Justitie laat
bezetters vrij
Op veel scholen vredeslessen
Ministerie stopt
Moluks onderzoek
12.50
Hu ook op zondag lekker eten bij
Hoordzee voor een
vriendenprijsje.
DONDERDAG 10 MEI 1984
Binnenland
nd
Protest Iraanse ambassadeur
DEN HAAG (GPD) De vijftien Iraanse studenten die veertien dagen geleden betrok
ken waren bij de korte bezetting van de Iraanse ambassade in Den Haag, zijn gisteren
door delHaagse rechtbank vrijgelaten.
ARNHEM (ANP) - Rijkswaterstaat
houdt de kwaliteit van het Rijn
water sinds gisteren extra nauw
lettend in de gaten in verband
met een mogelijke verontreini
ging door het chemische concern
BASF in Ludwigshafen. Daar
kwam eerder deze week door een
storing aan een zuiveringsinstal
latie een nog onbekende hoe
veelheid chemicaliën in de rivier
terecht. De „gifgolfwordt in de
loop van morgen in Lobith ver
wacht.
Het Rijksinstituut voor Zuivering
van Afvalwater (RIZA), onder
deel van Rijkswaterstaat, zal
morgen de hele dag in Lobith
watermonsters nemen om de
omvang van de verontreiniging
vast te stellen. Dat is nodig om
'Gifgolf iu
Rijn verwacht
waterleidingbedrijven en andere
gebruikers van Rijnwater op tijd
te kunnen waarschuwen als de
concentratie chemisch afval te
hoog is. Er is inmiddels ook
voortdurend contact met meet
stations langs de Rijn in Duits
land.
Een woordvoerder van het RIZA
wilde zich gisteren nog aan geen
enkele voorspelling wagen over
de gevolgen van de chemische
verontreiniging voor het Rijnwa
ter in ons land. „Tussen Lud
wigshafen en Lobith kan er veel
Al eerder waren twee andere bezet
ters op vrije voeten gesteld. Al
len zullen' over ongeveer twee
maanden terecht staan op ver
denking van wederrechtelijke
vrijheidsbèroving en geweld te
gen goederen. De Iraanse ambas
sadeur in ons land zal tegen de
vrijlating protesteren.
In eerste instantie was de bezetters
ook poging tot doodslag ten laste
gelegd. Ze zouden de ambassa
deur H. Tajgardoon met een
knuppel hebben geslagen. Vol
gens Jan Hofdijk, één van de ad
vocaten van de Iraniërs, erkent
justitie nu dat de ambassadeur
het verhaal van de bezetting
heeft overdreven. Hij zou licht
gewond zijn geraakt bij het barri
caderen van zijn kamer met een
boekenkast. Ook aan de verkla
ring dat dé bezetters paspoorten,
'Bestrijding
zure regen
kan goedkoper'
DEN HAACt (ANP) - De bestrij
ding van de zure regen kan veel
doelmatiger worden aangepakt
dan minister Winsemius (milieu
beheer) in i zijn betreffende nota
aan de Tweede Kamer voorstelt.
Bovendien kunnen de kosten
van bestrijdingsmaatregelen 500
miljoen tot één miljard gulden
per jaar goedkoper uitvallen. Als
de bewindsman tenminste een
voorstel van de Centrale Raad
van de Milieuhygiëne voor een
verdergaande vermindering van
de uitstoot van zwaveldioxyde
door elektriciteitscentrales en
raffinaderijen wil overnemen.
Tijdens de zitting van de Raad
spraken 4e leden zich gisteren
uit voor een vermindering van de
uitstoot van zwaveldioxyde in
vjjf jaar tijd van 515.000 tot
175.000 ton. Minister Winsemius
gaat in zijn laatste meerjaren
programma uit van een ten hoog
ste 350.000 ton per jaar. De Raad
staat op hét standpunt dat de uit
stoot van zwaveldioxyde tech
nisch en beleidsmatig gezien het
meest eenvoudig kan worden
aangepakt. Een vermindering
van stikstofoxyden, die even
eens bijdragen aan de vorming
van zure regen, biedt op korte
termijn minder mogelijkheden.
