LEIDSCH
DAGBLAD
Werk massaal onderbroken
>k
Reagan: forse
steun Midden-
Amerika nodig
Voor een tientje
véél wijzer
Ook DDR gaat niet
Staatsprijs letterkunde
voor Hella Haasse (66)
4P
In het hele land acties tegen plaatsing kruisraketten
H.H. INBREKERS,
CID-agent
andere baan
bij defensie
'SCHOKDEMPERS
•S-AUTOWARENHUIS
THE SKY
AUTO
LEITHON
LEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 10 MEI 1984
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37393
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel.nrs. zie colofon
DEN HAAG (ANP) - De Staatsprijs
voor Letterkunde 1983, de P.C.
Hooftprijs (een bedrag van
10.000 gulden), is in de categorie
proza toegekend aan de schrijf
ster Hella Haasse (66) in St. Witz,
Frankrijk. De prijs wordt 26 juni
uitgereikt op het Muiderslot.
Hella Haasse werd in Indonesië ge
boren, waar ze twintig jaar heeft
gewoond. In Amsterdam stu
deerde ze Scandinavische talen
en volgde ze de toneelschool. Ze
speelde korte tijd toneel. Ze was
zestien toe ze gedichten begon te
schrijven. In '45 verscheen er een
verzenbundel. Drie jaar later
schreef ze het boekenweekge
schenk 'Oeroeg', waarna nog
meer dan twintig romans plus
vijf toneelstukken verschenen,
alsmede novellen en essays.
Voor haar literaire werk werd Hel
la Haasse al enige keren onder
scheiden, o.a. met de Atlantische
Prijs in 1958, de literatuurprijs
van het Kunstenaarsverzet, de
Visser Neerlandia-prijs (1962), de
Witteprijs (1977) en in 1981 de
Constantijn Huygensprijs.
BERLIJN rAMP API - rw*
BERLIJN (ANP, AP) - Oost-
Duitsland heeft vanmiddag be
kend gemaakt dat het land zich
aansluit bij het besluit van de
Russen om niet deel te nemen
aan de Olympische Spelen die
deze zomer in Los Angeloes wor
den gehouden. In Oost-Berlijn
werd aangekondigd dat de DDR
geen sportploeg zal afgevaardi-
gen.
Als reden voor de stap werd opge
geven dat de "Amerikaanse rege
ring en de organisatie van de
Spelen de basis hebben wegge
nomen" voor deelneming van
Oost-Duitsland.
Na de Sowjet-Unie en Bulgarije is
Oost-Duitsland het derde land
dat laat weten geen afvaardiging
naar Los Angeles te zenden. Ge
zien de prominente positie die de
Oostduitsers innemen op inter
nationaal sportgebied betekent
het afzien van deelneming een
gevoelig verlies voor de kwaliteit
van de Olympische Spelen.
Vanmiddag kondigde de voorzitter
van het Internationaal Olym
pisch Comité Samaranch aan
met een brief van de Amerikaan
se president Reagan de Sowjet-
leider alsnog te willen overhalen
tot deelneming.
(zie ook pagina's 17 en 23)
32 PAGINA'S
WASHINGTON (AFP/DPA/REU-
TER) - President Reagan heeft
gisteravond gepleit voor nationa
le ondersteuning van zijn 'beleid
om de Sowjet-Unie en haar
bondgenoten te weerstaan in
hun poging het communisme te
verbreiden in geheel Midden-
Amerika.
Het gebied „is het toneel geworden
van een brutale poging van de
Sowjet-Unie, Cuba en Nicaragua
door middel van geweld het
communisme op te leggen aan
het westelijk halfrond", aldus de
Amerikaanse president in een re
de van een half uur, die door de
televisie over de hele natie werd
uitgezonden. Met zijn toespraak
probeert hij de slag te winnen die
hij met het Congres levert over
extra militaire hulp voor El Sal
vador.
Reagan vroeg de steun van Demo
craten en Republikeinen, en hij
verklaarde dat de kwestie die nu
in het Congres ligt, neerkomt op
„onze poging democratie en wel
vaart te bevorderen tegen de ach-
Agostinho dood
LISSABON (Reuter) - In een zie
kenhuis in Lissabon is vanmid
dag de Portugese wielrenner
Joaquim Agostinho(41) overle
den. Tien dagen geleden brak
Agostinho zijn schedel bij een
valpartij in de Ronde van Algar-
ve, die werd veroorzaakt door
een overstekende hond.
De veteraan kwam in een diepe co
ma en werd kunstmatig in leven
gehouden. Operatieve ingrepen
hadden geen succes.
Weinig verandering
Wisselend bewolkt en mogelijk een
bui.
Minimumtemperatuur omstreeks 4
graden, middagtemperatuur onge
veer 12 graden.
Matige noordoostenwind.
