Duitse grens open voor personenauto RSV was vele malen gewaarschuwd mm Pierson ziet rentedaling Proef geldt niet voor vrachtwagens Melkveehouder moet 8,35 procent terug Brinldiorst: Japan moet meer invoeren Amrodochter hoopvol over beursklimaat Bonden waarschuwen Philips-personeel Speculatieve bouw tankers: geen klanten, enorme verliezen DINSDAG 17 APRIL 1984 BONN (DPA/ANP) - Vanaf zondag 22 april (Eerste Paasdag) mogen automobilisten die naar de Bondsrepubliek gaan bij drie belangrijke grensposten doorrijden zonder eerst hun paspoort te laten zien. Dat heeft het ministerie van financiën in Bonn gisteren meegedeeld. Deze proef wordt voorlopig genomen bij de grensposten Emmerich-Elten (autoweg Arnhem-Oberhausen), Enschede-Gronau, en de grensovergang Aken-Noord. Ook Duitse automobilisten en per sonenauto's uit andere landen van Europese Gemeenschap met bestemming Nederland mogen ongehinderd doorrijden, mits zij niets hebben aan te geven. De re geling geldt niet voor het vracht verkeer en automobilisten die goederen bij zich hebben waar voor invoerrechten betaald moe ten worden. Een groep Nederlandse en Duitse ambtenaren bekijkt op het ogen blik nog of het mogelijk is om de grensformaliteiten voor vracht wagens te vereenvoudigen naar Benelux-model. Die werkgroep rapporteert daar binnenkort over, waarna er in mei een ge sprek over volgt tussen minister Smit en haar Duitse collega Dol- linger. Tijdens dat onderhoud zal vermoedelijk een besluit worden genomen over de douanewerk zaamheden inzake het grens overschrijdend vrachtverkeer. De situatie bij de drie grensposten wordt hierdoor vergelijkbaar met die aan de grensovergangen tussen Nederland-België en Bel- gië-Luxemburg, waar automobi listen al sinds jaar en dag zonder oponthoud hun weg mogen ver volgen. De Bondsrepubliek heeft dezelfde voorlopige regeling ge troffen met Denemarken en Lu xemburg. 's Nachts De grensposten tussen Nederland en Duitsland die tot nu toe 's_ nachts gesloten waren, zullen Kaasmakerij vanaf 1 mei 24 uur geopend blij ven. Deze maatregel wordt geno men om het voor bewoners van de grensstreek aantrekkelijker te maken 's avonds bij kennissen over de grens op visite te gaan, aldus het ministerie in Bonn. Het ministerie van financiën in Den Haag benadrukte maandag dat het experiment aan de drie grote grensovergangen bij En schede, Emmerich en Aken- Noord niet in samenwerking met de Nederlandse autoriteiten wordt uitgevoerd. Automobilisten die vanuit de Bondsrepubliek Nederland in willen, zullen moeten stoppen en hun paspoort desgevraagd moe ten tonen. De maatregel bij de kleine grensovergangen is wel in samenspraak met „Den Haag" genomen. Het is niet bekend hoelang de proef met vrije door gang op de drie grote wegen zal duren. De fractievoorzitter van D'66 in de Tweede Kamer, M. Engwirda, kondigde gisteren aan, dat hij minister Ruding van financiën (verantwoordelijk voor de Ne derlandse douane) zal vragen, waarom de Nederlandse doua niers niet dezelfde gedragslijn gaan volgen als hun Duitse colle ga's. Wat Engwirda betreft vol gen de Nederlandse douaniers voor EG-ingezetenen op zo kort mogelijke termijn het voorbeeld van Duitsland. Files bij de Nederlands-Duitse grens: verleden tijd? ARM De Amsterdamse Rijtuigmaat schappij (ARM) ziet terug op een gunstig jaar. De goede gang van zaken kwam tot uitdrukking in een stijging van de omzet met dertien procent, van 217 miljoen in 1982 tot 246 miljoen in 1983. De nettowinst ging 31 procent omhoog, van 3,12 miljoen tot 4,09 miljoen. Het bestuur liet maan dag weten de vooruitzichten voor het lopende jaar gunstig te achten. Aan de jaarvergadering van 5 juni zal worden voorge steld het dividend te