c
3-
Programmaraad NOS vóór derde tv-net
Geen Sky Channel in Leiden en omgeving
IKON-KRO-RKK
19.00 Allemaal tuig, tv-serie over vandalisme,
agressiviteit en criminaliteit onder jongeren.
Afl. 3: Valse beloftes
IKON-KRO-RKK
19.26 Kenmerk, actualiteiten
NOS
20.00 Journaal
SOCUTERA
20.28 De AVO als het om gehandicapten gaat. Een
uitzending van AVO-Nederland, Vereniging
voor arbeids- en welzijnzorg voor minder-va-
liden
VPRO
20.33 The road to 1984. Gedramatiseerde recon
structie van het leven van de schrijver Geor
ge Orwell; van o.a. zijn jaren als politieman,
zwerver en strijder in de Spaanse burgeroor
log. Met: James Fox, Janet Dale en Julia
Goodman. Regie: David Wheatley
22.06 Tijdverschijnselen, serie waarin gebeurte
nissen uit heden en verleden belicht worden.
Vanavond: Toekomst in Nederland
NOS
23.08 Journaal
23.13 Nieuws voor doven en slechthorenden
Donderdag
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS-NOT
10.00 Ik ben dik. An. 3
FEDUCO-ROF
10.30 Telebord 30: De Provinsje
NOS-NOT
11.00 Samen in Europa, afl. 1
11.30 Hier en Nu voor de scholen, afl. 28
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
VARA
16.00 Leer me ze kennen, serie programma's waar
in Leoni Jansen praat met 4 buitenlandse
jongeren. Vandaag: Twee jongens en meisjes
uit Turkije en Griekenland
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.25 Staatsloterij
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
P.P.
19.12 Uitzending van de PPR
NOS
19.22 Van Gewest tot Gewest, (onder voorbehoud)
vanavond aandacht voor Restauratie St. Jan;
Joodse gemeenschap Amersfoort; Stoflon-
gen - erfenis van de Limburgse mijnen
20.05 Cinevisie
20.55 Studio Sport: Rechtstreeks verslag van de
Finale om de UEFA Cup vanuit Londen. Tot
tenham Hotspur - Anderlecht
22.53 Journaal
NOS
22.53 Journaal
23.08 Den Haag vandaag
23.23 Nieuws voor doven en slechthorenden
WOENSDAG 23 MEI 1984
Donderdag
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
België 1
18.00 De Bubblies, kleuterserie
met poppen. Afl. 5: De verloren
stem
18.05 Zeppelin, informatief pro
gramma voor kinderen. Presen
tatie: Rafael Troch
18.30 Het Veenmysterie, Vlaamse
jeugdserie.Afl. 11. Met: Bri Le-
loup, Ann Petersen, Roger Bol
ders, Jos van Geel e.a. (herh.)
18.55 Juke Box
19.00 Gezondheid, maandelijks
magazine gewijd aan gezond
heidsopvoeding en gezondheids
voorlichting
19.40 Paardekoersen, mededelin
gen en programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerbericht
20.15 Mini micro en macro, spel-
programma volgens de micro
macro formule. Presentatie: Ar-
mand Pien
20.20 Namen noemen, spelpro-
gramma met 2 pannels, samen
gesteld uit bekende personen,
die d.m.v. kryptische omschrij
vingen eigennamen moeten ra
den. Presentatie: Kurt van Eeg-
hem
20.55 Allemaal beestjes. Leve de
vakantie... een diervriendelijke
vakantie! Presentatie: Gil Claes
21.25 Pluk de dag (One day at a
time), Amerikaanse komische
serie. Met: Bonnie Franklin,
Mackenzie Phillips, Richard Ma-
sur e.a. Afl. 20: De nieuwe baan
(David's new job), deel 1
21.50 Recital Pierre Volondat. De
Laureaat van de Koningin Elisa-
bethwedstrijd 1983 vertolkt werk
van Chopin, Debussy en Schu-
22.30 Nationale Loterij-uitslagen
en paardekoersen, Journaal en
Coda: "De laatste brief' van Ber-
tus Aatjes
DONDERDAG
22.00 Planete des hommes, docu
mentaire serie. Vanavond: Du
village des vivants au village des
morts. Een Film over Ivoorkust
ca. 23.00 Nationale Loterij
ca. 23.05 Journaal
ca. 23.20 Actualites laiques
DONDERDAG
12.00 Teletekst
14.00-15.25 Schooltelevisie
17.05 ONEM
17.20 Plein Jeu, gevarieerd kinder
programma. (17.20 Lollipop.
