Lubbers: geen
kabinetscrisis
rp
-C
D
Markt voor haring
vrijwel verzadigd
'Nederland moet desnoods
machtsmiddelen gebruiken
Rakettendiscussie op schema'
Drankbestrijder: ministers
moeten borrel laten staan
Ortolaan vogel van het jaar
'Geen behoefte aan
bijzonder onderwijs'
Vrouw (83) bij
inbraak gedood
pa*:.
Betico Croes over positie Aruba:
MAANDAG 28 MEI 1984
MAASTRICHT, ROTTERDAM (GPD) Premier Lubbers verwacht geen kabinetscrisis
rondom de kwestie van de kruisraketten. Hij zei gisteren in Maastricht dat de ministers
de 'instelling hebben' met elkaar tot een besluit te komen. De beslissing zal zoveel
mogelijk recht doen aan de verschillende opvattingen.
Binnenland
De premier verklaarde dit na af
loop van een CDA-manifestatie
voor de komende Europese ver
kiezingen. Hij zei dat de besluit
vorming in het kabinet nog
steeds op schema ligt. Hij gaat er
verder vanuit dat het besluit nog
op tijd komt om de Tweede Ka
mer ruimschoots vóór het zomer
reces te laten discussiëren.
Vrijdagochtend heeft het kabinet
een eerste bespreking aan de
kruisraketten gewijd. Geduren
de anderhalf uur deed premier'
Lubbers verslag van het gevoer
de overleg en de mogelijkheden
om een compromis te bereiken.
Conclusies werden volgens de
premier nog niet getrokken. Hij
verklaarde voorts gisteren ook
dat minister Van den Broek (bui
tenlandse zaken) geen mandaat
van de ministerraad heeft om
morgen in Washington met de
NAVO-bondgenoten over de ra
ketten tot overeenstemming te
komen.
Na afloop van de ministerraad had
Lubbers nog een gesprek met
Van den Broek. Hieruit en uit de
sfeer tijdens het kabinetsberaad
trok hij de conclusie dat de mi
nisters 'er samen wel uitkomen'.
Hoewel de bewindsman van bui
tenlandse zaken geen mandaat
heeft voor de bondgenoten, heeft
hij wel een boodschap bij zich,
aldus Lubbers.
Vice-premier Van Aardenne toon
de zich zaterdag minder optimis
tisch dan minister-president
Lubbers. In een vraaggesprek
voor de VARA-radio zei hij dat
het 'niet eenvoudig' zal zijn eruit
te komen.
„Ik ben van nature een optimist.
Maar dat betekent niet dat je af
en toe niet moet zeggen: het zit
niet gemakkelijk," aldus minis
ter Van Aardenne. Hij zie niet te
weten of het zal lukken eruit te
komen.
'Nee'
De PvdA-lijsttrekker bij de Euro
pese verkiezingen, Piet Dankert,
zei zaterdag dat na het misluk
ken van het Geneefse overleg
Nederland niets anders overblijft,
dan 'nee' te zeggen tegen de
plaatsing van kruisraketten. Als'
dat 'nee' door de Nederlandse re
gering goed wordt gebruikt, dan
kan dat leiden tot minder wa
pens aan beide zijden, zei Dan
kert in Rotterdam bij het begin
van de Europese verkiezings
campagne van zijn partij.
ARNHEM (ANP) - Ministers, kamerleden en andere politici „die
beschouwd worden als leiders van de samenleving en waar ve
len tegen opzien" dienen het goede voorbeeld te geven en de
borrel vaker te laten staan. Dat bepleitte voorzitter Y. Dijkstra
van de drankbestrijdersorganisatie ANDO zaterdag op de leden-
vergadering in Arnhem.
Dijkstra zei dat het drankmisbruik („de levensgevaarlijke zwelg
partij") in ons land mede in de hand wordt gewerkt door het
drinkgedrag in politieke kringen. Maar als de „leiders van de
samenleving" hun leven beteren zal dat ook het drinkgedrag
van anderen positief kunnen beïnvloeden, zo opperde hij. De
ANDO meent dat er met name voor staatssecretaris Van der
Reijden (volksgezondheid) en Tweede-Kamervoorzitter Dolman
een taak is weggelegd om te bevorderen dat de politici „op ver
antwoorde wijze met alcohol omgaan".
