Grensgevechten
China-Vietnam
Franse communistische
vakbond in isolement
Luchtaanval Israël op Libanon
Tsjernenko:Reagan
blokkeert dialoog
Peking steunt Rode Kmer
t W fö' &M
'Afghanen vechten voor identiteit'
LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
MAANDAG 9 APRIL 1984
PEKING/HANOI (AFP/Rtr) - Chinese troepen hebben de afgelopen dagen met zware
artillerie Vietnamese stellingen aan de gezamenlijke grens beschoten en daarbij ver
scheidene Vietnamese soldaten gedood of gewond. Het ging om vergeldingsacties voor
Vietnamese aanvallen op Chinese dorpen, zo meldde zaterdag het officiële nieuws
agentschap Nieuw China in Peking. Er zouden aan Vietnamese zijde 23 soldaten zijn
gedood.
Buitenland
DEN HAAG (GPD) - In een toe-
spraak voor radio en televisie
heeft de Surinaamse minister
president Wim Udenhout zater
dagavond protest aangetekend
tegen de onmiddellijke invrij
heidstelling van de zestien Ne
derlanders van Surinaamse af
komst die ruim twee weken gele
den in Frans-Guyana werden
gearresteerd om vervolgens via
Curacao naar Nederland terug te
keren. De Nederlandse justitio-
door
Ruud de Wit
Veel Vietnamese militaire installa
ties werden vernietigd bij artille
rieduels in de streken Yunnan en
Guangchi, aldus Nieuw China.
Buitenlandse militaire deskundi
gen in Peking menen dat China
met de beschietingen tracht
Vietnam af te leiden van het tra
ditionele offensief in het huidige
droge seizoen tegen het Cambod
jaanse verzet. Het verzet be
strijdt de regering Heng Samrin,
Frank Church (59) overleden
WASHINGTON (UPI/RTR)
Frank Church, gedurende 24 jaar
democratisch lid van de Ameri
kaanse senaat, ex-kandidaat
voor het presidentschap in 1976
en al vroeg tegenstander van de
oorlog in Vietnam, is zaterdag op
59-jarige leeftijd in Bethesda in
Maryland bij Washington aan
kanker overleden.
Church had in januari te horen ge
kregen dat hh kanker van de al
vleesklier had, waarvoor hij
daarna een speciale behandeling
onderging.
De overleden oud-senator was een
gerespecteerd man in de senaat,
krachtig pleitbezorger van de
vredesbeweging in de jaren zes
tig en zeventig en drijfveer ach
ter milieubescherming. Hij leid
de een senaatsonderzoek in 1975-
76 naar misbruik van macht door
de CIA en andere spionage-orga-
nisaties.
die in 1979 door Vietnam in het
zadel werd geholpen.
Een 'zeker aantal' infanterieregi-
menten van het Chinese leger is
vrijdag de Chinees/Vietnamese
grens overgestoken. Dit heeft het
Vietnamese ministerie van bui
tenlandse zaken in Hanoi zater
dag gemeld. Het bevestigde dat
Chinese troepen bombardemen
ten uitvoerden op zes Vietname
se provincies aan de twaalfhon
derd kilometer lange grens.
De binnengedrongen Chinese troe
pen werden teruggeslagen, aldus
Hanoi, dat "onmiddellijke beëin
diging van deze misdaden" eiste.
Het waarschuwde China voor
uitbreiding van de steun aan de
"Rode Khmer van Pol Pot, die
momenteel wordt gestraft door
het leger en volk van Cambodja".
China en Vietnam voerden in 1979
een korte, maar hevige grensoor-
log, nadat Hanoi het pro-Chinese
bewind van de Rode Khmer in
Cambodja ten val had gebracht.
nele autoriteiten besloten toen
niet tot vervolging over te gaan
omdat ze over onvoldoende be
wijzen beschikten om hem onder
arrest te stellen.
