Steeds
Nieuwe leesmethode
voor zwakzinnigen
Verslagenheid bij politie
na dood arrestant in cel
Meer misdrijven,
maar minder
opgeloste zaken
Bouwplan voor gat
aan Korevaarstraat
-C
Project aan universiteit
Politie houdt stelende toerist aan
DINSDAG 5 JUNI 1984
LEIDEN - In het Leidse politie
korps heerst grote verslagen
heid na de dood van een 48-ja-
rige Leidenaar in een politie
cel. De voorlichter: "Zoiets is
natuurlijk afschuwelijk. Nee,
ik weet niet of wij onszelf iets
moeten verwijten; het onder
zoek is immers nog niet afge
rond".
Wat is er gebeurd?
Donderdagavond, 31 mei, om
streeks zeven uur. Een survei-
lancewagen - waarin een agent
en agente zitten - krijgt op
dracht om naar een flatgebouw
aan de Smaragdlaan te gaan.
Er zouden problemen zijn, een
ruzie, aldus het politieverslag.
Volgens dat verslag ondervon
den twee bewoners, een man
en een vrouw, ernstige hinder
van een medebewoner.
Leiden
De politievoorlichter: "De mede
bewoner zou het tweetal heb
ben beledigd. Bovendien zou
hij de vrouw hebben lastigge
vallen. Men trof de man aan in
de gang van zijn woning".
Het verslag vervolgt dat de man
onder invloed was en boven
dien in he{ bezit van brieven
met beledigende teksten.
"Hem werd verzocht mee te
gaan naar het bureau omdat er
een aanklacht tegen hem was
ingediend. Hij zei niet mee te
zullen gaan".
Volgens de politievoorlichter
werd de 48-jarige vervolgens in
de lift geduwd. "Hij deed toen
een stap naar voren, balde zijn
vuist en maakte aanstalten om
te gaan slaan. Een agent gaf
hem een stomp in het gelaat".
"De man zakte daarna door z'n
knieën. De Eerste Hulpdienst
werd er bijgehaald, maar toen
die dienst arriveerde stond de
man al weer op z'n benen. Hij
had een bloedneus".
Op het bureau werd de man on
derzocht. De voorlichter: "Er
was geen aanleiding voor ver
dere medische behandeling.
Hij werd ingesloten. Om
streeks half tien werd hij dood
aangetroffen".
De voorlichter vertelt "dat dit
voorval hard is aangekomen.'
Hoe kan dit gebeuren, vraag je
je af'. Volgens deze politie
woordvoerder is er inmiddels
sectie verricht. De uitslag kent
hij niet.
Inmiddels is ook de Rijksrecher
che aan het werk getogen. Een
woordvoerder van dat insti
tuut: "Wanneer er afstandelijk
heid in een onderzoek moet
worden betracht worden wij
ingeschakeld".
"Als er vraagtekens bij iets moe
ten worden geplaatst - ik zeg
nadrukkelijk óls - dan gaan wij
aan het werk. Over een paar
dagen zal ons onderzoek naar
ik vermoed worden afgesloten.
Tot die tijd geen mededelin
gen".
LEIDEN - De vakgroep Ontwikkelingspsychologie van de Leidse universiteit is bezig
met het ontwikkelen van een leesmethode voor zeer moeilijk lerende kinderen. De
eerste resultaten met zwakzinnigen die zo gestoord zijn dat ze met de traditionele me
thode absoluut niet kunnen leren lezen, zijn zeer bemoedigend.
Er bestaat nog geen leesprogram
ma dat is afgestemd op kinderen
die de handicap hebben dat ze
niet kunnen leren lezen. Toch
wordt geprobeerd hen met veel
kunst- en vliegwerk er toe te
brengen normaal te leren lezen.
Dit lukt niet of nauwelijks. On
danks langdurige training kun
nen ze niet tot 'technisch' lezen,
laat staat tot 'begrijpend' lezen
worden gebracht. Dit geldt voor
al voor imbeciele kinderen op
scholen voor zeer moeilijk leren
de kinderen (ZMLK).
De psychologen dr. P.M.H.J.
