CP: geweld tegen
buitenlanders mag
IKV ziet af van volksoploop
Advies Raad van
State omstreden
Vonhoff verbitterd over
beperkte verhuizing PTT
Interne notitie onderschept
Laurens ten Cate (61) overleden
Caravan vaak een
gevaar op de weg
'Snel verdrag nodig
voor kinderrechten'
Weer eenmalige uitkering
voor kleine zelfstandige
MAANDAG 9 APRIL 1984
Binnenland
DEN HAAG (GPD/ANP) - Verzet tegen de aanwezigheid van buitenlanders en etnische
minderheden is gerechtvaardigd, zelfs als dat verzet met grof geweld gepaard gaat. Dat
staat te lezen in een interne notitie van het wetenschappelijk bureau van de Centrum
Partij. Volgens die notitie waren bijvoorbeeld de rellen in Rotterdam in 1972, waar
vernielingen bij buitenlanders werden aangericht door Nederlanders, legitiem en een
kwestie van gerechtvaardigd noodweer.
f Ten Cate: nieuw links. (foto anp)
LEEUWARDEN (GPD) - In zijn woning in Joure is
zaterdagmorgen onverwacht Laurens Othmar ten
Cate op 61-jarige leeftijd overleden. Laurens ten Ca
te verwierf rond 1966 landelijke bekendheid door
zijn rol in de Nieuw Links-beweging binnen de
PvdA, waarvan hij zich later overigens weer distan
tieerde. Hij werd ook bekend als medewerker van
de VPRO-radio.
Van 1963 tot 1969 was Ten Cate hoofdredacteur van de
Friese Koerier als opvolger van Fedde Schurer. Na
de fusie van de Koerier met de Leeuwarder Courant
in 1969 trad hij toe tot de hoofdredactie van de nieu
we krant. In 1972 overkwam hem een ernstig ver
keersongeluk waarvan de gevolgen hem zes jaar la
ter noopten deze functie neer te leggen. Sedertdien
was hij commentator van de Leeuwarder Courant,
de laatste tijd verscheen zijn rubriek nog tweemaal
per week.
Laurens ten Cate werd in 1922 in Bolsward geboren
als zoon van een huisarts, bezocht het gyn
Sneek en studeerde Nederlands en rechten welke
studie hij in de oorlog moest afbreken. Direct na de
oorlog trad hij toe tot de redactie van Het Vrije Volk
voor welke krant hij in Amsterdam, Den Haag en
Groningen werkte.
Hij werd in 1952 adjunct-hoofdredacteur van het klei
ne onafhankelijke linkse dagblad Heerenveense
Koerier dat later werd omgedoopt tot Friese Koe
rier. De Koerier was voortgekomen uit de illegaliteit
en was in de eerste jaren na de oorlog de grootste
krant in Friesland. Door het verzet van de hoofdre
dacteuren Sjoerd van der Schaaf en later Fedde
Schrer tegen de Indonesië-politiek van de toenmali
ge regeringen verloor de Koerier echter veel abon
nees.
Na 1950 stabiliseerde het abonneebestand zich op
rond 20.000. Laurens ten Cate had een belangrijk
aandeel in de onderhandelingen die in 1969 leidden
tot de fusie met de Leeuwarder Courant.
De notitie waarin dat begrip voor
gewelddadig verzet wordt uit
eengezet, is geschreven door dr.
W. J. Bruyn, directeur van het
wetenschappelijk bureau van de
Centrum Partij. Vóór dr. Bruyn
bij de CP werkte was hij voorzit
ter van de Nederlandse Volks
Unie. Citaten uit zijn werkstuk
werden zaterdag voor de VARA-
radio opgelezen in het program
ma 'De stand van zaken'. Justitie
zegt desgevraagd niet te kunnen
optreden omdat het stuk niet
openbaar is gemaakt door de
schrijver of de party zelf.
In het stuk van dr. Bruyn wordt be
schreven hoe elk nieuw recht
voor buitenlanders in Nederland
altijd ten koste gaat van de 'ei
gen' Nederlandse burgers. Dat
geldt volgens hem bijvoorbeeld
voor het toekennen van kies
recht aan buitenlanders voor lo
kale verkiezingen.