17.50 Fitness Dance)
19.00 Hip Hop - Amusementspro
gramma - De "smurf', de
"scratch", de "break"., nieuwe
dansen van de V.S.
19.20 Jack Spot - Amusements
programma - Video clips om op
te dansen.
19.45 La Nouvelle Malle des Indes
Televisieserie. Deel 4. Het ver
volg van de avonturen van twee
jonge pioniers, uit de 19e eeuw,
die de weg openen tussen het
Westen en het Oosten via de Mid-
delandse Zee.
20.30 Lettres du bout du monde -
Mexico - Documentaire - El se-
nor Gobemador..
dent Francois Mitterand met
aansl. gesprekken
13.15 Teletekst
15.40 Teletekst
16.00 Tagesschau
16.10 Einmal Schottland und zu-
rueck, een reis door Schotland
met Walter Sedlmayr (herh.)
16.55 lm Kopf brennt noch Licht,
progr. uit de serie "Denkste"?!,
kinderprogramma
17.50 Tagesschau
Duitsland 2
Duitsland 1
*2
18.50 Teletekst voor iedereen
19.00 Chips (3). Magazine voor
computeramateurs over origine
le toepassingen van de micro
computer. Met: Verslag van de
Hobby Computer Clubdagen in
Berchum; Voorstelling van een
computerprogramma dat de ver
warming en de verlichting in
huis regelt; Via de computer kan
men het reageervermogen van
bejaarden meten en interprete-
19.30 Tijdrover: Jeeps
19.40 Mededelingen en program
ma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Summer Holiday, Engelse
speelfilm uit 1963. Met in de
hoofdrollen: Cliff Richard, Lauri
Peters, David Kossoff. Regie: Pe
ter Yates
België/Frans 1
WDR
18.00 Hier und Heute
18.25 Mr. Merlin, Amerikaanse se
rie. Afl.: Hot Dogs
19.00 Chamaeleon. Professor Zün-
gel)
20.00 Tagesschau, Aansl.: Parteien
zur Europawahl
20.15 Kraftprobe, speelfilm naar
de roman "Ich bin eine Wolke"
van Dagmar Kekule. Met: Kris
tin Genee, Kai Taschner, Hanne-'
lore Hoger e.a. Regie: Heidi Ge-
nee. (Ondertiteld via teletekst).
Film over de 15-jarige Pauline
die alleen in het huis van haar
moeder woont omdat die is opge
nomen. Zij verzorgt het huis,
werkt 's avonds om in haar le
vensonderhoud te voorzien en
leeft een vredig leven totdat en
kele instanties hier achterkomen
21.45 Brennpunkt
22.30 Tagesthemen
23.00 Nick Lewis, Chief Inspector,
politieserie. Met: Tom Adams,
Duffie Brown, Carole Nimmons,
e.a. Regie: Jonathan Alwyn.
Hoofdinspecteur Lewis krijgt
bezoek van een jonge vrouw die
getrouwd is met een man die in
de gevangenis heeft gezeten. Na
zijn vrijlating heeft hij zijn ge
zicht laten veranderen en een
goede zaak op poten gezet. Tot
dat iemand hem probeert te
chanteren (herh.)
