'Kijk, Annie M.G. Schmidt'
'The Beggar's Opera' van
John Gray mist vitaliteit
Goed begin Leids
Vocaal Ensemble
Wisselende kwaliteit bij 'Capella pro Cantibus'
Subtiel spel van Chapiro hoogtepunt op Mozartdag
Boeiende variaties op thema 'vrouw' bij Voorschotense kunstkring
Bellitoni
legt eer
in met
lustrum
concert
MAANDAG 28 MEI 1984
Expositie gewijd aan populaire schrijfster
Radio - tv - kunst
AMSTERDAM (ANP) - Simon Carmiggelt heeft
een tentoonstelling over leven en werk van schrijfster
Annie M.G. Schmidt in een aantal zalen van het Neder
lands Theater Instituut in Amsterdam geopend.
carrière van Annie M.G.
Schmidt.
De bijeenkomst werd geopend met
een kort woord van Simon Car
miggelt die de schrijfster het eer
ste exemplaar van het boekje
„Kijk, Annie M.G. Schmidt", en
een muziekcassette met een keu
ze uit haar liedjes overhandigde.
Collecties voor
kunstuitleen
DEN HAAG (ANP) - De gemeen
ten moeten een bepaald percen
tage van hun door het rijk be
schikbaar gestelde middelen ge
bruiken voor het vormen van een
collectie beelende kunst om uit
te lenen. Hierin ligt een garantie
voor het instandhouden van uit
leencentra door lagere overhe
den, terwijl tevens de rijksmid
delen meer effect sorteren. Dit
advies is door de Raad voor de
Kunst aan minister Brinkman
van cultuur gestuurd. Er wordt
een grote verscheidenheid van
collecties bepleit. Meer nadruk
moet er komen te liggen op werk VINKEVEEN - Bij de Miss Holland verkiezingen in Vinkeveen werd de Amsterdamse Nancy Neede uitgeroe-
van jonge kunstenaars en op uit- pon tot de mooiste van het land. Tweede werd Rosalie van Breemen (l) uit Utrechtde Nieuw Lekkerlandse
breiding van uitleenmogelijkhe- schone JacominaVersteed(r) werd derde. 'toto anpi.
den.
Twee zalen op de eerste verdieping
zijn ingericht met kostuums die
zijn gebruik in een reeks musi
cals van Annie M.G. Schmidt.
Tevens zijn in die zalen video
monitors geplaatst, waarvan de
ene de musical „En nu naar bed"
(1971) vertoont en de ander delen
van de musicals „Met man en
Muis" (1969), „Heerlijk duurt het
langst" (1965), de televisie-series
„Pension Hommeles" (1957-
1959), „Ja zuster, nee zuster"
(1966-1968) en scenes uit cabaret-
programma's.
De zaal op de tweede verdieping
geeft aan de hand van foto's en
en teksten een indruk van het le
ven van Annie M.G. Schmidt en
een overzicht van haar literair
werk en theater-, radio- en televi-
sieprodukties voor kinderen en
volwassenen. Dit onderdeel van
de tentoonstelling legt de nadruk
op haar kinderboeken. Er zijn
onder meer de eerste drukken te
zien en originele illustraties van
Wim Bijmoer, haar illustrator tot
de jaren vijftig en Fiep Westen
dorp.
In het midden van de zaal zijn luis
tercabines, waarin zes program
ma's van elk vijftien minuten
kunnen worden beluisterd. Deze
programma's beslaan de gehele
The Beggar's Opera' van John Gay
in een bewerking van Benjamin
Britten. Uitgevoerd door het stu
dio-ensemble van de Nederlandse
Operastichting onder regie van
Leon Major. Dirigent: Kasper de
Roo. Gezien in De Kleine Komedie -
op 25 mei. Voorstellingen in Am
sterdam t/m 30 mei en van 18 t/m
24 juni, in Den Haag <Kon.
Schouwburg) op 8 juni.
Koffieconcert door het Leids Vocaal
Ensemble o.l.v. Theo Goedhart.
Medewerking werd ver
leend door de luitiste Ireen Tho
mas. Lokhorstkerk, 27 mei.
