LEIDSCH m DAGBLAD
'Minima nu verder ontzien'
Overleg Philips-
cao loopt vast
'Bijstandsplan
onuitvoerbaar'
Voor een tientje
véél wijzer
'Het had er al 15 jaar kunnen staan'
Onderzoek: koopkracht al onder niveau 1976
40$
Geld en ledenlijst weg
NICARAGUA
Boekenverkoop zeer sterk gedaald
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 5 JUNI 1984 OPGERICHT 1 MAART 1860 No- 37414
Directeur; G. Koopman Postbus M
Hoofdredacteur:drs.J.W.E.Metselaar 2300ABLeiden
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Voortel.nrs. zie colofon
Charlotte baronesse van Pallandt over beeld Wilhelmina
Charlotte van
Pallandt:
'ik had het
gipsmodel
kant en
klaar staan'.
(foto Uipko Berghuis)
(Van een onzer verslaggevers)
NOORDW1JK - "Den Haag had
vijftien jaar geleden hetzelfde
beeld van koningin Wilhelmina
al kunnen hebben. Ik had het
gipsmodel kant en klaar staan.
Zeker, ik heb het ook aangebo
den. Waarom men er toen niet se
rieus op ingegaan is? Nee, dat
weet ik echt niet."
Na een jarenlange lijdensweg heeft
Den Haag uiteindelijk toch geko
zen. Het nationaal monument
voor het paleis aan het Noordein
de wordt een beeld van Wilhelmi
na dat de nu 86-jarige Noord-
wijkse beeldhouwster Charlotte
baronesse van Pallandt direct na
de Tweede Wereldoorlog heeft ge
maakt. Als model gebruikte zij
een kleine foto.
Origineel is het beeld niet. Rotter
dam heeft het in hardsteen op de
hoek van de Westerkade staan.
"Maar dat is niet zo erg", be
weert Charlotte van Pallandt.
"Als je beide beelden naast el
kaar zou zetten zie je grote ver
schillen. In het bronzen beeld ko
men de details veel beter tot uit
drukking dan in dat van steen.
Daarom stoort het niet dat Den
Haag aan mijn model voorkeur
heeft gegeven boven dat van an
deren. Wanneer het in steen zou
zijn uitgevoerd, had dit niet ge
kund. Bovendien heeft koningin
Beatrix laten weten dat zij het
eens is met de keus."
De baronesse heeft er nadrukkelijk
op aangedrongen dat zij wil mee
praten over de juiste plek en de
entourage voor het beeld. "Ik ben
natuurlijk al erg blij dat het mo
nument in Den Haag terechtkomt
want daar hoort het thuis. Ten
slotte is Den Haag de Hofstad. Er
komt nu een beeld te staan dat
voor veel mensen herkenbaar is.
Een beeld dat hen aanspreekt.
Zoals Wilhelmina nu wordt uit
gebeeld, leeft zij in de herinne
ring van veel mensen voort. Dat
is wat Den Haag zocht. Alleen
heeft de beslissing wat lang op
zich laten wachten."
Reagans
ui
Londen
LONDEN -
Vanuit Ierland op
weg naar
Normandië -
waar zij de
herdenking van
D-Day zullen
bijwonen -
hebben de
Amerikaanse
president Reagan
en zijn vrouw
Nancy Londen
aangedaan, waar
zij vanochtend op
het Kensington
Palace door de
Britse premier
Thatcher werden
begroet, (foto anp>
ROTTERDAM (ANP)- De koopkracht van de sociale mi
nima is vorig jaar beland op het niveau van 1976. Het
vrij besteedbaar inkomen lag door de sterk gestegen
woonlasten zelfs 8 procent onder het niveau van 1976.
Dit blijkt uit het wetenschappelijk
onderzoek „Minima zonder mar
ge" waarvan de resultaten van
middag in Rotterdam zijn be
kend gemaakt. Het onderzoek is
gehouden onder 1100 huishou
dens behorend tot de echte mini
ma in 10 gemeenten.
