Voor koper
in premie
sfeer meer veili
Achtergrond
Shell helpt met duurzame polymeerwas voor
een zeer laag prijsje van f6,95
mita
Nieuwe regeling woningmarkt
Shell helpt met betere service en scherpe prijzen
DONDERDAG 29 MAART 1984
Varia
PAGINA 17
„Ik schilder omdat het mijn reactie
is", meldt Henriëtte H. Delange uit
Amsterdam in het bijschrift waar
van de schilderijen van De Zon
dagsschilders in de Nieuwe kerk in
Amsterdam vergezeld gaan.
Gistermiddag is de tentoonstelling
geopendtot en met maandag 2
april zal ze dagelijks van 11 tot 6
uur te bezichtigen zijn voor een toe
gangsprijs van 3 gulden (2 gulden
voor jongerenpaspoort en 65-plus-
sers). Vorig jaar, toen deze tentoon
stelling voor de eerste keer georga
niseerd werd, waren er 330 deelne-
mes met 660 schilderijen, dit jaar is
het aantal deelnemers verdubbeld
(ongeveer 700), maar omdat ze nu
maar êén schilderij p.p. mochten
inbrengen, is het aantal schilderij
en ongeveer hetzelfde gebleven.
Om de kosten te drukken (het gaat
tenslotte om oprechte amateurs),
wordt voor het ophangen gebruik
gemaakt van de schotten die nog
een weékje blijven staan van de
voorafgaande tentoonstelling van
de 36 Nederlandse galerieën. Het
zelfde systeem dus als de zoon van
Annie M. G. Schmidt toepast, door
met de musical van zijn moeder
mee te reizen met een kindermusi
cal die speciaal 'in' het decor van
de 'grote' musical is geschreven,
waardoor die hoge decorkosten ten
minste bespaard worden!
Ik was dinsdagmiddag een paar
uur in de Nieuwe Kerk toen daar
de schilderijen door de deelnemers
werden ingebracht. Een lange rij
vrijwilligsters (ik zag de vrouw
van een burgemeester, de vrouw
van een ministeriële voorlichter, en
de vrouw van een televisiejour
naal) zat met elk een bakje kaarten
met 3 letters van het alfabet voor
zich, zodat een snelle verwerking
van alle zondagsschilders verze
kerd was. Een violiste speelde viool
om de stemming erin te houden, en
de vele vrijwilligers hingen intus
sen de schilderijen, soort bij soort,
aan de beklede schotten, na eerst
professioneel een horizontaal touw
tje te hebben gespannen om er zeker
van te zijn dat de onderkanten van
de schilderijen op gelijke hoogte
kwamen te hangen.
De sfeer op zo'n midddag is - hoe
zal ik dat nu eens typeren? - van
een vertederende, verlegen verbroe
dering. Aan de manier waarop
wildvreemden met elkaar begin
nen te praten over hun ernstig ge
nomen hobby merkje dat zij een ge
heim met elkaar delen dat hen (als
leden van een broederschap) bindt.
De mens is zo kwaad nog niet, -
denk ik, als ik daar tussen door
loop, af en toe een schilderij om
draaiend dat vooralsnog tegen een
schot op de grond staat om te zien
wat de schilder of schilderes op het
met plakband bevestigde velletje
A-4 over zichzelf en het schilderij te
melden heeft. Er blijkt uit dat men
pas op latere leeftijd met schilderen
is begonnen, zoals mevrouw H. J.
H. Sternfeld-Mikina:
„Op 60-jarige leeftijd ben ik zonder
lessen met schilderen begonnen.
Het was bedoeld als een „passe-
temps", maar dat is het allang niet
meer. Ik heb het schilderen nog niet
geheel te pakken, maar het schilde
ren heeft mij wel geheel te pakken".
Of men schildert om een herinne
ring vast te houden, zoals Cees
Schouten uit Heemskerk:
„Het schilderij is ontstaan naar
aanleiding van opgedane impres
sies tijdens mijn wandeltocht van
Heemskerk naar Rome in 1980. Het
is in 1983 door mij geschilderd.
Door mij is getracht om de lente in
dit Eifel-landschap vast te leggen,
naar een vluchtige schets".
Of men heeft zich laten inspireren
door andere schilders, zoals Nol
Zoutman uit Zaandijk:
,JJa het zien van Joegoslavische
naieven op glas in 1980 ben ik zelf
begonnen met het schilderen op
glas. Ook op linnen heb ik het wel
geprobeerd, maar dat ligt mij
niet".
