Moskou afwijzend
over aanbod VS
r
Britten trekken aan kortste eind in strijd om Falklands
Voorstel gebaar naar Moskou
Voor verdrag chemische wapens
Al voor f395,- h kroon-ofbrugdeel!
H Rehadent b.v.
Werk: baren
en bedelen
Guinee: pro-westerse koers
Eerste gesprek
EG met China
Grenada-rapport kritiseert Howe
Ontwerper Antonov overleden
LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
VRIJDAG 6 APRIL 1984
Buitenland
het leiden van de Unesco.
MOSKOU/WASHINGTON (RTR/AFP) - De Russen hebben negatief gereageerd op Rea- De Britse permanente afgevaardig-
gans voorstel voor een wereldomvattend verbod op chemische wapens. Het Russische de naar de m Parijs gevestigde
persbureau Tass heeft gisteren verklaard dat Reagans voorstel is bedoeld om de vredes- unwkenWohnGordon
initiatieven van de Sowjet-Unie te saboteren.
PARIJS (Rtr./UPI) - Groot-Brittan-
nië heeft meegeedeeld dat het
voor het eind van het jaar op
nieuw zijn besluit zal bezien om
in de VN-organisatie voor onder
wijs, wetenschap en cultuur,
Unesco, te blijven en dat het zal
proberen een radicale hervor
ming van de organisatie van bin
nenuit te bewerkstelligen. Deze
verklaring was vervat in een
brief van de Britse minister voor
overzeese ontwikkeling, Timo
thy Raison, aan directeur-gene
raal Amadou Mahrar M'Bow van
de Unesco, in de brief werd kri
tiek geleverd op het politiek mis
bruiken van de programma's van
de organisatie, de omvang van de
begroting en de procedures van
Reagan is uit op het verkrijgen van De Amerikaanse regering zegt het
te betreuren dat de Sowjet-Unie
kritiek heeft geleverd op presi
dent Reagans voorstel voor een
verbod op chemische wapens
zonder de precieze inhoud daar
van te kennen. "Wij hopen dat de
Sowjet-Unie het aanbod serieuze
aandacht zal geven" wanneer vi
ce-president George Bush over
twee weken in de VN-Ontwape-
ningsconferentie een ontwerp
verdrag zal indienen, aldus het
ministerie van buitenlandse za
ken in Washington.
Washington wijst de beschuldigin
gen van de Sowjet-Unie over de
Amerikaanse politiek ten aan
zien van chemische wapens als
vals en misleidend af. "Deze be
schuldigingen zijn duidelijk be-
militaire superioriteit
Sowjet-Unie, aldus het persbu
reau. Tass beschuldigt Washing
ton ervan dat het voorbereidin
gen treft voor een oorlog met
chemische wapens nadat het
dergelijke wapens in het verle
den al zou hebben gebruikt in
Korea, Indochina, Afghanistan,
Grenada en El Salvador.
Het persbureau herinnert eraan
dat Moskou in de VN-ontwape-
ningsconferentie in Genève het
principe van inspectie ter plaatse
heeft aanvaard. Een stap die
door de NAVO werd beschouwd
als een belangrijke concessie.
"Washington had echter geen
duidelijk antwoord op dat Sow-
jet-voorstel", aldus Tass.
doeld als propaganda, als een po
ging om de aandacht af te leiden
van hun eigen optreden", aldus
het ministerie. Washington heeft
Moskou er op haar beurt van be
ticht chemische wapens te ge
bruiken in Afghanistan.
Nederland juicht het toe dat Ame
rika een voorstel zal doen voor
een verdrag dat produktie, bezit
en gebruik van chemische wa
pens verbiedt, zo is door het mi
nisterie van buitenlandse zaken
meegedeeld. Het ministerie ver
klaarde dat Nederland wat be
treft de strijd tegen chemische
wapens „in de voorste gelederen
staat" en verwees naar de initia
tieven die in de Verenigde Naties
door de Nederlandse regering
zijn gedaan.
zei dat het er naar uitziet dat dit
het jaar van de beslissing voor
Ook Engeland zegt
Unesco wacht aan
Groot-Brittannië in de Unesco is
en in sommige opzichten ook
voor de Unesco zelf.
