Nederland ergert
NAVO-partners
c
De waarheid
over bananen
Binnenkort koud
zuiniger koken
Video kan smalfilm niet vervangen
HOBBY
I>
Vijf miljard tekort
op begroting van EG
Industrie voor meer vrij
verkrijgbare medicijnen
Miniatuur
hoortoestel
DONDERDAG 17 MEI 1984
Varia
BRUSSEL De NAVO-bondgenoten hebben Nederland
opnieuw in de beklaagdenbank gezet vanwege de ondui-
delijkheid'bver de plaatsing van de 48 kruisraketten. Mi
nister De Ruiter (defensie)werd gisterochtend, bij het be
gin van de tweedaagse zitting van het NAVO-defensie-
plancomité, door de belangrijkste NAVO-collega's onder
vuur genomen.
Uit die infrastructuurpot moet ook
de 592 miljoen gulden komen
waarvoor de speciale bases voor
de nieuwe atoomraketten wor
den aangelegd. Met 572 raketten
komt de infrastructuur dus op
;n miljoen gulden per ra-
DEN HAAG (GPD) - Nog steeds
bestaat er bij overheidsinstanties
onbegrip over het optreden van
de nationale ombudsman. Wel
lijkt de functie meer en meer te
worden geaccepteerd. Maar te
vaak wordt nog gezegd dat de
ombudsman een 'luxe-instituut'
is, dat meer past in de jaren zes
tig. Dit schrijft de nationale om
budsman, dr J.F. Rang in zijn
tweede jaarverslag.
Rang ontkent dat er in de jaren
tachtig, gezien de voortgeschre
den democratisering, geen be
hoefte meer zou bestaan aan een
onafhankelijke onderzoeksin
stantie. Wie dit denkt miskent
volgens hem de afstand die in de
gecompliceerde maatschappij
blijft bestaan tussen het be
stuursapparaat en individuele
Zij verweten hem dat Nederland te
lang over het plaatsingsbesluit
aarzelt en zo de solidariteit en de
samenhang binnen de NAVO
aantast. De Nederlandse rege
ring laat zich volgens de bondge
noten ook te veel beinvloeden
door actiegroepen.
De Italiaanse minister van defensie
Spadolini verklaarde dat zijn
land tot plaatsing is overgegaan
ondanks het feit dat de volksver
tegenwoordiging voor 30 procent
wit-communisten bestaat. Spa
dolini noemde de voortdurende
door
Ferry Hingelen
i (EïR) - De aftre
dend secretaris-generaal van de
NAVO, Josef Luns, zal worden
onderscheiden met de vrijheids
medaille, de hoogste niet-mili-
taire Amerikaanse onderschei
ding. Dat heeft het Witte Huis
gisteren bekendgemaakt.
President Reagan zal de medaille
uitreiken op 30 mei tijdens een Hij
diner in het Witte Huis voor
nisters van buitenlandse zaken
van de NAVO.
onzekerheid over de Nederland
se positie voordelig voor van de
Sowjet-Unie in haar pogingen
verdeeldheid te zaaien in het
westerse bondgenootschap.
De Britse minister van defensie
Heseltine zei dat er „politiek lei
derschap" nodig is om een be
sluit te nemen. Minister De Rui
ter zag daarin echter geen verwijt
aan Nederlands *adres. „In som
mige landen bestaat de indruk
dat de Nederlandse regering aan
de hand loopt van de actiegroe
pen. Dat is echter niet het geval".
Minister De Ruiter vindt, dat de
bondgenoten al ,te gemakkelijk
vergeten datNederland bij de
NAVO-beslissing over de kern
wapenmodernisering in 1979 een
voorbehoud heeft gemaakt wat
betreft van de plaatsing van de
nieuwe raketten in Nederland
zelf. „De teneur was: je moet
doen waartoe je je verplicht hebt.
Ons voorbehoud blijkt steeds
weer te verwateren", zo consta
teerde hij.
Ook wees hij het verwijt van de
hand, dat Nederland te lang met
de beslissing zou wachten. „De
Nederlandse regering heeft het
parlement beloofd in juni met
een standpuntsbepaling te ko
men", zei hij.
