Harde sanering in Franse staal Verolmes positie wekt mededogen K& W- IF Hong Kong schrikt van vertrek handelsgigant Weer 20.000 banen weg W' 1! Pensioenleeftijd naar 58 jaar in Duitsland Emancipatieraad: 70 aow voor man én vrouw Digital met IBM in slag om markt huiscomputer Verplaatsing 3000 PTT'ers gaat door Waarde iii- en uitvoer naar record Oud-minister Nelissen gelooft nog in juistheid beslissing Amerikaanse dochter wijst bod Shell af VRIJDAG 30 MAART 1984 Economie PARIJS (GPD) In de Franse staalindustrie zullen 20.000 tot 25.000 banen worden opgeheven om deze noodlijdende industrietak'weer gezond te maken. Arbeidskrachten besparende elektrisch verhitte hoogovens zullen steenkool overbodig maken. De rege- ring-Mauroy heeft gisteren tot deze draconische maatregel besloten in overeenstem ming met de afspraken binnen de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Deze stelde dat in 1986 de produk- tie van de genationaliseerde staalindustrie niet groter zal mo gen zijn dan de orders toelaten. Bovendien moet er een eind ko men aan de staatssteun. Omdat de Franse regering met de her structurering geaarzeld heeft, is er een jaar verloren gegaan en zal de gezondmaking pas in 1987 voltooid kunnen zijn. De regeringsplannen zijn door de vakbonden met hevig protest be groet. Zowel woensdag als don derdag deden zich door het hele land al heftige tonelen voor, waarbij barricades werden opge worpen en treinrails werd ver nield. Een automobilist die in de buurt van Nancy door een barri cade werd verrast en ernstig ge wond raakte, kon door een am bulance niet naar het ziekenhuis worden vervoerd, omdat de beto gers geen doorgang wilden ver schaffen. De man overleed aan zijn verwondingen. Voor de socialistisch-communisti- sche regering begint met de staaisanering na de inkrim ping in de automobielindustrie opnieuw een kritische perio de. Andere industrietakken, zo- Buhrmann Tetterode Na een stevige reorganisaties, die ook dit jaar nog 300 van de onge veer 9000 banen zullen kosten, heeft Buhrmann Tetterode (pro ducent-leverancier van grafi sche-, kantoorartikelen en ver pakkingen) vorig jaar een omzet geboekt van 2,78 miljard gulden. Dat is ongeveer 200 miljoen meer dan vorig jaar. De winst per aan deel steeg van 3,40 naar ƒ5 60. Volgens de directie is op zeer veel plaatsen 'schoon schip' ge maakt. De reorganisatiekosten (vorig jaar 10 miljoen gulden) zullen snel afnemen, terwijl Buhrmann hard werkt aan inter nationalisatie. In Engeland wor den inmiddels kartonnage-acti- yiteiten ontvouwd. Onderhande lingen zijn gaande over een gro te, nieuwe vertegenwoordiging in de grafische sector voor Ne derland, België, Frankrijk en wellicht Italië. Verder wil het concern de Amerikaanse markt op. RSV: 200 miljoen RSV heeft 200 miljoen gulden bin nengekregen voor de verkoop van de Verolm-werf in Brazilië, een van de laatste winstgevende onderdelen van het vroegere scheepsbouwconcern. De werf is overgenomen door de Brazi liaanse regering, maar die kon aanvankelijk het geld niet bij el kaar krijgen vanwege de grote buitenlandse schulden. Nu de 200 miljoen binnen is, zijn ook de overlevingskansen van Wilton- Fijenoord gestegen. RSV is nu in staat het boedelkrediet van 150 miljoen gulden af te lossen, waarvan ook Wilton 34 miljoen had ontvangen. 