Smeets en drs F.R. Hoogeveen
beschouwen deze kinderen met.
lezen als echt gehandicapt en
proberen daarin verbetering te -
brengen. "We hebben verande
ringen in het schrift aangebracht
om het leren lezen voor hen te
vergemakkelijken. De meest
fundamentele vaardigheid die de
beginnende lezer zich eigen
moet maken, is het leren benoe
men van de symbolen (letters)
waaruit het grafisch systeem is
opgebouwd. De beginnende le
zer wordt hier dus geconfron
teerd met de taak 26 abstracte
symbolen met abstracte namen
(die dus niet verwijzen naar iets
dat hij kent) te leren benoemen.
Dat kunnen deze kinderen niet".
Geheugensteun
De Leidse psychologen die samen
werken met de vakgroep Ortho
pedagogiek van de universiteit
in Nijmegen, is gebleken dat de
hoge mate van abstractie van de
geschreven taaisymbolen het le
ren lezen bemoeilijkt. Daarom
wordt de kinderen een geheu
gensteun geboden waardoor ab
stracte symbolen voor hen con
creter worden en wordt er met
enkele nieuwe symbolen ge
werkt. Ook wordt er gebruik ge
maakt van een fonetische schrijf
wijze.
In de nieuwe leesmethode bestaat
een regelmaat tussen teken en
uitspraak. Elk symbool kan maar
één uitspraak hebben. Het sym
bool E staat uitsluitend voor de
korte e-klank. Voor andere klan
ken waarin de letter e voorkomt,
zoals ei, ie, en een lange e, wor
den symbolen gebruikt waarin
het E-symbool niet voorkomt.
Smeets en Hoogeveen willen de
kinderen via hun aangepaste
leesprogramma geleidelijk laten
overgaan naar het traditionele
schrift. "Maar als zou blijken dat
deze stap voor een deel van de
kinderen onoverkomenlijke pro
blemen oplevert, dan heeft dit
speciale lesprogramma in princi
pe hetzelfde bestaansrecht en de
zelfde waarde als het braille
schrift voor blinden en de geba
rentaal voor doven", aldus de
twee psychologen.
De onderzoekers zullen nog tal van
problemen moeten overwinnen
voordat een compleet lespro
gramma klaar is voor ZMLK-
scholen. "Wij hebben goede
hoop dat het lukt. Duizenden
kinderen zouden er profijt van
kunnen hebben", menen Smeets
en Hoogeveen. Het project wordt
voor tweeëneenhalf]aar gesubsi
dieerd door het Preventiefonds.
symbool voor de lange A is afgeleid van aap.
~i)"! "l'M'Hj
PAK DU TAS
PAP/^ L7.PT IN DU R^GUNi
Voor enkele letters zijn in de leesmethode voor zwakzinnige kinderen
nieuwe symbolen gemaakt. In normale spelling luidden de twee regels
onderaan: PAK DE TAS en PAPA LOOPT IN DE REGEN.
Rapport over Leidse politie
LEIDEN - Terwijl het aantal mis
drijven in de gemeente Leiden
verhoudingsgewijs minder is ge
stegen dan in vijftien andere gro
tere gemeenten, is het aantal za
ken dat werd opgelost gedaald.
Deze verrassende conclusie staat
in een rapport van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten
(VNG) dat onlangs verscheen.
De conclusie is zo verrassend om
dat in alle andere grote gemeen
ten het aantal misdrijven (fors)
omhoog ging, terwijl daar het
aantal opgehelderde zaken ook
steeg, al bleèf de toename van
het aantal misdrijven veel hoger.
Uit het rapport blijkt verder dat
het de overbelasting van de poli
tie in de gemeente Leiden laag is.
Alleen Maastrichtse politiefunc
tionarissen hebben iets minder
werk per jaar. De onderzochte
periode betrof de jaren 1977 tot
en met 1982.
Plaatsvervangend-commissaris H.
Mostert kent het VNG-rapport
nog niet, maar gaat het zeker
aanvragen. Hij is dus voorzichtig
in zijn voorlopig reactie. "Om dit
nu te verklaren? Ik denk dat het
draaien van grote zaken invloed
heeft. Bijvoorbeeld de Lemy-
fraude, daar zat negen maanden
onderzoekstijd in, maar ja dat
geldt in feite voor elk politie
korps", aldus Mostert. Ook zou
het kunnen zijn dat de Leidse po
litie in verhouding tot andere
korpsen minder mensen bij de
recherche heeft, voert hij aan.
Greep in kas benzinestation Plesmanlaan
LEIDEN - Het laboratorium voor
fysiologie van de medische facul
teit Leiden viert donderdag het
vijfentwintigjarig bestaan. Ter
gelegenheid hiervan houdt het
laboratorium 's middags 'open
huis'.