11 mei 1984
Zon op: 05.53 uur, zon onder: 21.21 uur.
Maan op: 16.24 uur, maan onder: 04.47
tergrond van Cubaanse en Nica
raguaanse agressie waar de Sow
jet-Unie achter staat. Wij zijn ab
soluut niet van plan Amerikaan
se troepen naar gevechtszones in
Midden-Amerika te sturen".
Volgens Reagan hebben de zondag
in El Salvador gehouden verkie
zingen aangetoond dat het Salva
doraanse volk democratie wenst
en dat het Amerikaanse hulp ver
dient. In een verwijzing naar het
snoeien van de Amerikaanse
volksvertegenwoordiging in de
voorgenomen militaire hulp aan
El Salvador, stelde Reagan: „Wij
hebben net genoeg hulp ver
leend om een regelrechte ramp.
af te wenden, maar niet genoeg
om de crisis op te lossen. Bijge
volg zien wij toe hoe El Savador
langzaam doodbloedt".
De Senaat heeft ingestemd met mi
litaire noodhulp aan El Salvador
voor een bedrag van ruim 180
miljoen gulden, maar de afhan
deling van het voorstel in het
Huis van Afgevaardigden is op
geschort door de voorzitter van
het Huis, Thomas O'Neill, een
Democraat wiens partij in het
Huis de meederheid uitmaakt.
Aanvankelijk wilde Reagan ruim
270 miljoen gulden noodhulp
aan El Salvador verlenen. In het
lopende begrotingsjaar wil hij bij
elkaar voor ruim 700 miljoen gul
den aan militaire hulp bieden.
Honderden mensen hadden zich
vanochtend, even voor het middag
uur, verzameld op het Stadhuis
plein voor een kwartier werkonder
breking. Actieleider Thomas van
Duin van het Leidse platform
'Kruisraketten Nee' (linksonder)
hield de menigte op de hoogte van
de acties. (foto Holvast)
Wij zijn zwaar gedupeerd!
Gaarne een tip waar onze ad-
ministratie is
Nicolaas b.v.
Zoeterwoudseweg 25c
Tel. 071-768967 of 01751-17065
ALPHEN AAN DEN RIJN - De
medewerker van de Contra In
lichtingen Dienst, die op eigen
houtje informatie had ingewon
nen over drie vredesactivisten in
Alphen aan den Rijn, is van zijn
functie ontheven. Er wordt voor
de man een andere baan in het
defensie-apparaat gezocht.
Volgens een woordvoerder defen
sie is uit het intern onderzoek ge
bleken, dat de CID-agent geen
wetsartikel heeft overtreden. Wel
heeft hij in strijd met de dienst
voorschriften gehandeld. "De
fensie heeft de zaak hoog opge
nomen. De man is niet meer te
handhaven in zijn huidige func
tie", aldus majoor A.I.C. van Nie-
burg van de legervoorlichtings-
dienst.
Gratis controle op testbank
HOGE RIJNDIJK 5, L
I. TEL. 071-120248. (Direk
maak wat van je leven, begin in de tuin,
wij leven gaarne mee!
garden-centre
bloemendaal bv.
hoogmadeseweg leiderdorp tel. 071-410377
DEN HAAG (GPD) - Er is nog steeds
een meerderheid van de Nederland
se bevolking tegen de plaatsing van
kruisraketten, maar die is kleiner
dan twee maanden geleden. Uit een
VARA-enquête, vanmiddag gepre
senteerd in een extra tv-uitzending
van Achter het Nieuws, blijkt dat
het percentage tegenstanders is af
genomen tot 52 procent. Bij de laat
ste enquête, gehouden in opdracht
van de Rijksvoorlichtingsdienst,
was nog 63 procent tegen de plaat
sing.
Binnen de WD is het percentage te
genstanders van de raketten inmid
dels met één procent toegenomen tot
31. In het CDA is dat 37 en bij de
PvdA 80 procent.
zender zweeg van vijf voor twaalf
tot twaalf uur.
De werkonderbreking veroorzaakt
volgens werkgeversvoorzitter
Van Veen een schadepost van 22
miljoen voor het bedrijfsleven.
(Van onze verslaggevers)
LEIDEN/ALPHEN AAN DEN RIJN/BOLLENSTREEK
Honderdduizenden werknemers in het particuliere be
drijfsleven en bij overheidsdiensten hebben vanmorgen
van kwart voor twaalf tot twaalf uur het werk onderbro
ken uit protest tegen de eventuele plaatsing van kruisra
ketten in ons land.
De bereidheid om aan de werkon-
derbreking mee te doen, was vol
gens de organisator van deze ac
tie, de FNV, bijzonder groot. Ook
in de havens, bij het openbaar
vervoer in de grote steden en op
sommige punten van het spoor
wegnet werd het werk een kwar
tier stilgelegd.