verhogen van 12 tot 15 procent in contan ten. Congresgangers De positie van Nederland als con- gresland blijft zich versterken, zo hebben cijfers van de UAI (Union des Associations Interna tionales) uitgewezen. De buiten landse deelnemers aan congres sen hebben 38,5 miljoen gulden in ons land besteed. In Europa is Nederland het sterkst gestegen congresland. Vorig jaar hebben in ons land 169 internationale congressen plaats gehad tegen 110 in 1982, een stij ging met 45,7 procent. Ook het aantal buitenlandse deelnemers heeft daarmee gelijke tred ge houden. Hierbij werd een toena me met veertig procent tot 27.500 personen geconstateerd. In 1982 was dat 19.700, aldus het NCB. Sphinx Bij de Koninklijke Sphinx-fabrie- ken (aardewerk, porselein) wor den in totaal 230 van de 1.650 ba nen geschrapt. Daarover zijn di rectie en vakbonden het gisteren in principe eens geworden. Bij de Sphinx in Maastricht verdwij nen 190 banen en bij de vestiging in het Belgische Hamiksen nog eens 40. Directie en vakbonden zeggen dat gedwongen ontslagen zoveel mogelijk zullen worden voorkomen, onder meer via her plaatsing en deeltijdarbeid. DEN HAAG (ANP) - De Neder landse melkveehouder moet zijn produktie dit jaar met gemiddeld 8,35 procent verminderen in ver gelijking tot vorig jaar. Op alles wat hij meer produceert is de zo genoemde superheffing van toe passing. Voor iedere teveel ge produceerde liter melk moet de melkveehouder 75 procent van de richtprijs inleveren, hetgeen neerkomt op ongeveer 56 cent. Dit is het gevolg van een besluit van minister Braks (landbouw) over de invulling door ons land van de superheffing op de melk- produktie, waartoe de ministers van Landbouw van de Europese Gemeenschap eind vorige maand in Brussel hebben beslo ten. Braks heeft de vaste com missie voor landbouw van de Tweede Kamer gisteravond schriftelijk op de hoogte ge bracht van zijn besluit Braks is niet tegemoet gekomen aan de eis van het Landbouw schap om boeren die de laatste jaren nauwelijks hun produktie hebben uitgebreid en dus geen schuld hebben aan de groei van de zuiveloverschotten, op een of andere manier steun te verlenen. Volgens berekeningen van het Landbouwschap zou die steun enige tientallen miljoenen gul dens per jaar kosten, terwijl de minister meent dat het zeker eni ge honderden miljoenen guldens zal kosten. Tijdens het debat over het EG- landbouwakkoord hebben met name PvdA en WD de minister gevraagd met steunmaatregelen voor de getroffen boeren te ko men. Het schap heeft van de mi nister de indruk gekregen dat hij in ieder geval niet wil dat de steunmaatregelen op zijn depar tement rusten. Nederland moet met de melkpro- duktie terug van 12,85 miljoen ton naar 12,052 dit 11,929 miljoen ton de volgende seizoenen. Omdat de produktie in die laatste driejaar in ons land nog is gegroeid moeten de boe ren gemiddeld 6,6 procent terug. Braks heeft daar nu nog eens 1,75 procent bovenop gelegd om enige ruimte te krijgen voor pro bleemgevallen. Het komt er dus op neer dat de meeste boeren iets meer moeten inleveren om een aantal collega's te helpen. De daling van de zuivelproduktie zal zeker nadelige gevolgen heb ben voor de werkgelegenheid in de zuivelsector, aldus Rinze Zijl stra, voorzitter van de zuivel- bond gisteravond. "Zuivelbedrij ven zullen door onderbezetting verliezen lijden en dat zal voor de werkgelegenheid gevolgen heb ben". De Westduitse regering heeft ove rigens wel twee miljard mark (2,27 miljard gulden) uitgetrok ken voor hulpverlening aan boe ren in de Bondsrepubliek die schade lijden van de jongste landbouwmaatregelen van de EG, zo heeft de Westduitse mi nister van landbouw, Ignaz Kiechle, gisteren meegedeeld. Horloge