Minister De Ruiter had, zo zei hij,
geen nieuwe argumenten van de
bondgenoten gehoord over van
het plaatsingsprobleem. „Ik deel
het gevoelen dat Nederland een
goed en trouw bondgenoot moet
blijven. Dat zal altijd een belang
rijke rol spelen. Maar dat moet in
evenwicht worden gebracht met
de noodzaak om een besluit te
nemen dat aanvaardbaar is voor
de meerderheid van de Tweede
Kamer", aldus De Ruiter,
dit laatste tijdens
Nog steeds
onbegrip over
ombudsman
burgers. Bovendien wordt daar
mee voorbij gegaan aan de func
tie van de ombudsman om aan te
geven wat in zijn ogen behoorlijk
bestuur is.
De overheidsinstellingen blijken
nogal verschillend te reageren op
bemiddelingspogingen van
Rang. Het ministerie van finan
ciën is niet erg bereid mee te
werken, terwijl het departement
van onderwijs en wetenschap
pen de bemiddeling van de om-
Rang schrijft verder dat in een
groot aantal gevallen klagers,
maar ook overheidsinstanties,
niet precies op de hoogte waren
van de bevoegdheden van de
ombudsman. Zo kwam het nog
al eens voor dat gemeente- of
provinciale ambtenaren ten on
rechte klagers naar de ombuds
man doorverwezen.
De nationale ombudsman kan al
leen klachten in behandeling ne
men die betrekking hebben op
de rijksoverheid, en gemeente
en rijkspolitie. De bevoegdheden
van de ombudsman zullen trou
wens spoedig worden uitge
breid, zodat hij dan wel klachten
over provincies en gemeenten in
behandeling kan nemen.
ciale internationale persconfe
rentie om de moeilijke positie
van Nederland tegenover het on
begrip van de partners nog eens
uiteen te zetten.
De NAVO-minister van defensie
hebben gisteren geen alternatie
ven besproken voor de plaatsing
van de raketten. Ook het militai
re comité gaat er in zijn planning
gewoon van uit dat Nederland de
48 raketten plaatst. Volgens de
voorzitter van dat comité, de Ne
derlandse generaal C. de Jager, is
er binnen de NAVO geen plan
ning voor het geval Nederland
die plaatsing niet laat door gaan.
De Jager liet overigens weten
persoonlijk voorstander te zijn
van de plaatsing.
De defensieministers bespraken
woensdag voorts de financiering
van de NAVO-infrastructuur (de
bouw van vliegvelden, bunkers,
enz.) in de komende zes jaar. De
NAVO-landen verschillen echter
zeer van mening over de vraag
hoeveel geld er precies in de spe
ciale infrastructuurpot moet
worden gestopt.
Minister De Ruiter rechtsen de Nederlandse ambassadeur bij de NA
VO, De Hoop Scheffer, tijdens de NAVO-bijeenkomst (Foto anp>
UTRECHT (ANP) - Meer „zelfmedicatie", het gebruik van medicijnen die
zonder recept te koop zijn, kan grote besparingen opleveren. Als het
aandeel van de vrij verkrijgbare geneesmiddelen in het totale genees-
middelengebruik in ons land met de helft zou toenemen, van acht naar
twaalf procent, zou dat honderd miljoen gulden besparen op de collec
tieve uitgaven. Dat schrijft de organisatie van de Nederlandse genees
middelenindustrie, Nefarma, in haar jaarverslag over 1983.
Nederland is volgens Nefarma rijp voor een grotere sortering vrij ver
krijgbare geneesmiddelen. „Zelfzorg met medicijnen" is een recht van
patiënten, die best in staat zijn te beoordelen welke klachten ze zelf
kunnen behandelen, aldus het jaarverslag.
Het aandeel van de zelfmedicatie in de Nederlandse geneesmiddelen
voorziening is, met acht procent, een van de laagste ter wereld. In de
meeste andere Westeuropese landen en in Amerika wordt, in geld gere
kend, twintig procent van de geneesmiddelen vrij over de toonbank
verkocht, aldus Nefarma.
Omdat vrij verkrijgbare medicijnen niet meer door het ziekenfonds mo
gen worden vergoed, voelt de industrie er op dit moment weinig voor
de zelfmedicatie te bevorderen. Door het „vrij geven" van een middel
kan de fabrikant de recept-omzet van dat middel wel vergeten. Volgens
Nefarma moet die regel verdwijnen.
BRUSSEL (ANP) - De Europese
Gemeenschap krijgt volgend
jaar te maken met een tekort op
haar begroting van twee miljard
ecu (Europese rekeneenheden)
ofwel ongeveer vijf miljard gul
den. Dat blijkt uit de ontwerpbe
groting die de EG-commissie gis
teren in Brussel heeft vastge
steld. Dat tekort zal door de EG-
lidstaten moeten worden be-
taald. Dat betekent voor Neder
land een extra uitgave van zo'n
225 miljoen gulden.
