Philips is op weg
naar miljard winst
Nelissen schreef fusie voor tegen advies in
Particulier vuil
ophalen goedkoper
Aandelen leveren meeste op
'China geen tweede Midden-Oosten'
Kort zakelijk
'Damen-optie blijft
beste voor Wilton'
Economisch goed jaar
voor Oostbloklanden
NMB optimistischer dan CPB
U heeft geen idee, wat u aan
ideeën opdoet
f U I
DONDERDAG 29 MAART 1984
EINDHOVEN (ANP/GPD) - Philips is op weg naar een winst van een miljard gulden,
waarbij de concernleiding een omzet van f 50 miljard en een vermindering van de
voorraden met 10 procent voor ogen staan.
Deze streefcijfers gaf topman dr.
W.Dekker vrij bij de presentatie
van het vandaag verschenen
jaarverslag. Zoals het er nu naar
uitziet zal het volume van de om
zet dit jaar met 5 6 procent kun
nen stijgen.
Het vierde kwartaal van het afgelo
pen jaar is voor Philips uitste
kend verlopen. De winst van
f284 miljoen lag f139 miljoen
boven de winst in het vierde
kwartaal van 1982, ook de omzet
nam flink toe. Volgens Philips-
topman dr. W. Dekker is dat niet
een incidentele ontwikkeling.
Hij noemde het vierde kwartaal
van 1983 indicatief voor de struc
turele verbetering bij Philips.
"De maanden januari en februari
hebben in ieder geval al aange
toond dat het vierde kwartaal
geen incident geweest is", aldus
Dekker.
Dekker verwacht overigens nog
geen vuurwerk van de Chinese
markt. Met ondernemingen in
Egypte en China zijn wel con
tracten afgesloten voor samen
werking bij het produceren van
Winst NBM
Verenigde NBM-bedrijven heeft
vorig jaar een winst van 4,4 mil
joen gulden gemaakt. Het jaar er
voor stond het bedrijf nog voor
5,5 miljoen gulden in de rode cij
fers en verkeerde het in een si
tuatie van uitstel van betaling.
NBM meldde gisteren dat de ver
betering werd bereikt door het
drukken van de kosten en door
een daling van de rentelasten. De
omzet bedroeg vorig jaar 482 mil
joen. Bij een gelijkblijvende om
zet wordt voor dit jaar verwacht
dat de netto winst nog zal stijgen.
Bols
Bij Lucas Bols was vorig jaar
merkbaar dat de consumptie
achterbleef bij die in 1982. Alleen
in het laatste kwartaal van 1983
was er een lichte verbetering zo
dat Bols er nu op vertrouwt dat
ook de gedestilleerindustrie het
dieptepunt is gepasseerd. De
overneming van de Intaliaanse
Terme di Crodo in Milaan heeft
bij Bols een verbetering van de
winst per aandeel tot gevolg ge
had. Er zal nu 4,30 in plaats van 4
gulden worden uitgekeerd.
Reclame
De streek vervoerbedrijven willen
bekijken of ook aan de binnen
kant van de streekbussen recla
meteksten kunnen worden aan
gebracht. Sinds enige tijd rijden
er streekbussen rond met grote
reclames aan de buitenzijde op
de flank. Deze vorm van reclame
blijkt goed aan te slaan en brengt
dit jaar al vijf miljoen gulden in
het laatje. Voor binnen in de bus
wordt op het moment bij TNO
een soort kastje getest waarin op
een rol reclameteksten zijn aan
gebracht. Via een motortje wordt
die rol in beweging gebracht.
NSM
De gezamenlijke scheepsbouwco-
mitees uit de regio Amsterdam
hebben gisteren .hun bezorgd
heid uitgesproken over de drei
gende sluiting van de Nederland
se Scheepsbouw Maatschappij
(NSM). Zij deden dat namens
veel andere organisaties in Am
sterdam bij gedeputeerde G. de
Boer. "De NSM is zowel econo
misch als sociaal van zeer grote
waarde voor de gemeente Am
sterdam. Sluiting van het bedrijf
zou betekenen dat de regio
wordt beroofd van haar scheeps-
nieuwbouwfaciliteiten".
