Reagan wil met
Moskou spreken
Mitterrand naar Moskou
Iran wil onderhandelen
om 'ramp' te voorkomen
Oproep in rede Iers parlement
Ceausescu en
Tsjernenko
'openhartig'
Cocaïnebende
saws .MSUSSW.-
Indonesië oogst
waardering voor
drastisch beleid
Duarte onderzoekt moord
op aartsbisschop Romero
Strijd bij Gouden Tempel
DINSDAG 5 JUNI 1984
Buitenland
DUBLIN - De Amerikaanse president Reagan heeft de Sowjet-Unie opgeroepen weer
rond de tafel te gaan zitten om te praten over wapenbeperking en vermindering van de
spanning tussen Oost en West. Reagan deed die oproep tijdens een rede voor de twee
kamers van het Ierse parlement
MOSKOU (RTR-UPI) - De Roe-
meense staats- en partijleider,
Nicolae Ceausescu, is gister
avond na een kort bezoek aan de
Sowjet-Unie teruggekeerd naar
Roemenië. Ceausescu werd na
aankomst in Moskou onmidde-
lijk ontvangen door staats- en
partijleider Konstantin Tsjernen
ko. Volgens het Sowjet-persbu-
reau TASS zijn de Sowjet-Roe-
meense besprekingen „openhar
tig" geweest, wat er in diploma
tiek taalgebruik op wijst dat er
meningsverschillen waren.
Tsjernenko verklaarde tijdens een
banket ter ere van Ceausescu dat
de betrekkingen tussen de Sow
jet-Unie en Roemenië zich sta
biel ontwikkelen. Tegelijkertijd
sprak Tsjernenko de hoop uit dat
de komende economische top
conferentie van de Comecon in
Moskou, die voor 12 juni op de
agenda staat, tastbare resultaten
zal opleveren.
De Sowjet-leider maakte ook mel
ding van verschillen van opvat
ting tussen beide landen: „Met
zekerheid kan worden gezegd
dat er nog heel wat mogelijkhe
den zijn om de Sowjet-Roemeen-
se betrekkingen uit te breiden op
politieke, ideologische, economi
sche, culturele en andere terrei
nen", aldus Tsjernenko. Hij ver
klaarde verder dat het van be
lang is tot „nog nauwere samen
werking" tussen beide staten op
het gebied van internationale za
ken te komen. Volgens
mers gaf Moskou met deze woor
den uiting aan zijn irritatie over
het onafhankelijke gedrag van
Roemenië. Ceausescu heeft zich
ook nu weer van de Sowjet-Unie
gedistantieerd door de Olympi
sche Spelen piet te boycotten.
Tsjernenko herhaalde dat Moskou
geen interesse heeft in ontwape
ningsonderhandelingen met het
Westen zolang de nieuwe Ameri
kaanse raketten voor de middel
lange afstand in West-Europa
zijn opgesteld. De Sowjet-leider
heeft nog niet gereageerd op het
aanbod dat de Amerikaanse pre
sident, Ronald Reagan, maandag
in Dublin heeft gedaan. Reagan
verklaarde in het Ierse parle
ment dat de Verenigde Staten
onder voorwaarden bereid zijn
met de Sowjet-Unie te onderhan
delen over een verdrag over het
afzien van geweld in Europa.
NEWARK (AFP) - De politie in de
Verenigde Staten heeft het afge
lopen weekeinde tientallen ar
restaties verricht in verband met
een omvangrijke handel in cocaï
ne. Dit is maandag door functio
narissen in Newark meegedeeld.
De arrestaties vonden plaats in
vier staten, New Jersey, Florida,
Texas en New York. Per jaar
werd er ruim 150 mihoen dollar
omgezet, zo is meegedeeld.
Volgens officier van justitie Hunt
Dumont kwam de cocaïne per
boot of vliegtuig vanuit Colom
bia en werd afgezet in Texas en
Florida. Eén van de arrestanten
slikte vlak voor zijn verhoor de
in zijn bezit zijnde cocaïne door.
Hij is kort daarna overleden.
De Amerikaanse president wijdde
een groot deel van zijn toespraak
aan de Oost-West-verhouding.
