Irak bedreigt Kharg met actie de Facultatieve Huis verbiedt proef met ruimtewapen 'DebategateV: leugens onthuld Recordzitting van 32 uur in het Lagerhuis Spanningen in Golfoorlog nemen toe Tsjernenko wil band aanhalen met China Euro-parlement kost 650 min. "Leef mee met wie zullen achterblijven. Laat de Facultatieve de uitvaart financieel en organisatorisch regelen." Moskou heeft de Verenigde Staten ervan beschuldigd hun militaire aanwezigheid in de Perzische Golf te willen vergroten. Aan het diplomatieke front was er een koortsachtige activiteit om de Explosie doodt elf Britten LONDEN (GPD) Zeker elf men sen zijn om het leven gekomen en 30 gewond geraakt bij een ontploffing in het pompstation van een waterleidingbedrijf in de buurt van het noordwest-Engel se Lancaster. De politie tast nog in het duister over de oorzaak van de klap. De ramp gebeurde gisteravond in het geisoleerde pompstation aan de rand van het woud van Bow land, dat zoveel is als het parade paardje van het plaatselijke wa terleidingbedrijf. Er wordt daar water omhoog gepompt uit de ri vier de Lune, dat in een latere fa se geschikt wordt gemaakt voor drinkwater. Verschillende groepen mensen wa ren bezig aan een rondleiding, toen de explosie plaatsvond. De klap sloeg een 15 meter diepe krater in het ondergrondse hoofdgébouw, waarvan boven dien het dak naar beneden kwam. Verschillende opslag tanks voor water werden voorts vernield waardoor delen van het gebouw werden overstroomd. Bij de doden waren nogal wat in woners van het 500 zielen tellen de dorpje St. Michael's, dat in de buurt van het waterleidingbe drijf ligt. Een bus vol dorpsbe woners was gisteren op excursie naar het pompstation gegaan, om met eigen ogen te zien wat de oorzaak was van recente over stromingen van hun landbouw gronden. Ook twee groepen waterleiding- werkers waren aan een rondgang bezig toen de explosie plaats vond. Wat de ontploffing heeft veroorzaakt, was vanochtend nog niet duidelijk. De eerste be richten spreken van methaangas dat zich in het station zou heb ben opgehoopt, maar de politie houdt ook rekening met meer si nistere oorzaken. WASHINGTON (AFP/UPI) - Het Amerikaanse Huis van Afgevaar digden heeft zich gisteren uitge sproken tegen verdere proefne mingen met het nieuwe anti-sa tellietwapen „ASAT". Met 238 te gen 181 stemmen spraken de af gevaardigden zich uit tegen ver dere ontwikkeling van dit „Star- wars"-wapen zolang de Sowjet- Unie zich houdt aan het zelf uit geroepen moratorium op dat ge bied. Het besluit betekent een gevoelige klap voor president Reagan, die vindt dat het wapen hard nodig is voor de verdedi ging van de Verenigde Staten. Het Huis, dat zich buigt over Rea- gans defensievoorstellen voor 1985, nam een amendement aan van de democraat George Brown dat testen van het ruimtewapen verbiedt tenzij wordt vastgesteld dat de Sowjet-Unie zelf proeven neemt met dergelijke wapens. Het is de tweede nederlaag voor Reagan bij het debat over de de fensiebegroting voor volgend jaar. Vorige week haalde het Huis een streep door de fondsen voor de produktie van chemi sche wapens. Brown meent dat de kans op een overeenkomst voor wapenbe heersing met de Sowjet-Unie af neemt als de proefnemingen zijn afgerond omdat het uiterst moei lijk is een verbod op anti-satel- toegenomen spanning in de drie en een half jaar oude Golfoorlog te verminderen. Saddam Hussein zei: „Irak zal spoedig wapens hebben die het eiland Kharg kunnen vernieti gen". De president, die werd aan gehaald door het officiële Iraak- se persbureau INA, voegde er aan toe „het nieuwe wapen zal de Iraanse economie vernietigen, zowel op