Cruise-schip
Het nieuwe cruise-schip van de
Holland Amerika-lijn, de 'Noord-
am', zal op 8 april waarschijnlijk
aan haar eerste reis beginnen.
Het schip vertrekt na de doop
plechtigheid vanuit de 'Franse
havenstad Le Havre naar Tampa
in Florida. De 'Noordam' is een
zusterschip van de 'Nieuw Am
sterdam' die een jaar geleden na
veel technische problemen in de
vaart kwam. Moeilijkheden ble
ven het schip tijdens de eerste
reizen achtervolgen. Beide sche
pen kunnen 1210 passagiers ver
voeren.
Non-stopvlucht
Een Boeing 767 van El Al heeft
voor het eerst een commerciële
non-stopvlucht uitgevoerd van
Montreal naar Tel Aviv, zo heeft
de Israëlische luchtvaartmaat
schappij gemeld. De tweemotori-
ge machine deed elf uur over de
reis waaraan 150 passagiers deel
namen. El Al en Boeing wilden
met de vlucht aantonen dat dat
moderne tweemotorige straal
vliegtuigen in staat zijn oceaan-
vluchten te maken. Volgens heel
oude voorschriften mogen ze dat
niet, tenzij ze te allen tijde bin
nen een uur de luchthaven ku-
nenn berieken. De EL Al-machi
ne heeft zich aan die richtlijn ge
houden.
koelkasten. "Maar we moeten
niet denken dat China een twee
de Midden-Oosten wordt", aldus
de Philips-directie.
In heel 1983 behaalde Philips een
netto-winst van f 647 miljoen, 49
procent meer dan in 1982. De
omzet in goederen nam met 5
procent toe en in guldens met 7
procent tot f46.183 miljoen.
Vooral Canada en de VS droegen
sterk bij aan de omzetstijging,
waarbij ook de hoge dollar een
rol speelde.
Het bedrijfsresultaat bedroeg het
afgelopen jaar f2.755 miljoen te
gen f2.130 miljoen in 1982. Daar
in weerspiegelt het effect van de
in het verleden doorgevoerde
herstructureringen waardoor
een efficiënte bedrijfsvoering en
een betere bezetting van het pro-
duktieapparaat mogelijk ge
maakt werd. Vooral in de secto
ren verlichting en batterijen en
"industriële toeleveringen"
kwam dat tot uitdrukking. In die
laatste sector sloeg het bedrijfs
resultaat van f21 miljoen nega
tief om in f 549 miljoen positief,
vooral dank zij een sterk verbe
terde gang van zaken in de chips
en de kleurenbuizen.
Video-2000
In de sector beeld en geluid was
het resultaat negatief. Dat wordt
geweten aan sterke prijsconcur
rentie en een toenemende verza
diging van de markt voor tradi
tionele produkten en de onder
bezetting van de produktiecapa-
citeit van videorecorders. Philips
heeft besloten naast zijn eigen vi-
deo-2000-systeem ook het VHS-
systeem op de markt te brengen,
maar vooralsnog alleen op de En
gelse markt. De verkopen van de
V-2000 in vooral Nederland en
- West-Duitsland ontwikkelen
zich goed, terwijl nieuwe impul
sen worden verwacht van een
nieuw voorladermodel en een ty
pe met een afspeelduur van 16
uur. Er is sprake van een
groeiend marktaandeel. De di
rectie verwacht binnen twee jaar
winst te kunnen boeken op de vi
deo-activiteiten.
Philips investeerde het afgelopen
jaar f2.491 miljoen tegen f2.396
miljoen in 1982. Investeringen
hadden vooral betrekking op de
invoering van nieuwe produkten
en produktietechnieken. Rond
65 procent van de investeringen
werden in Europa gedaan, waar
van 597 miljoen in Nederland (in
1982 564 miljoen). Er werd vorig
jaar f3.304 miljoen (was f3.157
miljoen) aan research en ontwik
keling uitgegeven.
