Joodse terreur
groep opgerold
Actiemaand Unicef tegen hongersnood
Dader schietpartij bekend
Dit
klavertroef-
montuur
k°st A
Aanslag op Arabische bussen mislukt
Tsjernenko: waken en
kruit nog drooghouden
Paramaribo ontkent
contact Volksverzet
Londense politie luisterde ambassade af
Noodtoestand Soedan
Rechts wint
in Catalonië
Aardbeving
in Italië
Thatcher wil
derde termijn
MAANDAG 30 APRIL 1984
JERUZALEM - Ongeveer 25 Israeli's zijn door de politie en veiligheidsdienst gearres
teerd na een poging, afgelopen vrijdag, in en nabij Jeruzalem vijf Arabische autobussen
op te blazen. Die poging werd door de politie veredeld.
C Buitenland
De tijdbommen werden tijdig ont
dekt en ontmanteld. Ze hadden
in het spitsuur af moeten gaan op
het moment dat de bussen afge
laden zijn met zo'n 300 Arabische
reizigers. De geheime dienst was
door
Jaap van Wesel
kennelijk al lange tijd de onder
grondse organisatie op het spoor
via geinfiltreerde agenten en was
tijdig op de hoogte van de ge
plande actie.
Het onderzoek wordt strikt geheim
gehouden, namen van verdach
ten worden niet gepubliceerd.
Maar een groot aantal arrestaties
is in de nederzettingen op de
Westelijke Jordaanoever ge
schiedt en de staatsradio en tele
visie weten te melden dat onder
de arrestanten politieke activis
ten uit de bezette gebieden zijn,
tenminste een hoge reserveoffi
cier, die elektronisch ingenieur
van beroep is, en een officier in
actieve militaire dienst.
In regeringskring wordt voor het
eerst toegegeven dat er sprake is
van ondergrondse joodse activi
teiten, de term joodse terreur
groep wordt vermeden en „over
dreven" genoemd. Tot dusver
had de regering altijd ontkend
dat er een joodse ondergrondse
organisatie was. Aanslagen en
terreuracties werden toegeschre
ven aan het initiatief van enke
lingen en gekken.
Voor de Shamir-regering is de zaak
MOSKOU (DPA/AFP/Rtr.) - Sow-
jet-president en partijleider,
Konstantin Tsjernenko, heeft
gisteren gezegd dat de Sowjet-
Unie haar „buskruit droog zal
houden" en waakzaam zal blij
ven om onmiddellijk elke drei
ging van het Westen te pareren.
Tijdens een toespraak tot staalar-
beiders in Moskou zei de 72-jari-
ge Sowjet-leider verder dat vanaf
het moment dat de spanning tus
sen Oost en West is opgelopen,
de burgers van de Sowjet-Unie
er bij het Kremlin op hebben
aangedrongen de werkweek te
verlengen en een speciaal defen
siefonds op te richten om de mi
litaire kracht van de Sowjet-Unie
te vergroten. De ontmoeting van
Tsjernenko met arbeiders van
ADVERTENTIE
het staalbedrijf „Hamer en Sik
kel" was de eerste ontmoeting
met gewone arbeiders sinds hij
in februari aan de macht kwam.
„Zo lang militaire en politieke
spanning bestaan en zo lang het
gevaar van de Amerikaanse en
NAVO-kemraketten ons boven
het hoofd hangt, zo lang houden
wij ons buskruit droog", aldus
Tsjernenko die werd geciteerd
door het Russische persbureau
Tass. „Wij moeten altijd waak
zaam zijn zodat de wederzijdse
krachten niet worden veranderd
in het voordeel van het imperia
lisme en wij de zwakkere wor
den", zo voegde hij er aan toe.