De directeur-generaal van het mi
nisterie van onderwijs, dr. R. J. In
't Veld en de Leidse rector mag
nificus, prof. A.A. Kassenaar,
zullen aan het eind van de mid
dag toespraken houden over de
invloed van de politieke besluit
vorming op de ontwikkeling van
het wetenschappelijk onderzoek.
Het gebouw van het laboratorium
voor fysiologie, dat ligt aan de
Laboratorium
fysiologie
viert jubileum
Wassenaarseweg 62, werd in 1959
betrokken; de fysiologie in Lei
den als apart professoraat be
staat al sinds 1866. Tot die tijd
werden fysiologie en anatomie
door één hoogleraar onderwe
zen. De glorietijd van de fysiolo
gie was de periode dat Willem
Einthoven hoogleraar in dit,vak
werd. Op 25-jarige leeftijd werd
hij in 1885 benoemd tot professor
in fysiologie aan de Leidse uni
versiteit. In 1924 ontving hij de
Nobelprijs voor zijn wetenschap
pelijk werk.
Op dit moment wordt de Leidse fy
siologie gekenmerkt door ee^
menwerkingsverband tussen
vier groepen: biologische kan
sprocessen, chronobiologie eri
externe milieu-adaptatie, respi-
ratie-fysiologie en fysiologische
fysica. Deze groepen tonen gedu
rende het open huis dat om twee
uur begint wat voor wetenschap
pelijk werk zij verrichtten.
LEIDEN - De Leidse politie heeft
gistermiddag een 35-jarige Ita
liaanse toerist aangehouden die
omstreeks half drie zo'n driedui
zend gulden had gestolen uit de
kas van een bezinepomp aan de
Plesmanlaan.
De 35-jarige kwam binnen op het
moment dat de bediende op zijn
aflossing zat te wachten en net
het geld had geteld. De toerist
vroeg of hij even naar de wc
mocht. Aangezien er nog meer
klanten binnen waren zag de
pompbediende niet dat de 35-ja-
rige een deel van het getelde geld
meenam.
Dat werd wel gezien door de be
diende van de pomp aan de over
kant. Op het televisie-circuit
waarop de zogenaamde benzine
shops zijn aangesloten zag hij
hoe de toerist het geld wegnam.
Deze bediende waarschuwde de
politie.
Op de Haagse Schouwweg werd de
35-jarige aangehouden door de
politie; de agenten herkenden
het signalement van de man, ze
hadden nog niet meegekregen
waarom ze de toerist moesten
aanhouden. Dat werd hen ver
teld toen hij al was gearresteerd.
De cijfers zijn geen reden voor
Mostert om het het Leidse poli
tiebeleid als fout aan te merken.
Integendeel: "Ik ben blij met het
feit dat het aantal misdrijven dat
ter kennis is gekomen van de
Leidse politie minder sterk is ge
stegen. Want dat kun je ook zeg
gen: je kunt proberen achter de
zaken aan te lopen of ze proberen
te voorkomen, door meer men
sen op straat te hebben, meer
preventief te werken". Overigens
is het aantal zaken dat werd op
gelost in 1983 al weer iets geste
gen. "Maar of dat blijvend is, we
ten we niet", aldus Mostert
Bekeuringen
De gemeente Leiden wijkt op nog
een punt opvallend af van de an
dere grote gemeenten: het aantal
verkeersbonnen is in de periode
1974 tot en met 1982 gehalveerd,
terwijl er in andere gemeenten
juist een stijging te zien is of
slechts een lichte daling. Werden
er in 1974 nog zo'n 45.000 bonnen
uitgeschreven, in 1982 waren dat
er nog maar 21.000. Tachtig pro
cent van die bonnen, zo leert de
ervaring, betreffen parkeerover-
tredingen.
Mostert heeft hiervoor wel een
paar mogelijke verklaringen. "In
de jaren '70 werd veelvuldig ge
bruikt gemaakt van technische
hulpmiddelen, zoals snelheids
meters en roodlichtcamera's. Dat
is nu veel minder. Bovendien is
het duidelijk dat door het nemen
van een aantal fysieke verkeers
maatregelen, denk maar aan de
Waalpalen, het onmogelijk is ge
worden op vele plaatsen fout te
parkeren. En verder is het schrij
ven van processen verbaal een
paar jaar geleden sterk vereen
voudigd. Met de vrijgekomen
tijd kon je twee dingen doen: of
meer prenten schrijven of meer
tijd steken in andere zaken. Wij
hebben gekozen voor het laat
ste". Bovendien wijst Mostert op
het feit dat er tegen het eind van
de jaren '70 een groot aantal va
catures waren bij de Leidse poli
tie. "Zeker vijftien. En dat merk
je vooral in de surveillance
dienst".