Dijkstra constateerde dat er tot nu toe niets terecht is gekomen
van het destijds door de overheid beloofde „ontmoedigingsbe
leid" dat een dam zou moeten opwerpen tegen het alcoholge
bruik. Hij eiste dat Van der Reijden eindelijk eens met concrete
maatregelen over de brug komt om het alcoholgebruik terug te
dringen.
Volgens de ANDO is het alcoholgebruik in ons land sinds 1960
meer dan verdubbeld tot 8,5 liter pure alcohol per hoofd van de
bevolking en overlijden er jaarlijks in ons land ruim 1700 men
sen aan de gevolgen van alcoholgebruik, inclusief verkeers
slachtoffers.
DEN HAAG (ANP) - De stichting Mondiaal Alternatief heeft de
ortolaan, een kleine zangvogel uit de Gorsenfamilie, uitgeroe
pen tot „vogel van het jaar 1984". De stichting gaat dit jaar in
brede kring actie voeren om te voorkomen dat deze vogel uit
Nederland verdwijnt.
De ortolaan is volgens de stichting een van de meest bedreigde
zangvogelsoorten van West-Europa, die vooral schade onder
vindt van de snelle veranderingen in de landbouw sinds de jaren
zestig. In Nederland bevinden zich nog slechts op twee plaatsen
levensvatbare populaties: in Gelderland bij Winterswijk en op
de Limburgse Kraijeiheide. Juist een deel van die heide staat op
de nominatie om op te gaan in een militair oefenterrein bij Ven-
lo. De stichting heeft al een brief geschreven aan minister De
Ruiter (defensie) met het verzoek om, te doen wat mogelijk is
teneinde de ortolaan overlevingskansen te bieden.
EDE (GPD/ANP) - Het openbaar
onderwijs staat onder druk. De
protestants-christelijke en ka
tholieke verzuilers stellen zich
steeds harder en koppiger op. In
Nederland is echter allang geen
meerderheid te vinden voor een'
verzuilde opstelling. Daardoor
staat de vrijheid van onderwijs
op het spel. Veel openbare scho
len worden bedreigd met ophef
fing, waardoor de ouders worden
gedwongen hun kind naar een
confessionele school te doen.
Dat is de kern van de afscheidsre
de van voorzitter L. van der Jagt
van de Vereniging voor Open
baar Onderwijs op het congres
afgelopen zaterdag in Ede. Na
vijf jaar voorzitterschap gaf Van
der Jagt zijn functie over aan G.
Meelker, tevens wethouder voor
onderwijszaken in Dordrecht.
Op het congres van de Vereniging
voor Openbaar Onderwijs is te-
vens het boek 'De nieuwe
schoolstrijd' gepresenteerd.
Daarin beschrijven de auteurs
Fons van Schoten en Hans Wan-
sink hoe groot het verschil is tus
sen aanbod van confessioneel
onderwijs (twee derde van de
scholen) en de behoefte daaraan
(een derde van de ouders). Dat
blijkt uit de laatste onderzoeken.
De auteurs gaan in op de oorza
ken van dat verschil en conclu
deren dat het onderwijs het laat
ste verzuilde bolwerk is in een
open en verscheiden samenle
ving. Volgens Wansink en Van
Schoten zijn WD, PvdA en
vooral het CDA daaraan schul
dig.
Ze merken onder meer op dat in
het laatste CDA-PvdA-kabinet
het confessionele onderwijs in
stand kon blijven (CDA-wens), in1
ruil voor invoering van de mid
denschool (PvdA-wens). Een jaar
later werd bij de vorming van het
huidige CDA-WD-kabinet het
confessioneel onderwijs be
schermd door af te spreken dat
de middenschool juist niet zou
worden ingevoerd.