Of men wil uiting geven aan zijn
verontrusting, zoals Carla Hazelof
uit Zwaag:
„Het schilderij met als titel 'Nacht-'
merrie op Waarheid' is ontstaan
doordat ik de atoombom een be
dreiging vind. Meestal krijg ik
mijn ideeën als ik 's nachts in bed
lig".
Of men wil iets vastleggen van zijn
directe omgeving, zoals Kiek Lu-
cas-Bruchner uit Breukélen:
„ln de naaste omgeving van mijn
huis bevindt zich een klein wit
boerderijtje, waar elke maandag
wéér een veelkleurige was aan de
lijn wappert. En steeds opnieuw
word ik getroffen door het decora
tieve, haast schilderachtige, van
zo'n waslijn. Die mij tevens wat
nieuwsgierig maakt naar de bewo
ners van dat boerenhuisje (want
wie zouden er horen bij die blauwe
werkbroek, dat kinderjurkje, die
potsierlijke bedsokken?). Op een re
genachtige middag kreeg ik de be
hoefte om dit tafereeltje te gaan
schilderen. Zomaar, uit mijn herin
nering. Een wat poëtische weerga
ve. Van zomaar een waslijn".
Of men legt iets vast dat verdwij
nen moet of al verdwenen is, zoals
Fried de Vries-V.d.Berg uit Am
sterdam:
„Een fantasie olieverfschilderij als
nostalgische herinnering aan de
paar stevige winters uit mijn jeugd
in de vroege jaren veertig. Toen
konden we schaatsen met familiele
den en vriendjes op het ijs van de
Amstel, dé rivier van mijn ge
boortestad. Ook heb ik erop afge
beeld de baanveger, die voor een
paar luttele centen de baan
sneeuwvrij hield, en de attributen,
zoals ladders, hand- en melkkar.
waarop wij stadskinderen zo
graag speelden"
door
José Smits
Zo langzamerhand vallen de meeste premiewoningen
(waarvan de bouw meestal na 1 januari is begonnen) on
der de nieuwe premieregeling. Volgens die nieuwe rege
ling zijn de premies veel lager: maximaal 5500 gulden
(voorheen maximaal 8400 gulden). Dat lijkt ongunstiger
maar dat hoeft niet. De staatssecretaris van volkshuisves
ting heeft die premies niet verlaagd om te kunnen bezui
nigen. Hij heeft bet systeem veiliger willen maken voor
kopers met lage, gelijkblijvende inkomens. In het oude
systeem was de eerste premie weliswaar hoog maar jaar
lijks werd dat 300 gulden minder. In het nieuwe systeem
begint de premie laag op 5500 gulden, maar dat bedrag
blijft een flink aantal jaren gelijk.
In het oude systeem moest de koper zorgen dat zijn inkomen
steeg om de lastenstijging elk jaar bij te houden. Zoals
ieder weet, zit het de laatste tijd nogal tegen met stijgen
de inkomens. Voor de meeste mensen geldt dat het salaris
gelijk blijft of zelfs daalt bijvoorbeeld als wordt ingele
verd voor arbijdstijdverkorting). In het nieuwe systeem
loopt de koper geen gevaar als het inkomen gelijk blijft of
een beetje zakt.
Behalve de hoogte van de premies is nog veel meer veran
derd. In bijgaand artikel proberen we de nieuwe regeling
voor zowel de premie A als de premie B regeling uit te
leggen. Het ministerie van volkshuisvesting heeft er sinds
kort ook een nieuwe brochure over beschikbaar. Die kan
in Den Haag worden aangevraagd (070-264201). Veel ge
meenten hebben de brochure ook beschikbaar.
Ook in het nieuwe premiesysteem zijn er twee soorten premies: A en B. De A-
premies zijn het hoogst en het meest gunstig voor lagere inkomens. Twee dingen
zijn van belang in de premie-A-regeling. Het inkomen van de koper en de prijs van
de woning. Het laatste is het eenvoudigst. Een premie-A-woning mag niet meer
kosten dan 132.000 gulden. In de randstadgebieden mag dat 10.000 gulden meer
zijn.
