Israël 23 juli
naar de stembus
Uitlaten
r
Uitslag blijft nog
uit in El Salvador
Gary Hart nadert begin van einde
Machtsstrijd in grote partijen
J-
Daders spoorloos na
'kraak van de eeuw'
Zeker 26 doden in Beiroet
Voordelig en klaar
CéJA') terwijl uwacht!
Gevangenisoproer: 19 doden
'V akaiitiegemeenschap'
ex-SS-er s weer bijeen
DONDERDAG 29 MAART 1984
JERUZALEM - In Israël worden op 23 juli vervroegde verkiezingen gehouden. Regering
en oppositie hebben na een week touwtrekken over de datum een compromis bereikt.
De regerende Likoed-partij wilde aanvankelijk verkiezingen in het najaar, de oppositio
nele Arbeiderspartij pleitte voor verkiezingen in het voorjaar.
Buitenland
In beide kampen zijn de voorberei
dingen voor de verkiezingen
reeds aan de gang. Oud-presi
dent Navon is in allerijl uit Ame
rika teruggekeerd en heeft na
een gesprek met partijleider Pe
res bekendgemaakt dat hij mor
gen zal besluiten of hij zich kan
didaat stelt om lijsttrekker te
worden.
Peres is niet van plan vrijwillig zijn
plaats af te staan aan de zeer po
pulaire Navon. Vast staat dat Pe-
res-Navon-Rabin het leidende
team van de Arbeiderspartij zul
len zijn, maar het is nog niet dui
delijk of het drietal onderling af
spraken zal maken of dat er ver
kiezingen plaats zullen vinden.
Navon heeft tot dusver op het
standpunt te gestaan alleen als
nummer één op te willen treden
als hem dat wordt aangeboden.
Peres is daar niet toe bereid, en
binnen de partij wordt sterke
druk op Navon uitgeoefend de
krachtmeting aan te gaan.
Ook bij de Likoed komt een
krachtmeting. Oud-minister van
defensie Sharon zal zich in ieder
geval tegenover premier Shamir
kandidaat stellen, mogelijk zal
ook vice-premier Levi een kans
Wagen. Levi werd na het aftre
den van oud-premier Begin door
Shamir verslagen.
Anders dan bij de Arbeiderspartij
staat bij de Likoed niet bij voor
baat vast dat deze kandidaten
het leidende drietal worden. Dat
geldt met name voor de positie
door
Jaap van Wezel
van Sharon. Sharon zelfheeft ge
pleit voor afspraken waarbij
nummer een kandidaat-premier
wordt, nummer twee minister
van buitenlandse zaken, en num
mer drie minister van defensie,
maar premier Shamir heeft der
gelijke afspraken vooraf van de
hand gewezen.
Sharon gaat er vanuit dat hij bij
een krachtmeting als nummer
drie zal eindigen en op die ma
nier bij een verkiezingsoverwin
ning van de Likoed zijn come
back als minister van defensie
kan zekerstellen. Het is niet dui
delijk hoe groot de aanhang van
Sharon op dit moment binnen de
Cheroet-partij is om hem in staat
te stellen opnieuw een leidende
rol te spelen.
Onzekerheden verder wat de kan
sen betreft van oud-minister van
defensie Ezer Weizman, die met
een nieuwe partij aan de verkie
zingen deel gaat nemen. De voor
spellingen ten aanzien van de
kansen van de populaire Weiz
man zijn tegenstrijdig, of hij in
staat zal zijn een groot aantal ze
tels te veroveren en daarmee een
factor van betekenis te worden
tussen de twee grote blokken Li-
SAN SALVADOR (UPI/AFP/RTR)
De officiële uitslag van de pre
sidentsverkiezingen in El Salva
dor is opnieuw uitgesteld. Aan
vankelijk zou uiterlijk afgelopen
nacht om een uur (Nederlandse
tijd) de volledige uitslag bekend
zijn gemaakt. De reden van het
nieuwe uitstel is niet bekendge
maakt. Ooggetuigen meldden
gisteren dat de stroom opnieuw
was uitgevallen in de hoofdstad.