23.45 Tagesschau
DONDERDAG
10.45 Uit het Europese Parlement.
Toespraak door de Franse presi-
Kenmerk
In IKON's actualiteitenrubriek
Kenmerk vanavond een vraag
gesprek met Ilan Halevi, de
eerste Joodse Israëli die een re
presentatieve functie binnen
de Palestijnse bevrijdingsorga
nisatie PLO bekleedt. Halevi is
de opvolger van de vorig jaar
vermoorde PLO-ambassadeur
Issan Sartawi.
Verder in Kenmerk aandacht
voor de wettelijke belemme
ringen rond de plaatsing
de 48 kruisvluchtwapens
de hand van een gesprek met
een lid van de Raad van State.
(Nederland 1, 19.26 uur).
Voetbal
De NOS zal vanavond een recht
streeks verslag uitzenden van
de Finale om de UEFA-Cup in
het Wembley-stadion in Lon
den. Verslaggever bij deze
voetbalwedstrijd tussen Tot
tenham Hotspur en Ander
lecht is Hugo Walker. Neder
land 2, 20.55 uur.
De VPRO zendt vanavond om
20.33 uur op Nederland 1 'The
road to 1984' uit, een gedramati
seerde Engelse documentaire van
David Wheatley over het leven
van de schrijver George Orwell.
De rol van Orwell wordt gespeeld
door James Fox, bekend uit de
klassieker 'The servant' van Jo
seph Losey en als tegenspeler van
MickJagger in 'Performance'
(foto GPD).
HILVERSUM (GPD) - De Pro
grammaraad Televisie van de
NOS is voorstander van een der
de televisienet. In een nota aan
minister Brinkman van WVC en
het NOS-bestuur heeft de raad
laten weten dat zo'n net de „alge
mene culturele functie" van de
omroep kan verbeteren. Daarbij
gaat de raad er van uit dat de
zendtijd op een derde net gevuld
wordt door de NOS en de zend
gemachtigden zonder leden, zo
meldt het blad 'Omroeppodium'.
De Programmaraad Televisie is het
overlegorgaan dat verantwoor
delijk is voor het programmabe
leid van de NOS. Het is samenge
steld uit Kroon-, omroep- en cul
turele leden. Eerder al liet de
Dienst Televisie Programma's,
de uitvoerende afdeling van de
zendgemachtigde NOS, weten
een derde net voor maximaal
tien gulden extra omroepbijdra
ge per jaar te kunnen vullen. Het
huidige voorstel van de Pro
grammaraad sluit daarbij aan.
Dat wil zeggen, dat de raad uitgaat
van uitzending tussen zes en
twaalf uur, te verzorgen door de
NOS en de kleine zendgemach
tigden. Het laatste is in overeen
stemming met de voorwaarde
die door de Tweede Kamer aan
het totstandkomen van een even
tueel derde net is gesteld. Na een
blok jeugdprogramma's en servi
ce-uitzendingen zou het hoofd
programma drie dagen van de
week gevuld moeten worden
met cultuur en drie dagen met
sport en informatie. Eén avond
moet worden gereserveerd voor
etnische culturele minderheden.
Aan het eind van de avond is dan
ruimte voor politiek nieuws uit
Den Haag en Straatsburg en op
nieuw service-uitzendingen.
Het NOS-bestuur spreekt vrijdag
in een extra besloten vergade
ring opnieuw over het derde net.
Het is echter de vraag of men
met een eensluidend standpunt
naar de minister zal kunnen
gaan. Mogelijk zal het eindresul
taat niet meer zijn dan een inven
tarisatie van de verschillende
mogelijkheden, zonder dat een
voorkeur voor een van de varian
ten wordt uitgesproken.