De auteurs menen dat ten gevolge
van de bezuinigingen op het on
derwijs en de terugloop van de
leerlingenaantallen een nieuwe
schoolstrijd nodig is, om de posi
tie van het openbaar onderwijs
tegenover de machtige koepels
van katholieke en protestants-
christelijke scholen te kunnen
handhaven.
Het VOO-congres heeft zaterdag
besloten een intensieve leden-i
werfcampagne te houden. De
vereniging moet haar ledenbe
stand op peil houden om te kun
nen overleven. Gestreefd wordt
naar verdubbeling van het leden
tal. Tevens wordt de structuur
van de vereniging aangepast.
De VOO heeft thans 65.000 leden,
inclusief ouder- en medezeggen
schapsraden. Tweederde van de
leden zijn ouders, de overigen
zijn leerkrachten. De vereniging
is volledig afhankelijk van de
contributies van de leden.
Nog maar enkele weken geleden
zei Dankert in de Haagse Post
het absolute 'nee' van de PvdA
tegen de kruisraketten .flauwe
kul' te vinden. Dat gebeurde en
kele weken nadat hij zich op een
PvdA-bijeenkomst, onder druk
van de PvdA-top, juist tegen de
plaatsing had uitgesproken.
Dankert zei in anderhalf jaar tijd
een duidelijke tegenstander van
plaatsing te zijn geworden. „Een
proces bijna omgekeerd aan dat
van CD A-lijsttrekker Bouke
Beumer, die van een atoompaci
fist, die 'nooit voor' was, gewor
den is tot een verdediger van het
CDA-standpunt, en wat dat is
blijft in het duister", aldus Dan
kert.
PvdA-leider Joop den Uyl hield in
Rotterdam een pleidooi voor een
nee tegen de kruisraketten ge
koppeld aan een algehele bevrie
zing van kernwapenarsenalen.
Volgens Den Uyl moet Europa
een actieve rol spelen in de vei
ligheidsdiscussie. „Nederland
moet daartoe een signaal geven,
maar ik ben bang dat het een ver
keerd signaal zal zijn", aldus Den
Uyl.
Ook de leider van de Britse Labour
Party, Neil Kinnock - gast
de PvdA in Rotterdam - hield
een vurig pleidooi tegen plaat
sing van kruisraketten. „Ontwa
pening zal nooit het gevolg kun
nen zijn van herbewapening.
Grote voorraden kernwapens
verlagen de atoomdrempel in
plaats van die te verhogen". Hij
riep de Europese kiezers op om
hun stem op 14 juni te gebruiken
om zich uit te spreken tegen „de
bom".
PERNIS (ANP) - Een bejaarde
vrouw is in de nacht van zater
dag op zondag in haar woning in
Pernis mogelijk door inbrekers
om het leven gebracht. De politie
heeft dit gister bekendgemaakt.
Inwoners van Pernis gingen gis
termorgen op zoek naar het
slachtoffer, de 83-jarige W. de
Winter, omdat zij niet in de kerk
was verschenen. In de woning
troffen zij het stoffelijk over
schot aan. De inboedel bleek
overhoop te zijn gehaald en het
geldkistje van het slachtoffer
werd op straat aangetroffen. De
politie houdt rekening met een
geweldsmisdrijf. Vermoed wordt
dat de vrouw wakker is gewor
den van een of meer inbrekers en
daarna om het leven is gebracht.
MAN VERDRONKEN - Een 49-ja-
rige man uit St. Michielsgestel is
in de nacht van zaterdag op zon
dag verdronken in de Dommel.
De man was men een groep an
deren aan het nachtvissen. Toen
de vissers 's nachts ophielden en
bij elkaar kwamen bleek het
slachtoffer verdwenen.
Politieman
mag oorknopje
niet dragen
ROERMOND (ANP) - De pas
benoemde commandant van
het rijkspolitiedistrict Roer
mond, overste P. Leers, heeft
een wachtmeester verboden
een klein oorknopje te dra
gen omdat dit naar zijn me
ning niet past bij het imago
van een politieman. De des
betreffende wachtmeester
eerste klas C. van Avesaath
uit Baarlo, is het met de op
vatting van zijn baas niet
eens en heeft nu via de Ne
derlandse Politiebond een
procedure aangespannen bij
de Roermondse Ambtena
renrechter.
