LEIDSCH
DAGBLAD
'Crisisvariant maximum
Te royale vangsten
breken vissers op
Eerste alvleesklier-transplantatie
Kabinet betreurt
uitlatingen Luns
TUIN
LUNS
CD A-fractieleider De Vries in interview:
Kort plezier
'BANDENSERVICE
r-OS-AUTOWARENHUIS
BRISTOL
Mies terug
bij AVRO
IEUBELEN
den Haan
data voor uw
intxatuin
Iraakse jagers beschieten
schepen in Perzische Golf
VRIJDAG 18 MEI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37400
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB leiden
Voor tel ms. zie oololon
Nederlandse primeur in Acadejnisch Ziekenliuis Leiden
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Voor het eerst is in Ne
derland, in het Academisch Zie
kenhuis Leiden, een transplan
tatie van de alvleesklier (pan
creas) verricht. De transplanta
tie werd afgelopen maandag
uitgevoerd bij
wiens eigen pancreas enkele ja
ren geleden operatief moest
worden verwijderd. In ver
scheidene buitenlandse centra
worden deze transplantaties al
uitgevoerd.
"De patiënt maakt het naar om
standigheden redelijk goed,
maar het is nog te vroeg voor
prognoses over verdere levens
kansen", aldus A.D. de Jonge,
woordvoerder van het AZL.
patiënt In de pancreas wordt het hor-
insuline geproduceerd
dat onmisbaar is voor de regule
ring van het suikergehalte in
het bloed. Bij de patiënt had
zich een situatie gevormd die in
hoge mate overeenkomt met die
vorm van suikerziekte (diabe
tes) die met insuline moeten
worden behandeld. In dit geval
leverde deze insuline behande
ling zoveel problemen op, dat
dit reden was om een pancrea
stransplantatie uit te voeren.
In beginsel zou de transplantatie
van de alvleesklier een geschik
te behandelingsmethode kun
nen zijn bij bepaalde patiënten
die aan een ernstige vorm van
suikerziekte lijden. Volgens de
Jonge zal het aantal patiënten
dat thans in aanmerking zou ko
men niet meer dan enkele tien
tallen bedragen.
In Leiden is men al jaren bezig
met het wetenschappelijk on
derzoek ernaar. Echter, op dit
moment is nog niet bekend of
deze eerste pancreatransplanta-
tie in Leiden door meerdere zal
worden gevolgd.
DEN HAAG (GPD) - Het CDA beschouwt de zogenoemde
crisisvariant voorlopig als een uiterste bod in de dis
cussie met de WD over de kruisraketten.
Dat blijkt uit een interview met de voorzitter van de
CDA-fractie in de Tweede Kamer, Bert de Vries, in deze
krant. De Vries zegt geen ultimatum te willen stellen,
"maar de crisisvariant is voor het CDA de boven
grens".
Een openbare les in het invullen van formulieren i
gegeven op het Binnenhof. Dit gebeurde met behulp van een formuliei
de de opening van de "tiendaagse" legen de naderende verhogingen.
De crisisvariant is een voorstel van
premier Lubbers, dat vorige
maand door WD-leider Nijpels
en de NAVO-bondgenoten van
de hand is gewezen. Het voorstel
houdt in, dat wordt besloten tot
het treffen van voorzieningen in
Woensdrecht, terwijl de kruisra
ketten daar pas zullen arriveren
in een internationale crisissitua
tie. In het kabinet waren zowel
de CDA-ministers Van den
Broek en De Ruiter als de
WD'ers Van Aardenne en Kort
hals Altes (die met Lubbers de
zg. 'Pentagijs' - een overleggroep
- vormen) akkoord gegaan met
bestudering van dit voorstel.
De Vries vindt dat het voor de
bondgenoten van betekenis is te
weten „dat die variant voor Ne
derland het maximum haalbare
is". Ondanks de afwijzende hou
ding van WD-fractie en de
bondgenoten vindt De Vries dat
dit voorstel nog niet mag worden
afgeschreven. Alternatieven, zo
blijkt uit het interview, ziet hij
niet. De WD moet dichter bij
het CDA komen, is zijn redene
ring, want die partij wist bij de
vorming van de coalitie hoe
moeilijk de kwestie van de kruis
raketten in het CDA ligt.
