDA
gekapitteld voor zijn uitlatingen
in het interview. De irritatie is
vooral ontstaan omdat in de frac
tie is afgesproken dat individue
le leden rtiet in het openbaar rea
geren op het besluit tot het ka
merdebat over de kruisraketten.
AMSTERDAM - Met de opening van de tentoonstelling „Harde guldens,
harde tijden" en de presentatie van een boekje met gelijkluidende titel
is gisteren in het Bolshuis in Amsterdam de Jordaanoproer in juli 1934.
Burgemeester Van Thijn, die de tentoonstelling opende, trok vergelijkin
gen met die tijd - nu vijftig jaar geleden - en nu: de economische crisis
en verschijnselen van opkomend fascisme. Maar er zijn ook grote ver
schillen, want wij zijn door schade en schande wijzer geworden, aldus
de burgemeester.
Hij herinnerde eraan dat de politie in 1934 met vuurwapens schoot op de
demonstratie die het begin werd van de Jordaanopstand. Dat zou nu
volstrekt ondenkbaar zijn, voegde hij eraan toe.
Het Jordaanoproer was een protest van werklozen tegen hun uitzichtloze
sociale en economische situatie waarbij de toch al lage steun verder
werd verlaagd.
Het boekje en de tentoonstelling geven een beeld van wat zich in die
dagen in de Jordaan afspeelde.
Het Komitee Herdenking Jordaanoproer 1934-1984 heeft voor deze en
komende maanden een groot aantal activiteiten in het kader van de
herdenking van de Jordaanopstand op stapel staan.
Bij de foto: burgemeester Van Thijn (links) met Peter Posthumus, schrij
ver van het boek over de Jordaanoproer.
DEN HAAG (GPD) Burgemees
ter Van Leeuwen van Capelle
aan den IJssel is vooralsnog niet
bereid mee te werken aan de ont
ruiming van 96 woningen in de
Molukse wijk 'Oostgaarde'. Hij
probeert momenteel een maas in
de wet te vinden om een verzoek
van de woningbouwvereniging
SVW voor politiebijstand af te
wijzen.
"Ik kan toch niet 96 gezinnen op
straat zetten"? Dit zei Van Leeu
wen gisteren in de Tweede Ka
mer na afloop van een commis
sievergadering over ernstige on
geregeldheden tijdens de ontrui
ming van zes Molukse woningen
in januari van dit jaar.
De burgemeester doelde op een
uitspraak van minister Korthals
Altes (justitie). De bewindsman
zei op vragen van kamerleden
dat een burgemeester verplicht
is politie-assistentie te verlenen
voor de uitvoering van civiel
rechtelijke vonissen.
Volgens Korthals heeft de burge
meester daarbij slechts beperkte
beleidsruimte. Uitstel is alleen
mogelijk in verband met de
openbare orde. Voor de rest
heeft alleen degene die over het
vonnis beschikt beslissingsbe
voegdheid.
De woningbouwvereniging SVW
wil nu dat tot ontruiming wordt
overgegaan. In een vonnis van de
kantonrechter van Rotterdam is
bepaald dat de huurschuld van
de Molukkers (500.000 gulden) in
april moest zijn voldaan. Dat is
niet gebeurd, zodat SVW ontrui
ming gerechtvaardigd vindt.
De Tweede Kamer hoopt dat een
oplossing mogelijk is. Minister
Rietkerk (binnenlandse zaken)
zei dat aan 11 van de 14 eisen van
de Molukkers is tegemoet geko
men. Toch zijn de Molukkers
niet tevreden. Ze willen bevrie
zing van de huren gedurende
tien jaar.
Rietkerk vindt dat onaanvaard
baar. Tegemoetkoming aan die
eis zou een bevoordeling beteke
nen op groepen die in een verge
lijkbare positie zitten. De meer
derheid van de Tweede kamer
was het hiermee eens.
