Wilton kan vrijwel zonder steun voort Ook banken lieten Yerolme haastig vallen Duitse opleving nog zeer onzeker Heropening baksteenfabriek verijdeld Massa-ontslag niet nodig Kort zakelijk Bedrijven afwachtend Amerikaanse banken geven Argentinië op Houtkachel TNO zeer zuinig voor arme landen Britse mijnwerkers slaags met publiek Geld voor bedrijven moet naar jeugdbanen' WOENSDAG 28 MAART 1984 SCHIEDAM (ANP) - De werf Wilton-Fijenoord in Schiedam kan zelfstandig voortbe staan zonder belangrijke steun vanuit Den Haag. Overname van de werf door de Gorkumse scheepsbouwer Kommer Damen, een oplossing die duizend banen zou kosten bij Wilton, is niet nodig. Dit blijkt uit een gezamenlijke ver- klaring van de gemeente Schie dam, de raad van bestuur van RSV, de directie van dochter Wilton-Fijenoord en de bewind voerders van het noodlijdende concern. Zij noemen de zoge naamde 'Schiedam-optie' een goed alternatief voor de andere plannen en betwijfelen zelfs de noodzaak van gedwongen ont slagen bij de Schiedamse werf. Zoals bekend is Schiedam be reid de werf tegemoet te komen door voor 45 miljoen gulden grond en gebouwen aan te ko pen. In de oorspronkelijke versie ver bond de gemeente Schiedam als voorwaarde aan de steunverle ning het nakomen van de door het ministerie van economische zaken toegezegde financiële hulp van 42 miljoen gulden voor de re paratiesector van de werf. Schie dam acht het nu mogelijk, zo blijkt uit de gisteravond uitgege ven verklaring, dat met minder Fmanciële hulp uit Den Haag ge noegen kan worden genomen. Minister Van Aardenne heeft zich tot nu toe voorstander ge toond van overname van Wilton door Damen. Bij uitvoering van de 'Schiedam- optie' zullen wel maatregelen no dig zijn om de werf ook in de toe komst renderend te laten zijn. In de verklaring wordt gesproken over de kwetsbaarheid van de werf in perioden van onderbezet ting. Dat probleem kan ten dele door natuurlijk verloop worden verholpen, zo staat in de verkla ring. Uit de tekst kan worden afgeleid dat ook bewindvoerders, raad van bestuur RSV, de directie van Wilton-Fijenoord en de gemeen te Schiedam niet kunnen garan deren dat er geen sprake zal zijn van gedwongen ontslag als de Schiedam-variant doorgaat. Daarop wijst ook een passage uit de verklaring, waarin wordt ge sproken over het doorlichten van enkele minder goed renderende onderdelen van de werf. Tot voor kort hebben zowel de vak bonden als de ondernemings raad en de directie van Wilton- Fijenoord gedwongen ontslag onaanvaardbaar genoemd. In de Damen-variant lijkt dat uitgeslo ten. In eerste instantie heeft deze scheepsbouwer het gedwongen vertrek van 922 Wilton-mensen genoemd. In de Schiedam-variant is niette min een duidelijke plaats voor de scheepswerf Damen. Er wordt gedacht aan een samenwerking op het gebied van marketing en acquisitie en het ontwikkelen van nieuwe produkten. Een der gelijke samenwerkingsvorm met de Schiedamse werf zou voor Damen een ingang betekenen tot de markt van grotere marine schepen. In de verklaring spreken de raad van bestuur van RSV, de directie van Wilton-Fijenoord, de be windvoerders en het gemeente bestuur van Schiedam nadruk kelijk als hun mening uit dat zij niet de bedoeling hebben om het overleg met Damen te stoppen. Wel wordt geconstateerd dat door de lange duur van de onder handelingen de toekomst van Wilton-Fijenoord in de waag schaal wordt gesteld. Garnalen Negentien werknemers van de gar- nalenimporteur en -exporteur Heiploeg bv uit Zoutkamp moe ten de laan uit. De vergiftigings affaire van eind vorig jaar wordt als eerste oorzaak hiervan ge noemd. Er stierven toen veertien mensen door het eten van bedor ven garnalen. Ook de sterk ver laagde vangst van Noordzee-gar- nalen zorgt