Inmiddels heeft een topfunctiona
ris van het gezaghebbende en on
afhankelijke International Insti
tute for Strategie Studies (IISS)
in Londen laten weten dat een
Nederlands besluit tot niet-plaat-
sing van de kruisraketten geen
werkelijke invloed heeft op de
Oost-West verhouding. Wel zal
zo'n beslissing 'een aanzienlijke
invloed' hebben op de verhou
dingen binnen de NAVO, aldus
kolonel J. Alford, tweede man
van het IISS. Alford zei dit giste
ren tijdens de presentatie van het
rapport 'Strategie Survey', dat
gaat over de belangrijkste strate
gische en geo-politieke ontwik
kelingen van het afgelopen jaar.
Het rapport (waarover meer op
pagina 7) heeft een uitgesproken
sombere toonzetting.
(Zie voor het interview met De
Vries pagina 19).
s}Qy
Korthals Altes: 'Meer
loettelijke maatregelen'.
foto ANP)
Witte boorden op
het criminele pad
Abortus-wetgeving
nu nader geregeld
PAGINA 5
Golfstaten naar
Veiligheidsraad
PAGINA 7
Herstel in chemie
gaat DSM te snel
PAGINA 9
EG eist makreel-
miljoenen terug
BRUSSEL (GPD) - Nederlandse
vissers dreigen enkele miljoenen
aan Europese exportsubsidies
voor makreel aan Brussel te
moeten terugbetalen. De Euro
pese Commissie heeft namelijk
ontdekt dat de Nederlandse ma
kreelexport de afgelopen jaren
veel hoger was dan aan makreel
vangst officieel was toegestaan.
Voor al die vis hebben de Neder
landse rederijen van de Europe
se gemeenschap exportsubsidies
gekregen. Deskundigen binnen
de commissie menen nu dat dit
ten onrechte is gebeurd. „We zijn
gewoon vernaggeld", zei een des
kundige.
De Nederlandse visserijinspectie is
inmiddels de controle op de toe
gestane vangsten aan het ver
scherpen. De inspectie heeft de
afgelopen dagen bij verschillen
de rederijen de voorraadadmini
stratie in beslag genomen.
Wat de makreel betreft, onderzoekt
de Europese Commissie momen
teel of de exportsubsidies die te
veel zijn gegeven voor de ma
kreel, teruggevorderd kunnen
worden. Daarbij stuit men wel
op een juridisch probleem. In de
betreffende Europese verorde
ning is de exportsubsidie name
lijk niet gekoppeld aan de toege
stane vangsthoeveelheid.
Eventuele teruggave van de subsi
dies kan de Nederlandse reders
miljoenen kosten. De subsidie.
Kans op onweer
Half tot zwaar bewolkt en enkele re-
gen- of onweersbuien. In de nacht
enkele mistbanken en minimum
temperatuur omstreeks, 8 graden.
Middagtemperatuur van 14 op de
Wadden tol 20 graden plaatselijk in
hel binnenland. Matige oostelijke
19 mei 1981
Zon op: 5.41 uur, onder: 21.34 uur.
Maan op: 1.30 uur, onder: 8.46 uur.
Hoogwater in Katwijk om 6.42 en 19.09
uur, laagwater om 2.37 en 14.58 uur.
die overigens nu weer is afge
schaft, bedroeg zo'n zeven a acht
cent per kilo. In 1982 was de toe
gestane makreelvangst 35.000
ton. In werkelijkheid haalden de
vissers meer dan 100.000 ton naar
boven.
De voorzitter van de Nederlandse
redersvereniging L. E. Ouwe
hand zei desgevraagd dat het
verschil tussen toegestane
vangst en export ook te maken
heeft met de mogelijkheid dat
vissers makreel in andere landen
hebben opgekocht. „We kunnen
ook makreel vangen in een deel
van de Atlantische Oceaan waar
voor geen vangstbeperking
geldt", aldus Ouwehand.
De Nederlandse rederijen zitten
overigens zwaar in hun maag
met de beperkt toegestane ma
kreelvangst. Toen de haring
vangst enkele jaren geleden we
gens overbevissing werd verbo
den, ging de grote Nederlandse
visserijvloot zich meer op ma
kreel richten.
EG-commissie:
in 1991 alle
auto's loodvrij
BRUSSEL - Vanaf 1 januari 1989
mogen alleen nog nieuwe auto's
die rijden op loodvrije benzine
op de Europese markt worden
gebracht. Vanaf 1991 geldt die
verplichting voor alle, dus ook
oudere auto's.
Dat is het voorstel van het dage
lijks bestuur van de EG, de Euro
pese Commissie. Het plan moet
nog worden behandeld in de mi
nisterraad van de EG-landen,
waar het in elk geval kan reke
nen op de steun van West-Duits-
land en Nederland.