Vorig jaar maakten de Verenigde
Staten, die goed zijn voor een
kwart van de begroting van
Unesco, bekend dat zij van plan
zijn eind 1984 uit de organisatie
te treden. Zij beschuldigden de
Unesco van politisering, het voe
ren van een onjuiste leiding en
van het er op na houden van anti-
westelijke vooroordelen.
Maandag begon een delegatie van
de Amerikaanse Algemene Re
kenkamer een onderzoek van in
terne documenten van de organi
satie. Gordon zei dat Londen, dat
4,8 procent van de begroting bij
draagt, zijn beleid onafhankelijk
van het besluit van Washington
had genomen. „Maar deze stap
pen hebben geleid tot een veel
doelmatiger discussie en coördi
natie tussen de westelijke landen
in de organisatie dan in het verle
den het geval was. Er was een
reeks denkbeelden voor een be
langwekkende hervorming ont
staan waar veel westelijke druk
achter zat".
In zijn brief zei hij dat Londen toe
gewijd bleef aan de idealen en
beginselen van de statuten en
van mening was dat veel pro
gramma's steun waard waren
Maar het is belangrijk dat Unes
co haar inspanningen concen
treert op die programma's
zinvolle internationale samen
werking mogelijk is en die pro
gramma's schuwt die al te ge
makkelijk een platform voor een
ideologische confrontatie kun
nen worden. Een woordvoerder
van Unesco weigerde commen
taar. Hij zei dat de brief bestu
deerd werd.
WASHINGTON - De VS hebben
voorwaarden geformuleerd
waaraan verificatie van een even
tueel wereldwijd verbod van
chemische wapens moet vol
doen. Zij zijn het resultaat van de
weerstand tegen zo'n verdrag
binnen het Pentagon, dat zegt
dat er geen bevredigende contro
leregeling te maken valt en het
verlangen van het ministerie van
buitenlandse zaken, dat met een
door
Henk Kolb
initiatief wil komen op het ter
rein van wapenbeheersing om zo
voor de Sowjet-Unie een weg te
openen naar hervatting van de
besprekingen over vermindering
van kernwapens. Hoewel een
dwingend verbod op het gebruik
van strijdgassen nodig is, lijkt de
kans gering, dat de Sowjet-Unie
zal instemmen met de verificatie-
procedure zoals de VS die heb
ben ontworpen.
oordeelde over een Russisch
aanbod ten overstaan van de
Ontwapeningscommissie in Ge
nève om ononderbroken toezicht
op de vernietiging van chemi
sche wapens toe te staan, vond
defensie-man Perle het 'lach
wekkend': „Het is alsof ze ons la
ten zien hoeveel wij van de bank
halen, maar niet hoeveel we bij
schrijven en wat de stand van de
rekening is".
Het Pentagon ziet niets in pogin
gen om de Russen gezichtsver
lies te besparen bij een terugkeer
naar de onderhandelingen over
kernwapens - op buitenlandse
zaken wordt daarover anders ge
dacht. Het Witte Huis is intussen
niet blind voor de politieke
winst, die Reagan binnenslands
kan behalen als onderhandelin
gen voor de verkiezingen wor
den hervat.
Opiniepeilingen in de marge van
de Democratische voorverkie
zingen hebben aangetoond dat
vrees voor een nucleair conflict
en weerzin tegen de geldverslin
dende aanmaak van nieuwe
kernwapens in de overwegingen
van de kiezers een belangrijke
rol spelen. Bovendien onder
zoekt het Witte Huis de mogelijk
heden om nog voor de verkiezin-
ADVERTENTIE
Uw natuurlijk gebit behouden:
Het wordt nu voor bijna iedereen mogelijk zijn eigen tanden
en kiezen met kronen te behouden. Rehadent BV levert u in
samenwerking met ervaren Nederlandse tandartsen een
kroon- of brugdeel voor slechts f. 395,-.