'Verolme do Bra- sil' behaalde in 1982 een netto winst van 80 miljoen gulden. Avebe Het coöperatieve aardappelmeel- concern Avebé, waar een hoop overheidsgeld (250 miljoen gul den) in is gestoken, heeft over 1983 een verlies geleden van 31,5 miljoen gulden. Zonder een nieuwe overeenkomst met de overheid en een bijdrage van de 5300 aangesloten boeren zou dat verlies nog hoger zijn uitgeval len. De bedrijfsleiding ziet in de tegenvallende aardappeloogst van 1983 de oorzaak van het slechte resultaat. De totale schuld bedraagt 700 miljoen, het geen voor verontruste bóeren-le den aanleiding is geweest om de overheid om sanering van die schuld te vragen teneinde de on dergang van het concern te1 komen. Avebé gaat intuissen wel voort met investeren. Er is voor dit jaar 50 miljoen gulden uitge trokken. De directie voorziet uit breidingsmogelijkheden in de voedings- en papierindustrie. Ook wordt een opleving ver wacht van de olie- en gasborings activiteiten. Van de sluiting van vier aardappelmeelfabrieken is afgezien. De Brauw De 21 landen die zijn aangesloten bij het Internationale Energie Agentschap (IAE) hebben de be slissing over de benoeming van een nieuwe directeur uitgesteld. Er is geen onenigheid over de kandidaten, onder wie Jhr. mr. de Brauw. De Brauw is de enige kandidaat vanuit de EG, maar ligt niet zo best bij de Amerika nen, die hem zoiiden omschrij ven als een 'voormalig militant sociaal-democraat' die zich zou hebben verzet tegen de bouw van kerncentrales in Nederland. als de scheepsbouw en de mij nen, zullen volgen. Betogers hoorde men dezer dagen uitroe pen dat men beter plannen had kunnen maken als de regering twee jaar eerder open kaart had gespeeld. Het is niet alleen de noodzaak van sanering, die tot protesten heeft geleid, maar meer nog beloftes van de toen malige president-kandidaat Mit terrand en de rooskleurige voor uitzichten die in het eerste jaar van het nieuwe bewind werden geprojecteerd. De beide grote Franse staalbedrij ven verloren in '83 alleen al tien miljard francs. De kosten voor de integrale afvloeiingsregeling van de staalwerkers wordt op zo'n 15 miljard geschat. Evenals in de steenkoolindustrie bleken de in de staalindustrie optredende te korten niet meer van voorbij gaande aard te zijn, maar 'struc tureel'. De staatssteun aan deze 'hopeloze' gevallen ging boven dien ten koste van de industrieën voor de toekomst, zoals de elek tronica, waaraan de regering alle aandacht wil wijden. De met zoveel schroom ontwikkel de herstructureringsplannen zijn lijnrecht in strijd met de uit gangspunten van de communis tische vakbond, de CGT. De communisten zijn met vier man in het kabinet-Mauroy vertegen woordigd. Met name het behoud van de staalindustrie zonder ont slagen is voor de communisten een toetssteen van de relatie met de socialistische mede-mach thebbers. De saneringen grijpen diep in het regionaal bestaan in. Met name de Lorraine heeft de afgelopen tien jaar al veertigduizend banen in de staalindustrie verloren zien gaan. In de nu pas bekend ge maakte herstructureringsplanen zal ook een ernstige slag worden toegebracht aan de staalindus trie in Fos-sur-Mer bij Marseille. Hier wordt de komende dagen op krachtmetingen met het ge zag gerekend. De Provence stemt uitgesproken communis tisch. i onderzoeksinstelling van de elektriciteitsbedrijven. BONN (RTR) - De Westduitse Bondsdag heeft gisteren een wetsontwerp aanvaard dat voorziet in verlaging van de minimumleeftijd voor ver vroegde pensionering van 60 tot 58 jaar. De SPD en de Groenen stem den tegen. Het wetsvoorstel moet nu nog worden goedgekeurd door de .Bondsraad, maar dat zal vrijwel zeker gebeuren. Krachtens de nieuwe wetgeving kunnen werkgevers hun personeelsle den op 58-jarige leeftijd aanbieden vervroegd uit te treden met 65 pro cent van hun pensioenuitkering. De regering vult het pensioen aan tot honderd procent, mits de vrijkomende arbeidsplaats wordt toegewezen aan een werkloze. De Westduitse minister van arbeid, Norbert Blum, deed gisteren in de Bondsdag een beroep op de werkgevers de moge lijkheid zo veel mogelijk te benutten. De