Het 'gat' aan de Korevaarstraat, nabij de bushalten.
ADVERTENTIE
17 juni vaderdag
J. HOWARD'S
PURE
MALT
WHISKY
handel eens
kennis met John
I Howard. Dan zult
wijn gedistilleerd
Tel. (015)569324*
LEIDEN - Er is een plan ontwik
keld voor de bouw van woningen
en kantoren in het ontsierende
gat aan de Korevaarstraat.
Het Haagse aannemingsbedrijf
Erica BV heeft een optie op het
al jaren braakliggende stuk
grond dat eigendom is van de ei
genaar van de Korevaargarage.
In opdracht van het Haagse be
drijf heeft de Leidse architect
Van Oerle een bouwplan ontwor
pen. Volgens dit plan is de-bouw
van twee of drie kantoren en ne
gen driekamerwoningen op het
terrein mogelijk.
Het nieuwbouwcomplex zou gaan
bestaan uit drie bouwlagen plus
een schuine kap. De kantoren
zijn volgens het ontwerp gesi
tueerd op de begane grond, de
woningen, met balkons aari de
straatzijde, op de drie verdiepin
gen. Het is de bedoeling dat de
kantoren en woningen worden
gebouwd in de (dure) vrije sec-
Bij de gemeente heeft men voorals
nog positief op het bouwplan ge
reageerd. Het lelijke gat aan de
Korevaarstraat is al jaren een
doorn in het oog van de Leidse
stadsvemieuwers. Pogingen van
de gemeente om de grond van
garage-eigenaar Verberg te ko
pen zijn in het verleden steeds op
niets uitgedraaid. Men is daarom
blij dat het Haagse aannemings
bedrijf de open plek wil bebou
wen. Er bestaan bij gemeente en
.elstandscommissie wel bezwa
ren tegen het ontwerp van de ar
chitect, maar die lijken niet on
overkomelijk.
Redactie: BartJungmann Jaap Visser
Sen me'*, fccfemb btadblweld
Wandelgids (1)
Om het toch nog iets te laten lij
ken, heeft Dick de Vos twee
vriendinnen uit bed getrom
meld. Anders zou de informa
tieve wandeltocht deze och
tend niet meer dan een duo-
baan zijn. De Vos maakt deel
uit van het VW-gidsenteam,
een vorig jaar gelanceerd zestal
dat op afroep allerlei groepen
door de binnenstad loodst.
Sinds begin mei kunnen ook par
ticulieren op zaterdagmorgen
(vertrek half elf bij het VVV-
kantoor) aan de hand van een
gids de stad (beter) leren ken
nen. Alleen is er nog geen par
ticulier die daar weet van
heeft, weet De Vos. Vandaar
dat we slechts met z'n vieren
om kwart voor elf voor molen
De Valk staan gegroepeerd, de
eerste halte.
Daar houdt Dick de Vos een in
leidend praatje, vertelt over
het meest prille bestaan van
Leiden. Hij vertelt dat praatje
vaker dan we misschien ver
moeden. Hij en zijn vijf mede-
hostessen zijn elke week toch
wel een paar uur op stap. "We
passen het altijd aan bij de
wensen. De één is vooral geïn
teresseerd in hofjes, de ander,
vooral de Amerikanen, in de
Pilgrim Fathers". Wij krijgen
een algemene tournee.
Het reisgezelschap komt vervol
gens aan bij De Lakenhal, waar
De Vos hoog op geeft van
Leids linnen. "Tot in Rio de Ja
neiro wisten ze var? Leids la
ken. Zelfa nu nog, als ik hier
met Duitsers kom, wordt ge
vraagd: is dit het beroemde
Leidse laken?". Jazeker.
Wandelgids (2)
Bij de Marekerk staat Dick de
'Vos stil bij het wapen van Lei
den, de Hartebrugkerk laat hij
liever ongemoeid ("Vind ik zo
lelijk"), maar de restanten van
de Vrouwekerk worden op ver
zoek onderzocht. "Goh, ik heb
altijd gedrukt dat dat een
stadsmuur was", zegt één van
de reisgezellinnen.