Hij zei daarbij onder meer dat
zijn land bereid is met de Russen
over een niet-aanvalsverdrag
voor Europa te praten.
Daarom vroeg de Sowjet-Unie en
kele maanden geleden bij de
Conferentie voor Vrede en Vei
ligheid in Stockholm ook. De
Amerikanen wezen dat voorstel
toen af, omdat het op niet meer
dan een bevestiging van het VN-
Handvest zou neerkomen.
door
Henk Dam
Maar nu maakte Reagan duidelijk
wel degelijk over een dergelijk
verdrag te willen praten, in de
hoop dat die discussies kunnen
leiden tot
stellen om de vrede in Europa te
garanderen. Het is om dergelijke
maatregelen dat de NAVO-lan-
den in Stóckholm al hadden ge
vraagd.
Reagan herhaalde verder dat hij
bereid is de stationering van
middellange afstandswapens in
Europa te stoppen en zelfs terug
campagne in de Verenigde Sta
ten de politiek van zijn regering,
die berust op geweld, wit te wil
len wassen.
De Amerikaanse president gaf in
zyn rede geen aanwijzing dat zijn
land bereid is tot een andere op
stelling inzake de conflicten in
Midden-Amerika. Speculaties
hieromtrent deden eind vorige
week de ronde na een bezoek
van de Amerikaanse minister
Schultz (buitenlandse zaken) aan
Nicaragua.
Maar Reagan herhaalde niet meer
dan de al van hem bekende
standpunten toen hij zei: „De
volkeren van Nicaragua en El
Salvador hebben het recht zich
te verzetten tegen de nachtmer
rie die krachten van buitenaf hen
willen opleggen. De VS mag de
democratische verlangens van
de mensen in Midden-Amerika
deed hij geen concrete
uitspraken over Noord-Ierland.
Hij zei niet meer dan dat hij ter
rorisme verwerpt, dat de regerin
gen in Londen en Dublin er zelf
moeten uitkomen, en herhaalde:
„De VS mag noch wil zich in Ier
se aangelegenheden mengen
door oplossingen of formules
structieve voorstellen
perking van deze wapens te on
derschrijven.
Ook riep hij de Sowjet-Unie op,
met de VS te praten over manie
ren om ernstige escalatie te voor
komen van strijd in de brand-
haarden in de wereld, escalatie ^°ek van Reagan aan Ier-
die het gevolg zou kunnen zijn
van misrekening of wanbegrip.
Reactie Tass
De Sowjet-Unie beschouwt de toe
spraak van Reagan als een ver
momming van het militaristi
sche beleid van de Amerikaanse
regering, aluds een reactie van
het Russische persbureau TASS,
dat Reagan ervan beschuldigde
met het oog op de verkiezings
om deel te i
kingen rond D-Day.
DEN HAAG (GPD) - Indonesië
krijgt waarschijnlijk binnenkort
meer dan 2,4 miljard dollar aan
financiële steun van de Intergou
vernementele Groep voor hulp
aan Indonesië (IGGI). De IGGI-
landen (o.a. de VS, Engeland,
West-Duitsland, Frankrijk, Ne
derland plus de Wereldbank en
het IMF) zijn maandag in Den
Haag onder voorzitterschap van
de Nederlandse minister van
ontwikkelingssamenwerking
mevr. Schoo bijeengekomen om
de hoogte van het hulpbedrag
aan Indonesië vast te stellen. De
conferentie, die wordt gehouden
in het Nederlands Congresge
bouw, zal vandaag worden beslo
ten.
De directeur van de Wereldbank in
Jakarta, Russel Cheetham, loof
de in zijn toespraak de drastische
maatregelen die de Indonesische
regering de afgelopen jaren heeft
genomen om de negatieve effec
ten van de wereldwijde economi
sche recessie en de dramatische
val van de olieprijzen tot een mi
nimum te beperken. Cheetham
maakte in zijn toespraak gewag
van de stringente bezuinigings
maatregelen, zoals het intrekken
meer dan het benodigde bedrag
van 2,4 miljard aan Indonesië toe
te zeggen. Vorig jaar kreeg de In
donesische regering aan finan
ciële toezeggingen 2,1 miljard
dollar.
