Kamer is tegen
korting op wwv
Van Mierlo bepleit uitstel
WD wil maatregel per 1 juli wel
3-
'Minister voor uitspraak
synode verantwoordelijk'
STUNT IN EMAILLE
Kwestie Nieuw-Guinea
was lastig en bitter'
Dollard-verdrag zou
model moeten staan
Amsterdam
pakt kleine
steunfraude
met aan
'Nieuwe varianten rakettenbesluit zinloos'
V/OENSDAG 23 MEI 1984
DEN HAAG (GPD)- Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer (CDA, PvdA en de
kleine linkse partijen) is tegen de verlaging van de langdurige werkloosheidsuitkerin
gen (wwv) met 3 procent per 1 juli. De WD wil echter nadrukkelijk aan deze verlaging
vasthouden en botst op dit punt dus met coalitiepartner CDA.
Binnenland
Daarentegen zijn CDA en WD, en
daarmee dus ook een meerder
heid, het wel eens over de verla
ging van de gewone werkloos
heidsuitkering (ww) en de ar-
beidsongeschiktsheidsuitkering
(wao) met 3 procent per 1 juli. Dit
blijkt uit de schriftelijke reacties
van de kamerfracties op de voor
stellen van het kabinet-Lubbers.
De verlaging van de bruto-daglo-
nen van de ww-, wwv- en wao-
uitkeringen moet dit jaar nog 300
miljoen gulden opleveren. Als de
verlaging van de wwv-uitkerin-
gen niet doorgaat ontstaat een
gat van 80 miljoen gulden in de
bezuinigingsplannen. Hoe dat
gat moet worden gedicht geven
de tegenstanders niet aan.
Het CDA Tweede-Kamerlid Weij-
ers vindt dat mensen met een
wwv-uitkering, die al langer dan
zes maanden werkloos zijn, door
de korting met 3 procent zwaar
der worden getroffen dan men
sen met een wao-uitkering, ook
een langlopend uitkering. De
wwv is al de laagste van deze drie
uitkeringen.
De wwv bedraagt nu 75 procent, de
wao - evenals de ww - 80 pro
cent. Aanvankelijk wilde het ka
binet deze drie uitkeringen verla
gen naar 70 procent. Na overleg
met de sociale partners is het
daar op teruggekomen. Door de
verlaging per 1 juli vervalt de
korting met 3 procent die per 1
januari op deze uitkeringen was
aangebracht.
Compromis
Weijers stelt dat de verlaging van
de wwv-uitkering te zeer vooruit
loopt op het toekomstige uitke
ringsniveau na de herziening van
het sociale zekerheidsstelsel.
PvdA-woordvoerer Ter Veld zei
gisteren het CDA op dit punt te
zullen steunen, ook al wijzen de
socialisten de andere, door het
CDA wel aanvaarde kortingen
ook af.
WD's fractiespecialist Linschoten
wil niets weten van het niet door
gaan van de wwv-verlaging. Hij
betitelde de kabinetsvoorstellen
al als een compromis en vindt
dat niet verder kan worden ge
gaan. „Dit is een verstandig pak
ket", zei hij gisteren.
Met de andere kortingen hebben
CDA en WD weinig moeite, zo
dat die het in de Tweede Kamer
die er eind juni over debateert
wel zullen halen. Weijers
spreekt er wel zijn ergernis over
uit dat nog steeds de kortlopen
de uitkeringen in de ziektewet
buiten schot blijven. Een verla
ging van de daglonen in de ziek
tewet vindt hij goed verdedig
baar gezien de kortingen die op
DEN HAAG (ANP) - Minister Korthals Altes (justitie) is verant
woordelijk voor de uitspraken van de Hervormde Synode. Al
dus de opvatting van de plaatsvervangend griffier van de Twee
de Kamer, mr T.A.M. Witteveen. Volgende maand promoveert
hij tot doctor in de rechtsgeleerdheid op een proefschrift over
overheid en nieuwe religieuze bewegingen.