regering ziet de nieuwe wet als een goed middel ter bestrijding van de werkloosheid, maar de oppositie denkt daar anders over. De SPD ziet meer in de door de vakbonden verlangde verkorting van de werkweek tot 35 uur. Minister Blum liet gisteren in de Bondsdag echter nog eens weten dat de regering daar niet aan wil. DEN HAAG (ANP) De Emancipatieraad, een adviesorgaan van de re gering, wil dat iedere ingezetene een individueel ouderdomspensioen ontvangt van zeventig procent van het minimumloon. Dat is de kern van een advies van de raad over de aanpassing van de Algemene Ouderdomswet (aow) aan de derde EG-richtlijn inzake gelij ke behandeling m de sociale zekerheid die in 1985 van kracht wordt De opvatting van de Emancipatieraad gaat veel verder dan het voorstel waaraan de regering de voorkeur geeft, en dat gehuwden elk vijftig procent van het minimumloon toedenkt. Alleenstaanden of samenwo nenden krijgen zeventig procent. De Emancipatieraad erkent dat invoering van een strikt individuele aow van zeventig procent in 1985 financieel niet haalbaar is (kosten 2,75 miljard gulden) en een meerderheid pleit dan ook voor een overgangs fase tot het jaar 2000. AMSTERDAM (ANP) - Begin deze maand is de computer wereld in hevige beroering geraakt door toedoen van gi gant IBM. Die verlaagde toen de prijzen voor personal com puters - kleine computers voor zakelijk gebruik in de prijsklasse tussen f 7000 en f 25.000 - op de Westeuropese markt met 21 26 procent. Een aantal fabrikanten van pc's heeft daar op gereageerd met prijsverlagingen. Digital Equipment BV in Utrecht, dochteronderneming van de op één na grootste computer- maatschappij ter wereld, is daar voor de Nederlandse markt op ingesprongen met een verlaging van de ver koopprijs van haar Rainbow Personal Computer met twaalf procent. Zij wil daar mee haar positie op de markt versterken. IBM heeft is er in West-Europa niet in geslaagd de markt voor pc's te overheersen. In Nederland bezit zij maar vijf tien tot twintig procent van de markt. Apple is hier de grootste leverancier. Apple deelde gisteren mee de prijs van haar meest verkocht pc voor administratief gebruik, de Apple III, met 25 procent omlaag gaat. IBM heeft overigens een nieu we personal computer (de 3270) aangekondigd; die stelt de gebruiker in staat om via zijn beeldscherm met zeven verschillende toepassingen tegelijk te werken. Verder heeft American Tel and Tel de stap naar de markt voor personal computers ge maakt. Dat zij er zo laat mee is komt door de opsplitsing van het bedrijf per 1 januari jl. Voordien had ATT het mo nopolie op de telecommuni catiemarkt in de Verenigde Staten. Wang past voor haar Cikam Wang personal computers in Nederland prijsverlagingen toe van 7,5 tot twaalf procent. DEN HAAG (ANP) - Staatssecre taris Scherpenhuizen (verkeer) heeft de Tweede Kamer meege deeld dat onverminderd wordt vastgehouden aan het voorne men in totaal 3000 PTT-funktio- narissen naar Groningen over te plaatsen. De staatssecretaris zei te verwachten, dat die PTT-ver huizing rond 1990 kan worden af gerond. Hij deelde verder mee, dat het nieuwe computercentrum van het staatsbedrijf, in Groningen te vestigen, in de eerste helft van 1988 operationeel moet zijn. Er is nu overleg gaande voor het vin den van een geschikte lokatie voor dat centrum. Ook ligt het in de bedoeling in Groningen een PTT-opleidingscentrum te vesti gen. Vanuit de commissie werd opnieuw instemming met de spreidings-operatie betuigd. Voorafgaande aan het overleg werd namens het provinciaal be- DEN HAAG (ANP) - De waarde van de in- en van de uitvoer van goederen is nog nooit zo hoog ge weest als in januari van dit jaar. Er werd voor 18,1 miljard gulden uitgevoerd, wat 24 procent meer is dan in januari 1983 (14,6 mil jard) en voor 16,3 miljard inge voerd, wat eveneens 24 procent meer is dan in januari 1983 (13,2 miljard). Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meegedeeld. Onderscheiden naar goederensoor ten valt aan de uitvoerzijde een belangrijke toename te constate ren bij de uitvoer van energiedra gers en energieprodukten (plus 42 procent), groenten (plus 29 procent, vetten en oliën (plus 58 procent), organische chemische produkten (plus 61 procent) en machines (plus 36 procent). De export van energiedragers en energieprodukten beliep in ja nuari 1984: 5,5 miljard gulden, een stijging met 1,6 miljard gul den ten opzichte van januari 1983. Deze waardetoename werd voornamelijk veroorzaakt door de stijging van de export van aardgas met 43 procent tot 2,1 miljard gulden, de export van benzine met 49 procent tot 0,6 miljard gulden en de export van stookoliën met 23 procent tot 1,3 miljard gulden. stuur van Groningen en namens het gemeentebestuur uitdrukke lijk gepleit voor voortzetting en uitvoering van de beloofde sprei ding van rijksdiensten. Commis- saris van de koningin Vonhoff en uivoerajde werd een be burgemeester Buiter van Gro ningen heten blijken, dat die spreiding "met kracht en voort varendheid" moet worden uitge voerd. Vonhoff leverde kritiek op de hou ding van minister Ruding van fi nanciën, die zeer recent de sprei dings-operatie ter discussie stel de en zich openlijk afvroeg, of de spreiding wel moet doorgaan nu nieuwe bezuinigingen onont koombaar zijn. De commissaris had voor die ministeriële opstel ling geen goed woord over. Door de ministeriële uitlatingen is "in hoogst ernstige mate" afbreuk gedaan aan een consistente spreidingspoütiek, aldus Von hoff. langrijke toename geconstateerd bij de import van zaden (plus 66 procent), vetten en oliën (plus 120 procent), machines (plus veertig procent), auto's (plus 40 procent) en optische instrumen ten (plus 33 procent). De handel met de Duitse bondsre publiek nam meer toe dan de ge middelde stijgingspercentages. Naar de belangrijkste han delspartner werd voor 5,6 mil jard gulden aan goederen uitge voerd, een stijging met 33 pro cent ten opzichte van januari 1983. Uit de Bondsrepubliek werd in januari 1984 voor 3,5 mil jard gulden aan goederen inge voerd (plus 26 procent). HONGKONG (RTR-ANP) - De za kenwereld in Hongkong is woensdag geschokt door de aan kondiging van de grootste han delsonderneming in de Britse kroonkolonie, Jardine Mathe- son, dat zij haar houdstermaat schappij zal verplaatsen naar Bermuda. Gevreesd wordt dat het besluit het begin vormt van een grootscheepse uittocht van economische belangen in ver band met de onzekerheid over de toekomst van Hongkong. In 1997 loopt de 99-jarige huur overeenkomst af die Groot-Brit- tannië met China heeft gesloten voor het grootste deel van het grondgebied van de kroonkolo nie. China heeft al laten weten het contract niet te willen verlen gen, maar wel bereid te zijn de bestaande maatschappijstruc tuur in Hongkong te laten voort bestaan onder een autonoom plaatselijk bestuur. De voorzitter van de raad van be stuur van Jardine Matheson, Si mon Keswick, verklaarde er alle vertrouwen in te hebben dat de Brits-Chinese onderhandelingen tot een goed resultaat zullen lei den. Toch is besloten tot ver plaatsing van de houdstermaat schappij omdat anderen, die ver der van het vuur zitten, mogelijk anders denken over de toekomst van Hongkong. Dat zou Jardine kunnen hinderen bij het afsluiten van langlopende contracten, het opzetten van ge zamenlijke ondernemingen, het overnemen van bedrijven of het aantrekken van financiële mid delen, aldus Keswick. De