voor een afslanking van het bedrijf. Nog meer ontsla gen in de toekomst wordt door Heilpoeg bv dan ook niet uitge sloten. Er werken nu nog 120 mensen bij het bedrijf. Spuitbussen Chloorfluorkoolstof (CFK), dat on der meer wordt gebruikt als drijfgas in sommige soorten spuitbussen, vormt geen bedrei ging voor de voor het leven zo belangrijke ozonlaag rond de aarde. De Amerikaanse Acade mie van Wetenschappen NAS concludeert dat in een onlangs verschenen rapport. Tot nu toe werd het gas als een grote boos doener beschouwd en de spuit- bussenindustne heeft daar zeer nadelige gevolgen van ondervon den. De Nederlandse spuitbus- senfabrikanten hebben dan ook verheugd op het rapport van NAS gereageerd. Openbaar vervoer Bijna de helft van de mensen zal minder gaan reizen door de ta riefsverhoging in het openbaar vervoer. Lopen, fietsen en thuis blijven zijn de alternatieven voor Nederlanders die het met een laag inkomen of een uitkering moeten doen. Dat blijkt uit een onderzoek dat Konsumenten Kontakt onder negenhonderd reizigers met het openbaar ver voer heeft gedaan naar aanlei ding van de tariefsverhogingen per 1 april. "De verhogingen be tekenen voor veel mensen de ge nadeklap. Het tarievenbeleid is onaanvaardbaar en a-sociaal". Bevrijding Op 5 mei, bevrijdingsdag, moeten de winkel gewoon open blijven. Het werkgeversoverleg voor de detailhandel (WOD) heeft dat gis teren geadviseerd. "De dag waar op Nederland de bevrijding her denkt, is geen nationale feestdag. Het winkelpersoneel heeft dan ook geen vrije dag, tenzij in de arbeidsovereenkomst anders is overeengekomen", aldus het WOD. Op maandag 30 april zijn de winkels overigens de hele dag gesloten vanwege de viering van Koninginnedag. Raketten Noch de FNV-ambtenarenbond, noch de FN V-politiebond zullen hun leden oproepen om op don derdag 10 mei het werk neer te leggen uit protest tegen de moge lijke stationering van kruisraket ten in Woensdrecht. De bonden achten het onmogelijk garanties te krijgen voor een voldoende rechtsbescherming van leden die aan de werkonderbreking mee doen. Overigens steunen de bon den de acties van 10 mei wel. Brandverzekering Verzekeraars in Den Haag weige ren soms woningen tegen brand te verzekeren als ze jn een af braakbuurt staan. Dat is in drie gevallen gebeurd, zo blijkt uit een onderzoek van de gemeente Den Haag. MUNCHEN (DPA) - Het staat nog niet vast dat de economie van de Bondsrepubliek een bestendig herstel zal doormaken. Deze me ning is afkomstig van professor Karl Heinrich Oppenlander van het Westduitse IFO-Institut für Wirtschaftsforschung in Mün- chen. Uit een enquête van het instituut onder 400 grote bedrijven, waar bij werd gevraagd naar verkoop-, investerings- en produktieplan- nen, blijkt dat er voor de korte termijn geen groot optimisme heerst. In een later stadium zal de economie naar verwachting van de ondervraagde onderne mers weer sneller gaan groeien. Voor de periode tot 1988 voorzien de plannen in een toeneming van de produktie van gemiddeld 2,2 procent per jaar. Het aandeel van de investeringen in de omzet is herzien en bedraagt nu 3,8 pro cent, 2,5 procent minder dan in het begin van de jaren zeventig. Ook de personeelssterkte moet nog steeds worden verminderd en wel met gemiddeld één pro cent per jaar. Zelfs al wordt er rekening mee ge houden dat de ondernemingen voor de middellange termijn al tijd zeer voorzichtig zijn duiden de uitslagen van de enquête niet op een bevredigende ontwikke ling van het concurrentievermo gen en van de arbeidsmarkt, al dus professor Oppenlander. Hij dringt dan ook aan op een verbe tering van de voorwaarden voor het herstel van de economie. Zo houdt hij een verlaging van de belastingen voor 1987 voor wen selijk. PUNTA DEL