Volgens Wim Udenhout stond de
invrijheidstelling van de zestien
in schrille tegenstelling tot een
nota, gedateerd 2 december 1983,
waarin de Nederlandse regering
aan de Surinaamse had toege
zegd: „het beginsel van niet-in-
menging in eikaars aangelegen
heden te respecteren" en had
verklaard „zich bewust te zijn
van haar uit internationaal recht
Suriname laakt
aanpak Nederland
voortvloeiende verplichting
geen activiteiten van individuen
op haar grondgebied toe te staan
die zijn gericht op de omverwer
ping van het wettelijk gezag in
Suriname".
De premier van het eind januari
van dit jaar gevormde Surinaam
se crisiskabinet vroeg zich af of
de recente houding van de Ne
derlandse regering als een ant
woord moest worden be
schouwd „op het duidelijke ver
langen van Suriname om tot op
rechte, duurzame en wederzijds
voordelige betrekkingen met Ne
derland te geraken".
Udenhout verwees hierbij naar re
cente uitlatingen van de leider
van de Surinaamse revolutie, lui
tenant-kolonel Desi Bouterse en
van hem zelf. Hij kondigde aan
van de reactie van de Nederland
regering op de protestnota te zul
len laten afhangen welke stap
pen Suriname zal nemen op de
daarvoor geëigende internatio
nale forums zoals de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties, de
beweging van niet-gebonden
landen, de OAS, de organisatie
van Amerikaanse staten, en be
vriende landen.
Udenhout verklaarde tevens dat de
Surinaamse regering aan de
Franse regering een nota heeft
overhandigd om nader te wor
den ingelicht over de activiteiten
van de zestien in Frans-Guyana
gearresteerde Nederlanders. In
de nota wordt een verzoek ge
daan aan vrij hoge justitionele
functionarissen, zoals Udenhout
het noemt, uit Suriname toe
stemming te verlenen een be
zoek aan Frans-Guyana te mo
gen brengen om daar met mede
werking van bevoegde autoritei
ten nadere feiten te verzamelen
over de activiteiten van de indi
viduen die tegen de nationale
veiligheid van ons land zijn ge
richt".
Zaterdag is de Surinaamse ambas
sadeur in Nederland, Henk Her-
renberg, op zijn standplaats te
ruggekeerd. Precies een week
geleden werd Herrenberg door
de Surinaamse regering terugge
roepen voor nader overleg over
de aan het licht gekomen voorbe
reiding voor een couppoging in
Suriname. Bij zijn aankomst op
Schiphol weigerde Herrenberg
de pers te woord te staan.
Mondale wint
in Wisconsin
MADISON (AFP) - De voormalige
vice-president Walter Mondale
heeft zaterdag in de Amerikaan
se staat Wisconsin, na telling van
91 procent van de stemmen, een
overtuigende overwinning ge
boekt op zijn tegenstanders in de
strijd om de democratische no
minatie voor de presidentsver
kiezingen.
Mondale kreeg 59 procent van de
stemmen terwijl zijn belangrijk
ste rivaal senator Garry Hart 31
procent verwierf. De zwarte do
minee Jesse Jackson stelde te
leur met slechts acht procent van
de stemmen.
Het betrof in Wisconsin geen echte
voorverkiezing (primary) maar
de kiesmannen werden aange
wezen in vele kleine partijverga
deringen (caucuses). In Wiscon
sin worden slechts 78 kiesman
nen aangewezen van de in totaal
1967 kiesmannen die een kandi
daat nodig heeft om de democra
tische presidentskandidaat te
worden.
MOSKOU (RtrJAFP/UPI) - Sow-
jet-president en -partijleider
Konstantin Tsjernenko heeft gis
teren gezegd dat de Verenigde
Staten opzettelijk elke kans op
een hernieuwde dialoog hebben
geblokkeerd door hun beleid in
zake de kernwapens, chemische
oorlogvoering en wapens in de
ruimte.
In een vraaggesprek waarvan de
tekst vandaag in het partijblad
Prawda verschijnt zei hij: "Zelfs
indien men de soms vredelieven
de retoriek van Washington
hoort is het onmogelijk, hoe in
tensief men dat ook probeert,
daarachter enig teken te ontdek
ken van bereidheid om die woor
den door praktische daden te on
dersteunen.