Bovendien zijn de maatregelen
daartegen veel duurder dan bij
de bestrijding van zwaveldioxy
de.
Om de doof de Raad gewenste ver
mindering van de uitstoot van
zwaveldioxyde te bereiken zul
len de elektriciteitscentrales en
raffinaderijen van één installatie
moeten worden voorzien, waar
bij de rookgassen voor 90 pro
cent worden gereinigd. Deze
maatregel moet naar de mening
van de raadsleden zowel voor
nieuwe als voor bestaande indus
triële installaties gelden.
De luchtverontreiniging door stik
stofoxyden kan volgens de Raad
het best worden bestreden door
de invoering van loodvrije benzi
ne met ingang van 1 januari 1986.
documenten en geld hebben ge
stolen, wordt door justitie nog
weinig waarde gehecht, aldus
Hofdijk.
Na hun vrijlating zijn de Iraanse
studenten gestopt met hun hon
gerstaking die tien dagen heeft
geduurd. De voedselweigering
was een protest tegen hun be
handeling door politie en justitie
en ook gericht tegen het bewind
in Teheran. De studenten,
woonachtig in Nederland, Belgie
en Frankrijk, hopen op een on
derzoek van Amnesty Internatio
nal naar de situatie van politieke
gevangenen, de martelingen en
de executies. De bezetters onder
streepten dat ze alleen op vreed
zame wijze actie willen voeren
om het 'ware gezicht' van het
Iraanse bewind te tonen.
Op een persconferentie na hun
vrijlating lieten de vrijgelaten be
zetters officiële Iraanse docu
menten zien, waaruit zou blijken
dat Iraanse ambassades ver
spreid over de wereld worden in
gezet voor het opsporen en 'on
schadelijk maken' van tegen
standers van het Khomeiny-regi-
me. In een van de documenten,
afkomstig van het Iraanse minis
terie van buitenlandse zaken,
wordt ruim 28 miljoen gulden ter
beschikking gesteld om aanhan
gers van het Khomeiny te laten
infiltreren onder Iraanse studen
ten in het buitenland.
De Iraanse ambassadeur in Den
Haag zal een protest indienen te
gen de vrijlating van de bezet
ters. Hij zei dat de Iraanse am
bassade vaker doelwit was ge
weest van vijandige acties. 'Tot
nu toe zijn we geduldig geweest,
maar volgende keer zal onze
reactie krachtig zijn', aldus am
bassadeur Tajgardoon.
Een lid van de Iraanse ambassade
in Den Haag werd gisteren door
de politie opgepakt, omdat hij
een van de vrijgelaten bezetters,
een vrouw, met zijn vuisten en
een fotocamera bewerkte. De
vrouw stond bij het paleis van
justitie te wachten op de vrijla
ting van haar vrienden.
Nota over
beperking
cadmium
DEN HAAG (ANP) - Minister
Winsemius (milieubeheer) en mi
nister Braks (landbouw) willen
een aantal maatregelen nemen
om de belasting van mens en mi
lieu met cadmium te verminde
ren. De ministers kondigen dat
aan in de notitie "Cadmium in
het milieu" die zij aan de Tweede
Kamer hebben gestuurd.
Eén van de maatregelen die de be
windslieden willen nemen is het
opstellen van een programma
om te komen tot een aanzienlijke
vermindering van de gemiddel
de cadmiumgehalten van fos
faatmeststoffen en voerderfos
faat. Nog voor de zomer zal een
advies gereed komen over het
cadmiumgehalte in eet- en drin
kwaren.
Voor het Haagse paleis van justitie werd gisteren door Iraniërs gede
monstreerd voor de vrijlating van de bezetters van de Iraanse ambassa
de, twee weken geleden. Later op de dag zouden de vijftien ex-bezetters
worden vrijgelaten (Foto gpd)
DEN HAAG (ANP) - Het ministe
rie van volkshuisvesting
(VROM) heeft een onderzoek
naar de huisvesting van Moluk-
kers voortijdig beëindigd. De on
derzoekers van het Instituut
voor Bestuurswetenschappen
(IBW) hebben zich niet gehou
den aan de in 1979 verstrekte op
dracht, aldu£ een woordvoerder
van het ministerie gisteren.
vraagd. De bedoeling is dat dit
materiaal alsnog wordt verwerkt,
zij het niet door het IBW.
