Rook centrales
moet ontzwaveld
Kamer eist patiëntenbeleid
Rapport WVC: geen
toename antisemitisme
PRINSES DOET GOOI
'Gedwongen opneming in
psychiatrie afschaffen'
Kritiek op verlaging
vergoeding raadslid
Kritiek op staatssecretaris Van der Reijden
DINSDAG 15 MEI 1984
Kamer stelt 1990 als termijn
DEN HAAG (GPD) Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat kolengestookte
centrales hun rook begin 1990 volledig hebben ontzwaveld. De rook van deze centrales
is een van de voornaamste veroorzakers van de zure regen. Minister Winsemius (milieu
beheer) wil echter hierover nog geen concrete toezeggingen doen. De regering weet nog
niet precies welke bijdrage de electriciteitscentrales moeten leveren aan de verminde
ring van de zure regen, aldus de bewindsman in een kamerdebat over de zogenoemde
verzuringsnotitie.
Binnenland
Winsemius zei dat het kabinet pas
in september een besluit zal ne
men, dat wordt vastgelegd in het
meerjarenprogramma lucht
1985-1989. Hij was daarom niet
bereid om toe te zeggen dat de
rook van de kolengestookte cen
trales die ook na 1995 nog in be
drijf zijn, uiterlijk per 1 januari
1990 volledig zal zijn ontzwaveld.
CDA, PvdA en kleine linkse par
tijen hadden hierom gevraagd.
De verzuringsnotitie, waarover de
Tweede Kamer gisteren debat
teerde, geeft slechts de contou
ren aan van het beleid tegen de
bossen en monumenten ver
woestende zure regen. In het
meerjarenprogramma komen de
daadwerkelijke maatregelen.
De normen van uitstoot van zwa-
veldioxyde door raffinaderijen
zijn evenmin definitief. Of
schoon de raffinaderijen samen
met de electriciteitscentrales in
hoge mate bijdragen tot het ont
staan van zure regen, lijkt de re
gering de uitstoot van deze in
dustrie slechts met globale maat
regelen te willen terugdringen.
De minister onderstreepte het be-
lartg van de raffinaderijen voor
de Nederlandse economie. De
petro-chemische industrie moet
kunnen blijven concurreren met
het buitenland. Hij dacht dat het
niet haalbaar was in in de ko
mende vijf jaar de uitstoot van
zwaveldioxyde met 50 procent te
kunnen verminderen.
Verder zei Winsemius helemaal
geen mogelijkheden te zien om
de uitstoot van stikstofoxiden
door het verkeer voor 1990 terug
te brengen van 500.000 ton tot
375.000 ton. Zijn collega Braks
(landbouw en visserij) stelde een
vermindering van het gebruik
van ammoniak in de landbouw
in het vooruitzicht, met maxi
maal een factor twee in 20 jaar.
Ammoniak bevindt zich vooral
in de mest die op het land wordt
verspreid.
DEN HAAG (ANP) - Het is niet ge
bleken dat het antisemitisme de
laatste jaren in Nederland is toe
genomen. Desondanks blijft
waakzaamheid geboden.
Dat zeggen M.Th. Josephus Jitta-
Geertsma en drs J.H. Sanders in
het twintigste rapport in de serie
literatuurrapporten van het mi
nisterie van welzijn, volksge
zondheid en cultuur, dat gisteren
onder de titel 'Antisemitisme in
Nederland' is verschenen.
Volgens de samenstellers zijn de
middelen om het antisemitisme
te bestrijden beperkt, met name
waar het recht op vrijheid van
godsdienst botst met het verbod
op belediging wegens ras, gods
dienst of etnische afkomst.
Discriminatie en de gevolgen daar
van zouden volgens het rapport
bestreden kunnen worden door
maatschappijverandering, ver
groting van de weerbaarheid van
de gediscrimineerde groep en
door verbetering van de contac
ten tussen de minderheid en de
meerderheid.