Volgens Van Avesaath is dit
oorknopje bedoeld als teken
dat hij homofiel is en voor die
geaardheid wenst hij open
lijk uit te komen. Hij heeft
een beroep gedaan op het
COC om na te gaan of hier
geen sprake is van discrimi
natie van homofielen, wat bij
de wet verboden is. In af
wachting van de uitspraak
van de rechter is hij zijn com
mandant echter ter wille ge
weest en heeft hij het oork
nopje even afgedaan. Doet hij
dat niet dan loopt hij de kans
te worden overgeplaatst naar
een bureaufunctie en ver
speelt zo financiële toeslagen
voor onregelmatige werktij
den.
Minister wil
wet tegen
discriminatie
verscherpen
DEN HAAG (ANP) - Minister
Korthals Altes (justitie) wil de
mogelijkheden verruimen om ra
cistische en neo-fascistische or
ganisaties en activiteiten te ver
volgen. Hij wil daartoe een wets
voorstel van zijn voorganger De
Ruiter verder uitwerken en op
nieuw aan de Tweede Kamer
voorleggen. De minister maakte
dit zaterdag bekend in het VA-
RA-radioprogramma 'De stand
van Zaken'.
Het uit 1982 daterende wetsont
werp van minister De Ruiter,
waarin de bepalingen ten opzich
te van verboden organisaties
worden verruimd, kwam inder
tijd tot stand na een verbod
de Nederlandse Volksunie. Het
ondervond toen in de Kamer
veel kritiek, omdat de meeste
partijen er huiverig voor waren
dat de vrijheid van meningsui
ting in het gedrang zou komen.
Minister Korthals Altes deed zijn
uitspraken zaterdag naar aanlei
ding van het optreden van de Vi-
kingjeugd in het Friese Drach
ten. De groep bedreigde onlangs
een lid van het plaatselijk anti-
fascismecomité met de dood en
verspreidde stickers met haken
kruisen en teksten als 'Auslan-
der raus'. Politie en justitie in
Friesland konden daartegen
door de beperkingen van de dis
criminatiewetgeving niet optre
den.
SCHEVEN1NGEN - Afgelopen zaterdag werd in Scheveningen het
nieuwe haringseizoen geopend met de traditionele Vlaggetjesdag in de
haven. Deze oude traditie is vorig jaar in ere hersteld, toen voor het eerst
sinds 1977 weer op 'Hollandse nieuwe' mocht worden gevist. Er werden tal
van manifestaties gehouden, waaronder een boottocht met staatssecreta
ris Ploeg visserijen EG-commissatis Andriessen. Bij de foto: de staatsse
cretaris consumeert met plezier de hem aangeboden haring. (foto anp»
L. Ouwehand somber over toekomst
SCHEVENINGEN - Er zit meer
haring in de Noordzee dan de
consument zal gaan kopen. De
markt voor haring is vrijwel ver
zadigd. Het moment is nabij dat
de aangevoerde haring aan de
varkens zal moeten worden ge
voerd. Dit voorspelt voorzitter L.
Ouwehand van de Redersvereni
ging voor de Nederlandse Zee
visserij, in het zaterdag versche
nen blad Project van de onder
zoekorganisatie TNO. De Katwij-
ker is van mening dat de Noord
zee, te lang gesloten is geweest
voor de haringvisserij. Een be
perkte haringvangst in 1981 en
LANGKAMPEERDERS (ANP) -
Houders van vaste standplaatsen
op campings worden op hoge
kosten gejaagd, en zijn vaak
overgeleverd aan de willekeur
van beheerders. Het wordt hoog
tijd dat er iets wordt gedaan aan
de verbetering van hun rechtspo-
sitie. Dat concludeert de Consu
mentenreisgids, die een onder
zoek heeft gehouden onder lang-
kampeerders. Daarbij bleek dat
langkampeerders voor hun vaste
standplaats forse prijzen moeten
betalen, die rond de 1400 gulden
per jaar liggen. Daartegenover
staan weinig rechten.
1982 zou volgens hem verant
woord zijn geweest.