zee als op het land". Hij gaf geen nadere bijzonderheden over de aard van het nieuwe wa pen. Wel zei hij nog dat „Irak tot nu toe niet zijn totale macht heeft ingezet om de Iraanse olie installaties aan te vallen". Sad dam Hussein riep de andere Ara bische staten op het bestaande gemeenschappelijke defensie verdrag te „activeren" om zo de economische blokkade tegen Iran te versterken. Uit Damascus vertrok een bemid delingsmissie van de Syrische eerste vice-president, Abdel Ha- lim Khaddam, en de minister van buitenlandse zaken, Farouq al-Shara, naar Teheran. Syrië is een van de weinige Arabische landen die Iran steunt in zijn oor log tegen Irak. Het bezoek volg de op de onverwachte aankomst dinsdag in de Syrische hoofd stad van de plaatsvervangend commandant van de Saoedische Nationale Garde, sheikh Abdel Aziz Tuweijari. Het Syrische -dagblad Tishrin schreef dat Sy rië zich inspant om de „Arabi sche broeders en de Iraanse vrienden er van te weerhouden de oorlog uit te breiden". In Washington zei president Rea gan op een persconferentie dat hij geen Amerikaans militair in grijpen in de oorlog voorzag, om dat hij de indruk had dat de Ara bische Golfstaten hun eigen be langen willen behartigen zonder inmenging van buitenaf. Reagan onderstreepte echter dat de VS en de rest van de wereld niet kunnen toekijken indien de Straat van Hormuz, de toegang tot de Perzische Golf, zou wor den geblokkeerd. Het Sowjet-persbureau TASS be schuldigde Reagan dat hij had bevestigd dat de VS hun militai re aanwezigfheid in de Perzische Golf willen vergroten. De verze kering van de Amerikaanse pre sident dat de VS garant staan voor de vrijheid van het interna tionale scheepvaartverkeer in de lietwapens te controleren. De Amerikaanse regering was van plan in november voor de derde keer een proef te nemen met het nieuwe wapen. Dit zou dan voor het eerst gebeuren met een ob ject in de ruimte. Het gaat om een raket, die wordt afgevuurd vanaf een F-15 gevechtstoestel en zich tot op een hoogte van 16.000 kilometer in een satelliet kan boren. Reagan had gevraagd om 83 miljoen dollar (ongeveer 250 miljoen gulden) om een be- Golf noemde TASS „een voor wendsel dat is bedacht voor een interventie". Washington zou volgens TASS bepaalde Arabi sche landen „intensief manipule ren om het gebied te veranderen in een wapenopslagplaats voor de fameuze snelle interventie macht". De Chinese volksrepubliek sprak zich uit tegen elk ingrijpen van de supermachten. Het Chinese „Volksdagblad" schreef dat Chi na tegen iedere militaire inter ventie is onder het voorwendsel de scheepvaartroute in de Golf te beschermen. Westelijke diplomaten en zegslie den uit de olie-industrie zeiden dat de Iraanse olie-export deze maand drastisch was vermin derd na het opvoeren door Irak van de aanvallen op olietankers die het eiland Kharg aandoen. Zij zeiden dat de Iraanse olie-uit voer nu waarschijnlijk is gezakt tot minder dan 1 miljoen vaten per dag, vergeleken met 1,8 mil joen vaten begin april. Jasser Arafat, voorzitter van de Pa lestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO), zei dat er komend week einde een bijeenkomst wordt ge houden van de Organisatie van de Islamitische Conferentie (ICO) om mogelijkheden te be spreken de 44 maanden oude Golfoorlog te beëindigen. Zowel Irak als Iran zijn lid van de ICO. Richard Murphy, de Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken, verliet gisteren Saoedi- Arabië na een bezoek van twee dagen waarin hij met de autori teiten heeft gesproken over de recente aanvallen op olietankers in de Golf. WASHINGTON (UPI) - De komen de president van El