De EG-commissie zal de ontwerp
begroting voor 1985, die nu nog
geheim is, volgende week in het
Europees Parlement in Straats
burg presenteren. Dat gebeurt
dan in de laatste plenaire zitting
Europarlementariër Hans
Nord stond gisteren op onze
buitenlandpagina geportret
teerd als het nieuwe staats
hoofd van Joegoslavië, Ves-
lin Djurnanovic. Zo ver
heeft de WD-er het nog niet
geschopt. Onze excuses.
van het parlement in zijn huidige
samenstelling. In juni gaan de
Europese kiezers naar de stem
bus om een nieuw Europees Par
lement te kiezen.
Volgens commissiekringen in
Brussel wil de EG-commissie dat
de lidstaten volgend jaar 1,12
procent van hun BTW-opbrengst
aan de gemeenschappelijke kas
in Brussel afdragen. Maar het
huidige financiële reglement van
de EG voorziet slechts in een af
dracht van maximaal één pro
cent van de BTW-opbrengst.
Toch zal de EG-commissie de EG-
lidstaten verzoeken om die 1,12
procent van hun BTW-opbrengst
te betalen, ervan uitgaande dat er
een zodanig tijdig Europees be
sluit over de verruiming van de
financiële middelen van de EG
getroffen zal zijn dat die ruimere
financiën op 1 oktober 1985 ter
beschikking komen. Is dat niet
het geval dan blijft de commis
sie, evenals dit jaar, met een gat
in de begroting zitten. In dat ge
val zal ze opnieuw aan de lidsta
ten vragen om geld aan de EG-
kas te lenen.
Wilander
onderuit
in Rome
ROME (AFP) - De als eerste ge
plaatste Zweed Mats Wilander
werd gisteren in de tweede ronde
van de open Italiaanse tennis
kampioenschappen uitgescha
keld door de Italiaan Francesco
Cancellotti. De setstanden waren
6-3 en 6-0. Cancellotti staat op de
71ste plaats van de wereldrang
lijst. Al in de eerste ronde liet Wi
lander zien niet in al te beste
vorm te zijn door slechts met
grote moeite te winnen van de
Spanjaard Sergio Casal, nummer
86 van de wereld. De partij duur
de minder dan een uur. Eerder
verdwenen ook onder meer de
nummers twee (Jimmy Arias),
vier (Jose Higueras), zes (Eliot
Teltscher) en zeven (Guillermo
Vilas) uit het toernooi.
Wilander was uiteraard niet erg te
spreken over zijn kortstondige
optreden. „Ik sta op dit moment
niet zq best te spelen. Ik weet wel
wat ik wil, maar op de baan lukt
het gewoon niet", zei hij, „Ik
moet zeggen dat Cancellotti fan
tastisch op dreef was. Ik be
schouw hem, Ocleppo en Noah
als favorieten voor de eindzege".
KNSA weert
Zuidafrikanen
DEN HAAG (GPD) - De konink-
lijke Nederlandse schutters asso
ciatie (KNSA) heeft de deelname
van Zuid-Afrika geweigerd aan
de open Europese kampioen
schappen schieten met antieke
wapens, die op Ji mei en 1 juni
op de Leusderheide worden ge
houden.
Volgens een woordvoerder van de
KNSA is de inschrijving van
Zuid-Afrika aan het EK op prin
cipiële gronden geweigerd. De
Nederlandse schutters associatie
mijdt elk contact met Zuid-Afri
ka vanwege de apartheidspoli
tiek die in het land wordt ge
voerd. De KNSA doet ook niet
mee aan de wereldkampioen
schappen die in Zuid-Afrika
worden georganiseerd.
TRUTNOV (AFP) - De Oostduitse
amateur Thomas Barth heeft gis
teren de zevende etappe van de
Vredeskoers gewonnen. Barth
kwam in Trutnov, Tsjechoslowa-
kije, na een rit over 151 kilometer
alleen aan de finish. De Oostduit
ser had vier seconden voor
sprong op de Tsjechoslowaak
Styks. De Pool Serediuk werd
derde, op zeven seconden van de
winnaar. Mathieu Hermans was
gisteren weer de beste Nederlan
der in de Oosteuropese etappe-
Staikov blijft
aan de leiding
in Vredeskoers
wedstrijd. Hermans eindigde als
negende op 21 seconden van
Barth. In het algemeen klasse
ment blijft de Bulgaar Staikov
leiden.