De kiesraad deelde in de loop van
gisteren mee dat slechts officieu
ze uitslagen bekend waren van
vier provincies: La Paz, San Vi
cente, Chalatenango en Ahua-
chapan. Volgens voorzitter Equi-
zabal van de kiesraad kreeg
Duarte 70.576 stemmen, D'Au-
buisson 61.750 stemmen en
Guerrero 44.540 stemmen. Hij
voegde er aan toe dat deze cijfers
nog niet officieel zijn.
De deelname van de verkiezingen
is zondag geringer geweest dan
in 1982 toen verkiezingen voor
een grondwetgevende vergade
ring werden gehouden. Twee
jaar geleden namen volgens offi
ciële mededelingen 1.660.000
Salvadoranen aan de verkiezin
gen deel, ditmaal waren het er
1.200.000.
Het "geheime" anticommunisti
sche leger" (ESA), één van de
doodseskaders van El Salvador,
heeft gedreigd dat degenen die
verantwoordelijk zijn voor de
chaos rond de verkiezingen zul
len worden opgespoord en ge
straft. In een communiqué be
schuldigt de ESA de kiesraad
van het "in de kaart spelen van
de communisten". Het leger
wordt opgeroepen om een orde
lijke gang van zaken rond de ver
kiezingen te waarborgen.
In het communiqué, dat over een
plaatselijk radiostation werd
voorgelezen, staat voorts dat de
ESA een 'linkse terrorist" heeft
opgepakt en "terechtgesteld".
Zijn lijk is gevonden in een wijk
van San Salvador.
De dreigementen van de ESA heb
ben de vrees versterkt dat de
spanningen tussen rechtse extre
misten en gematigden hoog kun
nen oplopen na de chaotische
verkiezingen. Volgens het dood
seskader staat de gebrekkige or
ganisatie van de verkiezingen ge
lijk aan "verraad van het vader
land".
koed en Arbeiderspartij in, of dat
het een splinterpartij wordt.
Onzekerheid tenslotte ook ten aan
zien van de toekomst van de
twee religieuze partijen die in de
huidige coalitie een cruciale
functie hebben. Zowel de natio
naal religieuze partij als de radi-
kalere Agoedat Jisraeel zijn in
een felle machtsstrijd verwik
keld, waarbij het heel goed mo
gelijk is dat beide partijen in een
aantal groeperingen uiteenval
len, en op die manier aanzienlijk
aan kracht gaan inboeten.
Volgens de meest recente opinie
peilingen heeft de Arbeiderspar
tij een voorsprong op de Likoed,
maar de verwachting is dat beide
grote blokken niet veel aan aan
hang zullen verhezen, en dat de
kleinere partijen uiteindelijk de
doorslag zullen geven bij de
vraag wie de volgende regering
zal vormen: de Arbeiderspartij of
de Likoed.
Britse diplomaat
in Athene gedood
ATHENE (RTR/AFP/UPI) - De
cutureel attaché van de Britse
ambassade in Griekenland is
woensdag in het centrum van
Athene vermoord. Een mede
werkster van de diplomaat werd
ernstig gewond. De dader kon
ontkomen.
Naar verluidde schoot een onbe
kende jonge man van korte af
stand op Kenneth Whitty door
het raam van zijn auto. De 44-ja-
rige cultureel attaché overleed
ter plaatse. Artemis Economi-
dou, een Griekse medewerkster
van de diplomaat, werd in haar
nek getroffen. Zij raakte in coma
en voor haar leven wordt ge
vreesd. Twee andere vrouwelijke
passagiers blevèn ongedeerd.
Whitty werkte op het culturele in
stituut "British Council". In lan
den van het Midden-Oosten zijn
er de laatste tijd verscheidene
dreigementen geuit tegen de
"British Council". In de kanto
ren in Beiroet en Bagdad explo-
deeren zelfs bommen. Over de
motieven voor de aanslag is nog
niets bekend. Mogelijk staat de
moord in verband met het be
zoek dat de Britse koningin aan
Jordanië brengt.