LEIDEN Leiden heeft er weer
een nieuw kamerkoor bij. Als
paddestoelen lijken de zang
groepen en koren uit de grond
te schieten; het vocale leven
groeit en bloeit. Dit nieuwe
koor, het Leids Vocaal Ensem
ble, bestaat uit 22 zangers, 7 so
pranen, 6 alten, 5 bassen en 4
tenoren. De eerste algemene
indruk van de klankkleur is:
breed, sterk, enigzins massief.
Deze brede klank komt ten de
le door het feit dat het koor be
trekkelijk weinig uitgesproken
jonge zangers telt, maar werd
ook in de hand gewerkt door
de serieuze programmakeuze:
kerkelijke muziek was de
hoofdschotel. Het is daarin
moeilijk om te blijven boeien,
vooral omdat de middelen
waarmee dat moet gebeuren:
de juiste klankverhoudingen,
doorzichtigheid, homogeniteit
binnen de stemgroepen, exac
te articulatie, 'uitgewogen dy
namiek, dingen zijn die binnen
een koor langzaam rijpen en
zich ontwikkelen.
In het halve jaar dat het ensem
ble nu repeteert onder leiding
van dirigent Theo Goedhart is
daar een begin mee gemaakt.
Het koor zingt wijd en vrij en
dat is een goed begin. Nu moe
ten de stemmen nog naar el
kaar gaan luisteren. Vooral in
de sopraangroep zijn enkele
stemmen te uniek hoorbaar.
De keuze van de tweede sopra
nen vond ik erg ongelukkig -
dit waren net de lichtste en
jongste stemmen, waardoor
het timbre van deze groep van
een totaal andere orde was.
Bijzonder prettig waren de inter
mezzi van de luitiste Ireen
Thomas. De intieme, rustige
sfeer die zij tevoorschijn tok
kelde was als een oase.
ELLEN LOOYESTIJN.
AMSTERDAM Toen John Gay in 1728 in Londen
'The Beggar's Opera' op het toneel bracht, zorgde hij
daarmee voor een van de opzienbarendste theaterge
beurtenissen aller tijden.
Deze 'opera van, voor en door be
delaars' was in alles zo sterk de
tegenhanger van het modieuze
en enigszins protserige Italiaan
se bel canto, dat de opera's van
Handel en andere specialisten
van de 'opera seria' zelfs voor
enige tijd van de Londense podia
verdwenen.
Het is logisch dat deze merkwaar
dige 'opera' (eerder een musical)
van tijd tot tijd weer de aandacht
van theatermakers trekt, maar de
feitelijke kwaliteiten van het oor
spronkelijke geheel maken het
eveneens begrijpelijk dat er re
gelmatig bewerkingen worden
vervaardigd.
Vóór de oorlog kwamen Brecht en
Weill met 'Dxe Dreigroscheno-
per', de ingrijpendste maar ook
de beste bewerking tot nu toe, en
in 1948 voltooide de componist
Benjamin Britten een nieuwe
Engelse versie.
Deze Britse bewerking staat muzi
kaal op een niveau dat het vrij
wel noodzakelijk maakt een uit
voering te laten verzorgen door
geschoolde operazangers en in
dat opzicht is een uitvoering
door de studio-leden van de Ned.
Operastichting niet zo vreemd.
Het theatrale element is in dit
werk echter beslissend voor het
al dan niet welslagen van de
voorstelling en de dialogen ver
langen meer acteurskwaliteiten
dan de gemiddelde operazanger
kan opbrengen.
De operastudio is echter bedoeld
voor zangers zonder of met te
weinig ervaring en dat heeft zich
bij deze produktie overduidelijk
gewroken. Bovendien werd ge
kozen voor een uitvoering in de
Nederlandse vertaling van Ernst
van Altena door een ensemble
dat voor een belangrijk deel uit
buitenlanders bestaat.
Het resultaat was tweeledig: de
zangteksten waren grotendeels
onverstaanbaar en de dialogen
boden een merkwaardig alle
gaartje van Nederlands, Zuid-
Nederlands en gebrekkig Neder
lands met merkwaardige accen
ten en intonaties.
Iedereen deed duidelijk heel erg
zijn best, maar de dialogen klon
ken soms onbedoeld lachwek
kend en de uitvoerenden hadden
te weinig greep op de materie,
waardoor langdradigheid na de
pauze niet meer te vermijden
was. Drastisch inkorten is raad
zaam. PAUL KORENHOF
r Hoofdrolspelers David Shapero en Ans van Dam in 'The Beggar's Opera'
Mei-concert door Capella pro Canti
bus o.l.v. Theo Tobé ra.m.v. Anne
Richards, sopraan. Ellen Looyes-
tijn, alt, Frank Fritschy, tenor,
Hans Claus, bas, Theo Goedhart
orgel en instrumentale begelei
ding. Met werken van E. Grieg, N.