De gevolgen van de kortingen op 1
januari zyn in het onderzoek nog
niet verwerkt. Dat geldt ook voor
de kortingen op 1 juli. Het rap
port doet een aantal aanbevelin
gen, die door de betrokken socia
le diensten worden onderschre-
Kinderboeken
onderscheiden
AMSTERDAM (ANP) - De
Gouden Griffel voor het bes
te boek voor kinderen vanaf
negen jaar is vandaag toege
kend aan Veronica Hazelhoff
voor haar boek „Auww!". Ka-
rel Eykman kreeg dezelfde
bekroning in de groep voor
12 jaar en ouder voor „Lief
desverdriet".
De Zilveren Griffels gaan naar
Janosch voor zijn boek „Post
voor de Tijger" Wim Hofman
voor zijn boek „Aap en
Beer", Roahl Dahl voor zijn
boek „De GVR", Guus Kuijer
voor zijn boek „Eend voor
Eend", Betsy Byars voor haar
boek „De Zwerfkatten", Bar
bara Willard voor haar boek
„Laurier en Leeuwerik", Oui-
da Sebestyen voor haar boek
„Ver van Huis" en Tonny
Vos-Dahman von Buchholz
voor haar boek „Van rendier
tot roofridder".
Met de Gouden Penseel is be
kroond Wim Hofman voor
zijn illustraties in „Aap en
Beer". Sylvia Weve Krijgt de
Zilveren Penseel voor haar il
lustraties in „Oma, waar blijft
de taart" evenals William
Steig voor zijn illustraties in
„Dokter De Soto". De prijzen
worden op 10 oktober tijden
de Kinderboekenweek uitge
reikt.
Af en toe regen
Veel bewolking en nu en dan regen. Mi
nimumtemperatuur omstreeks 10
graden, middagtemperatuur onge
veer 16 graden.
Matige zuidwestenwind, kracht 3,
maar langs de kust en op het IJssel-
meer af en toe vrij krachtige wind,
kracht 5.
6 juni 1984
EINDHOVEN (ANP) - Het overleg
bij Philips, met 70.000 perso
neelsleden de grootste particu
liere werkgever in Nederland, is
vastgelopen. Na elf uur onder
handelen zijn bonden en directie
vannacht uit elkaar gegaan zon
der het eens te worden over de
wijze waarop een gemiddelde
werkweek van 38 uur moet wor
den ingevoerd.
Daarmee is invoering van arbeids
tijdverkorting bij Philips met in
gang van het volgend jaar zo
goed als zeker van de baan.
„Zonder overeenstemming met
de bonden voeren wij geen ar
beidstijdverkorting in', aldus di
recteur sociale zaken Van den
Brand.
De bonden blijven vasthouden aan
hun eerder ingenomen stand
punt dat de arbeidstijdverkor
ting moet worden ingevoerd in
herkenbare blokken. Zij hebben
Philips voorgesteld daarvoor ge
lijkmatig verspreid over het jaar
26 halve roostervrije diensten te
geven.
Philips wil de arbeidstijdverkor
ting echter op jaarbasis invoeren.
De gemiddelde werkweek van 38
uur moet een zodanige vorm krij
gen dat er langer gewerkt kan
worden als er sprake is van een
groter werkaanbod en korter in
tijden van slapte. „Wij zijn de
bonden al tegemoet gekomen
door vier roostervrije dagen aan
te bieden en garanties met be
trekking tot de overwerkrege-
ling", aldus Van den Brand. Hij
ziet weinig mogelijkheden om
het overleg alsnog tot een goed
einde te brengen. „Het- zit niet
absoluut spijkervast maar ik zie
weinig lichtpunten".
FNV-industriebondbestuurder
Van der Veen, die ook sprak na
mens de industrie- en voedings
bond CNV, de unie BLHP en de
Federatie van Hoger Philipsper-
soneel, stelt nadrukkelijk dat het
voor de bonden onaanvaardbaar
is dat Philips de arbeidstijdver
korting „wil wegmoffelen op de
stille uren van de dag en in de
stille periodes in de loop van het
jaar".