Het rapport is gebaseerd op een li
teratuuronderzoek naar het ver
schijnsel antisemitisme, de ver
schillende aspecten van antise
mitisme in Nederland en de
maatregelen die zowel overheid
als (joodse) instellingen hebben
genomen of nemen ter bestrij
ding ervan.
Volgens de samenstellers blijkt uit
de geraadpleegde publikaties
niet duidelijk in welke mate anti
semitisme in Nederland voor
komt en al evenmin of het toe
neemt. Uit recent onderzoek on
der middelbare scholieren blijkt
dat de achterdocht tegenover jo
den gering is (4 procent). De af
keer tegenover Surinamers en
buitenlandse arbeidskrachten
als buren of klasgenoten en als
economische concurrenten is
groter (12-26 procent).
Er blijken verder weinig aangiften
van. antisemitisme bij de politie
te worden gedaan. Redenen hier
voor kunnen volgens de samen
stellers van het rapport zijn dat
er weinig gevallen van discrimi
natie zijn en dat de gediscrimi
neerde 'drempelvrees' heeft om
aangifte te doen of het gevoel
heeft dat de aangifte toch niet se
rieus wórdt behandeld. Dit laat
ste zou mede een gevolg kunnen
zijn van het feit dat verschillende
aanklachten wegens antisemitis
me door de officier van justitie
zijn geseponeerd wegens onvol
doende bewijs of om andere re
denen.
Het aantal joden in Nederland
schommelt rond de 29.000. Geo
grafisch vormen zij geen geslo
ten groep. Ongeveer zeventig
procent woont in het westen van
het land.
Ongeveer de helft van de in Neder
land wonende joden is religieus
georganiseerd. Van hen zijn er
zo'n 12.000 lid van het Neder
lands-Israëlitisch kerkgenoot
schap, 2.500 zijn lid van de Libe
raal-Joodse gemeente en 600 van
de Portugees-Israëlitische ge
meente. De Nederlandse Zionis
tenbond heeft 1.300 leden en de
Nederlandse afdeling van de Wo
men's International Zionist Or
ganisation 3.000 leden.
Een woordvoerder van het Cen
trum voor Informatie en Docu
mentatie Israël (CIDI) zei giste
ren desgevraagd dat de conclusie
dat het antisemitisme in Neder
land de laatste jaren niet zou zijn
toegenomen, nauwelijks is on
derbouwd. Dat kan ook niet, al
dus de woordvoerder, omdat nog
nooit diepgaand onderzoek is ge
daan naar het al dan niet toene
men van antisemitisme.
De minister zei dat de zure regen-
problematiek alleen in Europees
verband is op te lossen. „Maar de
snelheid wordt helaas door de
langzaamste bepaald". Ook het
rijden op loodvrije benzine wil
Winsemius op geen enkele wijze
verplicht stellen. Autofabrikan
ten hoeven daar dan ook geen re
kening mee te houden bij de
bouw van nieuwe auto's.
De meerderheid van de Kamer
toonde zich teleurgesteld in het
regeringsbeleid. De meeste frac
ties waren weliswaar blij dat de
ernst van de problematiek wordt
onderkend, maar constateerden
dat daaraan niet de noodzakelij
ke consequenties worden ver
bonden. De kwalificaties van de
partijen varieerden van 'afwach
tend' (CDA) tot 'halfslachtig'
(PSP).
Het CDA vond dat nationaal beleid
effect heeft op de hoeveelheid
zure regen. Woordvoerster Oo-
men-Ruyten wilde in internatio
naal verband al maatregelen tref
fen met West-Duitsland en Bel
gië, zolang er nog geen adequaat
Europees beleid is.