Directeur mr. C.M. van den Hoff
van het IBW bevestigde gisteren
dat er problemen zijn geweest,
maar die zijn volgens hem on
langs opgelost. Het betrekken
van andere aspecten, zoals de
vestigingsgeschiedenis van de
Molukkers, bij het onderzoek
was volgens hem noodzakelijk
om een goed beeld te krijgen van
de problemen die volgens de op
dracht door het IBW moesten
worden onderzocht.
Het ministerie wilde een onder-
- zoek naar de specifieke woon
wensen van Molukkers, maar de
onderzoekers betrokken bij hun
onderzoek echter ook de histori
sche achtergronden van de (tota
le) Molukse problematiek. Zij
pleitten voor het kwijtschelden Enige tijd geleden ontstond
van alle oude huurschulden bij
wijze van een verzoeningspoging
van dé overheid ten opzichte van
de Molukkers. Dat sluit aan bij
de opvatting dat de wijze waarop
de Nederlandse regering de Mo
lukkers destijds naar Nederland
heeft laten komen het begin is
geweest van alle problemen.
'Slopende'
zenuwen
UTRECHT (ANP) - Een scho
lier die eindexamen wiskun
de moest doen is gisteroch
tend op weg naar school een
huis binnengereden. De 19-
jarige jongen was met een be
stelbusje, dat hij van zijn va
der had geleend, op weg naar
zijn school in Zeist, maar op
de Utrechtse Eykmanlaan
werden de zenuwen hem al te
machtig. Het busje raakte in
een slip en reed via een plant
soen pardoes een huis bin
nen. De bewoonster daarvan
werd ruw gewekt. Het busje
kwam met de neus in de
slaapkamer terecht in het
voorhuis.
Zowel de scholier als de vrouw
kwamen met de schrik vrij,
aldus de Utrechtse politie,
die er ook nog voor zorgde
dat de onfortuinlijke eindex
amenkandidaat op tijd voor
het wiskundetentamen op
school arriveerde.
ADVERTENTIE
Kinderen eten gratis mee bij Noordzee!
Op zondag krijgen kinderen t/m 10jaar
onder begeleiding gratis 'n heerlijk
kindermenu.
NOORDZEE O i
De gezellige stek voorde lekkerbek l
Dbnkersteeg 9, Leiden
Vrouw verdrinkt
na sprong van
brandend jacht
DOESBURG (ANP) - Een 50-ja-
rige Duitse vrouw is van
nacht in Doesburg verdron
ken na een sprong van een
brandend jacht. Volgens de
politie is de vrouw door de
kou bevangen. Haar echtge
noot wist zwemmend de wal
te bereiken en bleef onge
deerd.
Het jacht, dat lag afgemeerd bij
de camping IJsselstrand in
Doesburg, raakte kort na
middernacht door nog onbe
kende oorzaak in brand en
brandde geheel uit. De scha
de is niet bekend, aldus de
politie.
Z°ndag]yfenu
tomatensoep
scholfilet 'Amsterdam'
of
kipfilet 'Hawaii'
ijscoupe naarkèuze
De woordvoerder van het ministe
rie wees er op dat deze suggestie
niet alleen buiten de opdracht
valt, maar bovendien haaks staat
op het regeringstandpunt dat de
Molukse huisvestingsproblema
tiek niet anders benaderd dient
te worden dan die van andere
Nederlanders.
Volgens de woordvoerder heeft de
commissie die het onderzoek be
geleidde de onderzoekers van
het IBW al in een vroeg stadium
er meerdere malen erop gewezen
dat zij zich buiten de opdracht
begaven. Dat heeft onlangs, zo'n
twee weken geleden, uiteindelijk
geleid in het stopzetten van het
onderzoek. In de begeleidings
commissie zaten vertegenwoor
digers van het ministerie van
Volkshuisvesting, de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten
(VNG) en het Inspraakorgaan
Welzijn Molukkers.