De inkomensgrenzen zijn overal
gelijk. Een koper mag niet
meer verdienen dan maximaal
42.500 gulden per jaar. Het gaat
niet om bruto- of netto-inko
men, maar belastbaar inko
men. Dat ligt doorgaans ruim
(minstens enkele duizenden
guldens) onder het bruto-j aar-
inkomen. Inkomens van part
ners of andere inwonenden
worden bij elkaar opgeteld.
Eventuele inkomsten van kin
deren tellen echter niet mee.
Hoe lager het inkomen is onder
die grens van 42.500 gulden,
hoe meer premies men krijgt.
Iedereen krijgt in principe elk
jaar 5500 gulden premie maar
wie veel verdient, krijgt dat bij
voorbeeld slechts tien jaar. Wie
minder verdient bijvoorbeeld
twintig jaar.
Lastig
Hoeveel jaren kunnen de pre
mies doorlopen? Die vraag is
moeilijk te beantwoorden. In
het oude systeem was het nog
redelijk simpel. Het ministerie
keek naar de hoogte van het in
komen en bepaalde dan een
premie die jaarlijks afnam met
300 gulden. Nu gaat dat anders.
Het ministerie heeft namelijk
een hele nieuwe gedachte ge
lanceerd. Er is gezegd: laten
we kijken wat een koper met
een bepaald inkomen zelf aan
hypotheeklasten kan opbren
gen. Dat zal bij lage inkomens
niet zo veel zijn. Wat de koper
zelf aan rente en aflossing niet
kan betalen, neemt het rijk
voor zijn rekening. Het rijk
neemt in feite een deel van de
hypotheeklening over.
Dat deel kan aardig hoog zijn. Er
zijn drie inkomensgroepen. In
de laagste inkomensgroep (tot
en met een jaarinkomen van
32.500 gulden) zegt het rijk: wij
betalen rente en aflossing van
48.000 gulden van de hypo
theeklening. Ligt het inkomen
tussen 32.500 en 37.500, dan
neemt het rijk 42.000 gulden
hypotheeklening voor zijn re
kening. Ligt het inkomen tus
sen 37.500 en 42.500, dan neemt
het rijk 36.000 gulden hypo
theek voor zijn rekening.
Een voorbeeld maakt het sys
teem duidelijk. Stel dat koper
Henk uit de laagste inkomens
groep een woning koopt voor
130.000 gulden en hij leent
daarvoor het hele bedrag. Het
rijk zal van de 130.000 gulden
hypotheeklening dan (denk
beeldig) 48.000 gulden afzon
deren en daarvan rente en af
lossing subsidiëren. De koper
zelf moet dan nog rente en af
lossing betalen voor een be
drag van 82.000 gulden (dat is
130.000 min de 48.000 die het
rijk betaalt).
Rechtstreeks
Het rijk betaalt dus rente en af
lossing over 48.000 gulden. Dat
gebeurt in de vorm van 5500
gulden premie per jaar. Die
premie wordt net zo lang gege
ven tot die 48.000 gulden is af
gelost. Hoe lang dat duurt,
hangt af van de hoogte van de
rente. Als de rente hoog is,
duurt het langer voordat het
stuk is afgelost met jaarlijks
5500 gulden. Het kan vijftien
jaar duren (als de rente laag is)
of dertig jaar (als de rente hoog
is).
Koper Henk hoeft van zijn lening
niet meer te betalen dan rente
en aflossing over genoemde
82.000 gulden. In dit systeem
wordt de hypotheek slechts
denkbeeldig gesplitst. De ko
per hoeft geen twee hypothe
ken te nemen, maar sluit een
normale lening op normale
voorwaarden af. Alleen op het
ministerie zal denkbeeldig de
48.000 worden afgezonderd om
te berekenen hoe lang de pre
mie moet worden uitgekeerd.
Het ministerie zal de premie
voortaan rechtstreeks aan de
bank betalen als de koper daar
toestemming voor geeft. Dan
zal het geld automatisch ge
bruikt worden voor de aflos
sing van de lening. De bank die
de lening verschaft, kan (en
zal) dat ook vaak eisen. Veel
gemeenten die gemeente
garantie geven, zullen diezelf
de eis van verplichte aflossing
hanteren.
Maar als de koper dat wil (en zijn
bank en de gemeente gaan ak
koord) dan kan hij nog steeds
de premie zelf rechtstreeks
krijgen. In dat geval kan de ko
per alsnog besluiten de premie
voor aflossing te gebruiken.
Maar wie dat wil mag er ook
een nieuwe auto van kopen, al
vindt men dat op het ministe
rie niet zo verstandig.