Pils er geen nieuwe opening voor
de onderhandelingen gevonden
kan worden moet opnieuw met
Philips worden gesproken over
de aanwending van het 2,5 pro
cent van het loon dat door de
Philips-werknemers is ingele
verd voor de arbeidstijdverkor
ting. De bonden, die nu hun le
den gaan raadplegen, sluiten
looneisen niet uit.
Zo wordt voor de sociale
een volledige prijscompensatie
bepleit, wordt voorgesteld de
kinderbijslagbedragen in het al
gemeen te verhogen dan wel de
regeling inkomens-afhankelijk
te maken. Verder wordt een ver
laging van de aardgasprijs be
pleit of de levering van de eerste
1500 kubieke meter tegen een
laag btw-tarief.
Er dient een einde te komen aan de
daling van de koopkracht van de
minima, zo wordt in het onder
zoek geconcludeerd. Steeds
meer huishoudens raken name
lijk in een situatie dat ze niet
meer in staat zijn aan hun vaste
verplichtingen te voldoen. Het
De wedstrijd die gisteren werd
afgelast, wordt hedenavond ge
speeld om 19.30 uur
W Noordwijk
Rijnsburgse Boys
Sportcomplex
W Katwijk
aan de Helmbergweg
treffen van regelingen tot
schuldsanering is zonder kwijt
schelding van een deel van de
schuld vrijwel onmogelijk ge
worden.
Circa de helft van de onderzochte
huishoudens had een of meer
schulden. De helft van hen had
een schuld van minder dan 2000
gulden, een kwart een schuld die
groter was dan 5000 gulden. Van
alle huishoudens had een kwart
spaargeld.
De eindversie van het rapport is
vandaag een bewindslieden en
kamerleden aangeboden met het
oog op het debat deze week in de
Kamer over het pakket 1 juli-kor-
tingen.
Martin Ramirez
(foto AP)
Hinault verslagen
door een amateur
PAGINA 11
Kamer: winst in
bedrijven delen
PAGINA 5
Reagan wil met
Moskou spreken
PAGINA 7
Iran Hanteert de
verrassingstaktiek
PAGINA 14
milie inwonende één-ouder ge-
Aangeboden door:
j.s. LIPS
ASSURANTIËN B.V.
"Ons advies kost u niets"
DEN HAAG (ANP) - Het voorstel
van staatssecretaris De Graaf (so
ciale zaken) om de bijstandsuit- De maatregel moet 175
kering van mensen die bij elkaar
in één huis wonen per 1 juli te
verlagen is 'onuitvoerbaar en
fraudegevoelig'. Dit zegt het ad
viescollege algemene bijstands
wet in een reactie op de plannen.
Vernielingen in WD-JOVD-kantoor
AMSTERDAM (GPD) - Bij de bezetting van het Stikkerhuis, het hoofd
kantoor van de Amsterdamse afdeling van WD en JOVD, zijn gister
avond niet alleen vernielingen aangericht, maar is ook de ledenlijst van
de JOVD, de liberale jongerenafdeling, verdwenen. Uit de kas van de
JOVD wordt een bedrag van enkele duizenden guldens vermist. Ook
bij de WD mist men geld uit de kas en is van de administratie een
grote puinhoop gemaakt.
Volgens WD-voorzitter Paul Evenhuis was gisteravond nog telefonisch
met de bezetters overeengekomen dat er zo min mogelijk vernield zou
worden. 'Verbijsterd' is de voorzitter van de liberalen over het feit dat
een 21-jarige administratief medewerkster ook geslagen is. „Wij zullen
als het maar even kan alle schade op de bezetters verhalen", zo deelde
voorzitter Evenhuis vanmorgen mee. (zje 00^ pagina 5)
De Graaf wil de uitkering van men
sen die bij elkaar in een huis wo
nen, zoals samenwonende fami
lieleden, verlagen van 70 naar 60
procent van het netto minimum
loon. Het college vindt het niet
terecht dat de overheid uitkerin
gen verlaagt van mensen die pro
beren hun kosten te drukken
door bijvoorbeeld met elkaar in
één huis te wonen.