De Sowjet-Unie zit niet te wachten
op het resultaat van de Ameri
kaanse presidentsverkiezingen
in november. Zij is onder voor
waarden bereid met iedere presi
dent te praten, ook met president
Reagan. Het Russische partij
blad Prawda, noemde in het
Westen verschenen persberich
ten, waarin werd gezegd dat
Moskou wil dat Reagan de ver
kiezingen verliest en dat de Sow-
jet-leiders daarom de contacten
blokkeren, onwaar. Het blad her
haalt het standpunt, dat voor be
sprekingen over kernwapens
eerst alle obstakels uit de weg ge
ruimd dienen te worden, waar
mee de Amerikaanse atoomra
ketten in Europa wordt bedoeld.
zeer pijnlijk, omdat het om poli
tieke activisten gaat die belang
rijke connecties hebben met het
regeringskamp en ideologisch
op een lijn zitten met de regering
ten aanzien van de toekomst van
de bezette gebieden. Nog pijnlij
ker is de zaak voor de bewoners
van de nederzettingen in de be
zette gebieden die een sterke lob
by in het parlement en regering
vormen. Zij staan voor het dilem
ma of zij de terreur moeten ver
oordelen of dat zij hun gearres
teerde vrienden juridische bij
stand moeten verlenen.
Critici van de regering hebben al
lang betoogd dat er in de bezette
gebieden sprake is van joodse
terreur, en wel van twee soorten
van terreurgroepen. Een betrek
kelijke onschuldige, althans
amateuristische beweging, de zo
genaamde terreurbeweging,
waarvan al enkele maanden gele
den enige leden werden opge
pakt; en daarnaast een zeer pro
fessioneel opererende organisa
tie die de geheime dienst nu ken
nelijk op het spoor is gekomen
en die mogelijk ook verantwoor
delijk is voor de aanslag op de
Islamitische universiteit in He-
bron vorig jaar, waarbij een aan
tal Arabische studenten werd ge
dood, en de nimmer opgeloste
aanslag op drie Palestijnse bur
gemeesters bijna vier jaar gele
den.
In al deze zaken werden zeer pro
fessionele methodes gebruikt,
die allang het vermoeden deden
ontstaan dat er zeer capabale en
getrainde personen bij betrok
ken waren die hun training in het
Israëlische leger hebben onder
gaan.
'Gezag Gaddafi
vermindert'
WASHINGTON (AFP/UPI) - Het
gezag van de Libische leider, ko
lonel Moammar Gaddafi, is in
zijn land aan het teruglopen. Dat
komt met name doordat hij van
wege een slechte gezondheid
steeds meer medicamenten slikt.
Volgens de Washington Post, die
zich beroept op verklaringen van
anonieme Libische regerings
functionarissen, verkeert Gadda
fi vaak onder invloed van slaap
middelen, is hij panisch bezorgd
over zijn veilighpid en brengt hij
zijn ondergeschikten met zijn
onvoorspelbaar optreden voort
durend in verwarring.
AMSTERDAM - In de Surinaam
se staatskrant 'De Ware Tijd' van
afgelopen zaterdag heeft het be
voegd gezag laten weten „niet te
verwachten dat de Surinaamse
autoriteiten een afvaardiging van
het Amsterdams Volksverzet zal
ontvangen". In het bericht wordt
ook ontkend dat er contacten be
staan tussen het Amsterdams
Volksverzet en de Surinaamse
legerleiding.
door
Ruud de Wit
De autoriteiten in Suriname reage
ren hiermee op de mededeling
van de politiek leider van het vo
rige week donderdag opgerichte
Amsterdams Volksverzet, mr.
André Haakmat, die toen ver
klaarde uit Paramaribo signalen
te hebben ontvangen dat de Suri
naamse legerleiding bereid zou
zijn een dialoog te openen met
het verzet in Nederland. Ook de
minister van binnenlandse zaken
van Suriname, tevens vice-pre-
mier, mr. Leefiang, zei desge
vraagd niets te weten van forme
le of informele contacten tussen
de Surinaamse autoriteiten en
het Amsterdams Volksverzet.
André Haakmat evenwel zei giste
ren in het NOS-radioprogramma
'Zorg en Hoop', dat de voorberei
dingen tot het zenden van een
delegatie naar Suriname gewoon
doorgaan. Volgens Haakmat
heeft er komende woensdag een
afsluitend gesprek plaats met
vertegenwoordigers van de Suri
naamse ambassade in Nederland
en zal donderdag bekend wor
den gemaakt welke delegatie er
naar Paramaribo zal afreizen.