Weer wat geleerd. Zoals het,
vooral wat de details betreft,
toch een leerzaam tochtje is.
De Diefsteeg bijvoorbeeld, de
straat waardoor veroordeelden
van de Breestraat naar het ge
vang aan het Gravensteen wer
den geleid. De Vos: "De bewo
ners hebben vroeger wel tegen
Dick de Vos rechts, in zijn VW-kostuum) vertelt zijn reisgezelschap van de houtsoorten in de vergader
zaal van B en W. De verslaggever (links) let niet op. (f0to Holvast)
die naam geprotesteerd. Die
wilden dat veranderd hebben
in de Koninginnestraat". Een
wens die dus nimmer werd
verhoord.
Ook bij de Pieterskerk staan we
iets langer stil. Onze rondleider
verhaalt van een 120 meter ho
ge toren die tegen de kerk aan
stond. "Het baken der zeeën",
weet Dick de Vos de bijnaam.
Op eén dag stortte de toren
spontaan in. "Daarover doen
verschillende verhalen de ron
de. Volgens het ene verhaal ge
beurde dat tijdens een mis, vol
gens het ander midden in de
nacht. De torenklok werd daar
na nog een tijdje als sieraad bij
een huis geplaatst. Vandaar de
naam Kloksteeg".
Persoonlijk hoogtepunt voor de
rondleider zelf is het stadhuis.
Zelf het meest genietend toont
hij burgerzaal en raadszaal. In
middels is ons gezelschap iets
aangegroeid. De fotograaf en
een vriend van één van de da
mes brengen het aantal op vijf.
Van de raadszaal gaat het naar de
vergaderkamer van burge
meester en wethouders en de
kamer van Goekoop. Pronk
stukken van die kamers zijn
originele Eschers die in de mu
ren zijn ingelegd. De Vos weet
er alles van en wijdt ons zelfs
in in de geheimen van de hout
soorten in beide vertrekken.
"Het is toch fantastisch dat het
gemeentebestuur dit beschik
baar heeft gesteld", zegt onze
informant en toont zijn vreug
de door een WD-sticker van
de toegangsdeur af te pellen.
B.J.
ICO k.o. (5)
"In principe zit er geen cent voor
ze in", zegt mr. C.S. van Hart-
ingsveldt, curator van het ICO.
Hij handelt het faillissement
van de Internationale Compu
ter Opleidingen af, kijkt of er
voor de schuldeisers nog iets
uit de inboedel is te halen. Het
woord 'ze' slaat dan op de
groep cursisten die door het
plotselinge verscheiden van
ICO de boot zijn ingegaan.
Over hen is in deze rubriek al
een paar keer geschreven. Erg
veel te verdelen is er niet. "Het
gebouw staat praktisch leeg.
Alle technische apparatuur
bleek gehuurd".
Namens de gedupeerde compu
ter-leerlingen heeft Anneke
Dekker van het Bureau voor
Rechtshulp zich op de zaak ge
stort. Ze concentreerde zich
daarbij op de mensen die zich
vlak voor het faillissement
voor een cursus hadden opge
geven. Niet alleen omdat zij
het meest gedupeerd zijn,
maar ook omdat er in een per
soonlijke actie tegen de direc
tie zelf nog wat kan worden ge
daan.
"Het bleken ongeveer vijftien
mensen zijn. Acht mensen ble
ken nog niet betaald te heb
ben, drie hadden dat al wel ge
daan en de rest heb ik nog niet
kunnen bereiken. Die drie
mensen, onder wie René Faaij
en Theo Stol (waarover in
Steeds al een paar keer ge
schreven, red.), gaan in op het
aanbod van NOVI om de cur
sus daar te doen". Daarmee
gaat hun claim op ICO-geld
ook over naar het Maarssense
instituut, dus ziet Dekker daar
haar taak eindigen. Zoals het
er nu naar uitziet, zal er geen
juridisch vervolg komen.
Dat vervolg komt waarschijnlijk
wel in het radio-programma
'De Werkbank' van de NOS.
De programmamakers willen
aan de hand van het 'geval
ICO' dit buitengewoon onder
wijs eens onder de loupe leg
gen. Binnen een half jaar
wordt daarover een ontwerp-
wet in de Tweede Kamer be
handeld.
B.J.
