'Het is mijn vak mensen te amuseren'
Even innemend als altijd
Kun"
Batida te gladjes
Balletzaal Scheveningen
Herman Einmink, een heer in het radio-amusement
Rotterdam: geen
noodschouwburg
Smakelijke
Strakke en
Animo
degelijke 'Matthans Passion' van Ex
obscene fabels' van Jan Decleir in het LAK
DONDERDAG 19 APRIL 1984
ROTTERDAM (GPD) - Rotter
damse beeldende kunstenaars
hebben gisteren de onthulling
van het beeld 'seated woman'
van Willem de Kooning door mi
nister Brinkman van WVC een
bijzonder tintje gegeven. Na de
onthullingsplechtigheid aan het
Weena in Rotterdam-Centrum
boden de kunstenaars de be
windsman een fruitmand aan.
Maar voordat Brinkman die ges
te kon accepteren, gleed de verza
meling appels, peren, mandarij
nen en komkommers „per onge
luk" uit de mand op de grond en
werd de tekst 'Brinkman beter
schap' zichtbaar.
De Rotterdamse kunstenaars zijn
namelijk van mening dat het
kunstbeleid ziek is en de verant
woordelijke bewindsman daar
voor dientengevolge ook. Het op
rapen van het fruit liet Brink
man aan de omstanders over.
Het beeld seated woman" is ge
maakt door de oud-Rotterdam
mer Willem de Kooning, (foto's anp>
Eis van projectontwikkelaar
DEN HAAG (ANP) - Het voor de ontwikkeling van de badplaats Scheve
ningen verantwoordelijke Consortium Scheveningen dreigt met juridi
sche stappen tegen de gemeente Den Haag als het Nederlands Dans
Theater niet in Scheveningen blijft.
In een brief aan het gemeentebestuur schrijft het consortium dat een
verplaatsing van het NDT naar de binnenstad, zoals de bedoeling is, in
strijd is met de contractuele verplichtingen van de gemeente.
In de brief wijst het consortium op het oude raadsbesluit om het NDT
naast het Circustheater in Scheveningen onder te brengen. Het NDT is
nodig om het culturele aanbod in de badplaats op peil te houden. Vol
gens de projectontwikkelaar is een en ander contractueel vastgelegd en
is aantasting van dit oude besluit in strijd met de zorgvuldigheid en
daarom onrechtmatig.
NDT en Residentie Orkest werken sinds eind februari aan plannen voor
gezamelijke huisvesting in het centrum van Den Haag. Voor dit ge
bouw, dat volgens de gezelschappen twee afzonderlijke zalen zal moe
ten bevatten, heeft minister Brinkman 7,75 miljoen gulden aan steun in
het vooruitzicht gesteld.
Een zaal in Nederland op
een dooie winterochtend,
die walgend overgaat in
de grauwe middag. En
dan trekt een blozende
presentator het wolken
dek weg. Voor 200 lijfelijk
aanwezigen plus een mil
joen mensen aan de radio
zet Herman Emmink de
zon neer naast een muzi
kaal bos tulpen uit Am
sterdam. Zo kennnen ze
hem weer, de dag is gered.
Voordat hij op komt lopen, het ko:
ninklijk lintje op de jas, spoedt
Emmink zich met een hupje der
waarts, pleegt een snelle, correc
te plas, slaat een hand door zijn
haar, schikt iets aan zijn das en
inspecteert met een vlugge routi
nebeweging zijn gulp. Een heer
op weg naar zijn werk, het pu
bliek.
Live radio, een wat hijgerig klap-
programma van even over twaalf
tot een uur, onder een titel die de
lading perfect dekt: „Te gast bij
Herman Emmink". Een gastheer
die zichzelf omschrijft als 'de
TROS-zenuwenlijder'.