ESTE (UPI) - Op de laatste dag van de jaarvergadering van de Interamerikaanse Ontwikkelingsbank (IADB) in Punta del Este (Uruguay) is de aandacht woensdag vooral uitgegaan naar de proble men die voor veel banken in de VS zijn ontstaan doordat Argentinië niet aan zijn fmanciële verplichtingen kan voldoen. De banken hebben 2,7 miljard dollar rente van Argentinië tegoed en als daarvan voor 1 april niet tenminste 620 miljoen dollar is betaald moeten de vorderin gen als oninbaar te boek worden gesteld. Argentinië heeft sinds begin oktober geen cent rente betaald over zijn buitenlandse schuld van naar schatting 43,6 miljard dollar. Intussen onderhandelt Argentinië nog steeds met het Internationale Mo netaire Fonds (IMF) over de voorwaarden waaraan het moet voldoen om in aanmerking te komen voor nieuw krediet. In Buenos Aires ge looft men dat het mogelijk moet zijn om voor half april tot overeen stemming te komen. De banken hebben geweigerd Argentinië nieuw krediet te verschaffen, ook niet het bedrag dat het nodig heeft om zijn achterstallige rente te betalen, zolang er geen akkoord met het IMF is. Vier mijnwerkers uit het Britse stemming over de stakingen. De gehouden) stemmenminderheid. Hem Heath, nahij Stoke on Trent, zitten neer, in afwachting van een nationale mijnwerkersbond zou de stakingen hebben afgeroepen ondanks een (geheim APELDOORN (ANP) - TNO in Apeldoorn heeft voor de bevolking in de ontwikke lingslanden een kookkachel ontworpen die een hoog ren dement en een laag brand- stofgebruik heeft. Het een voudig en goedkoop te fabri ceren kookstel heeft een ren dement van 50 procent, het geen minstens twee maal zo veel is als dat van de traditio nele oventjes in de meeste landen van de derde wereld. De zogenaamde Tamilna- du-oven van TNO bespaart de bevolking ongeveer 70 procent aan stookhout, dat de mensen voor het bereiden van hun maaltijd gebruiken. Ongeveer de helft van de we reldbevolking kookt op hout. Met de ontwikkeling van een oven, die met eenvoudige middelen en zonder veel geld door de plaatselijke bevol king gemaakt kan worden, hoopt TNO een bijdrage te le veren aan de oplossing van een nijpend tekort aan stook hout in de ontwikkelingslan den. Door zuinig te stoken kunnen de mensen in de der de wereld langer doen met de steeds schaarser wordende voorraad hout. Op het ogenblik hebben 1,3 miljard mensen op het platte land onvoldoende hout om hun potje te koken, aldus een rapport van het internationa le instituut voor milieu en ontwikkeling Earthscan in Londen. Dit aantal zal naar verwachting stijgen tot 2,4 miljard in het jaar 2000. De bevolking van de derde we reld kan steeds moeilijker aan stookhout komen, omdat bossen ruimte moeten ma ken voor landbouwgronden en worden uitgedund voor industrieel gebruik van het hout. Earthscan heeft berekend dat elke minuut 14 hectare tro pisch bos verdwijnt, waarvan slechts weinig in de kooko- vens van de derde wereld bevolking terecht komt. Het meeste hout wordt voor com merciële doeleinden gebruikt of zonder meer verbrand. In stedelijke gebieden, waar het hout gekocht moet wor den, zijn de prijzen de afgelo pen tien jaar verdrievoudigd. In vele gevallen besteden ge zinnen 20 tot 30 procent van hun inkomen aan stookhout. Dit legt een zware druk op het huishoudbudget van de arme gezinnen. LONDEN (GPD) Gevechten zijn vannacht uitgebroken tussen Britse automobilisten en mijnwerkers die probeerden autowegen in Noord- Engeland te blokkeren om de aandacht te vestigen op hun stakings acties. Een politieman raakte daarbij gewond. De incidenten gebeurden nadat stakers uit de Noordengelse regio Yorsk- hire, die wilden posten bij mijnen in de aangrenzende regio Notting hamshire, door de politie werden teruggestuurd. De