De Columbiaan Francisco Javier
Giraldo heeft gisteren de achtste
etappe van de belangrijkste wie
lerronde van zijn vaderland ge
wonnen. Giraldo had voor de rit
over 122 kilometer 3 uur 27 mi
nuten en 18 seconden nodig. Hij
had op de eindstreep in Cali een
voorsprong van twintig secon
den op zijn landgenoten Manuel
Aristizabal en Julio Cesar Cade-
na, die in deze volgorde als twee
de en derde finishten. De Colum
biaan Luis Herrera behield de
eerste plaats in het algemeen
klassement.
In Engeland is een nieuw tuingereedschap ontwikkeld: de grasrandsnij
der. Daarmee kunnen de grenzen tussen het grasveld en de borders
perfect strak worden 'gesneden'. Het apparaat kan vlak langs muren,
bomen, hekken en borderbegrenzingen als bielzen en dergelijke ko
men, beter dan een zogenaamde strimmer.
Om van de nieuwe grasrandsnijder het volle profijt te hebben, kan men
het best in het vroege vooijaar de grasrand scherp afsteken. Na elke
maaibeurt werkt de snijder de kanten van het gazon snel en keurig af,
ook vlak langs struiken, planten en andere 'obstakels'. De in het begin
afgestoken kanten worden daarbij telkens opnieuw recht getrokken.
Dit nieuwe tuingereedschap wordt door Black en Decker geïntrodu
ceerd; de adviesprijs is 129 gulden. (pr-foto)
Over nog maar enkele jaren zal het
mogelijk zijn de aardappels en
de groenten 'koud' te koken.
Noch aan de elektrische kook
plaat, noch aan de pan kun je dan
je vingers branden, maar de in
houd van de pan wordt toch 'zo
gaar als boter'.
Die droom is technisch gezien al
sinds geruime tijd verwezenlijkt,
maar voor huishoudelijke toe
passing was dit systeem van 'in
ductief verwarmen' nog te kost
baar. Er komt namelijk een hele
voorziening aan te pas om storin
gen op lichtnet en radio- en tv-
ontvangst uit te sluiten. Dit heeft
men nu echter langzamerhand zo
ver onder de knie dat het moge
lijk is het nieuwe systeem volko
men storingvrij, betrouwbaar en
betaalbaar te maken.
Het toekomstige inductieve
kooktoestel is eigenlijk een soort
zender, die met een frequentie
van 35.000 hertz een elektromag
netische energie afgeeft. Dit is
een in intensiteit regelbare en
sterk gebundelde energiegolf.
Deze dringt tot een diepte van 1
mm in de bodem van de pan
door; de hitte plant zich door de
rest van de bodemdikte voort tot
in de inhoud van pan.
Een belangrijk aspect van het
'koudkooksysteem' is dat er aan
zienlijk minder energie verloren
gaat. Bij koken op een normale
elektrische kookplaat of op gas
worden geen hogere rendemen
ten bereikt dan resp. 60 en 40
procent. Bij het toekomstige sys
teem zal dit minimaal 75 procent
zijn.
ongetwijfeld de
vrucht waarover de meeste grap
jes worden gemaakt. Niet erg hof
felijk, vooral als we bedenken dat
bananen na druiven en citrus
vruchten de derde plaats bezet
ten op de wereldranglijst van het
fruit. Geen vrucht bevat zoveel
koolhydraten als de banaan, het
gehalte aan fosfor en kalium is
bijzonder hoog, evenals de hoe
veelheid vitamine B6. Een mens
zou het dus best een tijdje kunnen
uithouden op een dieet dat hoofd
zakelijk uit bananen bestaat.
Nu is teveel van het goede nooit
best. Dat ondervonden ook aller
lei landen die voor wat betreft
hun export voornamelijk van ba
nanen afhankelijk waren. Met
uitzondering van enkele welva
rende hereboeren is de bevol
king er tot diepe armoede ge
doemd.
Bananen kweken is niet zo moei
lijk. De plant groeit snel op uit
een wortelstok en draagt binnen
het jaar rijkelijk vrucht. Eén tros
bestaat uit wel tien halfronde
kammen (ook wel 'handen' ge
noemd) waaraan twaalf tot zes
tien bananen groeien. Zo'n tros
weegt dan ook 20 tot 35 kilo
gram. Als het tijd is om te oog
sten, wordt de hele plant afge
kapt. Uit de wortelstok groeit
dan al snel weer een nieuwe
plant van wel tien meter hoogte,
die op zijn beurt binnen het jaar
vruchten oplevert. Hoe warmer
het klimaat, hoe rijker de oogst.