Huiswerk
Herman Emmink laat nauwelijks
iets over aan het toeval. Voor een
uurtje radio doet hij zorgvuldig
zijn huiswerk. Het bestaat uit le
zen, typen, het tellen van de in
zendingen voor het spelletje en
het timen van zijn teksten. In to
taal is hij daar 8 uur en 40 minu
ten thuis mee bezig geweest. Hij
houdt alles in detail bij. Na dertig
jaar maken ze hem niets meer.
„Het klinkt geimproviseerd, maar
het wordt allemaal voorbereid.
Dat moet. Ik ben geen popgroep.
Doe Maar wordt anders gauw
Deed Maar. Ik noem het geen
verdienste. Als ik naar een plaats
toe ga verdiep ik me in de docu
mentatie. Ik schrijf al mijn tek
sten zelf en zet tussen haakjes
wat eventueel weg kan als pro
ducer Wout Verwey me met een
gebaar duidelijk maakt dat we
achterlopen".
door
Jacques d'Ancona
Er zijn 3806 reacties op het kwisje
gekomen, men luistert nog altijd
graag naar Herman Emmink, die
ook Café Chantant doet en TROS
Klassiek uit de Sonestakoepel-
zaal in Amsterdam.
Drie radioprogramma's en veel
werk als presentator in het land.
Televisie? Dat is voorbij. In 1971
begon hij op de buis bij de
AVRO met 'Wie van de Drie' en
dat mocht elf jaar duren. Toen
Emmink in oktober '82 overstap
te naar de TROS-radio, vond de
AVRO dat het met hem op de tv
afgelopen moest zijn. Hij is zijn
leven lang freelancer geweest,
nooit in vaste dienst bij een om-
roepzuil.
Emmink: „In de overeenkomst
met de AVRO stond dat ik 'Wie
van de Drie' tot en met 1983 zou
doen. Ze wilden het toen niet
meer voortzetten. Daar was ik
het niet mee eens. Er loopt nog
steeds een rechtszaak tegen de
AVRO, maar dat kan wel tijden
duren".
De mensen praten nog steeds over
'Wie van de Drie', stelt Herman
Emmink vast. „Ik volg nooit cij
fertjes, ik volg het publiek. Het
was zeker 150 keer een enorm
succes. Toen ik weg was, zakte
de waardering tot 42 onder 0. Het
programma heeft nog even door
gesudderd en toen is men ermee
gestopt...".
Frustratie
Mis je de televisie niet? Emmink
zet een toneelstemmetje op: „Zie
ik er verdrietig uit? Ik ken geen
frustratie. Er zijn twee dingen in
het leven: het begint en het ein
digt. Televisie is niet zaligma
kend en ik ben niet bezig om iets
nieuws te krijgen. Met radio ben
je overal veel vlugger mee", con
stateert hij en rommelt in een se
rieuze tas. Er komt een vracht
paperassen tevoorschijn. Uit een
doosje pakt hij een stopwatch.
„Ik houd zelf de timing bij, ik
weet mijn vraagjes. Ik ben niet
de man van het keiharde inter
view. Het is mijn vak om mensen
leuk te amuseren. Gezellige ont
spanning, dat is de bedoeling.
Als ze je leuk vinden is het erg
prima".
In de live-uitzending spreekt hij de
mensen aldus toe. Men giert als
Herman Emmink mevrouw
Borst de vraag stelt: „Een of
twee...?" Dat is humor die er in
gaat. Emmink loopt enigszins
rood aan als hij - met zijn 57-plus
nog prima bij stem - meezingt.
„Ik hou van Holland".
Hij weet hoe ver hij straffeloos kan
gaan, guitig en smeuig. Een me
vrouw die 'de groeten' wil doen
wijst hij beleefd terecht. Ze is
kansloos. „Er worden in Hilver
sum de hele dag de groeten ge
daan. Daar beginnen we in dit
programma niet aan". Zo is dat.
Emmink vouwt de armen over de
bost en vertelt van het amuse
ment voor de troepen van het
KNIL op Noord Celebes. Hij was
toen nog geen artiest, geen zanger
en geen omroeper, maar kwam
gewoon voor zijn nummer op. Dat
werd praten en zingen en terug in
Holland dacht hij dat ieder op
hem zat te wachten. Dat bleek
niet het geval te zijn. Wèl werd
Emmink aangenomen als omroe
per bij de VARA uit 550 sollicitan
ten. Het was niet het geluid dat ze
zochten. Eind '55 moest hij weg.