18.20 Bret Maverick, vervolg
18.57 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Rechtstreeks vanuit het
Raadhuis van Bonn: Gewaehlt -
gefragt. De nieuwe Bondspresi
dent stelt zich voor
21.00 Der Denver-Clan (Dynasty),
Amerikaanse tv-serie. Afl.: Sei-
tenwechsel. Met o.a. John Forsy-
the, Linda Evans, Joan Collins
en Pamela Sue Martin. Het jonge
bruidspaar Kirby en Jeff keert
na de huwelijksreis terug naar
Denver, met gemengde gevoe
lens worden zij door de familie
ontvangen
21.45 Heute-journaal
22.05 Midweeklotto - 7 uit 38
22.10 Aspekte extra: Das Beste aus
Cannes, reportage
22.20 Sport aktuell: Voetbal: UE
FA-Cup
23.50 Das kleine Fernsehspiel -
Studioprogramm: Vater und
Sohn, tv-spel van Thomas Mit-
scherlich. Met: Alexander Mit-
scherlich, Gert Heinz, Thomas
Mitscherlich e.a.
00.20 Heute
Duitsland 3 NDR
Voor 18 uur
08.50 Tele-Gymnastik. Afl. 26. Dat
geeft het gehele lichaam kracht
09.00-11.15 Schooltelevisie
16.30-17.20 Schooltelevisie
Nal8 uur
18.00 Sesamstraat
18.30 Wo Tiere noch unter sich
sind: In de Rocky Mountains,
dierenfilm (herh.)
19.00 Ticrfilmer am staehlernen
Faden, reportage (herh.)
19.15 Praktische tips: Rond om
ons li eve geld. Reportage over
de modernisering van ons beta
lingsverkeer (herh.)
19.30 Fischfarmen. Reportage c
de visserij in Duitsland (herh.)
20.00 Journaal
20.15 Schaufenster, economisch
magazine
21.00 Zeitgeschichte im Fernse-
hen: Der Vietnam-Krieg. Docu
mentaire over de informatie van
de media in Duitsland over de
Vietnam oorlog (herh.)
21.45 (ZW) Der Film-Club: Rene
Clair (5). Ein Gespenst geht nach
Amerika (The ghost goes West),
Engelse speelfilm uit 1937. Met
in de hoofdrollen: Robert Donat,
Jean Parker en Eugene Pallette.
Regie: Rene Clair (In het Duits
nagesynchroniseerd). De Ameri
kaanse conservenkoning Martin
koopt in Engeland een vervallen
kasteel met daarin een rondwa-
DEN HAAG - Het ziet er niet
naar uit dat televisiekijkers in
Leiden en omstreken die op de
kabel zijn aangesloten, binnen
kort naar het Engelse commer
ciële net Sky Channel kunnen
kijken. Het dagelijks bestuur
van de gemeenschappelijke re
geling 'antenne-energievoorzie
ning Leiden en omgeving', is
gistermiddag niet tot een een
sluidend oordeel over de zaak
gekomen.
De algemene raad van de gemeen
schappelijke regeling zal het
eventueel doorgeven van Sky
Channel op het kabelnet in de
vergadering van 21 juni behan
delen. Voorgesteld zal worden
om de verschillende gemeenten
die deel uitmaken van de rege
ling zich afzonderlijk over de
vraag te laten uitspreken.
Secretaris Noordermeer van het
dagelijks bestuur deelde van
morgen mee dat het probleem is
dat een van de drie op dit mo
ment doorgegeven Engelse zen
ders voor Sky Channel zal moe
ten wijken. „We hebben nog wel
een reserve kanaal, maar dat
moeten we reserveren voor de
toekomstige derde Nederlandse
zender, die we verplicht op de
kabel moeten brengen", zo zei
hij.
rende geest. Als hij het kasteel
steen voor steen per schip naar
Amerika vervoert, gebeuren er
vreemde dingen
23.05 Laatse nieuws
DONDERDAG
10.00 Zie Duitsland 1
13.15 Teletckst-overzicht
13.20 Sport aktuell: Rechtstreekse
reportage vanuit Düsseldorf van
de Tennis-World-Team-Cup.