Het in dienst nemen bij de over
heid of politie van buitenlanders
of vertegenwoordigers van etni
sche minderheden zoals Surina-
mers, vormt volgens het stuk een
regelrechte bedreiging van de
veiligheid van Nederland. „Bij
internationale conflicten vormen
deze autochtonen in overheids
dienst een soort vijfde kolonne
die een regelrechte bedreiging
van de veiligheid van Nederland
De Bruyn zegt verder dat buiten
landers veel beter op hun plaats
zijn in gebieden als Siberië, Ca
nada, Nieuw-Zeeland etc. dan in
Nederland.
Het Nederlands Centrum voor Bui
tenlander (NCB) zegt dat het
steeds duidelijker zichtbaar
wordt, dat de CP „inderdaad een
fascistische party is".
Het NCB vindt dan ook dat poli
tiek Den Haag zich nu eindelyk
eens moet houden aan het Ver
drag van New York. Dit verdrag
verbiedt deelnemende landen
fascistische partyen binnen hun
grenzen te tolereren. Nederland
heeft het mede ondertekend.
NCB-man Sandberg: „Het zyn be
lachelijke uitspraken van de
Centrumpartij. Het verbaast me
overigens niet dat ze die doet,
want ik verwacht niks goeds van
die partij. Ze zal op alle mogelij
ke manieren proberen haar doel
alle buitenlanders het land uit
- te bereiken. Als die partij haar
ideeën op deze manier uitdraagt,
zal het hard tegen hard moeten
gaan tussen haar en organisaties
als het NCB".
De fractievoorzitter van de Cen
trumpartij in de Tweede Kamer,
drs H. Janmaat, heeft zaterdag
tegenover het ANP het bestaan
van de nota bevestigd. De nota is
het voorwerk voor een dit voor
jaar te verschijnen rapport van
de Centrumpartij over zoge
naamde schendingen van de
mensenrechten in Nederland, al
dus Janmaat.
UTRECHT (ANP) - Bij een vrij
willige controle van vakantie-
voertuigen op het veilingter
rein Laagraven bij Utrecht is
zaterdag gebleken dat de
meeste caravans een of meer
gebreken vertonen. Vooral de
reminrichting blijkt vaak een
zwak punt: van de 256 voertui
gen, waarvan de meeste cara
vans, bleken er 90 (35 procent)
niet goed te remmen. Dat heeft
de Utrechtse politie zaterdag
gemeld.
Bij een caravancontrole in
Amersfoort bleken zaterdag 49
van de 109 aangevoerde cara
vans (45 procent) defecte rem
men te hebben. Aan slechts 19
caravans mankeerde niets.
Volgens een woordvoerder van
de politie is dit nog maar het
topje van de ijsberg, omdat het
om een vrijwillige controle
gaat. Hij zei te vrezen dat er bij
de vakantie-uittochten veel ge
vaarlijke caravans op de weg
zullen komen.
In totaal trof de politie in Laagra
ven bij 222 caravans 424 man
kementen aan. Maar 34 cara
vans kregen daar het predikaat
„goed".
Eén caravan moest heel voor
zichtig en onder politiebegelei
ding teruggebracht worden,
omdat er zoveel wielspeling
was dat de wielen er ieder
ogenblik af konden lopen. De
eigenaar had het karretje net
tweedehands gekocht, van een
handelaar, die de caravan had
„goedgekeurd". Bij drie cara
vans deugde de borging van de
koppeling niet, waardoor de
caravan onderweg los zou
kunnnen raken.
De brandweer, die ook aan de ca
ravancontrole in Laagraven
meedeed, kwam tot de conclu
sie dat 98 procent van de gasin
stallaties voor kooktoestellen
in de caravans niet deugde.
Vaak waren de slangen tussen
gasfles en kooktoestel hele
maal versleten, terwyl ook ver
schillende keren een stuk
tuinslang aan de gasfles was
gemonteerd.
Ook by de controle van de elek
trische bedrading sloeg de
brandweer volgens de woord
voerder vaak stijl achterover
van verbazing. „Mensen die
geen verstand hebben van
elektriciteit en er in huis niet
aan durven komen gaan er in
de caravan wel zelf mee prut
sen. Met kroonsteentjes wordt
van alles en nog wat aan elkaar
vastgemaakt, zodat vaak blote
elektriciteitsdraden rondslin
geren. Zeer brandgevaarlijk",
aldus de woordvoerder.