In Leiden en Alphen aan den Rijn
werd eveneens op vrij grote
schaal het werk onderbroken.
Alleen in de kust- en bollen
streek vielen de acties volgens
een woordvoerder van de FNV
tegen.
Alphense ambtenaren van de afde
lingen openbare werken, sociale
zaken en van de sociale werk
plaatsen boden vanochtend, te
gen een verbod van B en W in,
om kwart voor twaalf de ge
meenteraad een petitie aan.
Daarin werd aangedrongen op
het weren van kernwapens. B en
W van Alphen hadden gisteren
via een rondschrijven 'passende
maatregelen' in het vooruitzicht
gesteld indien ambtenaren aan
de werkonderbreking zouden
meedoen.
Volgens een steekproef van het on
derzoeksbureau Inter-View heeft
ruim 20 procent van de
werkende bevolking (3,5 miljoen
mensen) gehoor gegeven aan de
oproep van de FNV. Dat komt
neer op 700.000 werknemers.
Van de mensen zonder baan na
men er ruim 200.000 vijf minuten
stilte in acht.
Van de zeventien treinen die tus
sen kwart voor twaalf en twaalf
uur uit Utrecht hadden moeten
vertrekken, ging er volgens de
FNV slechts één. Een woord
voerder van de NS sprak dat te
gen. Volgens hem zijn slechts
drie treinen in Utrecht stil blij
ven staan, in Amsterdam zes en
in Hoorn één.
In Leiden kwamen vanochtend ze
ker vijfhonderd mensen bijeen
op het Stadhuisplein om aan de
actie mee te doen. Er werden ve
le verklaringen en petities voor
gelezen door vertegenwoordi
gers van universiteit en acade
misch ziekenhuis, Stadsbouw-
huis, gemeentereiniging en -be
strating, Energiebedrijf Rijnland
en metaalbedrijf HCG. In het
academisch ziekenhuis werden
aan patiënten kaarten uitgereikt
met de tekst "Ik word doodziek
van kernwapens". Personeel van
het psychiatrisch ziekenhuis En
degeest liep tijdens een werkon
derbreking in een demonstratie
ve optocht door de Kempenaer-
straat.Op scholen, zoals de
christelijke pedagogische acade
mie in Oegstgeest, de Leidse aca
demie 'De Lok' en het Alphense
Ashram-college, werd door stu
denten en leerkrachten eveneens
gedemonstreerd
Winkelpersoneel van de grote wa
renhuizen in het hele land na-'
men ook vijf minuten stilte in
acht; aan de klanten werd in
pamfletten het doel van deze ac
tie uitgelegd. In de havens loei
den voorafgaand aan de stilte
tien minuten lang de scheepstoe
ters. Van de radiozenders nam al
leen Hilversum 4, waarop de VA
RA uitzond, aan de actie deel. De
Huisvesting bij
bezuiniging ontzien
PAGINA 13
Iraanse bezetters
ambassade vrij
PAGINA 5
Kohl pleit voor
sterker Europa
PAGINA 7
Spurs onderschat
door Anderlecht
PAGINA 17
Chinese premier
mogelijk in juli
naar ons land
Vijfling geboren
MAASTRICHT (ANP) - In het Sint
Annadal-ziekenhuis in Maas
tricht is vanmiddag een vijfling
geboren. De woordvoerder van
het ziekenhuis kon nog geen na
dere bijzonderheden geven.
DEN HAAG (GPD) - De Chinese
premier Zhao Ziyang zal ver
moedelijk in juli een bezoek
brengen aan Nederland, zo is uit
diplomatieke kringen in Den
Haag vernomen. De Chinese eer-
ste-minister zou zijn trip naar
Nederland combineren met be
zoeken aan een aantal Westeuro-
pese landen, waaronder West-
Duitsland, Frankrijk en België.
Het bezoek aan Nederland wordt
beschouwd als een antwoord op
het officiële bezoek dat de toen
malige premier Van Agt en mi
nister Van der Klaauw in novem
ber 1980 aan de Chinese Volksre
publiek hebben gebracht.
In de periode van 1977-1982 is de
Nederlandse uitvoer naar China
minder gestegen dan die van alle
overige EG-landen; de export
van de EG als geheel steeg tot
het drievoudige, die van Neder
land verdubbelde nog niet eens,
en is sinds 1981, het jaar van de
eerste „duikbootaffaire", zelfs
gedaald.
KATWIJK Prinses Juliana
heeft vanmorgen het museum in
Katwijk, waarin de geschiedenis
van het vissersdorp wordt be
licht, officieel geopend. De prin
ses werd bij haar aankomst in
Katwijk met bloemen verwel
komd door de kleine Alina
Schaddeé van Doren (zie foto Ho-
gewoning).