Het academisch proefschrift is tevens het sekten-rapport, dat gis
teren officieel is uitgebracht door de sub-commissie sekten die
in 1980 werd ingesteld door de vaste commissie voor de volksge
zondheid uit de Tweede Kamer. Over dit rapport berichtten wij
vorige week al uitvoerig.
In de bij het proefschrift behorende stellingen zegt Witteveen, dat
de Nederlands Hervormde Kerk het karakter van een van staats
wege opgericht en in stand gehouden openbaar lichaam heeft.
Zelfs kan de vraag rijzen in hoeverre de minister voor uitspra
ken van de Hervormde Synode door de Staten-Generaal ter ver
antwoording kan worden geroepen, aldus de plaatsvervangend
griffier.
In de stellingen herinnert hij er aan, dat op de ministers van justi
tie en van financiën de bevoegdheden zijn overgegaan van de
minister voor de hervormde eredienst. De departementen voor
de ere-diensten (één voor de zaken van de hervormde eredienst
en een voor de zaken van de r.k.-eredienst) werden in 1848 inge
steld en in 1862 opgeheven. In januari 1868 werd beide departe
menten weer nieuw leven ingeblazen, echter voor zeer korte tijd.
In juli van datzelfde jaar werden de departementen definitief op
geheven. De zaken van de eredienst gingen toen over naar het
departement van justitie, behalve de financiële aangelegenhe
den, die aan de zorg van financiën werden toevertrouwd.
De in de stellingen verwoorde opvatting is politiek interessant nu
de. Hervormde synode afgelopen 16 maart een afwijzende uit
spraak heeft gedaan over de plaatsing van kruisraketten in ons
land.
DEN HAAG 'Vrouwen voor vrede' demonstreerde gisteren op Het
Binnenhof tegen de plaatsing van kruisraketten in Nederland. De vrou
wen zullen met hun demonstraties doorgaan tot de besluitvorming over de
raketten is afgerond (Foto gpd>
ADVERTENTIE
Leiden. Breestraat 142-144. Tel. 071 - I S SS 11
19 Vestigingen door geheel Nederland.
andere kortlopende uitkeringen
zijn aangebracht. Het kabinet
stelt wel voor de uitkeringen bij
ziekte te binden aan een maxi
mum van 100 procent van het
netto-loon, een maatregel die 55
miljoen gulden bespaart. Het
CDA maakt zich verder bezorgd
over de opeenstapeling van kor
tingen op het inkomen van wa-
o'ers die al langdurig zo'n uitke
ring hebben en geen aanspraak
meer maken op enige aanvulling.
De PvdA wijst alle kortingen per 1
juli van de hand. Het kabinet
loopt daarmee volgens deze par
tij vooruit op de stelselherzie
ning, omdat het resultaat door
deze maatregelen alleen nog
maar een verdere verlaging van
uitkeringen kan zijn. Andere mo
gelijkheden worden volgens de
PvdA door het 1 juli-pakket ge
blokkeerd. De PvdA denkt dat
het mogelijk is de uitkeringen op
peil te laten door af te zien van
een verlaging van de sociale pre
mies.
Tien jaar voor
ontvoering
Van der Valk
DEN BOSCH (ANP) - Het ge-
rechtshof in Den Bosch heeft in
hoger beroep de 34-jarige Franco
C. veroordeeld tot een gevange
nisstraf van tien jaar onvoor
waardelijk met aftrek van voor
arrest in verband met de ontvoe
ring van mevrouw Van der Valk.
De verdachte had bij de recht
bank in Den Bosch in augustus
1983 een gevangenisstraf van
twaalf jaar onvoorwaardelijk ge
kregen. De procureur-generaal
in Den Bosch eiste veertien da
gen geleden eveneens twaalf jaar
onvoorwaardelijk.
Het gerechtshof in Den Bosch
meent dat directe medeplichtig
heid aan de ontvoering van me
vrouw Van der Valk niet was
vastgesteld, maar veroordeelde
de verdachte wegens medeplich
tigheid aan afpersing. De ver
dachte had iri de' periode van 27
november 1982 tot en met 17 de
cember 1982 via de telefoon aan
de familie Van der Valk regelma
tig opdrachten gegeven op welke
manier het losgeld moest wor
den betaald en waar het moest
worden gedeponeerd.