Verslaggever: Rainer Deike
16.00 Heute
16.04 Die Alten und die Jungen, in
formatieve serie. Afl. 2: Wenn die
Kinder flügge werden (herh.).
Aansl.: heute-Schlagzeilen, kort
men, schieten Spaanse patriot
ten neer, die tegen een vrijheid
protesteren, die geen vrijheid is
23.55 Journaal
DONDERDAG
07.55 Bewegung macht Spass (8)
08.10-12.15 Schooltelevisie (09.25
Die Sendung mit der Maus)
17.00 Schooltelevisie
BBC 1
16.35 Mickys Trickparade, kinder
programma
17.00 Heute. Aansl.:Aus den Lan-
dern, regionaal nieuws
17.15 Tele-Illustrierte, gevarieerd
magazine. Aansl.: heute-Schlag
zeilen, kort nieuws
18.00 Telekolleg I: Engels, test les
12
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle Stunde
20.00 Tagesschau
20.15 Mittwochs in... informatie en
amusement
21.45 eff-eff: Freizeit und Fitness
22.15 Spatvorstellung: Das Ge
spenst der Freiheit (La fantome
de la liberie), Franse speelfilm
van Luis Bunuel. Met in de
hoofdrollen: Julien Bertheau,
Adriana Asti, Jean-Claude Brialy
en Monica Viktti. Toledo 1808 -
Napoleontische soldaten, aan
vankelijk als bevrijders geko-
18.05 John Craven's Newsround,
jeugdjournaal
18.10 Silas, Duitse kinderserie
18.40 Sixty minutes, gevarieerd ac
tueel magazine met om 18.40
Journaal; 18.55 Regionale maga-
19.40 Tekenfilm
20.10 Batman, Amerikaanse speel
film uit 1966. Met in de hoofdrol
len: Adam West, Burt Ward en
Burgess Meredith. REgie: Leslie
Martinson
22.00 Verkiezingsprogramma:
SPD Alliance
22.05 Journaal en weerbericht
22.30 Q.E.D., wetenschappelijk
programma. Afl.: Pozzuoli,
Death of a city
23.00 Come dancing
23.45 The Rockford Files, Ameri
kaanse serie met James Garner
in de hoofdrol
00.35 Nieuwsoverzicht
00.37 Weerbericht
DONDERDAG
07.00 Ceefax AM, teletekst-over-
zicht
07.30 Breakfast Time, gevarieerd
actueel ochtendmagazine
10.00 The French Way. Afl.: Desa-
stre, catastrophe, cataclysme,
apocalypse
11.30 Play School, kleuterpro
gramma
14.00 Journaal
14.25 Weerbericht
14.27 Financieel- en nieuwsover
zicht voor doven en slechtho
renden
14.30 Fingerbobs, kinderserie
15.45 Isles Apart, documentaire se
rie. Afl.: De Scilly Eilanden
15.15 Paarderaces vanuit Good
wood
16.55 PLay Schhool, it's Thursday,
kleuterprogramma
17.20 The Hunter, tekenfilm
17.25 Jigsaw, kinderserie
17.40 Huckleberry Finn and his
Friends, jeugdserie naar het
boek van Mark Twain. Met: Ian
Tracey, Sammy Snyders, Brigit
te Horney, e.a.
BBC 2
18.10 Open University
18.35 Nieuwsoverzicht met onder
titeling voor doven en slechtho
renden cn weerbericht
18.40 Speelfilm
20.30 100 Great sporting moments
20.40 The best we can do
21.10 Chelsea Flower Show
22.00 Entertainment USA. Serie
over de wereld van het Ameri
kaanse amusement
22.30 Out of order, tv-spel
23.20 Abony '84
23.50 Verkiezingsprogramma:
SDP
01.05 Tv-cursussen
DONDERDAG
07.05 Tv-cursussen
10.15-12.50 Schooltelevisie
15.00-16.00 Schooltelevisie
Vervolg Plein Jeu (18.00 Nieuws
overzicht. 18.03 Chez Pauline ou
les Maquinet-Baiwir, tv-serie.
