Steeds
Zorg over toekomst van monumenten
Monumentenexposities en
boek over Meermansburg
'Harde maatregelen tegen
milieuschandalen
nemen
Toch studie
wijsbegeerte
eerstejaars
in Leiden
Duo overvalt
snackbarhouder
Wethouder vreest dat geld aan andere doeleinden zal worden besteed
Sen 'tuei fcclomb btadbteeid
DONDERDAG 19 APRIL 1984
LEIDEN - Eerstejaarsstudenten
zullen het komende studiejaar
aan de Leidse universiteit toch
een volledige studie wijsbegeer
te kunnen beginnen. Dit blijkt
uit een brief van minister Deet-
man (onderwijs en wetenschap
pen) aan de universiteitsbestu
ren van Leiden, Amsterdam en
Groningen. Deetman laat daarin
weten, in tegenstelling tot de
aanvankelijke plannen, bereid te
zyn de uitvoering van zijn taak
verdelingsplan voor het weten
schappelijk onderwijs een jaar
uit te stellen.
In dat taakverdelingsplan staat dat
alleen de Vrije Universiteit van
Amsterdam, de Katholieke Uni
versiteit Nijmegen en de Katho
lieke Hogeschool Tilburg een
volledige filosofie-opleiding mo
gen behouden. In Leiden, Gro
ningen en aan de universiteit van
Amsterdam zou dan alleen de zo
genaamde bovenbouw-studie
blijven bestaan. Dat betekent dat
eerstejaars hier niet meer terecht
kunnen.
In zijn brief aan de universiteiten
zegt de minister nu tot uitstel be
reid te zijn. Hij wil op die manier
de mogelijkheid bieden met de
universiteiten tot overeenstem
ming te komen. Het overleg met
de universiteiten wordt voortge
zet, maar de minister houdt vast
aan zijn plan om de studie wijs
begeerte op slechts enkele uni
versiteiten te concentreren.
LEIDEN Twee jongens hebben
in de nacht van woensdag op
donderdag even na twaalf uur de
eigenaar van een snackbar aan
het Prins Hendrikplein beroofd.
Ze namen ongeveer vijftienhon
derd gulden mee.
De man werd bestolen op het mo
ment dat hij op het punt stond
om weg te gaan. De twee jongens
duwden hem de zaak weer in,
sloegen hem tegen de grond, na
men het geld en gingen er hard
lopend vandoor.
Activiteiten op en rond nationale dag
Voorzitter Lammers (links) van de Nationale Contactcommissie Monumentenbescherming (tevens burgemees
ter van Almere) ontvangt uit handen van wethouder Waal in de Pieterskerk het boek over het driehonderdjarig
hofMeermansbrug. (foto Holvast)
LEIDEN - Ter gelegenheid van de
gisteren gehouden Nationale
Monumentenstudiedag in de
Leidse Pieterskerk zijn er twee
tentoonstellingen over monu
menten te bezichtigen. Boven
dien verscheen er gisteren een
boekje van de Stichting Leidse
Hofjes met als titel 'Meermans
burg, bij het 300-jarig bestaan
van het hof (1683-1983)'.
In de Pieterskerk is de tentoonstel
ling 'Tien jaar monumenten res
taureren in Leiden' te bezoeken.
"Door steeds foto's van vóór en
na het herstel te tonen geeft de
expositie een brede indruk van
een soms subtiel, soms ingrij
pend veranderend stadsbeeld.
Zelfs de echte Leiden-kenners
kunnen er nog genoeg verras
sends in ontdekken", aldus de
organisatie. De tentoonstelling is
op 21, 22, 23, 24, 26, 28 en 29 april
en van 1 tot en met 9 mei open
tussen half twee en vier uur.