Politiek asiel
voor Russische
krij gsge vangenen
DEN HAAG (ANP) - Russische
krijgsgevangenen uit Afghanis
tan, die op dit ogenblik in Zwit
serland zijn geïnterneerd, kun
nen in ons land politiek asiel krij
gen. Minister Van den Broek
(van buitenlandse zaken) heeft
de Tweede Kamer gisteren mee
gedeeld, dat een eventueel ver
zoek om asiel „in welwillende
overweging" zal worden geno-
In antwoord op schriftelijke vra
gen van de kamerleden Voorhoe
ve (WD), Patijn (PvdA), De Kok
(CDA) en Engwirda (D'66) zegt
de minister, dat geen van de
geïnterneerde krijgsgevangenen
tegen zijn wil zal worden ge
dwongen naar de Sowjet-Unie
terug te keren. De betrokken ka
merleden hadden in hun vragen
daarnaar verwezen, benadruk
kend dat betrokkenen na repa
triëring waarschijnlijk zeer zwa
re straffen staan te wachten.
In het antwoord zet de minister uit
een, dat op de Hoge commissaris
(van de Verenigde Naties) voor
vluchtelingen de taak rust te
voorkomen dat betrokkenen niet
tegen hun wil naar Sowjet-Unie
worden teruggestuurd. Indien
noodzakelijk moet hij voor hen
elders verblijf zoeken.
Kamerdedat over
Oosterschelde
DEN HAAG Zowel de CDA- als
de WD-fractie in de Tweede Ka
mer is van mening dat er een uit
voerig debat moet worden ge
wijd aan de Oosterscheldewer-
ken, nu is gebleken dat vertrou
welijke dossiers over de beslis
sende jaren voor de totstandko
ming van het project zijn ver
dwenen. Het CDA-kamerlid drs
H. Eversdijk sluit zelfs niet uit
dat er een parlementaire enquête
komt.
Eversdijk zal de commissie voor de
rijksuitgaven ter overweging ge
ven om de visie te vragen van
een aantal betrokkenen uit de ja
ren waarin de besluitvorming
rond de Oosterscheldewerken
tot stand kwam.
DEN HAAG (ANP) - „Lastig, moei
lijk en bitter". Met deze woorden
karakteriseerde ex-minister To-
xopeus (binnenlandse zaken) de
situatie voor Nederland en de
Papoea's in onze toenmalige laat
ste 'kolonie' Nieuw-Guinea (nu
Irian Jaya). Aan hem en aan Pa
poea-leider Nicolaas Jouwe over
handigde de journalist John Jan
sen van Galen gisteren in Den
Haag de eerste exemplaren van
zijn boek 'Ons laatste oorlogje'.
Het boek is een reconstructie van
de geschiedenis die uiteindelijk
op 15 augustus 1962 leidde tot de
overdracht door Nederland van
Nieuw-Guinea aan de Indonesi
sche regering. De journalist van
het weekblad Haagse Post be
schrijft de 'dramatische slotacte'
waarin de Nederlandse regering
onder druk van de Verenigde
Staten en de VN in een akkoord
'haar bezit' overdoet aan Indone
sië en het beloofde zelfbeschik
kingsrecht van de bevolking
daarmee uit handen geeft. Het
geeft inzicht in het vaak moeilij
ke ontwikkelingswerk in het ver
re land, de doodsangsten van
'onze ioneens' voor Indonesische
infiltranten en de telegramme-
Boek over 'Ons laatste oorlogje'
nuitwisseling tussen de regering
in Den Haag en de gouverneur in
de hoofdplaats Hollandia.
Van Galen is onder de indruk van
de moeilijke positie waarin de re
gering toen verkeerde. De rege
ring, toen het kabinet-De Quay,
stond voor de keuze het land weg
te geven aan het dictatoriale be
wind in Djakarta of het voeren
van een bloedige oorlog met In
donesië.