Het ministerie heeft het basismate
riaal van het onderzoek opge-
ningsverschil tussen de begelei
dingscommissie en het IBW over
de interpretatie van het mate
riaal. Volgens hem is toen afge
sproken dat de betreffende afde
ling van VROM zelf nog eens
naar het materiaal zou kijken en
een nieuw eindrapport zou op
stellen, waarop het IBW dan nog
commentaar kon geven. Van den
Hoff banadrukte dat de moeilijk
heden volledig van de baan zijn.
ADVERTENTIE
De woordvoerder van het ministe
rie van VROM sprak dit in een
reactie krachtig tegen. Volgens
hem zijn de „nuanceringen" die
Van den Hoff nu aanbrengt on
juist en is het onderzoek uit han
den gehaald van het IBW.
gebeuren", aldus de woordvoer
der. Hij noemde in dat verband-
de mogelijkheid dat de veront
reiniging „onderweg" door bac
teriën wordt afgebroken of dat
het chemische afval door ver
dunning in Lobith geen gevaar
meer oplevert. De woordvoerder
kon niet zeggen wat voor soort
chemisch afval er bij BASF on
gezuiverd is weggelekt.
Vorig jaar moest de watertrans-
portmaatschappij Rijn-Kenne-
merland, een van de grootste ge
bruikers van Rijnwater voor de
produktie van drinkwater, de in
laat van dat rivierwater een week
stilleggen. Toen was er door een
storing bij BASF ook al che
misch afval in de Rijn terechtge
komen.
Geen vergoeding
voor schade door
overstromingen
ROERMOND (ANP) - Dé Lim
burgse gemeenten langs de Maas
die in februari zijn getroffen door
watersnood, zijn zeer teleurge
steld dat zij niet in aanmerking
komen voor schadevergoeding
uit het rampenfonds. Een specia
le commissie heeft bepaald dat
de watersnood niet kan worden
aangemerkt als een nationale
ramp. Limburg draait nu zelf op
voor de schade, die volgens
woordvoerders van de gemeen
ten in de miljoenen loopt. Het
exacte bedrag is niet bekend.
Het provinciaal bestuur heeft in
dertijd particulieren aangeraden
hun schade bij de gemeente te
melden, maar het is de vraag of
dat wat uithaalt. Maastricht en
Roermond hebben in elk geval al
laten weten dat zij niet aanspra
kelijk kunnen worden gesteld
voor schade door natuurrampen.
Deze twee gemeenten zelf hebben
grote kosten moeten maken voor
onder andere herstel van wegen.
Venlo becijfert de waterschade
op ruim twee ton en het veel klei
nere Mook komt uit op 150.000
gulden.
In Roermond hbben vijf onderne
mers een beroep gedaan op de
rijksgroepsregeling voor zelf
standigen. Daarover is nog geen
beslissing genomen. Volgens een
woordvoerder van de Limburgse
gewestraad hebben bedrijven
overigens niet zo erg van de
Maasoverstromingen te lijden
gehad. „Achteraf was er door
gaans minder bedrijfsschade dan
aanvankelijk werd veronder
steld".
Rechercheur
Heineken-zaak
solliciteerde
bij Panorama
AMSTERDAM (GPD) De Am-
sterdamse rechercheur die Pano
rama geheime informatie over de
Heineken-zaak verstrekte, heeft,
in de tijd dat hij met verslagge
vers van het blad contact had
over de affaire, bij het weekblad
gesolliciteerd. De verdachte re
chercheur vroeg pas om een
baan, nadat het verhaal over de
geheime informatie al kant en
klaar gereed lag voor publikatie,
aldus een artikel in Panorama
van deze week. „Dat is ook te be
wijzen", zegt hoofdredacteur
Drieskens in een toelichting.
De Amsterdamse officier van justi
tie mr. Wooldrik zegt desge
vraagd dat in het onderzoek rond
de vermeende omkoping ook de
sollicitatie van de rechercheur
wordt betrokken. „De sollicitatie
kun je in de sfeer van giften of
beloften betrekken", aldus Wool
drik.
In het artikel herhaalt Panorama
echter dat zij de rechercheur op
geen enkele wijze heeft beloond
voor de informatie.