Het personeelsbestand nam vorig
jaar wereldwijd toe met 8000
mensen tot 343.000. In Europa
nam het aantal personeelsleden
af met 6300. Groei was er vooral
in Canada en de Verenigde Sta
ten. In Nederland nam het perso
neelsbestand af met 2000 tot
71.000.
re vuilophaaldiensten werken
goedkoper dan gemeentelijke
bedrijven. Vaak brengt een parti
culier transportbedrijf huisvuil
voor dertig gulden minder per
ton naar de stortplaats. Dat staat
in een rapport dat een adviesbu
reau uit Nijmegen deze week uit
bracht over de doelmatigheid bij
gemeentelijke en particuliere rei
nigingsdiensten. De Rotterdam
se wethouder H. van der Pols
nam het rapport gisteren in ont
vangst.
Het rapport geeft aan dat gemeen
telijke diensten hun kosten kun
nen drukken door een meer be
drijfsmatige aanpak. Uit het on
derzoek bleek echter ook dat
particuliere reinigingsdiensten
soms veertig procent meer huis
vuil in hun vuilniswagens laden
dan wettelijk is toegestaan. Daar
mee sparen ze ritten, en dus kos
ten uit.
Voorzitter Den Duik van de Neder
landse Vereniging van Reini-
gings Directeuren (NVRD) zei
gisteren dan ook dat privatise
ring van de ophaaldiensten al
leen een ogenschijnlijke winst
oplevert. "Voor grote gemeenten
is het zeker niet aan te bevelen",
aldus Den Duik.
De onderzoekers hebben alleen de
kosten van huishoudelijk en grof
gezinsafval met elkaar vergele
ken. Ze deden dat in 16 gemeen
ten die ze indeelden in drie ge-
meentegroepen. Daarbij keek
men onder meer naar het te ver
gelijken gemiddeld aantal inwo
ners. bevolkingsdichtheid en het
aantal inwoners dat door een be
paalde vuilophaaldienst moet
worden bediend.
Twee files naast elkaar op de Londense Waterloo Bridge. Een staking
van het openbaar vervoer noodzaakte vele duizenden Londenaars tot een
wandeling naar het werk. (foto api
Robeco: spaarder slechtst af
UTRECHT (ANP) - Belegging in
aandelen heeft in de 38 jaar na de
Tweede Wereldoorlog in Neder
land de gunstigste resultaten af
geworpen. De aandelenbelegger
heeft de geldontwaarding bijge
houden en nog ruim een procent
extra opbrengst per jaar gekre
gen. De belegger in staatsobliga
ties is nog net niet armer gewor-
GENEVE (Rtr) De landen van het Oostblok hebben in econo
misch opzicht een goed jaar achter de rug. Het groeitempo van
de produktie is toegenomen, de export is vergroot en de finan
ciële positie ten opzichte van de rest van de wereld is verbeterd.
Dit blijkt uit een rapport van de Economische Commissie voor
Europa van de Verenigde Naties (ECE).
De nettoschuld van het Oostblok is vorig jaar met zeven miljard
dollar verminderd tot omstreeks zestig miljard dollar. Wat be
treft de ontwikkeling van de produktie had Polen het beste re
sultaat. Er was daar sprake van een groei met 4,5 procent, de
eerste toeneming in vijf jaar. Desondanks bleef de Poolse pro
duktie vorig jaar nog onder het niveau van 1975. De groei van de
produktie in de Sowjet-Unie bedroeg volgens de ECE evenals in
1982 vier procent. De produktie van het Oostblok als geheel nam
met 3,8 procent toe, meer dan het dubbele van de 1,7 procent in
1981.
Het overschot op de balans van de handel van het Oostblok met
het Westen is toegenomen van bijna tien miljard dollar in 1982
tot twaalf miljard dollar in het afgelopen jaar. In de eerste negen
maanden van vorig jaar nam het volume van de westerse import
uit de Oosteuropese landen en de Sowjet-Unie ten opzichte van
dezelfde periode van 1982 met zeven procent toe. Het Westen
voerde vooral minerale brandstoffen als olie, gas en kolen in.
den, maar de spaarder die zijn
geld veilig op een spaarbank
boekje had gezet is er lelijk bij
ingeschoten. Dat betoogde de di
recteur beleggingsresearch van
de Robeco Groep, dr. J.J. van
Duijn, gisteren in de ledenverga
dering van de Vereniging Effec
tenbescherming in Utrecht.