presi dent-directeur liet weten dat het DEN HAAG (GPD) - Het Verolme- concern moet zich als op de pijn bank hebben gevoeld in de laat ste periode tot de fusie met de Rijn-Scheldegroep. Het valt op dat de Parlementaire Enquête commissie, die het debacle met het Rijn-Schelde-Verolmecon- cern onderzoekt, herhaaldelijk met mededogen op de positie van Verolmes Verenigde Scheepswerven wijst in de open bare verhoren die gisteren aan hun achtste dag toe waren. Verolme zat indertijd compleet in de tang van Rijn-Schelde en van het ministerie van economische zaken. Dat ontleende aan een on dersteuningslening een dikke vinger in de pap bij Verolme. De gang van zaken met een offerte voor de bouw van twee geleide wapenfregatten voor de Neder landse marine was er weer een frappant staaltje van. Verolme Alblasserdam had de of ferte uitgebracht, nadat de mari ne de werf had 'gekwalificeerd' (geschikt had verklaard om de betreffende order uit te voeren). Verolme kon de schepen 20 mil joen gulden goedkoper bouwen dan Rijn-Schelde, maar toch ad viseerde directeur-generaal voor de industrie Molkenboer de mi nister om de opdracht niet te ver strekken. De winst voor Verolme zou te gering zijn en voor een groot deel te niet worden gedaan door benodigde investeringen in de werf. De order ging daarop naar de Ko ninklijke Maatschappij De Schelde, een onderdeel van de Rijn-Scheldegroep. De enquête commissie had er gisteren een verrassende onthulling bij in pet to. Niet alleen was de prijs van de fregatten bij De Schelde hoger, de marine betaalde bovendien nog eens enige tientallen miljoe nen guldens bij voor aanpassin gen die op de Vlissingse werf no dig waren om de schepen te kun nen bouwen. Aanpassingen dit Verolme ten koste van zijn winst had willen plegen, een (bruto- )winst die dus in feite veel hoger lag dan 1 procent 'netto' waar economische zaken mee werkte. „Wat in Alblasserdam als argu ment tegen Verolme werd ge bruikt, wordt bij de concurrent gewoon meegegeven", merkte commissievoorzitter Van Dijk gisteren lichtelijk sarcastisch te genover de geïnterviewde Mol kenboer op. „U maakte in feite een keus ten gunste van Rijn- Schelde. Er was een harde con currentiestrijd gaande tussen de twee concerns en u koos voor één van die twee. U liep duidelijk vooruit op wat in de commissie- Winsemius nog in bespreking Het bleef trouwens niet bij dit ge val. Verolme IJsselmonde stoot te zijn neus ook bij Economische Zaken, nadat het bedrijf zich kandidaat had gesteld voor de bouw van ketels en turbines voor Nederlandse elektriciteitscentra les. Minister Nelissen liet Verol- Van Dijk ondervraagt oud-regeringscommissaris J. Molkenboer: maakte een keus ten gunste van Rijn-Schelde". (foto a me schriftelijk weten dat het niet zijn instemming zou hebben, wanneer het bedrijf een order zou aanvaarden. Nelissen verwees in zijn door Mol kenboer voorbereide brief naar een afspraak die er tussen het de partement en de elektriciteits centrales bestond. Op grond daarvan was de markt meer of minder verdeeld onder Rijn- Schelde en VMF (Stork). Van Dijk: „Maar Verolme had met die afspraak toch niks te maken? U had de elektriciteitscentrales er over kunnen aanspreken maar niet Verolme". De oud-minister reageerde daar la- koniek op met: „Ik heb toch ook niet geschreven, dat het Verolme werd verboden...?" Van Dijk: „De strekking van de brief ging wel die kant uit". Nelissen: „Het was dan ook de bedoeling dat de brief dat effect zou hebben. We hebben de bewoordingen uiterst zorgvuldig gekozen". En weer ging de order naar de concurren tie. Met Nelissen en Molkenboer rond de de commissie gisteren de ont staansgeschiedenis van RSV on geveer af. De commissie maakte er in de