Arrestatiegolf
MÜNCHEN (DPA/UPI/AFP) -
Lech Walesa heeft zaterdag ver
klaard dat in Polen een golf van
arrestaties aan de gang is. Die ar
restatiegolf is een weerspiege
ling van de activiteit van het ver
boden vakverbond Solidariteit,
zo zei Walesa in een vraagge
sprek met de Beierse radio.
Solidariteit is bezig zich van onder
af te vernieuwen. Het vakver
bond is in een nieuwe fase. Het
streeft er naar de levensomstan-
digehden van de mensen te ver
beteren. „We willen meer brood
en meer vrijheid".
Walesa zei de Poolse regering te
hebben voorgesteld te onderhan
delen, zonder voorwaarden voor
af.
Het is helemaal niet toevallig dat
de VS opzettelijk het proces van
begrenzing en vermindering van
de kernbewapening frustreerden
en de besprekingen over strate-
gische wapens en over de kern
wapens in Europa torpedeerden-
.Het Witte Huis heeft na de op
merkingen van Tsjernenko in de
Prawda gezegd dat nieuwe con
cessie om Moskou te doen terug
keren naar het ontwapenings-
overleg uitgesloten zijn. Woord
voerder Robert Sims zei: ons
standpunt is duidelijk uiteenge
zet in de rede die president Ro
nald Reagan vrijdag hield. Deze
zei toen dat als Washington nieu
we concessies aanbood de Sow-
jets daarmee beloond werden
voor hun vertrek van de onder
handelingstafel.
Sims zei dat de Verenigde Staten
aan de conferentietafel soepel
zouden zijn, maar hij voegde er
aan toe dat het nu .de beurt van
Moskou was een nieuw aanbod
te doen omdat de Verenigde Sta
ten de laatste waren die aan de
conferentietafel een nieuw voor
stel deden voordat de besprekin
gen werden afgebroken.
Het Russische persbureau Tass
stelt gisteren vast dat de militaire
koers van Washington de „be
ruchte" politiek van „de positie
van kracht" blijft. Volgens Tass
heeft Reagan geprobeerd zich
voor te stellen als een voorvech
ter van het voorkomen van een
kernoorlog, maar de door hem
bekrachtigde plannen en con
cepties van het Pentagon gaan
uit van het toebrengen van de
„eerste slag" met kernwapens.
Koppeling in de
ruimte mislukt
CAPE CANAVERAL (Rtr/
DPA) - Twee pogingen om de
defecte kunstmaan „Solar
Max" aan boord te halen van
het Amerikaanse ruimteveer
Challenger zijn gisteren mis
lukt. Besloten werd dat van
daag een nieuwe poging zal
worden ondernomen. Een
tijdstip is nog niet vastge
steld.
Nadat de Challenger de kunst
maan op ongeveer 65 meter
was genaderd, verliet astro
naut George Nelson het
ruimteveer met een door klei
ne raketten voortgestuwde
rugzak. Hij had tien minuten
nodig om de afstand te over
bruggen. Aangekomen bij de
kunstmaan probeerde hij
zich vast te maken aan de
kunstmaan. Maar het koppe
lingsmechanisme op zijn
borst werkte niet naar beho
ren, waarna hij probeerde
een van de zonnepanelen van
de satelliet vast te pakken.
Dat mislukte echter ook.
Het controlecentrum droeg
hem vervolgens op nogmaals
het koppelingsmechanisme
te proberen. Maar Nelson
kwam daar niet meer aan toe
doordat de gasvoorraad voor
de kleine raketten in zijn rug
zak begon op te raken en hij
moest terugkeren naar het
ruimteveer.
Daarna probeerde gezagvoer
der Robert Crippen de kunst
maan direct te „pakken" met
de 15 meter lange mechanis
me arm van de Challenger.
Ook dat ging mis. Waarna be
sloten werd de operatie tot de
volgende dag uit te stellen.
'41*
LE HAVRE (AP) - In de Franse havenstad Le Havre is zaterdag het cruise-schip M.S. Noordam van de
Holland-Amerika Lijn te water gelaten.
Het schip, dat bijna een half miljard gulden heeft gekost, vertrok gisteren voor zijn eerste cruise van 12 dagen
naar Florida. Een enkele reis van Le Havre naar Florida kost tussen de 3.750 en 7.500 gulden.