Aanstaande woensdag wordt het
startsein gegeven voor de tradi
tionele haringrace. De Neder
landse vissers mogen van de Eu
ropese Gemeenschap 41.000 ton
haring. In de jaren vijftig en zes
tig haalden de vissers zo'n
100.000 tot 120.000 ton haring per
jaar uit de Noordzee. Vanwege
de overbevissing stelde de Euro
pese Commissie in 1975 en de
daaropvolgende jaren vangstbe
perkingen in. Twee jaar mocht er
helemaal niet op haring worden
gevist. In 1983 werd de Noordzee
voor de haringvangst weer open
gesteld.
Er wordt sterk betwijfeld of de vis
sers zich wel aan de vangstbeper
kingen hebben gehouden. Ir. Th.
Tienstra, tot voor kort directeur
van de visserijen bij het ministe
rie van landbouw en visserij,
heeft sterk de indruk dat de Ne
derlandse vissers zich in het al
gemeen weinig van de maatrege
len hebben aangetrokken.
Volgens Tienstra ontdekten de vis
sers dat ze lang niet zo streng
werden gecontroleerd als was ge
vreesd. Velen gingen gewoon
door met het vangen van grote
hoeveelheden haring, alcjus
Tienstra.
Jager gedood
door ongeluk
met geweer
RUINEN (ANP) - Bij een jacht
partij in Ruinen zijn zaterdag
middag twee jagers door een per
ongeluk afgegaan geweer getrof
fen. Een van hen bezweek zater
dagavond aan zijn verwondin
gen. De politie heeft dit gisteren
bekendgemaakt.
Het ongeluk gebeurde zaterdag
middag nadat een groep van zes
jagers jacht had gemaakt op
schadelijk wild. Zij wilden on
derling het schotbeeld van hun
jachtgeweer vergelijken en be
vestigden daartoe een krant over
de afrastering, waarop werd ge
schoten. Toen daarbij het geweer
van een van de jagers na twee
keer vuren niet afging, wilde hij
het „breken" om de oorzaak van
het mankement te onderzoeken.
Op dat moment ging het dubbel
loops jachtgeweer af en volgden
alsnog de twee schoten hagel.
Die kwamen terecht in de groep
van vier jagers die tussen de
schutter en het doel stonden te
kijken. Twee van de vier jagers
werden op een afstand van acht
tien meter geraakt. Zij werden
overgebracht naar een zieken
huis, waar de 78-jarige F.van
Laar uit Ruinen in de loop van
zaterdagavond overleed. De ver
wondingen van het andere
slachtoffer, een 73-jarige man uit
Ruinen, zijn volgens de politie
niet levensgevaarlijk.
ABN venvacht
tot '90 sluiting
10.000 winkels
AMSTERDAM (ANP) - De Alge
mene Bank Nederland verwacht
dat het aantal verkooppunten in
de detailhandel in levensmidde
len tot 1990 met 10.000 zal ver
minderen. Nu zijn er ongeveer
27.000 ondernemingen met één
winkel en 7.175 filiaalbedrijven.
Dat staat in de studie 'Detailhan
del in levensmiddelen' van de
bank. Vooral een aantal zelfstan
digen en kleine en middelgrote
zaken zal het loodje leggen.
Het grootwinkelbedrijf zal een
steeds belangrijker aandeel in de
markt krijgen, maar ook hier zal
een verdere stroomlijning van
het winkelapparaat zich voor
doen. De kleine winkels die over
blijven zullen in toenemende
mate zijn aangesloten bij franchi-
sesystemen. Dat wil zeggen dat
zij tegen betaling een formule en
een produktenassortiment van
een franchise-organisatie hante
ren, maar als ondernemer zelf
standig blijven.
ETTEN-LEUR/WOENSDRECHT
(GPD) - Bijna 2000 motoren, be
plakt en behangen met stickers,
vlaggen en affiches, hebben gis
teren in West-Brabant voor een
grote demonstratie tegen de be
wapeningswedloop gezorgd. De
stoet, die door een aantal dorpen
tussen Etten-Leur en Woens-
drecht trok en werd aangemoe
digd door honderden Westbra
banders, vond zijn climax bij de
toegangspoort van de vliegbasis
Woensdrecht. Elke motorrijder
die dit punt passeerde, hief een
luid geclaxoneer aan „ter afwen-
Demonstratie
motoren tegen
wapenwedloop
ding van het grote gevaar".