De tweede tentoonstelling, "Be-
drijfsmonumenten Midden-Hol
land", staat opgesteld in de open
bare bibliotheek in de Nieuw-
straat. Onlangs werd de Stich
ting Bedrijfsmonumenten Mid
den-Holland opgericht die de
tentoonstelling verzorgt. Op
veertien panelen met tientallen
foto's wordt een overzicht gege
ven van bedrijfsmonumenten,
zoals fabrieken, pakhuizen, ge
malen, sluizen, bruggen, stations
en dergelijke. De expositie is te
bezichtigen tijdens de openings
uren van de studiezalen van de
bibliotheek en duurt tot 1 mei.
Gisteren verscheen ook een boek
over het hof Meermansburg. Mi
nister Brinkman en burgemees
ter Lammers van Almere kregen
het gisteren al uit handen van de
Leidse wethouder Waal. Het rijk
geïllustreerde boekje geeft een
overzicht van de geschiedenis
van het hof, waarin onder andere
het pijpenkabinet is gevestigd.
Het boekje is verkrijgbaar bij alle
Leidse boekhandels, de Stich
ting Welzijn, het Gemeentear
chief, de VVV in Leiden en in het
Pijpenkabinet van het hof aan de
Oude Vest 159a. Het kost zestien
gulden.
LEIDEN - Vereenvoudi
ging van de regels voor
monumentenzorg en meer
bevoegdheden voor de ge
meenten is prima, maar
dat mag niet leiden tot
verkapte bezuinigingen.
Wethouder C. Waal toon
de zich gisteren tijdens de
Nationale Monumenten
studiedag in de Leidse
Pieterskerk bevreesd voor
de toekomst van de monu
menten.
Niet alleen vreest hij dat de door
minister Brinkman voorgestelde
vereenvoudiging van de wetge
ving te ingewikkeld blijft, maar
ook is Waal bang dat gemeenten
met financiële moeilijkheden de
gelden, bestemd voor monumen
ten, anders gaan gebruiken.
Volgend jaar zullen verschillende
speciale subsidieregelingen,
waaronder een aantal voor res
tauraties van monumenten, ver
vallen. Daarvoor in de plaats
komt het zogenoemde stadsver
nieuwingsfonds. Per jaar krijgt
een gemeente een bepaald be
drag dat naar eigen goeddunken
kan worden besteed. Bovendien
komt er volgend jaar een restau
ratiefonds, waarin beleggers en
het rijk geld storten. Daaruit
worden dan goedkope hypothe
ken verstrekt. Daarnaast blijven
er aparte subsidies voor het res
taureren van monumenten be
staan.
Waal is niet zo gelukkig met de si
tuatie die volgend jaar ontstaat.
Hij zou veel liever een speciale
uitkering hebben voor monu
mentenzorg hebben, waarbij "de
behoefte aan gelden voor monu
mentenzorg uiteindelijk de
maatstaf voor de verdeling zou
moeten zijn".
Gevaar
Het gevaar bestaat namelijk dat ge
meenten de uitkeringen uit het
stadsvernieuwingsfonds hele-
Pleidooi bij opening gebouw bedrijfsgezondheidsdienst
LEIDEN - "Het overgrote deel van
de gevaren kan zich voordoen in
alle bedrijven. Ook in bedrijven,
met minder dan 500 werkne
mers, die niet kunnen worden
verplicht aangesloten te zijn bij
een bedrijfsgezondheidsdienst".
Dit zei gisteren de heer Th. de
Feber, hoofd van het tiende dis
trict van de Arbeidsinspectie, ter
gelegenheid van de opening van
het nieuwe gebouw van de Be
drijfsgezondheidsdienst (BGD)
Leiden aan de Opaalstraat.
Hij wees erop dat in sommige be
drijven de werknemers met
schadelijke stoffen omgaan als
met water en brood. Dat sommi
ge milieuschandalen pas najaren
aan het licht komen, na aanvan
kelijk van hogerhand te zijn ge
bagatelliseerd, noemde hij aso
ciaal. "Dergelijke zaken verdie
nen harde maatregelen: water en
brood".
Efficiënt
Met enige schroom uitte hij ook
enige kritiek op bedrijfsgezond
heidsdiensten in het algemeen.