Iemand die op 1 januari 1946 een
belegging van f 1000 in aandelen
deed, zag de waarde daarvan stij
gen tot f 10.028 op 31 december
1983, hetgeen een rendement van
gemiddeld 6,4 procent per jaar
betekende. Bij belegging in
staatsobligaties werd f 6.797 van
de oorspronkelijke f 1000 ge
maakt (rendement 5,3 procent
per jaar). De f 1000 op een spaar
bankboekje werd f 3.726 (rende
ment 3,6 procent). De inflatie be
droeg gemiddeld 5,1 procent per
jaar zodat de f 1000 van 1946
overeenkomt met f6.327 eind vo
rig jaar.
Voor aandelen en obligaties moge
dit resultaat aardig lijken, maar
volgens dr. Van Duijn moet wel
worden bedacht dat daar alleen
waardevastheid over de hele pe
riode uit blijkt, geen welvaarts
vastheid. Het nationale inkomen
per hoofd van de bevolking is in
die tijd met ruim 2,5 procent per
jaar gestegen. Om welvaartsvast
te zijn had een belegging dus een
jaarlijks rendement van ruim 7,5
procent moeten opleveren. Aan
delen noch obligaties noch
spaarbankboekjes hebben dit ge
haald. Een welvaartsvaste beleg
ging van f 1000 in aandelen zou
eind 1983 niet ruim f 10.000 maar
f 15.500 waard zijn geweest.
Het afgelopen jaar is voor aande-
lenbeleggers uitstekend geweest
en dr. Van Duijn acht het zeer
waarschijnlijk dat 1984 een even
goed resultaat zal brengen.
DEN HAAG (GPD) - Minister Van
Aardenne (economische zaken)
is onder druk van de Tweede Ka
mer bereid ook serieus te kijken
naar andere oplossingen voor
Wilton-Fijenoord dan de vurig
door hem verdedigde overname
van de Schiedamse werf door de
Damen Scheepswerven in Gor-
kum. Alle partijen, inclusief
CDA en WD, hebben hier giste
ren tijdens een mondeling over
leg met de minister op aange
drongen. Wel zei Van Aardenne
een aantal reserves te hebben ten
aanzien van de eveneens gisteren
gepresenteerde nieuwe voorstel
len van de gemeente Schiedam.
Van der Hek (PvdA) zei na afloop
van het overleg deze toezeggin
gen van Van Aardenne positief
op te vatten. Hoewel de minister
duidelijk voorstander blijft van
de zogenaamde 'Damen-optie'
wilden zowel Van Iersel (CDA)
als Jacobse (WD) een meer fle
xibele houding van de minister.
Daarbij zou ook de mogelijkheid
dat de gemeente Schiedam het
AMSTERDAM (GPD) De Nederlandse Middenstandsbank ziet de eco
nomische ontwikkeling in Nederland dit jaar wat sneller en beter gaan
dan de officiële ramingen, zoals die van het Centraal Planbureau. Ook
zal het met de teruggang van de particuliere bestedingen wel meevallen
dit jaar. Volgens de voorzitter van de Raad van Bestuur, W. F. Scher-
penhuijsen Rom, heeft het economisch herstel een wat bredere basis
gekregen.
Scherpenhuijsen, die dat zei tijdens een toelichting op het vandaag ver
schenen jaarverslag van de NMB, ziet vooral een herstel bij de grote en
exporterende bedrijven. Ook de industriële ondernemingen in het mid
den- en kleinbedrijf gaat het beter.
Wat de bank zelf betreft is het bestuur gematigd optimistisch voor het
lopende jaar. De verwachting is dat er dit jaar opnieuw een groot be
drag aan de vooziening algemene risico's zal moeten worden toege
voegd. De ontwikkeling van de economie in 1984 is bepalend of dat wat
lager kan zijn dan in het afgelopen jaar. De NMB stopte toen f 615
miljoen in de „stroppenpot", tegen f 500 miljoen een jaar eerder.
Het bruto-resultaat van de NMB nam vorig jaar toe met 20 procent tot f
750,4 miljoen. Een verheugende groei noemde Scherpenhuijsen dat,
vooral te danken aan de „historisch hoge rentemarge", de gunstige
ontwikkeling van het effectenbedrijf en het in de hand houden van de
kosten.
tekort van Wilton-Fijenoord gro
tendeels aanvult door de grond
van de werven te kopen als ge
lijkwaardig alternatief be
schouwd moeten worden. In de
ze Schiedam-optie zou de sane
ring van Wilton-Fijenoord zon
der gedwongen ontslagen plaats
kunnen vinden. Damen wil bij
overname in principe 922 man
ontslaan.