De Noordam kan 1.214 passagiers vervoeren met een bemanning van 559 koppen. De bouw van het schip op de
werf St. Nazaire in Frankrijk duurde twee jaar. (foto anp>
PARIJS (GPD) - De communisti
sche vakbond CGT raakt steeds
meer geisoleerd in haar totale af
wijzing van de plannen van de
regering om de staalindustrie in
grijpend te saneren. Daarbij zijn
over de vier komende jaren de
door
Rudolph Bakker
banen van zo'n 25.000 staalarbei-
ders gemoeid. De andere bonden
hebben voorlopig een afwach
tende houding aangenomen, na
dat president Mitterrand op een
persconferentie naast de sane
ring ook een aantal hulpmaatre
gelen afkondigde. Minister voor
de industrie Fabius krijgt extra
bevoegdheden en er is een be
drag van 500 miljoen franc uitge
trokken om tot '86 de herstructu
rering te helpen bekostigen.
De houding van de CGT is nauw
verbonden met de rol van de
Communistische Party zelf, die
met vier man in de regering ver
tegenwoordigd is. Partijvoorzit
ter Marchais heeft nog maar
kortgeleden beweerd dat de
staalhervormingsplannen een
„tragische fout" waren en hij had
president Mitterrand ertoe opge
roepen deze plannen te herzien.
Nu de president op zijn recente
persconferentie duidelijk heeft
gemaakt dat hij daar niet aan
denkt, is van de kant van de
Communistische Partij nog geen
reactie van betekenis
ganisatie van de mars ook weer
voelen.
Daarbij doet zich de vraag voor, of
de communisten „schouders
hebben die breed genoeg zijn om
alleen het protest tegen de eco
nomische politiek van president
Mitterrand te vervolgen", zoals
het regeringsgetrouwe dagblad
„le Monde" het uitdrukt. En het
blad wijst op het hoge spel dat de
CGT aan het spelen is: als ze
goed heeft gewed in de gedachte
dat de arbeiderswereld president
Mitterrand in zijn huidige poli
tiek verwerpt, dan kunnen ze
„tot het logisch einde van hun
gedachtengang gaan". Als ze ver
keerd hebben gewed, dan zijn ze
hard bezig aan hun eigen ont
manteling. Het algemeen gevoe
len is dat dat inderdaad het geval
JERUZALEM (UPI/Rtr) - Israëli
sche vliegtuigen hebben zater
dag een aanval uitgevoerd op de
plaats Bhamdoun, die ligt in een
door Syrië gecontroleerd deel
van Libanon. Doel van de actie
was een hotel, dat volgens Israël
werd gebruikt door het DFLP
(Democratische Front voor de
Bevrijding van Palestina).
Een woordvoerder van het Israëli
sche leger zei dat de DFLP het
hotel in Bhadoum, 15 kilometer
ten zuidoosten van Beiroet, ge
bruikte als uitgangsbasis voor
acties tegen Israël. Alle Israëli
sche vliegtuigen zouden veilig
op hun thuisbasis zijn terugge
keerd.
De radiozender „de stem van Liba
non" meldde dat er bij de aanval
geen slachtoffers zijn gevallen.
Het hotel was een week geleden
ontruimd, aldus deze zender.
Een Drüzische zender berichtte
dat de Israëlische vliegtuigen ge
stuit waren op hevig luchtaf
weergeschut.
De luchtaanval was kennelijk een
vergeldingsactie voor de aanslag
van afgelopen maandag in Jeru
zalem. Bij die aanslag vielen 48
gewonden. Eén dader werd
doodgeschoten en twee anderen
gearresteerd. Het DFLP stelde
zich voor deze schietpartij ver
antwoordelijk.
De Israëlische minister van defen
sie, Moshe Arens, waarschuwde
zaterdag Syrië voor het steunen
van terroristische activiteit in de
Libanese gebieden die onder Sy
rische controle staan. „In ieder
soort oorlog met Israël zou Syrië
een vernietigende nederlaag op
lopen", aldus Arens in een vraag
gesprek op de radio. "We zijn
niet geïnterresseerd in een con
frontatie met Syrië, maar we zul
len niet aarzelen die onder ogen
te zien, als dat nodig is"
In en rond Beiroet is gisteren ge
vochten tussen Libanese militai
ren en Shi'itische en Drüzische
milities ondanks een overeen
komst die de partijen zaterdag
avond over een plan tot schei
ding van de elkaar bestrydende
partijen langs de 15 km lange
frontlinie hadden bereikt.