PvdA, D'66, EVP, PSP en CPN
pleitten voor een beter verkeers
beleid, gericht op openbaar ver
voer en niet op intensiever ge
bruik van de auto. Lankhorst
(PPR) wilde met een motie van
de regeringspartijen de lakmoe
sproef nemen. Gezien de bijdra
ge van het particuliere autover
keer aan de verzuring, vroeg hij
herziening van de voorgenomen
tarievenstij gingen van het open
baar i
Voor 1,2 miljoen
cocaïne gevonden
MIDDELBURG (ANP) - De Belgi
sche rijkswacht heeft in samen
spel met de rijkspolitie in Mid
delburg beslag kunnen leggen
op acht kilogram cocaïne met
een totale waarde van 1,2 miljoen
gulden. Dat heeft de Middel
burgse officier van justitie, mr. T.
Steyn, gistermiddag tijdens een
persconferentie in Middelburg
meegedeeld.
De politie vond zes kilogram cocaï
ne in de woning van de 64-jarige
R.C. uit Antwerpen. De man was
op donderdagavond 10 mei door
de Zeeuwse rijkspolitie op rijks
weg 58 aangehouden samen met
de 28-jarige R.IJ. uit Zevenber
gen. in IJ.'s auto's trof de politie
twee kilo cocaïne aan, ter waarde
van 300.000 gulden. De man
bleek gewapend met een geladen
pistool, evenals C.
De cocaïne is via Argentinië en de
luchthaven Schiphol naar Ant
werpen vervoerd.
INCEST (ANP) - Het gerechtshof
in Leeuwarden heeft vanochtend
de 54-jarige Tjibbe voor de W. uit
het Friese Kollumerzwaag tot
één jaar gevangenisstraf veroor
deeld wegens incest. De procu
reur-generaal had veertien dagen
geleden anderhalf jaar tegen
hem geëist. De man had zich ja
renlang aan zijn drie dochters
vergrepen, van wie er twee van
hem in verwachting waren ge
raakt. Een bezoek aan een abor
tuskliniek in Noord-Holland
werd door het gezin van Voor de
W. gecompleteerd met een dagje
uit.
DEN HAAG (GPD) - De onvrijwil
lige opneming van psychiatri
sche patiënten moet worden af
geschaft. Meestal blijkt de tegen
zijn of haar zin opgenomen pa
tiënt geen werkelijk gevaar voor
zichzelf of zijn omgeving op te le
veren, terwijl dat argument wel
wordt gebruikt als rechtvaardi
ging voor onvrijwillige opne
ming. In ons land worden jaar
lijks ongeveer 3000 patiënten on
vrijwillig opgenomen.
Dit pleidooi voor afschaffing levert
de psychiater drs. J. Pols in het
proefschrift „Mythe en macht"
(over de kritische psychiatrie
van Thomas S. Szasz), waarop hij
morgen hoopt te promoveren
aan de Rijksuniversiteit Gronin
gen. Hij voorspelt dat bij uitvoe
ring van de nieuwe wet op dit ge
bied, de wet bijzondere opne
mingen psychiatrische zieken
huizen (bopz), in ten minste 90
procent van de gevallen opne
ming ten onrechte zal gebeuren.
De enkele terechte gevallen wegen
bij lange na niet op tegen de
schade die niet-terechte opne
ming aanricht. In de wet bopz
(die nog door de Eerste Kamer
moet worden behandeld) is het
zogeheten gevaarscriterium be
slissend voor dwangopneming.
Een psychiater moet beoordelen
of iemand met een psychiatri
sche stoornis gevaar voor zich
zelf of zijn omgeving oplevert,
waarop de rechter tot dwangop
neming kan besluiten.
In de Verenigde Staten is al een
tijd lang ervaring opgedaan met
deze 'juridisering' van onvrijwil
lige opneming. Gebleken is, al
dus Pols, dat het voorspellen van
gevaar in het individuele geval
vrijwel onmogelijk is. Een psy
chiater moet bovendien vaak on
der tijdsdruk en in moeilijke om
standigheden beslissen. Daar
door wordt een afgewogen oor
deel bemoeilijkt.