Controle
Hoewel het nieuwe systeem uit
gaat van gelijkblijvende inko
mens komt het natuurlijk vaak
voor dat inkomens toch stijgen
of dalen. Men kan promotie
maken, van baan veranderen,
de partner kan een betaalde
baan vinden, de koper die eerst
alleen woonde krijgt een
werkende partner erbij en der
gelijke. Na vijf jaar van bewo
ning controleert het ministerie
of de inkomens nog op onge
veer hetzelfde niveau liggen.
Als het (gezamenlijk) inkomen
gestegen is, zal de premieduur
worden verlaagd. Wie boven
de fatale grens van 42.500 gul
den komt, krijgt in principe
geen premie meer. Maar om de
overgang te verzachten en
loopt de premiebetaling nog
drie jaar door.
Het omgekeerde van de situatie
komt ook voor. De inkomens
kunnen gedaald zijn. De pre
mies worden in dat geval ech
ter tussentijds niet verhoogd.
Daar is één belangrijke uitzon
dering op. Als de kopers des
tijds twee inkomens hadden en
één van de twee inkomens valt
helemaal weg, dan kan verho
ging van de premie worden
aangevraagd (of eigenlijk ver
lenging van de premieduur).
Men hoeft niet te wachten tot
er vijf jaar voorbij zijn. Op het
moment dat het inkomen weg
valt, kan al een aanvraag wor
den ingediend.
Het tweede inkomen moet echt
volledig wegvallen. Als een
van de twee partners werkloos
wordt (en dus veel geld inle
vert) dan is dat voor eigen risi
co. Ook als een van de twee
parttime gaat werken en het in
komen zakt, kan geen premie
verhoging worden aange
vraagd. In feite is de regeling
op dit punt alleen gunstig voor
echtparen die kinderen krij
gen. Als de vrouw ophoudt
met werken op het moment
dat ze kinderen krijgt, wordt
de premie verhoogd. Blijft de
vrouw nog in deeltijd werken
dan zit dat voordeel er niet in.
Oppassen
Voor een groep kopers is het op
passen geblazen. Dat zijn die
mensen die van jaar tot jaar
sterk wisselende inkomens
hebben. Wie dit jaar een pre
miewoning koopt, moet name
lijk het inkomen van vorig jaar
opgeven. Er zijn twee gevallen
waarin dat verrassend veel uit
werking heeft.
Het eerste voorbeeld is gunstig.
Een echtpaar, Martin en Paula,
verdiende samen vorig jaar
30.000 gulden. Dat is niet zo
hoog omdat Martin studeerde,
geen werk en ook geen uitke
ring had. In 1984 krijgt hij, een
maal afgestudeerd, een baan.
Samen verdienen ze nu 60.000.
Ze besluiten een premiewo
ning te kopen. Omdat het geza-
melijk inkomen van 1983 bepa
lend is (en dat was slechts
30.000) zal het ministerie 48.000
gulden Vein hun hypotheekle
ning 'overnemen'. Pas na vijf
jaar volgt de eerste inkomens
controle en zullen de premies
wegvallen (al geldt nog de
overgang van drie jaar). In to
taal krijgen Martin en Paula
acht maal 5500 gulden uitge
keerd.
Nu het ongunstige voorbeeld.
Dat gaat precies van het omge
keerde uit. Paul en Els ver
dienden vorig jaar samen
50.000 gulden. Els weet dat ze
in 1984 ophoudt met haar volle
baan omdat ze nu al zwanger
is. Hun inkomen zal in 1984 la
ger zyn. Dan kunnen ze beter
een jaar wachten met het ko
pen van een premie-A woning
omdat toch het hoge inkomen
van 1983 bepalend zal zijn.
B-premies
Dit laatste voorbeeld brengt ons
op een ander belangrijk gege
ven. Wie meer verdient dan
42.500 gulden kan nog best een
premie-A-woning kopen. Het
ministerie zal dan echter geen
A-premies geven. Wel bestaat
de mogelijkheid dat er dan B-
premies worden verstrekt, ook
als de woning niet in die B-ca
tegorie valt. Het inkomen moet
dan tussen 42.5000 en 70.000
gulden liggen.
Daarmee komen we automatisch
op de premie-B-regeling. Die is
eenvoudiger dan de A-catego
rie. Wie B-premie wil ontvan
gen mag niet meer verdienen
dan 70.000 per jaar. Ook hier
gaat het om het gezamelijk in
komen van koper(s) en inwo
nenden.