Afl. 10. 18.15 Micro-defi, spelpro-
gramma. 18.30 Les invites d'Ar-
lette Vincent. 18.35 Vervolg tv-
serie.18.50 Allo Plein Jeu?, spel-
programma)
19.05 Ce soir, regionaal magazine
19.24 Consumenteninformatie
19.30 Journaal
20.00 La chasse aux tresors, spel-
programma. Vandaag: Mauritius
21.15 Agence tous risques (The A-
Team), Amerikaanse serie. Afl.
10: Immigration clandestine
(Bad time on the border). Met in
de hoofdrollen: George Peppard,
Dwight Schultz, Mr.T, en Dirk
Benedict. Regie: Brice Kessler.
Het A Team wordt te hulp geroe
pen om de duistere praktijken te
ontzenuwen van een par mensen
die een florerende hancfel drijven
in Mexicaanse vluchtelingen
WOENSDAG
HILVERSUM 1
Na 18 uur
Ieder heel uur nieuws. EO: 18.06
Tijdsein. 18.30 De rugzak. 18.50 De
Wolkenwagen. 19.02 Ronduitradio-
krant. 19.20 Van U wil ik zingen
19.40 De Bijbel Open. NOS: 20.03
Langs de lijn, sport en muziek. 23.02
Met het oog op morgen. NCRV: 0 02
Volgspot. 1.02 Metropolis. 2.02
Nachtexpress. 6.02 In 't voorbij
gaan. 6.09 Vandaag...donderdag
Hilversum 2
PPR. HUM.VERB 18.30 Het voor
deel van de twijfel. NCRV: 19.00
Steen in de vijver. (19.00 NCRV-
Leerhuis. 19.15 Lied van de week.
19.30 Rondom het woord). 20.00
Nws. 20.03 Leger des Heilskwartier.
20.18 De wereld zingt Gods lof. 21.00
Bij de tijd. 21.25 Onder de kop.
Hilversum 3
Na 18 uur
NOS: 18.04 De Avondspits. KRO:
19.02 Krachtvoer. 21.02 Demo. 22.02
Rocktempel
HILVERSUM 4
Na 18 uur
AVRO: 20.00 Residentieork., met
solist. Muz. van Beethoven. 21.45
Christian Lambour, hammerklavier
en Jard van Nes, mezzosopraan
Liederen v. Fanny Hensel en Clara
DONDERDAG 24 MEI
Hilversum 1
Voor 18 uur
Ieder heel uur nieuws. NCRV: 7 02
Vandaag....donderdag, verv. (7.03
Het levende woord. 7.20 Weerman
Hans de Jong. 7.30 Aktualiteiten-
overzicht. 7.45 Over kopen gespro
ken). 8.06 Hier en Nu. (ca. 8.20 Weer
man Hans de Jong. ca. 8.30 Och
tendkranten). 8.54 Hebt U dat ook'
weieens? 9.03 Wie weet waar Willem
Wever woont? 10.03 Muziek bij de
koffie. 11.03 De tuinfluiter (7). 11.26
Twaalf-uurtje 12 40 Middagpauze-
dienst. 13.06 Hier en Nu. 13.20
NCRV-Globaal. 16.03 Goudenregen
Ensemble o.l.v Ferry Wienneke.
16.30 Klptsmaioor. 16.40 Van stad en
Hilversum 2
Voor 18 uur
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 De AVRO-
Nieuwsklc.k (7.30, 8.00 en 8.30 Nws.)