„Als een psychiater besluit tot
dwangopneming te adviseren,
zegt dit meer over de radeloos
heid van de hulpverlener dan
over de toestand van de patiënt.
Het betekent dat de hulpverlener
geen uitweg meer ziet en ten ein
de raad het laatste 'redmiddel'
grijpt. Gevolg van onvrijwillige
opneming is dat de patiënt als
burger wordt gediskwalificeerd
en een ernstige sociale en maat
schappelijke handicap oploopt.
„Als preventief detineren in onze
rechtsstaat over het algemeen
niet meer toelaatbaar wordt
geacht, dan geldt hetzelfde voor
onvrijwillige opneming", zegt
Pols. Hij stelt een overgangsfase
van vijfjaar voor om geleidelijke
afschaffing te kunnen bewerk
stelligen. In die periode moet on
vrijwillige opneming zoveel mo
gelijk worden ontmoedigd. Er
zullen onafhankelijke deskundi
gen moeten zijn die over dwan
gopneming adviseren aan de
rechter.
Nu wordt meestal een en dezelfde
psychiater ingeschakeld bu zo
wel dwangopneming als behan
deling, twee tegenstrijdige rol
len, aldus Pols. Verder bepleit hij
onder meer een volledige rappor
tage van de toestand van de pa
tiënt aan de rechter, 24 uur uit
stel van spoedopname en beper
king van het gevaarscriterium
tot alleen personen, zodat goede
ren geen alibi meer kunnen zijn
voor dwangopneming.
Leden van Greenpeace demonstreerden gisteren met de leuze 'Zure regen Dure regen' op het Binnenhof.
Binnen vergaderden kamerleden over het probleem van de verzuurde regen die onder meer een emstiqe bed rei-
ging kan vormen voor bossen.
Schoolgebouwen
ingevet tegen
vandalisme
TERNEUZEN (GPD) - De ge-
meente Terneuzen heeft een
nieuw wapen ingezet in de
strijd tegén het vandalisme.
De dakranden van de school
gebouwen en de regenpijpen
worden binnenkort inge
smeerd met een 'anti-vanda-
lenvet', een mengsel van con-
sistentvet en afgedraaide
olie. Deze substantie, zo laten
B en W van Terneuzen de ou
ders in een brief weten, is
moeilijk van handen en kle
ren te verwijderen valt.
B en W hebben de scholen en
de ouders inmiddels op de
hoogte gebracht van hun
campagne. Volgende maand
juni wordt het goedje aan de
daken en regenpijpen aange
bracht. Wethouder W. van
Walraven van onderwijs: „De
vernielingen aan de scholen
kostte ons jaarlijks enorm
veel geld. Daarom hebben we
gezocht naar een middel dat
afdoende is en dat lijken we
nu te hebben gevonden. In ie
der geval heeft een proef op
een van de scholen uitgewe
zen dat het werkt".
De maatregel is tot stand geko
men na overleg tussen ge
meentepolitie en onderwijs.
SJAM WIL GELD (ANP) - De
veertienjarige Surinaamse jon
gen Sjam Chatterpal, die in
maart van dit jaar tien dagen in
Amsterdam heeft vastgezeten
wegens illegaal verblijf in Neder
land, heeft van Justitie een scha
devergoeding van tussen de 100
tot 150 gulden per dag geëist. Dit
heeft zijn advocate, mr. A. Vos
man uit Leiden, gistermiddag
meegedeeld. De zaak zal op 1 ju
ni voor de Amsterdamse recht
bank dienen.
CDA'ers hekelen plan Rietkerk
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG "Onvoldoende ge
motiveerd, onbillijk en schade
lijk voor het functioneren van de
gemeentelijke en provinciale de
mocratie". Zo beoordeelt de ver
eniging van christen-democrati
sche gemeente- en provinciebe
stuurders het plan van minister
Rietkerk (binnenlandse zaken)
om per 1 juli de vergoedingen
voor raads- en statenleden met
tien procent te verlagen.