Als er moet worden bezuinigd kan
de staatssecretaris beter de ge
vallen waarin momenteel een bij
standsuitkering wordt gegeven
strengerbeoordelen, bijvoor
beeld in het geval van echtgeno
ten die hun vrouw hebben verla
ten. Vaak doen deze vrouwen
een beroep op de bijstand. Ge
meenten zouden de echtgenoten
meer moeten dwingen om te
voorzien in het levensonderhoud
van hun ex-vrouw. Dit actievere
verhaalsbeleid zou wel eens een
paar miljoen gulden kunnen op
leveren. aldus het college.
De staatssecretaris vindt dat als
mensen een woning delen de
woonkosten en vaste lasten da
len, waardoor economische voor
delen ontstaan. Het verlaagde
normbedrag zou moeten gelden
voor samenwonende familiele
den, ouders met inwonende
meerderjarige kinderen, kinde
ren met inwonende ouders, le
den van een commune en bij fa-
Ijoen
gulden opbrengen. Voor alleen
staanden die op commerciële ba
sis de woonkosten delen zoals
onderhuurders en kostgangers,
zou het normbedrag van zeven
tig procent van het netto mini
mumloon wel blijven gelden.
In dit laatste schuilt de fraudege
voeligheid, vindt het college. Om
toch voor de hogere norm in aan
merking te blijven komen, zullen
mensen zich als kostgangers of
onderhuurders presenteren.
Slechts goedwillenden zouden
door deze maatregel worden ge
troffen.
Het plotselinge bliksem
bezoek van de Ameri
kaanse minister van
buitenlandse zaken George Shultz
aan Nicaragua heeft uitzicht gebo
den op onderhandelingen over een
verbetering van de betrekkingen.
Shultz sprak in Managua twee uur
met de leider van de Nicaraguaan
se junta Ortega en beiden toonden
zich na afloop gereserveerd, maar
ingenomen met de ontmoeting. Dat
lijkt een mager resultaat, maar af
gezet tegen de verziekte relatie
tussen de twee landen is het ge
ringste signaal van ontspanning al
mooi meegenomen.
Na de Sandinistische revolutie, die de
val bracht van de door Washington
gesteunde Somoza-dictatuur,
kwam de verhouding Washington-
Managua onder zware druk te
staan. Het meest recente, voor het
Internationale Gerechtshof in Den
Haag uitgevochten conflict, betrof
het leggen van mijnen door de CIA
voor de Nicaraguaanse kust. De
VS verloren de zaak voor het Hof,
maar weigerden zich bij de uitspra
ken van dit hoogste rechtscollege
in de wereld neer te leggen.
Nicaragua is volgens president Rea
gan een uitvalsbasis van de Sow-
jet-Unie, een tweede Cuba, dat
maar één doel kent: de export van
het marxisme naar omliggende lan
den, bijvoorbeeld door steun aan
het verzet in El Salvador.
Ondanks alle geldverslindende ge
heime acties van de Amerikaanse
inlichtingendienst om de junta om
ver te werpen, zitten de leiders van
de revolutie nog stevig in het zadel
en niets wijst erop dat een meer
derheid van de bevolking dat graag
anders zou willen zien. Dat gege
ven, gevoegd bij de prestigieuze
overwinning in de mijnenkwestie,
maakt Nicaragua tot een perma
nente steen des aanstoots op Rea
gans weg naar herstel van de Ame
rikaanse leiderspositie in de we
reld.
Het is twijfelachtig of nu, aan de voor
avond van zowel verkiezingen in
Nicaragua als in de Verenigde Sta
ten, de tijd rijp is voor een poging
tot een nieuwe dialoog. Serieuze
besprekingen vergen een weder
zijdse bereidheid tot concessies,
die in verkiezingscampagnes veel
al slecht te verkopen zijn.