ROME De gepantserde vracht
wagens van Brink's, gespeciali
seerd in geldtransporten en -be
waring, rijden nog steeds door
Rome, van bank tot bank en van
supermarkt tot supermarkt, alsof
niet zojuist de .diefstal van de
eeuw" (voor Italië althans) was
gepleegd.
door
Hein ten Kortenaar
Of de buit nu 70 miljoen gulden
heeft bedragen (zoals de politie
de dag na de overval meedeelde),
of 90 miljoen (volgens het triom
fantelijke communiqué van de
daders), of maar 48 (dit is volgens
Brink's het bedrag dat „voor uit
geven geschikt" is, d.w.z. in Ita
liaanse ongeregistreerde bank
biljetten), het blijft een som die
tot de verbeelding spreekt.
Naarmate de dagen verstrijken,
wordt de politie steeds scepti
scher over de politieke achter
grond van de diefstal. Na de slor-
dige enscenering van het beken
de ritueel van de Rode Brigades:
de foto met de inderhaast gete
kende vijfpuntige ster, de achter
lating van een „strategische reso
lutie" uit 1978, die bovendien ge-
copieerd was uit een boek over
de affaire-Moro, riep het com
muniqué aan een Romeinse
krant nieuwe twijfels op: het op
schrift „Rode Brigades" met de
ster was met tape boven de brief
geplakt, de boodschap over de
„proletarische onteigening" we
melde van taalfouten („niet de
stijl van de Rode Brigades", oor
deelden de politiedeskundigen).
De bijgevoegde kogels en begelei
dingsdocumenten van geldzen
dingen bewezen verder dat de
boodschap van de daders afkom
stig was, maar niet dat ze inder
daad terroristen waren. Zelfs de
ingesloten archiefkaarten, met
gegevens over een vroegere ka
mervoorzitter, een vroegere offi
cier van justitie en een al jaren
geleden vermoorde journalist,
hoewel afkomstig uit een terro
ristenarchief, waren zo verou
derd (en in andere exemplaren al
bij de politie bekend), dat ze de
twijfels nog wat sterker aanwak
kerden.
denken zjj toch eerder aan een
rookgordijn, misschien meer op
getrokken om collega-misdadi
gers uit de Romeinse onderwe
reld dan de politie om de tuin te
leiden. Belangrijk voor het on
derzoek is het feit dat dc overval
lers zo nauwkeurig op de hoogte
bleken van de veiligheidsmaatre
gelen bü Brink's: zo wisten zij op
de minuut af hoe laat het tijdme-
chanisme zou aflopen, dat de slo
ten van de kluisdeur gedurende
de nacht blokkeert.
De gedachte aan een handlanger
onder het personeel wijst Brink's
met verontwaardiging af („Wij
hebben uitsluitend betrouwbare
ex-carabinieri in dienst"), maar
een lijst van vroegere personeels
leden die of ontslagen zijn of om
onduidelijke redenen ontslag
hebben gevraagd, is aan de poli
tie doorgegeven. Verder kon de
firma met trots aankondigen, dat
alle gedupeerden hun geld nog
deze week zullen terugkrijgen.
„Tegen dit soort bedrijfsongeval
len zijn wij verzekerd bij Lloyd's
in Londen, en dat is voor onze
klanten de beste garantie".
Bij zware gevechten in de Libanese hoofdstad Beiroet kwamen gisteren
zeker 26 mensen om het leven. Op de foto brengen burgers een auto in
veiligheid, nadat een andere tijdens de beschietingen in brand was gevlo
gen. (foto UP1I
BEIROET (RTR/UPI) - Na een
dag van bloedige gevechten
waarbij zeker 26 doden vielen is
gisteravond de Libanese be
standscommissie bijeengeko
men in Beiroet. Het waren de
zwaarste gevechten sinds de vre
desconferentie in Lausanne op
13 maart een staakt-het-vuren af
kondigde. De doden van 136 ge
wonden zijn vrijwel allemaal
burgers. De meeste doden vielen
in West-Beiroet, dat in Moslem
handen is.
Onder de slachtoffers zijn twee Li
banese medewerkers van het te-
levisienieuws-maatschappij
Upitn. Zij werden tijdens het ma
ken van opnamen in West-Bei
roet door een granaat getroffen.
De Amerikaanse afgezant Donald
Rumsfeld voerde gisteren be
sprekingen in Beiroet met de Li
banese regering.