mijnwerkers reden een klein stukje terug, maar verlieten toen midden op de autowegen hun auto's en bussen. De escalatie van de acties van de mijnwerkers, die bedoeld zijn om het mijnsluitingsprogramma van de regering tegen te houden, komt op een moment dat de gelederen van de mijnwerkers meer verdeeld dan ooit zijn. Die verdeeldheid is gisteren ook in het bestuur van de vakbond van de mijnwerkers, de NUM, gebleken. Zeven leden van dat bestuur, die zeggen de steun van nog eens zeven andere bestuursleden te hebben, hebben gisteravond een verklaring uitgegeven waarin ze een nationale stemming onder de mijnwerkers over de wenselijkheid van een staking eisen. Het gaat daarbij om de vertegenwoordigers van de meer gematigde mijn streken. De voorzitter van de NUM, de radicale Arthur Scargill, heeft, daarbij gesteund door zijn meer militante bestuursleden, het idee om zo'n stemming te houden steeds naast zich neergelegd. Hij is bang dat bij een stemming de noodzakelijke 55 procent vorstan ders van een staking niet wordt gehaald, en dat zou een eind maken aan de huidige acties, die in de meest militante streken zijn begonnen en daarna (met behulp van druk van postende stakers uit die militante streken) naar de gematigder regio's zijn uitgebreid. Scargill kan echter nu niet meer voorbijgaan aan de eis van de 14 be stuursleden, die de leden in hun gebieden verder hebben opgeroepen, zich niets van de postende collega's uit de militante streken aan te trekken en gewoon door te gaan met werken. In een kwart van de Britse kolenmijnen wordt nog gewerkt. De staking begint inmiddels zijn effect te krijgen. De kolenhandelaren in het land hebben gemiddeld nog een a twee weken kolen voor particuliere huis houdens in voorraad. De elektriciteitsbedrijven, de grootste afnemers van de steenkool, staan er veel beter voor: zij hebben gemiddeld nog voor vijf maanden kolen op hun terreinen staan. Den Uyl en CNV: DEN HAAG (ANP) - Het bedrijfs leven moet worden verplicht meer dan honderdduizend jon geren in dienst te nemen. Dat moet betaald worden uit de las tenverlichting van 1,5 tot twee miljard gulden die het kabinet het bedrijfsleven jaarlijks heeft toegezegd. Alleen op deze ma nier kan worden voorkomen dat er een „verloren generatie" ont staat. Dat betoogden PVDA—lei der drs J.M. den Uyl en CNV—vi- ce-voorzitter H. Hofstede giste ren in Den Haag tijdens de vie ring van het vijftig—jarig bestaan van de vereniging van directeu ren van sociale diensten (Divo- sa). Drs. Den Uyl meende dat de socia le en menselijke gevolgen van de werkloosheid over een breed front onvoldoende ernstig wor den genomen, ondanks de her haalde plichtplegingen ten aan zien van de jeugdwerkloosheid. Hij wees op het na 1980 ontstane, en dus betrekkelijk nieuwe, so ciaal verschijnsel van langdurige werkloosheid (400.000 werklozen zijn dat langer dan een jaar). Er zullen aanzienlijke ingrijpende maatregelen nodig zijn om socia le ontworteling en desintegratie te voorkomen. Tot die ingrijpende maatregelen rekende Den Uyl de verplich ting, overeen te komen met het gehele bedrijfsleven, om meer dan honderdduizend jongeren in dienst te nemen. Dat kan volgens hem betaald worden uit de aan het bedrijfsleven toegedachte lastenverlaging en de besparing op de uitkeringen. Het zogeheten terugploegen van uitkeringen (werken met behulp van uitke ring), nu nog een programma van honderden miljoenen, moet vol gens Den Uyl een miljardenpro gramma worden. Het CNV wil dc „langdurige werk loosheid afschaffen", zo zei vi ce—voorzitter Hofstede van de christelijke werknemers. Hofstede pleitte ervoor de 120.000 jongeren beneden de 25 die al langer dan een jaar werkloos zijn toe te wijzen aan bedrijfsleven en overheid. Die