NOS: 9.05 NOS-Sportief. 9.24 Water
standen. 9.30 Nws. FEDUCO-NOS:
9.33 Medelanders, Nederlanders.
Programma voor Italianen over
10.30 Nws.) 1.1.00 AVRO's Radio
journaal. 11.03 Duimeland. 11.10
Schoolradio. 11.30 Nws. 11.33 Kijk
op kunst. 12.00 AVRO-Nieuwsklok.
(OVERH.VOORL.12.16 Uitz. v. d..
landbouw. NOS: 12.26 Meded. voor
land- en tuinbouw. 12.30 Nws) 13.00
Nws. 13.10 De Slag om Europa.
13.57 Per Saldo RVU: 14.00 Nou n.
14.30 Nws. 14 33 Allemans veren.
KRO: 15.00 Nws. 15.03 Van vreem
deling tot medeburger 15.20 Kruis
punt. 15.30 Nws. 15.33 Misdaad, fan
tasie en realiteit.
Hilversum 3
Voor 18 uur
Ieder heel uur nws. TROS: 7.02 De
Havermoutshow. 9.03 De Hugo van
Gelderen Show. 11.03 De Polder-
popparade. 12.03 De Nederlandsta
lige Top Tien. 13.03 50 pop of een
envelop. 15.03 TROS Top 50
Hilversum 4
Voor 18 uur
VARA: 7.00 Nws. 7.02 Morgenrood.
(8.00 Nws.). 9.00 Muz. van Thomas
Tallis en Byrd. 9.35 Muz. voor strij
kers van Mozart. 10.05 Franse ka-
mermuz. 11.25 Rotterdams Filharm.
Ork.: Symf. no. 2 van Rachmaninov.
12.25 Operette. 13.00 Nws. 13.05
Muz. bij Sophocles 'Electra' van Al
pons Diepenbrock. 13.30 Jazz-op-
Mahatma Gandhi werd 78 jaar.
Hij streed tegen het kwaad, maar
via lijdelijk verzet. Hij streefde de
waarheid na. Hij zwoer de haat af.
Hij keerde zich tegen onrechtvaar
dige overheidsmaatregelen. Hij
werd ook een politiek leider. Hij or
ganiseerde biddagen, protestmar
sen, boycots, ongehoorzaamheids
acties. Dit alles als Indiër tegen de
koloniale heersers, de Britten. Hij
werd enkele malen gevangen gezet
en weer vrijgelaten. Maar hij nam
wel in 1931 in Londen deel aan een
rondetafelconferentie over politie
ke hervormingen. Hij ging ook ver
schillende keren in hongerstaking,
net als Andrej Sacharov, nu. Sa-
charov is de Gandhi van nu. Na
tuurlijk, de verschillen zijn groot.
Hij opponeert met tegen een vreem
de bezetter maar tegen een eigen re
gime. Nooit van zijn leven zal hij
door het Kremlin worden uitgeno
digd voor een rondetafelconferen
tie over politieke hervormingen.