verhoorsessies geen ge heim van dat zij af en toe met stij gende verbazing verneemt wat zich indertijd heeft afgespeeld. steeds hoe het mogelijk was dat Rijn-Schelde zo veel hoger ge waardeerd was dan Verolmes Verenigde Scheepswerven. Nelissen was daarover heel stellig gisteren: „Verolme was niks waard". Volgens hem bestond ze slechts dank zij „de financiële paraplu van de overheid boven, onder, voor, achter en naast het bedrijf'. Waar Van Dijk tegen over stelde dat de vooruitzichten voor Verolme beter waren. „Maar we bepalen in dit soort ge vallen de waarde toch niet aan de hand van een winst die we moge lijk in de toekomst zullen ma ken?" Rijn-Schelde zat er echter ook niet best bij, al stelde dit concern zich nogal hooghartig op. Gisteren onthulde de commissie irieens een notitie van Molkenboer (ook lid van de commissie-Winsemius trouwens) aan minister Nelissen waaruit bleek dat het er voor Rijn-Schelde heel wat minder rooskleurig uitzag. Dank zij aan zienlijke stille reserves konden verliezen worden afgeboekt en zouden te verwachten verliezen in een orde van grootte van 30 tot 40 miljoen kunnen worden weg gewerkt zonder dat ze voorlopig naar buiten zichtbaar zouden worden. Nelissen reageerde met nauwelijks meer dan: „Ik weet niet of het echt relevant is". Van Dijk meen de echter dat een juiste inschat ting van de financiële positie van de verschillende bedrijven en hun vooruitzichten, voor een be tere start van het RSV-concern hadden kunnen zorgen, zo het al tot een RSV zou zijn gekomen. hoofdkantoor van zijn onderne ming in Hongkong blijft geves tigd en dat er geen bedrijfsmid delen naar het buitenland zullen worden overgebracht. Jardine Matheson is in 1832 opge richt in Kanton en is sinds 1841 gevestigd in Hongkong. De on derneming heeft onder meer be langen in de onroerend-goedsec- tor, de scheepvaart, het verzeke ringswezen en de handel. Jardi ne heeft een groot belang in Hongkong Land, die wel de grootste commerciële grondbe zitter ter wereld wordt genoemd. Een andere grote handelsonderne ming in Hongkong, Hutchison Whampoa, droeg woensdag ook een steentje bij tot de onrust in de zakenwereld. Het bedrijf maakte bekend over 1983 een bo nusuitkering van vier HK-dollar aan de aandeelhouders te zullen betalen. Het feit dat de winst niet wordt gebruikt voor investerin gen wordt gezien als een teken van gebrek aan vertrouwen in de toekomst, ook al liet de onderne ming zelf weten dat tot het extra dividend was besloten om aan een nieuwe belasting te ontko- DEN HAAG (ANP) - De Amen kaanse Shell Oil Company heeft het bod van de Koninklijke-Shell Groep via haar Amerikaanse dochteronderneming SPNV Hol dings afgewezen. De Koninklij ke-Shell bezit thans 70 procent van de aandelen Shell Oil cn heeft in januari een bod van 55 dollar per aandeel op het restant gedaan. De Koninklyke-Shell had een zo genaamde cash merger (fusie te gen betaling in contanten) op het oog. Het bestuur van Shell Oil moest hier zijn goedkeuring aan hechten. Hiervoor werden van buiten adviseurs aangetrokken. Het bestuur van Shell Oil heeft nu laten weten het bod te laag te vinden, aldus desgevraagd een woordvoerder van de Koninklij ke-Shell De Koninklijke-Shell handhaaft het bod van 55 dollar per aandeel dat nu in de vorm van een open baar bod direct aan de aandeel houders zal worden voorgelegd. In afwijking van het eerdere bod zal dit bod dus een positief ad vies van het bestuur van Shell Oil ontberen. Met het bod is 5,2 miljard dollar (f 15,1 miljard) gemoeid. Het ban kiershuis Morgan, Stanley and Co, dat het bod begeleidt, heb ben bevestigd dat zij het bod in financieel opzicht billijk vinden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 9