UTRECHT (ANP) - Het
ken aan een internationaal ver
drag voor de rechten van het
kind heeft voor het Nederlandse
ministerie van justitie hoge prio
riteit. Dat zei staatssecretaris
Korte-Van Hemel zaterdag in
Utrecht bij de oprichting van de
Nederlandse afdeling van Defen
ce for Children International
(DCI), een organisatie die zich in
zet voor de rechten van het kind.
DCI houdt zich actief bezig met het
ontwerpen van bepalingen voor
een verdrag voor de rechten van
het kind, een taak waar sinds en
kele jaren een werkgroep van de
Verenigde Naties mee bezig is.
Het werk binnen de VN vordert
volgens DCI langzaam, omdat bij
het vaststelllen van bepalingen
culturele verschillen een rol spe
len.
DCI-Nederland wil zich speciaal
inzetten voor kinderen in oor
logssituaties. Het eerste succes
heeft de afdeling daarbij al bin
nen, want Korte-Van Hemel liet
zaterdag weten dat het ministe
rie van Buitenlandse Zaken, in
reactie op een brief van DCI, be
sloten heeft Iran in de Verenigde
Naties aan te spreken over het in
zetten van kinderen in de oorlog
met Irak.
DCI-Nederland zal zich verzetten
tegen het opsluiten van kinderen
(tot 18 jaar) in politiecellen en in
huizen van bewaring. Uit cijfers
van de Directie Kinderbescher
ming blijkt dat vorig jaar bijna
vijfhonderd kinderen op politie
bureaus en in gevangenissen
werden ingesloten, met een ge
middelde duur van tussen de zes
en tien dagen. Daarna gingen de
meesten van hen naar een op
vanginrichting voor minderjari
gen. Volgens DCI-Nederland
moeten er meer plaatsen in op
vangtehuizen komen, om zoveel
mogelijk te voorkomen dat-kin
deren als volwassen criminelen
worden opgesloten.
Scholieren richtten zaterdag in
Utrecht het Landelijk Aktiecen-
trum voor Rechten van Scholie
ren (LAKS) op. De organisatie
zal zich, binnen DCI Nederland,
gaan inzetten voor het verbete
ren van de positie van scholieren
in de school. LAKS pleit onder
meer voor leerlingenstatuten
waarin bijvoorbeeld de vrijheid
van meningsuiting op school ge
regeld moet worden.
Plaatsing kruisraketten:
Marechaussees klommen over het hek om een jongeman (rechts) die buiten de vliegbasis video-opnamen stond
te maken, in de kraag te pakken. Hij werd aangehouden wegens het filmen van 'militaire objecten'. Ook een
persfotograaf, die op dezelfde plek stond te fotograferen, werd aangehouden, maar, in tegenstelling tot de
video-filmer, korte tijd later vrijgelaten. Zijn fotomateriaal werd niet in beslag genomen. (foto anp)
Massale arrestaties bij acties op vliegbasis Volkel
Brand maakt
vijf gezinnen
dakloos in
Waddinxveen
WADDINXVEEN - Vijf Waddinx-
veens gezinnen zyn dit weekein
de dakloos geraakt doordat in
een woning aan de Kleikade een
felle brand uitbrak. Het vuur, dat
volgens de politie ontstond na
dat een verwarmingsketel door
oververhitting in brand raakte,
greep zo snel om zich heen dat
ook twee belendende percelen
uitbrandden. De schade wordt
geschat op meer dan een half
miljoen gulden.
Twee andere woningen liepen zwa
re rook- en waterschade op. De
getroffen families zijn onderge
bracht in het Uniehotel in Wad
dinxveen. In samenwerking met
verschillende woningbouwver
enigingen heeft de gemeente
Waddinxveen vervangende huis
vesting voor de dakloze gezinnen
geregeld. Niemand raakte ge
wond by de brand.