Ook in uw omgeving kunt u zich kosteloos en geheel vrijblij
vend door één van deze tandartsen laten adviseren over een
eventuele behandeling.
i. Postbus 45.2665 ZG Blei
gen een ontmoeting tot stand te
brengen tussen Reagan en de
nieuwe Russische leider Tsjer-
nenko.
Een afspraak over chemische wa
pens tussen de VS en de Sowjet-
Unie alleen is niet genoeg - het is
duidelijk een aangelegenheid die
bij de VN thuishoort, zoals ook
de bestaande internationale
overeenkomst over biologische
wapens. Het toezicht op de nale
ving daarvan is aan de Veilig
heidsraad van de VN toebedeeld,
met dien verstande dat landen
die van overtreding worden be
schuldigd inspectie kunnen wei
geren.
Op die basis zullen de VS zeker
geen overeenkomst omtrent che
mische wapens willen sluiten,
hoewel het allerminst valt uit te
sluiten dat de Veiligheidsraad
een rol van betekenis krijgt te
spelen. Integendeel, de Amerika
nen zullen verlangen dat landen
die van overtredingen worden
beticht, hun fabrieken en militai
re installaties zullen openstellen
voor controleurs.Klaarblijkelijk
zijn er momenteel besprekingen
tussen de VS en de Sowjet-Unie
gaande over hervatting van we
tenschappelijke en culturele uit
wisseling en zelfs over de ope
ning van nieuwe consulaten in
Kiev en New York. Dat is woens
dag bekendgemaakt, kort voor
dat Reagan zijn persconferentie
hield.
Het Amerikaanse Congres heeft in
de afgelopen twee jaar steeds ge
weigerd gelden beschikbaar te
stellen voor wat het Pentagon de
modernisering noemt van een se
dert 1969 niet meer aangevuld ar
senaal van nu onbruikbaar ge
worden chemische wapens,
waarvan de vernietiging al is be
gonnen. Reagan is voorstander
van die modernisering, omdat hij
anders niets zou hebben om mee
te onderhandelen. Hij slaat daar
mee een bekende weg in, die is
bebakend met mislukkingen.
PARIJS - In het stadhuis van Parijs is een tentoonstelling geopend met foto's van leven en werk van Georges
Pompidou, de Franse president die tien jaar geleden overleed. President Mitterrand ontmoette tijdens de
opening Pompidou's echtgenote Claude. (foto ap>
LISSABON (DPA) - Een 38-ja-
rige Portugese vrouw, die
woensdag in Portimao in Al-
garve haar 25e kind ter we
reld bracht, heeft bekend dat
haar man 24 van hun kinde
ren, onder wie de nieuwe ba
by, heeft verkocht aan adop-
tie-ouders. Het enige kind dat
zij gehouden heeft is een
zoontje van 6, dat samen met
de grootmoeder van het gezin
door bedelen aan het onder
houd bijdraagt.
De Portugese, die ook zelf leeft
van bedelen, vertelde dat
haar man de kinderen voor
een miljoen escudos per kind
van de hand doet. Ze weet
maar van één kind waar "het
gebleven is: in de Bondsre
publiek. Ook voor de pas ge
boren dochter Anabela was al
een koper gevonden. Volgens
de vrouw slaat haar man, een
dagloner, haar dikwijls en
dwingt haar tot gemeen
schap.