Minister Schoo van ontwikkelins-
samenwerking roemde de econo
mische en monetaire maatrege
len die de Indonesische regering
heeft genomen om negatieve ef
fecten van de wereldrecessie zo
beperkt mogelykte houden. Me
vrouw Schoo sprak van „wijze
maatregelen die een snelle ver
betering hebben gebracht in de
betalingsbalanspositie en een ge
zonde financiële basis hebben
gelegd voor het pas gelanceerde
Vierde Vijfjarenplan". De be
windsvrouwe merkte op dat on
danks deze gunstige ontwikke
lingen de economische situatie
„fragiel" blijft en de uitdagingen
van het Vierde Vijfjarenplan
„formidabel" zijn. Zij wees in het
bijzonder op het feit dat elk jaar
1,8 miljoen Indonesiërs tot de ar
beidsmarkt toetreden. Het
scheppen van werkgelegenheid
voor deze mensen ziet zij als de
belangrijkste uitdaging voor In
donesië.
de subsidie op binnenlandse In het Wereldbank-rapport wordt
olieprodukten, de devaluatie van
de Indonesische roepia ten op
zichte van de dollar met 28 pro
cent plus wat wordt genoemd re-
fasering van kapitaalintensieve
projecten, waarmee drie miljard
werd bespaard.
Al deze maatregelen, aldus Chee
tham, leidden er toe dat Indone
sië zyn economische groei wist
op te voeren tot maar.liefst vijf De kwestie
procent, hetgeen een uitzonder
lijke prestatie is. Vooral als men
dat vergelijkt met de Westerse
landen, waar nauwelijks sprake
is van economische groei.
Volgens de vertegenwoordiger van
de Wereldbank is het tekort op
de lopende rekening van de beta
lingsbalans gedaald van acht
naar zes procent van het bruto
nationaal produkt over het fisca
le jaar 1983-1984. De buitenland
se reserves van de Indonesië zyn
toegenomen met 2 tot 8,4 miljard
Amerikaanse dollar eind maart
van dit jaar. De inkomsten uit ex-
gezegd dat wil Indonesië
deze mifjoenen mensen werkge
legenheid scheppen, het land
tenminste een economische
groei van vijf procent moet na
streven. Vorig jaar bereikte de
economische groei de vijf pro
cent en de verwachting is dat de
groei komend jaar zal doorzet-
de mensenrechten
is, volgens conferentiekringen,
nauwelijks ter sprake gekomen.
Wellicht zal het vandaag aan de
orde komen wanneer de ge
dwongen verhuizing van miljoe
nen Javanen naar o.a. Irian Jaja,
het vroegere Nieuw-Guinea, dat
een belangrijk onderdeel is van
het Vierde Vijfjarenplan, ter
sprake komt. In de wandelgan
gen is deze kwestie, alsook de
standrechtelijke executies van
'criminele elementen' door mili
tair- en politiepersoneel maan
dag niet aan de orde gekomen,
aldus conferentiekringen.
port van niet-olieprodukten zijn De leider van de Indonesische de-
1983-'84 in nominale termen
met een derde gestegen.
Conferentiekringen menen dat het
recente Wereldbank-rapport een
positieve indruk heeft gemaakt
op de donorlanden en dat op ba
sis van deze gegevens de bereid
heid er is bij de donorlanden om
legatie, prof. dr. Ali Wardhana,
superminister voor financiën,
economie en industrie, lichtte in
zijn toespraak het Vierde Vijfja
renplan van zijn regering toe. Hij
zei dat in dat plan de regering
vooral aandacht schenkt aan het
scheppen van werkgelegenheid.
te draaien als de Sowjet-Unie be-
r#»iH 7nn rtm in mn. De rede werd in de verzamelde i
gadering van de Dail (de Tweede
Kamer) en de Senaat (de Eerste
Kamer) goed ontvangen. Drie
parlementariërs van linkse sig
natuur liepen echter aan het be
gin van Reagan's rede demon
stratief uit de zaal.
land, dat vrijdagavond begon, zal
de Ieren vermoedelijk vooral bij
blijven vanwege de ongelooflijk
strikte veiligheidsmaatregelen
waarmee het was omgeven. Zo
was voor en tijdens Reagans rede
van gistermiddag de gehele bin
nenstad verkeersvrij gemaakt.