Het vuren brak uit nadat een sluip
schutter een militair dodelijk
trof. Zaterdag vielen er in de on
derlinge strijd vier doden en der
tig gewonden. De overeenkomst
van zaterdag voorzag in vorming
van een buffermacht van Libane
se gendarmes die de belangrijk
ste strijders moet scheiden.
De radio van de rechtse christelij
ke militie negeerde het plan ter
wijl de zender van de Druzen het
een zwakke poging van presi
dent Gemayel noemde om te ver
mijden zich aan iets te binden
voordat hij komende week zijn
Syrische ambtgenoot, Hafez As
sad, ontmoet.
Het is de vakbond die nu oproept
tot algemeen verzet.
De socialistische partijleider Lio
nel Jospin verklaarde in een tv-
interview - enige dagen na het
tv-optreden van president Mit
terrand dat het probleem voor
de communisten op het ogenblik
niet zozeer de vraag is of ze de
regering zullen verlaten dan wel
of ze erin zullen terugkeren. Ook
deze uitdaging van de kant van
de grote regeringspartner is van
communistische kant nog niet
beantwoord.
Intussen bereiden de bonden zich
voor op de zogenaamde „mars op
Parijs", die vrijdag aanstaande
zal moeten plaatshebben. Ge
ruchten dat deze „mars" zich in
het bijzonder op het Elysée, het
presidentiële paleis, zou richten,
werden door de communistische
partijleider Marchais met zoveel
woorden tegengesproken. De
traditionele onmin tussen de drie
grote bonden doet zich bij de or-
Staatsgreep
in Kameroen
mislukking
LIBREVILLE (AFP/DPA) - De
staatsgreep in Kameroen is mis
lukt. De regeringsgetrouwe troe
pen van president Paul Biya heb
ben de opstand van de paleisgar
de neergeslagen. De radio, het
vliegveld en andere strategische
punten in de hoofdstad Jaoende
zijn weer in handen van het le
ger. Bij gevechten tussen voor-
en tegenstanders van het regime
Biya naby het presidentiële pa
leis zouden zaterdag tien doden
zijn gevallen.
President Biya maakte zaterdag
avond op de radio bekend dat
troepen die aan hem trouw wa
ren gebleven een volledige over
winning hadden behaald op de
rebellen, die hy omschreef als
"elementen van de Republikein
se Garde", een tak van de mare
chaussee verantwoordelijk voor
de bescherming van het staats
hoofd. Ze waren in de nacht van
donderdag op vrijdag begonnen
met het afsnijden van telefoon
verbindingen en het bezetten
van belangrijke punten in Jaoen
de, zoals de radiozender en het
vliegveld.
Zaterdagmorgen laat hadden de
geregelde troepen „die metho
disch en met vastberadenheid
vochten" een volledige overwin
ning behaald.
Biya zei niets over slachtoffers of
over aantal rebellen en wat met
hen zou gebeuren.
De regering van Biya verdenkt de
in Frankrijk verblijvende ex-pre
sident Ahidjo ervan de hand in
de staatsgreep te hebben gehad.
Ahidjo werd in februari bij ver
stek ter dood veroordeeld, be
schuldigd van samenzwering.
Biya zette de doodstraf overi
gens om in gevangenisstraf.
Vliegtuigongeluk
TENERIFE (UPI/DPA/AFP) - By
een luchtshow op Tenerife zijn
gisteren vijf mensen omgeko
men toen een klein stuntvlieg
tuig na een mislukte start neer
stortte in het publiek. De piloot
en vier toeschouwers, onder wie
een negeryarige jongen, kwamen
om het leven. Volgens de autori
teiten vielen er 15 gewonden.
Volgens ooggetuigen slaagde het
vliegtuigje er na de start niet in
voldoende hoogte te krijgen.