De minister blijft voorstander van
deze overname door Damen van
uit het oogpunt van een rendabel
toekomstperspectief. Evenmin
als Schiedam kan Damen nieuw
geld in de onderneming stoppen.
Maar het acquisitie-apparaat van
Damen kan mogelijk wel voor
orders voor de nieuwbouw-afde-
ling van Wilton zorgen. Boven
dien wordt de Schiedamse werf
op deze manier losgemaakt van
het ter ziele gegane moederbe
drijf RSV.
De sombere prognoses van Damen
voor de toekomst van met name
de reparatie-afdeling van Wilton-
Fijenoord zijn volgens de minis
ter niet weerlegd. De cijfers van
de directie van Wilton-Fijenoord
zijn volgens hem ook nog steeds
niet boven tafel. Rapporten die
in opdracht van de minister aan
externe deskundigen zijn uitbe
steed gaan echter van een opti
mistischer beeld uit
Districtbestuurder Nas van de In
dustriebond FNV en ook verte
genwoordigers van de onderne
mingsraad van Wilton-Fijenoord
zeiden na afloop van het Kamer
overleg steeds bozer te worden
op de minister. Vooral het vast
houden aan de voorkeur voor de
Damen-optie stoelt niet op fei
ten, aldus Nas. Van Aardenne
zegt steeds uit te gaan van de cij
fers van Damen, maar dat zyn ge
woon een paar computer-uit
draaien met een personeelsbe
zetting van 0 tot 1000. Dat kan ik
ook. Van een echt plan van Da
men heb ik nog nooit gehoord,
aldus Nas.
DEN HAAG (GPD) - Het Rijn-
Schelde-Verolmeconcern zou
niet zijn ontstaan als de toenma
lige minister van economische
zaken Nelissen niet had voorge
schreven dat het wel moest ge
beuren. Daarover liet dr. A. Win-
semius, voorzitter van de inder
tijd naar hem genoemde com
missie, gisteren geen twijfel be
staan tegenover de Parlementai
re Enquêtecommissie RSV.
De commissie-Winsemius was ge
vraagd na te gaan hoe de toen in
financiële moeilijkheden verke
rende Verolme-bedrijven er weer
bovenop geholpen konden wor
den. Samenwerking, eventueel
zelfs fusie, met andere scheeps
bouwbedrijven hoefde daarbij
niet te worden uitgesloten.
In een tussentijds rapport liet de
commissie na enige tijd weten
geen rëele mogelijkheden voor
een fusie te zien. Verolme was
niet fusierijp (had weliswaar enig
zicht op redelijk renderende or
ders maar bezat geen cent con
tant) en Rijn-Schelde had geen
trek in een integratie. De groep
zou hooguit een paar winstge
vende kluiten uit het Verolme-
concern hebben willen overne-
Nelissen was echter niet mis te ver-
Dr. A. Winsemius met naast hem het Enquête-commissie-lid drs. N.
Rempt. Winsemius kreeg het gisteren moeilijk toen hem werd gevraagd
over de winstprognoses van Rijn-Schelde.
staan in de brief die hij de com
missie terug schreef: de twee
concerns dienden in elkaar op te
gaan. Het beïnvloedde ook op
slag de houding van de direc
teur-generaal voor de industrie,
Molkenboer, die namens het de
partement van economische za
ken in de commissie zitting had.
Na de brief van Nelissen (in sep
tember 1970) was regelrecht op
de fusie aangestuurd. Winsemius
kreeg het gisteren moeilijk toen
hem werd doorgevraagd over de
eis die Rijn-Schelde aan een fu
sie met Verolme had gesteld.
Waarom ging men er zonder
meer van uit dat Verolme slechts
één-derde van het aandelenkapi
taal in de nieuwe combinatie zou
krijgen in ruil voor het inbren
gen van de Verolme-bedrijven?