krijgen dan de op dracht deze jongeren een baan te geven of op z'n minst de kans om een goede vakopleiding te geven. Hij sprak van een omvangrijk en doelmatig opleidingssysteem dat betaald kan worden uit de lasten verlichting voor de bedrijven en met behulp van het terugploegen van uitkeringen. Fabrikanten vrezen overproduktie DE STEEG (ANP) - Veertig bij de vereniging de Nederlandse Bak steenindustrie (DNB) aangeslo ten steenfabrikanten hebben de ze week besloten gezamenlijk de in 1982 na faillissement gesloten verenigde Steenfabrieken Gro ningen (VSG) in het Groningse Middelstum te kopen om te voor komen dat die fabriek weer opengaat. Volgens directeur J. de Muinck Keizer van DNB wil len de baksteenfabrikanten met hun aankoop verhinderen dat de Groningse fabriek weer gaat pro duceren, waardoor het recent met veel pijn en moeite in de baksteenindustrie bereikte even wicht tussen vraag en aanbod weer wordt verstoord. Volgens De Muinck Keizer is tot de aankoop besloten toen bekend werd dat een ondernemer plan nen had om de Groningse bak steenfabriek weer in bedrijf te nemen. Die plannen werden door de baksteenfabrikanten als een bedreiging ervaren. "We hebben de onderneming dus in feite voor zijn neus weggekaapt", aldus de DNB-directeur. Voor de twee fabrieken is 2,1 miljoen gul den neergeteld. Dat werd giste ren bekend gemaakt door de cu rator in het faillissement, mr. H.J. Overes te Groningen. Volgens de Nederlandse baksteen fabrikanten zou het weer starten van de fabriek in Middelstum daar weliswaar een aantal ar beidsplaatsen opleveren, maar verdwijnt ten gevolge van over produktie vervolgens een veel voud van dat aantal bij andere baksteenfabrieken. "In de bak steenindustrie is op dit moment sprake van een, zij het weer wan kel, evenwicht en het is ons veel waard dat evenwicht niet te ver storen", aldus De Muinck Keizer. Instorten bouwmarkt Vooral door het instorten van de bouwmarkt en forse verminde ring van de export is de bak steenindustrie de afgelopen ja ren in grote problemen geraakt. In 1971 telden de Nederlandse baksteenfabrieken samen nog 6000 produktiemedewerkers. Halverweg 1982 waren dat er nog maar 2600. Door verschillende saneringen nam het aantal fa brieken fors af, terwijl veel be drijven noodgedwongen hun produktie moesten beperken om de te hoog opgelopen voorraden weg te werken. DEN HAAG (GPD) - Zowel de ABN als de Amro-bank heeft geen enkel risico gelopen met het verlenen van krediet aan Ver- olme. "Toen Verolme in moei lijkheden kwam, waren de ban ken volledig gedekt", zo zei voor malig Amro-bankier Van den Brink gisteren tijdens zijn ver hoor door de parlementaire en quêtecommissie. Daarbij werd duidelijk dat Rijn-Schelde bij de banken heel wat meer potjes kon breken dan Verolme. Van den Brink gaf zijn visie giste ren op de zesde dag van de open bare verhoren door de parlemen taire enquêtecommissie RSV. Morgen wordt de eerste ronde in de verhoren, die de ontstaansge schiedenis van RSV omvat, afge sloten. Op 16 april begint een nieuwe ronde. Die beslaat de ja ren vanaf de geboorte van RSV tot het einde van het kabinet- Den Uyl in 1977. Voor die verho ren zal ook de huidige minister president Lubbers (onder Den Uyl minister van economische zaken) worden opgeroepen. Van den Brink was indertijd ook commissaris bij Rijn-Schelde. Hij maakte er gisteren geen ge heim van dat hij al vroeg op een samensmelting van de twee con cerns had aangedrongen. De Voormalig Amro-directeur Van van Dam de hand. banken hadden daarentegen weinig vertrouwen in Verolme. Het concern kon slechts over be perkt krediet beschikken, en als het aan de banken had gelegen was het al vroegtijdig tot sur séance van betaling gekomen. Intussen kon Rijn-Schelde al leen