De vereniging heeft haar oordeel
gisteren per brief aan de minister
overgebracht. Ook de leden van
de CDA-fractie in de Tweede Ka
mer, de enige van de grote frac
ties die het voorstel leek te willen
steunen, hebben gisteren een ko
pie van de brief ontvangen. De
voorzitter van de CDA-bestuur-
dersvereniging, Oegstgeests bur
gemeester Scheenstra, heeft de
negatieve reactie van de vereni
ging op het plan van de bewinds
man afgelopen zaterdag op haar
jaarvergadering ook al duidelijk
gemaakt aan CDA-kamerlid Van
der Sanden. Van der Sanden is
voorzitter van de commissie voor
binnenlandse zaken van zijn
fractie. Hij zei gisteravond de
mening van de vereniging van
middag tijdens een vergadering
van de commissie naar voren te
zullen brengen.
Minister acht de korting op de ver
goedingen voor raads- en staten
ledenleden nodig om zodoende
de bezuinigingen op de ambtena
rensalarissen te kunnen volgen.
H(j heeft de laatste jaren een ver
schil geconstateerd van tien pro
cent tussen de vergoedingen
voor raads- en statenleden en de
andere inkomens die regelrecht
ten laste komen van het rijk. De
vaste kamercommissie voor bin
nenlandse zaken zal het voorstel
van de minister in haar vergade
ring van donderdag bespreken.
Inmiddels heeft ook het interpro
vinciaal overleg (IPO) voor alge
mene en personeelszaken, een
overlegorgaan van de provincies,
zijn ongenoegen over het voor
stel aan de minister geuit De
voorgestelde verlaging van de
vergoedingen voor raads- en
statenleden wordt niet gedragen
door de argumentatie die de mi
nister ervoor geeft, aldus de pro
vinciebestuurders in hun brief
aan de bewindsman.
De provinciebestuurders menen
bovendien dat de hoogte van de
vergoedingen voor raads- en sta
tenleden juist ontoereikend is
gezien hun takenpakket. Ook de
vergelijking die de minister
maakt met de salarissen van
ambtenaren, gaat volgens de pro
vinciebestuurders niet op. "Zo is
bij de bedoelde vergoedingen
bijvoorbeeld geen sprake van se
cundaire arbeidsvoorwaarden,
directe prijscompensatie en
trendvolgerschap", zeggen de
provinciebestuurders.
MAKKUM (ANP) Pr\nses Margriet zwaait haar rechterarm stevig
naar achteren om een kruikje tegen de muur van het Fries aardewerk
museum De Waag in Makkurn kapot te gooien. De prinses opende het
gebouw. Haar sportieve verrichting werd met gemengde gevoelens ga
degeslagen door onder anderen burgemeester Abma van Wonseradeel
tweede van rechts) en commissaris van de koninigin Wiegel (derde van
rechts) die lijkt te vrezen voor een achterwaartse aanslag op zijn leven.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer is niet tevreden over de
vorderingen die worden ge
maakt met het zogenaamde pa
tiëntenbeleid. Een betere
(rechts)positie voor de (mondige)
patiënt in de gezondheidszorg
moet er nu snel komen. Staatse
cretaris Van der Reijden (volks
gezondheid) kreeg gisteren veel
kritiek te verduren. Hij verweer
de zich met te zeggen dat er veel
„op weg is" (onder meer enkele
wetten), maar dat er te weinig
geld is om sneller te gaan.
Van der Reijden beloofde dit jaar
met een wetsontwerp patiënten
rechten te komen. Dat geeft de
patiënt dan een steun in de rug
worden, want daarin worden de
fundamentele rechten vervat
waarop men zich kan beroepen.