Salvador heeft gisteren verklaard dat hij hoge militairen die zich schuldig hebben gemaakt aan schendin gen van de mensenrechten, uit het leger zal zetten. Hij onderschreef een kort geleden uitgebracht rapport van Amnes ty International, waarin staat dat veiligheidstroepen connecties onderhouden met rechtse dood seskaders die verantwoordelijk zijn voor meer dan 40.000 doden in vier jaar tijd. Hij sprak van een „waarheid die we onder ogen moeten zien". „Ja, er komen wijzigingen in be paalde militaire posities", zei Duarte op een vraag. Daags tevo ren had hij tegen leden van het gin te maken met de produktie van „ASAT" en 120 miljoen dol lar (circa 260 miljoen gulden) voor onderzoek. Het „ASAT"- systeem maakt onderdeel uit van het omvangrijker „Star Wars"- plan dat Reagan vorig jaar lan ceerde. Interventie De Amerikaanse regering heeft een plan voor het vormen van een gezamenlijke Amerikaans- Jordaanse interventiemacht te ruggetrokken. Dit heeft de woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van buiten landse zaken John Hughes be kend gemaakt. De plannen wor den wegens bezwaren van Israël herzien. De woordvoerder verklaarde dat het plan wordt herzien en dat de kosten, aanvankelijk begroot op 220 miljoen dollar, zullen worden herberekend. Hij onderstreepte dat de Verenigde Staten en Jor danië op het gebied van vrede en gemeenschappelijke veiligheids vraagstukken in het Midden- Oosten zullen blijven samenwer ken. Naar verluidt zou het plan de op richting van een uit 8300 Jor daanse militairen bestaande in terventiemacht behelzen. De mi litairen zouden worden opgeleid, gesteund en vervoerd door een Amerikaanse defensie-eenheid. In oktober weigerde de Ameri kaanse Senaat geheime fondsen Buitenland LONDEN - Het Britse Lagerhuis heeft gisteravond om kwart voor elf een van de meest langdurige zittingen uit z'n geschiedenis af gesloten. De dames en heren par lementariërs hadden toen pre cies 32 uur en 13 minuten non stop gepraat over een regerings voorstel om regioraden af te schaffen. door Henk Dam Dit debat begon dinsdagmiddag, en algemeen was aangenomen, dat het dinsdagnacht zou eindi gen. Weliswaar ging het om een controversieel voorstel, maar de regering-Thatcher en Labour, de voornaamste oppositiepartij, hadden onder elkaar al geregeld dat ze de discussies op een over- Duarte wil top leger zuiveren Amerikaanse Congres gezegd dat hij kolonel Nicolas Carranza, het hoofd van de gevreesde fisca le politie („treasury police") zal ontslaan. Carranza en dit onder deel van de politie zijn herhaal delijk in verband gebracht met eigenmachtige moorden die zijn gepleegd door leden van dood seskaders. Duarte wilde geen andere namen noemen van mensen die hij weg wil zuiveren, voordat hij op 1 ju ni wordt ingezworen. Wèl zei hij toe te wijzen aan een Jordaanse interventiemacht, omdat zij van mening was dat het Congres het plan en de benodigde fondsen openlijk moest kunnen goedkeu ren. Het plan veroorzaakte in ok tober grote onrust in Israël, om dat Jordanië zich feitelijk nog in oorlog met de joodse staat be vindt. Afghaanse diplo maat loopt over ISLAMABAD (AP) - De Afghaan se diplomaat die aan de wieg stond in het akkoord dat leidde tot de Russische interventie in Afghanistan is opgedoken in Pa kistan en heeft om Asiel ge vraagd, zo werd in Afghaanse re- bellenkringen vernomen. Een Afghaanse rebellenorganisatie in Pakistan heeft gemeld dat Ab- doel Majid Mangal, die zijn land tot zes maanden geleden in Mos kou vertegenwoordigde, dë Af- ghaans-Pakistaanse grens is overgestoken in het gezelschap van een aantal familieleden. Na zijn aankomst beschuldigde