met wijzers weer helemaal 'in' DEN HAAG (ANP) - De voor keur van de consument gaat weer uit naar horloges met wijzers (analoge horloges) en niet langer naar die met cij fers (digitale horloges). Het mechanische opwindhorloge met radertjes is vorig jaar na genoeg geheel van de markt verdwenen. Dat schrijft de Federatie Goud en Zilver, de overkoepelende organisatie van juweliers, horlogers en leveranciers, in haar jaarver slag over 1983. Verleden jaar werd het record aantal van 5,2 miljoen kwartshorloges in Nederland ingevoerd, waarvan 4,4 mil joen met cijferaanduiding. De consument wil daarente gen weer horloges met wij zers maar dan moeten die wel met een elektronisch uur werk zijn uitgerust. Daar werden er vorig jaar 700.000 stuks van verkocht. Zij zijn ten minste vijfmaal zo duur als de digitale klokjes. De verschillen in kwaliteit zijn ook bij de elektronische kwartshorloges aanzienlijk. De koper kiest steeds meer voor duurzaamheid en klas sieke vormgeving. De geldomzet in analoge kwartshorloges (een juwe liersartikel) kwam hoger uit dan die in digitale horloges, ofschoon de afzet van cyfer- horloges in aantallen het zes voudige van die van de wij- zerhorloges bedroeg. De ju- weliersomzet in horloges be droeg in 1983 naar schatting f 180 miljoen. TOKIO (RTR) - Japan moet zorgen ook daadwerkelijk de import te ver ruimen en het niet laten bij beloften van politici. De Europese Gemeen schap wil daarover duidelijkheid van Japan krijgen. Het overschot van twaalf miljard dollar dat Japan vorig jaar heeft geboekt in de handel met de EG is reden tot grote zorg en heeft politieke consequenties. Aldus Laurens-Jan Brinkhorst, EG-vertegenwoordiger in Tokio, giste- Premier Nakasone heeft beloofd maatregelen te nemen om het handels tekort te verkleinen. Naar verwachting zal de Japanse regering nog deze maand een aantal nieuwe maatregelen bekendmaken voor de ver groting van de invoer. De trage bureaucratie geeft de doelmatigheid van vorige maatregelen sterk verminderd, aldus Brinkhorst. Er komen steeds meer Japanse produkten op de Europese markt en Eu ropese produkten worden in Japan maar mondjesmaat toegelaten. Het is in het belang van Japan zelf om zijn invoer te verruimen, want anders kon het weieens worden geconfronteerd worden met protectionisti sche maatregelen, zo betoogde de Nederlandse EG-vertegenwoordiger. Er is gisteren een EG-delegatie in Tokio gearriveerd voor handelsoverleg met de Japanse regering. De delegatie zal een toelichting geven op een lijst met Europese wensen, die betrekking hebben op verruiming van de Japanse goederen- en kapitaalmarkt en op de versoepeling van de regels voor buitenlandse investeringen. Het overleg is ook min of meer een voorbereiding op het bezoek dat de voorzitter van de Europese Commissie, Gaston Thorn, op 9 mei aan Tokio brengt. Half mei zullen Japanse en Europese ministers elkaar in Brussel treffen. CNV wil voor leden bij NS vakbondsbonus van 100 gulden UTRECHT (ANP) - De Vervoers- bond CNV wil dat de vakbonds leden bij NS jaarlijks tenminste honderd gulden extra krijgen. Via die bonus zouden de georga niseerde spoorwegmensen weer een deel van hun vakbondscon tributie terug kunnen krijgen. Ook wil de bond een 'stakingsco- de', waarbij afspraken worden gemaakt over wat wel en wat niet besmet werk is in geval van een staking. Volgens de CNV-bond is het veel vakbondsleden een doorn in het oog dat hun ongeorganiseerde collega's voor niks kunnen mee profiteren van de inspanningen van de vakbonden, "ij nemen nu bij NS het voortouw en als we die zaak bij de spoorwegen van de grond krijgen gaan we waar schijnlijk ook elders in onze be drijfstak deze kwestie aan de or de stellen", aldus