Het plan <s onderdeel van een pak
ket maatregelen tegen de lucht
verontreiniging door uitlaatgas
sen. Zo zal ook uitstoot van zwa
veldioxide door het autoverkeer
streng aan banden worden ge
legd. Dit gas is een van de be
langrijkste veroorzakers van zu
re regen. Lood is vooral schade
lijk voor mens en dier.
WASSENAAR - Zelden zal ie
mand zo weinig plezier van
zijn pas gekochte auto heb
ben gehad als de 53-jarige
Wassenaarder A.B. gister
middag.
Nog geen uur nadat hij een
spiksplinternieuw bestelbus
je had gekocht, vloog de mo
tor van de wagen door kort
sluiting bij de carburateur in
brand op de Wassenaarse Ro-
zenlaan.
In korte tijd was van de auto
niet veel meer over. Snel uit
rukken van de brandweer le
verde bitter weinig resultaat
op.
De bestuurder kon de wagen
op tijd verlaten.
De schade aan het (verzekerde)
busje bedraagt 30.000 gulden.
Bel voor de scherpste prijzen
GËfótti HOGE RIJNDIJK 5. LEIDEN. TEL. 071-120248. (Direkt naast Het Motorhuis).
Aanval op minister De Ruiter
winkelpr. 24.95 Bristolpr. 20.-
alléén
morgen
-if
slechts
Lange Gracht 5 - Leiden
(naast de Digros)
tel. 071 - 142864
OCCASION-SPECIALIST
DEN HAAG/ BRUSSEL (GPD/
ANP) Het kabinet-Lubbers
neemt het NAVO-secretaris-ge-
neraal Luns hoogst kwalijk, dat
deze gisteren na afloop van een
NAVO-vergadering in Brussel
minister De Ruiter (defensie)
openlijk en hard heeft aangeval
len. De opmerkingen van Luns
over het uitblijven van een Ne
derlands besluit tot plaatsing
van kruisraketten hebben ook in
Brussel voor grote opschudding
en verlegenheid gezorgd. De
%Ruiter zelf noemt de uitlatingen
van Luns 'ronduit onbehoorlijk'.
Tijdens een persconferentie heeft
Luns De Ruiter onder meer een
afwachtende houding verweten,
die de vredesbeweging in de
kaart zou spelen. De Nederland
se NAVO-ambassadeur mr. De
Hoop Scheffer verklaarde on
middellijk dat het een 'persoon
lijke' verklaring van de heer
Luns betrof, die geheel voor
diens rekening kwam.
Het ongevraagde en
kloeke commentaar
van NAVO-secretaris
Joseph Luns op het zwijgzame ka
rakter van minister De Ruiter (de
fensie) zou aanleiding kunnen ge
ven tot mismoedige bespiegelin
gen. Het is tenslotte niet niks als de
hoogste functionaris van het bond
genootschap een minister van een
der lidstaten publiekelijk de mantel
uitveegt en zich daarbij uitdrukkelijk
mengt in de politieke besluitvor
ming over de kruisraketten in Ne
derland.
Aan de andere kant zijn de uitlatingen
van Luns niet van dien aard dat ze
erg serieus kunnen worden geno
men. Luns staat er om bekend dat
hij de vredesbeweging bij voorkeur
beschouwt als een mantelorgani
satie van Oostblok-communisten
en dat elke concessie aan deze be
weging dus verdacht is.
In die context past ook zijn ongemeen
(of beter misschien: gemeen) felle
aanval op minister De Ruiter, die
zich tot nu tot vóór noch tegen de
plaatsing van kruisraketten heeft
uitgesproken. Luns is er blijkbaar
niet in geslaagd de zwijgzaamheid
van De Ruiter te doorbreken. Hij
heeft zijn toevlucht gezocht tot een
uiterst platvloerse methode om zijn
ergernis daarover te spuien. Een
duidelijker blijk van onvermogen
had hij nauwelijks kunnen geven.
Uit de reactie op zijn uitspraken blijkt
dat geen van de NAVO-bondgeno
ten gelukkig is is met het onbesuis
de solo-optreden van de secretaris
generaal. Dat had ook niet mogen
worden verwacht. In de opvatting
van NAVO-aanhangers heeft hij de
geloofwaardigheid van het bondge
nootschap op het spel gezet, in po
litiek Den Haag heeft hij alom er
gernis gewekt en bij de vredesbe
weging kan men zonder enige twij
fel een gevoel van triomf niet on
derdrukken.
Het is een verheugend vooruitzicht
dat Luns binnenkort zal doen wat
hij enkele jaren geleden al had mo
gen doen, namelijk aftreden.