Mangal de Russen ervan uit te zijn op de vernietiging van Af ghanistan. De gewezen diplo maat voegde eraan toe dat de Sowjet-Unie alle macht aan zich had getrokken en dat een onaf hankelijke Afghaanse buiten landse politiek had opgehouden te bestaan. zichtelijk tijdstip zouden afron den. Maar men had buiten de waard ge rekend, in dit geval de parlemen tariërs van de Alliantie SDP-Li- beralen, de derde stroming in de Britse politiek. Zij vatten dins dagnacht de draad weer op, waar de twee grote partijen 'm hadden laten vallen, en zetten het debat met de vertragingstechnieken die leden van het Lagerhuis ten dienste staan, gewoon voort. De vermoeidheid bij alle Lager huisleden leidde er gisteroch tend in alle vroegte toe, dat nie- geen heropening te willen van het onderzoek naar de moord op vier Amerikaanse religieuzen in december 1980. Vijf ex-leden van de Nationale Garde stonden van daag terecht in verband met de moord op de nonnen. „Ik heb geen probleem met een herope ning van het onderzoek, maar ik beschik over alle inlichtingen", aldus Duarte. Hij wees hiermee suggesties van de hand, als zou na de moorden in de legertop ge probeerd zijn de zaak in de doof pot te stoppen. Duarte zei nog, dat hij met Reagan niet over de mogelijkheid heeft gesproken, Amerikaanse troe pen in te zetten om een eind te maken aan de burgeroorlog in gjjn land. IV2 miljoen als smartegeld na discriminatie DETROIT (DPA) - Een com missie voor burgerrechten in de Amerikaanse staat Michi gan heeft een zwarte arbeider woensdag de recordsom van 1,5 miljoen dollar aan smarte geld toegekend voor discri minerende uitingen van col lega-arbeiders. De nu 55-jarige Ben Citchen, toendertijd de enige zwarte werknemer van een metaal- verwerkingsbedrijf in De troit, werd aan het begin van de jaren zeventig steeds weer lastig gevallen door zijn colle ga's. In zijn kleedkast vond hij dode ratten, muizen en vissen. De muren waren beklad met ra cistische opschriften. Noch de bedrijfsleiding, noch de vakbond had iets onderno men om aan de voortdurende discriminatie een eind te ma ken, zo had Citchen tegen de commissie gezegd. STRAATSBURG (ANP) - Het rei len en zeilen van het Europees parlement zal in 1985 naar schat ting 650 miljoen gulden gaan kosten. Dit bleek gisteren in Straatsburg toen de parlementa riërs praatten over de begroting waarmee hun opvolgers, die in juni worden gekozen, moeten gaan werken. De Westduitse christen-democraat Gprn Pfennig heeft oen schatting geleden nog annuleerde het Kremlin het bezoek aan China van de eerste vice-premier van de Sowjet-Unie, Iwan Archipov. Tsjernenko deed zijn uitlatingen gisteravond in een tafelrede ter gelegenheid van het bezoek van de Noordkoreaanse president Kim II Soeng. Volgens hem zijn de relaties tussen de Sowjet- Unie en China „een zeer essen tiële factor" voor de ontwikke ling op het Aziatische continent. Aziatische problemen, zo zei hij, kunnen niet in korte tijd worden opgelost met een conferentie of een akkoord. Toch moet een be gin worden gemaakt, aldus Tsjernenko die, in de samenvat ting van het persbureau Tass, een Koreaans spreekwoord aan haalde: „Een lange reis begint met de eerste stap". De verwijzing naar „derde landen" in Tsjernenko's tafelrede is vol- ASHINGTON (UPI/DPA) - In Was hington heeft woensdag een on derzoekscommissie uit het Huis van Afgevaardigden een 2.400 pagina's dik rapport gepubli ceerd over de in 1980 uit het Wit te Huis verdwenen documenten van president Carter. Harde be wijzen wie de papieren heeft ont vreemd heeft de commissie niet gevonden. Wel werd geconclu deerd dat „tenminste één van de medewerkers