VOLKEL-WOENSDRECHT
(GPD) - Het Interkerkelijk Vre
desberaad (IKV) ziet voorlopig af
van een volksoploop bij Woens-
drecht, indien de regering be
sluit kruisraketten daar te plaat
sen. Het IKV komt hiermee tege
moet aan toenemende bezwaren
in kerkelijke kring. De acties die
dit weekeinde in Woensdrecht
waren gepland verplaatsten zich
onverwacht naar de vliegbasis
Volkel nadat de oorspronkelijk
plannen van de activisten waren
uitgelekt. De Koninklijke Mare
chaussee verrichtte 175 arresta
ties nadat actievoerders zater
dagmorgen waren doorgedron
gen tot onder meer een munitie
magazijn.
In kooien die normaal bestemd
zijn voor honden van lucht
macht-bewakingspersoneel,
werden de arrestanten vele uren
vastgehouden. Zaterdagavond
waren alle 175 mensen weer vrij.
Tegen hen is proces-verbaal op
gemaakt wegens inbraak en
openlijke geweldpleging. In
loodsen en magazijnen op Volkel
werden aanzienlijke vernielin
gen aangericht. Er zijn, voor
zover bekend, geen wapens uit
het militaire complex gestolen.
Zondagavond werden de bases
Volkel en Woensdrecht nog
steeds extra bewaakt door een
heden van de Koninklijke Mare-
chausse.
De officier van justitie in Den
Bosch had aanvankelijk alle 175
actievoerders in de cel willen zet
ten, maar zag geen kans ruimte
te vinden voor het grote aantal
arrestanten. Besloten werd toen
alle mensen toch maar vrij te la
ten.
De leden van de basisgroepen te
gen kerngeweld en militairisme
hebben zich erover beklaagd dat
zij uren hebben moeten door
brengen in „ruimten van 1,5 bij
2,5 meter met een hoogte van 1,5
meter die bezaaid lagen met drol
len van honden". „We konden
niet rechtop staan en kregen al
die uren geen eten", vertelden de
actievoerders die zeggen inmid
dels de steun te hebben verkre
gen van zes juristen. Zij gaan na
of het mogelijk is juridische stap
pen te ondernemen tegen het op
treden zaterdag door Defensie en
Justitie.
De identificatie van alle 175 opge
pakte mannen en vrouwen ver
liep traag doordat de meeste ac-
tievoers hun naam niet wilden
noemen. „Daarom moesten we
foto's nemen, vingerafdrukken
maken en lichaamsmaten opne
men", zegt majoor Van Loon,
districtscommandant van de ko
ninklijke marechaussee in
Noord-Brabant.
De acties tegen de plaatsing van
kernwapens op Nederlands
grondgebied kondigden zich
vrijdag al aan. Rond Woens
drecht waren toen al enkele hon
derden manschappen van de Ko-
ninklijke Marechaussee, Rijks-
politie en het 17e Pantser-infan-
teriebataljon uit Oirschot verza
meld. De verwachting die vrij
dagavond al door premier Lub
bers was uitgesproken, dat er
een poging zou worden gedaan
de vliegbasis Woensdrecht te be
zetten, kwam echter niet uit.
In de nacht van vrijdag op zaterdag
dook een twintigtal demonstran-
ten op. Ze werden onmiddellijk
door ME'ers in de gaten gehou
den. De vredesactivisten weken
toen uit naar de vliegbasis Volkel
bij Eindhoven.
De militaire autoriteiten werden
daar zaterdagmorgen tegen ze
ven uur volledig verrast door de
actie. Van het eerste de beste ge
bouw dat de actievoerders tegen
kwamen werd een deur gefor
ceerd en vervolgens gebarrica
deerd. Anti-militaristische leu
zen werden op de muren van een
aantal ruimten gekalkt. Ook
werd een magazijn met vuurwa
pens opengebroken. Nadat de
marechausse de gebouwen had
omsingeld, kregen de actievoer
ders twee minuten de tijd om
naar buiten te komen. Dit bevel
werd opgevolgd.
In Woensdrecht kwam het tot
slechts enkele incidenten. Vrij
dagavond werden op verschil
lende punten de draadversper
ringen opengeknipt, maar er
kwamen geen demonstranten op
de basis. De politie verrichtte in
Woensdrecht geen aanhoudin
gen.
i staatssecretaris Van Zeil om extra middelen beschikbaar te Gistermiddag zaaide een 25-tal de-
hielden ze een korte demonstra
tie bij de hoofdingang van de ba-
AMSTERDAM (ANP) - Hooglera
ren in het staatsrecht zetten veel
vraagtekens bij het standpunt
van de Raad van State dat er
voor een besluit tot plaatsing van
kruisraketten geen tweederde
meerderheid nodig is in het par
lement Dat blijkt uit het Neder
lands Juristenblad, dat deze
week geheel is gewijd aan de
kruisraketten.