HILVERSUM (ANP) - Mies Bouw
man keert het komend wintersei
zoen terug bij de AVRO-televi-
sie. Na een onderbreking van bij
na twee jaar zal zij voor de AVRO
acht amusementsprogramma's
presenteren, die maandelijks op
de zaterdagavond worden uitge
zonden.
Hoe het nieuwe programma er zal
uitzien kon de woordvoerder van
de AVRO nog niet zeggen. Zeker
is wel dat het geen spelprogram-
ma zal worden. Mies Bouwman,
al sinds mensenheugenis een be
kende verschijning op de Neder
landse televisie, presenteerde in
december 1982 haar laatste
praatprogramma .Mies'.
Minister De Ruiter noemde Luns'
kritiek onbehoorlijk en sugge
reerde dat Luns de Nederlandse
regering probeerde te verdelen.
Volgens een gisteravond ver
schenen officiële regerings
verklaring 'betreurt de regering
ten zeerste de negatieve uitlatin
gen van de scheidende secreta
ris-generaal van de NAVO'. 'De
regering zal haar gevoelens terza
ke op de daarvoor geëigende wij
ze in het bondgenootschap tot
uitdrukking brengen", aldus de
verklaring.
In een reactie hierop zei mr. Luns
gisteravond dat hij volledig ach
ter zijn opmerkingen blijft staan.
Hij zei 'niets overdreven' te heb
ben en verwees naar persversla
gen over de NAVO-conferentie.
(Zie verder pagina 5)
De mooiste kollektie >.J'
die lj ooit z a qf 3^
Alle grote merken in huts
KETTLER, HERLAG, AlLIBERT. lf>
KURZ. ROVERGARDEN. AMI, £0
GROSFILLEX.LALUNAen: j?
kussens en parasolsin meer dan
80 dessins WEBER-barbecues
jU «volop keus voor elk budgel
uw aankoop zo mogeli|k dezelfde
i dag nog GRATIS thuisbezorgd1
Dagelijks geopend van:
9 tot 6 uur, vrijdag koopavond.
Rijnsburg
r
een vol jaar garantie mogelijk.
Alkemadeiaan 1Roeiotarendsveen
iel 01713-2066 - 2073
ZIN IN
ZON?
data makelaardij bv breestraat 106 leiden 071-12 16 45
iLoastTrr^H
Bezoek dan alvast
onze grote
tuinmeubelshow
met grandioze
aanbiedingen!
Eduird v. Belnumstreat 3-kameitlat
ZoeterwouOseweg 144 hoekwoning
De M. v. Streetkerkstr. 38 herenhuls
leiden Hege Rijndijk 128
Lelden Gerbrandylaan 29
Oegstgeest Deutzsfceat 5
Oegstgeest Prins Bernhsrdlaan 41
leiderdorp Boekwaltkemp 33
heekherenhuis
townheuse
sfeervol pand
hall-vrljst. villa
I 69.000,-k.k.
159.000,- k.k.
I 215.000.- k.k.
255.000,- k.k.
290.000,- k.k.
159.000,- k.k.
359.000,- k.k.
leiderdorp Boekwaltkemp 33 degelijke woning 172.500.- k.k.
Maak aan afspraak voor aan vrljblljvand finaneiaringsvooratal
Zatnrdaga geopend van 10.00 uur tot 14.00 uur
Bulten kantooruren tel. 071-143178.
griffioen
BAHREIN (Rtn/UPI/AP) - Iraakse vliegtuigen hebben vanmorgen twee
grote schepen in de Perzische Golf, ten zuiden van de Iraanse olieha
ven Kharg, beschoten. Op de schepen is brand uitgebroken, zo is be
kend gemaakt in een Iraakse legercommuniqué. De Iraakse jagers
zouden veilig op hun basis zijn teruggekeerd.
Het Iraakse communiqué vermeldde niet uit welk land de schepen af
komstig zijn. De afgelopen maanden heeft Irak herhaaldelijk schepen
in de Golf aangevallen die Iraanse havens aandeden. Waarnemers
vrezen dat de nieuwe Iraakse aanvallen tot een ernstige escalatie van
de oorlog kunnen leiden. Iran heeft gewaarschuwd dat het de olie-
uitvoer van andere landen zal blokkeren als Irak de scheepvaart
naar Iraanse havens bestookt. De afgelopen weken zijn Koeweitse en
Saocdischc olietankers getroffen, naar wordt aangenomen door
Iraanse vliegtuigen.
Uit de aanvallen van vandaag blijkt dat de "Iraakse strijdkrachten in
staat zijn het beleg van het eiland Kharg en andere Iraanse havens
voort te zetten", aldus het Iraakse communique, dat werd voorgele
zen op de radio.
(Zie verder pag. 7).