al bij de Amro beschikken over een 'blanco' krediet van twintig miljoen gulden. Het verschil in behandeling tussen Rijn-Schelde en Verolme was volgens Van den Brink niet te den Brink schudt 'enquêteur' Marcel wijten aan een opvallend ver schil in winstverwachtingen. "De beurs voelde eind jaren zes tig heel goed aan dat ook Rijn- Schelde grote risico's liep". De voormalige topbankier bestreed overigens dat Rijn-Schelde de vooruitzichten naar buiten toe te rooskleurig zou hebben voorge steld, "Alleen, in Verolme had den de banken wel héél weinig vertrouwen". Van den Brink stelde dat vooral de ABN in 1969 de voorkeur gaf aan een faillissement van Verolme. Hijzelf wilde als Amro-topman eerst alternatieven grondig on derzoeken. Een faillissement zou immers nadelig zijn geweest voor de hele Nederlandse scheepsbouw. Ook zou het onge wenste buitenlandse kopers kunnen aantrekken en nadelig zijn voor de positie van Verolmes concurrent Rijn-Schelde. En van dat bedrijf was Van den Brink zelf commissaris. Van den Brink gaf toe dat de fusie voor Rijn-Schelde onmiskenbaar een risico meebracht. "Er werd ook verschillende gedacht over de wijze waarop van de nood van Verolme een deugd zou kunnen worden gemaakt. De raad van bestuur voelde meer voor over name van een beperkt aantal on derdelen die winstgevend waren. De commissarissen streefden op aandrang van Van den Brink zelf naar een totale fusie onder voor Rijn-Schelde zo gunstig mogelij ke voorwaarden. Rijn-Schelde was volgens Van den Brink in eerste instantie vrij om de fusie al dan niet te aanvaar den. In de slotfase van de fusie besprekingen kwam daar veran dering in. Daarover wordt Van den Brink vrijdag verder onder- In tegenstelling tot Van den Brink vond een andere ondervraagde, drs. Pool, gisteren dat het Rijn- Scheldeconcern wél zwaar is overschat toen het met de bedrij ven van Verolme opging in RSV. Volgens Pool, de accountant die indertijd voor Verolme onder handelde over de waardebepa ling van de twee fusiepartners, kreeg Verolme met een derde van de aandelen in het nieuwe RSV-concern veel te weinig. Het had volgens Pool minstens de helft van de aandelen in handen moeten krijgen. Verolmes accountant verwijt Rijn- Schelde, dat het zijn resultaten op papier indertijd buitensporig opschroefde. Er werd vanuit ge gaan dat de omzet jaarlijks met 8 procent zou toenemen en de winst met een procent of vier daar weer van. Pool kreeg de prognoses op nauwelijks meer dan een kladblaadje, zoals hij gisteren zei. Kloppen deden ze volgens hem in elk geval niet. Bovendien bleek bij het bepalen van de waarde van de outillage in de bedrijven ook een wat merk waardige rekenmethode ge bruikt bij Rijn-Schelde. Met na me was dat gebeurd met de RDM binnen het concern. Men nam er het bedrag voor dat men er in dertijd zelf voor had betaald en verhoogde dat met een aantal percentages* dat meer of minder van de inflatiegraad (de algeme ne prijsstijgingen) was afgeleid. Dat de apparatuur zeer verou derd en hoognodig aan vervan ging dan wel een grondige op knapbeurt toe was, liet men bui ten beschouwing. Al konden op grond van de opgekrikte cijfers wel fikse dividenden aan de aan deelhouders worden uitbetaald. Daar stond Verolme tegenover. Fi nancieel kon het concern welis waar geen kant op als gevolg van een methode van investeringsfi nanciering die geen spat ruimte liet. Maar met, vlak voor de fusie, een zeer behoorlijk gevulde en royale winst belovende order portefeuille. Uit de eerdere ver horen is echter al gebleken dat er voor Verolme - onder meer uit in dustriepolitieke overwegingen op het ministerie van economi sche zaken - niet aan een fusie met Rijn-Schelde was te ontko-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 9