De premie is 5000 gulden per
jaar. Iedereen krijgt die premie
minstens twee keer. Afhanke
lijk van de prijs van de woning
wordt de premie langer gege
ven. Hoe goedkoper de wo
ning, hoe vaker de premie
wordt uitgekeerd met een ma
ximum Vein vijf keer. Maxi
maal kan men dus 25.000 gul
den premie krijgen.
Als de woning niet meer dan
132.000 gulden kost wordt vijf
jaar lang 5000 gulden verstrekt.
Ligt de prijs van de woning
tussen 132.000 en 142.000 gul
den dan wordt vier jaar lang de
premie verstrekt. Tussen
142.000 en 152.000 wordt de
premie nog drie keer gegeven
en tussen 152.000 en 162.000
wordt tweemaal premie gege
ven. Is de woning duurder dan
vervalt de premie. Voor de ge
bieden in de randstad moeten
genoemde prijzen met steeds
10.000 gulden worden ver
hoogd.
ADVERTENTIE
De vogeltjes fluiten weer. Het zon
netje komt door. En dus geven we de
auto een lekkere voorjaarsbeurt.
Daarom komt Shell met een su
blieme polymeerwas die de lak voor
ziet van een duurzaam bescherm-
laagje. Dat houdt roest en aanslag op
afstand. En laat uw auto glimmen als
nieuw.
De prijs is slechts f 6,95. Alweer
een aardig voorbeeld van Shell's filoso
fie dat betere service best scherp ge
prijsd kan zijn.
ADVERTENTIE
Ga ze J>'
zien U'1
bij uw
dealer lii
Van den Burgh b.v.
Kantoonnachines en -meubelen
Breestraat 11, 2311 CG Leiden
Telefoon 071 -125876
Stakingen in
Frankrijk
tegen forse
staalsanering
METZ/NANCY (DPA/RTR) - De
meesten van de arbeiders in de
Lotharingse ijzer- en staalindus
trie hebben gisteren volgens hun
vakbonden gestaakt.
Zij tekenden daarmee op voorhand
protest aan tegen een plan voor
de hervorming van de industrie,
waarover de regering in Parijs
vandaag een beslissing zal ne
men.
Dit plan zou een verlies van tussen
de 15.000 en 25.000 arbeidsplaat
sen in de staalindustrie in Lotha
ringen en het noorden kunnen
betekenen.
De arbeiders blokkeerden gisteren
in het kader van hun actie gedu
rende enige tijd de spoorlijn Pa
rijs-Straatsburg ter hoogte van
Nancy, blokkeerden wegen,
stortten vuil in het Rijn-Mar-
nekanaal en verbrandden 3.000
exemplaren-van het plaatselijke
Oostfranse blad ,Est Republi-
cain' in Neuves-Maisons.
In het Westfranse Caen, dat even
als Neuves-Maisons tot .dode
stad' was verklaard door de staal-
arbeiders, gingen betogende ar
beiders van een Normandisch
staalbedrijf op de vuist met ver
tegenwoordigers van de rechtse
gemeenteraad, die onder leiding
staat van senator-burgemeester
Jean-Marie Girault.
België
De Europese commissie heeft gis
teren haar goedkeuring gehecht
aan het saneringsplan voor de
Belgische staalindustrie, aldus
industriecommissaris Davignon.
Eerder ging de commissie ak
koord met het Luxemburgse
plan en een deel van het West-
duitse plan.
De Belgische regering mag van de
commissie het staalbedrijf Coc-
kerill-Sambre met 51,2 miljard
frank te hulp komen, in ruil voor
een vermindering van de warm-
wals-produktiecapaciteit met
1.15 miljoen ton, plus een ver
mindering van 250.000 ton als on
derdeel van een overeenkomst
met het Luxemburgse bedrijf
Arbed. In totaal zal de produktie
van Cockerill-Sambre terug
moeten van 9,7 miljoen ton in
1980 naar 7 miljoen ton in 1985,
een vermindering van bijna 28
procent.
In februari van dit jaar heeft de Eu
ropese Gemeenschap 9,976 mil
joen ton staal geproduceerd. Dat
is 3,4 procent meer dan in januari
en 8,8 procent meer dan in fe
bruari van het afgelopen jaar. De
vraag naar staal steeg vorig jaar
voor het eerst sinds 1978.