Het bleek puur op wens van Rijn-
Schelde te zijn gebeurd. Er
moesten zelfs uiterst ingewikkel
de berekeningsmethoden voor
worden uitgedokterd. Op grond
van de waarde van de beide twee
concerns zou het anders wellicht
(waarschijnlijk zelfs) hebben
kunnen gebeuren dat het Verol-
me-aandeel veel groter had moe
ten worden. In eerdere verhoren
is al gezegd dat Rijn-Schelde en
Verolme een even groot part in
RSV hadden moeten krijgen.
Nog veel meer kwam Winsemius
klem te zitten, toen de winst
prognoses ter sprake kwamen
die in het eindrapport van zijn
commissie waren opgenomen.
Het rapport kleineerde de opti
mistische verwachtingen die
Verolme van zijn toekomst had.
In feite had het concern een aan
tal winstgevende orders in zicht.
Over Rijn-Schelde werd in het
rapport geschreven dat een stij
ging van de resultaten (winsten)
Op doorvragen door 1
cht.
i van de
enquêtecommissie gaf Winse
mius echter toe dat hij wist dat er
bij Rijn-Schelde verliezen aan
kwamen van 30 tot 40 miljoen-
.Hij probeerde zich te redden
door te melden dat in de com
missie de komende verliezen bij
de Rijn-Scheldebedrijven waren
besproken. Van Dijk gaf hem lik-
op-stuk: „Daarvan is anders
niets in de stukken van de com
missie te vinden". En hij voegde
er aan toe dat andere getuigen
nadrukkelijk hadden verklaard
voor een raadsel te hebben ge
staan hoe het mogelijk was dat
royale winsten bij met name de
RDM ineens hadden kunnen om
slaan in zware verliezen.
Eén van de oorzaken heeft erin
moeten liggen dat de vertegen
woordigers van Verolme bij het
bepalen van de waarde van de
twee concerns niet voldoende in
zicht hebben gekregen in de fi
nanciële positie van de bedrij
ven. „Dat inzicht hadden ze dan
moeten eisen; dat stond in de
overeenkomst", zei Winsemius
lakoniek.
Het overtuigde Van Dijk aller
minst: „Schwencke (namens
Verolme in de commissie-Winse
mius) voelde de ongelijkheid wel
degelijk, maar vond steeds'de he-
ADVERTENTIE
De Huishoudbeurs zit er vol mee!
Want dc Huishoudbeurs is groter en leuker
dan ooit. Op tal van gebieden vindt u er
demonstraties, produkten. ideeèn en shows.
Alleszins de moeite waard om er een
lekker dagje voor uil te trekken.
lenhalvolUKrisn*'
Ie commissie tegenover zich". In
de commissie was Verolme dui
delijk ondervertegenwoordigd.
„We waren niet zo geinteresseerd
in de gegevens", zei Winsemius.
Dat was een verantwoordelijk
heid voor de deskundigen die de
waarde van de concerns moesten
bepalen; het-was eigenlijk geen
zaak voor de commissie-Winse
mius zelf.
Het was dezelfde Schwencke die
ten slotte zijn handtekening
moest zetten onder het eindrap
port van de commissie-Winse
mius, waarmee de fusie in feite
beklonken werd. Schwencke
stond onder zware druk. Hij had
meer of minder de opdracht van
Cornelis Verolme dat hy „niet
moest tekenen".
Hij ging er ten slotte onder door.
Winsemius legde gisteren uit hoe
de slotvergadering ging. „Een
aantal mensen moest vroeg weg.
We hebben toen iedereen die op
onderdelen van het rapport aan
merkingen had. die opmerkin
gen laten opschrijven. In de volg
orde waarin men de vergadering
moest verlaten, werden die pun
ten doorgenomen tot iedereen
het daarover eens was. Schwenc
ke heeft daarby op een aantal on
derdelen winst geboekt".
Punt voor punt werd zo het einde
bereikt en zat Schwencke voor
het dilemma of hy het totaal
moest ondertekenen. Winse
mius: „Hij zat inderdaad in een
heel slechte positie". Van Dijk:
„Uit eerder verhoren - en niet uit
opmerkingen van Schwencke
zelf - is de indruk gewekt dat het
een gevecht van allen tegen één
was, waar Schwencke ten slotte
lichamelijk onder door is ge
gaan". Winsemius: „We hadden
begrip voor zyn situatie maar
niemand kon hem eruit halen".