DAKAR (AFP) - Het nieuwe bewind in Guinee heeft politieke en econo
mische hervormingen aangekondigd. Het nieuwe staatshoofd, kolonel
Lansana Conté, heeft in zijn eerste officiële verklaring de nadruk ge
legd op eerbiediging van de mensenrechten. Het belangrijkste vraag
stuk van de nieuwe militaire regering, zei hij.
Behalve politieke vrijheden stuurt het regime ook aan op economische
liberalisering. De vrije ondernemingsgewijze produktie moet het land
uit de rangen van de allerarmste landen verheffen. Guinee beschikt
over vele natuurlijke rijkdommen, met name bauxiet en ijzererts, die
tot nu toe nauwelijks geëxploiteerd werden.
PARIJS (AFP) - De Europese Ge
meenschap en China hebben gis
teren een eerste politiek gesprek
gevoerd. Dit gebeurde in Parijs
naar aanleiding van het officiële
bezoek van de Chinese minister
van buitenlandse zaken, Wu
Xueqian, aan Frankrijk, dat op
het ogenblik tevens voorzitter is
van de Europese Gemeenschap.
Aan het gesprek met de Chinese
vertegenwoordiger namen be
halve de Franse minister van
buitenlandse zaken, Claude
Cheysson, ook Wilhelm Hafer
kamp (vice-voorzitter van de Eu
ropese Commissie) en de onder
ministers van Griekenland en
Ierland deel. Griekenland was
het vorige halfjaar voorzitter van
de gemeenschap, Ierland krijgt
na Frankrijk het voorzitterschap.
Minister Wu Xueqian verklaarde
na afloop dat het gesprek zal bij
dragen ,tot de verdere ontwikke
ling van de betrekkingen tussen
China en de EG'.
Zestig guerrilla
strijders gedood
in El Salvador
San Salvador (UPI) - Het Salvado
raanse leger heeft de afgelopen
twee dagen ongeveer zestig guer
rillastrijders gedood in een „per
manent offensief', dat erop is ge
richt de guerrillabeweging uit
het noordoosten te verdrijven.
Dit heeft een militaire comman
dant gisteren verklaard.
Kolonel Guzman Aguilar zei dat de
guerrillastrijders werden gedood
in de noordoostelijke provincie
San Miguel. Hij zei dat bij de ge
vechten, de hevigste sinds een
guerrilla-aanval op El Paraiso
eind december het leven kostte
aan honderd militairen, zeven re
geringssoldaten werden gedood
en 23 gewond. De kolonel zei dat
de schatting van het aantal gedo
de guerrillastrijders was geba
seerd op gegevens van burgers.
Indien de cijfers juist zijn, dan
kan worden gesproken van een
van de weinige successen van
het leger in de afgelopen maan
den.
De radio van het verzet heeft ge
meld dat 12 militairen zijn ge
dood en 41 gewond in een vijf
tien uren durende guerrilla-aan
val op een bataljon van 700 para's
in Ciudad Barrios, ongeveer hon
derd kilometer ten noordoosten
van San Salvador.
LONDEN - Lagerhuisleden van al
le partijen hebben in een rapport
ernstige kritiek geuit op de ma
nier waarop de Britse minister
Howe (buitenlandse zaken) vorig
jaar oktober reageerde op de
Amerikaanse invasie van Grena
da.
De commissie die het rapport gis
teren heeft uitgebracht, verwijt
Howe een „nogal lethargische
houding" en passiviteit ten aan-
MOSKOU (UPI) - De vliegtuig-
ontwerper Oleg Antonov is
woensdag op 79—jarige leeftijd
overleden na een lange pijnlijke
ziekte. Dit heeft het Sowjet—
persbureau TASS gemeld.
Als hoofd van een ontwerpbureau
sinds 1946, maakte Antonov met
name de tekeningen voor de
bouw van het vrachttoestel
An-2 dat snel het paradepaard
je van de nationale luchtvaart
maatschappij Aeroflot werd en
nog steeds veel wordt gebruikt.