van president Rea gan" tegen de commissie heeft gelogen. De verdwenen documenten waren aantekeningen van president Carter voor het belangrijke tele visiedebat met Ronald Reagan aan de vooravond van de presi dentsverkiezingen in 1980. De documenten, zo werd midden vorig jaar onthuld, waren terecht gekomen in de campagnestaf van Reagan die er in de voorbe reiding van het debat gebruik van heeft gemaakt. De affaire heet sindsdien „Debate- gate", een verwijzing naar het Watergate-schandaal in het be gin van de jaren zeventig. Zonder hem met naam te noemen als de „medewerker van Rea gan" die tegen de commissie heeft gelogen, concludeert de commissie wèl dat Reagans toen malige campagneleider William Casey en anderen „georganiseer de pogingen" in het werk heb ben gesteld om in het bezit te ko men van vertrouwelijke docu menten uit het kamp van Carter. Casey is thans directeur van de Amerikaanse inlichtingendienst, de CIA. De affaire kwam vorig jaar aan het licht. Casey heeft al die tijd ont kend bij de zaak betrokken te zijn. Ook tegen de onderzoeks- van de kosten gemaakt. Inciden tele uitgaven, zoals uitbreiding van de accommodatie als Spanje en Portugal als nieuw lid worden toegelaten, zijn hierbij inbegre pen. De raming van Pfennig betekent dat de uitgaven voor het parle ment 0,75 procent zouden bedra gen van de totale uitgaven van de Europese Gemeenschap in 1985. in Afghanistan. President Kim II Soeng heeft in zijn tafelrede China niet met naam genoemd. Noord-Korea heeft in het Sowjet-Chinese con flict altijd een ongebonden hou ding aangenomen alhoewel de bezetting van Afghanistan en de Vietnamese bezetting van Kam puchea de verhouding tussen de Sowjet-Unie en Noord-Korea da nig hebben bekoeld. Moskou is er volgens diplomaten veel aan gelegen de betrekkin gen met Pyongyang nauwer aan te halen. Vrijwel het volledige. Politbureau kwam woensdag avond zyn opwachting maken. Het is de eerste keer sinds 1967 dat Kim II Soeng weer in Mos kou is. Vlak voor zijn vertrek ontving hij in de Noordkoreaanse hoofdstad Pyongyang de secretaris-gene raal van de Chinese communisti sche partij Hu Yaobang. commissie hield hij staande „naar zijn beste weten niet de be trokken papieren te hebben ont vangen of doorgespeeld noch toestemming of opdracht aan wie dan ook te hebben gegeven de papieren in handen te krij gen". Tegen Casey's verklaring stond de uitspraak van de chef-staf van het Witte Huis, James Baker. Hij had, vorig jaar al, laten weten de papieren van Casey te hebben ontvangen. In het rapport van de onderzoeks commissie is een verklaring op genomen van een naaste mede werkster van Baker, mevrouw Margaret Tutwiler. Zij heeft on der ede verklaard van Baker te hebben vernomen dat hij. Baker, het materiaal van Casey had ge kregen, aldus de commissie. Udenhout weer naar Washington PARAMARIBO (AP) - De Suri- naamse premier Wim Udenhout zal morgen naar Washington rei zen voor wat de regering noemt "bilaterale onderhandelingen" met Amerikaanse functionaris sen. Hoewel over de aard van de besprekingen geen inlichtingen werden verstrekt, viel de be kendmaking samen met een na tionaal door de televisie uitge zonden toespraak van minister van financiën Marcel Chehin, waarin nieuwe bezuinigings maatregelen werden genoemd om een tekort van 313 miljoen gulden te bestrijden. Udenhout, die in januari tot hoofd werd benoemd van Bouterse's interim "crisiskabinet", maakte ook in maart al een reis naar Was hington. Hij suggereerde bij zijn terugkeer dat het 1,5 miljoen dollar omva- tende steunpakket van de VS aan Suriname alsnog zou worden uitgekeerd. De hulp werd in de