Bruhns, A. de Klerk en W.A. Mo
zart. Gehoord op zaterdag 26 mei
in de Groene- of Willibrorduskerk
in Oegstgeest.
OEGSTGEEST - Het tiende tra
ditionele mei-concert door het
koor Capella pro Cantibus on
der leiding van Theo Tobé met
medewerking van vier vocale
solisten, orkest en orgel, waar
in klassieke en moderne kerk
muziek ten gehore werd ge
bracht was zaterdagavond van
wisselende kwaliteit, hoewel
de kwalificatie 'kwaliteit' daar
bij overeind bleef staan.
Zoals in de prachtig getoonzette
vier Psalmen van E. Grieg voor
bariton solo en koor a capella,
welke niet alleen technisch
maar ook muzikaal bijzonder
aantrekkelijk werd uitgevoerd.
Vooral tijdens de heldere uit
voering van het 'But now I'm
in Gods care', door de tenor
Frank Fritschy met mannen
koor en in de schitterende ca
dans van de psalm 'Jesus
Christ our Lord is risen'. Licht
voetig en zeer extrovert wist de
cantor-organist van het Groene
kerkje Theo Goedhart zijn ka
raktervolle Metzler-orgel, dat
soms wat schel in de hoge to-
klinkt, te temmen e
Prealudium in d moll van de
componist N. Bruhns in al haar
Een interessant werk bleek het
vorig jaar door Albert de Klerk
gecomponeerde Magnificat,
waarin de tekst op eigentijdse
manier is verwerkt in de mu
ziek, wat de lofzang van Maria
een aparte dimensie gaf. Een
compositie die door dirigent
Theo Tobé professioneel in de
hand werd gehouden tijdens
het Gloria Patri et Filio, et Spi
ritus Sancto, waar in ragfijne
muzikale lijnen orgelspel en
koorzang door elkaar geweven
zijn.
Minder bekend vond ik de Ves-
perae de Dominica van W.A.
Mozart door solisten, koor en
orkest waarin de muzikale me
dewerkers niet voldoende op
elkaar ingespeeld leken waar
door de vertolking duidelijk
zwakke plekken vertoonde en
een onevenwichtig karakter
kreeg. Al viel er desondanks
ook te genieten, zoals in het
perfect opgebouwde quartet
Magnificat anima mea Domi-
num door de solisten Anna Ri
chards, sopraan Ellen Looyes-
tijn, alt. Frank Fritschy. tenor
en de bas Hans Claus, en het
uitstekend gezongen 'Laudate
Dominum omnes' gentes door
de sopraan Anne Richards.
ANNEKE VAN VLIET.
Concert onder auspiciën van de Ne
derlandse Mozart Vereniging door
het kamerorkest Madrigalesco
o.l.v. Henk Briër. m.m.v. fania
Chapiro Mozartvleugel, Rijk Jan
sen orgel en het Vocaal Ensemble
van de Streekmuziekschool Lei
den, ingestudeerd door Leny Ste
vens-Ridderhof. Gehoord op 26
mei in de Dorpskerk in Leider-
LEIDERDORP Voor de twee
de maal verzorgde het Leids
kamerorkest Madrigalesco op
uitnodiging van de Mozart-
Vereniging het slotconcert van
de 41e Mozartdag. Op zich is
dit al een bewijs van het zeer
behoorlijke i
mi-professionele ensemble.
Wie zich aan Mozart waagt
dient immers in technisch en
muzikaal opzicht wel enige ca
paciteiten in huis te hebben. In
de Linzersymfonie K.V. 425
waarmee het concert opende
werd vaardig en verfijnd ge
musiceerd, met een opvallende
zwier in het Menuet en een ze
ker raffinement in de inder
daad presto gespeelde Finale.