De Amerikaanse eisen - vertrek van
Russische en Cubaanse militaire
adviseurs, opheffen van steun aan
verzetsbewegingen elders en hal
vering van de legersterkte - liegen
er niet om. Aan de andere kant is
een Amerikaanse knieval voor de
Nicaraguaanse druk tot stopzetting
van alle intimidatie voor het Witte
Huis zeker niet aantrekkelijk.
Nicaragua kan een bewijs van goede
wil leveren door een einde te ma
ken aan de omstreden persbreidel
en verder door een serieuze be
handeling van de vele klachten
over schendingen van mensen
rechten onder de noodtoestand.
De Verenigde Staten moeten daaren
tegen inzien dat steun aan pogin
gen om Nicaragua te betrekken bij
het Contadora-overleg over een re
gionale oplossing van de proble
men in Midden-Amerika, voorlopig
de beste kans van slagen heeft.
Voorwaarde is dan wel dat de VS zich
aansluiten bij de uitgangspunten
van Contadora: erkenning van het
eigensoortige karakter van de ver
schillende landen en respect voor
het recht op zelfbeschikking. Op
termijn zal die al eerder door Euro
pa ingeslagen weg het meeste uit
zicht op stabiliteit leveren.
Schade Woensdrecht IV2 ton
WOENSDRECHT (ANP) - Bij de
blokkadeacties in Woensdrecht
is op en rondom de vliegbasis
voor naar schatting anderhalve
ton schade aangericht. De mees
te schade - ongeveer een ton -
liep Fokker op. Het bedrijf heeft
een vestiging op de vliegbasis.
De toegangspoort en de afraste
ring werden vernield. Door
brandstichting aan het slot van
de blokkade werd ook een aantal
elektrische kabels beschadigd.
De herstelwerkzaamheden waar
mee inmiddels een begin is ge
maakt zullen drie dagen duren.
De vernielingen op de basis zelf
betreffen voornamelijk de hek
ken en toegangspoorten. De
schade loopt volgens een voor
lichter in de tienduizenden gul
dens.
Burgemeester De Leeuw van
Woensdrecht raakte zondag na
afloop van de acties gewond bij
een verkeersongeval. Hij ligt op
het ogenblik in het Rotterdamse
Dijkzichtziekenhuis.
AMSTERDAM (ANP) - De ver
koop van boeken in ons land is
vorig jaar fors gedaald. Er werd
vijftig miljoen gulden minder
uitgegeven dan in 1982. Ook in
dat jaar was er al sprake van een
daling.
De uitgevers zijn bijzonder veront
rust over deze ontwikkeling. Vol
gens het vandaag gepubliceerde
jaarverslag van de Koninklijke
Nederlandse Uitgeversbond
(KNUB) dreigen de winsten van
de uitgevers ernstig in gevaar te
komen bij de huidige ontwikke
ling van teruglopende omzetten
en de stijgende kosten. De om
zetdaling komt voornamelijk op
de rekening van de uitgevers van
algemene boeken. Die nemen
750 miljoen gulden, ofwel 41 pro
cent van de totale omzet in de
branche voor hun rekening.
Eén van de oorzaken van de dalen
de boekenverkoop is volgens de
KNUB het teruglopend besteed
baar inkomen van de particuliere
consument. Ook is het enorme
gebruik van de bibliotheken één
De uitgevers van educatieve boe
ken verkochten in 1983 ook al
minder. Oorzaken: teruglopende
aantallen leerlingen en groeiend
aantal schoolboekenfondsen.
Ook het teruglopen van de be
schikbare gelden voor leermid
delen en het toenemend - on
geoorloofd - fotokopiëren van
boeken zijn oorzaken. Deze sec
tor was vorig jaar goed voor een
omzet van 290 miljoen gulden.
Ja. ik wil deze komplete krant over wereld, stad en land qraaa 4 weken
voor 10,- op proef in de bus ontvangen. Daarna beslis ik over een
definitief abonnement.
Noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 63.10); vóór het abonnement
ingaat, ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
Tel.
U kunt deze bon opsturen naar het Leldsch Dagblad,
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Leiden
In plaats van de bon op te sturen, kunt u ook even bellen 071-144941