Daarom is de banaan een van de
oudste, door de mens geculti
veerde vruchten. In Assirië be
stonden zo'n 3000 jaar geleden al
bananenplantages.
Zoals bij de meeste planten en die
ren, bestaan er ook onder de ba
nanen allerlei verschillende ras
sen. Die heeft men door de eeu
wen heen veredeld en verbeterd.
Kenners onderscheiden dan ook
vele soorten met steeds weer an
dere eigenschappen. Toch zijn
hoofdzakelijk twee typen van be
lang: het zoete fruit dat wij ba
naan noemen maar in Suriname
bacove wordt genoemd, en de
groene bakbanaan die niet rauw
kan worden gegeten, niet zoet is,
en in Suriname nu juist heel ge
woon banaan heet. Die kookba-
nanen heten ook wel plantain, al
is ook dat een naam waarmee
verwarring kan worden gesticht.
Juist in de tropen zijn deze groe
ne bananen van belang als
hoofdvoedsel. Ze kunnen wor
den gekookt, gebakken of ge
stoomd. En natuurlijk kan er van
elk gewas waarin veel zetmeel en
suikers voorkomen een alcoho
lisch drankje worden gebrou
wen. In Oost-Afrika kweekt men
dan ook bananen speciaal voor
het brouwen van bier. Bananen
kunnen worden gedroogd in de
zon, ze worden daar nog veel zoe
ter van. Kookbananen worden
wel gedroogd en tot meel verma
len. De Afrika-ontdekker Stan
ley had dat als noodrantsoen bij
zich.
Bloemen
Niet alleen de vruchten van de ba-
nanenplant zijn eetbaar. De reus
achtige bladeren dienen als ver
pakkingsmateriaal voor gekook
te en gestoomde gerechtjes en
geven een speciaal smaakje dat
heel karakteristiek is. En de
bloemen, die er wat obsceen uit
zien en paars van kleur zijn, kun
nen een smakelijk groentege
recht opleveren. Op de Filippij
nen bereidt men ze door het bin
nenste van de bloemen in plakjes
te snijden en ze dan in zout een
tijdje uit te laten trekken. Kno
flook, uiringen en tomaatparten
worden in wat hete olie aangef
ruit. De bananenbloemplakjes
gaan daarbij met een scheutje
azijn. Dat moet drie minuten ko
ken, of net zolang tot de groente
gaar is. Binden met een kopje ko
kosmelk en op smaak brengen
met wat peper en zout.
Van de bij ons meer bekende zoete
banaan is een lekker drankje te
maken. Een kwart liter melk, een
eetlepel suiker en een banaan in
de mixer-blender laten draaien.
Of een Zuidamerikaanse variant
voor volwassenen: het sap van
vier citroenen, een kwart liter
melk, twee eetlepels suiker, een
banaan en 1,5 dl van de plaatse
lijke borrel.
Surinaamse kookbananen moeten,
als ze zijn geschild, wel 30 tot 40
minuten koken. Het wordt graag
gegeten bij gerechten van sterk
gezouten, met knoflook, tomaat
en kruiderij gebakken vis, zoals
bakkeljauw of een soot'fiesie.
Speciaal voor dat doel gekweek
te dikke, rode bananen spelen
een belangrijke rol als offerande
in Hindoe-rituelen.
Er wordt de laatste tijd wel be
weerd dat het met smalfilmen als
hobby is gedaan, omdat de op
mars van de videorecorder het
'zelf maken' van films overbodig
zou hebben gemaakt. Een
werkelijk alternatief 'voor de
filmhobby is echter alleen moge
lijk wanneer je behalve een vi
deorecorder ook een videocame
ra bezit. De praktijk is dat maar
heel weinig mensen zo'n camera
hebben, of willen aanschaffen.
Voorlopig zal de videotechniek
dan ook het filmen als vrijetijds
bezigheid niet verdringen.
Beeldkwaliteit
Er zijn nog meer verschillen tussen
„gewoon" smalfilmen en video
filmen. Allereerst is er een duide
lijk verschil in beeldkwaliteit. De
kwaliteit die u van de televisie
gewend bent is met de gemiddel
de video niet te bereiken. Daar
staat tegenover dat een film
beeldje van een acht millimeter
film duidelijker is dan dat pro
fessionele televisiebeeld. Zo
klein als het is kan het toch meer
informatie i
Een ander verschil is het bedie
ningsgemak van de moderne
filmapparatuur. Een filmcamera
is licht en er hangen geen kabels
en draden aan. U heeft dus een
grotere bewegingsvrijheid, en
2 filmt weet dat dat erg belang
rijk is. Met de filmcamera kunt u
snel reageren op allerlei situa
ties.