WASHINGTON - Kandidaten voor
het presidentschap van de VS
krijgen in de loop van hun cam
pagne vele slokken aangeboden
en de meesten nippen slechts
voorzichtig aan het glas. Zo niet
Gary Hart. Woensdag leegde hij
door
Henk Kolb
in Brooklyn, waar hij in een
plaatselijke bar het gewone volk
was gaan opzoeken, een glas bier
tot op de bodem: hij had in Con
necticut gewonnen en New York
was aan de beurt.
Evenwel: een president ten spijt,
die maar 25 jaar jonger is dan het
Vrijheidsbeeld in zijn haven, is
New York City niet onmiddellijk
gezwicht voor deze kandidaat
met zogenaamd nieuwe ideeën
en pseudo-jeugd. De bowlingbal
ADVERTENTIE
Een jaar garantie. Ook voor üw
auto de juiste (originele) uitlaat op
voorraad! Wij testen gratis het
uitlaatsysteem van uw auto.
KOM LANGS en vraag de lage
uitlaatprijs voor üw auto,
gemonteerd door uw specialist:
Ster Bandenservice.
STER***
BANDENSERVICE
Leiden: Zoeter»oudseweg 7 (bij Bouwmarkt Bouwvaria).
Tel. 071-769302. Open 8-17.30. za. 9-12 uur.
Alphen a/d Rijn: Prinses Margrietlaan 12 (bij Rijnhaven Oost).
Tel. 01720-45041. Open 8-17 30, za. 9-12 uur.
die Walter Mondale op officieel
wedstrijdschoeisel in een ander
plaatselijk etablissement met op
gerolde mouwen over glad par
ket rolde had duidelijk symboli
sche betekenis: als hier dinsdag
is gestemd liggen Harts ambities
goeddeels ondersteboven.
Mondale heeft in de opiniepeilin
gen een ruime voorsprong. Zelfs
Harts belangrijkste adviseur
Theodore Sorensen, die al voor
president Kennedy mooie rede
voeringen schreef, geeft toe dat
verlies in New York fataal kan
zijn. Als na Michigan en Illinois,
ook in New York de boodschap
van de ambitieuze senator niet
aanslaat, is het onaannemelijk
dat die elders in het land nog ge
loofwaardig kan worden opge
dist.
Sterker nog - als Hart in New York
niet wint zijn er geen computers
nodig om te becijferen, dat hij bij
alle nog komende voorverkiezin
gen moet zegevieren om te voor
komen dat Mondale met een be
slissende meerderheid aan gede
legeerden in San Francisco op
het nationale partijcongres de la
kens komt uitdelen. Mondale
heeft Hart in de afgelopen weken
niet gespaard: onevenwichtig,
naief, onervaren, traag en ver
ward noemde hij zijn partijge
noot onder meer. Een gepikeer
de Hart had daar weinig méér te
genover te stellen dan handen
schudden in guur weder, doch
zonder jas om maar contrast te
wekken met Mondale's door
gaans goed ingepakte verschij
ning aan de periferie van New
Yorks ongewisse samenleving.
De staat New York heeft 285 gede
legeerden te vergeven (waarvan
er dinsdag 172 worden gekozen).
Het is de op een na grootste staat
van de VS met bijna 18 miljoen
inwoners, 'the Empire State'
waar ruim 14 procent van de be
volking onder de armoedegrens
is terecht gekomen. In die staat
ligt dan New York City, niet als
hoofdstad (want dat is Albany),
maar wel een stad met een bud
get dat vele jaren groter was dan
dat van de staat. En met een bur
gemeester, Edward Koch, die he
le nieuwe dimensies heeft gege
ven aan een toch al rijke traditie
van flamboyante figuren op die
post, van Jimmy Walker en Fio-
rello LaGuardia tot en met zijn
onmiddellijke voorgangers John
New York is het grootste media
centrum van de wereld en zwelgt
in de glamour die dat meebrengt,
maar tevens de stad die zijn
bouwvallen heeft gemaakt tot
bastions van verloedering. Geen
treuriger beeld biedt Amerika,
dan dat van jonge en vooral
zwarte mensen, die weer of geen
weer, de godganse dag oranje
ballen een tijdlang laten stuite
ren op met kippegaas afgezette
rechthoeken van zwart asfalt,
teneinde die vervolgens te wer
pen in de richting van een roesti
ge ijzeren ring met een metalen
netje op meer dan manshoogte.