bestuurder Jongsma. De vakbondsbonus zou via een geringe looninhou- ding door alle 27.000 NS'ers moe ten worden opgebracht. De Vervoersbond FNV, de groot ste vakbond bij NS, vindt het idee voor een „vakbondsbonus" wel sympathiek. Maar de bond voelt er meer voor om de be staande vakbondsfaciliteiten bij NS (bij voorbeeld buitengewoon verlof voor vakbondsactivitei ten) uit te breiden dan voor het idee van de CNV-collega's. Meer en betere vakbondsfaciliteiten zetten meer zoden aan de dijk voor de leden dan geld, rede neert men bij de FNV-bond. Helemaal niets voelt de FNV-bond voor een stakingscode. „Als je van alles tot in details gaat rege len is de kans op letterknechterij groot en is het gevaar wel dege lijk aanwezig dat het stakings recht toch wordt uitgehold", al dus een woordvoerder. Bij de stakingen die in het afgelopen jaar bij de NS plaatsvonden deed de Vervoersbond CNV niet mee. AMSTERDAM (GPD) - De rente zal dit jaar in ons land wellicht iets dalen. Op de kapitaalmarkt zal de gevoeligheid voor de ont wikkeling van de rente in de Ver enigde Staten iets afnemen. Veel EINDHOVEN (ANP) - Als Philips niet bereid is de den beëindigden de bonden voortijdig het overleg voorstellen van de bonden met betrekking tot de met Philips, omdat voorstellen van de onderneming arbeidstijdverkorting te aanvaarden, gaan de werk- voor de vakorganisaties onaanvaardbaar waren. Het nemers kommervolle jaren tegemoet. Dat schrijven overleg wordt vandaag hervat, de industriebonden FNV, de industrie- en voedings- Overigens legde Philips de bonden vorige week een bond CNV, de Unie BLHP en de federatie van hoger plan voor om duizend werknemers in twee machi- Philips-personeel in een gezamenlijk pamflet dat vandaag aan alle poorten van Philips-vestigingen zal worden verspreid. Philips en de bonden hebben in principe afgesproken om de werktijd terug te brengen tot een gemiddelde werkweek van 38 uur. De wijze waarop die arbeids tijdverkorting moet worden gerealiseerd is momen teel onderwerp van gesprek. Anderhalve week gele- nefabrieken in Eindhoven acht tot tien weken vijf uur per week te laten overwerken. Dat zou moeten gebeuren vanaf eind april. Deze maatregel is vol gens Philips nodig in verband met een sterke ople ving van de orders. Omdat het om een conjunctuur gevoelige produktie gaat, heeft Philips gekozen voor overwerk. Bovendien wordt een deel van het werk uitbesteed. De vakbonden hebben op dit plan terughoudend gereageerd. beleggers zitten al tot hun limiet in dollarbeleggingen, zodat zij meer naar beleggingsmogelijk heden in Europa, met Duitsland voorop, zullen kijken. Deze verwachting sprak drs. J. Kleiterp, voorzitter van de direc tie van Pierson, Heldring en Pierson. uit bij de presentatie van het jaarverslag van deze bank. De rente voor kort geld (geldmarkt) kan onder druk ko men te staan van het sterk groeiende overschot op de lopen de rekening van de betalingsba lans. Op de kapitaalmarkt blijft weliswaar de vraag van de over heid zeer groot, maar vermoede lijk toch geringer dan in 1983. Bovendien is het overheidste kort dit jaar al voor een flink stuk, zo'n 40 procent, gedekt. Van de investeringen zal dit jaar nog geen opwaartse druk op de rente uitgaan. Er is weliswaar sprake van een wat hoger inves teringsniveau, maar niet zodanig dat van een belasting op de kapi taalmarkt kan worden gespro ken. Wat de effectenbeurs betreft een specialiteit van oudsher van PHP was drs. Kleiterp voor aandelen positief gestemd. Het economisch herstel en de gerin ge inflatie vormen een goede on dergrond, die nog gevoed kan worden door het opleven van de investeringen en een dalende rente. Wel kan er tijdelijk wat druk op koersen