De overheid schept hiermee een
kader; ter aanvulling zullen de
patiëntenorganisaties met de be
roepsbeoefenaars in de gezond
heidszorg zogenaamde stan-
daardvoorwaarden voor een be
handelingsovereenkomst moe
ten maken.
De patiëntenbeweging, gebundeld
in het Landelijke Patiënten-Con
sumenten Platform (LCPC),
krijgt dit jaar weer meer over
heidssteun om zijn taken, zoals
onderhandelen met de beroeps
beoefenaars over de modelcon
tracten, uit te voeren. Van der
Reijden staat positief tegenover
de suggestie bij patiëntenorgani
saties tijdelijk werklozen met be
houd van uitkering aan het werk
te zetten.
De Kamer vindt echter dat er meer
geld moet komen voor het gehele
patiëntenbeleid en voor de voor
lichting in het bijzonder. Van der
Reijden wees op de krapte van
het overheidsbudget. Desnoods
moet dat geld er komen door ta
riefverhogingen, zo werd gezegd.
Wat schoorvoetend zei de be
windsman dit middel te zullen
„bekijken".
Met de Kamer was hij het eens dat
de hulpverleners in de gezond
heidszorg voorlichting aan pa
tiënten als een deel van hun
werk moeten beschouwen. In
het algemeen moeten artsen
daarvoor meer tijd nemen. Nu
kunnen ze dat vaak niet omdat ze
te veel „in een produktiesysteem
zitten"; daarom moeten maatre
gelen als dienstverband, kleinere
praktijken en dergelijke worden
doorgevoerd.
Een motie van D'66, PvdA, VVD en
en CDA om te bevorderen dat in
alle opleidingen van medici en
paramedici het onderwerp pa
tiëntenvoorlichting in het pro
gramma wordt opgenomen en
grote aandacht krijgt, beschouw
de Van der Reijden als steun
voor zijn beleid.
De staatssecretaris kondigde aan
dat er meer experimenten met
patiëntenvoorlichting komen.
Maar hij kreeg van zijn eigen par
tij (CDA) te horen dat al die expe
rimenten een „hap-snap-indruk"
geven zonder dat tot dusver dui
delijk is welk model nu bruik
baar is.
Als het gaat om instellingen waar
patiënten langer verblijven, moe
ten er zeker vertrouwensperso
nen of klachten-voorlichtings
coördinatoren komen; daarover
waren Kamer en bewindsman
het wel eens. In de psychiatrie
zijn al acht patiëntenvertrouwen
spersonen. Gemaand tot snelle
uitbreiding zei Van der Reijden
zijn best te zullen doen, maar ook
dat is een kwestie van geld.
In antwoord op veel vragen zegde
de bewindsman toe dat de Ka
mer dit jaar het wetsontwerp
„democratisch functioneren van
gesubsidieerde instellingen"
krijgt. Dit heeft voor een groot
deel betrekking op de gezond
heidszorg. Gedacht wordt aan
cliëntenraden, die in vrije verkie
zingen worden samengesteld.
Vooral de PvdA pleitte ervoor
dat deze raden ook bestuursle
den zullen kunnen benoemen.
In de „democratiseringswet" moet
ook het klachtrecht worden gere
geld voor patiënten. In de patièn-
tenrechtenwet daarentegen zal,
zo meent Van der Reijden, het in
zagerecht (van het eigen dossier)
moeten komen. Hij erkende dat
de vraag wat nu precies een
„dossier" is op verschillende ma
nieren kan worden uitgelegd.
Maar er mogen geen twee soor
ten dossiers komen.
Van der Reijden ging akkoord met
een motie van PvdA. WD. CDA
en D'66, waarin wordt gevraagd
binnen een jaar met een (al meer
malen bepleit) wetsvoorstel op
het zogeheten mentorschap voor
geestelijk gehandicapten te ko
men. Deze regeling moet er toe
leiden dat (bijvoorbeeld) ook
zwakzinnigen invloed kunnen
uitoefenen op de gang van zaken
in de instellingen waar ze zijn op
genomen doordat er speciale be
langenbehartigers voor hen op
treden.