De nadruk bij deze organisaties
valt op de medische deskundig
heid van hun medewerkers. Dat
heeft goed gewerkt."Maar zo'n
dienst is een bedrijf als elk an
der. Deskundige mensen zijn
vaak minder efficiënt en kunnen
hun tijd niet zo praktisch inde
len", aldus De Feber. Hij deed de
aanbeveling dat BGD's eens wat
meer aandacht schenken aan de
organisatie-aspecten van hun
dienst.
De BGD Leiden is in 1954 opge
richt op intitiatief van een aantal
bedrijven uit de Leidse regio.
Arbeidsinspecteur De Feber: "De
BGD's moeten eens wat meer aan
dacht aan hun eigen organisatie
Schenken". (foto Holvast)
Deze bedrijven dragen de kosten
voor een dergelijke dienst geza
menlijk in coöperatief vereni
gingsverband. Viel in de beginja
ren de nadruk op het genezen
van ziekten van de werknemers,
de laatste tijd is de nadruk steeds
meer op het voorkomen van
ziekten komen te liggen. De alge
mene doelstelling van de be
drijfsgezondheidszorg is kort
weg het opsporen en zo mogelijk
verbeteren van gezondheidsbe
dreigende omstandigheden in de
arbeidssituatie. Daartoe worden
periodieke bedrijfsgezondheids-
kundige onderzoeken gedaan,
ADVERTENTIE
Geen grof- en
huisvuilophaaldienst
tijdens feestdagen
De ophaaldienst van de Gemeente
Reiniging komt a.s. vrijdag (Goede
Vrijdag) niet langs. Ook maandag
30 april (Koninginnedag) en 2e
Paasdag wordt niet opgehaald.
Wilt u a.u.b. op die dagen geen
grof- en huisvuil buiten zetten,
maar wachten op de 1e ophaaldag.
Dank voor uw mèdewerking
Reinigingsdienst Leiden.
maal niet gebruiken voor monu
mentenzorg. De gemeenten mo
gen zelf beslissen waaraan ze het
geld besteden. Waal: "De ruime
bestedingsmogelijkheden ogen
wellicht mooi, maar betekenen
in een tijd dat de gemeenten
drastisch moeten bezuinigen wél
dat de claims op deze geldmidde
len enorm zullen toenemen. De
uitkering (uit het fonds-red.) mo
gen gemeenten naar eigen in
zicht aanwenden voor verschil
lende stadsvernieuwingsactivi
teiten, zoals het aanleggen van
rioleringen of activiteiten in
buurt- en clubhuizen".
Steden met een groot aantal monu
menten en beschermde stadsge
zichten krijgen overigens meer
geld uit het stadsvernieuwings
fonds. Waal pleitte voor een ver
plichting dat "gemeenten ten
minste dit extra geld aan monu
menten zouden moeten beste
den". Nu is dat niet verplicht en
bestaat het gevaar dat het geld in
gemeenten voor andere doelein
den wordt gebruikt.
Verkapt
Waal is bovendien bevreesd dat de
overheveling van taken op het
gebied van de monumentenzorg
van het rijk naar de gemeenten.
de zogenoemde decentralisatie,
zal worden gebruikt voor ver
kapte bezuinigingen. "De wijze
waarop op rijksniveau over de
centralisatie wordt gesproken
roept bij mij wel eens het beeld
op van: dan hebben wij er niets
meer mee te maken. Dan zijn wij
er van af. Daarop kunnen wij be
zuinigen", zei Waal.
De ingewikkeldheid van de nieu
we wetgeving maakte Waal dui
delijk aan de hand van een voor
beeld. "Wat moeten we straks
aan de particulier gaan vertellen
die zijn huis wil restaureren en
vraagt welke subsidiemogelijk
heden er zijn", vroeg hij zich af.
Waal kwam zelf al met vijf moge
lijke antwoorden.