In Paramaribo zelf is tijdens een
gezamenlijke vergadering van de
Surinaamse vakbeweging, door
zowel Moederbond-voorzitter
Van Ressel als C-47-voorzitter
Fred Derby, kritiek geuit op de
samenwerking binnen de coali-
tieregering-Udenhout. Ook was
er kritiek van de kant van Derby
op de betoging voor de Franse en
Nederlandse ambassades, twee
weken geleden. Derby sprak
over bandeloosheid en anarchie
van de betogers en betreurde het
hevig dat de Surinaamse staats
radio de gewelddadigheden voor
de ambassade had gestimuleerd.
Ook uitte Derby kritiek op het
rantsoeneren van de broodvoor
ziening. Door de nu al enige we
ken durende importstop is er in
BAGDAD Gekleed in het voor hun gebruikelijk uniform verlaten kinderen hun schoolgebouw in Bagdad.
Hun toekomst is op de muren van het gebouw in veelkleurige beelden weergegeven: de strijd tegen het buur
land Iran, waarvoor de inzet van alle burgers in Irak vereist is. (foto ap>
LONDEN (GPD) - De Britse poli
tie kent de identiteit van de Li-
biër die bijna twee weken gele
den vanuit het Libische ambas-
door
Henk Dam
sadegebouw in Londen politie
agente Yvonne Fletcher dood
schoot, maar heeft besloten zijn
naam nog geheim te houden.
Al in een vroeg stadium van het
drama rond de Libische ambas
sade kwam de politie de voor
naam van de Libier te weten
door het afluisteren van de vaak
verhitte ruzies in het 'Volksbu-
reau' tussen voor- en tegenstan
ders van de dodelijke schietpar
tij.
Toen vrijdag de hele groep Libiërs
uit het ambassadegebouw was
gekomen en werd verhoord alvo
rens naar het vliegveld Heathrow
te worden gebracht, bleek maar
één van de 30 Libiërs de bewuste
Tsjernenko onder arbeiders.
LONDEN (Rtr.) - De Soedanese president Jaafar Nimeiry heeft gisteren
de noodtoestand afgekondigd in zijn land. De president maakte deze
beslissing bekend in een toespraak voor radio en televisie.
Deze maatregel is volgens Nimeiry genomen om het de autoriteiten in
Soedan mogelijk te maken „maximale stabiliteit en veiligheid" te ga
randeren. In een eerder verspreid bericht kondigde het Soedanese
persbureau SUNA aan dat Nimeiry een belangrijke toespraak zou hou
den over een „nieuwe revolutie tegen corruptie, geruchten, omkoping
en het knoeien met voedsel en de eigendommen van het land".
President Nimeiry zei in zijn rede dat de noodtoestand voor onbepaalde
tijd van kracht zou zijn en dat bijeenkomsten en demonstraties verbo
den waren. In een toespraak voor radio en televisie, die volgde na drie
uur patriottische muziek op de staatsradio, zei veldmaarschalk Nimei
ry: „De vijanden van de regering zijn actief geworden zowel binnen als
buiten Soedan".
Volgens Nimeiry zijn de oppositionele politieke partijen, die werden ont
bonden nadat hij in 1969 via een staatsgreep aan de macht was geko
men, actief geworden en hadden zij zich „verenigd tegen de staat".
voornaam te hebben. Het zou om
een van de revolutionaire 'stu
denten' gaan die in februari de
ambassade overnamen op bevel
van de Libische leider kolonel
Gaddafi.
De omgeving van het St. James
plein, waar de Libische ambassa
de staat, was ook het afgelopen
weekeinde nog geheel afgeslo
ten. Wetenschappelijke onder
zoekers van de politie hebben de
afgelopen dagen de omgeving
van het ambassadegebouw mi
nutieus doorzocht.
Vandaag wil de politie in het am
bassadegebouw zelf kfiken, of
zich daar mogelijk nog stille ge
tuigen bevinden van de dramati
sche moord op de agente. Scot
land Yard wil bovendien weten
of zich in het gebouw mijnen of
ander explosief materiaal be
vindt.