New York City zodoende vormt bij
verkiezingen een toneel met
voortdurend wisselende zetstuk
ken. Jesse Jackson heeft zo lijkt
het de zwarte bevolking succes
vol in het geweer geroepen. Bur
gemeester Koch en goeverneur
Cuomo duwen met bijstand van
het partij-apparaat en New
Yorks befaamde vakbonden de
kar van Mondale. Hart heeft met
deze samenleving weinig affini
teit. Voor de intellectuelen is hij
niet interessant genoeg gebleken
en weinigen slaan met sympa
thie de bijna hoerig te noemen
gretigheid gade waarmee hij de
joden benadert, die een derde
van het electoraat vormen.
Dinsdag dus: Mondale, die in de
voorheen beslissend geachte fa
se van de voorverkiezingen zo
veel geld heeft uitgegeven, dat
de vroeger arme campagne van
Hart hem nu financieel ruim
schoots overvleugelt. Meer dan
twintig miljoen mogen de kandi
daten volgens de wet in dit sta
dium niet besteden en Mondale
heeft nog maar een miljoen of zes
te spenderen.
Dinsdag daarom: Hart, na zijn aan
vankelijke overwinningen finan
cieel zo gesterkt dat zijn reclame
op de televisie al twee weken
voor die van Mondale werd ver
toond. De kern van de bood
schap: Mondale deugt niet. Niet
alleen heeft hij deel in het falen
van Carters administratie, maar
hij heeft ten aanzien van Midden
Amerika, zegt Hart, ook geen le
ring getrokken uit Vietnam.
LIMA (DPA-AFP) - Bij een gevangenisbezetting in de Peruaanse
hoofdstad Lima zijn in de nacht van dinsdag op woensdag 19 personen
om het leven gekomen en 35 gewond geraakt. Dit heeft de Peruaanse
televisie gisteren bekendgemaakt.
Een woordvoerder van de politie deelde mee dat 17 gevangenen werden
gedood tijdens de bestorming van de El Sexto-gevangenis. Een achttal
gevangenen hield het gevangeniscomplex bezet en had 15 medegevan
genen en personeelsleden gegijzeld. De bezetters hadden om hun eisen,
een vrije aftocht en twee vluchtauto's, kracht bij te zetten een gevange
nisbeambte en een gèinterneerde bendeleider gedood. Ook overgoten
de bezetters enkele gegijzelde gevangenen met benzine, waarna zij hen
in brand staken. Twee gevangenen zijn met zeer ernstige brandwonden
in een ziekenhuis opgenomen.
Volgens onbevestigde berichten pleegden de twee aanvoerders van de
bezetters zelfmoord toen zij zich door veiligheidstroepen omsingeld
zagen.
revolvers, messen en explo-
In januari 1981 was de El Sexto-gevangenis ook al het toneel van geweld
dadigheden. Toen kostte een strijd tussen rivaliserende benden
personen het leven.
BONN Dit weekeinde komen in
het Kurort Oberaula in de deel
staat Hessen naar schatting 500
ex-SS'ers bijeen. Zij behoorden
destijds tot de beruchte derde
SS-pantserdivisie 'Totenkopf,
dat onder meer verantwoordelijk
wordt gesteld voor de moord op
20.000 burgers en Russische
krijgsgevangenen in Charkow.
Het zogenaamde 'Kameradschaft-
door
Hans Amesz
streffen' wordt gehouden onder
de schuilnaam 'vakantiegemeen
schap Umensee' en de heren zijn
uitgenodigd voor een 'vooijaars-
feest met bal na' teneinde een
'vrolijk weerzien van vakantie
gangers' te vieren.
De vakantiegangers zijn er/g^r ou
de kameraden van de Wa.ii'i-SS.
Tot 1979 kwamen ze bijeen in
Arolsen, maar daar moesten ze
verdwijnen na krachtige protes
ten van anti-fascisten. Sinds 1982
zijn de SS'ers van de Totenkopf-
division onder schuilnaam dan
ook te gast in Oberaula.