Ook was hij de vader van een se
rie lijn- en vrachtvliegtuigen,
waaronder de An-24, An-26, de
An—12 en An-22.
zien van de inval, die in Enge
land hoog werd opgenomen om
dat Grenada een vroegere Britse
kolonie is, lid van het Gemene
best is, en de Britse koningin als
staatshoofd heeft.
door
Henk Dam
De Verenigde Staten vielen op 25
oktober Grenada binnen omdat
het land zich in toenemende ma
te tot een bruggehoofd voor Cu
ba en andere communistische
landen leek te ontwikkelen.
Daarin werd Amerika gesteund
door een aantal Caribische staten
die zeer bezorgd waren over de
politieke situatie op Grenada.
Het rapport signaleert dat die sta
ten, Barbados voorop, Engeland
al op 22 oktober hebben ge
vraagd mee te doen aan een inva
sie van Grenada. Daarop kwam
geen enkele reactie van Britse
zijde, noch van ondersteunende,
noch van afwijzende aard.
„De regering wachtte passief af
wat Washington te melden had,
en de inlichtingen van die zijde
bleken uiteindelijk onbetrouw
baar", aldus het rapport dat met
deze zinsnede doelt op het feit
dat de Amerikanen hun Britse
bondgenoot maar enkele uren
vóór de inval van hun plannen
op de hoogte brachten.
De commissie verwijt het Howe en
zijn ambtenaren op het ministe
rie van buitenlandse zaken onge
voelig te zijn gebleken voor wat
er leefde onder de Gemenebest-
landen in het Caribisch gebied.
„Militair ingrijpen was bij die
landen en bij de inwoners van
Grenada zelf zeer populair. De
minister heeft zich dat niet ge
realiseerd", aldus het rapport.
Een goed jaar geleden presen
teerde de toenmalige Britse
minister van defensie John
Nott het Lagerhuis een "wit
boek" met een overzicht van
de militaire consequenties van
het conflict rond de Falklan-
deilanden. Ter compensatie
van alle materiële schade tij
dens de Falklandoorlog met
Argentinië stelde de bewinds
man 4,5 miljard gulden ter be
schikking voor de aanschaf
van vliegtuigen, oorlogssche
pen en ander militair mate
rieel.
door
Ton van Brussel
"We wisten wat ons te doen
stond. We namen het karwei
aan en we deden het. Groot-
Brittannië is weer groot" zei
premier Thatcher op die voor
haar zo gedenkwaardige 4e ju
ni, toen na twee oorlogsmaan
den de Britse vlag terugkeerde
in de hoofdstad Port Stanley.
Later zou blijken dat de strijd
het Verenigd Koninkrijk 2,25
miljard gulden had gekost.
Bij die rekening is het niet geble
ven. Om de Britse soevereini
teit over de Falklands te hand
haven bevindt zich op het ei
land nog een legermacht van
vierduizend man, houdt de ma
rine er drie destroyers (onder
zeebootjagers) en één Hunter-
killer (nucleaire onderzeeboot)
aan en is de luchtmacht perma
nent vertegenwoordigd met
Alfonsin: prestige
acht Phantom-gevechtsvlieg-
tuigen, vier Harriers (jager-
bommenwerpers), één helicop-
ter-detachement en één deta
chement voor onderhoud en
bediening van de Rapier, de
modernste luchtverdedigings
raket die de Britten in huis
hebben. De bouw van een
vliegveld (ruim 1 miljard gul
den) is bedoeld als het sym
bool van Britse standvastig
heid.
De Falklands zijn Brits en zullen
dat altijd blijven, zoals minis
ter Howe van buitenlandse za
ken niet ophoudt te verklaren.
Howe was dan ook in het eer
ste kabinet-Thatcher de minis
ter van financiën die voor het
witboek van zijn collega Nott
moest berekenen wat de Falk-
landcrisis had gekost en wat de
lasten in de toekomst zouden
zijn.