Van
Kemenade
wil Den Uyl
niet opvolgen
DEN HAAG (GPD/ANP) - Oud-
minister dr. Jos van Kemenade
is niet beschikbaar om Joop den
Uyl op te volgen als PvdA-frac-
tievoorzitter in de Tweede Ka
mer. Van Kemenade heeft dit
gisteren aan de PvdA-fractie la
ten weten. Belangrijkste kandi
daten in de race om de opvolging
van Den Uyl blijven nu voorlo
pig FNV-voorzitter Wim Kok en
het kamerlid Marcel van Dam.
PvdA-voorman Den Uyl liet in
1982 weten dat hij zich de vrij
heid voorbehield om eventueel
tussentijds als fractievoorzitter
terug te treden. De negatieve be-
lissing van Van Kemenade
brengt in die positie geen veran
dering, zei Den Uyl gisteravond.
„Ik ben vandaag fractievoorzitter
en dat houdt voor mij in dat ik
mijn taak vervul, mijn verant
woordelijkheden neem en zo
lang dat het geval is zal dat zo
blijven". Tot de te nemen verant
woordelijkheden rekent Den Uyl
ook het zoeken naar een geschik
te opvolger. „Maar ik vind een
paar andere dingen nog wat be
langrijker. Ik denk daarbij aan
het beleid van het kabinet en het
tegenhouden van de kruisraket
ten", aldus Den Uyl die de beslis
sing van Van Kemenade be
treurt, „maar uiteraard respec
teert". Het is geen geheim dat
Den Uyl het huidige kamerlid
Van Kemenade het liefst als zijn
opvolger had gezien.
De afgelopen maanden heeft een
aantal gesprekken plaatsgehad
tussen Van Kemenade, leden
van het fractiebureau en het da
gelijks bestuur van de PvdA.
Van Kemenade heeft daarna la
ten weten alles overwegend tot
de conclusie te zijn gekomen niet
beschikbaar te zijn. Hij heeft on
der meer twijfel over zijn politie
ke functioneren in de fractie en
heeft bovendien het fractievoor
zitterschap nooit een aantrekke
lijke functie gevonden. Van Ke
menade ziet trouwens ook in het
kamerlidmaatschap niet het
hoogst bereikbare. Dat bleek on
der meer toen hij solliciteerde
naar het burgemeesterschap van
Amsterdam, dat aan hem voor
bijging door de benoeming van
Ed van Thijn.
In Van Kemenade's overwegingen'
om geen fractievoorzitter te wor
den heeft ook meegespeeld dat
het partijbestuur aan een eventu
eel lijsttrekkerschap bepaalde
voorwaarden verbond. Het be
stuur was wel bereid Van Keme
nade voor de eerstvolgende ver
kiezingen bovenaan de kandida
tenlijst te plaatsen, maar stelde
nadrukkelijk dat uiteindelijk het
congres daarover beslist. Daarbij
wilde Van Kemenade niet het ri
sico lopen eventueel door een
dwarsliggend congres te worden
teruggewezen ten gunste van een
'meer aansprekelijke' figuur als
Van Dam of Kok.
Van Kemenade: twijfel
Nepbrief in Haarlem met 'zelfmoordpil'
Op het Binnenhof in Den Haag werd gisteren een vredesmanifestatie
joor kinderen gehouden. Een kleine demonstrant zong het 'vredeslied'
DEN HAAG/WOENSDRECHT/
HAARLEM (ANP/GPD) - Op ze
ventig procent van de Neder
landse scholen is gisteren aan
dacht besteed aan vraagstukken
van oorlog en vrede in het kader
van de actieweek tegen de plaat
sing van kruisraketten. Dat is de
indruk van de Algemene Bond
van Onderwijzend Personeel
(ABOP).
Het Komitee Kruisraketten Nee
meldde, dat gisteren en eergiste
ren in zeker 260 plaatsen actie is
gevoerd in het onderwijs. Dat va
rieerde van eenvoudige discus
sies tot uitgebreide lessen. Op
sommige scholen staat de hele
week in het teken van de raket-
tenkwestie via langer lopende le
sprojecten. De ABOP had voor
het vredesonderwijs speciale les
pakketten ontworpen, waarvan
volgens de bond tienduizenden
leerkrachten gebruik hebben ge
maakt.