Het officiële Libische nieuws
agentschap Jana meldde giste
ren dat Gaddafi Groot-Brittanië
heeft beschuldigd van het be
schermen van terroristen. Hij
riep op tot „vergeldingsacties"
tegen de Britse autoriteiten.Naar
verluidde uitte Gaddafi deze be
schuldiging in Tripoli tegenover
de groep Libiërs die na een tien
daagse belegering van de Libi
sche ambassade in Londen in Li
bië zyn teruggekeerd.
Voordelig win-
kelen begint bij W jWPJFVË
KLAVERTROEF.
Honderden scherp geprijsde
kwaliteitsmonturen voor:
45,- 75,- 95,- 125,-.Naast een
riant prijsvoordeel krijgt u:
persoonlijk advies
schriftelijke garantie
Rinck-kwaliteit
quick service
nihek brillen
ziekenfondsleverancier
LEIDEN:
Botermarkt 1,
tel.: 071-125036.
Rinck houdt de prijzen
ekstra scherp in het oog.
ROME Unicef, het kinder
fonds van de Verenigde Naties,
gaat de komende maand spe
ciale acties voeren voor hulp
aan Afrikaanse landen die op
het ogenblik worden getroffen
door de ernstigste hongers
nood sinds vele jaren. Unicef
wil extra geld van particulie
ren en regeringen om met
voedsel en technische hulp op
door
Rimmer Mulder
korte termijn het leven te red
den van tienduizenden, vooral
kinderen en moeders, die nu
aan de rand van de honger
dood staan. Ook in Nederland
zal het VN-kinderfonds in mei
een actie voeren waarbij direc
te hulp voor de Afrikaanse
staat Kameroen zal worden ge
vraagd.
De noodtoestand in Afrika is één
van de belangrijkste onderwer
pen op de jaarvergadering van
het Unicef-bestuur die deze
weken in Rome wordt gehou
den. Er zijn behalve de algeme
ne onderontwikkeling twee di
recte oorzaken aan te wijzen
voor de dramatische situatie
die nu in grote delen van Afri
ka heerst: de wereldwijde eco
nomische crisis en de aanhou
dende droogte. Net als in het
begin van de jaren zeventig
zijn het de landen van het Sa-
hel-gebied (noordelijk Afrika)
die het zwaarst zijn getroffen.
Maar ook andere landen op het
continent, zoals Angola, Mo
zambique en Zimbabwe heb
ben zwaar te lijden door tegen
vallende oogsten als gebrek
aan regenval.
De hongersnood in Afrika dreigt
ernstiger vormen aan te nemen
dan die van 1973 toen in het
dieptepunt van een langdurige
droogte-periode ongeveer
100.000 mensen en meer dan
3,5 miljoen dieren de honger
dood stierven. Het drama alar
meerde de publieke opinie in
de hele wereld die reageerde
met directe hulp in allerlei vor
men. Daarnaast kwamen er
programma's op gang voor ver
beteringen op langere termijn
om het Sahel-gebied minder
kwetsbaar te maken voor na
tuurrampen zoals het uitblij
ven van regen en het oprukken
van de woestijn.
De tragiek is dat de Sahel-landen
sinds 1973 nauwelijks iets zijn
opgeschoten. De economische
vooruitgang waarop veel ont
wikkelingslanden in het begin
van de jaren zeventig nog kon
den rekenen is verloren gegaan
in de wereldwijde recessie. Al
le landen in Afrika ondervin
den directe schade van de te
ruglopende wereldeconomie.
Hun toch al geringe inkomsten
uit de export zijn gedaald. Vele
kunnen daardoor hun schul
den niet meer betalen. Ze heb
ben nieuwe regelingen moeten
treffen met hun schuldeisers
waarvoor ze binnenlands aller
lei bezuinigingen moeten door
voeren, ten koste van de zwak
ste groepen.
„Soberheid en hardheid werden
de wachtwoorden van alle re
geringen," aldus
een Unicef-rapport dat vorige
week in Rome werd bespro
ken. „Beperking van de over
heidsuitgaven is regel gewor
den in landen waar de over
heidsorganisaties een belang
rijke rol spelen in de economie.