cember 1982 opgeschort naar aanleiding van de moord op 15 dissidenten door de militairen. De hulp werd totdusver niet hervat en de Amerikaanse ambassadeur Robert Duemling suggeerde gis teren dat er ook geen onmiddel lijke plannen bestaan om de steun te hervatten. DONDERDAG 24 MEI 1984 BAHREIN/MOSKOU (Ktr./DPA/AFP/UPI) - Irak heeft gisteren herhaald dat de blokkade van het belangrijkste Iraanse olielaadstation, het eiland Kharg, gehandhaafd blijft. Pre sident Saddam Hussein verklaarde dat Irak binnen enkele dagen nieuwe wapens zal hebben om Kharg te vernietigen. mand van de belangrijkste La- bour-parlementariërs meer in het Lagerhuis aanwezig was. De Alliantie zag daarop haar kans schoon de front-bench" van La bour in te pikken, en van daaruit de aanval op de regeringsplan nen door te voeren. „Zie je wel. Wij zijn de enige echte oppositiepartij", aldus een triom fantelijke woordvoerder van de Alliantie gisterochtend vroeg. Maar ook de Lagerhuisleden van de Alliantie-partijen werden gis terochtend de een na de ander moe, en rond elf uur wilden ze wel met het debat stoppen. Maar toen vond de regering het wel weer aardig door te gaan, en dankzij de al genoemde vertra gingstechnieken moest het debat worden voortgezet. De zitting was daarmee de langdurigste sinds 1936, toen het Lagerhuis gedurende 34 uur onafgebroken bijeen was. Russin uitgeweken LOS ANGELES (UPI) - Een Russi sche vrouw is met achterlating van haar man en twee kinderen in India naar de Verenigde Sta ten uitgeweken en heeft om poli tiek asiel gevraagd omdat ze niet wilde werken voor de KGB. David Balsiger. president van de omstreden anti-Sovjet-organisa- tie "Ban the Soviets Coalition" die de eer opeist voor de Russi sche boycot van de olympische zomerspelen, zei woensdag dat de 35-jarige vrouw in Los Ange les verbliift. Volgens Balsiger was de Russin gevraagd in India te spioneren en andere dingen te doen waar mee zij niet kon instemmen. MOSKOU (AFP/UPI/Rtr./DPA) - Sowjet-partijleider Konstantin Tsjernenko wil betere betrekkin gen met China. Hij verklaarde gisteren dat de relaties tussen Moskou en Peking moeten wor den genormaliseerd en verbeterd „maar uiteraard niet ten koste van derde landpn". Twpp wpkpn gens diplomaten in Moskou een indirecte reactie op het Chinese standpunt dat „drie obstakels" goede verhoudingen tussen Mos kou en Peking verhinderen: de aanwezigheid van Sowjet-troe- pen aan de grens met China, de steun aan Vietnam bij de bezet ting van Kampuchea en de inval Plan VS-interventiemacht Jordanië ingetrokken Koningin Elisabeth II op bezoek bij het Britse Royal Artillery Regiment in het Westduitse Dortmund. Samen met generaal Sir Thomas Morony rijdt zij onder een erehaag van kanonnen door. (foto anp) Marcos wil parlement uitbreiden MANILA (UPI-AFP) - De Filippijnse president, Ferdinand Marcos, heeft gisteren het vertrekkende parlement voor een spoedzitting op maan dag bijeengeroepen. Hij wil het parlement uitbreiden, van 200 tot 218 afgevaardigden, zo maakte het ministerie van voorlichting bekend. Tegenstanders van Marcos beweerden dat hij met het voorstel probeert het terrein dat zijn partij bij de verkiezingen van 14 mei aan de opposi tie moest prijsgeven probeert te heroveren. De belangrijkste oppositiepartij sprak van een schandelijke manoeuvre. Marcos' opzet is naar haar zeggen de ministers die bij de verkiezingen hun zetel verloren alsnog in het parlement benoemd te krijgen. Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie. Sinds 1874. vanStolkweg29a, 2585JN 's-Gravenhage. Voor inlichtingen: 070-520331.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 7