Rietkerk en staatssecretaris
Brokx (volkshuisvesting) zegden
de Kamer toe aan een praktische
oplossing te zullen werken.
UTRECHT (ANP) - De algemene
ledenvergadering van de Natio
nale Ziekenhuisraad is gisteren
in Utrecht akkoord gegaan met
de invoering van een op functie
waardering gebaseerde salaris-
structuur voor alle 200.000 werk
nemers in dienstverband in de
particuliere ziekeninrichtingen.
De invoering begint op 1 januari
1985 en duurt vijf jaar: het sys
teem zal geleidelijk worden inge
voerd.
De grootste bond van ambtenaren
en trendvolgers, de AbvaKabo, is
ingenomen met het NZR-besluit.
De Landelijke Vereniging van
Artsen in Dienstverband (LAD)
heeft daarentegen grote bezwa
ren tegen het besluit. Zij zal de
overeenkomst, die een onderdeel
vormt van de cao, niet tekenen.
Voor de artsen betekent het
functiewaarderingsplan volgens
de LAD dat hun salarissen ge
middeld met 30 procent omlaag
gaan.
Bestuurder P. Hijzen van de Abva
Kabo noemde het gisteren van
groot belang dat de traditionele
waardering van functies in de ge
zondheidszorg verandert. Mo
menteel worden functies in de ci
viele en technische diensten en
vooral die van verpleegkundigen
en verzorgenden ondergewaar
deerd, terwijl academici, met na
me de specialisten, worden over
gewaardeerd, aldus Hijzen. Hij
ziet de nieuwe salarisopbouw als
een belangrijke stap naar een
rechtvaardiger inkomensverde
ling.
De LAD heeft de cao vanwege het
functiewaarderingsplan al sinds
eind 1982 niet meer onderte
kend. De artsen zyn niet zonder
meer tegen salarisverlaging,
maar ze willen dan wel dat daar
een verkorting van hun zeer lan
ge werktijden tegenover staat.
Daardoor zouden meer jonge
dokters aan een baan kunnen
worden geholpen.
Hoewel bij voorbeeld gediplo
meerde verpleegkundigen er wat
hun salaris betreft flink op voor
uit zullen gaan, levert het totale
projekt volgens een woordvoer
ster van de LAD uiteindelijk een
bezuiniging op van 50 miljoen
gulden. De artsen voelen er niets
voor om op deze manier by te
dragen aan bezuinigingen in de
gezondheidszorg.
De LAD vreest de zaak niet meer
tegen te kunnen houden omdat
het ministerie van sociale zaken
de cao hoogstwaarschijnlijk al
gemeen bindend zal verklaren.
ADVERTENTIE
(Van één onze verslaggevers)
RIJNSBURG - Het is 'niet zo waarschijnlijk' dat de tweemans-fractie
van de RPF in de Tweede Kamer volgende week zal instemmen met
het rakettenbesluit van het kabinet. Dat zei RPF-fractieleider Meindert
Leerling gisteravond op een bijeenkomst van zijn partij in Rijnsburg.
Leerling zei de indruk te willen wegnemen als zou het kabinet vanzelf
sprekend op de RPF kunnen rekenen. Hij wees erop dat het kabinets
besluit niet strookt met het verkiezingsprogramma van zijn partij,
waarin wordt gepleit voor plaatsing van alle 48 kruisraketten op Neder
lands grondgebied. Volgens Leerling is een kabinetscrisis volgende
week niet uitgesloten vanwege de verdeeldheid in het CDA en de twij
fel bij de kleine rechtse partijen. Hij zei bovendien te hebben gehoord
dat een van de WD-kamerleden ernstig ziek is en daardoor in elk geval
niet aan de stemmingen zal kunnen deelnemen.
Of ik weet wat lekker is? Ik dacht
van wel: een bruine boterham met
echte boter en een klein lepeltje
honing. Dat is zó weergaloos lekker,
daar gaat absoluut niets boven.
Méér dan IcKker