Het resultaat was een algeme
ne verdere inkrimping van de
sociale diensten van de over
heid en een stagnatie, of zelfs
een daling, van de fondsen die
beschikbaar zijn voor gezond
heidszorg en onderwijs."
Langs deze weg is de
sche crisis in de wereld een di
recte bedreiging voor het leven
van de meest kwetsbare groe
pen in de derde wereld. Unicef
constateert nu al dat de kinder
sterfte in sommige landen (het
Noorafrikaanse Tsjaad en Mali
bijvoorbeeld) weer stijgende is
na jaren van daling in het aan
tal sterfgevallen onder kinde
ren van minder dan een jaar.
Het VN-kinderfonds heeft de
afgelopen tijd sterk de nadruk
gelegd op eenvoudige metho
den om ondervoeding en ge
vaar voor infecties te bestrij
den. Zo is bijvoorbeeld één van
dé belangrijkste oorzaken van
kindersterfte in de arme lan
den uitdroging als gevolg van
gewone diarree. Sinds enige
tijd is bekend dat deze kwaal
heel goed te bestrijden is met
een eenvoudig mengsel van
zout, suiker en water. De ou
ders kunnen dat zelf toedie
nen. Het grootste probleem is
die ouders dat te leren. Het is
Unicefs ervaring van het afge
lopen jaar dat daarvoor zeer ge
richte voorlichtingscampagnes
nodig zijn waarbij de hele (so
ciale) omgeving van de ouders
wordt ingeschakeld. Inkrim
ping van het overheidskader
dat voor zulke campagnes kan
worden gebruikt heeft daar
door een direct effect op het
aantal kinderen dat met dit
eenvoudige middel voor dood
door uitdroging kan worden
gered.
Er sterven dagelijks ongeveer
40.000 kinderen in de wereld
als (direct of indirect) gevolg
van ondervoeding, slechte hy
giënische omstandigheden en
gebrek aan medische zorg.
Unicef lanceerde vorig jaar een
campagne om met eenvoudige,
relatief goedkope middelen dit
aantal in enkele jaren terug te
brengen tot 20.000 per dag. Het
al genoemde middel tegen uit
droging is een vitaal onderdeel
van de campagne. Andere pun
ten zijn het propageren van
borstvoeding en inenting te
gen de belangrijkste kinder
ziekten.
Suriname een tekort aan meel
ontstaan, waardoor het brood
werd gerantsoeneerd.
Derby verdedigde op de gezamen
lijke vakbondsbijeenkomst de
opvattingen van de vakbeweging
over de wijze waarop de demo
cratie in Suriname in de nabije
toekomst gestalte moet krijgen.
Zoals bekend circuleren er op dit
moment, behalve een democrati-
seringsvoorstel van de vakbewe
ging, ook modellen van de mili
taire autoriteiten en het bedrijfs
leven. De vakbeweging wil een
nieuwe grondwet en garanties
voor de terugkeer naar de rechts
staat. Deze rechtsstaat moet niet
alleen gelden voor de burgers
van het land, maar ook voor de
overheid.
Vermoedelijk volgende week zul
len in Suriname drie radiosta
tions hun uitzendingen hervat
ten nadat zij sinds 8 december
1982 uit de lucht waren geno
men. Het zijn Radika, Apinti en
Rapar. Ook zal, naast de staats
courant De Ware Tijd. vanaf eind
volgende week het avondblad
De West opnieuw gaan verschij-
BARCELONA (DPA/AFP/Rtr.) -
Bij de regionale verkiezingen in
het Spaanse Catalonië is gisteren
de regerende conservatieve par
tij „Convergencia i Unio (CIU)
als de grote overwinnaar uit de
bus gekomen. Nadat 98 procent
van de stemmen waren geteld,
bleek dat de coalitiepartij van de
bankier Jordi Pujol Soley de ab
solute meerderheid had behaald.
De socialisten eindigden op de
tweede plaats.