Gistermiddag vertrok de presi
dent naar Engeland, vanwaaruit
hij naar Normandiè zal vliegen
Iraanse blusboten bestrijden het vuur op de Turkse tanker 'Buyuk Hun', nadat het op weg naar Khargh
brand was geschoten door Iraakse jagers. (foto
SAN SALVADOR (UPI) - De Sal
vadoraanse regering van presi
dent Jose Napoleon Duarte is
een onderzoek begonnen naar de
moord op aartsbisschop Oscar
Arnulfo Romero. Dit heeft een
naaste medewerker van de presi
dent gisteren bekendgemaakt.
Volgens Julio Adolfo Rey Prendez
vormt het onderzoek naar de
moord op Romero het eerste in
een reeks van „twee of drie grote
zaken" die door de regering zul
len worden onderzocht. Andere
zaken die hoog op de lijst staan,
zijn de moorden op twee belang
rijke christen-democratische po
litici Mario Zamora en Mei vin
Orellana, aldus Rey Prendez.
De populaire aartsbisschop Rome
ro, een uitgesproken tegenstan
der van de repressie van het le
ger en de politieke moorden in El
Salvador, werd in maart 1980 tij
dens het opdragen van een mis
door jeen onbekende doodge
schoten.
Uit regeringsbron werd vernomen
dat president Duarte een specia
le legereenheid, getraind door de
Amerikaanse veiligheidsdienst
FBI, opdracht heeft gegeven de
activiteit van de Salvadoraanse
rechts doodseskaders te onder
zoeken.
Ontvoering
In San Salvador is gisteravond de
broer van de minister van defen
sie ontvoerd. Drie gewapende
mannen drongen de kliniek bin
nen van Eduardo Vides Casano
va en ontvoerden hem. Het
werd bekend gemaakt
door het radiostation YSU en la
ter bevestigd door regerings
functionarissen, die niet met
naam genoemd wensten te wor
den.
De kliniek van Casanova ligt in de
buurt van de Amerikaanse am
bassade. Een woordvoerder van
de VS-ambassade verklaarde dat
legerfunctionarissen de Ameri
kaanse diplomatieke missie op
de hoogte hebben gesteld van de
ontvoering.
Leenfonds EG
tot 20 miljard
LUXEMBURG (ANP) - De EG zal
voortaan twintig miljard gulden
ter beschikking hebben om EG-
lidstaten die betalingsbalanspro
blemen hebben met leningen te
helpen. Dat hebben de Europese
ministers van financiën gisteren
in Luxemburg in principe beslo
ten. Een definitief besluit kon
nog niet vallen. Dat was niet mo
gelijk, onder meer omdat het Eu
ropees parlement over deze zaak
nog een advies moet uitbrengen.
Tot dusverre kon de EG-commis-
sie in Brussel leningen op de ka
pitaalmarkt opnemen tot een
maximum-bedrag van 15 miljard
gulden. Dat geld kon dan ter be
schikking komen van EG-lidsta-
ten die als gevolg van de sterk
gestegen olieprijzen met hun be
talingsbalans in de knoei waren
gekomen.
de herden-
WASHINGTON/ANKARA/MA-
NAMA (Rtr/AFP/DPA) - De am
bassadeur van Iran bij de Ver
enigde Naties heeft gisteren ver
klaard dat zfjn land bereid is tot
onderhandelen om een catastro
fe in de Perzisch-Arabische Golf
te voorkomen, maar dat het niet
bereid is te onderhandelen over
beëindiging van zijn drie en een
half jaar oude oorlog met Irak.
„Wij zijn bereid te onderhandelen
om een escalatie van de oorlog in
de Perzische Golf en een cata
strofe voor de wereldeconomie
te voorkomen", zei ambassadeur
Said Rajaie Khorassani in een te
levisie-interview.
„Wij zijn er niet erg voor dat de
Golf wordt gesloten", aldus Kho-
Gevraagd om commentaar op be
richten dat Iran 500.000 soldaten
heeft samengetrokken aan het
zuidelijke oorlogsfront voor een
offensief tegen Irak, antwoordde
de ambassadeur: „Ik denk dat
wij ons de laatste vier jaar op ver
dere operaties hebben voorbe
reid".