Nicolaas Jouwe is de Nederlandse
regering nog altijd dankbaar dat
deze de Papoea's altijd heeft ge
steund en hun „noodlot onder de
aandacht van de internationale
politiek heeft gebracht".
Als een rode draad door de Neder
landse politiek met betrekking
tot Nieuw-Guinea loopt steeds
de verwachting dat de Amerika
nen „ons wel zullen steunen als
het erop aankomt". Die verwach
ting blijkt gebaseerd op een
briefje dat Joseph Luns toen
minister van buitenlandse zaken,
in 1958 van zijn Amerikaanse col
lega John Foster Dulles kreeg.
Daarin formuleert deze Ameri-
ka's steun als volgt: „Het laat de
Verenigde Staten niet onver
schillig".
De toenmalige Nederlandse am
bassadeur in Amerika dr. J. H.
van Roijen, zowel onderhande
lingsleider van de Nederlandse
delegatie bij de onafhankelijk
heid van-Indonesië in 1949, als la
ter in 1962 bij de afstand van
Nieuw-Guinea, beoordeelt het
krabbeltje van de Amerikaan als
een „uiterst vage toezegging, met
het nodige voorbehoud". Van
Roijen zegt in het boek: „Méér is
er nooit geweest. Ik heb dat pa
piertje nooit meer gezien maar
het is voor Luns altijd aanleiding
geweest om, uiteraard zonder
met dat briefje te wapperen, te
stellen dat de Amerikanen ons
zouden bijstaan".
Vier jaar na het briefje van Foster
Dulles verklaart Luns op de Ne
derlandse televisie dat eerst dit
jaar (1962) voor ons de overtui
ging is gekomen dat op militaire
bijstand niet meer te rekenen
viel". Hij voegt daaraan toe dat
„tot voor betrekkelijk kort de
Nederlandse regering gegronde
redenen had te veronderstellen
dat de doeleinden van haar poli
tiek met name door Amerika vol
ledig werden onderschreven en
ondersteund".
Nu zegt de toenmalige staatssecre
taris voor Nieuw-Guinea Th Bot,
dat de kabinetsleden wel scep
tisch waren over de mening van
Luns. „Maar als Luns zijn ver
trouwen in Amerika overtuigend
naar voren bracht, zou het een
motie van wantrouwen zijn ge
weest, als we zouden zeggen: je
jokt".
De reizend ambassadeur van West-Duitsland E.F. Jung (links) en staatssecretaris Van Eekelen (buitenlandse
zaken) wisselen de documenten uit na parafering van het Eems-Dollard-verdrag tussen Nederland en de Bonds
republiek. (foto ANP)
'Gifboerderij
van Peterman
toch geveild
WEERSELO (ANP) - De 'Stich
ting Peterman moet blijven'
is er gisteren niet in geslaagd
de veiling af te wenden van
de boerderij en de landerijen
van H. Peterman, de Weerse-
lose boer die zijn massale
veesterfte wijt aan de aanwe
zigheid van het giftige hch op
zijn land. De onderhandelin
gen met de Westland Utrecht
Hypotheekbank, de belang
rijkste schuldeiser van Peter-
man, liepen volgens de stich
ting vast op de hoge garantie
die de bank vroeg.
De Westland Utrecht Hypo
theekbank wil niet alleen de
63.000 gulden schuld aan af
lossing en rente van dit mo
ment, maar ook de zekerheid
dat Peterman tot en met fe
bruari volgend jaar aan zijn
hypothecaire verplichtingen
voldoet. Daarvoor zou de
stichting dan nog eens 45.000
gulden op tafel moeten leg
gen. De stichting heeft welis
waar bijna een ton bijeenge
bracht, maar wil met dat be
drag ook een nieuwe veesta
pel voor Peterman kopen om
hem zo in staat te stellen zijn
bedrijf weer te laten draaien.
Dan kan de boer ook weer
zijn hypotheekkosten beta
len.