Van de juristen is prof. B. Couwen-
berg uit de Rotterdam de enige
die de conclusie van de Raad van
State onderschrijft. Hij 'noemt
het opmerkelijk dat in de discus
sie over de raketten "nu opeens"
wordt teruggegrepen op de na
tionale soevereiniteit, terwijl dat
principe volgens de hoogleraar
juist jarenlang in het kader van
de internationale betrekkingen
taboe is geweest.
Zijn collega H. van Maarseveen
daarentegen meent dat voor een
positief plaatsingsbesluit ver
moedelijk wel een tweederde
meerderheid in h parlement no
dig zal zijn. Volgens Van Maarse
veen komt het verdrag voor de
plaatsing erop neer dat een be
paald deel van het Nederlandse
grondgebied onder uitsluitend
Amerikaans beheer wordt ge
plaatst. De Nederlandse wetten,
politie en rechtspraak zullen
daar geen toegang hebben.
De gewetensfunctie van de grond
wet brengt volgens de hoogle
raar met zich mee dat "bij twijfel
aan overeenstemming tussen
kruisrakettenverdrag en grond
wet de tweederde norm moet
gelden".
Een groep van acht juristen, onder
wie de hoogleraren staatsrecht
Flinterman (Maastricht), Vis
(Groningen) en De Waart (Am
sterdam), maakt in het blad be
zwaar tegen de overeenkomst
die de Raad van State ziet tussen
Woensdrecht en de Amerikaanse
aanwezigheid op vliegbasis
Soesterberg. Volgens deze groep
kunnen beide situaties niet wor
den vergeleken. Soesterberg was
en bleef een Nederlandse basis,
Woensdrecht wordt exclusief
Amerikaans met een exclusief
Amerikaans commando. Vol
gens de groep, die evenals de
Raad van State geen strijdigheid
met de grondwet ziet, kan Neder
land de kruisrakettenovereen-
komst met de Amerikanen pas
goedkeuren als duidelijk wordt
vastgelegd dat de inzet vanaf Ne
derlands grondgebied slechts
mogelijk is met Nederlandse in
stemming.
PvdA en D'66 eisen spoeddebat
HILVERSUM (ANP) - Staatssecretaris Van Zeil van Economische Zaken
wil kleine zelfstandigen met een minimum-inkomen ook over 1983 de
mogelijkheid bieden van een eenmalige uitkering. Van Zeil zal daartoe
een voorstel aan de Tweede Kamer sturen, zo zei hij zaterdag voor de
VARA-radio.
Voor een eenmalige uitkering voor kleine zelfstandigen die in moeilijkhe
den verkeren over 1982 zijn tot nu toe ongeveer bijna 80.000 aanvragen
binnen. Daarvan komen er volgens Van Zeil rond de 70.000 in aanmer
king voor honorering.
In totaal zijn er in ons land naar schatting een 500.000 zelfstandigen, een
zevende daarvan komt voor een uitkering in aanmerking. Bij de huidi
ge aanvragen valt het op dat het overwegend gaat om land- en tuinbou
wers die ongeveer voor een kwart in aanmerking komen en de detail
handel die rond de een op zeven zitten. Met de tegemoetkoming aan de
kleine ondernemers is in totaal een bedrag gemoeid van 35 miljoen
gulden. Per geval zal ongeveer vierhonderd gulden worden uitgekeerd.
Het Nederlands Christelijk Ondernemers Verbond is verheugd
plan t
stellen voor zelfstandige ondernemers met een gering inkomen. Ruim
25 procent van de zelfstandige ondernemers heeft een inkomen bene
den het sociaal minimum. Een extra inkomensimpuls is dus voor vele
ondernemers van harte welkom en noodzakelijk, aldus de organisatie.
Het NCOV vraagt zich wel af of de eenmalige uitkering wel de meest
effectieve methode is: de kosten van de behandeling van de aanvraag
zyn zeer hoog.
monstranten hennepzaadjes bij
de basis Woensdrecht. Daarvoor
kwamen ze niet op het terrein,
zodat militairen niet ingrepen.