Zoals gebruikelijk in de pro
gramma's van de Mozart Ver
eniging komen ook werken
aan bod die weinig of nooit uit
gevoerd worden, zoals ditmaal
de Kerksonates voor orgel en
strijkinstrumenten. De rol van
het orgel in deze werken is be
scheiden, in de Sonate no. 15
K.V. 328 zelfs niet meer dan
een het orkest ondersteunen
de. In de Sonate no. 17 K.V. 336
kon organist Rijk Jansen wat
meer op de voorgrond treden
in een samenwerking met het
orkest, die ondanks de afstand
van orgelbank boven tot diri
gent beneden in de kerk bevre
digend verliep. Ook de uitvoe
ring van twee kerkelijke
werken zal voor velen een eer
ste kenenismaking hebben be
tekend.
Het voortreffelijk zingende Vo
caal ensemble van de Streek
muziekschool, bestaande uit
leerlingen van de solo
zangklasse van Leny Stevens-
Ridderhof, bleek de moeilijk
heden in het bepaald niet een
voudige Offertorium 'miseri-
cordias' K.V. 422 uitstekend
aan te kunnen. Het enige wat
eraan schortte was de klank
verhouding tussen sopranen
en de lagere stemmen: hoog
wat te zwak ten opzchte van
laag. Het Graduale 'Sancta Ma
ria' K.V. 273 was een zeer
feestelijke afsluiting voor de
pauze.
Hoogtepunt van het concert van
het spel van Fania Chapiro die
het Pioanoconcert in A K.V.
414 uitvoerde op haar Mozart
vleugel. De intieme toon van
dit kleine instrument met zijn
tot scherp luisteren dwingende
verfijnde dynamiek en klank
bracht Mozart's muziek a.h.w.
tot zijn essentie terug. Echter
niet het instrument, maar het
subtiele spel van Fania Chapi
ro wist dit wonder te bewerk
stelligen. Twee opgewekte
Marsen K.V 335 besloten een
lange aan Mozart gewijde dag.
MIES ALBERDA.
'Vrouw op zolder'. Expositie van de
Voorschotense Kunstkring in het
Ambachts- en Baljuwhuis, Voor
straat 12, Voorschoten. Geopend:
di. en wo. van 13-17 uur.
VOORSCHOTEN - Zes leden
van de Voorschotense Kunst
kring (totaal circa 40 leden uit
heel de Randstad) tonen werk
dat 'de vrouw' tot thema heeft.
Dit gebeurt in het fraaie ge
meentelijke Ambachts- en Bal
juwhuis in Voorschoten, en
wel op de zolder daarvan. Dit is
een mooie expostieruimte, en
het ligt in de bedoeling dat de
kunstkring er in de toekomst
nog veel meer exposities zal
houden. Het hangt er nu vol
met werken van uiteenlopende
aard. Het thema past geheel bij
dit van feminisme doortrok
ken tijdperk, en wie nog niet
moe is van al die aandacht voor
de vrouw in onze tijd moet ze
ker even een kijkje gaan ne
men. Het kan nog tot en met
woensdag.
Trees Klijn - die onlangs nog in
de LAK-galerie exposeerde -
laat nu vier grote pastelteke
ningen zien waarop vrouwelij
ke naakten seizoenen symboli
seren. 'Winterwoman' toont
een ineengekrompen, tamelijk
monsterachtig gevprmde
vrouw met een wit lijf, die een
sprongetje (van de kou?) lijkt
te maken.
'Autumnwoman' laat een zitten
de vrouw met vier benen
zien waarop grote bruine bla
deren vallen. 'Summerwoman'
toont een gebruinde, voorover
neigende of liggende vrouw
voor een geel vierkant. En
'Springwoman' tenslotte laat
een slank meisje zien temid
den van rood-gele, op vallende
peren lijkende vormen. De
gebezigde kleuren, én de hou
dingen en vormen van de li
chamen, suggereren soms
overtuigend iets van de sei
zoen.
Ook liggen er nog een paar etsen
en pastels van haar op de
grond - waaronder de grote, in
trigerende ets 'Personage' - te
midden van werk van anderen,
dit alles in plastic mappen die
voor het merendeel op een
hoopje zijn gegooid. Dergelijke
grote vellen moeten hangen
wil je ze goed kunnen bekij
ken.