en omzetten ontstaan uit bezorgdheid over het Amerikaanse begrotingste kort Dit tekort is misschien niet hoog in verhouding tot het bruto nationale produkt van de VS, maar wel in verhouding tot de in de VS traditioneel geringe be sparingen. In 1983 had PHP de wind onmis kenbaar mee, aldus drs. Kleiterp. De winst sprong van f2,6 mil joen naar f 17 miljoen, zoals al eerder bekend werd gemaakt. De winst wordt aan de reserves toe gevoegd. Het zuivelbedrijf DOC (Drenths Overijsselse Melkcombinatie) in Hoogeveen gaat haar twee kaas makerijen in Slagharen en Zuid- wolde sluiten. In plaats daarvan komt er een kaasmakerij in Hoo geveen. Van de zestig arbeids plaatsen zullen er daarmee 34 verdwijnen. Gedwongen ontsla gen kunnen echter worden voor komen. In de kaasfabriek wordt Edammer kaas, Westberger, vier kante folie en vierkante natuur gemaakt. Bierbrouwerij China gaat samen met de in Mün- chen gevestigde Paulaner- Brauerei een bierbrouwerij bou wen in de economische zone Sjen^jen. Met het project is vijf tig miljoen mark gemoeid. De brouwerij krijgt een produktie- capaciteit van, 300.000 hectoliter per jaar, waarvan ongeveer de helft zal worden geëxporteerd. Het bier zal op uitdrukkelijk ver zoek van China worden gebrou wen volgens de voorschriften van het Beierse 'Reinheitsgebot'. DEN HAAG (GPD) - Als een ge waarschuwd man voor twee telt, is dat aan RSV niet besteed ge weest. Honderden miljoenen verlies werden er geleden met projecten waar van verschillende kanten voor was gewaarschuwd. RSV ging echter liever af op rap porten van haar eigen markton derzoeker, en draaide vervolgens op een geweldige manier het schip in. Het was gistermiddag een van de onthullingen op de eerste dag van een nieuwe ronde van open bare verhoren door de Parlemen taire Enquêtecomissie RSV. De ze ronde omvat de jaren 1971, toen het RSV-concern ontstond uit de fusie van de Rijn-Schelde- groep (in hoofdzaak Wilton-Fij- enoord, de Rotterdamse Droog dok Maatschappij en de Konink lijke Maatschappij De Schelde) met Verolmes Verenigde Scheepswerven, tot eind 1977, toen het kabinet-Den Uyl aftrad en RSV compleet afhankelijk was geworden van steun van de overheid. Commissievoorzitter Van Dijk sprak gisteren van desastreuze verliezen die RSV zich óp de hals had gehaald met de bouw van een drietal zogenoemde 'produk- ten-tankers'. Klanten waren er immers niet voor; ze waren voor eigen rekening gebouwd in de verwachting dat ze te zijner tijd voor goede prijzen verkocht zou den kunnen worden. De markt onderzoeker van het concern had gerapporteerd dat daar goe de kans op was. Voorzitter van de RSV-enquêtecommissie Van Dijk (rechts) praat na de ondervraging nog wat na met de heer M.J.G. Okkerse. (foto anpi Het verbaasde gisteren met name commissielid Joekes, dat de aan beveling van de eigen onder- zoeksman zo vlot was gevolgd. Waren er niet tal van andere on derzoeken die juist tot volstrekt tegenovergestelde conclusies leidden. „Of keek men liever al leen naar prognoses die er voor het concern gunstig uitzagen?" Terugval In de Raad van Commissarissen had dr. Van den Brink (president van de Amro-Bank) gewaar schuwd tegen de „speculatieve bouw" die RSV van plan was. En de enquêtecommissie vroeg zich gisteren af of de commissie-Win- semius bij het RSV-concern te gen dovemansoren had staan praten. Deze commissie immers had al in 1971 aanbevolen de ca paciteit scheepsbouw drastisch te ver minderen, omdat er een geweldi ge terugval in de bestelling van schepen op komst was. Niet alleen met de produktentan- kers ging RSV de mist in, ook met een aantal orders voor su per-tankers liep het compleet fout. Ging RSV te gemakkelijk in zee met kleinere, minder be