In kringen van het Amerikaanse
defensieapparaat is gisteren
tegen de sjah, die uiteindelijk
leidden tot de verbanning van
Chomeini naar Parijs.
Irak heeft gezegd dat als Iran zijn
offensief van tegen de 500.000
man zou ontketenen, het met een
aanval op Irans grote oliehaven
op Kharg tot vergelding zal over
gaan. De reactie van Iran hierop
is geweest de herhaalde bedrei
ging dat de Golf voor alle sche
pen zal worden gesloten.
NEW DELHI (UPI/DPA/AP) - De
militante Sikhs in het tempel
complex van Amritsar in de In
diase deelstaat Puryab hebben
gisteren een aanval gedaan op de
ordetroepen die het complex
omsingelen. Er ontstond een
vuurgevecht dat vijf uur duurde.
klaard dat de Iraanse revolutio- WedllWe eist $100 miljoen Sltiartegeld
naire leider ayatollah Ruhollah J
Chomeini tegen het Iraanse leger WASHINGTON (AFP) - De weduwe
Vorige week
het Iraanse parlement, hojatoles-
lam Ali Akbar Rafsanjani, dat
Iran wilde onderhandelen over
het vermijden van een mogelijke
ramp in het gebied van de Golf,
waar de spanning is gestegen
met het aantal recente aanvallen
heeft gezegd dat vandaag
"epische dag" zou kunnen zijn.
devoorzitter van Maar de kringen wilden de bood-
i schap die in het weekeinde werd
uitgesproken en afgeluisterd
een federale rechtbank in Washington een eis tot schadevergoeding
van 105 miljoen dollar op tafel gelegd. McDonald was inzittende van de
Zuidkoreaanse Jumbo die door Sovjet-straaljagers werd neergescho
ten. Alle 269 personen kwamen daarbij om het leven.
door inlichtingendiensten niet Mevrouw McDonald eist 17 miljoen dollar van de Zuidkoreaanse lucht-
interpreteren als het signaal dat
de al maanden voorspelde grote
aanval op de Iraakse havenstad
Basra begint.
°P neutrale schepen. De voorzit- Men wijst er echter wel op dat 5
juni de verjaardag is van het be-
gin van de opstanden van 1963
ter had het over onderhandelin
gen alleen wat betreft de Golfen
niet de oorlog als geheel, zei
Khorassani.
Op de vraag wat Iran zou doen als
de Verenigde Staten en andere
westelijke mogendheden militair
zouden ingrijpen in het gebied,
antwoordde de ambassadeur:
„Ik denk dat als zij tot militair PARIJS President Mitterrand
vaartmaatschappij KAL, 7 miljoen van de Amerikaanse regering, 27
miljoen van de Boeing-fabrieken, 27 miljoen van het bedrijf Litton In
dustries (dat de navigatie-instrumenten heeft vervaardigd) en 27 mil
joen van het bedrijf Jeppesen Sanderson Inc. (dat de navigatiekaarten
leverde).
Larry McDonald was lid van het Huis van Afgevaardigden. Bü de recht
bank in Washington zijn tot dusver 90 eisen tot schadevergoeding inge
diend.
Volgens het Indiase ministerie
van binnenlandse zaken werd
één soldaat "ernstig gewond".
Aan de zijde van de Sikhs zou
den volgens betrouwbare bron
36 personen zijn omgekomen.
Het vuren begon volgens het mi
nisterie vanuit de "Gouden Tem
pel", het belangrijkste heiligdom
van de Sikhs. De militairen zijn
het tempelcomplex nog niet bin
nen gegaan, maar dat zal volgens
het ministerie wel gebeuren als
de 'terroristen' zich niet overge
ven.
Zondag had premier Indira Gand
hi opdracht gegeven tot de mili
taire afgrendeling van Punjab -
India's graanschuur - om de
bloedige campagne van de Sikhs
voor groter autonomie af te rem
men.
Een en ander verhinderde niet dat
gisteren bü terroristische aansla
gen in de staat nog eens tien
mensen werden gedood. Zeven
doden vielen in Amritsar.
optreden in de Perzische Golf
overgaan, wü onszelf zullen ver
dedigen".