Had dat met zijn maatschappijvi
sie te maken? Emmink: „Nee,
mijn politieke gezindheid is sinds
de VARA nooit gewijzigd".
De verbale inbreng als presentator
kwam vanaf 1965 bij de AVRO-ra-
dio met Muzikaal Onthaal, dat in
17 jaar 830 keer is gelopen... Is het
werkklimaat bij de TROS anders?
Emmink: „Mensen amuseren is
hetzelfde of je nou met een
AVRO-pet of met een TROS-pet
op loopt. Je blijft Emmink".
In Hilversum circuleert een kreet;
„Van AVRO-fiel tot Trostitué'. Je
kunt er vergif op innemen dat
Herman Emmink dat zelf heeft
gelanceerd. Hij houdt van dit
soort humor.
ROTTERDAM (ANP) - Burge
meester en wethouders van
Rotterdam heeft besloten dat
er geen noodschouwburg aan
het Schouwburgplein zal
worden geplaatst. Er hebben
aanvankelijk plannen be
staan om zo'n noodschouw
burg te bouwen, die de huidi
ge schouwburg zou moeten
vervangen tijdens de bouw
van een nieuwe.
De kosten - alleen bouwkundig
al 1,3 miljoen gulden - acht
het college onevenredig hoog
in verband met de tijdelijk
heid van deze noodvoorzie
ning. De nieuwe schouwburg
zal in september 1987 klaar
zijn.
De in het kader van de Rotter
damse bezuinigingsoperatie
voorgenomen sluiting van
het Hofpleintheater zal wor
den doorgezet, zo is gisteren
door de gemeente Rotterdam
meegedeeld. Het open hou
den van dit theater zou even
veel kosten als de bouw van
een noodschouwburg.
J. Rnopper directeur
schouwburg Haarlem
HAARLEM (ANP) - De 48-jange
drs J.H. Knopper is benoemd tot
directeur van de Stichting Stads
schouwburg en Concertgebouw
in Haarlem. Hij zal deze zomer in
functie treden. Hij volgt de in de
cember 1983 overleden Peter
Lohr op.
Knopper is momenteel hoofd van
de directie kunsten van het mi
nisterie van WVC. Daarvoor was
hij directeur van de Twentse
schouwburg in Enschede.
Jazzavond in De Waag
Margreet Dolman in theater Bellevue
Paul Haenen alias Margreet Dolman als 'Sonja' (rechts) in gesprek
met dokter Valentijn over het schootzitten als jeugdtrauma.
(foto Carel van Riemsdijk)
'Wat een Fijne avond was dat', pro
gramma van Margreet Dolman
(Paul Haenen), bijgestaan door
Dokter Valentijn (Dammie van
Geest). Muziek van Clous van Me-
cbelen en Bob Gaasterland. Ge
zien in Theater Bellevue in Am
sterdam op 17 april. Aldaar elke
avond t/m 12 mei. Op zondagen
geen avond-, maar een middag
voorstelling.
AMSTERDAM - Margaretha Es
ther Dolman is in een paar jaar
tijd uitgegroeid tot een van de
meest geliefde rijpere vrouwen
van ons land. Dat dankt zij niet
in de laatste plaats aan haar
charmante voorkomen. Het
voortschrijden van de jaren
lijkt aan haar ranke gestalte te
zijn voorbij gegaan. Boven de
zilvergrijze laarsjes, het afkle-
dende zwarte pak, de witte
blouse en zwarte vlinderdas to
rent onverbiddelijk haar hoog
blond bepruikte hoofd. Daarin
twee felle blauwe oogjes en
een parelwit gebit. Wie zou
geen vertrouwen stellen in een
zo charmante dame?