Ondanks zijn kritiek op de nieuwe
situatie zag de scheidende Leid
se wethouder ook "nieuwe mo
gelijkheden en kansen", mits het
rijk niet allemaal beperkende
maatregelen aan de gemeenten
oplegt: "In het nieuwe systeem
krijgen de gemeenten er belang
bij om zoveel mogelijk voor een
bepaald geldbedrag te realiseren.
Dat stimuleert ongetwijfeld het
verder zoeken naar goedkopere
restauratietechnieken en het ge
bruik maken van goedkopere,
maar toch verantwoorde mate
rialen".
Wetgeving
Helemaal niet blij met de verande
ring en vereenvouding van de
wetgeving op het gebied van de
monumentenzorg was P. Nijhof,
raporteur van een speciale werk
groep van het Nederlands Insti
tuut voor Ruimtelijke Ordening
en Volkshuisvesting (NIROV).
De werkgroep heeft zich de laat
ste tijd bezig gehouden met de
falende wetgeving. Volgens Nij
hof komt dat niet alleen door de
wetgeving die op sommige on
derdelen niet voldoet. Hij stelde
dat de wetgeving niet juist wordt
gebruikt.
Bestuurders zeggen echter dat de
wetgeving faalt. "En wat doen
we dan? Nieuwe regels en wet
ten bedenken, waar iedereen
weer achteraan gaat lopen, daar
bij luid roepend, dat het ook een
illusie was om het doel te berei
ken met het gebrekkige instru
mentarium dat we net in de prul
lenmand hebben gegooid. En zo
is iedereen weer tevreden tot de
volgende ronde. De onderzoeker
en de jurist, omdat ze weer wat te
doen hebben. En de wethouder
omdat hij zijn eigen falende be
leid kan verdoezelen", aldus Nij
hof.
De situatie is nu echter nog veel er
ger, betoogde Nijhof: "Een paar
jaar geleden werd door de nieu
we regering een oplossing aange
dragen, even simpel als trefze
ker: dereguleren. In plaats van
het verbeteren van wet- en regel
geving schaf je deze eenvoudig
weg af, of beperk je je tot het
noodzakelijk kwaad".
Overvleugeld
Beide oplossingen wees Nijhof van
de hand. Hij constateerde dat de
belangstelling voor monumen
tenzorg de laatste tijd ernstig te
ruggelopen is op gemeentelijk
niveau. Volgens hem komt dat
door verschillende factoren,
waarvan teruglopende financiële
middelen er één van is.
Nijhof pleitte voor een beter ge-
bniik van de bestaande wetge
ving. "Er is de afgelopen jaren in
dit opzicht eenvoudig niet uitge
haald wat erin zat. De vooruit
zichten om dit alsnog te bereiken
zijn niet bemoedigend, omdat de
ruimtelijke ordening zelf enkele
veren heeft moeten laten. De ja
renlange belangrijke positie van
de wethouder ruimtelijke orde
ning is overvleugeld door die van
financiën en van volkshuisves
ting".
regelmatig worden werkplekken
bezocht om zicht te krijgen op de
omstandigheden, waaronder een
werknemer zijn of haar arbeid
verricht en werknemers die lan
ger dan drie weken ziek zijn wor
den begeleid. In het laatste geval
wordt vooral onderzocht of de
klachten iets te maken hebben
met het werk.
De BGD Leiden heeft in de dertig
jaar van zijn bestaan moeten
woekeren met de ruimte. Aan
vankelijk gehuisvest in een voor
malig woonhuis aan de Bree-
straat, verhuisde de BGD tien
jaar geleden naar de Hoge Rijn
dijk naar een gebouw dat, tame
lijk beeldend, 'de kippenren'
werd genoemd.
Sinds kort zit de BGD in een nieuw
pand aan de Opaalstraat, waarin
het Integraal Kankercentrum-
West de bovenverdieping huurt.
Optimisme
Bij de opening gisteren zei A. Gel
ling, voorzitter van het bestuur
van de 'Coöperatieve Vereniging
BGD-Leiden', zoals de officiële
naam luidt, de toekomst van de
BGD zonnig tegemoet te zien.