ADVERTENTIE
Fransen in
Tsjaad gedood
LYON (AFP/Rtr./DPA) - By een
ongeluk in Tsjaad zijn zaterdag
negen Franse militairen gedood
en zes gewond. Dit heeft de Fran
se minister van defensie, Charles
Hernu in Lyon meegedeeld.
'Naar verluidt gebeurde het onge
luk in de stad Oum Chalouba
toen de Franse soldaten probeer
den een granaat in een Libische
tank onschadelijk te maken. De
tank was verleden jaar in de stad
achtergelaten toen de Libische
troepen en de manschappen van
de Tsjadische opstandelingenlei
der Goukouni Weddeye zich te
rugtrokken. De slachtoffers be
horen tot de ongèveer 3.000 Fran
se soldaten die sinds verleden
jaar augustus in Tsjaad zijn ter
ondersteuning van het regerings
leger van president Hissene Ha-
bré.
prof. Champagne (foto Holvast)
(Van één onzer verslaggevers)
LEIDEN - "Het verzet van het Af
ghaanse Volk tegen de Russen is
niet zozeer verzet tegen het mar
xisme, maar is meer een natuur
lijke reactie tegen een vreemde
overheersing. Welk ander land
ook Afghanistan zou zijn binnen
gevallen, zou dezelfde weerstand
hebben ondervonden. De strijd
van de Afghanen is de strijd voor
de eigen identiteit". Dat zei de
Amerikaanse professor dr. David
Champagne, zaterdagavond in
het rijksmuseum voor volken
kunde in Leiden, waar hy een le
zing hield over de situatie in Af
ghanistan.
Volgens Champagne, die zelf ja
renlang in Afghanistan heeft ge
werkt, zijn de Afghanen een trots
en zelfstandig volk. Van ouds
her, want het land is nooit een
kolonie geweest. Hij schetste het
land en zijn bewoners als sterk
agrarisch en met een zwak natio
naal gevoel en centraal bestuur.
De Russische invasie heeft daar
verandering in gebracht. Er is
een nationaal doel: de strijd te
gen de bezetters. Men vecht voor
het recht om met rust gelaten te
worden, aldus Champagne. "Zij
zullen doorvechten, zoals de
Vietnamezen deden, want hun
identiteit is in gevaar".
De hoogleraar zei dat er vier-en-
een-half miljoen Afghanen het
land zijn ontvlucht. "Het groot
ste aantal vluchtelingen sinds de
Tweede Wereldoorlog". Volgens
Champagne, momenteel als on
derzoeker werkzaam voor het
Amerikaanse leger, hebben de
Russen het land nauwelijks on
der controle. Alleen in de hoofd
stad Kaboel zou men de toestand
enigszins meester zijn. Maar ook
in Kaboel worden dagelijks poli
tieke leiders vermoord, elektri
sche installaties en brandstof
voorraden vernietigd, aldus
Champagne. Hij schatte dat
slechts één procent van de bevol
king de communistische rege-
ring-Karmal aktief steunt. "Zon
der steun van de Russen zou de
regering binnen 24 uur vallen".
"De Russen hebben het enorm
moeilijk in Afghanistan. Er zijn
zeker driehonderd helicopters
neergeschoten. Maar het voor
deel is: het Rode leger wordt ge
traind en er kan geëxperimen
teerd worden". Volgens Cham
pagne staat het vast dat de Rus
sen enkele jaren geleden chemi
sche wapens hebben gepro
beerd.
De Amerikaanse leger-geleerde
ontkende dat het straatarme land
vóór de Russische bemoeienis
grootgrondbezit en een rijke
klasse kende. Het Afghaanse
volk wil wel ontwikkelen, aldus
Champagne, maar niet op een
manier, opgelegd door een bui
tenlandse mogendheid.
Weer een stukje dichter bij een pnjs
in het Grote Wat Waar Lentespel.
Knip uit en plak het op uw wedstrijd-
formulier en we' op de Wat Waar-spaarkaart
met hetzelfde weeknummer
Bent u het wedstrijdformulier kwijt?
Haal een nieuwe op ons kantoor
EEN ECHT COMPLETE KRANT. ÖVERViERELDtSTADEN LAND.