Gewoonlijk deelt zij iets van haar
levenservaring wekelijks met
de luisteraars van radio STAD.
Eenmaal per jaar echter biedt
zij de gelegenheid tot een di
recte ontmoeting in theater
Bellevue, dit jaar al weer voor
de derde keer. Vorige malen
had ze daar de spulletjes uit
haar eigen huiskamer op het
podium gezet. Die zijn nu door
het gekrab van poezenkindje
Bijou niet toonbaar meer. Ge
lukkig was haar goede vriend
dokter Valentijn zo vriendelijk
zijn werkkamer tijdelijk naar
het theater te verplaatsen.
Het programma is in grote trek
ken hetzelfde als dat van vori
ge keren. Margreet heeft in
haar hart zowel voor dames als
heren een warm plaatsje inge
ruimd en 'chansonneert' daar
van in liedjes als 'In mijn bad
je', 'Dokter....help' en 'De af
was'. De aanwezigheid van de
in joggingpak geklede dokter
Valentijn is aanleiding om wat
dieper in te gaan op de beslom
meringen en gewenste intimi
teiten in het leven van een arts
en zijn patiënten.
De telefoon speelt als altijd een
grote rol bij Margreet. Voor de
pauze om in contact te treden
met de sigarenwinkelierster in
De Rijp, die voor Margreet de
actualiteit op de voet volgt.
Margreet maakt van de gele
genheid gebruik met haar het
onvergetelijke 'Yesterday' te
vertolken.
Na de pauze krijgt het toeval een
kans in het vaste programma
onderdeel van de belservice.
Als Neerlands scherpst van de
tongriem gesneden telefoniste
pleegt Margreet Dolman bel
letjes op verzoek van het pu
bliek. Ze doet dat zo inne
mend, dat ze zelfs aan een
doofstomme baviaan een
spraakwaterval zou weten te
ontlokken. Dan ook blijkt de
omvang van haar populariteit.
'Obscene fabels' van Dario Fo. Solo
voorstelling door Jan Decleir. Ge
zien op 18 april in het LAK.
'Obsceen' slaat volgens van Dale
op uitingen en voorstellingen,
waarin het seksuele als zoda
nig "op een buiten proportie
gaande wijze" onder de aan
dacht wordt gebracht. Althans
in de eerste en de laatste van
deze drie fabels van Dario Fo
staat "het seksuele" centraal.
De manier, waarop Jan Decleir
het daarentegen vertelt, is
hoogst vermakelijk, zodat van
buiten-proportie-gaan geen
sprake is en het woord obsceen
Matlhèus Passion door 'Ex Animo'.
Elena Vink (sopraan), Rita Dams
(alt), Chris van Woerkom (evange
list), Jos van der Lang (tenor), Cor
Niessen (Christuspartij), Joep Brö-
cheler (has), Ben de Ligt (viola da
gamba), Ada van der Bent (orgel-
continuo), Wim van der Reijden
(orgel). Gewestelijk Orkest. Diri
gent: Wim de Ru. Plaats: Stadsge
hoorzaal. Gehoord op woensdag 18
LEIDEN - 'Ex Animo' heeft
voor een uitverkochte zaal een
alleszins degelijke verklanking
van Bachs meesterwerk gege
ven. De partijen zaten er vast
in, de samenwerking, de ho
mogeniteit, de inzet waren
Want of ze nu telefoneert naar
Rotterdam of Rhenen, naar
Velthoven of Wassenaar; over
al reageert men aan de andere
kant van de lijn: "Gut Mar
greet, ben jij het? Wat leuk
zeg".
Paul Haenen, de man onder de
blonde pruik, laat dit keer Mar
greet twee keer vallen voor an
dere types. Eerst een gewiek
ste dominee Gremdaat, die
vooral in horizontale houding
gehoor lijkt te geven aan zijn
roeping. Later een feilloze ty
pering van een andere rijpere
vrouw, die in haar dinsdagse
tv-programma's net als Mar
greet de problemen des levens
dus zeker niet op de voorstel
ling zelf betrekking kan heb
ben.