Na afloop van hun zaai-activitei-
ten onder het motto „Hennep-
strooiers tegen bommengooiers"
SCHIPHOL (ANP) - De Commis
saris van de Koningin in Gronin
gen, Vonhoff, eist van het kabi
net dat dit volledige, gedetail
leerde berekeningen op tafel legt
inzake de spreiding van de PTT
naar Groningen. Dit heeft Von
hoff gistermiddag op Schiphol
meegedeeld na zijn aankomst uit
de Verenigde Staten.
Vonhoff zei te geloven dat de be
groting van het rijk inzake de
kosten van spreiding van de PTT
naar Groningen, waarop het ka
binet besloten heeft de centrale
directie van de PTT niet naar
Groningen over te plaatsen, veel
te hoog is. In het verleden heb
ben d$ provincie Groningen en
het gemeentebestuur van de stad
aan het rijk om openheid van za
ken wat betreft de kosten ge
vraagd maar nooit gekregen. „In
dertijd kwam het rijk op ander
half miljard uit voor de över-
plaatsing van de PTT, inclusief
de bouw van een nieuw hoofd
kantoor voor de centrale directie.
Wij kwamen uit op eenderde,
waarbij wij de bouw van een
nieuw hoofdkantoor buiten de
berekening hebben gehouden.
Met dc bouw inbegrepen kwa
men wij uit op een bedrag van
750 miljoen gulden. De resulta
ten van onze berekeningen en
die van het rijk zijn ondanks on
ze herhaalde verzoeken nooit bij
elkaar gelegd".
De commissaris van de Koningin
sprak van een „buitengewoon
bedroevende zaak". „Ik voel mij
als iemand waarvan het huis ge
plunderd is terwyl hij op reis is",
zo sprak Vonhoff. Pas tijdens
zyn verblyf in Los Angeles
Vonhoff de kabinetsbeslissing
een slag voor de achthonderd al
in Groningen werkende PTT'ers.
„Deze achthonderd zitten nu in
een geïsoleerde positie. Zij heb
ben al eerder ervaren dat er niet
naar hen werd geluisterd. Dit
heeft grote gevolgen voor de car
rière van deze mensen. Wie car
rière wil maken moet in Den
Haag zitten", aldus Vonhoff.
„Zelfs al zou in het meest ongunsti
ge geval de gehele spreiding 1,5
miljard kosten, en dan nog over.
de jaren '84-'91 verspreid, dan
nog is dit een offer dat in geen
verhouding staat tot hetgeen
weggepompt wordt in scheeps-.
werven en in Oosterscheldew< r-
ken. Ook in dit licht staat het ka
binetsbesluit op geen enkele ma
nier in verhouding tot de verde
lende rechtvaardigheid die men
zou mogen ontvangen", aldus
Vonhoff.
Vonhoff: huis geplunderd.
kwam Vonhoff ter ore dat het ka
binet op het punt stond een be
sluit in deze zaak te gaan nemen.
„Toen ik dat hoorde heb ik con
tact opgenomen met Lubbers en
Van Aardenne. Vrijdagochtend
heb ik telefonisch indringend bij
Lubbers verzocht om in ieder ge
val vooroverleg, echter zonder
resultaat", zo vertelde een verbit
terde Vonhoff.
Afgezien van de financiële conse
quenties en de effecten voor de
werkgelegenheid van het besluit
van het kabinet voor de stad en
de provincie Groningen noemde
Spoeddebat
D'66 Kamerlid Tommei zal morgen
met PvdA'er Van der Doef het
kabinet opheldering vragen over
het besluit de top van de centrale
directie van de PTT niet mee te
doen overgaan naar Groningen.
Tommei zei zaterdag dat er vol
gens hem sprake is van sabotage
door de PTT-top waarvoor het
kabinet is gezwicht
De democraat zei dat hy evenals
Van der Doef nog voor het Paas-
reces in de Tweede Kamer een
spoeddebat wil over de zaak.
Volgens hem zijn er over de over
plaatsing van de PTT-top inder
tijd duidelijke afspraken ge
maakt tussen Kamer en de rege
ring.