Het begrip 'vakantiegemeenschap
Ilmensee' is ontleend aan de
naam van het ongeveer 200 kilo
meter ten zuiden van Leningrad
liggende Ilmen-meer, waar de di
visie, aldus secretaris Hoffmann
van de vakantiegemeenschap,
'maandenlang dapper stand
heeft gehouden tegen de Rus-
Nu bekend is geworden wie de
deelnemers aan de vakantie-reü
nie in Oberaula in werkelijkheid
zijn, stroomt het protesten tegen
de bijeenkomst van de vroegere
SS'ers. Net als vorig jaar in Bad
Hersfeld, waar overlevenden van*
de Leibstandarte Adolf Hitler
met Pinksterenbijeenkwamen,
wordt nu ook in Oberaula gede
monstreerd.
Vakbonden, sociaal-democraten.
Groenen, de vereniging van anti
fascisten, de joodse studenten
vereniging, communisten en an
deren gaan zaterdag de straat op
om te protesteren tegen het feit
dat 'SS-moordenaars nu nog on
gestoord bijeen kunnen komen
om het militarisme en fascisme
te verheerlijken'.
Vorige week veroordeelden so
ciaal-democraten en Groenen in
het deelstaatsparlement van
Hessen de bijeenkomst van de
rechtsradikalen in Oberaula als
'ontering van de slachtoffers van
het nazi-regime'. Afgelopen dins
dag deed de sociaal-democrati
sche fractie in de Bondsdag het
zelfde.
Het 'kameradschaftstreffen' in
Oberaula wordt net als soortge
lijke bijeenkomsten van andere
ex-SS'ers een 'affront tegen al
die mensen genoemd, die zich in
zetten voor het opbouwen van
een democratische maatschappij
en staat en ervoor willen zorgen
dat iets dergelijks als de nazi-tijd
nooit meer terugkomt'.
In een verklaring stelt de SPD-
fractie vast dat de vroegere
SS'ers voortdurend het militaris
me en een verkeerde opvatting
van soldaat zijn verheerlijken en
vooral ontkennen dat de SS zich
schuldig heeft gemaakt aan oor
logsmisdaden.
Zij beweren inderdaad allemaal
niets anders te hebben gedaan
dan gewone Wehrmacht-solda-
ten, hun plicht kortom, maar dat
wel 'zeer goed'. Dat de Toten-
kopf-divisie ook concentratie
kampen beestachtig heeft 'be
waakt', is volens de 'kameraden'
van de vakantiegemeenschap
een sprookje.
Maar, de derde SS-pantserdivisie
'Totenkopf werd in 1939 door
Theodor Eicke opgericht en
stond tot 1943 onder zijn leiding.
Eicke was de eerste comman
dant van het concentratiekamp
Dachau en tot zijn dood in 1943
inspecteur van alle concentratie
kampen. Deze SS-Obergruppen-
fuhrer was de eigelijke uitvinder
van de kamp-terreur.
In het officiële orgaan van de Hiag
(de overkoepelende organisatie
van ex-SS'ers: Hilfsgemein-
schaft auf Gegenseitigkeit), 'Der
Freiwillige', heet het dat de ka
meraden zeer tevreden waren
over de gastvrijheid in Oberaula.
Waarom ook niet, want diezelfde
Hiag is vorig jaar door de minis
ter van binnenlandse zaken Zim-
mermann (CSU) niet meer als
rechts-extremistische organisa
tie in het rapport van de binnen
landse veiligheidsdienst opgeno
men. Dat stuitte vooral in Israel
op kritiek, maar ook de oppositie
van SPD en Groenen vond dit
schandelijk.
In Oberaula blijven de ex-SS'ers
echter welkom. „Die zetten zeker
voor een half miljoen mark om",
„dat waren toch gewonen solda
ten", „na zoveel jaren mag je wel
eens vergeten", zijn veelgehoor
de argumenten in het 3500 inwo
ners tellende stadje.
ADVERTENTIE
EEN ÉCHT COMPLETE KRANT. OYER VTRELD. STAD EN LAND.