Het geïrriteerde respect dat de
Britten jegens Mahatma (Grote
Ziel) Gandhi voelden, is bij de Sow-
jetrussische-leiders ver te zoeken
als het Sacharov betreft. Hoewel hij
toch driemaal met de titel Held van
de Socialistische Arbeid werd be
giftigd en een van de meest gedeco-
%reerde geleerden in de Sow jet-Unie
was nog even afgezien van de No
belprijs voor de Vrede, die hem
werd toegekend). En hoewel de her
vormingen die hij nastreeft lang
niet zo ver gaan als de eisen die
Gandhi stelde. Wat hij precies wil,
is na te lezen in de speciale uitgave
van 'Boekovski Berichten' van mei
1984:
„Ik beschouw een thermonucleaire
oorlog als het voornaamste gevaar
dat de mensheid bedreigt, en ik ben
van mening dat het vraagstuk hoe
zo'n oorlog voorkomen moet wor
den, prioriteit heeft boven andere
internationale problemen; ik ben
vóór de SALT-II overeenkomst als
een noodzakelijke stap bij de ont
wapeningsonderhandelingen. Ik
ben tegen welke expansie dan ook,
tegen Sowjet-interventie in Afgha
nistan, maar vóór hulp aan vluch
telingen en de hongerenden over de
hele wereld. Ik beschouw als heel
belangrijk een internationale over
eenkomst over de weigering om als
eerste nucleaire wapens te gebrui
ken, afgesloten op basis van een
strategisch evenwicht op het gebied
van de conventionele wapens. Ik
ben overtuigd van de samenhang
tussen internationale veiligheid en
verdediging van de mensenrech
ten, en ben vóór vrijheid van over
tuiging en uitwisseling van infor
matie, vrijheid om het land te kie
zen waar men wonen wil en de
woonplaats in dat land, en vrij
heid van religie. Ik maak me diepe
zorgen over het lot van de politieke
gevangenen in de USSR, on
rechtvaardige rechtbanken, onwet
tige onderdrukking. Het belang
rijkste doel is voor mij de vrijlating
van gewetensgevangenen over de
gehele wereld, met inbegrip van de
USSR, de landen van Oost-Europa
en China".
Wat is die Sacharov, die zulke rede
lijke verlangens uit, nu eigenlijk
vooreen man? Ik prijs mij gelukkig
in elk geval een keer zijn vrouw, Je-
lena Bonner, in Moskou in 1980 te
hebben ontmoet (ik zie haar nog,
midden in ons gesprek, met haar
handen omhoog in de richting van
het plafond waar zij de afluister-
microfoons wist te zitten, met stem
verheffing uitroepen: "O strasjna-
ja ctrana!" - "O verschrikkelijk
land'.", toen al die goede vrienden
en vriendinnen van haar en Sacha
rov die voor vele jaren in concen
tratiekampen waren opgesloten ter
sprake kwamen), maar Andrej Sa
charov heb ik helaas nooit ontmoet.
Wie hem wèl hebben ontmoet, be
schrijven hem altijd als... ja, als
een soort Gandhi. „Sacharov",
schrijft Hedrick Smith in zijn on
geëvenaarde boek 'De Russen',
..lijkt uitermate kwetsbaar. Hij is
lang, maar loopt iets voorovergebo-
gen. Hij heeft een hoog, intellectueel
voorhoofd. Twee grijze rondjes
haar omlijsten zijn kalende sche
del. Zijn grote handen zijn niet
door lichamelijke arbeid vereelt en
hij heeft droeve, vriendelijke ogen.
Hij is een in zichzelf gekeerde man,
een Russische intelligent, door en
door een intellectueel. Het feit
dat h ij meer dan en ige andere Sow-
jet overladen werd met prijzen en
decoraties (in de tijd dat hij nog als
atoomgeleerde werkzaam was. N.
S.) bracht hem geen roem, omdat
deze hem in het geheim gegeven
werden. Er werd nooit een foto van
hem gepubliceerd. Mijn collega Ted
Shabad zag hem een keer een krui
denierswinkel binnenkomen, onge
schoren en met een verkreukelde re
genjas aan, op zoek naar een pre
sentje voor zijn pasgeboren eerste
kleinkind. Niemand herkende hem.
Sacharov is een bijzonder beschei
den man. Hij gaf zijn fortuin weg
aan kankeronderzoek, omdat hij
het gevoel had dat het bloedgeld
was dat hij verdiend had door het
scheppen van wapenen die massale
vernietigingen konden aanrichten
In zijn kleine flat liep hij altijd op
zijn sokken rond, met een veel te
wijde broek aan die door bretels op
zijn plaats gehouden werd. Wan
neer hij bezoek kreeg, nam hij niet
de moeite zich om te kleden".
Enzovoort enzovoort. 'Mahatma'
Sacharov, Grote Ziel, hij wordt tot-
terdood gepest en getreiterd door
het klootjesvolk in het Kremlin.