Zijn optimisme vloeit voort, naar
hij zei, uit het feit dat met de
nieuwe arbeidsomstandigheden
wet (ARBO) ook de overheid
blijk geeft van haar aandacht
voor de bedrijfsgezondheids
zorg. Als tweede reden noemde
hij dat vanuit het maatschappe
lijke vlak eveneens meer de na
druk is komen te liggen op het
voorkomen van ziekte bij werk
nemers in bedrijven.
"Maar tweederde van het perso
neel in bedrijven moet het nog
zonder gezondheidszorg stellen.
Leiden is daarop geen uitzonde
ring. Er zal nog veel aan acquisi
tie moeten worden gedaan", be
sloot hfi zijn toespraak.
Namens de Algemene Werkgevers
Vereniging sprak drs. B.A. An-
nink de wens uit dat de bedrij
ven zich actiever met de bedrijfs
gezondheidszorg zullen gaan be
zighouden. "Wij willen ziektever
zuim voorkomen en tevens de
tijdsduur van het ziekteverzuim
beperken". Hoe langer de men
sen ziek zijn, hoe hoger de drem
pel is om weer aan het werk te
gaan, is zijn mening. In dit ver
band laakte hij het feit dat twin
tig procent van het ziektever
zuim wordt veroorzaakt door de
wachtdagen voor specialisten,
ziekenhuizen en andere instellin
gen. Hij pleitte voor een goede
taakverdeling binnen de BGD en
stelde ten slotte vast dat de be
drijfsgezondheidszorg een goede
bijdrage heeft geleverd en dat in
de toekomst ook zal doen aan de
bloei van het bedrijfsleven.
Redactie: Bart Jungmann Jaap Visser
Boefjes (1)
"Jongens en meisjes, jullie kun
nen je agressie kwijt op de ju
do-mat of bij de fitness-toestel
len", klonk de stem van coördi
nator Karei Caron door de
Groenoordhallen. Enkele bel
hamels, die zo uit de fantasti
sche kinderserie van de VA
RA, de Boefjes ('The little ras
cals'), leken te zijn weggelo
pen, repten zich naar de aange
geven plaatsen om zich in het
zweet te stoeien.
Welzijnswerkers, die gisteren
'opvallend onopvallend' een
kijkje kwamen nemen op de
tweedaagse jeugdinstuif van
de gemeente, schudden mis
moedig hun hoofd. Hun oor
deel was even hard als ondes-
kunig: "Dit is geen succes.
Ambtenaren kunnen zoiets
niet organiseren".
De enige echte deskundigen, de
kinderen zelf, waren een ge
heel andere mening toegedaan.
"Hartstikke gaaf', was hun na
genoeg unanieme mening. En
de misschien wel meest erva
ren onbezoldigde welzijnswer
ker van de stad, Ome Joop Ver-
voorn, de Keizer van Leiden
Noord, vond dat de Leidse
club- en buurthuizen "hun
ogen uit hun kop moesten
schamen" voor het feit dat zij
niet massaal met hun kinderen
naar de Groenoordhallen wa
ren getrokken. "Want dit is
echt geweldig voor de jeugd.
Hier hadden de de buurtwer-
kers een hoop van kunnen op
steken".
De ambtenaren Rien Logten-
berg, coördinerend directeur
wonen, Jan Duivesteijn, direc
teur sport en recreatie, en And-
ré de Jong, directeur dienst
Groenoordhallen, hebben de
instuif van vandaag en gisteren
georganiseerd in het kader van
het anti vandalisme-project
van de gemeente. Ze hebben er
40.000 gulden subsidie van de
gemeente voor gekregen. Door
de 'lieve jeugd' in de paas
vakantie en straks aan het eind
van de zomervakantie een paar
dagen van de straat te houden,
hopen zij het jeugd-vandalis-
me in de stad aanzienlijk terug
te dringen.