Op het toneel staat een acteur;
met zijn stem en voor een be
langrijk deel ook met zijn li
chaam brengt hij, zonder ver
der gebruik te maken van welk
hulpmiddel dan ook, deze ver
halen tot leven. Als publiek
(het is een fascinerende ge
waarwording) laat je je door
zijn vertellerskunst eenvoudig
meeslepen. Geen wonder, dat
Jan Decleir steeds weer een
fantastische en begenadigde
meer dan voldoende. Alle
stemgroepen van de (beide)
koren hadden daarin een ge
lijkwaardig aandeel. Dit wat de
vorm betreft. Dirigent De Ru,
die de zang vast in de hand
had, ging stipt partituurge-
trouw te werk Van enige over
drijving in tempo-veranderin
gen, in gevoelsuitdrukking,
was niets te bespeuren. Het
ging alles strak en rechtlijnig
toe, op het hoekige af.
Formeel klonken de vragende en
angstige koren, de woedende
roep om Blitze und Donner, de
kurbae correct in stijl. Oók de
koralen. De melodieën zongen
aansnijdt. Zoals daar zijn: huis
vrouwen die hun kamerplan
ten slaan en door het schootzit
ten veroorzaakte jeugdtrau-
rasverteller wordt genoemd.
Dat blijkt ook wel. als je een
goed gevulde zaal getuige de
enthousiaste reacties ruim
tweeënhalf uur kunt boeien.
Jan Decleir begint met een fabel
over de dichter Lucius, die de
verhalen over de erotische
avonturen van de Goden in het
antieke Thessalië niet gelooft
en derhalve zelf op onderzoek
uitgaat. Eenmaal daar aange
komen verandert ook hij al vrij
gauw in een dier; als ezel wordt
hij dan ook inderdaad met ero
tiek geconfronteerd.
Het tweede verhaal gaat over
echter niet breed uit en het be-
ginkoor liep te stroef voor een
golvende siciliano. Ik meen,
dat Bach niet voor niets zekere
vormen koos. De jongens van
eigen kweek, die voor de so
prano di ripieno moesten zor
gen, pasten goed in het geheel,
verhelderden de koralen "Was
mein Gott will" en van het slot
koor eerste deel, maar hun lijn
sprong in het beginkoor niet
duidelijk genoeg uit. Naar mijn
smaak had de zuivere, stevig
gedisciplineerde zang wel wat
soepeler en milder mogen klin
ken. Deze wens bedoelt echter
niets van de formele verdien-
Kortom, Margreet Dolman weet
haar gasten weer zeer aange
naam bezig te houden en dat is
wel een complimentje waard.
ARIEJAN KORTEWEG
menselijke uitwerpselen,
waarmee de burgers van Bo
logna de belegering van de ci
tadel door een aantal hoogge-
plaatsten binnen de kortste ke
ren weten te beëindigen. Ze
sluiten de waterleiding op het
riool aan en schieten via kata
pulten met uitwerpselen - dus
gewoon gezegd met stront,
want met name verhullende
hypocrisie wordt in deze ver
halen aan de kaak gesteld.
Na de pauze vertelt Decleir dan
het kostelijke verhaal 'De Poe-
zemuis'. Het gaat over een zeer
naïeve jongeman, die zich in de
sten af te doen.
Van de solisten muntten de hier
bekende en vertrouwde evena-
gelie-verteller, om zijn gespier
de, veelzeggende voordracht,
de Christusvertolker om zijn
waardig, gevoelige, onopge
smukte karakteristieken, uit.
Ook de bas voor de kleine par
tijen en aria's en de tenor voor
hetzelfde doel voldeden, zij het
dat de laatstgenoemde wat na
drukkelijker had kunnen voor
dragen. De beide dames, of
schoon vocaal goed; kwamen
niet sterk uit. Vooral de so
praan was vrij ongelijk van
klank en in het duet van het
Concert door de groep Batida met
José Konings (zang) Karei Boehlee
(El. piano) Theo de Jong (bas) Ge
rard Jeltes (drums) Bart Fernie
(stem en conga) en Neppy Noya
(percussie). Verder een optreden
van de Leidse formatie Pasedena
Dream Band. Gehoord in de Waag
op woensdag 18 april.