President Reagan heeft by herha
ling gezegd dat de Verenigde
Staten niet zullen toestaan dat de
Golf wordt afgesloten voor sche
pen die naar de hele wereld olie
transporteren.
Botha in Bonn
BONN (UPI) - Premier Pieter W.
Botha van Zuid-Afrika is giste
ren in Bonn aangekomen voor
een privébezoek van drie dagen
aan de Bondsrepubliek dat een
gesprek met bondskanselier Hel
mut Kohl omvat.
Volgens Westduitse regeringskrin
gen zal Kohl het Botha duidelyk
maken dat de Bondsrepubliek
de Apartheid afwyst. Het afwy-
zen van een bezoek als dat van
Botha werd in Bonn niet in het
belang van beide partyen gevon
den.
Botha, die wordt vergezeld door
zyn minister van buitenlandse
zaken dr. Roelof Botha, ontmoet
Kohl vandaag. Later volgt een
ontmoeting met aftredend presi
dent Karl Carstens en morgen
begeeft Botha zich naar West-
Berlyn.
De sociaal-democratische opposi
tie was tegen het bezoek en zei
dat een regering van haar kleur
hem niet zou hebben uitgeno
digd.
West-Duitsland heeft meer dan ge
wone belangstelling voor Zuid-
west-Afrika - Namibië -, dat
een Duitse kolonie is geweest en
waar nog veel mensen van Duit
se origine wonen. Kohl zal Botha
zeggen dat de enige oplossing
van de crisis om het gebied vol
gens de Bondsrepubliek is gele
gen in verwezenlyking van de
onafhankelykheidsvoorstellen
van de Verenigde Naties.
zal eind deze maand een officieel
bezoek brengen aan de Sowjet-
Unie. Dit bericht werd gister
middag eenzydig verspreid doo
het Russische persagentschap
Tass. Een ongebruikelyke diplo
matieke procedure die de Franse
regering in verlegenheid bracht
Enige uren later werd het Tass
bericht in Parijs bevestigd.
Het bezoek van Francois Mitter
rand aan Moskou zal op binnen
lands terrein opwinding veroor
zaken op het moment dat de
campagne voor de Europese ver
kiezingen zojuist van start is ge
gaan. Het bericht komt boven
dien kort voor de economische
„topconferentie" in Londen en
enige uren nadat de Amerikaan
se president Reagan in Dublin
verklaarde da hy „de dialoog met
de Sowjet-Unie weer wil opvat
ten".
door
Rudolph Bakker
Franse commentatoren wezen er
gisteravond op dat Moskou zijn
taaie pogingen Mitterrand naar
de Sowjet-Unie te krijgen met
succes bekroond ziet terwyl de
Franse president bekend staat
om zyn uiterst positieve houding
ten gunste van de plaatsing van
Amerikaanse kruisraketten. Ook
terzake van het echtpaar Sacha-
rov heeft Francois Mitterrand
van zyn verontwaardiging over
de Sowjet-houding geen geheim
gemaakt. Hy heeft bovendien
verklaard dat hy by een eventue
le reis naar Moskou zyn stand
punt ten aanzien van de Sacha-
rov's in dezelfde krasse bewoor
dingen zou herhalen, zoals hy
dat tot nu toe in eigen land en
daarbuiten heeft gedaan.
Het is opgevallen dat maar enige
minuten nadat Tass de komst
van de Franse president bekend
had gemaakt een ander bericht
van Tass volgde, waarin werd
vermeld dat het echtpaar Sacha-
rov het uitstekend maakte en dat
de naar Gorki verbannen atoom
geleerde zyn hongerstaking had
beëindigd. Dit bericht ontlokte
een Franse televisiecommenta
tor de opmerking dat niemand
de gezondheidstoestand van het
echtpaar in feite kon controleren
en dat het daarby nog goed mo
gelijk was dat Sacharov gedwon
gen voedsel werd toegediend.