Van Fiet van de Vijsel hangen
zes 'naakten' aan de muur, ver
vaardigd met acrylverf op pa
pier. Het zijn wervelende
schetsen, waarschijnlijk alle
naar vrouwen alhoewel dat bij
twee werken niet duidelijk is
te zien. De figuren zijn bijna
steeds in oker grof neergezet
en er omheen zijn in vooral fel
le kleuren (helder rood en
blauw bijvoorbeeld) kronke
lende streken aangebracht. De
hard tegen elkaar opgezette
kleuren en de wilde penseel
streken zorgen voor onrust, die
echter weer wordt tegenge
gaan door de evenwichtige
vlakvulling en het neutrale,
uitdrukkingsloze van de figuu
rimpressie.
Fred Thoolen toont in zijn werk
een haast buitensporige be
langstelling voor naakte da
mes. Zijn 'Narcis' (aquarel met
inkt) laat dertien (onnatuurlijk)
poserende vrouwen in (natuur
lijk) Evakostuum zien. Zij sta
ren uitdrukkingsloos naar de
beschouwer, en dat terwijl de
camera (waarop een adelaar)
tussen hen in staat.
Heel zoet en licht van kleur zijn
de drie zeefdrukken van Jur-
jen Fontein. De kleuren sluiten
schitterend aan bij de fijne vor
men waarin de onderwerpen
(een zwemmende, een stelten
lopende en een hoepelende
vrouw) zijn gegoten.
Verder is er nog werk te zien van
Marijke Verhoef en Mitsy
Groenendijk. De expostie is de
moeite zeker waard.
ANTOON ERFTEMEIJ ER.
Eerste lustrum-concert van het
Leids Kamerorkest Bellitoni. Di
rigent: Peter Greve. Pianist (in
Franck en Mozart): Herman van
Gunsteren. Plaats: het Groene
Kerkje. Gehoord op zondag 27
OEGSTGEEST De Groene
Kerk zat vol vrienden, die
naar het vijfjarige amateur-
orkest Bellitoni waren ko
men luisteren. Nog altijd
voert de Utrechtse chemicus
Peter Greve de spelers aan,
en, net als vijf jaar geleden
was de Leidse filosoof Her
man van Gunsteren solist in
Mozarts allerlaatste piano
concert (KV 595, in Bes, uit
zijn sterfjaar 1791). Er was
dus alle reden om zich over
dit lustrum te verheugen.
Het eerst gespeelde werk, de
7de Symfonie (in C) 'Le Midi',
dc middelste van een trits
(ook: 'Le Matin' en 'Le Soir')
die hij voor zijn indiensttre
ding bij vorst Esterhazy (in
1761) schreef, is goed ge
bouwd, maar toch slechts om
de genoemde historische re
den van belang. Er gaat ten
minste weinig muzikaals van
uit. Het orkest was in het eer
ste deel nog wat onzeker en
kwam pas in in het 'andante'
tot zichzelf. Enige solisten,
op de viool, de cello en de
contrabas, muntten door
goed en overtuigend spel uit.
Peter Greve toonde zich een
vasthoudend, inspirerend lei
der. De andere sterk de aan
dacht trekkende amateur
was Herman van Gunsteren.
die, in nauwe samenwerking
met het orkest. César
Francks geniale 'Variations
Symphoniques' speelde. Ik
moest hier, en ook later bij
Mozart, denken aan het
kristalheldere toucher van
zijn leermeester Casadessus.
Deze gevoelsvolle, tegelijker
tijd objectieve, typisch Fran
se klank is geschikt om de su
blieme schoonheid van dit
werk te openbaren. Mocht
het orkest hier en daar nog
enige zwakte vertonen, dit
vergaf men graaf ten aanho
ren van de algehele sa
menklank. die eer vooral mu
zikaal prijzenswaardig ni
veau bereikte.
De pianist was even vaardig,
zonder enig virtuositeitsver-
toon en niet terzake doende
romantiek, in Mozarts Con
cert. Dus heb ik niets van lij
den en somberheid kunnen
opmerken. Ook niet, dat de
componist, die zijn lied Sehn-
sucht nach dem Frühlinge,
fragmentarisch als thema
voor het ronda gebruikt, be
sefte, dat de Frühling van
1791 zijn laatste zou zijn. Het
werk kwam gewoon over als
de creatie van een grootmees
ter, niet meer en zeker ook
niet minder. Naast de fraaie
interpretatie en het enthou
siaste, nauwaansluitende ot-
kestspel betekende die objec
tieve muzikaliteit een niet ge
ringe verdienste.
JOH AN VAN
WOLFSWINKEL.
AMSTERDAMSE MOOISTE VAN HET L4ND"