Hoewel onbedoeld, was het een
goede keuze de Pasedena
Dream Band pas na de Brazi
liaanse muziek van Batida te
laten optreden voor een over-
wegens uit jeugd bestaand pu
bliek in een goed gevulde
Waag. Batida is een groep in
opmars die optrad op het
North Sea Jazz festival '83. Een
plaatopname ervan werd zelfs
in Japan uitgebracht.
huwelijksnacht door zijn
vrouw laat wijsmaken, dat er
nu niets kan 'gebeuren', omdat
zij haar "poezemuis" in alle
drukte van de trouwdag thuis
heeft laten liggen. De jonge
man is dan zo goedig om "de
poezemuis" te gaan halen-
Dat alles wordt verteld in een
Vlaams/Brabants klinkend
dialect, dat door zijn ongekun
stelde karakter voor het geheel
in belangrijke mate sfeerbepa
lend is.
WIJNAND ZEILSTRA.
eerste deel verschilden de twee
te veel voor een volkomen har
monisch samengaan.
Het orkest, met de bekwaam
werkende solisten, musiceerde
lofwaardig en dank zij de
krachtige, strakke leiding, ge
heel in overeenstemming met
koor en solisten. Ook de twee
orgelspelers deden bekwaam
hun werk. Voor de continuo's
hoor ik echter liever een clave-
cimbel dat, minder grof en wel-
luidender is.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL.
Met goed vakmanschap en een
Portugees zingende José Ko
ning kwam de groep pas echt
op gang na een instrumentaal
zwak begin. De Braziliaanse
muziek liet in de eerste num
mers weinig ruimte voor vrije
improvisaties van de solisten
als gevolg van de sterk gear
rangeerde stukken. De muziek
kenmerkte zich verder door
een steeds wisselend ritme,
maar als geheel was er toch
sprake van een wat gladjes ver
loop en een sterke overeen
komst tussen de nummers.
Hoogtepunten waren de ritmen
van slagwerker Gerard Jeltes
(o.a. Toots Thielemans) en per
cussionist en bongo speler
Neppy Noya, die zijn uitzon
derlijke klasse bewees door
aan z'n slagen een extra dimen
sie te geven, waarmee de groep
als geheel omhooggetrokken
werd. Later ging de groep over
op een wat meer op funk en
cross-over gerichte speelwijze,
waardoor Theo de Jong en
Bart Fernie hun soloruimte,
overigens onvoldoende, kon
den benutten. Het meer dan
anderhalf uur durende optre
den was bevredigend en be
sloot met een bekend Brazi
liaans zangnummer.
Het optreden na de pauze was
van de Leidse amateur funk
groep Pasedena Dream Band.
De groep had een duidelijk
minder muzikaal gehalte maar
maakte het publiek vrijer en
danslustiger. Met veel gevoel
voor show: witte kleding, dan
spasjes en gelijktijdig heen en
weer bewegende blazers,
maakte ze commerciële heavy
funk muziek.
Een slap aftreksel van Ameri
kaanse voorbeelden als Bob
James The Crusaders en Ja
mes Brown. De solo's van de
blazers waren nihil. Alleen sa
xofonist Hans Kievit de Jonge
speelde een behoorlijke obliga-
to.
De zangeres, die ook Loving You
van Minnie Ripperton vertolk
te bracht ons in buiten-jazzy
sferen. Karei Boehlee kwam in
deze groep meer tot z(jn recht
dan in Batida. Met een blues
als uitsmijter kwam er een
eind aan het meer naar pop
dan naar jazz neigende con
cert.
WILLEM WINSEMIUS
'Toen ik weg was bij 'Wie van de drie', zakte de
waardering tot onder het nulpunt'