AMSTERDAM (ANP) - Wegens
de grote drukte treden de recher
cheurs van de afdeling bijzonde
re controle van de Gemeentelijke
Sociale Dienst (GSD) in Amster
dam in het algemeen niet meer
op tegen kleinere fraudes met
uitkeringen. Als grens nemen zij
een bedrag van vijfduizend gul
den.
Een woordvoerder van de GSD zei
gisteren dat de ernst van de over
treding wordt afgewogen tegen
het nut van vervolging, „zoals
het Openbaar Ministerie dat ook
doet". Volgens hem is de hoogte
van de fraude daarvoor een aan
wijzing, maar wordt daar niet uit
sluitend op gelet. De achtergron
den van de overtreding tellen
ook mee.
„Ik kan mij voorstellen dat een
fraude onder de vijfduizend gul
den blijft, maar er bij voorbeeld
sprake is van dusdanige boosaar
dige opzet dat wij de overtreder
toch vervolgen", aldus de woord
voerder.
DEN HAAG - Zowel West-Duits
land als Nederland beschouwt
het zogenoemde Zebra-verdrag
over de Dollardhaven als een
voorbeeld van samenwerking
over de grenzen heen dat navol
ging zou verdienen in Europa.
Dat lieten zowel de Nederlandse
als de Westduitse delegatie we
ten nadat beide landen het sa
menwerkingsverdrag tussen
West-Duitsland en Nederland
hadden geparafeerd. Dat gebeur
de gisteren in het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag
door staatssecretaris Van Eeke
len en reizend ambassadeur
Ernst Jung.
Het gaat om het eerste verdrag in
de EG waarin wordt uitgespro
ken dat er op economisch en mi
lieu-gebied nauw zal worden sa
mengewerkt. „Het is een model
verdrag voor grensoverschrij
dende problemen", aldus de Ne
derlandse staatssecretaris Van
Eekelen. Hij vond ook dat hij
Duitsland vergaande concessies
had afgedwongen: geen indus
trie in de Dollardhaven en Ne
derlandse soevereiniteit over een
natuurgebied dat zal worden op
gespoten vlak bij de Duitse stad
Emden.
De term 'zebra'-verdrag slaat op de
grillige grensovereenkomst die
beide landen in dit betwiste ge
bied van de grond brachten.
Vanaf de noordelijk van de Dol-
lard gelegen stad Emden gezien
komt er eerst een stuk Duitsland
(de haven) vervolgens een Duitse
dijk om een Nederlands gebied.
De zuidelijke dijk is weer Duits
en ten zuiden daarvan volgt .be
twist' gebied waar de Duitsers
hun Eems mogen uitbaggeren.
Ten zuiden daarvan ligt dan weer
een Nederlands natuurgebied.
In feite krijgt Nederland in het om
streden gebied een eigen eiland
je dat door de Duitsers wordt
aangelegd. Dat gebeurt om te
voorkomen dat er ooit industrie
op die plek nabij de Duitse ha
venstad wordt gevestigd. De
Duitse ambassadeur Jung liet
gisteren weten dat deze oplos
sing een concessie van Duitse
kant is. Daar tegenover staat dat
door de aanleg van de haven Em
den weer kansen krijgt op meer
zeevaartactiviteit en ruimte voor
de scheepswerf in Emden. „Het
beste verdrag is het verdrag
waarbij beide partijen niet hele
maal tevreden zijn", aldus am
bassadeur Jung na afloop van de
ondertekening.
Volgens hem moeten de recher
cheurs van de GSD bij grote
drukte vaak een keuze maken en
dan is het logisch dat ze de grote
zaken aanpakken en de kleine la
ten liggen.
Overval: 3,7 ton
ROTTERDAM (ANP) - Bij een
overval op het filiaal van een
bank aan de Keizershof in Rot
terdam hebben twee gewapen
de mannen gisteren een geldcas-
sette met 375.000 gulden buitge
maakt. Volgens de Rotterdamse
poltie verdwenen de daders in
een gereedstaande auto. Zij zijn
spoorloos.