De CIU-partij won 48.7 procent
van de stemmen. Dat is goed
voor 71 zetels in het 135 leden tel
lende Catalaanse parlement. De
partij had 43 zetels. De PSC-
PSOE, de Catalaanse tak van de
in Madrid regerende socialisten,
kwam uit op 39 procent, oftewel
41 zetels. Een winst van 8 zetels
voor deze door Raimon Obiols
aangevoerde partij.
PERUGIA (DPA/Rtr.) -* Ruim
tweeduizend Italianen zijn giste
ren dakloos geworden als gevolg
van een reeks sterke aardschok
ken in Midden-Italiè. Ongeveer
vijftien personen hepen verwon
dingen op, maar niemand was er
ernstig aan toe.
Het epicentrum van de aardbeving
lag enkele kilometers ten noord
oosten van de plaats Perugia. En
kele honderden huizen en veel
monumenten in de provincie
Umbrië werden beschadigd. De
beving had en kracht van 5.8 op
de schaal van Richter. Volgens
het ministerie van binnenlandse
zaken konden de schokken tot
Rome en Ravenna aan de Adria-
tische kust worden gevoeld. Tus
sen de twee steden ligt een af
stand van bijna driehonderd ki
lometer. Deskundigen verwach
ten de komende dagen in het ge
bied nog meer schokken.
LONDEN (GPD) - De Britse pre
mier mevrouw Thatcher wil nog
tenminste vijf jaar aan de macht
blijven, en is van plan in die pe
riode haar Conservatieve partij
voor de derde keer bij algemene
verkiezingen aan te voeren.
Dat heeft de premier laten weten in
een verklaring die gisteren is uit
gegeven ter gelegenheid van het
feit, dat het deze week vijf jaar
geleden zal zijn, dat mevrouw
Thatcher Downing Street 10 be
trok.
De premier wil de komende jaren
het accent leggen op de strijd te
gen de inflatie, die momenteel 5
procent bedraagt, en op een fun
damentele herziening van het
systeem van sociale zekerheid.
Diepgravende onderzoeken naar
het reilen en zeilen van dit sys
teem zijn inmiddels al gestart.
De verklaring van mevrouw That
cher komt op een moment, dat
de Conservatieve partij in de opi
niepeilingen weer duidelijk aan
de leiding is. Een enquete in de
zondagskrant The Sunday Times
geeft de Conservatieven 42 pro
cent van de stemmen, tegen 36
procent voor de Labour-partij.
Ruim een maand geleden had de
Labour-partij nog een voor
sprong van 3 procent op de To
ries. Dat die nu weer verdwenen
is, heeft alles te maken met de
staking van de mijnwerkers, die
bij het Britse volk zeer onpopu
lair is. De Labour-partfi, met z'n
sterke banden met de vakbewe
ging, steunt die staking.
Conflict The Observer voorbij
LONDEN (GPD) Tiny Rowland,
de eigenaar van de Britse zon
dagskrant 'The Observer' die vo
rige week dreigde zijn krant te
verkopen of financieel op de
klippen te laten lopen uit woede
over een artikel van hoofdredac
teur Donald Trelford, heeft dit
weekeinde volkomen onver
wacht besloten de strijdbijl weer
te begraven.
„Het was niet meer dan een ru
zietje tussen minnaars", zo ver
klaarde de man die nog maar en
kele dagen geleden de vele be
drijven die deel uitmaken van
zijn mijn- en handelsmaatschap
pij Lonrho verbood in 'The Ob
server', de oudste zondagskrant
van Engeland, te adverteren.
Rowland was woedend geworden
over een paginagrote reportage
van de hand van Trelford, waarin
deze de gruweldaden beschreef
die het leger van Zimbabwe in de
provincie Matabeleland heeft ge
pleegd. Hij was zo kwaad, omdat
Lonrho grote financiële belan
gen in Zimbabwe heeft.
Maar toen Trelford zijn ontslag in
diende nadat Rowland had ge
zegd dat zijn concern geen geld
meer in 'The Observer* zou ste
ken, keerde Rowland op zijn
schreden terug. Hij liet Trelford
weten het ontslag niet te accepte
ren, en de ruzie als een gedane
zaak te beschouwen.