Een derde voordeel van de filmca
mera is de betrekkelijk eenvou
dige montagetechniek. Dat kost
wel wat tijd, maar het eindresul
taat is die moeite dubbel en
dwars waard. Een vlot verlopen
de film met afwisselende scènes
blijft van begin tot eind boeien.
Achter elkaar opgenomen video
opnamen die steeds te lang du
ren, gaan gauw vervelen. Ieder
een is immers gewend dat er
vaart in een film zit. Aan een
De kosten
Smalfilmen wordt wel beschouwd
als een duurdere hobby dan vi
deofilmen. Op het eerste gezicht
lijkt dat te kloppen; een twee of
drie uur durende band is goed
koper dan een film van dezelfde
lengte en duur. Maar een filmca
mera is wel stukken goedkoper,
en ook de toebehoren vergen
geen groot budget. Wie een volle
dige filmuitrusting koopt, heeft
voor een bedrag tussen de f600
en f 1200 een camera, projector,
scherm, montagespullen, film en
wat effectfilters. Een recorder en
een eenvoudige videocamera
kosten veel meer.
De toekomst
.Filmen is dus nog lang niet achter
haald. Nieuwe ontwikkelingen
op filmgebied hebben ondertus
sen gezorgd voor nog scherpere
films, en ook op het gebied van
camera's is het een en ander te
doen. Verder kunt u over de hele
wereld met uw filmcamera te
recht en zijn er geen problemen
met allerlei verschillende syste
men, zoals dat bij video het geval
Met de komst van de nieuw-
we super-miniatuur hoortoestel-
len is een van de grootste obsta
kels voor in ieder geval een be
langrijk deel van de gehoorge
stoorden uit de weg geruimd. Zij
hoeven niet langer met ontsie
rende hulpstukken rond te lo
pen, maar kunnen met een appa
raat ter grootte van een vinger
top weer normaal aan een ge
sprek deelnemen.
Dank zij de moderne micro-elek-
tronica is het mogelijk, voor
mensen die niet te ernstig ge
hoorgestoord zijn, een geluids-
versterkertje in het oor te monte
ren dat niet opvalt. „Wat we ge
daan hebben, is een microfoon
tje, een versterker en een mini-
luidspreker samen bouwen in
een apparaatje dat precies in de
gehoorgang past", zegt Robert
Briskey, staf-audioloog van Bel-
tone Electronics Corporation in
Chicago, de firma die onder an
dere de mini-gehoortoestellen fa
briceert.
Deze miniatuur hoortoestellen
kunnen een uitkomst zijn voor
mensen die een gering tot mid
delzwaar gehoorverlies hebben.
Voor ernstiger gevallen kan een
wat groter maar ook in het oor te
dragen geluidsversterkertje uit
komst bieden. Volgens Briskey
kan zeker de helft van de gehoor
gestoorden gebruik maken van
een apparaat dat in het oor ge
dragen wordt, en voor ongeveer
een kwart - naast de mate van ge
hoorverlies ook afhankelijk van
de vingergevoeligheid - is het in
de gehoorgang te plaatsen hulpje
geschikt. Een audioloog kan het
best bepalen, na een onderzoek
en gehoortest, welk apparaat het
meest bruikbaar is voor een 'pa
tiënt'.
Door de goede weergave van ge
luid is het mini-hoortoestel een
steeds meer gevraagd produkt
geworden. Ook in ons land zijn
de apparaatjes die in het oor of in
de gehoorgang kunnen worden
gedragen verkrijgbaar. Ze kos
ten tegen de 3000 gulden. Afhan
kelijk van het ziekenfonds of de
ziektekostenverzekering waarbij
men is aangesloten, kan een bij
drage van ongeveer 900 gulden
worden verkregen. De hoortoe
stellen worden geleverd op spe
cificaties van de behandelende
audioloog.
Het zal duidelijk zijn dat het in
brengen van een dergelijk mi
nuscuul geval iets meer vin
gervaardigheid vereist dan het
opzetten van een bril. Zo moeten
een of twee keer per week de bat
terijtjes verwisseld worden.
SVRIJErai)