Het tweetal probeerde aanvanke
lijk in de hal van de bank, onop
gemerkt door het daar aanwezi
ge publiek, met een valse sleu
tel een kluis te openen. Toen dat
niet lukte, drongen zij het per-
soneelsverblijf binnen en dwon
gen daar de filiaalhouder onder
bedreiging van een vuurwapen
de geldcassette af te geven.
DEN HAAG (GPD) D'66-senator
en oud-minister van defensie
Hans van Mierlo vindt dat het ka
binet de beslissing over het al
dan niet plaatsen van kruisraket
ten enkele maanden moet uit
stellen. Hij zei dat gisteren in de
Eerste Kamer bij de behandeling
van de defensiebegroting.
Van Mierlo vindt dat het kabinet
op dit moment geen beslissing
kan nemen die zowel bij de
bondgenoten als de bevolking
positief zal worden ontvangen.
De oud-minister noemde het zin
loos steeds weer nieuwe varian
ten te ontwikkelen. Hij riep het
kabinet op eerst een duidelijke
politieke lijn vast te stellen en
pas dan „met een aanbod in
plaats van een vraag" naar de
bondgenoten te gaan.
Aan alle varianten die nu worden
ontwikkeld kleeft het nadeel dat
de bondgenoten weten dat het
kabinet verdeeld is en dat één
partij (de WD) een standpunt
inneemt dat vrijwel altijd van die
varianten zal afwijken. Daardoor
heeft het kabinet zich in een on
mogelijke positie gemanoeu
vreerd, zei hij.
Van Mierlo zei overigens persoon
lijk te vinden dat het meer na-
kele illusie meer dat een eenzij
dig afhaken van Nederland nog
een positief effect zou kunnen
hebben op hervatting van de on
derhandelingen, maar ook geen
negatief effect", aldus Van Mier
lo. „Ik denk dat het de Sowjet-
Unie koud laat en dat zij de on
derhandelingen hervat wanneer
het haar uitkomt".
Volgens Van Mierlo is het Neder
landse veiligheidsbeleid de laat
ste jaren teruggebracht tot de
vraag: plaatsen we wel of plaat
sen we niet. „In welk kader het
is, dondert niet. De vraag is
slechts, waar sta je?", aldus de
D'66-senator. Hij sprak van een
gruwelijke en onverantwoorde
lijke vertekening van waar het
werkelijk om gaat.
Hij hield een pleidooi voor een ont
moeting tussen de regeringslei
ders van de .plaatsingslanden'
(Engeland, Duitsland, Italië, Bel
gië en Nederland) om te praten
over een initiatief om de onder
handelingen tussen Russen en
Amerikanen weer op gang te
brengen. Dat zou een extra argu
ment kunnen zijn voor het ne
men van wat meer tijd, aldus
Van Mierlo.
In dat overleg zou dan ook gespro
ken kunnen worden over een
.Europese dubbele sleutel' voor
de nieuwe kernwapens, waarbij
deze (Amerikaanse) raketten niet
zouden kunnen worden ingezet
dan na instemming van de vijf
plaatsingslanden gezamenlijk.
Voor een dubbele sleutel per
land voelt Van Mierlo niets.
Bezuinigingen
WD en CDA in de Eerste Kanier
kritiseeerden het feit dat de de-
fensielasten in Nederland de ko
mende jaren met slechts 2 pro
cent stijgen in plaats van met de
eerder in de NAVO afgesproken
3 procent. De WD'er Van Bem-
melen vindt dat Nederland ver
sneld weer op een 3-procents
groei moet overschakelen, zodra
het ons economisch duidelijk be
ter gaat.
De CDA'er De Vries noemde het
„onthullend en onthutsend" dat
in de periode 1979-1983 Neder
land een achterstand heeft opge
lopen ten opzichte van de eerde
re schema's van 2,5 miljard gul
den op de defensieuitgaven. „Ne
derland is afgezakt tot de catego
rie der minima", aldus De Vries.
Minister De Ruiter zou vandaag
antwoorden.