Ondanks het enorme aantal motor
rijders dat heeft deelgenomen
aan de vredesmanifestatie, is het
geheel vlekkeloos verlopen. Een
Limburgse deelnemer zei na af
loop: „Motorrijders zijn een
apart volk. We worden vaak afge
schilderd als doodrijders. Maar
door deze geweldloze actie tegen
de plaatsing van kernraketten la
ten we ons ook eens van de ande
re kant zien".
De vrouwenverzetsweek is zater
dag bij de vliegbasis bij Volkel
zonder noemenswaardige inci
denten afgesloten. De afgelopen
week zijn door de vrouwen in het
gehele land acties gevoerd tegen
de toenemende militarisering en
de verslechterde economische
omstandigheden van vrouwen.
SCHIPHOL (ANP - Nederland zal
machtsmiddelen moeten inzet
ten als de Antilliaanse regering
niet wil meewerken aan de reali
sering van de status aparte van
Aruba, per 1 januari 1986. Dat
heeft de leider van de Arubaanse
meerderheidspartij MEP, Betico
Croes, gisteren verklaard bij aan
komst op Schiphol. Croes blijft
tien dagen in Nederland en zal
overleg plegen met minister van
Antilliaanse zaken De Koning en
kamerleden.
„Ik hoop dat de overige eilanden
zich alsnog laten overtuigen dat
zij de op de Ronde Tafelconfe
rentie (RTC) overeengekomen
punten moeten uitvoeren. Maar
mochten ze kwaadwillend zijn
dan zal Nederland de beschikba
re machtsmiddelen moeten in
zetten", aldus de Arubaanse lei
der. Croes wilde niet zeggen wel
ke machtsmiddelen Nederland
zou moeten hanteren. „Dat laat
ik aan Nederland over, maar Ne
derland beschikt over zowel juri
dische als economische midde
len", zei hij.
Volgens de MEP-leider mogen de
overige eilanden „die gekozen
hebben koloniën te blijven".
Aruba niets in de weg leggen bij
de verwezenlijking van de onaf
hankelijkheid via een status
aparte. Hij wees in dit verband
op de herhaalde verzekering van
Nederlandse kant dat de afspra
ken van de RTC zullen worden
nagekomen.
Croes zei tijdens zijn bezoek het
„achterste van de tong" van Ne
derland te willen zien en te wil-,
len vaststellen wat het Neder
landse draaiboek is. nu de overi
ge eilanden niet meewerken aan
de realisering van de status apar
te en er een 'impasse' is ontstaan.
Volgens Betico Croes komt de
houding van Curasao neer op
een „boycot". Met name rond de
zogenoemde boedelscheiding
(het verdelen van de deviezen en
andere bezittingen) is ernstige
vertraging ontstaan omdat de
Antilliaanse regering weigert te
praten over deze kwestie, aldus
Croes. De Arubaanse leider
noemde ook de weigering de
MEP op te nemen in de centrale
regering. Hij wees verder op het
opschorten door de overige vijf
eilanden van het overleg over
een onderling staatsverband, dat
na 1 januari 1986 met Aruba een
unie moet vormen. Croes bena
drukte dat het uitblijven van
overeenstemming hierover tus
sen de vijf eilanden geen gevol
gen mag hebben voor de verwe
zenlijking van Aruba's aparte
status. Hij onderstreepte dat ook
Nederland dit standpunt heeft
ingenomen.
De Antilliaanse regering heeft fel
geprotesteerd tegen de uitlating
van minister De Koning dat Ne
derland niet in een positie moest
worden gedwongen dat het
machtsmiddelen zou moeten ge
bruiken. In een boodschap aan
de Nederlandse regering zegt zij
met verbazing en ergernis van
deze uitlating kennis te hebben
genomen.