Alina en haar begeleidster me
vrouw A. Haasnoot-de Kort wa
ren voor deze gelegenheid in uit
1880 stammende klederdracht ge
stoken.
i&néL 'The sky is the limit', de
viSsA-yf hemel is de grens. Die
optimistische kreet zal
dezer dagen zonder twijfel door de
Londense burelen van Sky Chan
nel schallen vanwaaruit een stel
slimmeriken de Nederlandse televi
siekijker verwent met een Engel
stalig programma en dat nog wel
helemaal gratis en voor niks.
In onze regio mocht Wassenaar al
meegenieten samen met de eerste
600.000 kijkers die via hun duurbe
taalde kabelaansluiting van vijf uur
's middags tot één uur 's nachts
konden kijken naar een aaneen
schakeling van pulpmuziek, pulp-
film en, niet te vergeten, reclame.
Zonder dat de heren van Sky Chan
nel daarvoor over de brug hoeven
komen, kunnen zij met hun com
merciële televisie via de kabel een
miljoenenpubliek in een welvarend
land bestoken met hun reclame
boodschappen. In Nederland is
Sky Channel binnen luttele dagen
hard op weg naar een miljoen kij
kers, in heel Europa kunnen op kor
te termijn vijf miljoen kijkers binnen
bereik komen. Met dergelijke aan
tallen kijkers, die thuis kunnen wor
den lastiggevallen via de dwang
buis, begint het grote geld te blin
ken.
Deze ontwikkeling is niet alleen een
ondergraving van de Nederlandse
Sterreclame, het haalt het hele,
toch al wankele omroepbestel ge
woon onderuit. De Kamer is nog
niet uitgediscussieerd over de Me
dianota, of handige zakenlieden
slaan hun slag en worden hier door
naieve gemeentebestuurders en
kabelbeheerders binnengehaald
als waren zij een soort Sinterklazen
die voor niks en niemendal hun
programma's komen aanbieden.
Volgens het compromis dat nu een
maal kenmerkend is voor ons om
roepbestel, mag er geen op Neder
land gerichte reclame worden uit
gezonden. Maar wat is dit gebod
anders dan een loze letter? De be
geerten van de mens, aankno
pingspunt voor alle reclamema
kers, overstijgen immers alle gren
zen, letterlijk en figuurlijk. Philips
heeft al een experiment aangekon
digd met advertenties via Sky
Channel, andere grote internatio
nale firma's zullen volgen, en zij
zullen betogen dat hun boodschap
pen niet specifiek op Nederland zijn
gericht. Nee, de markt reikt ver
over Hollands grenzen, half Europa
wordt bestreken.
Omdat nu eenmaal ook iedere recla
megulden maar één keer kan wor
den uitgegeven, zal weldra de pijn
her en her worden gevoeld, niet al
leen bij de STER, maar ook en des
te pijnlijker bij de geïllustreerde bla
den, bij de weekbladen en, niet te
vergeten, bij de dagbladen.
De vrome woorden van minister
Brinkman, dat de belangen van een
pluriforme pers ook in een nieuw
mediabestel gewaarborgd zullen
blijven, verwaaien aldus in de wind.
Intussen staan sommige dwazen te
trappelen van ongeduld om deze
funeste ontwikkeling te helpen be
spoedigen. Met het oneigenlijke ar
gument dat het maar 15 tot 20 cent
per maand extra kost voor het
abonnement op de kabel, willen de
beheerders van het Alphense ka
belnet nu even 3,5 ton extra inves
teren, opdat ook de Alphense ge
meenschap kan worden opgesto
ten in de vaart der volkêren. In een
soort hoera-stemming moeten de
Alphense huiskamers straks wor
den ontsloten voor Sky Channel en
dat op kosten van de Alphense bur
gers. Het is te dol voor woorden.
Het is boeiend te leven in een tijd van
snelle technologische veranderin
gen en het heeft weinig zin om je
met hand en tand te verzetten te
gen fascinerende vernieuwingen.
Maar het is ook bitter nodig onder
scheid te blijven maken tussen plat
gewin en de waarden die we willen
behouden, zoals goede televisie
programma's en een financieel ge
zonde en pluriforme pers.
Ja. ik wil deze komplete krant over wereld, stad en land araaa 4 weken
voor 10,- op proef in de bus ontvangen. Daarna beslis ik over een
definitief abonnement.
Noteer mi| voor een kwartaalabonnement (f 63.10); vóór het abonnement
ingaat, ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Peugeot en Talbot dealer voor Lelden en omgeving
Oegstgeesterweg/Maredijk 175 te Leiden
tel. 071-212911. Do.avond koopavond
Naam
Adres
Tel.
U kunt deze bon opsturen naar het Leldsch Dagblad,
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Lelden
In plaats van de bon op teaturen, kunt u ook