Boefjes (2)
In die opzet lijken de organisato
ren vooralsnog niet geslaagd.
Want daar was het aantal deel
nemers aan de instuif gewoon
weg te gering voor. Hadden zij
gerekend op zeker duizend
deelnemers per dag, gisteren
passeerden nog geen 750 kin
deren van zes tot en met acht
tien jaar de kassa van de
Groenoordhallen.
Maar dat neemt niet weg dat die
'vandaaltjes' het prima naar
hun zin hadden in de giganti
sche overdekte speeltuin, waar
zij zich naar hartelust konden
uitleven.
Wel dreigde het gisterochtend
even uit de hand te lopen toen
rond half twaalf een groep
vroegrijpe slopers de knutsel-
hoek onveilig maakten. Van
tien uur af hadden de brand
weer-instructeurs Cornells van
der Meijden en Ruud Goed
daar "met leergierige en en
thousiaste kinderen geinig
kunnen sleutelen" aan fietsen,
brommers en sloopauto's. "Het
ging heel lekker totdat opeens
een groep van zo'n twintig ou
dere jongens meenden de boel
met grof geweld te moeten slo
pen", verzuchtten de twee
'sleutel-onderwijzers'. "Er was
echt geen houden meer aan.
De veiligheid van de andere
kinderen kwam in gevaar en
daarom hebben we besloten
om maar een eind aan het feest
te maken. Heel jammer, want
we zijn een hoop gereedschap
en maagzuur kwijtgeraakt".
Volgens enkele oudere deelne
mers aan de instuif, de 15-jari-
ge Simon Hamaker en zijn één
jaar oudere vriend Michel Ligt-
voet, had het knutselen hele
maal niet op een gewelddadige
slooppartij hoeven uit te lopen
wanneer er voldoende toezicht
was geweest. "Als wij er bij wa
ren geweest dan was dit nooit
gebeurd", merkten zij uit de
grond van hun hart op. "Want
dan hadden wij die lui gewaar
schuwd dat ze een paar klap
pen konden krijgen wanneer
ze niet snel opsodemieterden".
Simon en Michel vinden dat de
gemeente er een volgende keer
goed aan doet om de hulp van
een "grote groep oudere gas
ten" in te roepen. "Want wij
willen best meehelpen aan
zoiets. Als we tegen die tijd
tenminste geen werk hebben
gevonden".
Boefjes (3)
Minder geweldadig maar wel fa
natiek ging het er aan toe in de
krachtsporthoek. Grote be
langstelling was er bijvoor
beeld voor de bokshandschoe-
nen van de vermaarde Leidse
'mepper' Chris Lantrok die op
vrijwillige basis met een aantal
van zijn paradepaardjes de ve
le belangstellenden wat basi
sprincipes van de bokssport
probeerde aan te leren.
Ook het show-podium, dat in een
hoek van de hal was opge
bouwd, kende een grote aan
trekkingskracht. Enkele hon
derden kinderen liepen daar
gistermiddag te hoop tijdens
een kostelijke play back-wed
strijd waarin kinderen voor
kinderen hun immitatietalen-
ten showden.
Ook de nieuwste disco-dans,
electric-boogie, werd veelvul
dig op het podium beoefend.
Tot groot plezier van het
Oegstgeester duo Dennis en
Martijn. De twee negenjarigen
waren gebracht met dc auto,
maar hadden er een voettocht
naar hun ouderlijke woning
voor over om geen seconde
van de demonstratie electric-
boogie te hoeven missen. Den
nis: "Martijn zit op electric-
boogie en hij heeft het mij ge
leerd. We vinden het best wel
gaaf hier en de volgende keer
komen we weer".
Waar Martijn aan toevoegde: "Ja,
en dan kom ik jou wel thuis op
halen Dennis. En dan doe ik
misschien wel mee aan het
play-backen. Electric-boogie
op de muziek van E.T. of zo.
Da's wel gaaf, vind je niet?"
J.V.