trouwbare rederijen? Van der Meer, een van de leden van de raad van bestuur uit die tijd, wenste deze door de commissie gesuggereerde veronderstelling niet af te wijzen. „De grote oliemaatschappijen leg gen bepaalde grenzen aan tot waar zij in hun transportbehoef ten willen voorzien met eigen schepen. De rest van de markt is voor charterbedrijven; dat zijn altijd wat kleinere ondernemin gen, maar dat wil niet zeggen dat zij niet betalen kunnen." Vast staat echter dat een drietal schepen werd afbesteld, hoewel materiaal ervoor al was inge kocht. Eén schip werd niettemin afgebouwd in de hoop dat het toch nog verkocht zou kunnen worden. De tanker leverde daar entegen een formidabel verlies op. En het bleef daar niet bij. Op twee roll-on roll-off schepen en twee containerschepen werd bij het berekenen van de bouwprijs al een verlies ingecalculeerd van totaal 171 miljoen gulden. Verre Oosten var, der Meer probeerde dat voor de Nederlandse cepteren wilden zij prijzen kun nen rekenen waarmee ze enigs zins konden concurreren tegen met name de scheepsbouwers in het Verre Oosten. Van der Meer gaf toe dat het inder tijd misschien beter was geweest om de NDSM eerder te sluiten dan uiteindelijk - onontkoom baar - was gebeurd. Het zou de totale capaciteit in de Nederland- inspraakronden met de onderne mingsraad doorgelopen. Op zich zelf was de nota weliswaar niet zo slecht, zo wilde voormalig on- dernemingsraadslids Okkerse wel toegeven. "Maar met Stik kers plan zouden een kleine 2000 mensen hun baan hebben verlo ren, en dat zou niet mogen ge beuren op grond van afspraken die bij de fusie waren gemaakt. scheepsbouw in elk geval Mogelijk heeft daar overigens nog deel in de schoenen te schui ven van de Beleidscommissie Scheepsbouw. Die bepleitte im mers dat bepaalde maatregelen nodig waren om de werkgelegen heid in en het voortbestaan van de Nederlandse nieuwbouwwer- ven te beschermen. Dat beteken de onder meer dat de overheid diende op te draaien voor verlie zen die de werven moesten ac- enigszins hebben teruggebracht. En daar moest het, zo had de commissie-Winsemius in het be gin van de jaren '70 al aanbevo len, toch van komen. Dat had ook in Rotterdam moeten gebeuren. Maar ook daar had het veel voeten in aarde. Enkele ma len kwam het tot de aanbeveling de werf van Piet Smit te sluiten, - g maar ook enkele malen bleef de uitvoering ervan uit. Ir. Stikker, in 1973 als president van het nieuwe concern binnengehaald, kwam enige maanden na zfjn aantreden met een herstructure ringsplan. En hoewel de centrale ondernemingsraad herhaaldelijk op een voorstel had aangedron gen, aangezien iedereen zag dat er een ingreep nodig was, wees de raad het Stikker-plan af. Plan Stikker wat ander 'zeer' meegespeeld. Okkerse zei er geen bewijzen voor te hebben maar slechts „sterke vermoedens" dat de on dernemingsraad van de NDSM in Amsterdam met de kandida tuur van Stikker voor het presi dentschap akkoord was gegaan na een toezegging dat de Amster damse werf zo veel mogelijk zou worden ontzien als het op in krimpingen zou aankomen ten einde de totale werfcapaciteit te beperken. de NDSM'ers in de Centrale Ondernemingsraad brak uiteindelijk het verzet tegen Stikker. Mede doordat de raad werd afgeleid door de arbeidson rust die er in die dagen alom in de metaalindustrie heerste, kon Stikkers benoeming tot stand komen, aldus Okkerse. De kan didaat van de Ondernemings raad was Stikker, afkomstig van Akzo, in elk geval niet. „Wy wil den iemand die geen onbekende was in de scheepsbouw en erva ring had in grote organisaties als RSV was geworden. Stikker was in beide opzichten een beginne ling".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 9