Communistenleider Marchais, die
nog enige dagen geleden op ge
zag van „hoge Sowjet-bronnen"
plechtig had verklaard dat het de
Sacharov's goed ging, voegde er
gisteren aan toe - in vervolg op
berichten dat de geleerde overle
den zou zyn - dat het „de rela
ties tussen de Franse communis
tische party en de Sowjet-kame-
raden ernstig zou schaden wan
neer achteraf zou blyken dat de
zen hen valseUjk hadden voorge
licht".
De toenmalige president Charles
de Gaulle had de Franco-Russi
sche relaties nieuw leven inge
blazen door het initiatief te ne
men tot een reeks ontmoetingen
op het hoogste niveau, welke tra
ditie door zijn opvolgers Pompi
dou en Giscard d'Estaing werd
voortgezet. De laatste ontmoe
ting tussen een Franse en een
Sowjet-leider had plaatsgehad in
Warschau, waar president Gis
card in het voorjaar van 1980 een
ontmoeting had met de partylei
der Brerihjev op het hoogtepunt
van de westerse protesten tegen
de Sowjet-invasie in Afghanis-
Hoewel de Franse president deze
reis te vuur en te zwaard verde
digde, legde hy er op het binnen
landse front geen eer mee in. Gis
card maakte het toen nog erger
door op de kort daarop gevolgde
conferentie van de „ryke lan
den" in Venetië te vertellen dat
Brerihjev hem had „beloofd dat
10.000 man Sowjet-troepen uit
Afghanistan zouden worden te
ruggetrokken". Op dat moment
noemde de toenmalige socialisti
sche oppositieleider Mitterrand
honend president Giscard „de
kleine telegrafist".
Tydens diens recente bezoek aan
Oslo, waar de Franse president
zich vagelyk uitliet over een
eventuele reis naar Moskou, ver
klaarde een woordvoerder uit
zyn omgeving dat deze Moskou-
reis, als ze doorging, vanuit de
oppositie zou worden aangegre
pen om de president „veel
kwaad te doen" en dat hem de
formule van de telegrafist nu zelf
voor de voeten zou worden ge
worpen.
In feite is de oppositie verdeeld
over de reis. Gaullistenleider
Chirac is er voor, terwyl de oud-
minister en oud-president van
het Europese Parlement, Simone
Veil, die de enige kandidaat in de
Europese verkiezingen voor de
beide grote oppositiepartijen is,
zich tegen een dergelyke Mos
kou-reis van de president heeft
verklaard.
De socialisten hadden by de
machtsaanvaarding in mei 1981
duidelyk gemaakt dat er op dat
moment geen sprake kon zyn
van een doorgaan met de uitwis
selingen van staatsbezoeken, in
het licht van de Sowjet-inmen-
ging in Polen en Afghanistan.
Dat nam niet weg dat de minister
voor buitenlandse betrekkingen,
Cheysson, in februari 1983 een
officieel bezoek aan Moskou
bracht, welk bezoek overigens
enige weken later werd gevolgd
door de uitwyzing van 47 Sowjet-
.diplomaten" in Parys op ver
denking van spionage. En nadat
in september 1983 de Zuidkore
aanse Boeing door de Sowjets
werd neergeschoten, ontving
president Mitterrand de Sowjet-
minister van buitenlandse zaken
Gromyko, die er prys op stelde
van zijn kant het gesprek met
Frankrijk als een van de meest
traditionele partners in het Wes
ten op dat moment op gang te
houden.
President Mitterrand gaat naar
Moskou omdat hy meent tegen
over de Sowjets een sterke posi
tie in te nemen. Hy verwierf die
positie door zich een fel voor
stander te verklaren van het in
stalleren van de Amerikaanse
kruisraketten op Westeuropese
bodem als zyn inziens enig ant
woord op de installering van de
SS'20 aan Oosteuropese kant. Nu
hy deze kampioensrol heeft ver
vuld - zo legt men de gedachten-
gang van Mitterrand hier uit -
wil hy in de daarop volgende fa
se van de ontwikkeling de vruch
ten van dit sterke standpunt
plukken door zich op te werpen
als voor de Sowjets geloofwaar
dig onderhandelaar tussen Oost
en West.
ADVERTENTIE
Eenvurehouten
stelling als:
STUDIEHOEK
Vraag de ideeönfolder
en prijslijst gratis!