Paar krijgt
levenslang
voor moord
op meisje
GRONINGEN (GPD) - De Gro
ninger rechtbank heeft gister
middag het Groninger echtpaar
Ton P. (34) en Hannie P.-P. (26),
overeenkomstig de eis van de of
ficier van justitie mr. H. T. van
Voorst, veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf wegens
ontucht met, verkrachting van
en moord op het Groninger meis
je Digna van der Roest (9) in juni
1982.
De rechtbank acht volgens dit von
nis beide echtelieden in gelijke
mate schuldig aan de ten laste
gelegde misdrijven. Zoals ge
meld zijn beiden door het Pieter
Baan Centrum in Utrecht volle
dig toerekeningsvatbaar ver
klaard. Dit oordeel werd door de
rechtbank aangenomen.
De raadslieden mr. F. R. Vermeer
en mr. M. M. Rietveldt pleitten
ter zitting voor een tijdelijke ge
vangenisstraf op grond van de
ook door het Pieter Baan Cen
trum geconcludeerde ernstige
geestesstoornissen van de ver
dachten. De rechtbank heeft de
zwaarste straf opgelegd die het
Nederlandse strafrecht kent. In
het vonnis staat dat de aard en
ernst van de gepleegde feiten en
de grove schending van de
rechtsorde aan de ene kant, en
het door deskundigen betwijfel
de slagen van een therapeutische
behandeling aan de andere kant,
daarvoor de belangrijkste be
weegreden vormen. De recht
bank is van oordeel dat in deze
zaak bij de straftoemeting „hoge
prioriteit moet worden gegeven
aan de preventieve functie van
gevangenisstraf'.
De publieke belangstelling vooj de
uitspraak was gering: ongeveer
vijftien mensen woonden de be
kendmaking van het vonnis bij.
Vereniging
wil aanleg
Dollardhaven
tegenhouden
's-G RAVE LAND (ANP) - De Ver
eniging tot behoud van Natuur
monumenten is ernstig veront
rust over de voor 22 mei aange
kondigde ondertekening van het
Eems-Dollardverdrag tussen Ne
derland en de Bondsrepubliek
Duitsland, waarin onder meer de
aanleg van de nieuwe Dollardha
ven in het Westduitse Emden
mogelijk wordt gemaakt. De ver
eniging wil die ondertekening
verbieden of uitstellen en heeft
daarom een kort geding tegen de
Staat der Nederlanden aange
spannen. Dat zal volgens de ver
eniging waarschijnlijk voor het
eind van deze week voor de pre
sident van de arrondissements
rechtbank in Den Haag dienen.
Met uitstel wil de vereniging de re
gering in staat stellen een nadere
studie te verrichten naar de ge
volgen van de voorgenomen in
grepen in het natuurgebied, die
voortvloeien uit de havenaanleg.
Dat onderzoek zou door een on
afhankelijke instantie moeten
worden uitgevoerd.
Door de ondertekening van het
Eems-Dollardverdrag wordt vol
gens de vereniging de weg geef-
fend voor een ernstige aantasting
van het gebied en voor schade
aan het natuurmonument. Door
de ha ven werkzaamheden bij
Emden veranderen onder meer
de kwaliteit en de samenstelling
van het water in de Dollard en
wordt de oppervlakte van de
slikken met twaalf procent ver
minderd.
Natuurmonumenten heeft in het
natuurgebied van het Dollard-
Eems-gebied ongeveer vierdui
zend hectare in eigendom. Het
zijn voornamelijk oeverland en
vogelrijke slikken, die bij hoog
water onder lopen. Het gebied is
volgens de vereniging van groot
natuurwetenschappelijk belang
cn werd al in 1979 aangewezen
als beschermd natuurmonument
in de zin van de natuurbescher
mingswet.