De vooral van WD-kant opgewor
pen bezwaren tegen het vredes
onderwijs worden bij KKN en
ABOP afgewimpeld. Vooral de
ABOP Zegt zich hevig te hebben
gestoord aan de suggestie van
staatssecretaris Ginjaar-Maas
(onderwijs) dat in de vredesles
sen een eenzijdig licht zou wor
den geworpen op het vredes- en
veiligheidsbeleid. Hiervan is
geen sprake, aldus de bond. Vol
gens het KKN is de voorlich
tingsbrochure van het ministerie
van buitenlandse zaken over dit
onderwerp op de scholen net zo
veel aan de orde geweest als die
van de ABOP.
Rondom de luchtmachtbasis
Woensdrecht demonstreerden
gisteravond zo'n 400 leerkrach
ten uit Noord-Brabant, Rotter
dam, Schiedam en België tegen
de kruisraketten. De voorzitter
van de organiserende ABOP, Jan
van den Bosch, sprak de leer
krachten toe, evenals een verte
genwoordiger van het KKN.
Van den Bosch zei, dat het protest
tegen de kruisraketten in hogere
regionen wordt beschouwd als
"brood en spelen voor het volk.
Met koele afstandelijke cynische
arrogantie trachten ministers
hun gelijk door te drijven. Gene
raals, politici, diplomaten, ze ver
tellen hun verhalen. En de bewa-
peningstrein rolt verder. Maar la
ten de machten, machthebbers
en hun knechten goed begrijpen
dat je niet eindeloos de gevoe
lens van mensen kunt manipule-
Volgens het KKN is gisteren ook
buiten het onderwijs weer gede
monstreerd. Zo werden in som
mige plaatsen, zoals Leeuwar
den, gebedsdiensten en wakes
gehouden. Personeel van de cen
trale inspectie van de arbeidsin
spectie droeg de leden van de
iSveede Kamer op tegen de
plaatsing van kruisraketten te
stemmen. Anders konden zij
geen "gezond, veilig en prettig
werkklimaat garanderen", aldus
de ambtenaren. Op het Binnen
hof posteerden zich gisteren vier
vrouwen van het vredeskamp by
de Britse basis Greenham Com
mon. De vrouwen zouden een
volle dag vasten om de actie
week te ondersteunen.
Op verschillende plaatsen in Haar
lem werd gisteravond een nep
brief van het 'informatiecentrum
van het ministerie van defensie'
verspreid, waarin bewoners
werd gewezen op de mogelijk
heid een zelfmoordpil te bestel
len bij dit ministerie. Die pil zou
kunnen worden gebruikt na een
atoomaanval. Wie voor de brief,
met een bijgesloten rose sal
miakpilletje, verantwoordelijk
is, was het ministerie en de poli
tie niet bekend. De Haarlemse
burgemeester, Reehorst, noem
de de brief "een onsmakelijke en
macabere grap. Het brengt de
vredesbeweging mogelijk in dis
krediet".
D'66 liet gisteren weten geen goed
woord over te hebben voor de
ommezwaai die het IKV heeft ge
maakt met betrekking tot de 'cri-
sisvariant' voor de plaatsing van
kernwapens (wel verder bouwen
aan de basis in Woensdrecht, de
kruisraketten buitenslands op
slaan en in een internationale cri
sissituatie overvliegen naar Ne
derland). In een reactie op recen
te uitlatingen van IK V-secretaris
Mient Jan Faber dat een dergelij
ke oplossiong winst zou zijn voor
de vredesbeweging (omdat de ra
ketten dan niet feitelijk worden
geplaatst), zegt D'66 dat het IKV
is vervallen tot 'goedkoop oppor
tunisme'. Volgens de Democra
ten is het IKV alleen geïnteres
seerd in 'borstklopperij' over de
invloed van de vredesbeweging
op de besluitvorming. Het doet
er voor het IKV niet meer toe dat
de voor Nederland bestemde
kruisraketten wel in Europa wor
den opgeslagen en in tijden van
spanning zonder raadpleging
van het parlement naar Woens
drecht worden overgevlogen, al
dus D'66.