Dat laatste was destijds nog een
beetje gissen, maar inmiddels
is duidelijk dat de verdediging
van de eilanden jaarlijks per
Falklander anderhalf miljoen
gulden kost. Los daarvan staat
de uitvoering van een plan om
de economie nieuw leven in te
blazen. Voorlopige kosten:
honderddertig miljoen gulden.
Weg Falklands, leve de Malvinas,
het is vermoedelijk de enige
belofte van de inmiddels ach
ter de tralies gezette militaire
junta, die de nieuwe Argentijn
se leider Raoul Alfonsin wil in
lossen. Zonder wapengeklet
ter, maar aan de onderhande
lingstafel, zoals een democraat
past.
Juist dat brengt premier That
cher in verlegenheid. Ten tijde
van de oorlog werden de Britse
aanspraken in het Westen al
ruimschoots betwist en kon
Groot-Brittannië nauwelijks
aan de vernedering van een di
plomatiek isolement ontsnap
pen. Maar destijds was er het
voordeel van een alleszins ge
loofwaardig vijandbeeld - een
brute generaalsdictatuur - die
het conflict het aansprekende
karakter van een strijd voor de
democratie en tegen de dicta
tuur kon geven. De alom be
kende en bekritiseerde onaan
gename trekjes van mevrouw
Thachter maakte haar nog niet
tot de 'vampier' die veelvuldig
in de Argentijnse media de
ronde deed. Dan scoorde gene
raal Galtieri in een Britse spot
prent aanmerkelijk hoger als
overwerkte guillotine.
Dat is allemaal anders sinds de
gerenomeerde pleitbezorger
voor de mensenrechten Raoul
Alfonsin de leiding heeft over
de Argentijnse terugkeer naar
democratische waarden. Hij
heeft in binnen- en buitenland
veel prestige en westerse lan
den beseffen heel goed dat een
werkbare regeling voor de
schuldenlast en een serieuze
benadering van de aanspraken
op de Falklands een voorwaar
de zijn voor het herstel en het
behoud van de democratie in
Argentinië.
Zowel voor Londen als voor
Buenos Aires is de tijd van har
de woorden en valse sentimen
ten voorbij, hoe meewarig de
beide leiders ook vandaag nog
over hun historische banden
met de Falklands/Malvinas
verhalen. Thachter verwijst
naar de enorme financiële in
spanning die de Britten zich
getroosten, al klaagt men op de
eilanden dat economische
hulp ontoereikend is. Alfonsin
betoogde begin deze week dat
de Britse aanwezigheid met
kernraketten een bedreiging
vormt voor geheel Latijns-
Amerika.
Al vrij snel na de machtswisse
ling in Argentinië lekte het
nieuws uit dat geheime onder
handelingen opgang waren ge
komen en korte tijd later werd
een Argentijnse concessie ge
meld. De eis verviel dat al in
het eerste stadium van officiële
onderhandelingen de s
niteit aan de orde dient te ko
men. Voor Thatcher zou dat
onaanvaardbaar geweest zijn.
Boven aan een eventuele agen
da komt nu eerst de afwikke
ling van de oorlog en de nor
malisering van de betrekkin
gen tussen beide landen. Dat
kan al heel wat tijd kosten.
Hoewel de druk uit de bevolking
op Alfonsin groot is, hoeft hij
zich de minste zorgen te ma
ken. De uitkomst staat vast:
Londen zal uiteindelijk moe
ten toegeven, maar voor de'eer-
ste concessies op tafel komen
dient een mistig scenario van
onbekende lengte te worden
afgewerkt om het Britse ge
zichtsverlies te beperken. De
pil is bitter, want behalve de
vele miljarden guldens heeft
de Britse strijd ruim tweehon
derd mensenlevens gekost.
ADVERTENTIE
EEN ECIIT COMPLETE KRANT. 0\ER WERELD. STAD EN LAND.
